BÊN KIA BỜ ĐẠI DƯƠNG 468

Monday, May 15, 2017

NGUYỄN TẤN ICH * VƯỢT THOÁT

Vượt thoát
Doc de nho lai nhung thang ngay trong "lao tu CS"

Thứ Tư, 10 tháng Tư năm 2013 04:06
Tác Giả: Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích

Tù chuyển trại trên những chiếc xe GMC bịt bùng, dù rất kín đáo, nhưng dân chúng hai bên quốc lộ vẫn phát hiện được đoàn xe chở tù. Nhìn qua khe hở của tấm bạt phủ xe, tù nhân nhìn thấy hai cụ gìa giậm chân la khóc, tay vẫy vẫy về hướng đoàn xe khiến cho anh em tù xúc động rơi nước mắt.

Vài chiếc honda rượt theo cố lượm những mảnh giấy nhắn tin của tù thả rơi đang cuộn bay trong bụi đường. Tù hy vọng những tờ giấy nhắn tin ấy sẽ đến tay thân nhân của họ ở tận các vùng Kinh tế mới xa xôi.

Nhà tù mới, nằm sâu trong khu rừng già. Trại được xây dựng kiên cố. Tường thành bằng gạch xi măng bọc quanh khu nhà giam. Tường cao trên hai mét, đầu tường cơi thêm ba đường dây kẽm gai. Phòng giam mái ngói, vách gạch, một cửa ra vào và bốn khung cửa sổ nhỏ. Sáu mươi tù nhân chen chúc trong một diện tích chưa đầy tám mươi mét vuông. Mỗi người có năm tấc bề ngang chia đều trên hai dãy sạp bằng thân cây nứa đập dập. Chính sách giam giữ tù chính trị không thời hạn lại đặt vào thành phần nguy hiểm của chế độ. 

Lối hành xử của công an là trút hận thù bằng những ngón đòn vô cùng tàn độc. Bản nội quy là sợi dây trói chặt tù không còn cựa quậy, khắc nghiệt hơn cả thời Bắc thuộc.Tù xây nhà giam để nhốt mình, lao động sản xuất đủ mọi ngành nghề để nuôi sống bản thân và nuôi cán bộ cả nước. Trong sản xuất, chúng buộc tù phải tăng chỉ tiêu tối đa. Ngược lại, tiêu chuẩn phần ăn hạ mức tối thiểu đến tàn nhẫn. Không cho tù ăn no. Những người từng ở tù qua bốn chế độ: Pháp, Nhật, Quốc gia và Cộng sản, đã so sánh và khẳng quyết rằng: Không có nhà tù nào vô nhân đạo bằng nhà tù Cộng sản. Ðói, lạnh, lao động khổ sai và đàn áp tinh thần là bốn biện pháp giết người tối độc. Ðức quốc xã tiêu diệt dân Do thái tại lò hỏa thiêu bằng hơi ngạt, Cộng Sản tiêu diệt tù chính trị bằng cách tiêu hao sinh lực lần mòn. Cái chết đến từ từ, kéo dài sự đau đớn triền miên. Không chết vì mất sức, bệnh tật trong trại giam,cũng chết vì bệnh nan y sau khi ra khỏi tù.

Một cái Tết thứ tư trong tù ngắn ngủi vô vị xói mòn niềm hi vọng được trở về với gia đình. Cái mốc thời gian ngồi tù mù mù tăm tăm! “Lao động tốt, cải tạo tiến bộ”là tiêu chuẩn để xét duyệt tha tù, chẳng khác gì bức tranh vẽ cánh đồng cỏ nhử trước mắt loài ngựa nức lòng đi tới. Qua Tết, trại bắt đầu khởi công xây chiếc cầu treo nối liền hai bờ sông Côn. Cầu dài gần trăm mét. Vật liệu phần lớn do tù tự chế và góp nhặt. Người đứng ra vẽ kiểu và thiết kế cây cầu là tù nhân Trần Xuân Lộc, một cựu sĩ quan Công binh đã từng tu nghiệp tại Hoa Kỳ. Sáu tháng ròng rã, Lộc miệt mài trong công việc. Anh phơi nắng dầm mưa, xông xáo từ nơi này đến nơi khác cùng với một toán tù được tuyển chọn gồm những tay chuyên môn thuộc các ngành liên hệ. Họ làm việc không ngơi nghỉ nhưng thích thú và tự hào. Niềm vui trong công tác này là Lộc được phục vụ cho người dân địa phương đã mong ước bao đời nay có một cây cầu để qua lại con sông trong mùa nước lũ. 

Cuối cùng, công trình hoàn tất mỹ mãn. Chiếc cầu treo trông khá đẹp mắt và nên thơ. Nổi bật trên hai môi cầu là bốn trụ vươn cao bằng những thanh sắt đường rầy xe lửa ghép đôi làm điểm tựa cho hai đường dây cáp bằng thép giăng qua sông. Từ xa, trông chiếc cầu duyên dáng như một cây đàn dây. Cầu đứng sừng sững, hiên ngang vượt qua dòng nước cuồn cuộn chảy. Ngày khánh thành có cả đại biểu cấp Quân khu và Tỉnh về tham dự cùng với đồng bào địa phương. Ban giám thị trại nhận bằng tuyên dương đã thực hiện thành công tốt đẹp công trình có phẩm chất cao. Người ta chẳng đá động gì đến công lao của người đứng ra lãnh trách nhiệm như một Công trình sư. Từ bản vẽ thiết kế đến điều hành đều do một tay Trần Xuân Lộc.

Trong buổi lễ, Lộc ngồi trong đám tù khổ sai với chiếc áo rách tả tơi. Chiếc áo mà anh vẫn mặc hàng ngày suốt thời gian xây dựng cây cầu dưới mưa nắng. Kẻ bất tài; cướp công được vinh danh cười rạng rỡ. Buồn thay cho thân phận Lộc, anh chỉ là một tù nhân! 

o 0 o

Thời tiết đã qua khỏi ngày Ðông chí. Cơn mưa dầm dứt hẳn. Bầu trời quang đãng. Những lọn mây trắng bắt đầu bay lơ lửng trên đỉnh rừng già. Mặt trời đi trốn suốt mùa Ðông cũng trở về mang ánh nắng vàng vọt rải đều trên đồi nương ngọn cỏ,. Nắng bị khuất phục bởi khối lạnh cắt da đang ngự trị trong miền thung lũng. Màu nắng trở nên yếu ớt xanh xao vàng vọt như màu da bệnh hoạn của đám tù đang phơi mình dưới ánh nắng đầu mùa.
Những khuôn mặt trắng bệch thũng nước và thân hình vẹo vọ với làn da nhăn nheo bày ra đầy đủ những góc cạnh, xương xẩu trên thân thể con người. Nhìn vào những bộ xương cách trí ấy, không một ai có thể ngờ rằng trước đấy không bao lâu, họ là những người trai cường tráng đầy sinh lực đã từng sống một thời oanh liệt.
Từ bốn ngày qua, đội 3 được điều động đi khai phá thung lũng Bảy Mẫu trồng khoai lang. Ðội phải xuất trại đầu tiên và nhập trại sau cùng. Ðường đến khu sản xuất mất gần hai giờ di chuyển. Cuốc và rựa được cột lại thành bó rồi phân công tù vác đi ở cuối hàng. Sáng nay, khí trời giá buốt, sương núi mờ mịt làm ướt sũng cây rừng.

Toán 1 phụ trách chặt cây và phát quang quanh khu vực. Họ phải mặc áo mưa trong lúc làm việc. Số người khác giẫy cỏ, cuốc đất, vun thành từng vồng cao rồi giâm những đoạn dây rau lang xuống đấy. Họ âm thầm làm việc như đám người máy không ngưng tay. Tiếng rựa chặt cây, tiếng cuốc bổ vào lòng đất tạo thành những âm thanh khô khốc, như nỗi chai cứng của tâm hồn người tù. Chốc chốc lời quở trách của quản giáo dội xuống đầu tù nhân làm việc lơi tay như ngọn roi quất vào tâm não làm tăng thêm cơn đói rã rời.

Cứ mỗi mười lăm phút điểm danh một lần. Theo thông lệ, anh đội trưởng tù là người số một, rồi người kế cận đếm số hai và cứ như thế cho đến anh cuối cùng. Cách thức kiểm tù này là một trong những khuôn mẫu tại các trại tập trung mà Cộng sản Liên Xô đã áp dụng sau cuộc cách mạng tháng Mười đẫm máu tại nước Nga. Không một tù nhân nào bỏ trốn mà không bị phát hiện kịp thời.
Thời gian chờ đợi tiếng còi nghỉ ăn trưa dài thê thảm. Những lát sắn luộc buổi sáng đã hết sạch trong bao tử tự bao giờ. Phần ăn trưa vẫn là chén cơm ghế sắn thêm một ít canh rau lang với muối và bột ngọt. Lượng thức ăn như thế, nào có đủ ca-lo-ri cho một cơ thể phải làm việc cật lực trong suốt tám tiếng đồng hồ, chưa kể thời giờ phải lội bộ lên dốc xuống đèo trên con đường đầy đất đá. Ngoài xã hội, Việt cộng áp dụng chính sách bần cùng hóa nhân dân. Thu tóm mọi nguồn tài sản về cho Ðảng. Ðời sống của cả nước chẳng khác gì một nhà tù. Mác ví tư bản là con đỉa hai vòi. Một vòi hút máu dân trong nước, vòi kia hút máu dân thuộc địa.


Trên thực tế, chế độ Cộng Sản như loài đỉa nhiều vòi. Mỗi cấp chính quyền, mỗi xí nghiệp quốc doanh là những vòi đỉa bu vào đồng bào ruột thịt hút đến giọt máu cuối cùng và vươn cái vòi “thuộc địa” để hút máu của dân tộc láng giềng bằng một hành động rất thâm độc cộng sản: “tinh thần quốc tế vô sản”! Âm mưu ấy bị thế giới chận đứng ngay trên xứ Chùa tháp nên chúng “co vòi” luôn.
Rồi giờ ăn cũng đến. Tiếng còi vừa thổi là cả đội gom cuốc rựa vào một nơi. Ðám tù được lệnh tập trung quanh khu vực có bóng cây. Họ ăn vội vã để dành chút thì giờ ít ỏi ngả lưng trên lá khô hay dựa vào gốc cây hầu lấy lại sức. Chẳng mấy chốc, giờ lao động buổi chiều lại bắt đầu, tù nhân được kiểm tra kỷ lưởng.


Lần này, cả đội đếm tới đếm lui vẫn thiếu bốn người. Sự hốt hoảng hiện rõ trên khuôn mặt tên quản giáo và ba công an võ trang. Hắn đích thân đếm từng người một rồi hét vào mặt anh đội trưởng tù: “Bốn thằng đó tên gì?” Thoạt nhìn, ai cũng biết ngay bốn anh vắng mặt là Ngọc, Huệ, Lộc và Hạp. Họ thuộc tổ 1 làm công tác chặt phát những cây dại trong khu đất trồng khoai.
Ðai úy Nguyễn Ngọc, nguyên là Ðai đội trưởng Ðịa phương quân thuộc tỉnh Tuyên Ðức ( Lâm Đồng). Nhà tù bây giờ là trại biệt kích thuộc lực lượng cũ của anh đồn trú ngày xưa, nơi xuất phát các cuộc hành quân đột kích vào mật khu VC. Do vậy Ngọc rất am tường địa thế trong vùng rừng núi Thượng Ðức nầy. Trương văn Huệ là sĩ quan trong phái đoàn Quân sự Bốn Bên Kiểm Soát Ðình Chiến Hiệp định Paris thông thạo Anh ngữ và tiếng Khờ me. Lê Hữu Hạp, trung úy phi công lái phản lực cơ được đào tạo tại Hoa kỳ. Hạp còn là một hướng đạo sinh vững vàng về mưu sinh thoát hiểm. Riêng Trần Xuân Lộc ai cũng biết con người đa dạng của anh, can đảm và xông xáo. Với thành phần ấy, bạn tù tin tưởng họ sẽ thành công trong cuộc trốn thoát.

Tên quản giáo đích thân kiểm tra lại dụng cụ lao động mới phát hiện thiếu bốn cây rựa. Hắn lập tức ra lệnh tên công an bảo vệ cấp tốc về trại báo. Ðội tù được lệnh ngồi gom lại một chỗ. Ba nòng súng chĩa thẳng vào đám tù với tư thế sẵn sàng nhả đạn. Nửa giờ sau, hai chiếc xe GMC chở đội công an vũ trang đến áp tải tù nhân về trại. Số còn lại cùng với hai con chó lùng sục chung quanh khu vực. Công an truy bắt tù vượt ngục từ thành phố cũng được điều động đến ngay. Chúng ïthiết lập các nút chặn trên tuyến đường chính, lục soát tất cả các loại xe di chuyển trên trục lộ.

Từng ngày trôi qua là từng ngày bạn tù hồi hộp, lo âu nhưng cũng không che giấu được niềm vui trên ánh mắt họ. Nói về toán trốn trại (*). Thừa lúc lộn xộn trong giờ ăn trưa, họ lủi vào rừng mang theo thức ăn và cây rựa giấu trong áo mưa. Giờ đầu tiên, họ luồn lách rất nhanh theo đúng kế hoạch đã tính toán. Sau thời gian nghỉ ăn trưa, đội tù mới được kiểm số trở lại trước khi làm việc.

Khi phát hiện, họ đã vượt ra khỏi vòng đai mà lực lượng truy bắt tù không thể bủa vây. Năm ngày dài băng rừng, toán vượt ngục đã đi được một quãng đường khá xa. Thức ăn khô mang theo chỉ còn đủ cho ba ngày nữa. Họ phải bẻ măng rừng, hái trái bòn bon ăn giặm. Ngày đi, đêm ngủ tại những hốc cây cổ thụ hay trong hang đá. Cuối cùng thức ăn đã cạn. Cơn đói hành hại suốt hai ngày khiến họ hết kiên nhẫn đành phải quyết định vào rẫy đào trộm sắn. Sắn chưa kịp nhổ lên, bất ngờ một tên du kích người thượng bắt gặp. Mặc dầu khai là dân đi rừng nhưng hắn vẫn áp giải họ về cơ quan của bản làng.


Trên đường đi, Ngọc bị trật quai dép lùi lại phía sau. Nhanh như chớp, anh trở sống rựa đập vào đầu tên du kích, cướp khẩu các-bin cùng cả toán chạy vào rừng. Ngọc không cố ý giết tên du kích, nhưng vì cú đánh khá nặng tay nên hai ngày sau hắn lên cơn động kinh rồi tắt thở. Người Thượng rất dễ tin nhưng cũng khó tha thứ. Cái chết của tên trai làng đã làm tăng thêm sức thuyết phục lòng trung thành của họ đối với chế độ hiện hữu. Cơn đói đã khiến cho toán trốn trại mỗi ngày mỗi chậm lại. Cần thức ăn để có sức tiếp tục băng rừng, thế nên buôc lòng họ phải tìm đến rẫy sắn.


Rút kinh nghiệm lần trước, lần nầy họ vào rẫy ban đêm. Toán trốn tù không ngờ cái chết của tên du kích đã khiến cho dân bản Thượng quyết tâm phục hận. Vừa đặt chân bên trong hàng rào là bị ngay những loạt đạn nả vào họ. Lê Hữu Hạp bị trúng đạn gãy chân, ba người còn lại tẩu thoát vào rừng. Chúng kéo Hạp về buôn Thượng và triệu tập dân trong bản Thượng chứng kiến cảnh xử tội kẻ thù. Với thân thể lõa lồ, Hạp bị cột căng hai tay hai chân vào bốn trụ đóng nơi sân cờ của cơ quan Xã, rồi cả đội du kích vừa hò reo vừa phóng những cây lồ ô vót nhọn vào thân thể Hạp như đâm một con trâu để tế thần.

Chúng giết Hạp để trả thù cho đồng đội. Sáng hôm sau, Ban Giám Thị trại tù cho người khiêng Hạp về đặt xác bên cổng trại ra vào kèm theo một tấm bảng ghi hàng chữ: “Tên Lê Hữu Hạp trốn trại bị cách mạng xử lý ” thay cho một lời cảnh cáo! Nhìn thi thể Hạp, không một ai khỏi ghê tởm cách giết người dã man đến thế.

Ðôi tròng mắt bị nát bấy bởi thanh lồ ô đâm suốt qua so nãọ. Ðôi mắt chỉ còn là hai lỗ thủng sâu máu đọng đen sì. Ôi, Lê Hữu Hạp, người phi công tài ba đã một thời ngang dọc trên bầu trời quê hương. Giờ đây anh chết thảm thương bởi những bàn tay man rợ nhất loài người. Công an đã xác định được tọa độ của toán vượt ngục. Chúng khoanh vùng dồn lực lượng vào một nơi. Toán tù kỳ vọng vào rau rừng, măng le sẽ nuôi sống họ một thời gian, chờ khi yên tĩnh sẽ lần mò xuống đồng bằng. Nhưng khốn thay, đồng bào Thượng bị đói quanh năm nên đã vét sạch, bứt sạch những gì có thể ăn được trên rừng già. Biết điểm đứng đã bị lộ nhưng phải có chút gì để ăn hầu đổi hướng đi. Họ bị khuất phục bởi cơn đói nên đành liều mạng trở lại rẫy sắn.


Ðúng ngày thứ mười sáu kể từ khi chạy trốn, toán vượt trại bị bao vây tại một đồi sắn. Trương văn Huệ mở đường máu bằng những loạt các-bin và thoát được vào rừng, Ngọc và Lộc đều bị bắt sống. Chúng nhốt hai người tại hai phòng kiên giam riêng biệt. Ba ngày sau, Ngọc bị giết trong cùm bằng phương cách rất thông dụng của công an giữ tù: Dùng thanh sắt đè vào cổ nạn nhân cho đến khi tắt thở. Cách giết người như thế thường lưỡi của người bị chết lè ra thật dài và đôi tròng mắt lồi ra ngoài hố mắt. Ngọc đã chết thê thảm như vậy bởi anh cương quyết không chịu khai một điều gì cả.


Ngay chiều hôm đó, một phái đoàn giới chức từ thành phố đến trại khám nghiệm tử thi, chụp hình. Phần kết luận trong bản phúc trình hẳn nhiên là: “Phạm nhân Nguyễn Ngọc đã cắn lưỡi tự tử”.Đây là hình thức che mắt của CS giết tù nhân trong các trại giam mà bọn công an thường xuyên áp dụng. Trần Xuân Lộc bị giải về Ty Công an để khai thác kẻ đồng mưu cung cấp thực phẩm, thuốc men và viết diễn tiến cuộc trốn trại. Lộc còn phải liệt kê các địa điểm mà đồng bạn anh đã ngủ đêm cùng những dự định cho những ngày sắp tới khi chưa bị bắt...


