The issue of Vietnamese abroad
Prof. THUC QUOC VU
In the early June 2003, a multi-branch delegation led by Nguyen Dinh Bin - Deputy
Minister of Foreign Affairs - visited Washington D.C and had two meetings with
selected Vietnamese at the World Bank and John Hopkins University. For each meeting,
participants were less than 12 persons, a small number. Many difficult issues were
raised, including the arrests and heavy sentences of such democracy activists as Le Chi
Quang, Pham Hong Son, Nguyen Khac Toan; the matter of the Republic of Vietnam
soldiers' Cemetaries, the matter of the Yellow Flag with Three Red Stripes etc. No
responses were satisfactory, but the meetings were considered open.
Nguyen Dinh Bin's visit can be considered a campaign to induce the Viet overseas
investors and technicians to contribute their part to Vietnam's development. Hanoi's
efforts in this field have generally failed to meet their desire.
This article summarizes the reasons why that failure happened:
- The overseas Vietnamese - through refugees exodus after 1975 - or by ways of education, training, labour exports etc., have come to 90 countries. Most of them,
however, live in the U.S., Western Europe, Canada, Australia, Eastern Europe and
Russia. Many have gotten their citizenship in the countries in which they live. The most
serious mistake of the Vietnamese communists was that they pushed up the "boat
people" movement for years before the end of the 1980s and early 1990s. There were
reasons for their actions: They feared the Vietnamese of Chinese origin -- a significant
number -- might have acted as traitors in the Sino - Vietnamese War of 1979, and for
collecting gold, money and seizing properties of those fleeing. These boat people,
contrary to the normal immigrants, don't want to return to the fatherland anymore, due
to the bad treatment while they lived under the communist regime and because they
were pushed to leave the country. They consider the communist regime a tyranny,
whatever Nguyen Dinh Bin said!
- The overseas Vietnamese community right now is a strong defiant force against the
communist regime because:
*The ability to transmit and inform promptly all information. The communist regime
was able to survive thanks to lying, cheating, and blocking flows of information. Now
the overseas Vietnamese transmit massive flows of information into the homeland, then
the communists can't hide the people easily like decades ago.
* The ability to speak for the people inside VN, especially those being oppressed. As
they cried, international human rights organizations and governments may intervene or
demand for their proper treatment.
* The ability to canvass the governments where they live, as they are citizens or voters
of the local states.
* The ability to communicate with their relatives, friends, compatriots in the homeland
via tourism, email etc.
- The problem for Nguyen Dinh Binh is what he said and what really happened are quite
contrary: Pham Hong Son: 13-year imprisonment, Nguyen Khac Toan: 12 years,
Nguyen Van Ly: 15 years, Le Chi Quang: 4 years...
VPS
VÃn ÇŠ ngÜ©i ViŒt ª nܧc ngoài
V¬ QU–C THÚC
Trܧc khi Çi sâu vào n¶i dung chúng tôi thÃy cÀn phäi nói sÖ vŠ viŒc dùng cøm tØ "ngÜ©i
ViŒt ª nܧc ngoài " : ai cÛng rõ Çây là m¶t cøm tØ ÇÜ®c nhà ÇÜÖng quyŠn ª nܧc ta dùng
trong m†i công væn Ç‹ chÌ nh»ng ngÜ©i gÓc ViŒt hiŒn sinh sÓng hay cÜ trú vô hån ÇÎnh ª
ngoài nܧc , dù nh»ng ngÜ©i Çó còn chính thÙc gi» quÓc tÎch ViŒt Nam hay Çã ÇÜ®c cÃp
m¶t quÓc tÎch khác , dù h† Çã công khai tØ bÕ quÓc tÎch ViŒt Nam khi ÇÜ®c cÃp quÓc tÎch
m§i hay vÅn m¥c nhiên gi» quÓc tÎch ViŒt Nam bên cånh quÓc tÎch m§i . Ch¡c có ngÜ©i së
phiŠn trách : tåi sao låi dùng ngôn ng» cûa nhà ÇÜÖng quyŠn mà không dùng cøm tØ quen
thu¶c "ViŒt kiŠu häi ngoåi"? Sª dï chúng tôi làm th‰ chính vì muÓn góp š chû y‰u v§i
ÇÒng bào quÓc n¶i còn ÇÒng bào ª ngoài nܧc , khÕi cÀn nói là ai nÃy ÇŠu bi‰t rõ vÃn ÇŠ
rÒi : chúng tôi không ÇÜa ra m¶t nhÆn ÇÎnh m§i mÈ nào mà chÌ nói lên quan Çi‹m cûa sÓ
Çông mà thôi .
