TRẦN SĨ TIÊU * CHIỀU TAO NGỘ
BS. DƯƠNG HỒNG MÔ * TUỔI THỌ CÁC BÀ
Female longevity
Tuổi già đến các ông lũ lượt ra đi, để lại các bà.
Anh bạn trầm ngâm khi nghe tin một ông bạn đã ra đi, anh nói :” Lại một bà nữa”. Anh không có ý định nói người ra đi mà người ở lại. Một bà goá. Rồi anh đếm trên đầu ngón tay, mười bà rồi. Mười bà góa trong vùng LA này.
Anh em thắc mắc sao lại đếm số thống kê gì mà « kỳ thị » vậy. Sao không đếm các ông còn lại. Và anh cho biết con số này trong bảng phong thần anh kiểm soát kỹ lưỡng thường xuyên, ký ức anh đã ghi từ mấy năm Chỉ có một ông góa.
Và anh trả lời câu hỏi dồn dập, các anh hỏi tại sao, tôi không biết. Vượt qua khả năng y khoa, tuy anh là kỳ cựu trong nghề.
Vượt qua khả năng Y Khoa, vượt qua khả năng Di Chủng Học, Xã hội Học, Tâm lý Học và Sử Học. Nó phức tạp và đa dạng tuy bề ngoài đơn giản như vậy. Tại sao các bà sống lâu hơn chúng ta 10 tuổi tuy các bà đeo gánh nặng những hiểm họa mà đức ông chồng không có, như bệnh hiểm nghèo từ vú, tử cung và buồng trứng. Và mọi nước đều như vậy cả, Âu Mỹ, Phi Châu, Á Châu trừ vài nước như Ấn Độ Pakistan và Trung Quốc. Và tự cổ chí kim đều như vậy nếu không thì loài người đã tận diệt từ lâu.
Ví dụ như nước Mỹ. Life expectency ước lượng sống lâu đàn bà là 79
tuổi, đàn ông là 72. Đại Học Harvard nghiên cứu vấn đề này từ nhiều
năm nay và họ đăc biệt chú trọng tới đội ngũ các vị cổ thụ quá 100 tuổi
trên thế giới và lại một lần nữa các bà hạ các ông 9 trên 1. Và các bà
càng ngày càng thọ hơn các ông trong thế kỷ 21 này, trừ phi các bà lỡ
sinh ra tại Trung Quốc vĩ đại, khi siêu âm phát hiện thai con gái là các
bà có triển vọng bị vứt ra cống. Cùng một số phận nếu đẻ ra tại Ấn Độ
hay Pakistan, ở những nơi đó còn có thể bị đốt bằng dầu hỏa nếu cô dâu
không mang đầy đủ của hồi môn cho gia đình chú rể.
Ngay từ khi chưa ra đời nữ giới đã thọ hơn nam giới. Tỷ lệ tử vong nữ
giới ít hơn nam giới truớc khi ra đời, từ thời kỳ bào thai cho tới mọi
luống tuổi trong cả đời người.
Nam giới lúc trong bào thai đã được ưu tiên ông trời về số lượng, 110 nữ giới so với 115 nam giới.. Nhưng với thời gian, sự ưu ái ông Trời dần mờ nhạt đi từ lúc trong bào thai cho tới mọi tuổi về sau. Tỷ lệ tử vong nam giới vượt qua tử vong nữ giới trong mọi giai đoạn. Giai doạn bào thai, thai bị tự chấm dứt xảy thai ( spontaneous abortion). Giai đoạn lúc đẻ, thai chết hay trục trăc khi đẻ (stillbirth hay miscarriage). Giai đoạng hậu sản infancy. Kết quã là tới tuổi 25 nhiều nữ giới hơn nam giới.
Vậy thì chỉ còn hai câu hỏi. Hoặc là sao các bà sống lâu thế hay sao các ông chết sớm thế.
Nhất định là có yếu tố Y Khoa. Thống kê rõ ràng các bà ít bệnh nhồi cơ tim ( heart attack) hơn các ông cho tới tuồi 60, rồi dần dần gần bằng các ông. Lúc đó biểu đồ tử vong hai giới càng già càng gần nhau hơn chứ không rõ ràng xa biệt như những năm trung niên nữa
Estrogens bí quyết của các bà.
Estrogens là hormon chủ yếu của nữ giới , nó có nhiệm vụ quyết định
trong kinh nguyệt và thụ thai sinh nở. Nó có nhiệm vụ chỉ đạo mọi sắc
thái hình dung nữ giới như da, mỡ và vú và bộ phận sinh dục. Nhưng nó
cũng là kích thích tố rất quan trọng trong hàng ngàn phản ứng sinh hóa (
metabolism) của mọi tế bào trong cơ thể, đặc biệt là những tế bào những
nơi dễ bị hao mòn nhất như khớp xương chỗ sụn và xương. Vì thế các bà
về già là có ngay vấn đề ở đầu gối, năm mười năm sau khi mãn kinh là là
đau đầu gối, khớp xương hông hay lưng hay ngón tay. Nhửng chỗ đó chịu
đựng sức nặng của cơ thể, hay hao mòn vì quá sử dụng, cần luôn luôn bồi
dưỡng sụn và xương, cần estrogens trong quá trình bồi dưỡng anabolism.
Và buồng trứng ovaries lúc đó không còn đáp ứng đủ số lượng estrogens.
Đàn ông ít bị hơn vì số lượng testosterone còn một phần nào thay thế
phận sự đó được.
Nhưng estrogens có một tác dụng rất bổ ích cho hệ thống tim mạch, chủ yếu là hạ "cholesterol xấu" (bad cholesterol LDL) và tăng "cholesterol tốt" (good cholesterol HDL") . Nghiên cứu vừa qua Đại Học Washington cho biết estrogens thực hiện được như vậy là nhờ điều hành năng lực tế bào gan, sản xuất những enzymes sinh hóa cholesterol.
Nghiên cứu về cách điều trị nữ giới bằng estrogens sau khi mãn kinh cho biết estrogens làm giảm bớt nguy cơ cả heart attack và stroke ( biến cố não). Hai bệnh này là nguy cơ tử vong nhiều nhất cho các ông lứa tuổi 50, 60 . các bà phải sau 60 mới phải lo ngại về hai bệnh đó.
Đã từ lâu khoa học nghiên cứu về già nua (aging studies ) cho biết người
ta già nua là vì mọi tế bào không làm được phận sự hoàn hảo như trước
nữa, Từ khả năng hấp thụ chất bổ từ ngoài vào đến khả năng biến chế tiêu
hóa, khả năng bảo trì và sửa chữa (maintenance and repair), khả năng
tăng trưởng và tự hủy diệt khi không thể sửa chữa được (apoptosis). Và
nguyên nhân là tế bào dần dần bị mòn và chấn thương (wear and tear),
Người ta biết rõ nguyên nhân già nua là sự oxy hóa nhiều bộ phận cơ bản trong tế bào như màng ngoài (cell membrane), bộ phận hô hấp mitochondria (ti thể), các chất mỡ lipids, chất proteins và ngay cả hệ thống sinh trưởng nòng cốt RNA và DNA. Biết rõ những đặc chất agents làm chấn thương và xói mòn do oxy hóa, người ta gọi là free radical agents. Free radical agents là những đặc chất có bộ phận radical với quỹ đạo vòng ngoài điện tử electrons vô cùng nhạy cảm vì dư hoặc thiếu một electrons ví dụ như đáng lẽ là số chẵn thì là số lẻ như 1 hay 3 hay 5 v.v… Sẵn sàng oxy hóa mọi phân tử, làm hư hỏng mọi phân tử đầu não.
Trong quá trình sinh hoạt tế bào bình thường bao giờ cũng có mặt free radical agents như hydrogen peroxyde, hydroxyl ions, nitric oxyde hay Fe++ . Phải vô hiệu hóa chúng bằng nhiều loại chống free radical agents, tức là Antioxydants do dinh dưỡng hay cơ thể tự sản xuất. Antioxydants như Vitamin E hay Vitamin C VitaminA hay Glutathione. Nhưng tình cờ mới biết là estrogens là Antioxydants có hạng khi nghiên cứu các bà uống Estrogens trước kia chỉ mục đích tránh loãng xương (osteoporosis) khi các bà về menopause mãn kinh.
Trước kia đổ tội cho uống thuốc estrogens là gây ung thư vú và ung thư tử cung, không dám uống nữa. Nhưng từ ngày dùng estrogens thiên nhiên ( có trong rất nhiều estrogens trong thực vật, rau cỏ như cà chua) và chỉnh đốn điều lượng thì hai nguy cơ này giảm đi tới mức tối thiểu. Và các bà dùng estrogens thiên nhiên không những giảm bớt nguy cơ heart attack và stroke mà còn giảm mọi nguy cơ tử vong khác so với các ông , Từ cancer phổi, cancer ruột già hai cancer cướp mạng các ông về già nhiều nhất, cho tới lãng trí Alzheimer, các bà không bị mắc bệnh này nhiều như các ông .
