Cái Chết Của Con Mực
Nam Cao
Người
ta định giết Mực đã lâu rồị Mực là con già hơn trong hai con chó của
nhà. Nhưng cũng là con nhiều nết xấụ Nó tục ăn: đó là thường. Nó nhiều
vắt: cái ấy đủ khổ cho nó. Nó cắn càn ấy là cái khổ của bọn ăn màỵ Nhưng
nó lại sủa như một con gà gáy: cái này thì không thể nào tha thứ được.
Thoạt tiên người ta định ngày chết cho nó vào dịp Thanh Minh. May cho nó
hôm ấy bà chủ nhà bị ốm.
Rồi thì là Tết tháng năm. Bỗng nhiên đứa con út của bà ươn mình: bà phải
kiêng để lấy sữa lành cho con bú. Sau cùng người ta nhất định thịt nó
vào rằm tháng bảy ai ốm mặc. Nhưng lần nầy Mực vẫn còn thoát nạn là vì
nhờ có Dụ Người con cả xa xôi ấy vừa viết thư báo chẳng bao lâu sẽ về.
Bà mẹ mừng như tìm được một vật quý bị rơi và bà nhất định lùi ngày xử
con Mực lạị
Bây giờ thì Du về rồị Chiều hôm qua con người phóng đãng ấy đã khệ nệ
xách cái vali rất nặng bước vào sân, miệng mỉm cười và mặt đỏ. Cái nhà
tranh, mấy cây cau hình như vừa đúng thẳng hơn lên để chào chàng. Rồi
đến lũ em ầm ỹ đẩy mành chạy òa ra, và bà mẹ mừng quá cười và khóc.
Nhưng kẻ lên tiếng trước nhất là con Mực. Con chó già nua ấy rít lên cái
thứ tiếng gà gáy của nó và chạy lại Dụ Bà mẹ thét lên và lũ em chửi
những câu thô tục. Du bỡ ngỡ nhìn mọi ngườị
- Hình như mẹ không được khoẻ, ồ các em đã lớn cả rồi: Thanh, Tú, đứa
nào đâỷ à, Thảo con chuột nhắt, trông Thảo xinh quá nhỉ? À! Con Mực, vẫn
con chó ngày ấy đấy à?... trông nó già đi tệ!...
Con chó đã nhận ra người chủ cũ. Nó đứng lặng vẫy đuôi, đầu cúi xuống,
hai mắt nhèm ương ướt nhìn đất như tủi phận. Du thương hại: đó là người
bạn lặng lẽ thui thủi bên chàng những năm xưa khi đêm vắng, chàng ngồi
nhìn trăng mà oơ mộng. Chàng muốn cúi xuống vuốt vẹ Nhưng nó bẩn ghê gớm
quá, lông rụng từng mảng, thịt trắng lộ ra có nơi sần mụn nữạ Dáng điệu
thì già nua, có vẻ buồn và len lén như phòng bị một cách yếu ớt. Không
còn những cái vẫy đuôi mạnh dạn những cái nhìn rất bạn bè và những cái
hít chân vồ vập như khi một con chó đã vui và không ngờ vực. Du thấy
lòng nằng nặng. Chàng đưa chân chạm khẽ vào con chó để tỏ tình thương.
Con chó vẫy đuôi mạnh hơn nhưng len lén lánh ra: dáng điệu một kẻ sợ hãi
cố cười với người nó sợ. Và tức khắc nó vặn vẹo mình và rít lên một
tiếng ngắn và to; đứa em tưởng anh đá hụt trả thù cho anh bằng một cái
đá mạnh vào sườn con vật. Nó lấm lét lảng dần cũng không dám chạy một
cách thẳng thắn để đi trốn nữạ Du trách em:
- Sao Tú ác thế?
- Cần gì, đến mai giết thịt cho anh ăn đấỵ
Du thấy cái vui đoàn tụ giảm hẳn đi một nửạ Hình ảnh con chó ghẻ với cái
buồn mơ hồ cứ lảng vảng trong óc chàng mãi mãị Sáng hôm sau lúc ăn cơm
chàng thoáng thấy nó đi qua, đầu cúi mắt nhìn nghiêng như những người
giả trá. Chàng muốn gọi nó vào kẹp nó vào giữa hai bàn chân và vừa ăn
vừa vẩy cho nó miếng cơm chung một bát. Nhưng mà không thể được: dịu
dàng quá là yếu tâm hòn, và ai hiểu được rằng mình lại có thể yêu thương
một con chó bẩn ghê gớm như thế được?
Bữa ăn xong, con Hoa cầm bát cơm ra: một tay nó xách cái thúng như để
rồi xếp bát. Thấy được ăn, tất cả thú tính của con Mực hoàn toàn nổi dậỵ
Nó nhảy tới vẫy đuôi hếch mõm nhìn và đợị Cơm vừa đổ xuống nó vội vàng
chúi mõm ăn ngaỵ Miếng chưa qua cổ thì cái thúng đã chụp quanh trên
mình. Nó rít lên, vùng mạnh; nhưng Hoa đã tì cả người lên cái thúng rồi,
và con Mực bị thu gọn ở trong vừa vặn đến nỗi không còn giẫy và kêu
được. Lũ trẻ con réo ầm lên. Người ta lấy sẵn dao thớt và dây để tróị
Phần mở thứng đã đành phải về Du: ông chủ đi vắng, cả nhà chỉ có chàng
là đàn ông, mà không lẽ đi mượn hàng xóm trói giùm một con chó đã úp gọn
gàng chỉ việc hơi hé cạp thúng lên, hễ chó thò đầu ra thì một đứa em
đặt gậy lên cổ nó để chân chàng dận xuống. Nhưng tay chàng thấy run run.