Ta còn nh§ hÒi ÇÀu tháng 6 vØa qua , m¶t phái Çoàn liên ngành cûa Chính Phû Hà N¶i dܧi s¿ hܧng dÅn cûa Ông NguyÍn ñình Bin , ThÙ Trܪng Ngoåi Giao kiêm Chû NhiŒm Ñy ban ngÜ©i ViŒt ª nܧc ngoài Çã t§i Hoa ThÎnh ñÓn ( Hoa Kÿ ) Ç‹ thæm dò dÜ luÆn cûa ÇÒng bào trong hai cu¶c ti‰p xúc , lÀn ÇÀu ª Ngân Hàng Th‰ gi§i , lÀn thÙ hai ª TrÜ©ng ñåi
H†c John Hopkins . Trong m‡i lÀn , sÓ ÇÒng bào tham d¿ ( không k‹ thành viên phái Çoàn và nhân viên Toà ñåi SÙ ) rÃt ít Õi vì không quá 12 ngÜ©i . Tuy vÆy m¶t sÓ vÃn ÇŠ thÜ©ng cho là "nhÙc nhÓi " ÇÓi v§i nhà cÀm quyŠn ª Hà N¶i , nhÜ vÃn ÇŠ b¡t gi» và k‰t t¶i các ông Lê Chí Quang , Phåm HÒng SÖn , NguyÍn Kh¡c Toàn , vÃn ÇŠ nghïa trang quân Ƕi
V.N.C.H. , vÃn ÇŠ c© vàng ba s†c ÇÕ ... Çã ÇÜ®c công khai nêu lên m¥c dù không ÇÜ®c
giäi thích thoä Çáng .
DÜ luÆn cho r¢ng Çây là m¶t hành Ƕng cûa chính quyŠn c¶ng sän nh¢m "chiêu dø" các
nhà ÇÀu tÜ và kÏ thuÆt gia ngÜ©i ViŒt ª nܧc ngoài . TØ trܧc ljn nay , nh»ng cÓ g¡ng
cûa Hà N¶i trong lïnh v¿c này Çã không Çem låi k‰t quä mong muÓn . Dܧi Çây , chúng tôi thº phân tích tåi sao .
làm æn hay Ç‹ du h†c . ´t khi s¿ ly hÜÖng cûa nh»ng ngÜ©i này khi‰n cho các chính
quyŠn sª quan bÆn tâm vì nó không Ç¥t ra m¶t vÃn ÇŠ chính trÎ , kinh t‰ , tài chánh hay
xã h¶i nào Çáng lo ngåi . Tåi sao ? Chính vì nh»ng kÈ xuÃt ngoåi thÜ©ng chÌ xa quê hÜÖng
m¶t th©i gian ng¡n , ít khi quá dæm bäy næm : h† vÅn gi» nguyên quÓc tÎch cûa mình .
N‰u thành công ª nܧc ngoài , ch£ng hån trª nên giÀu sang , danh ti‰ng hay LJ Çåt ,
h† sung sܧng hÒi hÜÖng vì có th‹ "mª mày mª m¥t" v§i bà con lÓi xóm . " M¥c áo gÃm vŠ làng " không phäi chÌ là m¶t t¿c lŒ riêng cûa ngÜ©i ViŒt mà là m¶t hoài bão thông thÜ©ng
nhÆn thÃy ª m†i dân t¶c . NhÜ vÆy , n‰u s¿ hiŒn diŒn cûa ngÜ©i ViŒt ª nܧc ngoài
khi‰n cho chính quyŠn Hà N¶i phäi nghiên cÙu cä m¶t chính sách Ç‹ ÇÓi phó và thi‰t lÆp
cä m¶t cÖ cÃu hành chính - ngang hàng m¶t B¶ - Ç‹ xº lš , tÃt nhiên phäi có nh»ng lš do
Ç¥c biŒt .