Các bà sống lâu hơn nhưng không vì thế mà nói về già nữ giới khỏe mạnh
và sung sướng đâu. Các bà bị osteoarthritis, đau khớp xương, loãng xương
như đã nói ở trên. Các bà bị mập hơn vì estrogens làm mập ra. Các bà
bị bệnh autoimmune disorders do phản ứng miễn dịch như rhumatoid
arthritis hay thyroiditis., Nói tóm lại bệnh đàn ông chết người như
heart attack hay cancer, còn bệnh các bà mãn tính giai dẳng nhưng không
tử vong. Khoa học hiện đại từ 100 năm nay đã cứu các bà rất nhiều khì
sanh đẻ, trước kia như các cụ nói sanh đẻ là đàn bà nằm trên cái thớt,
nguy hiểm chết người. Vậy mà thống kê từ thời xa xăm nhất Âu Châu từ năm
1751 tới 1790 cho biết đàn bà vẫn sống lâu hơn đàn ông, hồi đó đàn bà
sống 36.6 năm đàn ông chỉ được 33.7 năm. Ngày nay ngay những nước chậm
tiến nhất cũng vẫn vậy, đàn bà sống lâu hơn trừ trường hợp Trung Quốc
Pakistan Ấn Độ, Bangladesh.
Các ông chết vì bốc đồng. Testosterone là hormon bốc đồng
Tuy các ông tử vong nhiều hơn các bà ở mọi tuổi nhưng có những giai đoạn
nam giới ra đi tấp nập ví dụ như giai đoạn 15 tới 24 tuổi, đúng lúc vị
thành niên. Giai đoạn này trai tử vong gấp ba lần nữ, phần nhiều vì bất
cẩn hay vì bạo hành.Tai nạn giao thông, tai nạn xe cộ là nguyên do thông
thường, sau đó là bị sát hại hay tự tử. Hoặc bị ung thư (có một số ung
thư đặc biệt chiếu cố trai trẻ như ung thư máu) hay chết đuối.
Sau đợt đó là khác biệt tử vong hai giới không còn cao lắm và đến trung
niên là giai đọan ổn định, trong một thời gian dài nữ giới sống lâu hơn
nhưng khác biệt hai bên không thay đổi mấy. Từ 55 tới 64 các ông vẫn tử
vong hơn nữ vì các ông bốc đồng trong sinh hoạt (behavior) như tai nạn
xe cộ, gấp hai lần nữ giới. Và tự sát gấp 4 lần. Chết vì rượu và thuốc
lá nhiều hơn phụ nữ cùng tuổi. Đặc biệt là chết vì tim mạch biến cố,
tuổi từ 55 đến 64 là các ông ra đi nhiều nhất hơn cả tai nạn xe cộ,
chết vì tim mạch có ông chỉ ngoài 40.
Ngược lại nữ giới tử vong vì tim mạch thực sự bắt đầu sau khi tắt kinh vài năm, chỉ đến tuổi thượng thọ hai bên nam nữ tử vong vì tim mạch mới bằng nhau.
Chuyên gia nghiên cứu tử vong hai giới những năm gần đây quy lý do khác
biệt cho ảnh hưởng của estrogens và testostrone, ít ra cũng một phần
nào.Đợt tử vong nam giới lúc 15- 24 là đi đôi với cao trào testosterone
mới xuất hiện cho thanh thiếu niên. Testosterone không chỉ kích thích
tình dục, kích thích cả tranh đua và gây hấn (competiveness and
agression). Và họ gọi testosterone gây tử vong giai đoạn này là giai
đoạn nhiễm độc testosterone (Testosterone toxicity).
Không thể nào đo lường sự bốc đồng các ông, già cũng như trẻ. Bao nhiêu
ông chết ở sân tennis. Tôi biết một trường hợp một ông chết tại bục
karaoke, bao nhiêu ông chết thượng mã phong? Có ông nào hai vợ mà sống
lâu đâu? Bao nhiêu ông Mỹ chết ngày Thanksgiving khi dinner xong ông già
bốc đồng chơi banh với con cháu.
Nữ giới có những lợi thế nam giới không có. Ngay từ khi trong bào thai
cho tớì sinh đẻ trưởng thành nữ giới có sinh hóa metabolism thấp hơn. Vì
thế dễ bị mập hơn nhưng sống lâu hơn. Người ta cũng như loài vật, bệnh
tật nhiều hơn vì ăn nhiều chứ không phải vì ăn ít. Và nữ giới có hai X
nhiễm sắc thể ( X chromosoms), nam giới chỉ có 1 Nếu có gì trục trặc tại
X chromosom duy nhất là nam giới không có gì thay thế.
Nhưng gần đây Đại học Harvard nghiên cứu các vị sống lâu 100 tuổi, cho
biết nữ giới sống lâu hơn không phải thuần túy vì estrogens hay
testosterone. Vấn đề phức tạp hơn nhiều . Nhóm nghiên cứu Harvard khám
phá ra nữ giới bách niên nhưng không giai lão tý nào vì ông chồng chết
đã từ lâu, nhưng có đặc điểm là đông con chứ không hiếm muộn. và có
nhiều vị 40 tuổi vẫn đẻ, con cháu đầy đàn. Có vị đẻ lần cuối cùng là 53
xuân xanh. Nhà nghiên cứu làm thống kê, các bà 100 tuổi so với những bà
cùng tuổi nhưng mất năm 73 thì kết quả lạ lùng là nhóm 100 tuổi sanh nở
ở tuổi 40 đông gấp 4 lần nhóm chết năm 73 tuổi mà sanh ở tuổi 40. Hay
là sống lâu đi đôi với khả năng sanh đẻ ?
Các bà sống lâu vì có lẽ sống bất diệt, che chở gia đình
Đại học Harvard cho đó là luật thiên nhiên, cả loài người và thú vật đều
giao phó cho nữgiới nhiệm vụ bao bọc, che chở cho tổ ấm, Dù là người
hay chim hay lang sói đều như vậy, con chim cái cũng liều mạng che chở
cho chim non trong tổ. Đức lang quân trong mọi giống nòi đều có vai trò
khá mờ nhạt trong nhiệm vụ này, nhiệm vu chính quý ông chỉ gây giống mà
thôi.
Còn loài người thì sao? Gây dựng tổ ấm, ý chí sắt đá bảo vệ cho con cháu
là các bà. Các bà phải sống, phải mạnh khỏe thì lũ nhỏ mới được nhờ. Lẽ
sống là chỉ chồng con và gia đình, có thể không yêu chồng nhưng không
bao giờ mà bỏ rơi con.Ý chí sắt đá là sống để bảo đảm nhiệm vụ này.
Còn ông chồng thì sao? Lẽ sống cũng là bảo đảm tương lai cho con cái
nhưng trọng tâm là sự nghiệp hay một cái gì cao cả vượt khỏi gia đình.
Như Tolstoi đã nói phần nhiều đức lang quân tử tế thì buộc một bà trên
lưng để hai tay làm việc khác.Nếu không khôn ngoan thì hai tay nắm bế
hai bà, không làm ăn gì được, mất thời giờ, mất tiền bạc và mất mạng.
Và về già các ông thấy sự nghiệp danh vọng phù phiếm biết bao và chán
nản không còn lẽ sống. Nhiều ông muốn "ngủ"luôn, ví dụ như ngủ bằng cách
đánh bài liên miên, không còn để ý tới ngoại cảnh. Và các ông muốn ngủ
thì phần nhiều ông trời chóng cho ngủ vĩnh viễn. Muốn sống lâu phải có ý
chí, phải luyện tập thân thể và trí óc mỗi ngày.
Các bà không có ngày giờ "ngủ" như vậy, cả đời trông nom con cháu, về
già trông nom ông chồng lúc đó càng ngày càng ấu trĩ. Nhiệm vụ các bà về
già còn khó khăn, nặng nề hơn, cho tới ông chồng ra đi.
Đại học Harvard cho đó là luật thiên nhiên tạo hóa. Nữ giới mọi giống
phải sống lâu để bảo đảm tồn tại giống nòi. Phải sống thời gian dài để
hoàn thành nhiệm vụ. Ngay việc nữ giới loài người mãn kinh năm 55 tuổi
cũng là biện pháp che chở nữ giới khỏi bị hiểm họa sinh đẻ nữa thì mới
thọ được. Và thuyết Diễn Biến Darwin, Darwin Evolution, "chọn lọc" những
bà thọ nhất, sinh đẻ nhiều để bảo toàn sống còn của nòi giống.
Nam Minh Bách Virginia Tháng 7 2013
Why Women Live Longer than Men
href="http://jerrymondo.tripod.com/lgev/id20.html"by Thomas T. Perls, M.D., M.P.H
Harvard Medical School
Ruth C. Fretts, M.D., M.P.H.