Sau mười ngày hỏi cung, Lộc được trả về trại để ra trước một phiên tòa cấp tỉnh mở ngay tại trại tù. Thành phần tham dự gồm ban giám thị, đội công an bảo vệ và gần ngàn tù nhân. Mở đầu phiên tòa, một đại diện của hội đồng xét xử đọc bản cáo trạng của bên công tố. Tiếp theo, tên Thư ký tòa đọc bản tường thuật của Lộc về diễn tiến cuộc trốn tù. Theo thứ tự lớp lang được sắp xếp làm nhiều màn, nhiều cảnh. Xen vào mỗi màn là cảnh một già làng sắc tộc thiểu số than khóc, kể lể về cái chết của tên du kích và yêu cầu tòa kết án tử hình bị cáo để đền mạng.


Phiên tòa xử án mà ta có cảm tưởng họ đang trình diễn một tuồng kịch với đám diễn viên vụng về. Sự lố bịch của phiên tòa là diễn xuất theo kiểu “tòa án nhân dân” xét xử theo nguyện vọng của nhân dân. Cái nguyện vọng nào có lợi cho đảng và tập đoàn cầm quyền là chúng tận dụng. Còn nguyện vọng nào bất lợi chúng dùng chuyên chính vô sản đàn áp. Đó là Pháp luật của đất nước nằm trong bàn tay bạo quyền. Phần kết thúc phiên tòa, tên chánh án tuyên bố: “ Phạm tù Trần Xuân Lộc được phép phát biểu ý kiến sau cùng”. Cả hội trường im phăng phắc, chờ đợi lời phát biểu của anh Trần Xuân Lộc. Lộc mặc aó quần tù màu xám nhạt, hai tay bị khóa còng số 8, hai chân mang xích sắt.

Anh đứng sau vành móng ngựa, đối diện với hội đồng xét xử có bốn công an võ trang trấn bốn góc. Khuôn mặt Lộc gầy rộc, hốc hác, nổi lên hai gò má nhô cao. Mái tóc hớt ngắn cùng với bộ râu quai nón của anh vừa mới cạo để lộ ra màu da trắng xanh. Anh quay mặt về hướng người tham dự, đưa ánh mắt nhìn bạn đồng tù rồi dõng dạc nói: “Thưa các ông, thưa các bạn, tôi bác bỏ hoàn toàn bản cáo trạng buộc tội tôi giết người, nhưng tôi không phủ nhận rằng tôi có tội. Vâng, tôi có tội với nhân dân miền Nam vì tôi chưa làm tròn trách nhiệm của người sĩ quan của Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà và...” Nói chưa hết câu, tên công an vũ trang đẩy vào miệng Lộc một báng súng. Máu miệng và mũi trào ra loang đầy cả ngực áo. Lộc ngã gục xuống nền nhà.


Nhiều tiếng lao xao trong đám tù nổi lên, tiếp theo là tiếng lách cách lên đạn “cảnh cáo”của đám vệ binh đang bủa vây xung quanh hội trường. Ðáng lẽ tòa dành mười phút để nghị án, nhưng với tình huống nầy chúng chẳng cần phải trình diễn tiếp vở tuồng. Tên chánh án vội vã mời mọi người đứng dậy và tuyên án “… Tử hình phạm tù Trần Xuân Lộc”! Không có một ai ngạc nhiên với cái án tử hình ấy.
Một phiên tòa xét xử tội đại hình mà chẳng có luật sư biện hộ và chẳng có nửa lời đối chất của bị cáo. Người ta thật sự đau xót cho thân phận con người sống trong xã hội Xã Hội Chủ Nghĩa, một chế độ dùng baọ lực đè bẹp công lý, một chính quyền dung dưỡng dối trá và hận thù. Chẳng đợi mười lăm ngày theo thủ tục kháng án hay xin ân giảm, mà ngay trong đêm hôm sau, chúng giết Lộc trên đồi sắn rồi chôn anh tại đó. Một tấm bia bằng gỗ xẻ mỏng được viết ngoằn ngoằn tên Trần Xuân Lộc bằng sơn.


Mùa mưa đến, nước trên đỉnh núi đẩy xuống san bằng luôn nấm mộ. Từ khi đó, nếu ai để ý trên ngôi mộ Lộc sẽ thấy từ từ xuất hiện những viên đá cuội, mỗi ngày mỗi nhiều hơn. Rồi những năm tháng sau này nấm mộ Lộc trở thành đống đá vun cao. Lộc nằm đó, thân xác tiêu hủy theo thời gian nhưng gương can trường của người chiến sĩ miền Nam vẫn còn sáng ngời trong long mọi người. Bạn tù đã điếu tang anh bằng bài thơ truyền khẩu sau đây:
Anh vượt thoát khỏi gông cùm nghiệt ngã
Tìm tự do nơi đất Chúa vĩnh hằng,
Ðêm hiện về sáng lồng lộng ánh trăng
Anh ngạo nghễ giữa bầu trời xanh ngát
Trước họng súng thù cất cao tiếng hát
Ðể máu trào chuyển mạch vạn con tim.
Tiễn người đi cơn uất nghẹn im lìm
Trong bóng tối khóc thầm thương tiếc bạn
Anh chí cả ôm vầng dương chiếu rạng
Ta nhỏ nhoi như hạt bụi giữa đời
Người đi vào trang hùng sử, Lộc ơi! 

Về phần Trương Văn Huệ, sau khi thoát thân vào rừng, công an truy lùng khắp mọi nơi và tiếp tục phục kích các khu rẫy sắn nhưng chẳng có một kết quả nào. Các anh đã vượt thoát vĩnh viễn khỏi miền đất tù ngục nầy. Tự Do hay là chết? Các anh đã chọn cái chết để được Tự Do. Chúng tôi ở lại tiếp tục bị đày đọa với tháng ngày bất tận khổ đau, nhưng gương bất khuất của các anh là ngọn lửa luôn luôn sưởi ấm trong lòng chúng tôi.

Hãy ngừng tay, hỡi những ai có mưu đồ tiếp sức cho Cộng Sản Việt Nam. Ðừng vì quyền lợi riêng tư mà xúi giục tuổi trẻ Việt Nam ở hải ngoại đem tài năng về nước phục vụ cho một chính quyền bá đạo đang kéo đất nước vào bóng tối mịt mùng.
Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích (*) dựa theo lời tường thuật của Trần Xuân Lộc trong bản thẩm cung.

NGUYỄN SĨ MINH * ƠN ĐỜI BIỂN RỘNG

Chuyện Kể Hành Trình Biển Đông
Ơn Đời Biển Rộng
Nguyễn Sĩ Minh

Tôi choàng mình thức giấc. 5 giờ sáng, 19 tháng 10, 1979. Căn phòng nhỏ vẫn còn tối mịt. Như cái tối tăm mù mịt đã theo tôi suốt 4 năm dài đại học. Những sách vở nặng tính giáo điều đến ngô nghê. Những đêm nội trú ngủ trong lời nhồi sọ chính trị từ loa phóng thanh. Những hôm bị gọi lên phòng Tổ Chức vì bị tố "không vững lập trường giai cấp". Và còn nhiều nữa...

Tôi đã đè nén bao căm hờn, để chuyển thành sinh lực. Học cho bằng được ngành cơ khí. Lắp đặt và sửa chữa bằng được máy tàu. Tôi đã nhìn vào biển rộng, và thề sẽ tạo dựng một cuộc đời mới. Tự do hay là chết. Đã mấy lần vượt biển không thành. Bị bắt, và bị kỷ luật tại trường. Hôm nay có lẽ là lần vượt biển cuối cùng, vì dấu tích đã quá nhiều trong sổ bìa đen. Nghĩ đến những điều xấu nhất có thể xảy ra, miên man nhớ đến những người thân yêu tôi sắp rời xa trong chuyến hải trình đơn độc, tôi trầm ngâm sắp xếp chuyện phải làm, rồi ứa nước mắt cương quyết đứng lên. Ngày đầu cho cuộc vượt biển đã điểm. Xếp vội một bộ quần áo, vài gói thuốc lá, vài viên thuốc cần thiết vào một ba lô rất nhỏ, tôi từ giã gia đình, ngồi ghế sau xe gắn máy của ba tôi, để trực chỉ về Hàng Xanh, Thị Nghè.


Những xe lam, xe đò chở khách về miền duyên hải đã chờ sẵn. Tôi bước vào quán điểm tâm, gặp gia đình người chú, và một người hướng dẫn vượt biển. 10 giờ xe lam bắt đầu chuyển bánh đi Vũng Tầu, xa dần bàn tay vẫy vẫy của ba tôi, xa dần Thị Nghè nơi ấp ủ bao năm tháng mối tình thơ mộng của một thời sinh viên. Chuyện tình thủa nọ bắt đầu bằng tia mắt trao nhau trong chân lấm tay bùn một ngày Chủ Nhật "lao động Xã Hội Chủ Nghĩa", rời bao buổi tối đèn sách bên nhau, bao cuối tuần hẹn hò.

Những dịu êm đến day dứt mở lại từ ký ức, theo cảnh bên đường hiện đến, rồi lùi vội về phía sau. Trùng trùng điệp điệp. Đến trưa, xe đi ngang một làng nhỏ trong tỉnh Bà Rịa. Người hướng dẫn vượt biên ra dấu xuống xe. Bẩy người bước theo, đi hàng một, giữ khoảng cách 5 m, cúi đầu để tránh tia nhìn của người địa phương, và không một lời nói chuyện. Ba bốn căn nhà lá đã sẵn sàng đón toán vượt biên. Tôi gia nhập vào một nhóm mười sáu người nằm ngồi la liệt trong một gian nhà. Mọi cửa được đóng kín. Trong bóng tối lờ mờ, người ta nhìn thoáng nhau trầm ngâm, yên lặng chờ đợi một bước ngoặt của cuộc đời. Thỉnh thoảng cơm nước được đem đến.

Những miếng nuốt vội, và những giờ chờ đợi dài dằng dặc. Đến 10 giờ đêm, người hướng dẫn bước nhẹ vào nhà, gọi khẽ: - Đến giờ ra ghe rồi. Mọi người chạy hàng một. Đêm nay không trăng, tối lắm. Người sau nắm lưng áo người trước mà đi. Tuyệt đối im lặng nghe bà con. Công an đồn này dữ lắm đó. Chúng đã bắt nhiều người, và đôi khi bắn nữa. Bắt đầu đi thôi. Người sau nắm áo người trước, tạo thành ba con rắn dài ngoằng, quằn quại thoăn thoắt xuyên qua những đồng cỏ và bùn lầy mênh mông, tiến về bờ sông. Một thằng em họ 7 tuổi nắm chặt áo tôi để chạy đằng sau. Thỉnh thoảng tôi lại gọi: - Bình! Còn chạy nổi không em? Bỗng dưng, tôi không nghe nó trả lời nữa. Quay lại thì một người khác đang nắm áo tôi. Rời hàng, tôi tất tả chạy ngược lại tìm nó. Hàng vẫn tiếp tục chạy về phía trước. Tôi điếng người quờ quạng tìm trong im lặng, không dám gọi lớn. Hàng mỗi lúc một cách xa. May quá, tôi nhìn thấy Bình đang lồm cồm bò lên từ một cái hố. Trời tối như mực.

Không nhìn thấy đoàn đâu nữa. Tôi kéo tay Bình cắm đầu chạy trối chết, đuổi theo tiếng thình thịch xa xa phía trước. Khi bắt kịp đoàn, thì đã đến bờ sông. Khoảng mười ghe nhỏ đang chờ sẵn. Người hướng dẫn hối: - Lên ghe nhanh lên. Hình như bị lộ rồi. Hồi nãy bà con chạy mạnh chân quá. Nhanh nhanh giùm bà con ơi. Chết hết cả đám bây giờ. Năm sáu người một ghe. Những ghe nhỏ tròng trành dữ dội, vì chở nặng và hành khách nhảy lên, hối hả rồ máy đuôi tôm, lao mình ra sông lớn. Văng vẳng từ bờ vọng đến tiếng quát tháo, như của công an tuần tra. Trong bóng tối dầy đặc, một ngọn đèn bão soi dật dờ con thuyền mẹ, đang chờ ở giữa dòng sông lớn. Đèn pin nhấp nháy tín hiệu nhận nhau giữa thuyền mẹ và 10 ghe con. Đến phiên ghe tôi cập, thuyền mẹ sừng sững hiện ra, cải biến từ thuyền đánh cá, độ 18x4m. Khoảng hơn 50 người lần lượt lên thuyền. Thuyền trưởng và phó, thợ máy đều còn rất trẻ. Biết chút ít về cơ khí, tôi bắt đầu phụ anh thợ máy chuẩn bị cho một cuộc hành trình dài trên biển.

Gần 12 giờ khuya, khi dầu và lương thực đã chuyển lên đầy đủ, việc điểm danh hành khách đã xong, thuyền bắt đầu rẽ nước chạy nhẹ nhàng ra cửa biển. Dọc đường đi, thuyền lại nhấp nháy đèn ra hiệu để đón thêm ba tốp nữa. Tổng cộng số người là 81, sau này trở thành một cái tên nhắc nhở đến nhiều trong các tài liệu quốc tế. Một ghe khác, làm mồi, tiến ra, đi trước dò đường. Nếu bị công an chận, ghe chính đằng sau, sẽ lủi đường khác chạy trốn. Thuyền đang lướt nhẹ nhàng, bỗng "Rộp" thật lớn vang lên. Tài công chửi thề: - Thuyền mắc cạn rồi. Ghe nặng quá mà. Tầu tuần tra qua thì bỏ mạng cả đám. Từng đợt thanh niên nhảy xuống cho nhẹ ghe, và cố đẩy ra chỗ sâu. Hì hục cả nửa tiếng mới xong. Mọi người thở phào nhẹ nhõm. Ghe lại lướt sóng nhanh hơn, cố tiến gần hải phận quốc tế trước khi trời sáng. Mọi người phải chui rúc dưới khoang tầu để tránh tia mắt công an và các tầu bè qua lại. Khi ghe vào cửa biển, sóng bắt đầu nhồi mạnh. Hành khách bắt đầu ói mửa.

Đủ thứ mùi cuộn lẫn với khói máy và dầu làm tôi cũng choáng váng. 8 giờ sáng ngày 20 tháng 10, tôi bước lên boong thuyền. Sóng biển cao và đen ngòm. Hải phận quốc tế đây rồi. Tôi hít thật sâu không khí tự do sau hơn bốn năm dài xa cách. Một phấn chấn tuyệt vời không thể nào quên. Đến tối thì một trận bão kéo đến. Gió giật mạnh và sóng cao như những tòa nhà cao tầng dồn dập đổ tới. Con thuyền mong manh lao đao giữa biển khơi điên cuồng. Sóng bắt đầu đổ ập vào khoang ghe, cuốn bay la bàn, và một số lớn thùng uống nước. Tài công bắt đầu đánh hiệu SOS cầu cứ tầu bè ngoại quốc qua lại. Nhưng họ đều làm ngơ. Thuyền mấy lần xuýt lật úp. Biết tiến tới là dấn thân vào cõi chết, tài công quay hướng thuyền trở lại Việt Nam. Khi thuyền gần đến, gặp tàu sắt đi tuần tra. Công an bắt loa nói gì không rõ. Khi thuyền đến gần, có thể nhầm với thuyền ngoại quốc đến đánh cá lậu, họ bắt đầu bắn vào chúng tôi. Thuyền lại một lần nữa quay nhanh ra ngoài khơi. Máy được rồ hết ga để chạy khỏi đường đạn. Không thể tiến vào trận bão đêm qua, thuyền hướng về Nam chạy qua Thái Lan.

 Chạy được một lúc thì bỏ xa tầu công an. Máy nóng quá, anh thợ máy tắt đi cho nguội bớt và sửa chữa những hư hại trong cuộc chạy quá ga vừa rồi. Hai giờ sau, tài công đề máy để tiếp tục cuộc hành trình. Hỡi ơi, cả hai bình điện bị sóng bão ngập hôm qua, không làm việc nữa. Thế là thuyền lênh đênh trên biển. Những chiếc áo được cởi ra để làm buồm. La bàn đã bị sóng cuốn, phải dùng mặt trời để định hướng. Buồm quá thô sơ, không điều khiển được. Thuyền tiếp tục lênh đênh, không phương hướng. Thỉnh thoảng có vài tầu bè qua lại xa xa. Họ vẫn làm ngơ trước tín hiệu cầu cứu.

Nước uống đã gần cạn, mỗi người chỉ được thấm môi. Một số người đã phải uống nước tiểu của chính mình, rồi bắt đầu mê sảng la liệt trên thuyền. Những thanh niên còn sức thì luân phiên tát nước 24 giờ một ngày. Đã 20 ngày lênh đênh trên biển. Hy vọng sống tắt dần. Tiếng cầu kinh cứ rỗi bắt đầu vang lên. Mọi người ứa nước mắt tìm chỗ nằm thanh thản trên con thuyền, mong thuyền sẽ trở thành mộ phần cho cả nhóm. Tờ mờ sáng ngày 10 tháng 11, khi mọi người đang chờ chết, thì một tầu đánh cá từ từ tiến đến. Nhiều gười mừng quá đến khóc ròng. Tầu đánh cá Thái Lan. Sống rồi. Sống thật rồi. Thoát Cộng Sản rồi.

Thoát thật rồi. Tàu Thái tiếp tế nước uống, thức ăn, và cho mượn bình điện để đề máy. Máy lại nổ đều. Mọi người tháo nhẫn vàng, đồng hồ, dây chuyền tặng cho những người Thái đã cứu mình. Thuyền rẽ sóng nhắm hướng mặt trời lặn trực chỉ Thái Lan. Ba bốn tàu nữa cặp vào ghe. Bây giờ không phải những người Thái nhân hậu nữa, mà là hải tặc. Chúng tra khảo tiền bạc, và dúng kèm bẻ cả răng vàng của các cụ già. Những tiếng thét thất thanh và máu bắt đầu nhỏ xuống khoang thuyền. Nhiều người muốn chống cự, nhưng sợ bọn Thái sẽ húc tầu chết cả đoàn, như những chuyện đã từng xẩy ra. Đến hoàng hôn thì nước biển bắt đầu có rác, ghe đang tiến vào bờ.

 Cuộc vui chưa chọn vẹn, thì một tàu Thái không tìm được gì quí giá còn lại, kéo ghe vào đảo hoang xa xôi Koh Kra ở vùng đông nam Thái Lan, gần Mã Lai. Chúng đuổi đoàn lên đảo, để lấy máy và bánh lái của ghe. Ngày hôm sau, tàu hải quân và những đất nước tự do đã rộng vòng tay chào đón thuyền nhân, Cao Ủy Tị Nạn, Hội Y Sĩ Không Biên Giới, Hội Cứu Nguy Giúp Người Vượt Biển, những người hùng như ông Schweitzer, bà Thanh Thủy, vv... Xin tạ ơn người, ơn đời, ơn thuyền và biển rộng. San Jose, 14 tháng 2, 2003

 :::Nguyễn Sĩ Minh:::

KIM THANH * THUNG LŨNG NƯỚC MẮT

THUNG LŨNG NƯỚC MẮT

  

kim thanh                                                                            

 

Kính lạy Nữ Vương, Mẹ của lòng Nhân Ái

.............................. .............................. ...........