A) Trܧc h‰t , vŠ nhân sÓ , chính ông ThÙ Trܪng NguyÍn ñình Bin cÛng Çã xác nhÆn là
hiŒn nay có tØ 2,8 t§i 3 triŒu ngÜ©i ViŒt sinh sÓng ª nܧc ngoài . Sinh sÓng có nghïa là
cÜ trú lâu dài : dï nhiên nh»ng ngÜ©i này Çã t¿ l¿c cánh sinh , không còn phäi lŒ thu¶c
hoàn toàn vào s¿ viŒn tr® cûa chính quyŠn ÇÎa phÜÖng hay các t° chÙc tØ thiŒn . ñåi Ça
sÓ Çã d©i quê hÜÖng sau bi‰n cÓ ngày 30 tháng 4 næm 1975 và hiŒn có m¥t ª 90 nܧc
, nhÜng Çông nhÃt là ª Hoa Kÿ, Tây Âu , Úc, Canada ... Thêm vào Çó là nh»ng ÇÒng bào
dÜ®c phép sang lao Ƕng , tu nghiŒp hay du h†c ª Liên Xô và các nܧc ñông , Trung Âu :
sau khi ch‰ Ƕ c¶ng sän giäi th‹ ª nh»ng nÖi này , h† Çã t¿ nguyŒn ª låi không chÎu hÒi
hÜÖng . NhÜ vÆy Ƕng cÖ tâm lš Çã thúc ÇÄy h† ly hÜÖng không có tính cách kinh t‰ mà
rõ ràng là chính trÎ : rÃt có th‹ trong nh»ng tháng ÇÀu h† thành th¿c tܪng r¢ng s¿ "tœ
nån" cûa mình së ng¡n hån ! Th©i gian trôi qua khi‰n h† tÌnh m¶ng và thÃy ngày hÒi
hÜÖng càng lúc càng xa v©i : tuy vÆy rÃt ít ngÜ©i Çã th¿c s¿ h¶i nhÆp xã h¶i ÇÎa phÜÖng
, m¥c dù Ça sÓ Çã ÇÜ®c cÃp quÓc tÎch m§i . Tâm trång cûa h† vÅn là tâm trång cûa
nh»ng ngÜ©i tœ nån chính trÎ sÓng bên lŠ các xã h¶i ÇÎa phÜÖng , lòng thì hܧng vŠ
ÇÃt t° . Phäi hi‹u rõ tâm trång này ta m§i thÃy s¿ sai lÀm cûa nhà cÀm quyŠn c¶ng sän ViŒt
Nam .
