LÊ DIỄN ĐỨC * STALIN

Muộn còn hơn không: Quốc hội Nga thừa nhận tội ác Stalin

27/11/2010 DailyVNews

Lê Diễn Đức -

Tin liên quan: Duma Nga lên án Stalin vì vụ Katyn (BBC)

*Nghị quyết được thông qua tại quốc hội Nga ngày thứ Năm, 25/11/2010, với 342 phiếu thuận, 57 chống, không ai bỏ phiếu trắng, công nhận vụ giết hại gần 22 ngàn sĩ quan Ba Lan vào mùa xuân năm 1940 là tội ác của chế độ Stalin và Liên Xô là một nhà nước độc tài toàn trị, phải được xem là một thay đổi có tính đột phá.

Muộn còn hơn không! Quốc hội Liên bang Nga (Duma) đã thông qua một nghị quyết về vụ thảm sát Katyn.

“Mục tiêu của chúng tôi là loại bỏ sự dối trá về Katyn” – Chủ tịch Ủy ban Đối Ngoại của Duma, Konstantin Kosachev, cho biết.

Các hố chôn tập thể tại rừng Katyn được khai quật để điều tra – Ảnh: Tư liệu

Vụ thảm sát tại rừng Katyn vào tháng 3 năm 1940 là trang sử đen tối giữa Ba Lan và Nga. Vào năm 1940, theo sắc lệnh của Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô do Stalin đứng đầu, an ninh Nga đã bắn bỏ tập thể gần 22 ngàn sĩ quan quân đội, cảnh sát của Ba Lan tại rừng Katyn. Theo dư luận, Stalin bằng cách này muốn trả thù cho sự thất bại của Hồng quân Liên Xô trong cuộc xâm lược Ba Lan vào năm 1920 và hủy diệt những thành phần ưu tú của quân đội quốc gia Ba Lan.

Suốt trong thời kỳ cộng sản ở Nga và Ba Lan, sự kiện thảm sát Katyn đã bị ém nhẹm và tội ác này bị đẩy sang cho quân đội phát xít Hitler. Mọi đề tài liên quan đến Katyn bị cấm kỵ, nhào nặn trong dối trá và chỉ được bạch hóa dần sau khi hệ thống cộng sản bị sụp đổ ở Ba Lan vào năm 1989 và tại Liên Xô vào năm 1991.

Toàn bộ tài liệu tuyệt mật về Katyn được giữ trong “Hồ Sơ Số 1” mà chỉ người lãnh đạo cao nhất của đảng và nhà nước Nga mới có quyền tiếp cận. Đến thời kỳ “Perestroika”, Michail Gorbachev quyết định cho mở hồ sơ nghiên cứu và tháng 4/1990 nhân chuyến thăm của Tổng thống Ba Lan Jaruzelski, lần đầu tiên lãnh đạo cao nhất của nhà nước Nga xác nhận tội ác được thực hiện bởi an ninh Liên Xô. Năm 1992, thừa lệnh Tổng thống Nga Boris Jeltsin,Tổng giám đốc Viện lưu trữ Nga trao cho Ba Lan copy một phần bộ hồ sơ Katyn, trong đó có sắc lệnh xử bắn tập thể do Stalin và các thành viên khác của Bộ Chính trị Liên Xô ký ngày 5/3/1940.

Ngày 7/4/2010, Thủ tướng Nga Putin đã đặt vòng hoa tưởng niệm các nạn nhân của tội ác Stalin tại khu nghĩa trang Katyn. Tổng thống Nga Dmitry Medvedev cũng đã từng phát biểu vài lần trước báo chí rằng, vụ thảm sát Katyn là tội ác của chủ nghĩa Stalin và chế độ ở Liên Xô là chế độ toàn trị và nước Nga hiện nay không phải là Liên Xô.

Russian Prime Minister Vladimir Putin takes part in a wreath laying ceremony at the memorial to Polish prisoners of war killed by Soviet dictator Josef Stalin’s secret police in 1940, in Katyn near Smolensk, some 360 kms (224 miles) southwest of Moscow, Wednesday, April 7, 2010. Russian Prime Minister Vladimir Putin hosted his Polish counterpart Donald Tusk in Katyn, the site of Stalin-era massacres of Polish troops during World War II. Putin’s attendance at the Russian memorial ceremony for 22,000 Polish prisoners of war killed by Soviet dictator Josef Stalin’s secret police in 1940 is an unprecedented gesture of good will and reconciliation. (AP Photo/RIA-Novosti, ALexei Nikolsky, Pool)

Tuy nhiên tất cả những động tác trên đây đều xuất phát từ thiện chí nhìn nhận sự thật mang tính cá nhân của các nhà lãnh đạo Nga hơn. Đề tài Katyn vẫn rất nhạy cảm và chưa bao giờ nhất quán, đạt được đồng thuận rộng rãi ở Nga. Thậm chí trong năm 2004, Viện công tố quân sự Nga đã tuyên bố đóng hồ sơ Katyn sau nhiều năm điều tra với sự cộng tác của phía Ba Lan.

Nghị quyết được thông qua tại quốc hội Nga, với 342 phiếu thuận, 57 chống, không ai bỏ phiếu trắng, công nhận vụ giết hại gần 22 ngàn sĩ quan Ba Lan vào mùa xuân năm 1940 là tội ác của chế độ Stalin và Liên Xô là một nhà nước độc tài toàn trị, phải được xem là một thay đổi có tính đột phá.

Trình bày tại quốc hội với dự thảo nghị quyết mang tên “Bi kịch của cuộc thảm sát và các nạn nhân của nó“, Konstantin Kosachev nói rằng, nghị quyết được thông qua sẽ là một bước tiến tới hòa giải với người Ba Lan và “ý đồ tẩy rửa tội ác của Stalin là không thể chấp nhận”. – “Đây không phải là một quyết định dễ dàng. Đây là một khoảnh khắc của sự thật đối với tất cả chúng ta” – ông nói.

Và nước Nga sẽ tiến hành một cuộc điều tra mới về hồ sơ Katyn.

Theo Kosachev, trong Thế chiến II, tại châu Âu dân tộc Ba Lan đã chịu đựng nhiều đau thương và tổn thất nhất, nhưng sự hòa giải giữa Ba Lan với Đức đã trở thành hiện thực. Cũng như sự hoà giải của Ba Lan với Ucraina, mà một trong những biểu hiện là hai nước đồng tổ chức vòng chung kết bóng đá Âu châu vào năm 2012.

Kosachev nhấn mạnh rằng nghị quyết của quốc hội Nga có ý nghĩa to lớn đối với dân chúng Nga và các đại biểu đã thay mặt họ trả món nợ đạo đức cho cha ông.

Phía Ba Lan đã đánh giá rất cao quyết định khó khăn của quốc hội Nga. Dư luận báo chí cho rằng, thêm cử chỉ thiện chí khác của Nga trước chuyến thăm Ba Lan chính thức của Tổng thống Nga Dmitry Medvedev vào ngày 6/12 tới.