Chúng con, con cháu Eva bị đọa đày, kêu lên Mẹ lời than khóc
Gửi lên Mẹ tiếng thở dài, rên siết, tang tóc
Trong thung lũng nước mắt này...
(Kinh cầu Đức Mẹ Maria, từ thế kỷ XI)

1. Thung lũng nằm tít phía trong quốc lộ I, dưới chân một ngọn núi khá cao được gọi là Núi Sạn, cách thành phố Nha Trang khoảng bảy, tám cây số về hướng Bắc. Trái với tên gọi, Núi Sạn cây cối um tùm, leo lên mới thấy vài phiến đá to, lởm chởm, tuyệt nhiên không có viên sỏi, viên sạn nào, hiểu theo nghĩa đen, và đường vào núi cũng không quanh co, hiểm trở gì để phải liên tưởng đến “sạn đạo” của đất Ba Thục ngày xưa. 

 

Hồi nhỏ, vào những ngày nắng chói chang, tôi và các bạn thường đạp xe ra thung lũng để đá bóng, trên những bãi cỏ mượt êm, hoặc leo núi, cắm cờ, chơi trò trốn bắt. Rồi rủ nhau ra biển, bơi lội, sẩm tối mới về nhà. Những cánh đồng chung quanh biếc xanh một màu với thân lúa cao vút, cúi rạp, uốn khúc la đà, triền miên như sóng, mỗi lần có ngọn gió lùa qua. Thuở ấy, dân cư thưa thớt, rải rác vài xóm nhà tranh vách đất, đèn dầu leo lét. Nơi nào cũng gặp thiên nhiên tươi mát, chim chóc đua nhau hót vang, trái cây rừng phủ cành, như cam thảo, chùm bao, long nhãn, và sim tím, hái xuống ăn thỏa thuê. Và hàng thùy dương trên bãi Hòn Chồng, gần nhà tôi, nghiêng bóng lung linh trong ánh chiều tím ngát. Khung cảnh hoang dã, đầy thơ, tịch mịch, dễ gây hồn mộng mơ, lãng mạn, và cô liêu...

Nhưng rồi chiến tranh ùa đến, mịt mờ khói lửa. Tôi khoác áo chiến binh, xa Nha Trang, biền biệt, lê gót phong sương trên các nẻo sa trường Cao Nguyên. Chợt trở về, từ trại Vĩnh Phú, cuối 1983, sau tám năm tù khổ sai cải tạo tiếp theo ngày đại nạn của dân tộc, để ngậm ngùi thấy tất cả đã biến đổi, thương hải tang điền! Người từ miền Bắc, miền Trung đến lập nghiệp tại quê tôi, tấp nập, xô bồ, cất nhà chi chít, dọc ngang đủ kiểu, trên cả những nghĩa địa cũ, chiếm đất của người chết, lấn sâu vào tận chân 

 

Núi Sạn, dọc hai bên đường rầy xe lửa, ra đến bãi Dương, Hòn Chồng. Cây cối trên núi và hàng phi lao ven biển bị đốn gục. Ruộng vườn biến mất. Núi Sạn chỉ còn trơ sườn đá đen loang lổ, có vẻ thấp xuống –như phẩm giá con người trong chế độ xã hội chủ nghĩa– ngang bằng một ngọn đồi trọc. Thung lũng trở thành một nghĩa địa mới, nằm bên một trại cùi tân trang cùng mang tên Núi Sạn. Cỏ cây không mọc nổi nữa. Đạp xe đi tìm, không thấy đâu sân đá bóng và những trái rừng ngày trước. Đau biết mấy, như nỗi lòng của Bà Huyện Thanh Quan trước một Thăng Long Thành hoang phế: Cảnh đấy người đây luống đoạn trường.

Trình diện phường khóm và đồn Công an khu vực xong, tôi được chỉ định về thung lũng Núi Sạn “công tác” tại một hợp tác xã dệt vải thô, thứ vải dùng để tẩm liệm, may áo tang, hoặc trải giường. Hợp tác xã là một căn nhà rộng, hai tầng, gần Tháp Bà, tịch thu của một thương gia chạy thoát năm 1975. Bên ngoài hợp tác xã là một cái chợ tên Chợ Bàu, sát quốc lộ, trước kia là một cái ao to ngập nước.

 

 Công việc của tôi khá đơn giản: buổi sáng quét sân xi măng, buổi chiều vào dọn phía trong, lau những khung dệt, sau khi hai mươi lăm cô thợ xong việc, sửa soạn ra về. Và mỗi cuối tháng, tôi và một nam công nhân, tên Võ Minh Thiện, đạp xe ba gác qua phố Nha Trang chở vải nộp cho các cơ quan, đại lý. Thiện phụ trách sửa chữa những khung dệt, tay nghề rất vững. Anh lịch sự với tôi, ưa giúp đỡ người khác, kín đáo, ít nói, lại càng ít nói về mình, dù đôi lần tôi đến bắt chuyện, như một bạn đồng nghiệp. Nhìn Thiện, tôi nhớ chắc anh là cựu SVSQ khóa 4 trường ĐH/CTCT/ĐL, nơi tôi đã từng phục vụ trong tư cách sĩ quan Văn hóa vụ, nhưng khi được hỏi Thiện chỉ cười cười, không chối, cũng không nhận, và lảng sang chuyện khác. Biết thế, tôi chẳng hỏi han gì nữa. Sau này, Thiện lấy một cô rất hiền, dễ thương, lớn tuổi nhất trong đám thợ dệt “choai choai”, và đám cưới của hai đồng nghiệp tất cả nhân viên hợp tác xã dệt đều đi dự.


Mỗi ngày, giữa hai công việc, để giết thời gian, tôi ra quán giải khát trước cổng, ngồi uống nước mía, hút thuốc, trầm ngâm ngắm nhìn người qua lại trong chợ. Điều này làm lão chủ nhiệm người Quảng Ngãi –trước 75 có thời làm công cho gia đình tôi– khó chịu, cằn nhằn hoài. Nhưng tôi bất cần, vì biết bọn công an bắt tôi đến hợp tác xã chỉ cốt nhờ người kiểm soát việc đi đứng của tôi thôi. Cũng như mỗi tuần một lần, bất thần sau nửa đêm bọn chúng nhảy tường, xông vào nhà, bắt mở cửa, lục lạo các phòng ngủ, kể cả phòng của hai em gái tôi, Bội Trân và Huyền Trân, xem tôi còn đó hay đã đi rồi. Chúng dư biết sớm muộn gì tôi cũng tìm đường vượt biên, nên ra sức canh, rất kỹ. Lão chủ nhiệm, một thứ anh hùng cách mạng 30 tháng 4, bảo hoàng hơn vua, không hiểu, nhất định bắt tôi “lao động tốt, chấp hành nghiêm chỉnh lệnh trên”.


Còn các cô thợ, hầu hết lớn lên sau 1975 như Huyền Trân, khi nghe nói tôi là sĩ quan “ngụy” cải tạo về, mới để ý liếc dòm tôi từ đầu đến chân, một cách chăm chú, nửa như thương cảm, nửa như tò mò muốn biết một ông “đại úy ngụy” chánh hiệu ra sao, có giống con giáp nào không. Sau đó, các cô tự động quét dọn sạch sẽ khu vực dệt, lau chùi những khung cửi, trước khi về, bớt việc cho tôi. Khi thân nhau hơn, trong giờ giải lao, vài cô chọc tôi, hỏi “chú có vợ chưa, để em giới thiệu bà dì út của em cho”, hoặc “khi nào đại úy đi vượt biên cho em theo với”. Tôi cười dễ dãi, nhưng không nói gì. Một bữa, thấy tôi thơ thẩn trong sân, một cô đến gần, nói nhỏ vào tai: “Em là Thanh, bạn thân của Huyền Trân, đi nhiều lần bị bể hoài. Khi nào có mánh, anh cho em biết với nhé!”. Tôi hoảng hốt, sợ bị gài bẫy, lắc đầu quầy quậy, lên lớp: “Không, tôi không đi đâu cả. Tôi sẽ ở lại với đất nước, đồng bào”.

Sáu tháng sau, một buổi trưa, tôi đang ngồi ở quán nước, lão chủ nhiệm sai người ra gọi vào. Lão yêu cầu tôi leo lên mái nhà, quét dọn rong rêu. Mái nhà cao chênh chếch, gần như thẳng đứng. Công việc khá nguy hiểm, rủi trợt chân té xuống, chết oan, dại gì! Dĩ nhiên, tôi kiếm cớ từ chối. Lão la lớn, sỉ vả tôi nào là “chây lười, chưa lao động cải tạo tốt”, nào là “phản động, cãi lệnh cấp trên”. Tôi cũng không vừa, to tiếng chửi lão là “đồ cách mạng dỏm”, “thứ ăn cháo đái bát”. 

 

Lão uất khí, gọi công an đến xin giải quyết. Tên công an phường họp tất cả lại, hỏi các nhân chứng. Đám đàn ông thanh niên không ai dám nói một lời bênh đỡ tôi. Võ Minh Thiện xanh mặt, nhìn tôi với vẻ ái ngại, lo lắng cho tôi. Còn các cô thì tranh nhau phát biểu, cho lão chủ nhiệm “phản ứng quá đáng”, “lạm dụng quyền hành”, “nhiệm vụ của người ta là quét sân mà bắt leo lên mái nhà, như vậy không đúng!” Nghe xong, tên công an không biết phân xử thế nào, chỉ bắt tôi làm tờ kiểm điểm, rồi bỏ đi. Tôi nhìn các cô, gật đầu, tỏ dấu biết ơn. Và nghiệm lại lời bàn của ông thầy tử vi trước kia: số tôi có sao Hồng Loan chiếu mệnh, nên thường gặp “nữ quới nhân phò hộ”.


2. Sau vụ này, tôi bị thuyên chuyển về trại cùi Núi Sạn. Nhiệm vụ như cũ, nghĩa là quét dọn vệ sinh, đổ rác. Mẹ tôi lo lắm, dặn tôi bớt ngang bướng. Kệ chúng nó, mẹ bảo, đất nước này đâu phải của mình nữa đâu. Ráng nhịn đi con, chờ ngày thuận tiện trốn đi. Nhà mình toàn “ngụy quân” là mục tiêu cho chúng nhắm. Lúc ấy, Nguyễn Kim Trọng, em kế tôi, cựu trung úy dạy Anh văn tại Võ Bị, đang bị truy lùng về “tội” vượt trại tù Đồng Trăn, về nhà được mẹ và anh em cưu mang, che chở, suốt ngày tự giam lỏng, đọc sách, ăn ngủ tại chỗ, trong căn gác hẹp –có một ô gỗ vuông ăn thông với mái nhà, khi biến động là gỡ ra, nhảy tót lên trần. 

 

Cũng may, trước đó không lâu, chúng đã trả lại nửa căn nhà bị tịch thu làm trụ sở phường. Mẹ sợ, nếu vì tôi mà công an “ghé thăm” thường xuyên thì rất nguy cho Trọng. Mẹ nói thế cũng oan cho tôi, vì hai cô con gái đẹp, độc thân, của mẹ cũng là nam châm cực mạnh hút đám thanh niên, và đặc biệt bọn công an phường và khu vực, không mời mà đến nườm nượp. Tuy nhiên, tôi hứa từ nay sẽ ngoan ngoãn, cho mẹ yên tâm. Để chuẩn bị công việc mới, tôi ra chợ trời mua một đôi găng tay, một khẩu trang, một bộ đồ lính cũ, và mấy chai cồn rửa tay.


Trại cùi, được dời về Núi Sạn từ một địa điểm khác, trước 1975, đã do các tu sĩ dòng Phan-xi-cô địa phương sáng lập và điều hành, như vậy về lý là một trại tư, nhưng nhà nước xã hội chủ nghĩa quản lý luôn, chẳng phải thương yêu gì đám bệnh nhân khốn khổ kia, nhưng cốt bỏ túi món tiền viện trợ béo bở của các hội từ thiện thế giới. Trại tương đối rộng rãi, ngăn nắp, còn khang trang hơn những trại tù cải tạo –nơi tôi đã bị giam nhiều năm. Ba dãy nhà mái tôn khá lớn, nằm song song, loang loáng ánh mặt trời. Một bệnh xá kiểu dã chiến để bác sĩ, y tá làm việc và bệnh nhân đến uống thuốc. Việc nấu nướng do hai chị bếp ở ngoài mướn vào đảm trách. Một dãy hố tiêu sát hàng rào kẽm gai, được đổ vôi trắng khử trùng chung quanh, nặc mùi diêm sinh, và những con ruồi xanh to bay vo ve, thấy ớn. Dọn vệ sinh hố tiêu và nhà ở do các bệnh nhân tự lo, đỡ cho tôi lắm. Tôi chỉ giữ


việc dọn dẹp bệnh xá, quét sân và đào lỗ để chôn rác, hoặc chôn người chết. Mỗi ngày đứng trước cái sân đất rộng thênh thang và những thùng phuy to ngập rác đặt ở bốn góc, thấy mà ngao ngán. Đồng nghiệp “thâm niên công vụ” của tôi là một ông già ốm tong teo, tên Mân, lụ khụ, răng chỉ còn vài chiếc, mà lần đầu mới gặp tôi nghĩ chắc chả làm được tích sự gì, có khi tôi phải cáng đáng công việc giùm ông. Nhưng rất may, ông còn khoẻ, quét dọn nhanh thoăn thoắt, thỉnh thoảng còn giúp ngược tôi. Cũng không cần găng tay, khẩu trang. Ông nói: “Tui tứ cố vô thân, lại già rồi mà cậu! Trước sau rồi cũng chết. Ở cái xã hội chó đẻ này bây giờ, chết sớm càng khỏe mà cậu. Ủa, cậu phạm tội gì mà bị phạt vô đây? Bộ ngụy cải tạo về hả? Còn tui, nhậu say ở quán, chửi chế độ, bị giam ba tháng, sau bị đày vô đây... Tổ sư chúng nó, bọn khốn kiếp. Chỉ giỏi ăn hiếp người cô thế.”


Đây cũng là lần đầu tôi giao tiếp gần gũi với bệnh nhân phong cùi. Cảm thấy ghê ghê trước những vết thương chảy máu mủ, những ngón tay, ngón chân co quắp, bị cụt, những cặp mắt mờ đục, có khi mù hẳn, những thân người tiều tụy, những bước đi thất thểu, xiêu vẹo. Ôi, những con cháu Eva bị đọa đày trong Thung Lũng Nước Mắt –cũng như tôi và dân miền Nam, ở một bối cảnh khác, rộng lớn, có khi bi đát hơn– hằng van xin Nữ Vương, Mẹ Maria Nhân Ái, mở lòng cứu độ, như lời kinh cầu mà cả nhà tôi vẫn đọc đêm đêm, từ thời ấu thơ.

 

 Phải mất một tháng, tôi mới quen dần. Trong số khoảng ba trăm bệnh nhân, có vài gia đình gồm cha mẹ và những đứa con nhỏ đủ lứa tuổi, đang được điều trị. Họ nhìn tôi một cách dửng dưng, như vô cảm. Còn tôi, lòng buồn bã, xót thương họ vô cùng, vì thấy đời mình đâu có gì khá hơn. Rồi bỗng dưng nhớ đến Hàn Mặc Tử và những vần thơ bi thiết:

Ta muốn hồn trào ra đầu ngọn bút Mỗi lời thơ đều dính não cân ta.
Bao nét chữ quay cuồng như máu vọt
Như mê man chết điếng cả làn da
(Rướm máu)


Tôi không biết trại trưởng là ai. Nhưng trại phó điều hành kiêm thông dịch viên giao tiếp với người ngoại quốc là một tu sĩ Phan-xi-cô, thầy Pierre, quen biết ba mẹ tôi ngày trước. Bác sĩ trưởng là Nguyễn Phúc Vĩnh Phương, vừa ra trường thì nước mất, chuyên về bệnh “da liễu” (dermatology), người hiền lành, dễ mến, gặp tôi chào hỏi tử tế. Một bác sĩ Pháp tuổi độ ba mươi, Jean-Luc de Neuville, thuộc tổ chức Médecins Sans Frontières (Y Sĩ Không Biên Giới), và một nữ y tá người Úc trẻ đẹp, Ann Mary, tình nguyện đến giúp đỡ. Tất cả nhiệt tình, chăm sóc bệnh nhân chu đáo.


Dưới mắt mọi người, tôi chỉ là một cái bóng trên sân đất, một công nhân vệ sinh giữa những công nhân khác. Một hôm, như thường lệ, tôi quét dọn xong bệnh xá, trước giờ phát thuốc, có bác sĩ de Neuville ngồi làm việc. Lần đầu, anh ngước nhìn tôi, nói cám ơn. Và cũng lần đầu, tôi thấy rõ mặt anh. Trắng trẻo, đẹp trai, vẻ tự mãn như tất cả những anh Tây có “máu xanh” (sang bleu, quý tộc) và chức phận. Tôi gật đầu, toan bước ra, thì anh gọi giật lại, nói thật chậm, kéo dài từng chữ, vừa nói vừa ra dấu tay:
- Tôi được Frère Pierre cho biết rằng trước kia anh là một quân nhân (Jean-Luc làm động tác bóp cò súng) của miền Nam. Một cựu sĩ quan mà phải quét nhà (anh ta làm động tác quét), tôi thấy không xứng đáng, vous... com...pre... nez... Anh hiểu chứ?


Tôi bật cười, rồi nghiêm trang bảo anh ta:
- Trước hết, bác sĩ có thể nói với tốc độ bình thường như khi nói với đồng hương của bác sĩ, và khỏi cần ra dấu tay. Tôi hiểu được. Thầy Pierre nói đúng: tôi là một cựu đại úy VNCH, và xin bác sĩ đừng ái ngại cho tôi, vì việc quét dọn tại trại cùi này không là gì cả so với những năm lao động khổ sai tôi đã phải trải qua sau khi chiến tranh chấm dứt. Một điều mà thầy Pierre, và dĩ nhiên bác sĩ nữa, không biết, và cực chẳng đã tôi phải nói ra, khi cần thiết thôi, là trước khi vào lính tôi đã học trường Pháp, có văn bằng Pháp, dạy trường Pháp Collège français ở đây, và được chính phủ Pháp cho đi tu nghiệp sư phạm tại Grenoble, quê hương của Stendhal, ba tháng hè năm 1965, chưa kịp đi thì bị gọi nhập ngũ...