B) Sai lÀm thÙ nhÃt là hŒ quä ÇÜÖng nhiên cûa chính sách phøc tòng Liên Xô mà nhóm
cÀm quyŠn ª Hà N¶i ( Lê DuÄn , Lê ñÙc Th† v.v..) Çã theo trong suÓt th©i kÿ tØ HiŒp ñÎnh Paris 27-3-1973 t§i khi ch‰ Ƕ c¶ng sän Liên Xô giäi th‹ ( 1991) . Nhóm này tin r¢ng s¿ thÃt båi cûa Hoa Kÿ ª ViŒt Nam chÙng tÕ là trong cu¶c chi‰n tranh lånh gi»a Phe TÜ Bän
do Hoa Kÿ chÌ Çåo và Phe C¶ng Sän do Liên Xô cÀm ÇÀu , Phe C¶ng Sän Çang th¡ng th‰
Çúng nhÜ Các Mác và Lê nin Çã tiên Çoán . Coi thÜ©ng s¿ bÃt ÇÒng š cûa B¡c Kinh , h† Çã d¿a vào s¿ y‹m tr® cûa Måc TÜ Khoa Ç‹ thÓng nhÃt hai miŠn Nam B¡c ViŒt Nam b¢ng võ
l¿c, rÒi ngay sau Çó thi‰t lÆp ch‰ Ƕ xã h¶i chû nghïa ki‹u Liên Xô trên toàn quÓc .V§i
ÇÜ©ng lÓi này , nh»ng ai không tán thành ch‰ Ƕ xã h¶i chû nghïa ÇŠu bÎ loåi trØ . M¶t
sÓ Çông Çã phäi ÇÜa Çi tÆp trung trong các tråi cäi tåo Ç‹ ch‰t dÀn ch‰t mòn , n‰u
sÓng sót thì khi xuÃt tråi cÛng trª nên " thân tàn ma dåi". ñåi Ça sÓ còn låi thì bÎ xuÓng
cÃp thành công dân hång nhì . ChÌ m¶t sÓ nhÕ Çã thoát ra ÇÜ®c nܧc ngoài và ÇÜ®c
chÃp nhÆn v§i quy ch‰ tœ nån chính trÎ . KhÕi cÀn nói là nh»ng ngÜ©i này ÇÜ®c coi là
may m¡n , tÓt sÓ , vì h† có th‹ ki‰m sÓng dÍ dàng , có th‹ làm giÀu và cho con cái h†c
hành thành tài . VÜ®t biên trª thành ܧc v†ng cûa rÃt nhiŠu ngÜ©i , thÆm chí có kÈ Çã
hài hܧc : "N‰u c¶t Çèn có chân , nó cÛng vÜ®t biên ". ñ‰n næm 1978 , s¿ bÃt ÇÒng š
ki‰n gi»a Hà N¶i và B¡c Kinh Çã trª nên rÃt trÀm tr†ng sau khi quân Ƕi C¶ng Sän ViŒt
Nam chi‰m Campuchea . Nhà cÀm quyŠn Hà N¶i s® r¢ng nh»ng Hoa KiŠu ª miŠn Nam có th‹ làm n¶i công cho B¡c Kinh trong cu¶c xung Ƕt ViŒt Trung nên Çã l®i døng ܧc v†ng
vÜ®t biên cûa Çám ngÜ©i này Ç‹ gián ti‰p cho h† ra Çi , sau khi b¡t h† phäi trä m¶t sÓ
vàng hay Çô la "mãi l¶" . NhiŠu ngÜ©i ViŒt Çã l®i døng cÖ h¶i này Ç‹ trà tr¶n vào Çám
thuyŠn nhân Hoa KiŠu . Cái lÀm cûa nhà cÀm quyŠn c¶ng sän , lúc Çó , không phäi chÌ là Ç‹ thÃt thóat m¶t khÓi tài nguyên nhân l¿c và vÆt l¿c có th‹ Çóng góp h»u hiŒu vào s¿ phát
tri‹n kinh t‰ quÓc gia mà chính là Çã ÇÄy månh phong trào vÜ®t biên và khuy‰n
khích nh»ng ViŒt kiŠu häi ngoåi ÇÎnh cÜ vïnh viÍn ª nܧc ngoài thay vì tính k‰ hÒi
hÜÖng ! HÆu quä cûa diÍn bi‰n tâm lš này rÃt quan tr†ng ÇÓi v§i tiŠn ÇÒ cûa dân t¶c ta
và së kéo dài trong nhi‰u næm n»a .
C) Sai lÀm thÙ hai là m¶t sai lÀm liên tøc cûa tÃt cä các lãnh tø c¶ng sän ViŒt Nam suÓt tØ
1975 ljn nay : h† Çã không d¿ ki‰n ÇÜ®c khä næng chÓng ÇÓi ch‰ Ƕ cûa nh»ng
kÈ Çã bÎ h† "trøc xuÃt" khÕi lãnh th° quÓc gia . H† tܪng r¢ng nh»ng phÀn tº này , m¶t khi ra nܧc ngoài së phäi dÒn h‰t tâm trí vào cu¶c sÓng hàng ngày , së không còn nghï t§i
quê cÛ , së dÀn dÀn h¶i nhÆp xã h¶i ÇÎa phÜÖng , dÀn dÀn bi‰n thành công dân MÏ ,
Pháp , ñÙc , Úc ... nhÜ vÆy không còn là m¶t mÓi Çe d†a ÇÓi v§i ch‰ Ƕ xã h¶i chû nghïa
ª ViŒt Nam n»a ! H† quên r¢ng cu¶c di tän cûa hàng triŒu ngÜ©i ViŒt sau ngày 30.4.1975
khác h£n s¿ ly hÜÖng ÇÖn lÈ cûa nh»ng ngÜ©i di cÜ thông thÜ©ng .