Harvard Medical School
ebuilder/layout/spacer.gif"/> It is a fact of life that men enjoy
certain physical advantages over women. On average, men are stronger,
taller, faster and less likely to be overweight. But none of these
attributes seem to matter over the long haul. For whatever the physical
virtues of maleness, longevity is not among them. Women, as a group,
live longer than men. In all developed countries and most undeveloped
ones, women outlive men, sometimes by a margin of as much as 10 years.
In the U.S., life expectancy
at birth is about 79 years for women and about 72 years for men. The
gender discrepancy is most pronounced in the very old: among centenarians
worldwide, women outnumber men nine to one. The gender gap has widened
in this century as gains in female life expectancy have exceeded those
for males.
The death rates for
women are lower than those for men at all ages--even before birth.
Although boys start life with some numerical leverage--about 115 males
are conceived for every 100 females--their numbers are preferentially
whittled down thereafter. Just 104 boys are born for every 100 girls
because of the disproportionate rate
of spontaneous abortions, stillbirths and miscarriages of male fetuses.
More boys than girls die in infancy. And during each subsequent year of
life, mortality rates for males exceed those for females, so that by
age 25 women are in the majority.
For us, these statistics raise two questions: Why do men die so young?
And why do women die so old? From the outset we would like to admit that
we have no definitive answers to these questions. But the available
evidence implicates behavioral as well as biological differences between
the sexes, differences in the effects of medical technology, as well as
social and psychological factors. Ultimately, our investigation of the
gender gap in life span has led us to posit an evolutionary explanation,
one that suggests that female longevity is more essential, from a
Darwinian perspective, than the prolonged survival of males. The good
news is that in spite of this evolutionary imperative, the gap between
male and female life expectancy may now be narrowing. The bad news is
that some of this convergence may be the result of women suffering more
from what used to be considered "male" diseases.
in the U.S. at various ages reveals gender differences in mortality
patterns. Although death rates are higher for males than females at all
ages, the difference between the sexes is more pronounced at certain
stages of life. Between 15 and 24 years, for example, the male-to-female
mortality ratio peaks because of a sudden surge in male deaths with the
onset of puberty. During this period, men are three times more likely
to die than women, and most of the male fatalities are caused by
reckless behavior or violence. Motor vehicle accidents are the most common cause of death for males in this age group, followed by homicide, suicide, cancer and drowning.
Interestingly, a surge in male mortality has been observed in other
primates at a similar stage in life: in young adult male macaques, for
example, rates of death and "disappearance" are high compared with those
of female macaques.
The difference between male and female mortality declines until late
middle age, when the mortality ratio plateaus. In the 55- to 64-year-old
age group, behavior-related fatalities are still among the most common
causes of death for men and are still much higher in men than in women.
Men of this age are more than twice as likely as women to die in car
accidents, for example, and almost four times as likely to take their
own lives.
Illnesses related to smoking and alcohol consumption also kill more men
than women in this age group. But heart disease is the main cause of the
gender gap here. Men experience an exponential rise in the risk of
heart disease beginning in their 40s; in contrast, women's risk of dying
from heart disease does not begin to increase until after menopause,
and it approaches the male risk only in extreme old age. Although the
gender gap in this age group is smaller than the one described for young
adults, the number of people affected by it is far greater. Whereas
accidents claim the lives of 45 of every 100,000 young adult males
annually, heart disease--the leading cause of death in men and women
alike--kills 500 of every 100,000 men between the ages of 55 and 64
every year.
Experts suspect that gender differences in mortality patterns may be influenced at least in part by sex hormones,
namely the male hormone testosterone and the female hormone estrogen.
The conspicuous peak in the sex-mortality ratio at puberty, for example,
coincides with increased testosterone
production in men. Because the male hormone has been linked with
aggression and competitiveness as well as libido, some researchers
ascribe this spike in male mortality to "testosterone toxicity." Later
in life, testosterone puts men at risk biologically as well as
behaviorally. It increases blood levels of the bad cholesterol (known as
LDL, for low-density lipoprotein) and decreases levels of the good one
(HDL, for high-density lipoprotein), putting men at greater risk of
heart disease and stroke.
Estrogen, on the other hand, has beneficial effects
on cardiovascular health, lowering LDL cholesterol and increasing HDL
cholesterol. A recent study at the University of Washington suggests
that estrogen may exert these effects by regulating the activity of
liver enzymes involved in cholesterol metabolism.
Estrogen is also an antioxidant--that is, it neutralizes certain
naturally occurring, highly reactive chemicals, called oxygen radicals,
that have been implicated in neural and vascular damage and aging.
Emerging evidence suggests that treatment with estrogen after menopause
reduces a woman's risk of dying from heart disease and stroke, as well
as her risk of dying in general. Estrogen therapy has also been shown in
some studies to delay the onset of Alzheimer's disease.
It is important to note that with the exception of this evidence
regarding estrogen therapy, the relation between sex hormones and
mortality patterns is still speculative. Furthermore, any attempt to
explain mortality patterns must include the recognition that these
trends are relatively recent. As the graph shows, the two divergences we
have been discussing did not emerge until the middle of the century.
Before that time, the sex-mortality ratio was constant across age groups
for which data are available. The recent changes can probably be
accounted for by two societal factors: improvements in obstetrical care,
which have dramatically reduced women's risks of dying in childbirth, and an increased availability of guns and cars, which has contributed to more accidental and violent deaths in young males.
Historical Advantage
Although the reasons women live longer than men may change with time, it
seems likely that women have been outliving men for centuries and
perhaps longer. Even with the sizable risk conferred by childbirth,
women lived longer than men in 1900, and it appears that women have out
survived men at least since the 1500s, when the first reliable mortality
data were kept. Sweden was the first country to collect data on death
rates nationally; in that country's earliest records, between 1751 and
1790, the average life expectancy at birth was 36.6 years for women and
33.7 years for men.
Death rates in less developed countries, whose citizens have limited
access to cars, guns and maternal care, also provide a measure of
mortality before modernity. At present, the only countries in which male
life expectancy exceeds that for females are those with long-standing
sexual discrimination--including Bangladesh, India and Pakistan--where
social pressures and practices such as female infanticide and bride-burning result in unique "losses" of females.
The fact that women live longer than men does not, however, mean that
they necessarily enjoy better health. It could be that women live with
their diseases, while men die from them. Indeed, there is a difference
between the sexes in disease patterns, with women having more chronic
nonfatal conditions--such as arthritis, osteoporosis and autoimmune
disorders--and men having more fatal conditions, such as heart disease
and cancer.
{Here was one of the two graph referred to in the article, unfortunately
it was not in gif or jpeg format. It showed that as of 1970 the gap
between men an woman increased}
Survival of the Fittest
To understand better the forces that control human aging and longevity,
we have tried to determine whether the longer life span of females might
be part of some grand Darwinian scheme. Gender differences in longevity
have been observed in other members of the animal kingdom: in fact, in
almost all species that have been observed in the wild, females tend to
live longer than males. Female macaques live an average of eight years
longer than males, for example, and female sperm whales outlive their male counterparts by an average of 30 years.
It seems that a species' life span is roughly correlated with the length
of time that its young remain dependent on adults. We have come to
believe that when a significant, long-term investment of energy is
required to ensure the survival of offspring, evolution favors
longevity--in particular, female longevity. Indeed, we believe that the
necessity for female longevity in the human reproductive cycle has
determined the length of the human life span.
We start with the assumption that the longer a woman lives and the more
slowly she ages, the more offspring she can produce and rear to
adulthood. Long-lived women therefore have a selective advantage over
women who die young. Long-lived men would also have an evolutionary
advantage over their shorter-lived peers. But primate studies suggest
that men's reproductive capacity is actually limited more by their
access to females than by life span. Hence, the advantage of longevity
for men would not be nearly as significant as it is for women. And
because males historically are not as involved in child care as females,
in the not so distant evolutionary past the survival of a man's
offspring depended not so much on how long he lived as on how long the
children's mother lived.
One might think that the existence of menopause halts the transmission of a woman's genes and thus contravenes the evolutionary argument
for female longevity. We think just the opposite: menopause confers a
selective advantage and promotes longer life by protecting females from
the increased mortality risk associated with childbirth at advanced age.
Even today this increase in risk is considerable: a woman in her 40s is four to five times more likely to die in childbirth than a 20-year-old.
When menopause evolved, maternal mortality would have been much greater.
If offspring require a significant maternal investment of time and
energy to survive--which human children most certainly do--then there
probably comes a point in a woman's life when it is more efficient to
pass on her genes by caring for the children and grandchildren she
already has than by producing and nurturing more children, risking death
and the death of her existing children in the bargain. The argument
that menopause is an evolutionary adaptation was first developed in 1957
by George C. Williams, now at the State University of New York at Stony
Brook, and recent anthropological studies have supported it. Because
human children are dependent for such a long time, continued health and
longevity may enhance older women's contribution to the gene pool even
when they can no longer reproduce.
In our own studies of centenarians, we have found that a surprising
proportion of women who lived to be 100 or more gave birth in their 40s.