Nghe tôi nói một hơi, với giọng chua chát, không vui, Jean-Luc có vẻ rất ngạc nhiên, mặt đỏ dần, đứng lên, đến bên tôi, bắt tay, và nói:
- Ồ, tôi thật không ngờ. Hân hạnh biết anh! Chỉ nghe anh nói một lần tôi tin anh ngay. Xin lỗi anh. Bây giờ chúng ta là bạn, nếu anh cho phép. Ở đây một mình, tôi cần một người bạn cùng nói một ngôn ngữ để tâm sự. Từ nay, chúng tôi sẽ không để anh quét dọn bệnh xá nữa. Chúng tôi sẽ nhờ le père Mân làm thay.


- Tại sao? Dù sao, tôi cũng cám ơn Jean-Luc.
Từ hôm đó, Jean-Luc lúc rỗi rảnh thường đi tìm gặp tôi bên những thùng rác, trên các băng gỗ dành cho nhân viên tạp dịch ngồi nghỉ mệt. Một cách nhanh chóng, chúng tôi trở thành thân đến độ tutoyer, “toa moa” với nhau.


Jean-Luc kể về mình và gia đình ở Lyon. Còn tôi, vì phản xạ tự nhiên sau những năm sống chung với Việt Cộng, chẳng dám hé môi nói điều gì về gia đình, hoặc chính trị, kể cả những khi Jean-Luc lên tiếng “tiếc thay cho một người có tài như anh mà không được chế độ mới trọng dụng”, hoặc “chất xám, tài nguyên của đất nước, đã bị phí phạm”. Tôi lắc đầu:


- Bọn họ chưa giết là may rồi, Jean-Luc. Tôi không bao giờ nuôi ảo tưởng về hạnh phúc, về thương yêu, về hận thù, về cuộc đời, về ý thức hệ này nọ. Đúng hơn, ảo tưởng đã mất. Illusions perdues, anh còn nhớ tác phẩm của Balzac? Giờ chỉ còn là thực tế phũ phàng và đôi mắt mở to để nhìn cho rõ. Tôi mong được yên thân ngày nào hay ngày nấy.


Và để đổi hướng câu chuyện, tôi hay bàn về văn chương, về Stendhal, Baudelaire –những tác giả tôi yêu mến. Jean-Luc thú thật không biết nhiều về văn học sử Pháp, chưa đọc hết Le Rouge et le Noir, tiểu thuyết nổi tiếng của Stendhal, và tuy Grenoble không xa Lyon bao nhiêu mà anh cũng chưa có dịp đến và chỉ biết Grenoble giáp giới với Thụy Sĩ, có rặng núi Grande-Chartreuse buổi sớm sương mờ vây phủ và con sông Isère, dài lắm, đi qua thành phố trước khi nhập vào sông Rhône –những điều anh đã học được trong lớp địa lý. Như tôi.

Một buổi trưa, tôi đang nghỉ giải lao trên băng gỗ, dưới một bóng cây to, thì bác sĩ Vĩnh Phương đi ngang qua. Thấy tôi, anh dừng lại, mỉm cười chào, ngồi xuống, rồi nói:
- Anh làm việc chắc mệt lắm hỉ? Tôi nghe thầy Pierre và bác sĩ de Neuville nói nhiều về anh, toàn là tốt. Thấy anh làm việc chăm chỉ, đường hoàng, tôi muốn kết bạn với anh, anh nghĩ sao?
Bị hỏi bất ngờ, tôi lúng túng, đúng hơn, ngờ vực, chưa biết trả lời sao, thì Phương tiếp:


- Anh đừng nghi ngại, tôi cũng thuộc thế hệ “ngụy”, rất nể phục và thương cảm những sĩ quan cải tạo trở về. Hơn nữa, tôi khoái thái độ bất cần đời và vẻ ngang tàng điếc không sợ súng của anh. Trước khi anh đến đây, tôi đã được báo cáo đầy đủ về vụ anh cự lão chủ nhiệm hợp tác xã dệt và nhận chỉ thị phải theo dõi anh sát nút, nhưng đời nào tôi làm cái chuyện khốn nạn đó, tôi là bác sĩ mà, đâu phải công an. Tôi thật sự...
Tôi gật đầu, bắt chặt tay anh. Phương vui lắm. Từ đó, anh thường mời tôi và Jean-Luc lên văn phòng anh uống cà-phê hoặc đạp xe ra các quán dọc theo quốc lộ ăn trưa –như tôi vẫn làm một mình hằng ngày.


Rồi một chiều thứ bảy, Phương mời chúng tôi và cô y tá Ann Mary đến dùng cơm, tại nhà ở tận Cầu Đá. Chúng tôi nói tiếng Anh, vì có Ann Mary. Cô cười, khen nịnh, nhưng thực ra là chê: “Nghe mấy ông, you guys, nói tiếng Anh biết là dân Tây liền, vì accent lạ lắm!” Phương giới thiệu vợ, hai con nhỏ, và đặc biệt, bà mẹ vợ và cô em út của vợ, tên Loan, từ Sài Gòn vừa ra Nha Trang thăm gia đình anh và tắm biển. Loan cùng tuổi hai mươi với Huyền Trân và các cô thợ ở hợp tác xã dệt. Tôi liếc nhanh, để kịp thấy một dáng mảnh mai, gương mặt đẹp, mái tóc dài bới gọn, tai đeo hai vòng khuyên lớn, vẻ thông minh, bặt thiệp. Nhưng tôi không để ý lắm, vì chê Loan còn con nít, và vì tâm hồn khi ấy nặng trĩu những ưu phiền và đầu óc chỉ nghĩ đến mỗi một chuyện: vượt biên. Còn Loan, trong bữa ăn, tò mò nhìn tôi, lịch sự coi tôi chỉ là một anh “ngụy” cải tạo về, không hơn không kém, và là người bạn mới của ông anh rể. Thế thôi.

3. Bội Trân đạp xe ra trại cùi tìm tôi bất ngờ, một buổi trưa nắng, trong lúc tôi và ông Mân đang hì hục khiêng thùng phuy đầy rác đổ vào hố. Thấy cảnh này, em chớp mắt, như muốn khóc. Có lẽ nhớ lại những lần theo mẹ ra thăm tôi ở Vĩnh Phú và thăm Kha, hôn phu của em, tại Thanh Hóa. Tôi tháo khẩu trang, găng tay, choàng vai em, nói nhỏ:
- Thì cũng giống như hồi anh còn ở trại Vĩnh Phú thôi. Tại đó, anh còn hốt phân nữa mà. Không sao đâu. Mà em ra đây có việc gì?
- Mẹ bảo em mang ra cho anh dĩa xôi lạp xưởng mẹ mới nấu để anh ăn trưa.
Ông Mân đứng bên nãy giờ, lên tiếng hỏi:
- Ai vậy cậu Hai? Bà xã hả?

Tôi quay lại:
- Ấy chết, tôi quên giới thiệu, xin lỗi bác Mân. Đây là Bội Trân, em gái của tôi.
Em gật đầu chào ông. Ông nhìn em, tấm tắc khen:
- Trời ơi, cô đẹp quá, giống cô đào xi-la-ma gì đó, có chồng con gì chưa cô?
Hai anh em nhìn nhau cười, không trả lời. Bội Trân ngỏ ý muốn đi xem trại. Tôi chia một nửa phần xôi cho ông Mân, và nhờ ông làm nốt công việc, rồi đến xin phép thầy Pierre. Chúng tôi vào các dãy nhà ở. Nơi nào Bội Trân cũng thăm hỏi bệnh nhân một cách ân cần, và mủi lòng, nước mắt lưng tròng, khi thấy những em bé ngồi thẫn thờ, buồn bã nhìn qua khung cửa sổ hẹp mảnh không gian xanh ngắt và bầy chim nhỏ đậu trên cành hót líu lo, như mời gọi. Rời nhà ở, chúng tôi tạt qua gian bếp trong giờ phát cơm. Thấy món ăn có cơm, khoai mì, cá khô, nước mắm và canh rau, tôi nói với Bội Trân: “Khá hơn nhiều so với các trại tù cải tạo của anh”. Rồi đến bệnh xá. Jean-Luc đang ngồi viết, thấy chúng


tôi bước vào, bật đứng dậy. Tôi giới thiệu: “Marie-Amélie, em gái tôi!”. Em giơ tay cho anh ta bắt, và nói liền bằng tiếng Pháp, một cách rất tự nhiên, khiến Jean-Luc sửng sốt, buột miệng, hỏi một câu ngớ ngẩn:
- Như vậy cả nhà anh đều nói tiếng Pháp à?
- Không, mẹ tôi và những đứa em lớn lên trong chế độ này không biết nói tiếng Pháp.
Sau hôm đó, Bội Trân xin thầy Pierre cho vào trại cùi, tình nguyện phụ bếp, hai lần một tuần. Những ngày khác, em qua chợ Đầm phụ bán nước mía cho Huyền Trân. Mẹ tôi đồng ý ngay. Các con thương người thì Chúa sẽ thương các con, mẹ bảo. Em lãnh việc chia thức ăn, phát nước cho bệnh nhân. Sắc đẹp tự nhiên, cách ăn mặc đơn giản, cử chỉ dịu hiền, thái độ đoan trang của em đã chinh phục mọi người. Jean-Luc có vẻ cũng thích em lắm. Những ngày em đến, anh ta ghé nhà bếp, dù chỉ để nói bonjour, tu vas bien? và chuyện trời mưa trời nắng với em.

Một buổi chiều tan việc, trên đường về nhà, ngang nghĩa địa, Bội Trân dừng lại, dưới một tàn cây, chỉ tay vào phía trong, bảo tôi:
- Lệ Ngà đang nằm trong đó, chắc anh biết? Cũng tội. Hay là anh vào thăm mộ một chút.
Tôi lắc đầu. Thôi em, hãy để thời gian làm quên những si mê, đớn đau, và hờn tủi. Tình yêu dù thiết tha đến đâu một ngày rồi cũng trôi qua như nước chảy dưới cầu. Sous le pont Mirabeau. Thơ Apollinaire đó em. Buổi tối xa xưa nào, em nhớ không, nửa năm trước ngày nước mất nhà tan, em và Kha lên Đà Lạt thăm anh và Lệ Ngà. Kha vừa từ phi vụ ở Phù Cát trở về, chưa kịp thay đồ bay. Em mặc jupe xanh, áo màu hồng nhạt, đeo bông tai vàng lóng lánh của ngày đính hôn. Tụi mình vào quán L’Eau Vive của các nữ tu người Pháp thuộc Domaine de Marie, gọi món bouillabaisse mà em thích, bifteck và rượu Bordeaux, vừa ăn vừa chuyện trò khe khẽ dưới ánh đèn mờ ảo, giữa tiếng đàn dương cầm dặt dìu, nhè nhẹ của một ma-sơ. 

 

Thật là tuyệt diệu. Do Kha yêu cầu, Lệ Ngà xin phép lên đánh một bản. Bản Appassionata, sonate 23 của Beethoven đó, để tặng riêng anh, vì biết anh mê nó lắm. Anh mê nó, vì nghe nỗi khổ đau tột cùng, mà vẫn đằm thắm, của tình yêu nát tan đã chết theo mùa thu phai úa, trên đôi môi hững hờ, bởi những chia lìa, mất mát, và phản bội –dàn trải ngút ngàn qua suốt bản sonate, trên từng phím đàn thánh thót, đứt quãng, chìm xuống như từng giọt lệ ngân. Kha cắn môi, ngồi bất động, còn em thì nép vào ngực Kha, lắng nghe, nước mắt giàn giụa. Các thực khách ngừng ăn. Khi nốt nhạc cuối cùng dứt hẳn, tiếng vỗ tay vang lên, kéo dài, và Lệ Ngà trở lại bàn, đôi mắt long lanh ngấn lệ. Anh ôm siết Ngà vào lòng, hôn mái tóc đầy hương, như siết ôm hạnh phúc thật, mà mong manh, không cho bay đi. 

 

Anh nghĩ, một người nếu, như tụi mình, thực sự đã nghe sonate Appassionata một lần rồi sẽ không còn muốn oán thù ai nữa. Và anh đọc ở đâu đó, Lénine có nói rằng nếu cứ tiếp tục nghe bản nhạc này ông ta sẽ không hoàn thành nổi cuộc cách mạng vô sản. Lúc ấy, tụi mình còn trẻ, đời còn đẹp, mộng còn đầy. Anh yêu buổi tối ấy quá, cũng như anh yêu em, yêu Lệ Ngà, Kha, và mọi người. Rồi ngờ đâu, Kha và Lệ Ngà đều ra đi, vĩnh biệt cõi đời. Chỉ còn hai anh em mình, ở lại với bóng mờ của hạnh phúc phù du, và riêng anh, dư âm xót xa của Appassionata ngày cũ. Thôi em, hãy để Ngà ngủ yên và thời gian làm quên...

Thêm một đợt bệnh nhân bình phục được rời Thung Lũng Nước Mắt về với gia đình. Trên mặt và tay chân họ còn rất ít dấu vết của căn bệnh quái ác, dữ dằn. Mỗi người nhận một xắc tay màu xanh, quà của Liên Hiệp Quốc, một bộ quần áo mới, và các vật dụng khác. Từ nay, họ không còn sống cô lập, không lây cho ai nữa, vì các bác sĩ, sau khi thử máu, biết chắc vi trùng đã hoàn toàn bị tiêu diệt nhờ các loại thuốc viện trợ rất hữu hiệu. 

 

Nhưng, tôi thầm hỏi, còn những kẻ cùi hủi tâm hồn thì lấy thuốc gì chữa đây? Buổi tiễn đưa diễn ra đơn sơ, nhưng đậm tình người, trước sân bệnh xá, dưới sự chứng kiến của thầy Pierre, hai bác sĩ, các y tá. Có những vòng tay ôm cho người về, có những lời chúc lành cho bệnh nhân ở lại. Bội Trân và tôi nhìn theo và mừng cho họ. Từng người lần lượt ra cổng. Cuối cùng, còn lại một bé gái, khoảng tám tuổi, vẫn đứng yên, thút thít khóc. Bội Trân tiến nhanh đến hỏi em và được biết em tên Trang, mồ côi cha mẹ, không thân nhân, lúc lên ba đã bị ai đem bỏ trước cổng trại. Bé không biết về đâu. Một lúc sau, Bội Trân trở lại, nói với tôi:


- Em muốn nhận nuôi bé Trang, xin phép anh trước. Em sẽ nói với mẹ sau.
Rồi không chờ tôi trả lời, em đi thẳng đến chỗ thầy Pierre, bác sĩ de Neuville, và Vĩnh Phương, nói gì đó với họ mà tôi thấy ba người gật đầu lia lịa. Em lại đến bên bé Trang, vuốt tóc bé, xách giỏ đồ, nắm tay, dắt về phía tôi. Em hớn hở khoe:
- Thủ tục nhận nuôi rất đơn giản, đặc biệt cho em, nhờ thầy Pierre. Tí nữa em sẽ ký vài giấy tờ là xong.


Tôi nhìn kỹ bé Trang, mừng rỡ thấy bé mặt trắng hồng, tươi tắn, tay chân lành lặn, bình thường, không ai có thể ngờ bé đã phải ở trong Thung Lũng Nước Mắt đã năm năm. Jean-Luc, sau này, bảo tôi rằng bé Trang không nhiễm bệnh, vì theo y khoa bé thuộc loại người có kháng tố bẩm sinh chống lại phong cùi dù chung đụng với bệnh nhân. Đáng lẽ bé phải rời trại lâu rồi, nhưng các nhân viên hành chánh quên bẵng sự hiện diện và hồ sơ của bé, cho đến hôm ấy.


Bé Trang về ở với gia đình tôi, mẹ tôi vui lắm, hôn Bội Trân, và ôm bé Trang vào lòng.
Rồi, một đêm trăng sáng, Bội Trân kéo tôi ra ngồi trên ghế đá trong vườn nhà, dưới vòm lá bưởi, bên những chậu hoa ngát hương. Em nói:
- Em muốn tâm sự với anh về một chuyện riêng. Cách đây một tuần, Jean-Luc ngỏ lời yêu em và hứa nếu được lấy em, anh ta sẽ mang em ra khỏi vùng đất bất công này về một nơi có ánh sáng, có tình yêu muôn thuở, có tương lai rực rỡ hơn... Anh nghĩ thế nào?
Tôi cười, hỏi ngược:
- Chuyện tình cảm là tùy em quyết định, anh biết gì. Còn em thấy sao?
Em trả lời liền, như đã suy nghĩ lâu lắm:


- Jean-Luc có đầy đủ điều kiện để trở thành một người chồng lý tưởng cho các thiếu nữ, có cả em, mơ ước, một cơ hội bằng vàng cho những cô muốn thoát ra khỏi địa ngục này. Anh ta lại đẹp trai, tính tình phóng khoáng, dễ thương, có địa vị, con nhà danh giá. Anh ta chỉ thiếu một điều, đối với em, rất quan trọng: đó là kinh nghiệm khổ đau trong đời. Như anh, các anh Trọng, Hiệp, như Kha, như biết bao sĩ quan VNCH còn đang bị đọa đày trong các trại tù cải tạo mà em đã từng gặp trên đường đi thăm các anh. Như những bệnh nhân phong cùi mà mới đây em có dịp tiếp xúc. Một người, em nói chung thôi, sung sướng và thành công từ tấm bé, không biết đau khổ, sẽ khó thông cảm khổ đau của người khác, sẽ tự phụ, sẽ ích kỷ...


Tôi ngắt lời em:
- Nhưng Jean-Luc đã tình nguyện đến giúp trại...
- Đúng thế. Nhưng có thể vì trách nhiệm nghề nghiệp của một bác sĩ. Trong mắt anh ấy, em chưa đọc thấy tấm lòng xót thương, em muốn nói, compassion, bao la, tuyệt đối, như của giám mục Seitz ở Kon Tum, của linh mục Damien ở Polynésie, hay các nữ tu trại cùi Qui Hòa, mà em chỉ nghe nói đến, hoặc ít ra của thầy Pierre mà em biết rõ...


Ngập ngừng một lúc, em thở dài, tiếp:
- Hơn nữa, anh ấy đánh giá em hơi thấp. Đâu phải lấy anh ấy để mong thoát khỏi nơi này? Có khác gì tên công an trưởng khu vực năm nào đã năn nỉ nếu em yêu và lấy nó nó sẽ bảo lãnh các anh về hết.
Tôi gật gật đầu, im lặng nghe, rồi cười, nói:
- Tình yêu mà em đem mổ xẻ như thế thì còn gì là tình yêu?

Em cũng cười, và tiếp:
- Thì cũng chính vì vậy mới là không yêu, và hồn em mới mãi giá băng, từ khi em mất Kha. Kỷ niệm và hình bóng của Kha còn chất ngất trong em. Kha đã ở lại, vì em, và chết thảm trong tù. Em không thể yêu ai được nữa.
Tôi hỏi:
- Em sẽ nói sao với Jean-Luc?
- Một lần thôi, tế nhị, dứt khoát. Rồi em xin nghỉ, không đến trại nữa. Jean-Luc sẽ hiểu.
 