Ai cÛng bi‰t , trong nh»ng ngày sôi Ƕng hÒi cuÓi tháng 4/1975 , ñŒ ThÃt Håm ñ¶i cûa
Hoa Kÿ Çã túc tr¿c ª ngoài khÖi lãnh th° ViŒt Nam C¶ng Hoà Ç‹ s¤n sàng cÙu tr® nh»ng kÈ dùng tÀu thuyŠn hay phi cÖ tr¿c thæng trÓn chåy trܧc s¿ tÃn công cûa b¶ Ƕi c¶ng sän .Ÿ
cæn cÙ Subic Bay ( Phi LuÆt Tân ) cÛng nhÜ trên Çäo Guam , nhà chÙc trách Çã thi‰t lÆp
nh»ng tråi tåm cÜ Ç‹ Çón nhÆn ngÜ©i tœ nån . NhÜ vÆy ngay tØ ÇÀu nh»ng ngÜ©i này
Çã nhÆn thÃy r¢ng v§i danh nghïa tœ nån c¶ng sän h† chi‰m ÇÜ®c thiŒn cäm cûa ngoåi
quÓc vì h† ÇÜ®c sæn sóc chu Çáo , tØ viŒc ti‰p t‰ t§i viŒc làm giÃy t© rÒi ÇÜ®c phân
phÓi ljn các vùng ÇÎnh cÜ ª Hoa Kÿ hay m¶t nܧc khác . Do s¿ can thiŒp cûa Hoa Kÿ ,
nh»ng nܧc Á Châu nhÜ HÜÖng Cäng , Thái Lan , Nam DÜÖng , Mã Lai cÛng s¤n sàng Çón nhÆn thuyŠn nhân ViŒt Nam trong m¶t sÓ tråi tåm cÜ . Sau các bi‰n cÓ ª Campuchea ,
vÃn ÇŠ nån dân trª thành m¶t vÃn ÇŠ chung cho cä ñông DÜÖng : do Çó m¶t h¶i nghÎ quÓc t‰ Çã ÇÜ®c triŒu tÆp ª Genève ( Thøy Sï ) hÒi tháng 7 næm 1976 . Các nܧc tham d¿
cam k‰t Çón nhÆn trong th©i gian 10 næm m‡i nܧc m¶t sÓ dân tœ nån , rÒi tìm cách
ÇÎnh cÜ cho h† cÛng nhÜ giúp h† gia nhÆp xã h¶i mình. Nh»ng tråi tåm cÜ ª vùng ñông Häi( ñông Nam Á ) thì ÇÜ®c giao cho Phû Cao Ñy Tœ Nån cûa Liên HiŒp QuÓc quän lš . NhÜ vÆy , trong vòng 10 næm tØ 1976 t§i cuÓi næm 1986 trên m¶t triŒu ngÜ©i tœ nån ViŒt
Nam Çã ÇÜ®c ÇÜa t§i ÇÎnh cÜ ª nܧc ngoài : ª nh»ng nܧc này , vì nhu cÀu quän lš hành
chánh , h† thÜ©ng ÇÜ®c quy tø thành nh»ng ÇÖn vÎ chung cÜ riêng biŒt , m¶t thÙ "thôn
xóm ViŒt Nam" . SÓ ngÜ©i ViŒt tœ nån Çông nhÃt là ª Hoa Kÿ , trong hai vùng Texas và
California. V§i th©i gian , t°ng sÓ ngÜ©i ViŒt tœ nån ª các nܧc Çã lên gÀn 3 triŒu . Hoàn
cänh ly hÜÖng khi‰n cho h† cäm thÃy rÃt gÀn nhau m¥c dù bÎ phân tán ª nhiŠu nܧc . Ta
có th‹ nhÆn ÇÎnh r¢ng chính vì b‡ng nhiên phäi làm låi cu¶c Ç©i trong m¶t xã h¶i hoàn
toàn xa lå nên h† càng cäm thÃm thía yêu cÀu xích låi gÀn nhau , giao du v§i nhau , tÜÖng
tr® lÅn nhau . Tâm trång này Çã có m¶t sÓ hÆu quä quan tr†ng .