One of our subjects had even had a child at the age of 53. We found
that, overall, 100-year-old women were four times as likely to have
given birth in their 40s as a control group of women, born in the same
year, who died at the age of 73. This observation reinforces our
suspicion that longevity is linked with fecundity at an advanced age. Of
course, we do not mean that having a baby in middle age makes a woman
live longer. Rather, it seems that the factors that allow certain older
women naturally to conceive and bear children--a slow rate of aging and
perhaps also a decreased susceptibility to the diseases associated with
aging--also improve these women's chances of living a long time.
We propose that women's longevity edge over men may simply be a
by-product of genetic forces that maximized the length of time during
which women could bear and raise children and perhaps assist with
grandchildren as well. Moreover, male longevity may simply be a function
of the fact that men must carry the genes that ensure longevity to pass
them on to their daughters. Thus, the necessity of female longevity in
the human species may be the force that has determined the natural life
span for both men and women.
The Secret to Living Longer
If female longevity is the product of evolutionary forces, then one
might wonder what physiological mechanisms have evolved to support the
preferential survival of women over men. As we have mentioned, sex
hormones are thought to be important factors in determining the relative
susceptibilities of the genders to aging and disease. Less obvious is
the contribution that menstruation might make to longevity. Because of
the monthly shedding of the uterine lining, premenopausal women
typically have 20 percent less blood in their bodies than men and a
correspondingly lower iron load. Because iron ions are essential for the
formation of oxygen radicals,
a lower iron load could lead to a lower rate of aging, cardiovascular
disease and other age-related diseases in which oxygen radicals play a
role. Indirect support for this theory comes from studies at the
University of Kuopio in Finland and the University of Minnesota Medical
School. In these studies, male volunteers who made frequent blood
donations had less oxidation of LDL cholesterol--a key step in the
development of atherosclerosis and heart disease.
Women also have a slower metabolism
than men--a distinction that makes them more prone to obesity. But
there may also be an inverse relation between metabolic rate and life
span. Evidence of this link comes from animal studies of food
restriction, which slows metabolic processes: in experiments sponsored
by the National Institute on Aging, monkeys that ate 30 percent less of
the same diet as their free-feeding peers seemed to age more slowly.
Studies of so-called clock genes
in microscopic worms have also demonstrated the connection between
metabolic rate and life span. Siegfried Hekimi of McGill University has
observed that worms with particular mutations in these genes live five
times as long as normal animals and have much slower physiological
functions. Although it is still not known why men's metabolism rates are
faster than women's, it is becoming clear that this difference is
present almost from the moment of conception, when male embryos divide
faster than female ones. The faster metabolic rate may make men's cells
more vulnerable to breakdown, or it may simply mean that the male life
cycle is completed more promptly than the female one.
Finally, chromosomal differences between men and women may also affect their mortality rates. The sex-determining chromosomes
can carry genetic mutations that cause a number of life-threatening
diseases, including muscular dystrophy and hemophilia. Because women
have two X chromosomes, a female with an abnormal gene on one of her X
chromosomes can use the normal gene on the other and thereby avoid the
expression of disease (although she is still a carrier of the defect).
Men, in contrast, have one X chromosome and one Y chromosome, and so
they cannot rely on an alternative chromosome if a gene on one of the
sex chromosomes is defective.
This disadvantage became more ominous when, in 1985, researchers at
Stanford University reported the discovery on the X chromosome of a gene
critical to DNA repair. If a man has a defect in this gene, his body's
ability to repair the mutations that arise during cell division could be
severely compromised. The accumulation of such mutations is thought to
contribute to aging and disease.
There is also increasing interest in women's second X chromosome as a
longevity factor in and of itself. Although one of the two Xs is
randomly inactivated early in life, the second X seems to become more
active with increasing age. It may be that genes on the second X "kick
in" and compensate for genes on the first X that have been lost or
damaged with age. This compensation could have a sizable influence, as
it appears that roughly 5 percent of the human genome may reside on the X
chromosome. In recent years the X chromosome has also become the focus
of the search for genes that might directly determine human life span.
{The second graph would go here it shows the gradual increase in % of women as they age.}
Closing the Gender Gap
Men and women alike have seen profound gains in life expectancy in this
century. Since 1900, the average national increase in life expectancy in
developed countries has been 71 percent for wome
In the past two decades, however, there has been a notable deceleration
in the extension of life expectancy in women. The reasons for this
decline are still being debated. Some researchers feel that women in
developed countries are close to reaching the natural limits of human
life span, and so their gains in life expectancy must inevitably
diminish.
But some sociologists have discounted this reasoning, pointing instead
to women's changing roles in society. As more women have taken on
behaviors and stresses that were formerly confined to men--smoking,
drinking and working outside the home--they have become more likely to
suffer from diseases that were traditionally considered "masculine." Mortality from lung cancer,
for example, has almost tripled in women in the past two decades.
Smoking seems to be the "great equalizer" for men and women: current
actuarial data from Bragg Associates in Atlanta show that on average
middle-aged female smokers live no longer than male smokers do.
In part because of these factors, men's and women's death rates in the
U.S. have begun to converge in the past 20 years. But it is primarily
the reduction in male mortality, as opposed to the increase in female
mortality, that is narrowing this gender gap. In general, the higher a
nation's level of social and economic development, the greater the life
expectancy for both men and women and the greater the convergence in the
two figures.
Research on sex hormones, sex chromosomes and gender-specific behavior
is sure to further understanding of the human body well beyond the
questions posed by the longevity gender gap. In exploring this
intriguing phenomenon, investigators will undoubtedly find clues to how
both men and women can live longer and more healthy lives.
Sunday, July 28, 2013
KHUYẾT DANH * NƯỚC PHÁP TUI
NƯỚC PHÁP TUI
"Cho những ai chọn nơi này làm quê hương"Chào bạn già thân mến,Nước Pháp tui có nhiều cái nhất lắm nghen ban già ơi- Nước Pháp tui nếu bị thất nghiệp được ăn tiền trợ cấp thất nghiệp 70% lương trong 3 năm nếu trên 50t nên cứ tà tà nằm nhà tìm việc khác còn dưới 50t thì được 2 năm rưỡi.- Nước Pháp tui bệnh hoạn vô nhà thương khỏi lo trả tiền lệ phí thuốc men bác sĩ nha sĩ dược sĩ... gì cũng gratuit hết nghen hihihi nhữngười bị bệnh như đái đường hay nhiệm HIV hay épatide C... đều được nhà nước lo 100% từ thuốc men bác sĩ y tá chích thuốc nằm nhà thương và dài dài vô thời hạn...- Nước Pháp tui mua nhà được nhà nuớc phụ trả tiền đóng góp suốt thời gian nợ dù hai ba chục năm hỏng cần biết nên nước Pháp tui đâu bị khủng hoảng nhà cửa đâu bị ngân hàng lấy nhà lại hay bị đuổi nhà ra đường và chưa kể những gia đình nghèo thu nhập kém đều được lảnh phụ cấp tiền thuê nhà ngay tới sinh viên đi học cũng được phụ cấp tiền nhà kg kể giàu nghèo nghen.