 4. Hơn hai mươi năm trôi qua, kể từ ngày đó. Trọng vượt biên trước tôi, đến Indonesia. Hiệp, một người em khác, cán bộ Trung Ương Tình Báo, lúc ấy còn trong tù Z30, và sau mười bốn năm, mới được thả và đến Mỹ theo diện HO. Đầu năm 1984, sau những chuyến đi hụt, bị lừa, bị bắt, cuối cùng tôi đến được Subic Bay, Philippines, từ Nha Trang, cùng với Bội Trân, trên một chiếc ghe đánh cá nhỏ, vượt bao giông tố hãi hùng. Ba tháng trước đó, em và tôi đã ra Thanh Hóa, tìm đến trại cải tạo, đem hài cốt của Kha về chôn tại nghĩa trang Núi Sạn bên các ngôi mộ của gia đình tôi. 

 

Em cũng đã bàn giao bé Trang cho Huyền Trân. Đến đảo Phi, Bội Trân xin tôi cho em đi Pháp sống với người chị kế, Thể Trân, định cư tại Nanterre từ 1978. Một năm sau, em xin vào tu trong dòng kín Carmel ở Lisieux, quê hương của thánh nữ Thérèse, giữa tuổi thanh xuân, giã biệt thế gian và tháng ngày khổ nạn, để “tìm bình an cho tâm hồn và béatitude, hạnh phúc của Chúa ban”, như em nói với Mẹ Bề Trên, và để, tự dưng tôi nghĩ đến Lệ Ngà, bắt chước các mỹ nhân tự thuở xưa mãi mãi “bất hứa nhân gian kiến bạch đầu”. Ngày em khấn dòng, anh em chúng tôi từ Mỹ đến dự lễ, ôm em, khóc cười, buồn vui lẫn lộn. Do tôi mời, bác sĩ de Neuville từ Lyon cũng đến, đặt những grosses bises (cái hôn tình bạn) trên đôi má em.


Jean-Luc vẫn còn độc thân. Ann Mary về nước, lấy một Việt Kiều Úc. Vĩnh Phương được đi tu nghiệp một năm tại Bordeaux, trở về làm bác sĩ bệnh viện Nha Trang. Các cô thợ dệt đều có chồng con, tay bồng tay bế. Cô Thanh, người đã một lần xin tôi chỉ “mánh” vượt biên, hiện làm chủ một tiệm ăn ở Orange County. Thầy Pierre và ông già Mân đã chết. Qua đặc san của Tổng Hội Cựu SVSQ/ĐH/CTCT/ĐL, tôi được biết NT4 Võ Minh Thiện cũng đã từ trần. Bé Trang nay là một thiếu nữ ba mươi tuổi, đẹp và hiền thục, giống như hai mẹ nuôi Bội Trân và Huyền Trân. Xưởng dệt đóng cửa. Thung Lũng Nước Mắt vẫn còn.

Còn Loan, cô em vợ của bác sĩ Vĩnh Phương? Năm 1992, Loan theo mẹ, cựu nhân viên sở Mỹ, định cư tại San José, do người anh đi trước bảo lãnh. Ở đó, Loan chơi thân với một cô em họ của tôi. Từ Cheney, Washington, nơi đang dạy học, tôi xuống San José nghỉ hè, và tình cờ, tại nhà cô em, được gặp lại Loan –mà mười năm trước tôi đã thầm chê là con nít. Rồi chạy trời không khỏi nắng, ba năm sau, “con nít” Loan trở thành vợ tôi và sau đó nữa là mẹ của hai đứa nhỏ. Như một kết thúc có hậu trong những truyện cổ tích. Hay đúng hơn, một định mệnh an bài, huyền diệu mà những ông thầy tử vi và bói toán trên cõi đời này bó tay, không đoán trước được.

Kính lạy Nữ Vương Maria, Mẹ của lòng Nhân Ái.

 Portland, viết lần đầu, Mùa Quốc Hận, 2008

 Gửi lại, Mùa Quốc Hận, 2017

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA VÀ VĂN BÚT QUỐC TẾ

Bản Tin Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ


Đức Đạt Lai Lạt Ma tiếp kiến nữ văn hữu Jennifer Clement, Chủ tịch Văn Bút Quốc Tế

và văn hữu Carles Torner, Giám đốc Điều Hành Văn Bút Quốc Tế.


Hoạt động của Trung tâm Văn Bút Tây Tạng Hải Ngoại.



Ngày 4 Tháng Năm 2017, tại Dharamsala Ấn Độ, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã thân mật tiếp kiến nữ văn hữu Jennifer Clement, Chủ tịch Văn Bút Quốc Tế và văn hữu Carles Torner, Giám đốc Điều Hành Văn Bút Quốc Tế. Vị lãnh đạo tinh thần và tôn giáo của dân tộc Tây Tạng vui mừng khi biết Văn Bút Quốc Tế liên tục ủng hộ các nhà văn Tây Tạng tị nạn ở hải ngoại. Đức Đạt Lai Lạt Ma xác định rằng bênh vực và bảo vệ dân tộc Tây Tạng hiển nhiên là vấn đề bênh vực và bảo vệ Nhân Quyền phổ biến trên toàn thế giới. Ngài nhấn mạnh về sự kiện đó bao hàm cả quyền chính trị bởi vì người Tây Tạng có quyền tự quản trên đất nước của mình.

Ngài bày tỏ mối quan tâm sâu xa về thảm họa chế độ Bắc Kinh hủy hoại môi trường, đất đai, thiên nhiên và các dòng sông. Ngài rất lo lắng vì các con sông lớn bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng nuôi sống hàng tỉ người khi chảy xuống các bình nguyên và đồng bằng. Đức Đạt Lai Lạt Ma ủng hộ cuộc vận động của Văn Bút Quốc Tế đặc biệt dành cho các nhà văn bị buộc phải lưu đày xa quê hương trong thời gian tới đây. Nhân dịp này, Ngài nhờ nữ văn hữu Jennifer Clement và văn hữu Carles Torner chuyển một thông điệp của Ngài đến cộng đồng Văn Bút Quốc Tế : thực hành một tâm thức hiếu hòa cho một thế giới đầy lòng trắc ẩn.


Được biết Chánh phủ của người Tây Tạng tị nạn cộng sản hoạt động với các cơ sở trung ương tại Dharamsala. Trung tâm Văn Bút các Nhà Văn Tây Tạng Hải Ngoại cũng đặt văn phòng tại thành phố Ấn Độ này. Phái đoàn cao cấp Văn Bút Quốc Tế đã được văn hữu Lhoudoup Paldang, chủ tịch và ban Chấp hành Trung tâm Văn Bút các Nhà Văn Tây Tạng Hải Ngoại hướng dẫn đi thăm các tổ chức Xã Hội Dân Sự Tây Tạng lưu vong. Những công tác do các văn hữu Tây Tạng đã thực hiện với lòng dũng cảm rất đáng được vinh danh.

Các bạn đó đã đưa ra khỏi nội địa Tây Tạng bị Trung cộng chiếm đóng được nhiều sách viết trong vòng bí mật vì bạo quyền nghiêm cấm. Rồi cho in những tác phẩm đó để phổ biến tại Ấn Độ. Anh em cầm bút Tây Tạng đã công bố một bản phúc trình về sự đàn áp quyền tự do phát biểu và diễn đạt quan điểm cùng với thảm kịch các nhà văn Tây Tạng bị cầm tù. Nhờ các tài liệu của Văn Bút Tây Tạng Hải Ngoại, chúng ta được biết nhiều hơn về tình cảnh cực kỳ bi thương đến phẫn nộ của người phụ nữ Tây Tạng dưới chế độ độc tài đế quốc đỏ.

Nhứt là thảm kịch phụ nữ Tây Tạng bị cưỡng hôn với đàn ông Trung cộng. Anh em văn hữu Tây Tạng chiến đấu không ngừng nghỉ từng ngày để bênh vực và bảo vệ ngôn ngữ Tây Tạng. Nữ văn hữu Jennifer Clément và văn hữu Carles Torner thay mặt Hiệp Hội Nhà Văn Thế Giới thật hãnh diện được đích thân tuyên dương thi ca, âm nhạc và ca vũ Tây Tạng. Cả hai văn hữu Văn Bút Quốc Tế cũng tham dự những hội nghị được tổ chức trong các tu viện, đền đài và các nữ chủng viện. Tại những cơ sở văn hóa và Phật giáo đó, Văn Bút Tây Tạng Hải Ngoại đang khai mở và phát triển nhiều chương trình dành cho thanh thiếu niên Tây Tạng tị nạn cộng sản.


Genève ngày 5 tháng Năm 2017

Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ

Ligue Vietnamienne des Droits de l'Homme en Suisse

Vietnamese League for Human Rights in Switzerland.


-------------------------------------------------------------

Nguồn tin, tài liệu: Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ và nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt, phó chủ tịch Văn Bút Thụy Sĩ Pháp Thoại (Ủy ban Bênh vực Nhà Văn bị cầm tù).

BS. TRẦN XUÂN NINH * ĂN CHAY

Ăn Chay


Bác sĩ Trần Xuân Ninh


Tại các nước kỹ nghệ phát triển, thịt cá là một phần quan trọng trong đồ ăn. Riêng tại Hoa Kỳ giàu có, thịt là món ăn chính trong bữa đối với nhiều người. Nhưng trong những thời gian gần đây, ăn chay đã trở thành một phong trào. Đồ chay chế biến đủ loại bày bán trong các tiệm thực phẩm sức khỏe (health food stores). Trong khung cảnh này, người ta ăn chay vì những lý do khác nhau: Bảo vệ môi sinh, chăm lo sức khỏe, thương yêu súc vật, lý do thời thượng, và cả vì lý do thương mại.

Khi có người ăn chay thì có người chế tạo đồ chay theo phương pháp kỹ nghệ đem bán. Và dĩ nhiên để gia tăng doanh số cũng như lợi tức thì người ta đề cao ích lợi của ăn chay nhằm gia tăng số người tiêu thụ đồ chay. Ở đây đề cập đến ăn chay như là một hiện tượng xã hội Âu Mỹ này, mà chỉ suy nghĩ về ăn chay trong Phật giáo, và dưới khía cạnh dinh dưỡng tổng quát.Ăn Chay Trong Đạo Phật:

Người Việt Nam thường cho rằng ăn chay là một yêu cầu tu tập của các tăng sĩ và các Phật tử. Các tăng sĩ phải ăn trường chay, tức là hoàn toàn không trong trường hợp nào được ăn thịt cá. Các tín đồ thì tùy tâm nguyện mà ăn chay một hay nhiều ngày trong tháng hoặc theo trường chay. Nói cho đúng thì yêu cầu ăn chay chỉ áp dụng với các tăng sĩ theo Phật giáo Đại thừa, truyền từ Trung Hoa sang, gọi là Phật giáo Bắc Tông, các tăng sĩ Phật giáo Nguyên Thủy, hay Nam Tông, có truyền thống khất thực, thì không bắt buộc ăn chay, mà ăn các thực phẩm do quần chúng tùy duyên trao tặng.
Sự khác biệt này đã khiến một số nhà nghiên cứu tìm tòi sách vở để xem lời Phật dạy đối với vấn đề ăn chay ăn mặn ra sao, nhằm phân định phải trái. Những dẫn chứng dĩ nhiên là khác nhau tùy theo nguồn kinh sách và tùy theo định kiến cá nhân đối với ăn chay.


Phật giáo Nguyên Thủy cho rằng Đức Phật không phải là người ăn chay, không đặt vấn đề chay mặn, và hàng tỳ kheo đi khất thực đón nhận, không phân biệt, thực phẩm dân chúng đóng góp cúng dường. Ngược lại ăn chay là một nhu cầu tu tập bắt buộc trong các kinh điển Phật giáo Đại thừa Trung Hoa. Vì thế, nhiều người cho rằng ăn chay là một nét đặc thù của Phật giáo Đại thừa. Thực sự thì ta nên biết rằng một số tu sĩ Nhật Bản thuộc Phật giáo Đại thừa cũng ăn thịt. Ngoài ra, một giáo phái Đại thừa Tây Tạng (áo đỏ) cũng ăn thịt. Ngay một số để tử Đức Đạt Lai Lạt Ma lúc sang Mỹ thuyết giảng khi được hỏi về thực phẩm cũng không đặc vấn đề chay mặn. Trong sách "Quan Điểm Về An Chay của Đạo Phật" tác giả Tâm Diệu đã viết rằng "ăn chay không phải là nét đặc thù của Phật giáo Đại thừa nói chung và của Phật giáo Đại thừa Trung Hoa nói riêng". Tâm Diệu đã dẫn chứng một số tài liệu để khẳng định "ăn chay đã có trong thời kỳ Phật còn tại thế và được phát triển mạnh mẽ vào thời đại Asoka, vị hoàng đế Ấn Độ trị vì từ n ăm 274 đến năm 232 trước Thiên Chúa giáng sinh".

Tác giả Tâm Diệu vừa viện dẫn kinh sách, vừa lý luận dựa trên một số tài liệu khoa học và bài viết hiện đại về môi sinh để cổ võ việc ăn chay. Bài này không nhằm mục đích đó mà chỉ muốn đưa lên một số suy nghĩ về ăn chay, trên cơ sở hiểu biết cá nhân về đạo Phật cũng như về dinh dưỡng.

Các tu sĩ Phật giáo Nguyên Thủy cho rằng sự giải thoát không do nơi ăn uống, mà do nơi thanh tịnh ba nghiệp thân khẩu ý. Ăn chay mà thân khẩu không lành, ý chứa gươm đao, giới luật không giữ thì không lợi ích gì. Luận cứ này không khác gì mấy lối nghĩ của người bình dân "ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối". Cái lý luận bình dân này xét ra cũng hơi có tính bài bác ăn chay.

Ngược lại, theo Phật giáo Trung Hoa, ăn chay là một phần của việc thì hành giáo pháp. Triều đại nhà Lương (thế kỷ thứ 6 sau Thiên Chúa), nhà vua cấm thịt cá trong các yến tiệc hoàng cung, kêu gọi dân chúng ăn chay và cấm giết thú vật trong các nghi lễ Đạo giáo. Thời Minh (thế kỷ 16-17), hòa thượng Vân Thế Châu Hoằng là người cổ võ ăn chay mạnh mẽ, vì thế có người đã cho rằng ăn chay bắt đầu từ thời này. Bênh vực cho yêu cầu ăn chay trong việc hành trì đạo pháp, có nhiều luận cứ trong kinh sách Đại thừa, như Lăng Già, Lăng Nghiêm, Đại Bát Niết Bàn? Chủ yếu coi ăn chay là thi hành giới cấm sát sinh, và cũng là thực hành hạnh từ bi.

Ngoài ra, ăn chay cũng là để tránh ăn thịt lẫn nhau, trong đó có thể có người thân thích cật ruột của mình bị trầm luân theo luật luân hồi. Nếu nhận rằng giới cấm sát sinh và hạnh từ bi không chỉ áp dụng với người mà còn phải áp dụng với mọi loài từ con sâu cái kiến trở đi, thì ăn thịt sinh vật không thể nào biện giải được. Nếu tin tuyệt đối vào luân hồi, làm kiếp người hay kiếp thú vật hoàn toàn tùy duyên nghiệp nhân quả quyết định, thì rõ ràng ăn thịt động vật cũng là ăn thịt con người. Tuy nhiên cái lòng tin tuyệt đối này cũng như sự diễn dịch giáo lý của Phật có khác nhau, tùy theo văn hóa và trình độ phát triển của từng dân tộc cũng như tùy sự hiểu biết cá nhân.

Truyện kể lại rằng vào đời nhà Trần trong một bữa tiệc do hoàng thái hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm thết đãi có cả món chay lẫn món mặn, thì Tuệ Trung Thượng Sĩ, người sáng lập ra Thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử Việt Nam, đã điềm nhiên ăn thịt cá. Thái hậu ngạc nhiên hỏi: "Anh tu thiền mà ăn thịt cá thì thành Phật sao được?" Ngài cười đáp: "Phật là Phật, anh là anh. Anh không cần làm Phật. Phật không cần làm anh". Tuệ Trung Sĩ là một bậc tu hành giác ngộ. Lời nói của Ngài không phải là lời kẻ tục tử đáp xằng. Việc ăn thịt cá của Ngài Tuệ Trung dĩ nhiên là trái hẳn kinh sách Đại thừa. Vậy thì sự thật ở đâu? Ăn chay là phải, hay ăn mặn là phải trong việc tu hành theo Phật pháp?

Câu trả lời của Tuệ Trung Thượng Sĩ hàm ý cho thấy cái quan trọng của tâm tu và cái phá chấp trong phương tiện tu hành.

Thời nay, ta thấy có những trường hợp các bữa cơm chay trong chùa đầy rẫy các món như giò, chả, thịt kho, cá hấp, tôm xào? làm bằng đồ chay. Về vật chất, đúng rằng các món này thuần làm bằng rao đậu, không có cá thịt. Nhưng về tinh thần, cái ý thức ăn giò, chả, thịt kho, cá hấp? rõ ràng biểu lộ sự trói buộc vào trong những ý niệm quy ước nặng nề thân khẩu ý, không giúp ích chút nào cho sự tu trì. So với một tu sĩ Phật giáo Nguyên Thủy, đón nhận tự nhiên mọi thực phẩm dân chúng cúng dường, không chú ý tìm cái ngon trong đó, coi ăn như một nhu cầu bình thường và tự nhiên để sống và tu hành, thì người ăn chay với các món cầu kỳ sửa soạn để phục vụ khẩu vị, sắc hương?, chưa chắc đã là người tiến gần hơn đến chỗ giác ngộ. Nói như vậy cũng không phải để bênh vực những kẻ cố tình khai thác cái ý "phá chấp", "cốt ở tâm tu" để mà sa đà ăn mặn, dối mình, gạt người.

Ăn Chay Và Dinh Dưỡng:


Ăn, khởi thủy vốn là một yêu cầu tự nhiên để sống còn, nhưng dần dần đã trở thành một cái dục thú lớn ở đời, và là một trong những động lực thúc đẩy con người vật lộn đấu tranh. Từ chỗ sống nhờ ăn, người ta trở thành khổ vì ăn. Khổ trong sự tìm kiếm đồ ăn đã đành, khổ còn vì ăn không đúng mà trở thành đau bệnh. Trong cái mạch suy nghĩ này, nếu giữ cho cái ăn không trở thành một ám ảnh, với những yêu cầu phức tạp thêm thắt quanh đó thì đã là một bước diệt dục. Người Mỹ có câu "you are what you eat", ý nói rằng thực phẩm ảnh hưởng nhiều vào con người. Một cách đơn giản, ăn đường mỡ béo bổ nhiều thì dễ mập phì, sinh bệnh tim mạch hay ung thư v.v? Câu này thường nêu lên bởi những nhà dinh dưỡng, mục đích là nhằm khuyên con người để ý về việc chọn đồ ăn tốt cho sức khỏe mà tránh những thức độc hại dầu ngon miệng, hợp khẩu vị.