Trܧc h‰t , s¿ h¶i nhÆp ngÜ©i ViŒt tœ nån vào các xã h¶i ÇÎa phÜÖng ( MÏ , Anh , Úc ,
Pháp , ñÙc v.v..) trª nên khó khæn và chÆm chåp hÖn . M¥c dù Çã sinh sÓng ª " quê
hÜÖng m§i" gÀn ba chøc næm , nh»ng ngÜ©i ViŒt tœ nån vÅn cäm thÃy h† còn ª ngoài lŠ
các xã h¶i ÇÎa phÜÖng : h† tha thi‰t bäo vŒ tØ ngôn ng» t§i các tøc lŒ , lÍ nghi , tín
ngÜ«ng , cÛng nhÜ n‰p sÓng cûa ngÜ©i ViŒt . Tuy nhiên , n‰u khuynh hܧng bäo thû
này còn khá månh ª các l§p tu°i trên 40 thì nó có th‹ y‰u dÀn v§i các l§p tu°i trÈ hÖn nhÃt là ÇÓi v§i nh»ng ngÜ©i ra Ç©i ª nܧc ngoài rÒi ÇÜ®c giáo døc tåi các vÜ©n trÈ , các l§p
mÅu giáo , các trÜ©ng ti‹u , trung , Çåi h†c ngoåi quÓc . DÅu sao n‰u ti‰n trình h¶i
nhÆp là m¶t s¿ tÃt y‰u ÇÓi v§i thành phÀn này, thì nó chÌ bi‹u hiŒn rõ ràng trong vài
chøc næm n»a . Trong hoàn cänh hiŒn tåi , c¶ng ÇÒng ViŒt KiŠu häi ngoåi quä th¿c là m¶t
ÇÓi l¿c Çe d†a thÜ©ng xuyên ch‰ Ƕ toàn trÎ ª quÓc n¶i . Tåi sao ? Vì nh»ng lš do sau
Çây .
Trong các l§p tu°i trên 40 , ta có th‹ phân biŒt hai thành phÀn : a) nh»ng ngÜ©i ra Çi v§i š
chí ti‰p tøc tranh ÇÃu chÓng š thÙc hŒ c¶ng sän ª nܧc ngoài ; b) nh»ng ngÜ©i ra Çi Ç‹
tránh nh»ng gò bó cûa n‰p sÓng c¶ng sän mà h† Çã bi‰t khá rõ qua kinh nghiŒm bän
thân hay qua sách báo . KhÕi cÀn nói là gi§i lãnh Çåo c¶ng sän rÃt chú tr†ng t§i thành
phÀn ( a ) : h† tܪng r¢ng nh»ng ngÜ©i thu¶c thành phÀn này së bÎ vô hiŒu hóa sau khi
ra khÕi nܧc . Chính vì vÆy mà h† Çã làm ngÖ cho nh»ng ngÜ©i Ãy vÜ®t biên , trong
trÜ©ng h®p không có lš do Ç‹ b¡t ngÜ©i ta Çi cäi tåo . H† càng v»ng tin nhÜ vÆy sau khi
thÃy nh»ng nhóm kháng chi‰n võ trang do các chi‰n sï TrÀn Væn Bá , Hoàng CÖ Minh ,
Võ ñåi Tôn ...ÇÜa tØ ngoåi quÓc vŠ ÇŠu lÀn lÜ®t thÃt båi. Còn nh»ng t° chÙc chÓng c¶ng ª
häi ngoåi b¢ng l©i nói , b¢ng truyŠn ÇÖn hay sách báo thì h† coi thÜ©ng vÌ tin r¢ng nh»ng
t° chÙc này không th‹ huy Ƕng ÇÜ®c quäng Çåi quÀn chúng trong nܧc . Kinh nghiŒm 28