- Nước Pháp tui dù nghèo kg bằng My nhưng kg sợ bị đuổi việc sáng báo chiều xách gói ra hãng, ở Pháp muốn cho nghĩ việc fải báo trước 3 tháng với những nhân viên ngạch cadre (cán bộ) còn nhân viên thường ít nhất từ một đến 2 tháng chưa kể fải được sự chấp thuận của bộ lao động cộng thêm bồi thường vài tháng lương tùy theo thăm niên chưa kể nhiều khi còn được một số tiền lớn làm vốn dư sức ra làm ăn hihihi- Nước Pháp tui con cái đi học kg tốn một xu, đứa nào học kg theo kịp còn đường thầy giáo kèm thêm kg tốn một xu, chưa kể nhà nghèo thu nhập thấp còn được tiền phụ cáp mua dụng cụ học đường cặp táp sách vở giày dép bút mực... miễn phí chưa kể ngày nghĩ nhà trường tổ chức đi nghĩ hè như trượt tuyết tắm biển mà phụ huynh chỉ đóng góp theo khả năng thu nhập sướng hon ban già ơi.- Nước Pháp tui muốn đẻ con bao nhiêu đứa cũng được càng đông càng zui càng lãnh nhiều thêm tiền phụ cấp gia đình con cái, có người nhất là tụi gốc Phi châu hay Á rập nhờ được lấy lậu 4 vợ nên chúng nó đẻ kg dưới một tiểu đội đẻ còn hơn cái máy, chưa kể chưa đẻ mới có bầu thôi người dân đã được lãnh tiền trợ cấp dưỡng bầu rồi sau đó lảnh thoại mái chẳng cần đi kiếm việc làm nữa cũng đủ sống cho nên dù năm nào ngân sách phụ cấp xã hội cũng lủng be bét hết nhưng kg một nhà nước nào hay một lảnh đạo nào dám cúp hay giảm bớt tiền phụ cấp xã hội của người dân hết nghĩ lại cũng tội cho nước Pháp tui quá fải gánh cái đám lâu la ngoại bang vừa ăn bám vừa phá làng phá xóm đốt xe mua bán xì ke ma túy nữa mới chết chứ nên nước Phap tui kg nhất hơn nước My là gì hả ???? hihihi- Hiện giờ cả thế giới đương bị khủng hoảng tài chánh kéo theo nạn thất nghiệp tràn lan ngay tới nước My nước Nhật cũng bị nợ ngặp đầu ngất ngư chưa biết sống chết ra sao ? dù nước Mỹ nghe nói kinh tế đương chạy rè rè trở lại nhưng nhiều nơi vẩn còn bị ngân hàng tịch thu nhà cửa người dân vẩn bị tiếp tục đuổi ra khỏi nhà thê thảm chới với thành vô gia cư thiếu gì bằng chứng rõ ràng fải không bạn vàng hihihihi ở Phap trường hợp như vậy rất hiếm nghen ông ban dàng và chúng tôi dù là tây giấy cũng biết ơn cái nước người ta đã nhận mình vô làm tỵ nạn cho ăn nhờ ở đậu mà còn cho tiền xài chơi có dư còn gợi về VN giúp được gia đình nữa vậy nước Phap tui kg nhất là gì ông bạn già ơi ? vậy nước Pháp tui có được Nhất hơn nước My các anh không ?Cái này chưa nói đến nước Pháp tui bán Airbus đâu thua Boeing; nước Pháp tui cũng bán phi thuyền bán được kg ít hợp đồng không gian, nước Pháp tui cũng bán được xe lửa TGV Métro máy bay Mirage rượu ngon mỹ phẩm...chưa nói cơm Pháp bánh ngọt Phap có thua ai đâu hả hihihi và sau cùng con gái Pháp chắc chắn hơn máy em My phì lụ rồi đó tối ngày chỉ biết đớp hamburgerYen tui hy vong bao nhiêu đó cũng đủ giải tọa ban già rồi nếu khg xin ban già cứ tiếp tục đóng góp thêm ý kiến.*********************Nước Pháp không chỉ là Paris!
Nếu bạn là người thích khám phá và tìm kiếm những điều lãng mạn, thú vị bằng cách riêng, thì nước Pháp thơ mộng không chỉ là Paris hay Marseille lộng gió của miền Nam mà còn là những trải nghiệm tuyệt vời về một mùa hè đầy thi vị với vùng Tây Bắc, Pháp… Saint Dizier – Những sắc màu mùa hè…
Tôi dám cá rằng, không thành phố nào ở Pháp lại đẹp như Saint Dizier vào mùa hè. Thoát khỏi bóng mưa suốt mùa đông giá buốt và mùa xuân ẩm ướt, thành phố bé nhỏ là nơi cho những đam mê và sự lãng mạn cất cánh với đủ sắc hoa. Hoa tràn ngập các con đường, góc sân, dãy phố, thậm chí rực rỡ che kín cả những bậu cửa sổ và khung ban công với lối kiến trúc Guimard (có khoảng 100 ngôi nhà của Saint Dizier có lối kiến trúc đặc trưng này) – lối kiến trúc vốn nổi tiếng được tạo nên bởi Hector Guimard, nhà thiết kế nổi danh với những họa tiết thiết kế riêng cho lối vào cho Paris Metro.
Không khí thanh bình, cỏ hoa ngút tầm mắt, Saint Dizier là một điểm đến hoàn hảo cho những ai muốn du lịch khám phá và nghỉ dưỡng. Từ Paris, đi tàu nhanh(Euro Express) về Saint Dizier với giá khoảng 50 Euro/người, mất chừng 2 giờ. Bạn có thể thuê những căn nhà riêng, đầy đủ tiện nghi, với giá khoảng 400 – 700 Euro/tháng
Những con đường mòn đi xuyên rừng rất thích hợp cho xe đạp. Một chuyến đi rừng, băng qua cánh đồng hoa hướng dương vàng rực để bắt lũ ốc sên về làm nguyên liệu cho bữa tiệc ốc nhồi kiểu Pháp sẽ là một trải nghiệm khó quên. Ốc sên đút lò là một đặc sản của nước Pháp và một con ốc sên có giá 3 – 6 Euro (tức là khoảng gần 100.000 VND). Ốc sên làm sạch, băm nhỏ, trộn với bơ, chút bột chiên giòn, lá basil và gia vị, thêm chút chees và tiêu đen xay nhuyễn đem nhồi vào vỏ ốc, đút lò chừng 10 – 15 phút sẽ dậy mùi và trở nên hấp hẫn hơn bao giờ hết. Gà rừng của Saint Dizier chắc nịch, cực kỳ thơm ngon khi được sơ chế, ướp gia vị, nấm tươi và sốt rượu vang cùng mù tạc vàng, nướng trong lò nhiệt độ cao. Món ăn này ăn kèm với bánh mì Pháp mềm và thơm nức mùi bột mì tươi, chắc chắn sẽ là một ấn tượng"cực đã" sau khi đi rừng.Sau khi khám phá rừng, đừng quên ngắm nhìn thành phố và những quán cà phê dọc quảng trường trung tâm. Ngay trước khách sạn Villa là hàng loạt quán cà phê với đủ loại thức ăn Pháp, Ý, những điểm nghỉ thú vị sau khi mua sắm dọc hai bên đường trung tâm và khu chợ cổ xưa.Dã ngoại cùng "Lac du Der"…
Cách Saint Dizier khoảng 10km, một "vùng trời bình yên" với nhà thờ gỗ, những cánh đồng ngô xanh mướt và những trò chơi trên nước thú vị, đó là trải nghiệm của chuyến dã ngoại cuối tuần thú vị với hồ Der (Lac du Der).
Hồ Der thu hút du khách với những nét bình dị, tự nhiên và truyền thống văn hoá rất lâu đời. Vượt qua những cánh đồng ngô xanh mướt là dấu tích ghi lại sự tồn tại xa xưa của một ngôi làng trên nền đất trũng, nay đã chìm xuống đáy hồ do nước dâng cao. Lối vào khu làng cổ xưa nay, chỉ còn sót lại duy nhất một căn nhà xây kiên cố trên nền đá kè xung quanh, như cố níu lại dấu tích về một khu làng vốn nhộn nhịp trong quá khứ.
Lac du Der không giống như một khu du lịch dù rất đông du khách. Mọi người đến với hồ Der có thể tự do như những loài chim biển, mặc sức chọn lấy những khu đất trống, bãi cỏ để cắm trại hay dạo quanh bờ hồ, thuê những khu đất trống, bãi cỏ để cắm trại hay dạo quanh bờ hồ, thuê những chiếc du thuyền nhỏ dạo chơi trên nước. Những trò chơi lướt ván, bơi bè, đá bóng, ném đĩa… cũng mang lại cảm giác dễ chịu.
Không ít các gia đình từ Bỉ du lịch đến đây bằng những chiếc xe được thiết kế như những ngôi nhà di động, họ thoải mái nghỉ ngơi mà không phải trả bất cứ một loại phí nào trừ tiền sử dụng nước và điện (nếu cần). Khu du lịch có vài nhà hàng nhỏ cùng một cửa tiệm bán đồ lưu niệm nhưng dường như, công việc kinh doanh chỉ để níu khách đến hồ Der chứ không thực sự là kinh doanh để kiếm lời – đây cũng là một trong những lý do khiến việc dã ngoại ở Lac du Der trở nên đầy khám phá và dân dã.Mua đồ hiệu "outlet" tại Troyes…
Du lịch vốn gắn liền với mua sắm. Với những tín đồ "shopping" thì mua đồ hiệu tại Pháp là một lý do cực chính đáng và cũng chính là lý do để không thể nói không với việc mua sắm ở Troyes.
Chỉ mất chừng 2 giờ đồng hồ khởi hành từ thành phố hoa cỏ Saint Dizier là bạn có thể lạc vào một khu outlet, ngập tràn các nhãn hiệu hàng "top" của thành phố Troyes, nơi có vô vàn các nhà máy sản xuất hàng hiệu đẳng cấp thế giới. Những cửa hàng Burberry, Coach, DKNY, Tommy Hilfiger, Banana Republic, Disel, Levi"s, Teddy Smith, Lancel… hoành tráng mở cửa dọc các đường.
Đồ hiệu ở đây đảm bảo về chất lượng và hoàn toàn là những kiểu thiết kế mới và không bị lỗi thiết kế với giá mềm hơn giá tại các khu phố thương mại khoảng 20% – 30%. Nếu may mắn, bạn có thể kiếm được những cửa hàng có chương trình khuyến mãi hết sức thú vị: mua 5 món, chỉ tính tiền món đắt nhất (miễn phí 4 món hàng còn lại) hay mua 1 tặng 1, mua từ 2 trở lên chỉ với giá khoảng 30% – 50% giá ban đầu… Ngoài những nhãn hiệu cao cấp, bạn có thể mua sắm những món đồ làm thủ công theo kiểu truyền thống Pháp, kiểu như những bộ chăn, drap may bằng tay với những mảnh vải ghép sinh động, hoặc những chiếc khăn bàn thêu tay hay gối sofa may thủ công hết sức trang nhã với giá hời (một bộ chăn, drap chừng khoảng 35 Euro, xấp xỉ 800.000 VND).