Các cụ ta ngày xưa không nói như người Mỹ nhưng cũng có quan niệm rằng những giống vật ăn thịt thường là bạo tạo tợn, như hổ báo, còn các giống ăn cỏ thường là hiền lành như hươu nai trâu bò. Nền văn hóa của những giống dân du mục, sống bằng săn thú và thịt động vật cũng có những nét hung dữ năng nổ hơn là văn hóa của những giống người sống bằng nông phẩm trồng trọt. Đối với con người thì rượu nồng dê béo? thường được coi là những món ăn khích động thú tính con người. Và không lấy gì làm lạ là những người tham dục thường tìm đến nào là huyết chim sẻ, máu rắn hổ mang, thịt dê đực vân vân, chứ ít ai tìm ăn rau cỏ trái cây.

Tóm lại thức ăn ảnh hưởng quan trọng đến cơ thể và tinh thần con người. Sự quan trọng này của thực phẩm đã được trường phái dưỡng sinh Osawa gạo lức muối mè khai triển triệt để trong cách phòng bệnh cũng như chữa bệnh nan y, và được chú ý tại Việt Nam thập niên 60-70. Tuy nhiên, những luận lý chứng minh đưa ra của trường phái này đã trộn lẫn những dữ kiện khoa học Tây phương với những dữ kiện y lý và huyền bí Đông phương như ngũ hành sinh khắc, hàn nhiệt? gán cho các loại thực phẩm một cách tùy tiện. Vì thế người theo Osawa không chỉ dựa trên lý luận và tri thức mà còn phải có cả yếu tố lòng tin ở những phán truyền này.

Nhiều người, trong sự hăng say cổ võ ăn chay, đã đi tới chỗ khẳng định ăn chay tốt hơn và làm con người khỏe hơn ăn mặn (tức là ăn thịt cá?) Ngược lại, những người tin tưởng mù quáng vì không hiểu nhiều y học Tây phương lại cho rằng cá thịt? là những thực phẩm không thể thiếu để làm cho cơ thể khỏe mạnh. Thực sự vấn đề không đơn giản như thế. Có nhiều người Ấn Độ ăn chay từ nhỏ đến lớn mà vẫn khỏe mạnh không tật bệnh. Có nhiều người chỉ ăn thịt cá mà bệnh tật ốm đau đủ thứ. Nói chung, ăn mà không đúng cách thì bất kể chay mặn đều là không tốt. Riêng nói về ăn chay, thì có thể khẳng định rằng các thực phẩm chay đủ cung cấp cho người ta các yếu tố dinh dưỡng cơ bản cần thiết cho cơ thể, gồm chất bột, chất béo, chất đạm, chất sơ và các chất sinh tố cũng như muối khoáng. Ngày nay người ta đã phân biệt ra ba loại ăn chay.

Loại thứ nhất gồm các loại nông phẩm như rau, đậu, hạt, trái cây, trứng sữa và phó sản (như bơ, kem, phó mát?). Loại ăn chay thứ hai cũng gồm các thực phẩm như trên, trừ trứng. Loại thứ ba chỉ gồm có rau đậu trái cây mà không có trứng và sữa cùng các phó sản. Người Việt Nam trước đây, vì không phát triển chăn nuôi, ít có sữa và ít dùng sữa, và coi trứng là có đời sống, nên ăn chay thuộc loại thứ ba. Về phương diện khoa học, trứng chỉ là một tế bào trong một môi trường dinh dưỡng. Nếu có thụ tinh thì trứng mới trở thành một bào thai và phát triển thành sinh vật khi có nhiệt độ thuận lợi do ấp trứng thiên nhiên hay trong máy ấp. Một cách thực tế là gà nuôi kỹ nghệ để cho đẻ lấy trứng thì không có thụ tinh và trứng chỉ là một tế bào, như nhiều người tế bào khác loại ra hằng ngày.

Nói chung, lối ăn chay có trứng sữa không ngại thiếu dinh dưỡng nếu không biết đặc tính của từng loại thực phẩm để mà chọn lựa sử dụng theo những tỷ lệ thích hợp. Thực vậy, trong các loại đậu, đặc biệt là đậu nành thì có chất đạm, các hạt như hạt vừng (mè), hạt điều thì có nhiều chất béo? Nếu ăn chay nhà nghèo theo kiểu Việt Nam ngày xưa chủ yếu toàn rau mà thiếu đậu cùng các loại hạt và những phó sản (đậu phụ, dầu, sữa, đậu nành?) thì suy dinh dưỡng là chắc chắn. Ngược lại, người Việt tại Mỹ hiện nay, trong cách sửa soạn đồ chay thường rộng rãi sử dụng dầu, mè (vừng), đậu phụng, nước cốt dừa, đường v.v để cho các món ăn ngon lành, bùi béo. Do đó đã tạo nên một loại dinh dưỡng không thăng bằng, không tốt cho cơ thể. Lý do chỉ vì dùng chất béo và chất đường quá nhiều, là những thứ dễ sinh bệnh tim mạch và tiểu đường. Tóm tắt lại thì nếu biết rõ đặc chất dinh dưỡng của từng loại đồ chay để mà chọn lựa ăn chay một cách quân bình theo những hiểu biết khoa học, thì ăn chay có khả năng dinh dưỡng không khác gì ăn mặn, mà còn có những lợi điểm giúp con người trầm tĩnh xuống, thích hợp cho sự tu hành yên lắng của tâm hồn. Ăn Chay Và Tu Hành Phật Pháp:



Nếu cứ viện dẫn và diễn dịch kinh điển để nói rằng tu hành theo Phật giáo là phải hay không phải ăn chay thì cuộc luận bàn tìm đúng sai này sẽ không bao giờ chấm dứt. Bởi vì như trên đã nói, kinh điển khác nhau tùy theo nguồn gốc Đại thừa hay Nguyên thủy. Những luận cứ Đại thừa cũng như Nguyên thủy đều có những cái lý của chúng. Đạo Phật lại đã trải qua một thời kỳ trầm lắng gần ba thế kỷ sau khi Đức Phật viên tịch khiến cho sách vở cũng như những diễn truyền không tránh khỏi khác nhau. Vả lại những kỳ tập kết của các đệ tử trong khoản vài trăm năm sau khi Phật viên tịch để thảo luận về giới luật đã không có sự hoàn toàn thống nhất ý kiến.

Ở đây chỉ xin trình bày một cách nhìn thực tiễn về ăn chay, không mang tính cách trường phái, giáo điều. Như đã tóm lược ở trên, thực phẩm chay có đầy đủ các chất chính cần thiết cho nhu cầu dinh dưỡng của con người (chất đạm, chất béo, chất bột, chất sơ, sinh tố và các khoáng chất). Cho nên ăn chay đúng cách không khác gì ăn mặn về khía cạnh dinh dưỡng. Ngoài ra nhìn chung thực phẩm chay còn có những ảnh hưởng tĩnh lặng lên phản ứng con người, ngược với những đồ ăn gốc động vật.

Đứng về phương diện khẩu vị, tất cả chỉ là thói quen. Nếu quen ăn nhiều mỡ và thịt cá thì không thể thích các đồ ăn chay nhiều chất bột chất sơ. Ngược lại, nếu không ăn thịt cá quen thì chỉ thấy ngon miệng với rau đậu. Con người vốn thuộc loại ăn tạp (omnivore), nghĩa là ăn đủ thứ, nếu bỗng nhiên chỉ ăn có một loại thực phẩm chay thì sẽ có khó khăn. Vượt qua khó khăn này chính là một nỗ lực tu hành, gạt bỏ những trói buộc của thân khẩu ý. Tuy nhiên, khi đã ăn chay mà còn bày vẽ vọng tưởng, nào là giò, chả, cá, thịt, thì tinh thần này lại làm cho con người bị trói buộc mà giảm mất ý nghĩa của sự chọn lựa ăn chay.

Nhìn ra như vậy người cư sĩ Phật giáo sẽ chọn được cho mình một thái độ thích hợp đối với vấn đề ăn chay trên con đường tìm đến thân tâm an lạc. Một cách dung dị và thực tế, có thể nói ăn chay là một phương tiện tu hành hữu ích./.


Lời nguời chuyển :


Cách đây mấy tháng, tôi đi đám ma của một người bạn cũ (thời ĐH Vạn Hạnh ở Sàigòn), Cô là đệ tữ của thầy HT. Tôi không biết Cô ăn chay trường từ hồi nào, nhưng cách đầy gần 4 năm, Cô qua Dallas, TX thăm 1 người bạn, thấy Cô ốm yếu, xanh xao, Cô bạn đưa Cô đến một BS về dinh dưỡng (nuitritionist), BS khám, thử máu, hẹn vài ngày sau đến gặp. BS hỏi về ăn uống, thì Cô cho biết Cô ăn chay. BS khuyên Cô đên thay đổi cách ăn uống, nếu không, Cô sẽ chết trong vòng hai năm. BS giaỉ thích : Cô ăn quá nhiều đậu nành (soy bean), máu của Cô bị nhiễm độc (quá nhiều độc tố từ đậu nành), không tốt cho sức khỏe của Cô. Trỡ lại Nam Cali, tôi không hiểu Cô có thay đổi cách ăn uống hay không, nhưng khi đi đám ma của Cô, gặp bạn cho biết, vài tuần cuối đời, Cô rất đau đớn, nằm ở nhà thương trên Long Beach, họ không thể rút máu của Cô từ mạch máu (tôi nghe kể lại) mà xẻ đùi của Cô để lấy máu, lọc đi, rồi truyền vào cơ thể trở lại, nên rất đau đớn. Tôi không chứng kiến việc này, mà chỉ đến thăm Cô lần cuối ở nhà quàn.


Tôi cũng có đọc một bài trên internet (khá lâu rồi) về đậu nành, nếu dùng vừa phải thì tốt, protein thay cho thịt cá, nhưng lạm dụng thì không tốt. Tôi thấy tất cả món ăn chay, đều làm từ đậu nành, khi đã nguyện ăn chay, thì tại sao phải ăn thức ăn giống ăn mặn ? (chà giò, bún bò Huế, giò, chả, thịt kho, cá kho.....tất cả những thứ này làm từ đậu nành. Khi đã nguyện "ăn chay" mà tại sao vẫn muốn ăn giống món mặn, tức là lòng chưa thanh tịnh, tại sao không không ăn uống bình thường (tốt cho sức khỏe) mà lòng thanh tịnh. Đạo Phật không bắt buộc ăn chay.


Tóm lại, tôi thấy "ăn chay" như là một phong trào (thời thượng), nhưng ít ai nghỉ tới lợi ích thiết thực của việc ăn chay. Tôi xin có mấy lời.

Bác sĩ Trần Xuân Ninh

PHẠM TRONG CHÁNH * CHUYỆN TÌNH PHẠM CÔNG THIỆN

Kể chuyện tình nhà thơ triết gia Phạm Công Thiện
PHẠM TRONG CHÁNH

[Đọc sách "Chuyện một người đàn bà.. năm con" của Lê Khắc Thanh Hoài].


Nhà thơ triết gia Phạm Công Thiện [1941 - 2011] qua đời năm 2011 tại Houston, nhưng chuyện kể, các bài viết về anh đã nhiều lầm lạc : Người viết : anh bỏ áo tu hành lấy cô vợ người Pháp, theo Thiên Chúa Giáo, kẻ khác viết : anh không hề có một mảnh bằng kể cả bằng tú tài mà dạy Triết Học Viện Đại học Sorbonne, mười lăm tuổi anh đọc và viết hàng chục ngôn ngữ, mười lăm tuổi anh dạy trung học, hai mươi tuổi anh là khoa trưởng khoa Khoa Học Nhân Văn, Đại Học Vạn Hạnh Sài Gòn, anh là triết gia không cần học một ai ? Dạy Triết học tại một Đại Học Pháp mà không cần một văn bằng nào ?


Đâu là sự thật, đâu là huyền thoại ?


Được chị Lê Khắc Thanh Hoài tặng cho quyển tiểu thuyết đầu tiên của chị : Chuyện một người đàn bà năm con, tôi đọc say mê, với lối văn giản dị trong sáng tôi đọc một mạch, tôi không ngờ chị viết hay và hấp dẫn như thế về cuộc đời khổ đau gian truân của chị với một thi nhân, triết gia mà thời niên thiếu tôi đã từng say mê tác giả : Ý thức mới trong văn nghệ và triết học , Phạm Công Thiện.


Sách trang bìa hình tháp Eiffel Paris, nơi xảy ra câu chuyện và bức chân dung chị Lê Khắc Thanh Hoài ký tên Phạm Công Thiện vẽ, ngày anh tỏ tình cùng chị, chị không dấu tên người bạn đời. Người đàn bà có năm con cùng triết gia, nhà thơ Phạm Công Thiện (1941-2011) kể lại cuộc đời mình dẫn nhập bằng cuộc đối thoại với cháu ngoại, mừng sinh nhật bà, trao phong bì : một bài thơ bằng tiếng Pháp và lì xì : 10 Euro cho bà, vì thấy bà ngoại nghèo quá thật là dễ thương, ngộ nghĩnh và cảm động. Từ đó chị kể lại cuộc đời mình qua 13 năm sống chung. Thời gian mà anh sang Pháp năm 1970, từ bỏ áo nhà tu Thích Nguyên Tánh và sau năm 1985 anh sang Mỹ cư ngụ tại Los Angeles và qua đời tại Houston..


Tuổi học sinh Trung học, tôi say mê khi đọc Phạm Công Thiện, tôi biết về thơ Appolinaire, Rimbaud, Pierre Emmanuel..về các triết gia mới Tây Phương qua anh.


Bây giờ thì tôi viết về anh qua truyện kể của chị Thanh Hoài, nhìn anh qua những Vidéo các buổi nói chuyện của anh. Tôi muốn tìm hiểu cuộc đời Hiện tượng Phạm Công Thiện, một thời làm mưa làm gió tại Miền Nam những năm 1966-1970. Và dư âm những mưa gió ấy tại Hải ngoại từ 1970 đến năm 2011. Tôi muốn hiểu Phạm Công Thiện là ai ? anh là một thiên tài thần đồng, hay một một Trạng Quỳnh của một thời ?. Những kiến thức anh lấy từ đâu ? nguyên do gì anh đã mê hoặc cả một thế hệ tuổi trẻ miền Nam trong thời điểm đó. Đâu là sự thật của đời anh, đâu là huyền thoại do anh và mọi người thêu dệt. Những người Phạm Công Thiện quen biết tôi đều có dịp gặp gỡ : từ chùa Hải Đức Nha Trang, đến Paris, đến Viện Đại Học Vạn Hạnh : Họa sĩ Vĩnh Ấn, nhà thơ Thi Vũ Võ Văn Ái, nhà thơ Nhị Tay Ngàn đến Hoà thượng Minh Châu Viện Trưởng Viện Đại Học Vạn Hạnh, Thiền sư Nhất Hạnh, chị Thanh Hoài người bạn đời từng chung sống với anh 13 năm, và có 5 con với anh.


Chị Thanh Hoài sinh năm 1950 tại Huế, con một vị bác sĩ nổi tiếng tại Huế trong Phong Trào tranh đấu Phật Giáo miền Trung, năm 1963 từng bị tù dưới chế độ Ngô Đình. Năm 1969 chị học Triết học Đông Phương tại Viện Đại Học Vạn Hạnh. Năm 1970 chị lên đường sang Bruxelles du học. Gặp và kết hôn với Phạm Công Thiện tại Paris. Chị Thanh Hoài còn là một nhạc sĩ đàn dương cầm, từng học Trường Quốc Gia Âm Nhạc Huế, tác giả nhiều CD, và hàng trăm nhạc phẩm.


Trước nhất Phạm Công Thiện là một nhà thơ : tập Ngày sinh của rắn in năm 1988, có những bài thơ đẹp, và lạ lùng :


VI : Tôi chấp chới/ đắng giọng/ giữa tháng ngày mơ mộng, nốt ruồi của hương/ hay nốt ruồi của rigvêda/ tôi mửa máu đen/ tôi mửa đêm paris/ tôi giao cấu mặt trời sinh ra mặt trăng/ tôi thủ dâm thượng đế sinh ra loài người/ cho quế hương nằm ở nhà thương điên trí nhớ/ mặt trời có thai/mặt trời có thai/ sinh cho tôi một đứa con trai mù mắt.


VIII : Mười năm qua gió thổi đồi tây/ tôi long đong theo bóng chim gầy/ một sớm em về ru giấc ngủ/bông trời bay trắng cả rừng cây/ gió thổi đồi tây hay đồi đông/ hiu hắt quê hương bến cỏ hồng/trong mơ em vẫn còn bên cửa/ tôi đứng bên đồi mây trổ bông/gió thổi đồi thu qua đồi thông/mùa hạ ly hương nước ngược dòng/tôi đau trong tiếng gà xơ xác/một sớm bông hồng nở cửa đông.


Anh nổi tiếng thần đồng, 15 tuổi đã công tác viết bài cho tạp chí Bách Khoa, một tạp chí nổi tiếng giới trí thức miền Nam thời bấy giờ, anh thông thạo 5, 6 ngoại ngữ, một quyển sách anh được Nguyễn Hiến Lê giới thiệu. Nguyễn Hiến Lê là một học giả tự học viết khoảng 60 quyển sách từ sách : Tự học làm người, Rèn luyện nhân cách, đến Triết Học Trung Hoa. Một kiến thức đáng kính phục. Có lẽ Phạm Công Thiện đã học phương pháp tự học và làm việc của học giả Nguyễn Hiến Lê. Muốn học một ngôn ngữ, học bằng cách dịch quyển sách mình ưa thích, mỗi ngày đều đặn, chỉnh tề, ngồi vào bàn viết.. lúc đầu khó khăn, sau thành thói quen viết dễ dàng nhanh chóng. Tôi hiểu anh không nói ngoa, anh đã viết 20 quyển sách thời niên thiếu và đốt đi. Đó là cách tập luyện viết sách, đọc một quyển sách mình mô phỏng theo, viết một quyển tương tự, ban đầu mình chịu ảnh hưởng nhiều từ từ mình tạo ra một phong cách riêng, tiến đến một sáng tạo hoàn toàn.