Và khi con chó vừa thò đầu ra thì nó quẫy luôn một cái mạnh, vùng ra
được. Con Hoa tủm tỉm cườị Lũ em ngơ ngác nhìn theo con chó vừa ẳng ẳng
vừa chạy ở ngoài vườn. Còn Du thì mặt đỏ như gấc chín. Chàng thấy mình
yếu tay hơn cả con Hoạ Có lẽ nào chàng lại dịu lòng hơn cả một người con
gáị Và tự nhiên chàng giận con Mực. Người ta còn lo con Mực sợ hãi mà
đi mất. Quả nhiên suốt ngày hôm ấy nó không về. Nó vẩn vơ vườn hàng xóm,
lẩn lút như một con chó trước khi hóa dạị
Người ta tưởng đã mất toị Nhưng tối hôm ấy nó lần vào gầm giường rồi Du
lại nghe thấy cái thứ tiếng gà gáy của nó rít lên ở phía ngõ.
Sáng hôm sau nó vẫn bỏ cơm. Trưa cũng thế. Và cứ thấy bóng người lại cúp
đuôi chạy mất. Du thương hại sai người đem cơm đổ ra vườn. Một lúc sau
Mực lại gần. Nó trông trước trông sau, đưa mõm rê trên những hạt cơm rồi
vô cớ giật mình chạy thẳng. Có lẽ cái kỹ niệm khủng khiếp vừa lóe ra và
đập mạnh vào thần kinh nó như luồng điện. Du thấy bồn chồn và vẩn vơ:
thương, hối hận hay là thẹn.
Sau cùng thì chàng bực mình: chàng nhận ra rằng một con chó đã làm mất
sực bình tĩnh của tâm hồn chàng. Và đột nhiên chàng muốn giết con Mực
lắm. Chàng muốn có đủ can đảm để giết ngườị Phải dám giết mà không run
tay khi cần phải giết. Còn làm được trò gì nữa nếu chỉ giết một con chó
mà tim cũng đập?
Sự do dự đã hết rồị Khi có một ý định thì ý định ấy chóng thành mạnh mẽ.
Du thấy lòng cứng cỏị Đã có lúc chàng tưởng đến cái thú dí con dao vào
súc thịt giẫy lên đành đạch để máu ấm phọt vào taỵ Và chiều hôm ấy khi
thấy con chó ở vườn thì chàng gần như mừng rỡ. Con vật khốn nạn đói và
sợ đã mệt lử đi rồị Nó hiện ngủ bên bờ giậụ Du cầm cái gậy to rón rén
lại gần. Nhưng giơ gậy lên chàng bỗng thấy tim run một cáị Chàng tưởng
như ngạt thở và ngừng lại một giây để nhìn con chó. Giấc ngủ của nó có
lẽ đầy ác mộng vì thỉnh thoảng khắp mình nó lại giật lên. Du thấy lòng
qủa quyết tiêu tán hết. Nhưng con chó bỗng giật mình. Du hoảng hốt thẳng
cánh vụt mạnh trên mình nó, bụng nó thót hẳn vào rồi lại phình ra như
một khối cao sụ Nó rống lên gượng dậy loạng choạng mấy vòng rồi chui bừa
qua giậu trong khi Du vụt cuống cuồng theo xuống đất... Đêm đã khuyạ Du
lại nghe tiếng Mực rống lên. Chàng thấy toát mồ hôi và nhất định không
giết con chó nữạ
Nhưng trời gần sáng chàng còn đương mơ mộng, thì đã nghe tiếng Hoa gọi
cuống cuồng lên. Con vật khốn nạn không biết mỏi mệt thế nào mà ngủ quên
đi ngay ở giữa san để đến nỗi bị Hoa úp được. Lần này thì người ta cẩn
thận hơn. Hai ba người nắm vào hai đầu gậy tre ngáng sẵn bên cạnh thúng
rồi Hoa mới hơi hé miệng thúng lên. Thấy sáng con Mực nhô ra ngoài cái
mõm ướt phì phì. Hoa nhích lên tí nữa nhưng một cái gối đã tì sẵn trên
thúng. Mực lách cả cái đầu rạ Cái gậy đè mạnh xuống. Con vật khốn nạn
không còn kịp kêụ
- Đè chặt, thật chặt, đừng buông nó ra nó cắn đấy!
Du kêu lên như thế nhưng tiếng chàng đã hơi run run. Con chó phì một cái
nữa: hơi thở mới thoát ra một nửa bị tắc. Cái gậy đè sát đất, mắt nó
trợn lên. Lòng đen ươn ướt cứ đờ dần rồi ngược lên lần một nửa vào mí
trên. Lòng trắng đã hơi đục. Lúc Hoa trói xong cả chân trước, chân sau
và buộc mõm rồ thì con chó đã mềm ra không còn cựa quậy nữạ
Du nghẹn ngào nén khóc...
No comments:
Post a Comment