Reims – Cái nôi của rượu champagne Pháp…Đến Pháp, không thể quên khám phá cái nôi sản xuất rượu champagne tuyệt hảo ở Reims. Lối vào thành phố xinh xắn này phủ đầy màu xanh của những giàn nho. Mỗi gia đình truyền thống ở đây có một nghề đặc trưng gắn với nghề làm rượu champagne và họ tự hào giới thiệu nghề nghiệp của tổ tiên mình qua các biểu tượng trước nhà. Có những ngôi nhà khiêm tốn đứng sau một người nông dân đang gùi nho – thể hiện nghề hái nho truyền thống. Một ngôi nhà khác lại có biểu tượng của những thùng rượu gỗ bóng loáng, thể hiện nghề làm thùng ủ rượu…
Đi thăm một hầm rượu nổi tiếng mới thấy sự tỉ mỉ của nghề làm rượu champagne truyền thống ở Pháp. Với những người làm rượu thì những trái nho để làm champagne phải được hái hoàn toàn bằng tay, để tránh lẫn lá cây, chất bẩn và đảm bảo được yếu tố "humantouch" – yếu tố tinh thần con người giúp chất lượng rượu đặc biệt hơn.
Những chai rượu thuỷ tinh hàng trăm lít được xếp chồng lên nhau trong hầm sâu khoảng 5km dưới lòng đất. Hơi lạnh khiến nước nho tinh chất lắng lại, những tạp chất dồn ra nơi miệng chai, để sau một thời gian chưng cất, người ta có thể gạn lọc tạp chất ra khỏi thành phẩm rượu hoàn hảo để đem đi ủ với thùng gỗ chuyên dụng. Khác với nghệ thuật làm rượu vang trứ danh của nước Ý, quá trình làm rượu champagne của Pháp rất chú trọng đến vị trí và độ sâu của hầm rượu để đảm bảo champagne không bị nóng quá, sinh ra chát và hỏng quá trình lên men. Các loại nho được dùng làm champagne phải là loại nho xanh, tươi và chín vừa để có đủ độ ngọt cần thiết.
Thăm hầm rượu champane không thể không thử thưởng thức loại rượu trứ danh này. Ngay trong thành phố Reims, tại những hầm rượu vang lớn đều có những nhà hàng phục vụ rượu, và đặc biệt, du khách có thể thưởng thức champane Pháp hảo hạng với món bò sữa nấu rượu champane. Loại bò sữa con nhỏ, thịt mềm và ngọt được hấp cùng nước sốt rượu champagne pha chút mù tạc vàng sẽ trở nên ngon và thơm đặc biệt. Thông thường, món bò sữa này được phục vụ trong chiếc nồi đất tráng men hơi sâu, để đảm bảo giữ nóng và mùi thơm.
Với những người không ăn được hải sản, thử một chút champagne với bánh mì bơ tỏi hoặc salad khai vị, với những loại sốt kiểu Pháp khác nhau cũng thật tuyệt. Nếu thích chua chua, ngọt ngọt, hãy thử salad dầu giấm với sốt rượu vang. Nếu thích béo ngậy, đã có sốt kem giấm kiểu Pháp, vị hơi béo và chua. Mù tạc vàng cũng là nguyên liệu thú vị cho món nước sốt pha tiêu đen giã dập, món nước sốt thích hợp cho thịt hun khói và cà mắn, kèm các loại rau củ…Với tôi, đến Pháp chỉ để ngắm Paris hoa lệ, chắc chắn bạn sẽ không có được những trải nghiệm dân dã và thú vị như hành trình vè vùng Tây Bắc của nước Pháp, và nước Pháp hoa lệ không chỉ là Paris!
NGUYỄN NGỌC BÍCH * MỸ DU THẤT BẠI
Ði Mỹ về... tay không
Nguyễn Ngọc Bích (Danlambao)
- Thế là xong! Ông Trương Tấn Sang xin... và cũng được Tổng Thống Obama
cho gặp hôm Thứ Năm, 25 tháng 7, 2013 ở Tòa Bạch Ốc. Nhưng tính cách
lụp chụp của chuyến đi này đã làm cho mọi sự vỡ lở.
Theo kịch bản cũ đã được dự tính từ lâu thì ông Sang nhắm sang Mỹ tháng 9
để ký tắt Hiệp định Ðối tác Xuyên Thái bình dương, rồi Hiệp định sẽ
thành hình (nghĩa là được Quốc hội Mỹ phê chuẩn vào tháng 10 nếu mọi sự
xảy ra tốt đẹp), và Tổng thống Obama sẽ sang VN vào tháng 11 đánh dấu
một đỉnh thành công trong sự nghiệp hòa giải của cá nhân ông cũng như
của Hoa kỳ đối với Việt Nam (Cộng sản).
Khổ nỗi, ông Sang đi sang Trung Quốc gặp ông Tập, bị thuốc cho câu “16
chữ vàng, 4 chữ tốt” (như ông thầy xoa đầu con trẻ... rồi cho ăn cứt
gà), mang về 10 hiệp định mà cựu Ðại Tá Bùi Tín gọi là các “văn kiện đầu
hàng” hay cựu Ðại sứ Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh gọi là “hoàn toàn lợi cho
Trung Quốc.” Còn Khối 8406 thì than: “60 chữ 'hợp tác,' 29 chữ 'nhất
trí' và 7 chữ 'toàn diện'” trong một bản Tuyên bố chung mấy trang thì
không thể khá được!
Về nước bị mắng nhiếc quá nên Tư Sang mới vội vã xin sang hội kiến với
ông Mỹ, mong để đối trọng với ông Tàu. Nhưng vì cập rập nên đã không có
đoàn tiền trạm (“advance party”) đi sang nghiên cứu trước đủ các khía
cạnh của chuyến viếng thăm, không có tiếp đón rềnh rang (không thảm đỏ,
không duyệt binh, không đại bác, không viên chức nào cao cấp từ phía Mỹ
ra nghênh đón ngoại trừ ông đại sứ Mỹ ở Hà nội, không ở nhà khách quốc
gia, không có khoản đãi bằng một bữa tiệc linh đình (“state dinner”),
không trưng cờ hai nước trên đường, phải ở khách sạn thuê gần sứ quán
Trung Cộng, v.v...
trong khi chỉ cần so với sự tiếp đón long trọng dành cho bà Aung San Suu Kyi cách đây ít tháng là thấy hết cả sự bẽ bàng của chuyến đi. Dù như là một lãnh tụ đối lập ở trong tù ra chưa được bao lâu, bà Suu Kyi đã được mời đến nói chuyện cả với lưỡng viện Quốc Hội (ngày 8 tháng 9, 2012), không khác gì Tổng Thống Ngô Ðình Diệm của miền Nam năm xưa sau khi Tổng Thống Eisenhower ra tận phi trường đón.
Một cuộc bày binh bố trận tuyệt vờitrong khi chỉ cần so với sự tiếp đón long trọng dành cho bà Aung San Suu Kyi cách đây ít tháng là thấy hết cả sự bẽ bàng của chuyến đi. Dù như là một lãnh tụ đối lập ở trong tù ra chưa được bao lâu, bà Suu Kyi đã được mời đến nói chuyện cả với lưỡng viện Quốc Hội (ngày 8 tháng 9, 2012), không khác gì Tổng Thống Ngô Ðình Diệm của miền Nam năm xưa sau khi Tổng Thống Eisenhower ra tận phi trường đón.
Dù được tin khá muộn (2 tuần trước), cộng đồng VN vùng DC Maryland
Virginia (tức vùng thủ đô Hoa kỳ) đã cấp kỳ liên lạc với cộng đồng khắp
nước để tổ chức biểu tình nói lên tiếng nói của người Mỹ gốc Việt.
Cùng lúc, tổ chức Boat People S.O.S. (Ủy ban Cứu Người Vượt Biển) của
Tiến Sĩ Nguyễn Ðình Thắng đã lập tức làm việc với cựu Dân Biểu Liên Bang
Cao Quang Ánh để phối hợp một trận tuyến chung với các nhà lập pháp Hoa
Kỳ. Chưa bao giờ trong đời hoạt động ở Mỹ của tôi, tôi được chứng kiến
một sự làm việc chặt chẽ như vừa rồi giữa cộng đồng người Mỹ gốc Việt và
các dân biểu nghị sĩ ủng hộ cho tiếng nói của chúng ta:
Thứ Hai, 22 tháng 7, Tiến Sĩ Nguyễn Ðình Thắng hướng dẫn một phái đoàn
các tôn giáo VN vào gặp Ủy Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế rồi sang
Bộ Ngoại Giao gặp Trợ Lý Thứ Trưởng Daniel Baer (lo Văn phòng Dân chủ,
Nhân quyền và Lao động).