Anh giỏi tiếng Pháp. Anh có tài dịch thơ lưu loát và quyến rũ. Anh đọc các triết gia Tây Phương và các Thiền sư Phật Giáo và diễn tả lại gọn gàng dễ hiểu. Anh đáp ứng được nhu cầu giới trẻ đương thời đang muốn mở ra tiếp xúc với Tây Phương, nhưng không đủ vốn liếng ngôn ngữ để đọc trực tiếp bằng tiếng Pháp, tiếng Anh. Kiến thức văn chương Tây Phương từ sau cuộc tiếp xúc với Văn chương lãng mạn thời Thơ Mới với Baudelaire, Edgar Poe... Các Triết gia Hiện Sinh, hiện đại như thế nào ? Anh đáp ứng được một nhu cầu muốn tìm hiểu của đương thời. Thuở còn học sinh Trung Học tại Phan Thiết, tôi và anh Nguyễn Bắc Sơn, nhà thơ, thường gặp nhau bàn về những điều Phạm Công Thiện viết. Trong không khí ngột ngạt của chiến tranh Việt Nam, thân phận thanh niên rồi sẽ đi lính, rồi sẽ chết trên chiến trường như bao bạn bè. Trong không khí thành thị miền Nam thời đó, thanh niên cần một lối thoát ra khỏi không gian tù túng, mơ ước một chân trời khác , đọc được Phạm Công Thiện hay Bùi Giáng tên tuổi các triết gia Hy Lạp, triết gia bên Tây tên tuổi nghe mù mờ, có người tóm lược giảng giải nên lấy làm thích thú. Lâu lâu lại khen chữ nghĩa, tâng bốc văn hóa Việt Nam, làm hừng chí tự ti dân tộc. Phạm Công Thiện nổi danh trên mảnh đất trống tư tưởng đó.


Phạm Công Thiện là một người quyến rũ, có sức thôi miên người đối thoại. Chị Thanh Hoài viết tr 167:


« Gặp Chàng là gặp người bằng xương bằng thịt, không phải là người trong văn chương tiểu thuyết. Chàng rất chân thật, không giả dối kệch cởm. Chàng phản ảnh đúng những gì Chàng viết. Thẳng thắn. Táo bạo. Nẩy lửa. Sức hút dữ dội. Quyến rũ lạ lùng. Người đối diện chỉ còn biết buông xuôi và.. trôi theo bấp bênh cùng Chàng !


Phải rồi ! Bấp bênh và.. vô định ! Tự dưng nàng linh cảm mãnh liệt điều đó. Đến với chàng là chấp nhận bấp bênh và vô định. Không chờ đợi, không đòi hỏi. Vô điều kiện. Là quăng bỏ quá khứ và tương lai. Là phiêu lưu không cần địa bàn định hướng. Chỉ có một chiếc kim chỉ nam là tấm lòng, là con tim, là sự thành thật. Đó mới là kho tàng vô giá. »


Thời tôi và chị Thanh Hoài đi du học, số nam sinh viên luôn luôn đông hơn nữ, tỷ lệ có thể đến 1/20. Được một cô sinh viên du học xinh đẹp mới qua là có ít nhất hàng tá chàng trai Việt chạy theo. Các gia đình thượng lưu trong xã hội Việt Nam thời bấy giờ, gửi con gái đi du học với niềm hy vọng : nếu nó học không xong cũng hy vọng có được tấm chồng trí thức, bác sĩ, kỹ sư, tương lai bảo đảm. Con gái nếu không thành công, thì có con rể vinh hiển cũng được nơi nương tựa yên ổn. Chị Thanh Hoài đã từ chối bao kỹ sư, bác sĩ đến với chị để nghe tiếng gọi của trái tim yêu một thi sĩ, một triết gia, âu cũng là một sự lựa chọn cho cuộc đời gian truân của chị.


Phạm Công Thiện là ai ? anh được đào tạo từ đâu ? hay anh là một thiên tài, đã học từ bao nhiêu kiếp trước, nay sinh ra đã trở thành một triết gia không cần học ai ?


Theo tiểu sử anh sinh ra từ một gia đình theo đạo Công Giáo, anh theo học một trường tư thục Công giáo dạy bằng tiếng Pháp, anh được cha mẹ mướn người dạy kèm học tại tư gia, nhưng năm 1963, anh ra Nha Trang quen biết với nhà thơ Quách Tấn. Quách Tấn đưa anh đi thăm viếng chùa Hải Đức, nơi đây anh tập thiền và quy y thọ giới Sa Di pháp danh Nguyên Tánh với Thầy Trí Thủ, một vị cao tăng Phật Giáo.


Phạm Công Thiện không viết hồi ký nên không rõ anh có bằng Tú Tài II hay không, nhưng giỏi sinh ngữ như anh việc thi thí sinh tự do, lấy bằng Tú Tài toàn phần không phải là chuyện khó, rất nhiều học sinh học trường Pháp, thi thí sinh tự do lấy bằng Tú Tài II Ban Sinh Ngữ Văn Chương trường Việt thật dễ dàng. Học sinh trường Pháp thi môn Anh Văn, Pháp Văn kỳ thi Tú Tài Việt được 18, 20 dễ dàng, các môn Triết Học, Sử Địa chỉ cần học một lượt cũng được trung bình là kỳ thi qua trót lọt.Triết Học lại là môn anh Thiện ưa thích lại quen viết bằng tiếng Việt. Để có học bổng tại Viện Đại Học Yale, để đi du học Hoa Kỳ khoảng đầu năm 1964, Phạm Công Thiện phải có bằng Tú Tài Toàn Phần hạng Ưu hay Bình. Phạm Công Thiện xong B.A (Cử nhân)tại Yale, và chuyển sang Columbia, nơi thầy Nhất Hạnh từng học, thì anh bỏ học ra đời.


Trong quyển Hố Thẳm Tư Tưởng, Lá Bối, Sài Gòn Xuất bản 1968, trong bức thư cho Nhị Tay Ngàn, chương đầu Phạm Công Thiện viết :« Thời gian tao ở Hoa Kỳ, tao đã bỏ học, vì tao thấy những trường đại học tao học, như trường đại học Yale và Columbia, chỉ toàn là những nơi sản xuất những thằng ngu xuẩn, ngay đến những giáo sư của tao chỉ là những thằng ngu xuẩn nhất đời, tao có thể dạy họ nhiều hơn là họ dạy tao. Qua Pháp ta đã sống nghèo đói thế nào, thì mày đã biết rõ rồi, những lúc tao nằm ngủ tại những vỉa hè Paris, vào những đêm đông đói lạnh, những lúc đói khổ như vậy, tao vẫn còn cảm thấy sung sướng hơn là ngồi nghe mấy thằng giáo sư trường đại học Yale hay Columbia giảng cho tao nghe về Aristote hay Hégel, và Heidegger hay Héraclite. »


« Bây giờ nếu có Phật Thích Ca hay Chúa Giê Su hiện ra đứng giảng trước mặt tao cũng không thèm nghe nữa. Tao là học trò của tao, và chỉ có tao là thầy của tao. Tao không muốn làm thầy ai hết và cũng không muốn ai làm thầy của tao. Còn các văn sĩ ở Sài Gòn, đọc các bài thơ của các anh, tôi thấy ngay sự nghèo nàn của tâm hồn anh, sự quờ quạng lúng túng, sự lập đi lập lại vô ý thức hay có ý thức, trí thức 15 xu, ái quốc nhân đạo 35 xu, triết lý tôn giáo 45 xu..


Không cần phải đọc Platon, Aristote, Kant, Hégel hay Karl Marx. Không cần phải đọc Khổng Tử, Lão Tử. Không cần phải đọc Upanisads và Bhagavad Gita. Chúng ta chỉ cần đọc lại ngôn ngữ Việt Nam và nội tại tiếng Việt Nam là bổng nhiên nhìn thấy tất cả đạo lý, triết lý cao siêu nhất của nhân loại đã nằm sâu trong ba tiếng Việt đơn sơ như : Con, Cái, Chay, Cháy, Chày, Chảy, Chạy và còn bao nhiêu điều đáng suy nghĩ khác mà chúng ta bỏ quên một cách ngu xuẩn.»


Phạm Công Thiện, sang Pháp, anh ghi danh ở Rennes, Bretagne, ở với người anh đã sang Pháp trước nhưng rồi không thuận với anh, ông lên Paris khoảng năm 1966. Lúc này tại Paris, Thầy Nhất Hạnh lập Hội Phật Tử Việt Kiều Hải Ngoại, chi bộ Pháp do anh Võ Văn Ái làm Tổng Thư Ký, trụ sở tại Maison Alfort, ngoại ô Paris. Phạm Công Thiện thân thiết với anh Ái và cùng ở nơi này.


Năm 1966, Hòa Thượng Minh Châu đến Paris tìm người trợ giúp Viện Đại Học Vạn Hạnh. Gặp Phạm Công Thiện, thầy thuyết phục anh làm lễ xuất gia, thọ giới Tỳ Kheo cho anh, Đại Đức Thích Nguyên Tánh và đưa anh về Viện Đại Học Vạn Hạnh.


Phạm Công Thiện phụ trách Khoa Khoa Học Nhân Văn ; Sáng lập tạp chí Tư Tưởng, và soạn chương trình cho Viện Đại Học Vạn Hạnh.


Niên khoá 1968-1969 ; Thanh Hoài học môn Triết Đông với Thầy Nguyên Tánh.


Năm 1970 Thanh Hoài lên đường đi du học tại Bruxelles. Cũng năm này Phạm Công Thiện đi dự một Hội Nghị Phật Giáo cùng Hoà Thượng Minh Châu, anh xin ở lại ghi tên làm luận án Tiến Sĩ . Tại Paris, Thanh Hoài gặp lại Phạm Công Thiện tại nhà họa sĩ Vĩnh Ấn. Thanh Hoài quyết định bỏ Bruxelles sang Pháp chung sống cùng Phạm Công Thiện. Cuộc sống phiêu lưu đầy gian nan, sống với học bổng của anh trong 4 năm. Sau đó anh xin được một việc làm văn phòng Đại học Toulousse. Nhân có một chân phụ giảng trống anh làm đơn xin việc. Phạm Công Thiện được giáo sư hướng dẫn giới thiệu ‘ Sinh viên ưu tú xuất sắc hạng nhất, bốn năm cao học đã hoàn tất ‘ (tr 252). Điều này chứng tỏ Phạm Công Thiện đã xong văn bằng tốt nghiệp Ecole Pratique des Hautes Etudes (tương đương với Master) tại Sorbonne, và học xong một năm D. E. A. Diplôme Etudes Approfondies, (theo tổ chức đại học Pháp lúc đó, ngày nay đã đổi thành Master I, Master II và bỏ văn bằng Tiến sĩ Đệ Tam cấp và Tiến sĩ Quốc Gia, chỉ còn một văn bằng Tiến sĩ duy nhất). Anh làm việc này giao kèo gia hạn mỗi năm, chức vụ cuối cùng là Giảng sư (Maître de Conférence) tại Đại Học Toulousse II... Công việc tạm ổn định, chị Thanh Hoài sinh năm con, bốn cháu trai và một cô gái út, quần quật với bầy con : đưa rước đi học, ăn uống tắm rửa, bếp núp, chị còn làm việc ráp linh kiện cho hãng máy bay Airbus, nhưng Phạm Công Thiện lại rơi vào vòng nghiện rượu, sống cuộc sống đầy bè bạn quên mất chuyện gia đình.


« Và nơi ngôi biệt thự xinh xắn đó, nơi mà đáng lý ra chỉ có hương hoa và sắc màu của một vị ngọt là hạnh phúc, thì trớ trêu thay, nơi đây suốt bảy năm trời chỉ mang một vị đắng. Vị đắng của khổ đau. Vị chua chát của rượu… Chàng đã thỏa hiệp với con ma rượu.


« Anh không thấy gì hứng thú vì cứ phải lải nhải triết lý để kiếm tiền nuôi vợ con ». « Anh chỉ là chiếc bóng đằng sau bầy con. Điều này cũng làm anh đau khổ.. Lải nhải triết lý xong thì anh chỉ còn biết lè nhè . »

« Thì giờ của em dành cho con quá nhiều và em đã bỏ rơi anh.. Hay là em.. tránh né anh.. ? »

Tránh né anh vì em ghê sợ mùi rượu. Vậy anh hãy ngừng uống rượu..

Đúng là lẫn quẩn không lối thoát !


Bảy năm trời trôi qua trong cái vòng lẩn quẩn không lối thoát đó, nơi cái biệt thự màu hồng đó. Nàng thì vẫn cứ xoay mòng với bầy con năm đứa. Chàng thì cố gắng làm tròn công việc dạy học, cho dù nỗi chán chường mỗi ngày một chồng chất, nhưng bọn sinh viên vẫn ào ào tới càng ngày càng đông hơn, giới trí thức trong tỉnh lần lần nghe tiếng và bạn bè lũ lượt kéo đến càng nhiều hơn. Những buổi trà dư tửu hậu lại tiếp nối nhau. Khói thuốc vẫn mịt mù lan toả. Mùi rượu vẫn nồng nặc xông lên..


Cho đến cái ngày mà giọt nước đã tràn đầy ly thì cái vòng lẩn quẩn đó tự động ngừng quay. »

Một ngày Thanh Hoài bị suyển nặng, ho vì dị ứng phấn hoa, nhờ anh đi mua thuốc. Anh ra đường gặp bạn bè rủ đi ăn nhậu, quên mất chuyện thuốc cứu cấp cho vợ, sáng hôm sau mới về mang một hộp trứng, hỏi thuốc, anh quên mất.


« Sáng hôm ấy, vì quá mệt, Nàng đưa toa của bác sĩ nhờ Chàng ghé tiệm thuốc mua giùm Nàng. Mười lăm phút, hai mươi phút, ba mươi phút trôi qua, Nàng ngong ngóng Chàng về đưa thuốc cho đỡ nghẹt thở. Rồi một giờ, hai giờ, ba giờ trôi qua.. vẫn không thấy bóng Chàng. Nửa ngày trôi qua. Một đêm trôi qua. Nàng vẫn ngong ngóng. Nhưng vẫn không thấy bóng chàng đâu. Một đêm đã trôi thật quá dài, quá dài tưởng như bất tận. Không ngủ được vì ho, vì nghẹt thở. Nàng đã trải nghiệm cảm giác thế nào là kề cận cái chết. Nàng không đủ sức để tức giận, vì nàng nghĩ nếu chết trong sự tức tối, chỉ tự mình hại mình, sẽ không được đầu thai tốt, lại còn rơi vào đọa xứ nữa không chừng ! Chi bằng cứ thản nhiên, chấp nhận số phận và thanh thản niệm Phật. Đây là điều cần làm trong lúc này, chẳng phải là sự tức giận !


Nàng nhắm mắt chờ thần chết rước đi. Nhưng không, không được ! Nàng sực tỉnh ! Mà kia mình đã quên mất bầy con, mình chết thì chúng sẽ ra sao đây ? Mình có thể bỏ chúng để ‘ tiêu diêu ‘ nơi phương trời nào đó được chăng ? Từ bỏ cái thân thể bệnh hoạn khổ sở thì mình cũng hết nợ với thế gian này, nhẹ nhàng thanh thản cho mình, nhưng không thể chỉ nghĩ đến mình mà quên bầy con. Không được rồi, không đúng rồi.. Không mình phải sống, phải ngồi dậy, đứng thẳng và không còn nghẹt thở. Mình phải tự bảo vệ mình, không thể buông xuôi ! Mình nhớ đã từng được dạy dỗ ‘ thân người khó được ‘, phải bảo vệ nó cơ mà ! Không sát sanh, không hại vật, nhưng khi nguy cơ đến thì cũng phải biết tự bảo vệ để không mất mạng chứ ! Có thể nào chết dễ dàng như vậy được ? Không, ta phải sống !


Khi trời vừa tờ mờ sáng thì Nàng nghe tiếng cửa mở. Chỉ cần thấy dáng bộ xiêu vẹo, ngả nghiêng của Chàng là nàng thừa hiểu tất cả. Trông Chàng còn thê thảm hơn cả Nàng nữa ! Thôi thì chẳng còn gì để hỏi, để nói, để trách nữa. Chắc chắn là không có thuốc cho Nàng rồi.

Dù gì thì Nàng cũng đã quyết định rằng Nàng phải sống, Nàng phải thở, Nàng phải đứng thẳng dậy và đi tiếp.

Nhưng đoạn đường đi tiếp của Nàng chắc chắn là sẽ không đi cùng Chàng. Không vì tức giận hay oán trách, mà chỉ vì không còn giải pháp nào khác hơn.

Thế là Nàng lặng lẽ sắp đặt cuộc ra đi của Nàng. Rồi đến ngày hôm đó, không báo trước, không nói năng. Nàng âm thầm dắt bầy con ra khỏi ngôi biệt thự màu hồng . »


Thanh Hoài quyết định chia tay cùng anh, chị thu xếp cùng năm con ra đi. Phạm Công Thiện cũng mất việc đại học vì khế ước không được gia hạn và ghế giảng sư cũng không còn, anh được Hoà Thượng Mãn Giác mời sang dạy tại Viện Quốc Tế Phật Giáo, tai Los Angeles. Anh lại trở về cư ngụ tại chùa, tại nhà bạn bè.

Tại xã hội Pháp nuôi nấng năm con không phải là điều dễ dàng, thường mỗi gia đình chỉ dám có 2,3 con. Thanh Hoài vừa làm mẹ, vừa làm cha, khi dạy đàn dương cầm, khi làm quản gia và các công việc khác, nuôi năm con cho đến khi trưởng thành, thành người : Cậu trai đầu , tốt nghiệp École Normal Supérieur rue d’Ulm, Tiến sĩ Vật lý , giảng dạy Vật Lý Viện Đại Học Paris Orsay. Cậu thứ hai Tốt nghiệp Cao Đẳng Thương Mại tại Bordeaux, Giám Đốc Thương Mại, cậu thứ ba Tốt nghiệp trường Mỹ Thuật tại San José Hoa Kỳ, Họa sĩ, cậu thứ tư giống bố ở chỗ thích Triết Học và cô gái út Bác sĩ Nhi Khoa. Chị có đầy đàn cháu nội, cháu ngoại.


Phạm Công Thiện qua đời năm 2011 tại Houston, các con đều sang dự đám tang cha.

« Nhờ âm nhạc, qua âm nhạc, bà luôn luôn đi sát cạnh cuộc đời, ở trong cuộc đời, thăng hoa cuộc đời, biến những nỗi buồn thành niềm vui, những chán chường thành lạc quan yêu đời, cô đơn thành cảm thông chia sẽ. »


Đứa cháu ngoại đã hỏi chị :

-« Bà ơi ! Bà có giận ông ngoại không ?

- Bà chẳng hề giận !

- Thực ra, con cũng thấy thương ông ngoại làm sao ấy..

Cháu bà giỏi lắm, các cậu và mẹ con cũng thế, luôn yêu thương ông ngoại, không hề ghét bỏ hay trách móc.


- Mỗi lần gặp lại ông, con chỉ muốn ôm ông hôn và không cần phải nói nhiều.. Con biết ông không hề có ý làm khổ bà, vì chính ông là người khổ trước tiên nếu phải làm khổ ai…. Ông ngoại vẫn luôn bảo tụi con phải yêu thương bà hết mực, vì nhờ bà mà mẹ con, các cậu con nên người. Có điều.. ông vẫn nghĩ là bà còn giận ông !

- Con có nghĩ như vậy khi bà kể chuyện cho con ?

- Không, Con nghĩ bà vẫn còn yêu ông ngoại !