næm qua cho thÃy là h† Çã tính lÀm . Các t° chÙc chÓng c¶ng ª häi ngoåi m¥c dù bÎ phân
tán ª nhiŠu nܧc , m¥c dù thi‰u thÓn m†i phÜÖng tiŒn nhân l¿c cÛng nhÜ vÆt chÃt , Çã
chÙng tÕ có m¶t sÓ khä næng rÃt l®i håi , trong công cu¶c chÓng ÇÓi ch‰ Ƕ :
ThÙ nhÃt là khä næng thông tin mau chóng và chính xác . Ai cÛng rõ dܧi ch‰ Ƕ công an
trÎ , ngÜ©i ViŒt trong nܧc thÜ©ng chÌ ÇÜ®c bi‰t nh»ng tin tÙc mà chính quyŠn s¤n lòng
cho ph° bi‰n mà thôi . M†i tin tÙc bÃt l®i cho ch‰ Ƕ ÇŠu bÎ bÜng bít ho¥c xuyên tåc .
Nh© các t° chÙc chÓng c¶ng häi ngoåi , nh»ng tin tÙc này ÇÜ®c loan báo rÃt mau chóng và ÇÜ®c truy‹n vŠ quÓc n¶i , khi‰n nhà cÀm quyŠn không th‹ "bÎt m¡t bÜng tai" nhân dân
n»a .
ThÙ hai là khä næng phát ngôn thay cho "Ça sÓ thÀm l¥ng" trong nܧc , nhÃt là nói lên
ti‰ng nói cûa nh»ng ngÜ©i Çang bÎ Çàn áp , giam cÀm vì tranh ÇÃu cho t¿ do ngôn luÆn ,
t¿ do tín ngÜ«ng ...Do Çó các t° chÙc quÓc t‰ bäo vŒ nhân quyŠn và các quyŠn công dân
có th‹ can thiŒp Çúng lúc : dù không th‹ cÙu ngay các nån nhân nhÜng ít nhÃt cÛng ngæn
cän nhà cÀm quyŠn c¶ng sän hành hå nh»ng ngÜ©i vô t¶i này .
ThÙ ba là khä næng vÆn Ƕng các chính quyŠn ngoåi quÓc . V§i th©i gian , Ça sÓ ngÜ©i
tœ nån Çã ÇÜ®c chÃp nhÆn làm công dân ª nh»ng nܧc h† cÜ trú . H† là nh»ng cº tri có
quyŠn l¿a ch†n Ùng viên trong các cu¶c tuy‹n cº . Vì h† thÜ©ng quy tø trong m¶t sÓ ÇÎa
phÜÖng nhÃt ÇÎnh nên ª nh»ng nÖi này lá phi‰u cûa h† trª nên rÃt quan tr†ng . H† ÇÜ®c
các chính Çäng ve vãn vì khi có hai Ùng viên có sÓ phi‰u sÃp sÌ ngang nhau ª vòng ÇÀu
thì lá phi‰u cûa nh»ng cº tri gÓc ViŒt - thÜ©ng trung lÆp - có änh hܪng quy‰t ÇÎnh
trong vòng nhì . Do Çó , nh»ng ngܪi tœ nån có th‹ yêu cÀu các thÎ trܪng , dân bi‹u ,
thÜ®ng nghÎ sï ... bênh v¿c quan Çi‹m cûa mình m‡i khi có m¶t vÃn ÇŠ liên can t§i ViŒt
Nam . Ta Çã thÃy rõ ÇiŠu này trong các vø tranh luÆn ª Hoa Kÿ vŠ viŒc trÜÖng c© vàng ba
s†c ÇÕ , viŒc bäo vŒ quyŠn t¿ do tôn giáo và quyŠn t¿ do ngôn luÆn ...