Thứ Ba, 23 tháng 7, Dân Biểu Loretta Sanchez gọi họp báo trước tiền đình
Quốc Hội cùng với bốn dân biểu khác (Ed Royce, Chris Smith, Alan
Lowenthal, Susan Davis) và đại diện của các NGO (tổ chức phi chính phủ
Freedom House, Reporters sans Frontières...) và các tổ chức nhân quyền
hay đoàn thể lớn của VN (như phần tôi lên đọc Tuyên bố của 12 tổ chức
quần chúng VN).
Cùng ngày, 23 tháng 7, bà Dân Biểu Zoe Lofgren đã cùng với 3 dân biểu
khác (Alan Lowenthal, Susan Davis, Peter Scott) lấy được lời cam kết của
chính TT Obama là ông sẽ đặt vấn đề nhân quyền ra ngày hôm sau với Chủ
tịch nước Trương Tấn Sang.
Thứ Tư, 24 tháng 7, Dân Biểu Chris Smith, một nhà vô địch về nhân quyền
VN trong Hạ viện Hoa kỳ, đã tổ chức một cuộc họp báo ngay trong tòa nhà
chính của Quốc Hội, Phòng 309 của Capitol Building (một chuyện rất hãn
hữu), để đưa ra những bằng chứng tệ hại về vi phạm nhân quyền của Hà
Nội. Tham dự cuộc họp báo này (do cựu DB Cao Quang Ánh phối hợp) có các
dân biểu: Ileana Ros Lehtinen, Bill Cassidy, Ed Royce, Frank Wolf, và
đứng đằng sau các dân biểu là một dàn các đại diện cộng đồng và tôn giáo
về để nói lên tình trạng bị bức bách của các tôn giáo VN.
Cùng ngày, năm thượng nghị sĩ (John Cornyn của Texas, Richard J. Durbin
của Illinois, John Boozman của Arkansas, Barbara Boxer của California,
Marc Rubio của Florida) cũng đã có thư cho TT Obama khuyến cáo phải đặt
nặng vấn đề nhân quyền khi gặp ông Trương Tấn Sang để đảo ngược tình
hình nhân quyền ngày càng tồi tệ.
Thứ Năm, 25 tháng 7, khoảng 1,000 đồng bào, đến từ khắp các tiểu bang
trên đất Mỹ và đến từ cả Canada (Toronto, Montreal, Vancouver...), thậm
chí cả Pháp, có mặt ở Lafayette Park ngay trước Tòa Bạch Ốc để trương cờ
vàng ba sọc đỏ và biểu ngữ, hô những khẩu hiệu đả đảo ông Trương Tấn
Sang và phái đoàn, cùng đòi hỏi phải thả ngay những tù nhân lương tâm
nổi tiếng ở trong nước (Ðiếu Cày, Lê Quốc Quân, Nguyễn Văn Lý, Việt
Khang, Nguyễn Phương Uyên, Ðinh Nguyên Kha, Tạ Phong Tần, Ðỗ Thị Minh
Hạnh v.v...).
Khác với kỳ Nguyễn Minh Triết sang năm 2007 phải đi vào bằng cửa hông,
kỳ này Mỹ cho phái đoàn ông Sang đi vòng trước mặt đoàn biểu tình có lẽ
với dụng ý để cho ông Sang và tùy tùng của ông thấy sức mạnh chính trị
của cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Ðộc nhất chỉ có một mình xe chở ông
Sang là được lái vào đến tận thềm tòa nhà bên trong của dinh tổng thống
Mỹ còn phái đoàn tùy tùng thì phải xuống xe ở ngoài cổng chính để đi bộ
vào. Ði bộ vào như vậy phải mất 4-5 phút là ít và trong thời gian này,
phái đoàn phải nghe đầy tai nhức óc những tiếng đả đảo, lên án của đoàn
biểu tình. (Về sau, chúng tôi được biết là ngay vào bên trong Tòa Bạch
Ốc, các tiếng hô vang của đồng bào ở ngoài nghe cũng vẫn rất rõ.)
Cuộc gặp kéo dài hơn dự tính
Cuộc gặp giữa TT Obama và ông Sang diễn ra dài hơn thời gian dự định dù
như ngay sau đó, TT Obama đã phải lên đường đi Florida diễn thuyết.
Những điều trao đổi có được ghi lại khá đầy đủ trong 3 trang chữ nhỏ của
bản “Tuyên bố chung” giữa hai ông do Tòa Bạch Ốc đưa ra sau đó. Bản
Tuyên bố này cũng được tờ Nhân Dân in lại đầy đủ trong bản dịch tiếng
Việt ngày hôm nay, tuy nhiên đến đoạn này thì cũng phải cho phép tôi ngờ
vực một chút: “Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc thiết lập cơ chế đối thoại thường kỳ” (NNB
gạch dưới).
Hai đảng nào? Phía VN thì ta biết tờ báo định nói đảng nào rồi nhưng phía Mỹ? Hay tờ Nhân Dân tính cho Ðảng Dân Chủ của ông Obama cũng cùng một giuộc với đảng CS của Hà Nội?
Hai đảng nào? Phía VN thì ta biết tờ báo định nói đảng nào rồi nhưng phía Mỹ? Hay tờ Nhân Dân tính cho Ðảng Dân Chủ của ông Obama cũng cùng một giuộc với đảng CS của Hà Nội?
Ở đây không phải là chỗ để đi vào chi tiết bản Tuyên bố chung của hai
bên Mỹ-Việt. Chuyện này thì tôi cho sẽ có nhiều bình luận gia làm dài
dài trong những ngày tới. Tôi chỉ muốn nêu ra một hai điểm.
Trước hết là sự đánh giá của một tiếng nói ở trong nước. Nguyên Anh trên Danlambao viết:
“Chuyến công du Mỹ của người đứng đầu nhà nước CSVN Trương Tấn Sang
đã hoàn toàn thất bại! Ngoài nhận được một lời hứa từ nguyên thủ cường
quốc Hoa Kỳ sẽ xem xét cho VN gia nhập TPP vào cuối năm nay Trương chủ
tịch không còn cái gì đem về VN khi Mỹ đã nắm hết thóp tình hình chính
trị VN hiện nay.
“Về quân sự Mỹ không bán khí tài và các quân cụ.
“Về kinh tế chỉ là một hứa hẹn.
“Về quốc phòng Mỹ không ký kết bất cứ văn kiện nào cam kết sẽ hỗ trợ
VN khi anh Tư mong muốn họ sẽ đảm bảo an ninh khu vực bao gồm Biển Ðông
& Hoa Ðông.
“Cuối cùng anh Tư sẽ về với hai bàn tay trắng!”
Và Nguyên Anh cho là ông Tư Sang đã lỡ một cơ hội ngàn đời để gỡ bí cho
Việt nam. Ðó cũng là kết luận của tôi khi tôi được thông tấn xã của Dòng
Chúa Cứu Thế phỏng vấn tôi từ trong nước. So với chuyến đi sang Trung
Cộng ông Sang đem 10 hiệp định bất bình đẳng về, kỳ này ông Sang không
đem được bất cứ cái gì cụ thể về chỉ trừ những lời chia sẻ rất thẳng
thắn của ông Obama về vấn đề nhân quyền:
“Chúng tôi đã thảo luận những thách thức mà tất cả chúng ta đối mặt
trong các vấn đề nhân quyền. Chúng tôi nhấn mạnh Hoa Kỳ tiếp tục tin
rằng tất cả chúng ta phải tôn trọng các vấn đề như tự do bày tỏ, tự do
tôn giáo, tự do hội họp. Và chúng tôi đã có đối thoại rất thẳng thắn cả
về tiến bộ mà Việt Nam đang đạt được và những thách thức còn tồn tại.”
Vì VN (CS) không có những nhượng bộ về mặt này nên ông Sang đã phải về... tay không.
Ðạo đức giả của ông Sang còn có thể thấy ngay được cả trong hai lần ông
cám ơn TT Obama đã giúp cho người Mỹ gốc Việt ổn định cuộc sống, thành
đạt và đóng góp vào xứ này, kể cả về mặt “hoạt động chính trị”
(“political activities”) mà người thông dịch của ông quên dịch. Chứ
không thì khá buồn cười! Khi nghĩ lại là ông Sang qua câu đó, cám ơn các
biểu tình viên đang la ó phái đoàn của ông ngay ở ngoài cổng Tòa Bạch
Ốc!
Nguyễn Ngọc Bích
Friday, July 26, 2013
THƠ NGUYỄN KHÔI
VÔ CẢM
( Gửi : Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến)
------------
3 trẻ sơ sinh tiêm Vac xin bị chết
Bộ trưởng đi qua cũng chẳng ghé vào...
Là Bác sĩ phải
có lòng nhân đạo
Vì công việc ư ?