Sau h‰t là khä næng " chuy‹n lºa vŠ quÓc n¶i " . Nói rõ ràng hÖn : Çó là khä næng kích
Ƕng ÇÒng bào quÓc n¶i tranh Çáu chÓng låi s¿ áp bÙc cûa ñäng C¶ng Sän Ç‹ bäo vŒ các
quyŠn t¿ do cÖ bän cûa con ngÜ©i và dân chû hóa ch‰ Ƕ . Trái v§i s¿ d¿ ki‰n cûa gi§i
lãnh Çåo c¶ng sän , các t° chÙc chÓng c¶ng ª häi ngoåi , tØ lâu , Çã l®i døng phong trào
ViŒt KiŠu vŠ nܧc tham quan vào nh»ng dÎp nhÜ T‰t Nguyên ñán hay nghÌ hè . Dï nhiên
kÈ hÒi hÜÖng du lÎch không dám mang theo bÃt cÙ tài liŒu nào có tính cách chÓng ch‰
Ƕ vì s® bÎ công an làm khó dÍ : nhÜng h† có th‹ tÜ©ng thuÆt cho bà con thân h»u , trong
nh»ng cu¶c mån Çàm kín Çáo , nhiŠu ÇiŠu m¡t thÃy tai nghe cùng nh»ng š ki‰n trung th¿c
cûa h†. ñây là m¶t cách thông tin " dÌ tai " c¿c kÿ l®i håi . TØ ngày hŒ thÓng internet ÇÜ®c
mª r¶ng ª ViŒt Nam , s¿ "chuy‹n lºa" låi càng dÍ dàng và mau chóng hÖn n»a . VÅn bi‰t
chÌ có m¶t thi‹u sÓ nhân dân ÇÜ®c nhà cÀm quyŠn cho phép sº døng internet , vì lš do
nghŠ nghiŒp hay vì lš do h†c tÆp , nhÜng chính thi‹u sÓ này m§i là m¶t ÇÓi tÜ®ng cÀn
móc nÓi . ñây là nh»ng ngÜ©i có chÙc vÎ , th‰ l¿c , uy tín ... trong xã h¶i hiŒn th©i : m¶t
khi h† "giác ng¶" thì ng†n lºa ÇÃu tranh dân chû hóa ch‰ Ƕ có th‹ bi‰n thành m¶t Çám
cháy không dÍ gì dÆp t¡t .
D) KhÕi cÀn nói là nhà cÀm quyŠn c¶ng sän hi‹u rõ nguy cÖ vØa phân tích : chính vì th‰
mà vÃn ÇŠ ngÜ©i ViŒt ª nܧc ngoài Çã ÇÜ®c Ç¥c biŒt chú š . Công tác cûa ThÙ Trܪng
Ngoåi Giao NguyÍn ñình Bin ª Hoa Kÿ là m¶t chÙng c§ . Tuy nhiên , cæn cÙ trên nh»ng s¿ viŒc xÄy ra ª quÓc n¶i nhÜ vø xº t¶i c¿c kÿ phi lš B.s. Phåm HÒng SÖn vì t¶i gián ÇiŒp , vø truy tÓ ba ngÜ©i cháu cûa Linh møc NguyÍn væn Lš cÛng vì lš do này , vø xº tù L.s. Lê Chí Quang , b¡t gi» các ông NguyÍn VÛ Bình , TrÀn DÛng Ti‰n v.v.. thì ta thÃy nh»ng l©i giäi thích cûa ThÙ Trܪng NguyÍn ñình Bin ch£ng khác chi nh»ng l©i kh£ng ÇÎnh lÓ bÎch cûa viên b¶ trܪng Thông Tin cûa Saddam Hussein trong cu¶c chi‰n tranh Iraq vØa qua . Tôi ch®t nghï t§i câu : ÇØng nghe nh»ng gì c¶ng sän nói, hãy nhin kÏ nh»ng gì c¶ng sän làm.
No comments:
Post a Comment