Nghe ớn lạnh làm sao ? !
Ôi chao,
Việc "sống/chết" giao cho NGƯỜI VÔ CẢM
Chị ta còn đi xây dựng Tháp chuông
Vào nghĩa trang liệt sĩ thắp hương
để lên Ti vi...
để còn thăng tiến ?
!
*
Phạm Ngọc Thạch - ngày xưa đâu có thế
Tự tiêm Vac xin...rồi đã hy sinh !
*
Than ôi !
Thời buổi "thị trường"
chuyện đời dâu bể
Con NGƯỜI VÔ CẢM
để tuột Niềm Tin.
Góc thành nam Hà Nội 27-7-2013
Nguyễn Khôi
(Nhà văn Hà Nội)
(Tặng : Nhà văn Lê Xuân Quang)
---------
"Ngày mai thế giới tàn đi cả
Giữa ngã ba đường anh với em"
-Câu hát cũ
Ngày tận thế
Nhà Độc Tài đột ngột xin "từ chức"
Hấp
tấp bay ra xem Lăng mộ của mình.
Ngày tận thế
cánh Nhà Giàu tung hê tất cả
tay ôm "chân dài"
miệng nốc Whisky.
Ngày tận thế
Sướng
nhất là lũ Cu Li
tha hồ nhặt Vàng-Dollar tung tóe
thoải mái vào ngự ở Villa
cùng vợ con hú hí.
Ngày tận thế
thôi Tivi
thôi báo chí
không còn phải xơi "quả Lừa"
không còn đánh nhau
không còn xâm lược...
toàn nhân loại hát ca
vui như "tết".
Trái đất sắp nổ tung :
dạt dào sóng bể
thỏa cánh chim bay...
Ôi, ngày tận thế
con người TỰ DO
thật sự.
*
Nghĩ vẩn, nghĩ vơ
NK tôi mơ "Ngày tận thế" ? !
Hà Nội 21-12-2012
Nhân đọc "Bài ca về ngày tận thế" của Czeslaw Milosz(Ba Lan)-Nobel 1980
Nguyễn
Khôi
BÀI CA PHONG CHÂU
-------
" Dù ai đi ngược,về xuôi
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười, tháng ba
Khắp miền truyền mãi câu ca
Nước non vẫn nước non nhà ngàn năm".
-Ca dao
Sông Thao đến đây
dừng
Sông Đà đến đây đứng
Dồi: vút cao Phong Châu
Trào : sông Hồng đỏ sóng...
Một trung châu đất mật
Một đồng bằng lúa vàng
Cô Mỵ
Nương giã gạo
Xóm Thậm Thình ca vang...
Chàng Tản Viên sơn thánh
Quét thủy quái ra khơi
Dựng đền đài Nghĩa Lĩnh
Cương vực in Sách
Trời.
Bản Làng ngày đông vui
Vua dạy dân trồng Lúa
Bên nhà vút bóng Cau
Lối sau xanh vườn Chuối
-Thương nhau ăn miếng Trầu
Trống đồng ngân lễ hội
Cánh Cò bay bổi hổi
Về cửa đình hát Xoan
Này bánh Giầy, bánh Chưng
Tháng ba dâng Tiên Tổ...
*
Bớ ngài An Dương Vương
Sai lầm chôn Mộ Dạ;
Bớ ngài Triệu Vũ Đế
Chặn sông Hoàng chấn hưng...
Còn đây bốn nghìn năm
Bắc nam liền một dải
Con cháu giống Lạc Hồng
Mở đường ra thế giới,
Hồng Hà dội Cửu Long
Trường Sa dăng tuyến lửa...
*
Xuân
này vui hớn hở
Về Đất Tổ vinh danh
Phong Châu trời rạng rỡ
Cô Mỵ Nương thật xinh.
Hà Nội 10-3-Quý Tỵ
Nguyễn Khôi
NHỚ THỜI LÊN MIỀN TÂY
(Tặng : Nhà văn Lê Xuân Quang)
---------
Có " Bằng Đỏ" ra trường (1)
Thôi, xin chào Hà Nội
Hộ khẩu đã "cắt" rồi
Hồ Gươm, đừng mơ tưởng...
Nào Ba Lô, dép Lốp
Vượt đèo lên Sơn La
Mừng được cấp "tem phiếu"
Có Lương sống tạm mà...
Con nhà nghèo ưu ái
(thua con ông, cháu cha :
-chúng nó ở Hà Nội
-chúng nó đi Liên Xô...)
Hồ sơ lý lịch tốt
không phải xuống Nông Trường,
"Lao động và cải tạo"
"Cắm Bản" đỡ khổ hơn.
Sống chết với Cơ Quan
Thủ Trưởng giao công việc
Yên thân , biết phục tùng
chớ "trứng khôn hơn Vịt".
Thủ Trưởng học Cấp Một
Lãnh đạo lũ Cấp Ba
thêm vài đứa Đại Học
Thủ Trưởng như là Cha.
Năm một lần "chỉnh huấn"
Kiểm thảo "tẩy" cái đầu
Tâm niệm "ơn Đảng Bác"
Luôn luôn thấy tự hào.
Quê : cha mẹ "Hợp Tác"
Ăn cháo loãng quanh năm
Lũ em đi ra trận
Ngút ngát mãi Trường Sơn...
Ký cóp tiền + tem gạo
Gửi về, Mẹ đỡ buồn...
*
Hai mươi năm Tây Bắc
Chẳng mong có ngày về
Tối xuống Bản uống rượu
Thổi khèn, lòng tái tê...
------
(1) NK học Đai học Nông Lâm 1959-1963
Quê Bắc Ninh 15-4-2013
Kỷ niệm 50 năm ngày Lên Miền Tây sống trọn "thời bao cấp..."
Nguyễn Khôi
HỌA SĨ LEMUR CAT TƯỜNG
Áo dài CÁT TƯỜNG - LE MUR (1930s/40s) với cựu NS Trưng Vương Nam Cali
Cát Tường (họa sĩ)
Cát Tường (1912 – 1946) tên thật là Nguyễn Cát Tường, bút danh là Lemur Cát Tường (nghĩa tiếng Hán: Cát Tường là điềm lành vàtiếng Pháp: le mur là bức tường), là một hoạ sĩViệt Nam.
Học vấn
Năm 1928, Cát Tường trúng tuyển vào khóa 4 trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương và tốt nghiệp vào năm 1933.
Những cải tiến cho áo dài
Trong thời gian đô hộ của Pháp ở Việt Nam, chiếc áo dài đã “biến thiên”, được cách tân theo văn hóa phương Tây du nhập vào Việt Nam. Do học tại Trường cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, đầu thập niên 30 của thế kỷ XX, Cát Tường cùng với nhóm Tự lực văn đoàn là người khởi xướng cho phong trào cách tân áo dài truyền thống. Ông đề ra phương châm: "Quần áo tuy dùng để che thân, song nó là tấm gương ngoài phản chiếu ra cái trình độ, trí thức của một đất nước".
"Le Mur" là kiểu áo dài cách tân đầu tiên họa sĩ Cát Tường tung ra, được lấy cảm hứng hoàn toàn từ chiếc váy của phương Tây với nối vai, tay phồng, cổ lá sen..., đặc biệt những màu thâm, nâu, đen của áo dài truyền thống được thay bằng màu sắc sặc sỡ, tương sáng mặc kết hợp với quần trắng. Sau khi thịnh hành một vài năm, đến năm 1934, khi họa sĩ Lê Phổ cải tiến kiểu áo dài "Le Mur" theo cách dung hòa giữa váy phương Tây với áo tứ thân truyền thống, áo "Le Mur" của Cát Tường dần không còn phổ biến như trước [2].
Mời quý bạn (nữ) xem lại kiểu áo dài truyền thống thời Le Mur...
Các mẫu áo dài Le Mur thập niên 1940. (Hình: Khoa Vũ/Người Việt)
Áo
dài được may theo đúng các mẫu thiết kế của Hoạ sĩ Le Mur Nguyễn Cát Tường.
(Hình: Khoa Vũ/Người Việt)
(Hình: Khoa Vũ/Người Việt)
Ông Nguyễn Trọng Hiền, con thứ của họa sĩ Le Mur và là người tổ chức buổi trình diễn, cùng các “người mẫu” chào khán giả.
Ông Nguyễn Trọng Hiền, con thứ của Hoạ sĩ Le Mur và là người tổ chức chương trình, cùng các “người mẫu” cựu nữ sinh Trưng Vương.
XIN XEM SLIDE SHOW
https://plus.google.com/photos/115742535370405490843/albums/5898335909109576097?gpinv=AMIXal-57779e14FoxQLcE4kMIivJS2iYfXTdyyRvi2gCT_HSXJNnFzWd4a3lIaqbeOoxjW_RfI_CqGOiLJ5v9repG4o38srzUl13t9L_-5BhgMN0Mr8IMI&cfem=1&authkey=COL00quA6OCYggE
No comments:
Post a Comment