- Thực ư.. Chính bà cũng không biết ! »


Khép lại trang sách tôi ngẫm nghĩ. Tiếc là sách bằng tiếng Việt, nếu viết bằng tiếng Pháp, các cháu nội, cháu ngoại chị Thanh Hoài đọc được sẽ nghĩ rằng : ông bà mình thiếu thông tin cho nhau. Nếu ông đi đâu, điện thoại cho bà một tiếng, hay nếu có điện thoại di động, bà gọi ông nhắn ông đem thuốc về gấp thì sẽ không có chuyện gì xảy ra. Tiếc thay oan Quan Âm Thị Kính nằm ở chổ, thời ấy chưa có dao cạo râu : Thị Kính phải vác con dao phay to tướng cắt râu cho chồng. Bà giận ông : vì thời ấy chưa có điện thoại di động. Nếu không bà sẽ điều khiển từ xa, ông chồng triết gia lãng trí hay quên của mình.


Các cháu Việt Nam sinh ra tại Pháp xem xong vở tuồng Quan Âm Thị Kính thường tức tối và hỏi : Où est sa bouche ?. Cái miệng bà Thị Kính ở đâu ? Sao bà không nói ? Sao ông không nói ? Tiếc thay khi ông bà giận nhau các cháu chưa ra đời !


Khép lại đọc trang cuối bìa tập sách là lời Phạm Công Thiện viết khi gặp nhau lần cuối : « Ở nơi chốn hỗn loạn, ở nơi tận cùng của khổ đau và tuyệt vọng mà tiếng nhạc của em vẫn có thể vang lên những âm thanh của dịu dàng đầm thắm, bay bổng cao vút tận chân trời, từ cái điều Không Thể mà vẫn Có Thể. Hãy gọi đó là Giai Điệu Của Cái Điều Không Thể. »


Khép lại trang sách chuyện kể một cuộc tình, hai cuộc đời không trọn vẹn cùng nhau đến cuối đời. Nhưng lời kể chuyện trong trẻo, thanh thoát khiến cho chúng ta vẫn còn nghe vang lên một dư âm tiếng đàn dương cầm chị Thanh Hoài.


Xin giới thiệu tiểu thuyết “Chuyện một người đàn bà.. năm con » của Lê Khắc Thanh Hoài do nhà xuất bản Thời Đại xuất bản tại Hà Nội và Sài Gòn cùng đọc giả trong và ngoài nước. Qua câu chuyện một kinh nghiệm sống cuộc đời, chị đã vẽ ra một khung cảnh người Việt trên đất Pháp, nó cần thiết cho các bạn trẻ, cho phụ huynh khi con em lên đường du học. Truyện còn giúp ta hiểu hơn về Phạm Công Thiện một nhà thơ, một triết gia một thời danh tiếng tại miền Nam Việt Nam.


Paris 23-7-2016

Sunday, May 14, 2017 VŨ UYÊN GIANG * “100 KHUÔN MẶT VĂN NGHỆ SĨ.”  TÁC PHẨM “100 KHUÔN MẶT VĂN NGHỆ SĨ.” Ký giả Vũ Uyên Giang, hiện cư ngụ tại thành phố Oakland, thuộc miền bắc California cho biết, khoảng thượng tuần tháng 6 tới đây, ông sẽ cho ấn hành tác phẩm thứ ba nhan đề “100 Khuôn mặt văn nghệ sĩ.” Như tên gọi, tác phẩm “100 Khuôn mặt văn nghệ sĩ” sẽ gồm 100 chân dung những nhân vật văn nghệ nổi tiếng trước cũng như sau 1975 tại Việt Nam cũng như ở quê người. Những chân dung này do Vũ Uyên Giang khởi công ký họa từ nhiều năm qua. Bên cạnh mỗi chân dung tác giả qua nét vẽ của Vũ Uyên Giang, còn có một bài viết ngắn về nhân vật đó. Bài viết ấy sẽ do nhà báo kỳ cựu Hồ Nam (còn ở Việt Nam,) hoặc Vũ Uyên Giang viết. Vì thế, nhà báo, nhà văn Vũ Uyên Giang nhấn mạnh, ông nhìn tác phẩm “100 Khuôn mặt văn nghệ sĩ” như là một công trình chung của Vũ Uyên Giang và Hồ Nam. Vẫn theo tác giả của tác phẩm “100 khuôn mặt văn nghệ sĩ” thì:“Cá nhân tôi đã hoàn tất phần ký họa trên 100 chân dung văn nghệ sĩ miền nam Việt Nam. Để tránh cho cuốn sách in ra qua dầy, cuốn đầu chúng tôi chọn ra 100 tác giả và, cuốn thứ hai hy vọng, cũng sẽ với một số lượng tương tự gọi là “100 Khuôn mặt văn nghệ sĩ” tập 2.” Trả lời câu hỏi, tại sao không vẽ lại chân dung văn nghệ sĩ bằng chủ viết mà lại dùng nét vẽ ? Vũ Uyên Giang nói: “Mục đích của tôi là muốn phác họa bằng nét vẽ của riêng tôi, những khuôn mặt văn nghệ ở thời của chúng tôi, để giữ lại cho đời sau những hình ảnh của các nhân vật ấy. Tôi không dùng văn chương vì việc làm ấy đã có nhiều người thực hiện...” Trả lời câu hỏi ở tác phẩm “100 Khuôn mặt văn nghệ sĩ” tập 1 sẽ gồm những ai ? Ký giả, nhà văn Vũ Uyên Giang cho biết: “Trong sách, chúng tôi sẽ sắp xếp theo alphabê – và lấy chữ đầu tiên làm tiêu chuẩn. Do đó, độc giả sẽ tuần tự gặp lại những tác giả mà họ từng yêu mến (gồm cả những người đã khuất,) như An Sơn, Bình Nguyên Lộc, Bùi Giáng, Cao Mỵ Nhân, Chu Tấn, Chu Vương Miện, Cung Trầm Tưởng, Diên Nghị, Doãn Quốc Sỹ, Du Tử Lê, Duy Lam, Duyên Anh, Dương Hùng Cường, Dương Kiền, Dương Nghiễm Mậu, cùng nhiều tên tuổi khác nữa. Được biết ký giả, nhà văn Vũ Uyên Giang tên thật là Nguyễn Quang Vinh. Ông sinh năm 1943 tại miền Bắc Việt Nam. Từ năm 1965 tới năm 1975, ông là ký giả của các báo như nhật báo Miền Nam, nhật báo Hòa Bình. Là cựu sĩ quan của QLVN cũ, sau thời gian bị tù cải tạo, ông cùng gia đình được định cư tại Hoa Kỳ, trong chương trình H.O. năm 1981.  Những năm tháng ở quê người, ký giả Vũ Uyên Giang từng là chủ nhiệm nguyệt san Thời Việt ở Chicago, Illinois; rồi chủ nhiệm nguyệt san Đất Sống ở Charlotte, North Carolina... Trước khi di chuyển về miền bắc tiểu bang California, nhà văn Vũ Uyên Giang cũng có thời gian ở Orlando, Florida. Năm 1970, tại Saigòn, nhà văn Vũ Uyên Giang đã xuất bản tập truyện “Đi trên nỗi buồn,” và năm 1999, ở Hoa Kỳ, ông cho ra đời tập truyện thứ hai, nhan đề “Trên đường biên giới”.  http://www.voatiengviet.com/a/a-19-2006-02-27-voa14-81837472/821243.html Giới Thiệu Sách "100 KHUÔN MẶT VĂN NGHỆ SĨ "      - Hồ Công Tâm -   Nhà xuất bản Đất Sống [14391 Washington Ave., San Leandro, CA 94578]  vừa cho phát hành cuốn sách 100 KHUÔN MẶT VĂN NGHỆ SĨ (tập I, 500 trang) của Hồ Nam và Vũ Uyên Giang. Cả hai tác giả, là những nhà văn kiêm ký giả hành nghề lâu năm tại Sài Gòn trước năm 1975, nay thì một ở trong nước và một ở hải ngoại, đã hợp tác chặt chẽ với nhau  để hoàn thành bộ sách tài liệu văn học hiếm quý được thu thập và phê phán dưới quan điểm chính trị, văn học, nghệ thuật của người Việt Quốc Gia chân chính và tuy có phần chủ quan nhưng tương đối ngay thẳng và dựa trên những sự thật.  Tác giả chẳng những là người cầm bút có tấm lòng thiết tha với nền văn học nghệ thuật của người Việt Quốc Gia mà còn, vừa có kiến thức sâu rộng và vừa quảng giao mới có thể thu thập được những dữ kiện rải rác trong khoảng không gian và thời gian dài và rộng, vốn không dễ thu thập trong hoàn cảnh đặc biệt hiện nay.    Những khuôn mặt văn nghệ sĩ được đề cặp trong sách được sắp xếp theo thứ tự A,B,C… không phân biệt nam  nữ, già trẻ hoặc khuynh hướng. Đặc biệt kèm theo mỗi khuôn mặt văn nghệ sĩ là một phác họa chân dung do chính nhà văn Vũ Uyên Giang (có biệt tài vẽ chân dung) thực hiện. Rải rác qua những trang sách, người đọc sẽ gặp những tài liệu sống, linh hoạt, thú vị mà không phải ai trong giới cầm bút cũng biết. Những giai thoại văn học, văn nghệ  được ghi nhận trung thực và can đảm, đôi khi “bốp chát” không ngại mất lòng những khuôn mặt lớn làm cho người đọc thích thú như được chia sẻ những phát giác thâm cung bí sử trong giới văn nghệ sĩ. Xin hai tác giả Hồ Nam và Vũ Uyên Giang cho  phép tôi được trích ra đây một vài trong hàng ngàn chi tiết rất thú vị rài rác trong bộ sách. … 8. Chu Vương Miện: “… Chu Vương Miện là người hay “làm phiền” bạn bè khi cứ photocopy gửi hàng chục, hàng vài chục bài thơ đăng trên các báo chợ ở hải ngoại đến bạn bè, xong “bắt” bạn bè đọc và so sánh xem thơ của Chu với  Du Tử Lê ra sao, so với Hà Thúc Sinh ra sao; thơ của ai hay hơn, v.v…” Chẳng hạn như  bài sau đây được của Chu đã được đăng trên báo Hồn Việt ở quận Cam:   Cuối năm em gửi cho cái card Noel chúc phát lộc/ tài phát khùng Xin đa tạ cô vợ 5 kiếp nữa Chuyện kỳ đà - cắc ké - kỳ nhông Tháng 6 mẹ tôi lăn ra chết … (Chu Vương Miện) “Tôi chẳng hiểu thơ như vậy nó hay ở chỗ nào? Nhưng anh vẫn miệt mài gửi đến ngoài những bản photocopies trên báo chợ, báo chùa; anh còn gửi cả bằng e-mail cho đầy hộp thư của tôi.  Tôi không hiểu sao lại có báo can đảm đăng những bài thơ như trên ở báo họ được; thật coi thường độc giả quá đáng.” [100 KMVNS trang 40, 41] 12. Du Tử Lê, nhà thơ đa tình: “Du Tử Lê thường tự khoe là nhà thơ tình nổi tiếng của thế giới tự do, lâu lâu được một trường đại học ở Mỹ mời tới nói chuyện về thơ (nhưng nhiều người lại nói là DTL tự in  flyers nói về việc “mình được trường Đại học Mỹ mời nói chuyện” trong khi thật ra là do Hội Sinh Viên VN ở trường đó tổ chức cho Du Tử Lê Ra Mắt Sách hoặc ngâm thơ và mượn Hội Trường của Trường Đại học để tổ chức). Người ta tưởng Du Tử Lê yên phận với vòng nguyệt quế đang đội trên đầu, không ngờ Du Tử Lê lại thậm thụt về thành phố Sài Gòn giao du với đám “văn nô” Việt Cộng rồi  in thơ tình ở đây.” “Du Tử Lê là người no người chán nết thích của lạ, đang ngoài vòng cương tỏa cứ tưởng rằng in thơ tình ở Việt Nam là ngon lành lắm, có biết đâu bạn đọc ở Việt Nam đã từ lâu coi sách vở in ở Việt Nam như giấy vệ sinh, chẳng ai thèm ngó ngàng tới cả.” … “Nhà thơ Hồ Công Tâm ở Austin đã có thơ rằng:   Du Tử Lê và vụ xì-căng-đan về nước in Thơ Bố mẹ đặt tên con Cự Phách Mà con lươn lẹo, con luồn lách! Hổ ngươi tên tuổi giới làm thơ Chẳng xứng danh tao nhân mạc khách! Di tản trở cờ nhục nhã thay Văn nhân thậm thụt về in sách Đôi co ?! - Sự thể đã rành rành Đốn mạt như vầy thà chết quách! (Hồ Công Tâm) Du Tử Táo (1) Rõ là phường phản trắc lưu manh! Xanh vỏ đỏ lòng chớ chối quanh! Thậm thụt lòn trôn cầu lợi nhuận Lom khom liếm gót kiếm hư danh Dạn dày quen thuộc trò Ưng Khuyển Tráo trở lạ gì thói Sở Khanh! Du Tử Táo hề Du Tử Táo! Nhân gian ai hiểu ??? Hề cho đành! (Hồ Công Tử) (1) (Ghi chú của nhà xuất bản: Du Tử Táo là cá tên do Thế Phong, người viết tựa Tập Thơ đầu tay của Du Tử Lê đặt cho DTL).” [100 KMVNS trang 52, 53, và 54] 18. Đặng Tiến với giấc mộng làm Thánh Thán: … “Là nhà văn có tác phẩm trong tay được in ấn đàng hoàng. Đặng Tiến mon men về Hà Nội kiếm chút danh chút lợi. Xuất thân từ nghề ngoại giao, Đặng Tiến rất giỏi vào luồn ra cúi, bắt tay được khá nhiều quan chức trong giới văn nô ở Hà Nội tưởng rằng làm như thế sẽ trở thành nhà văn cầm cạc ở Hà Nội một ngày nào đó; nhưng không ngờ bọn xỏ lá này đi ăn đi chơi thì đi, còn đăng bài thì dè dặt lắm, chỉ đăng những bài vô thưởng vô phạt và chỉ cho ký bút hiệu tắt ĐT mà thôi. Hơn 30 năm bon chen làm lý luận văn học, làm phê bình văn học, ngược xuôi khá vất vả, sự nghiệp của Đặng Tiến không hơn một cuốn sách bàn chuyện văn chương chữ nghĩa bị đời chê là lẩm cẩm. Đặng Tiến quay ra viết chân dung văn học. Với lối văn khệnh khạng kiểu ta đây, kiểu bố thằng kẻ trộm, Đặng Tiến viết về thiên hạ thì ít, viết về mình nhiều hơn, thôi thì đủ thứ sách vở được đưa ra triển lãm trong bài viết khiến người đọc hoa cả mắt.” “Ghi chú của nhà xuất bản: Đặng Tiến còn có bút hiệu Nam Chi. Sinh ngày 30.3.1940 tại Đà Nẵng, Quảng Nam, du học tại Pháp từ năm 1966. Hiện định cư tại Pháp. Tác phẩm đã xuất bản: Vũ Trụ Thơ (Giao Điểm, 1972).” [100 KMVNS trang 91 và 92] 22. Hà Thượng Nhân, nhà thơ trào phúng bất đắc dĩ: “Hà Thượng Nhan họ tên trong căn cước là Phạm Xuân Ninh, nhưng tên cha mẹ đẻ lại là Nguyễn Sĩ Trinh. Cái tên Hà Thượng Nhân ra đời khi chủ nhân của nó mang cấp hàm Thiếu tá đồng hóa Quân Đội Quốc Gia và đảng viên  đảng Cần Lao Nhân Vị của lãnh tụ Ngô Đình Nhu cùng Phạm Việt Tuyền và Lê Văn Tiến với sự yểm trợ của bác sĩ mật vụ Trần Kim Tuyến “cướp” tờ báo Tự Do của đám Tam Lang, Đinh Hùng, Mặc Thu, Mặc Đỗ nên Phạm Xuân Ninh đã  sáng tác ra bút hiệu Hà Thượng Nhân để phụ trách mục thơ trào phúng Đàn Ngang Cung thay Thần Đăng bút hiệu của nhà thơ Đinh Hùng. Theo những người thân của Phạm Xuân Ninh thì ông vốn là cán bộ Việt Minh ở Thanh Hóa, từng cùng nhà thơ Hữu Loan đi cướp chính quyền ở Thanh Hóa năm 1945, do đó khi dinh tê về Hà Nội ở nhờ nhà ông Đốc học Phạm Xuân Độ đã xin làm con nuôi ông Đốc học Phạm Xuân Độ, rồi đổi tên là Phạm Xuân Ninh và năm 1954 nhờ là em cột chèo với luật sư Lê Ngọc Chấn nên khi luật sư Chấn làm Bộ trưởng Phụ tá Quốc Phòng trong chính phủ Ngô Đình Diệm, ông này đã nhân danh Bộ trưởng phụ tá Bộ Quốc Phòng ký Nghị định đồng hóa Phạn Xuân Ninh làm Đại úy Quân Đội Quốc Gia.” [100 KMVNS trang 116, 117] 24. Hải Bằng nhà báo không chấp nhận nói dối: … “Vợ chồng  Hải Bằng dù bận trăm công ngàn việc đã bỏ hết, giúp đỡ  Nguyễn Ngọc Hạnh hoàn thành bức ảnh “Vá Cờ”. “Chụp xong bức ảnh “Vá Cờ”, Nguyễn Ngọc Hạnh được giải thưởng Văn Học Nghệ Thuật Quốc Khánh (dỏm) của Mặt Trận Phở Bò. Sau đó một thời gian, bỗng nhiên người ta thấy  Mặt Trận Phở Bò tung ảnh “Vá Cờ” ra bán với mục đích quyên tiền nói là để giải phóng và cứu quốc hay dể làm gì đó vợ chồng Hải Bằng không hề quan tâm; nhưng Nguyễn Ngọc Hạnh và Mặt Trận Phở Bò lại dựng lên một câu chuyện thương tâm (bài này do chính Hoàng Cơ Định viết) nói là nhân vật ngồi vá cờ trong hình là quả phụ tử sĩ và bức ảnh vá cờ Nguyễn Ngọc Hạnh chụp ở Huế sau Tết Mậu Thân. Nay Mặt Trận in hình Vá Cờ bán lấy tiền giúp cho người quả phụ tử sĩ còn cơ cực ở Việt Nam. Thấy chuyện gian dối và láo toét đến như vậy nên vợ chồng Hải Bằng không thể chấp nhận được đã phải lên tiếng nói rõ người trong hình là nhà báo vợ Hải Bằng chứ chưa bao giờ là “quả phụ tử sĩ” cả và hình chụp tại nhà Hải Bằng ở Mỹ chứ không hề chụp ở Huế bao giờ. Mấy ông Mặt Trận Phở Bò hung hăng con bọ xít hăm dọa vợ chồng Hải Bằng đòi phải im tiếng. Bọn chúng lau nhau lên diễn đàn Liên Mạng như bầy chó cạy đông cắn hùa, còn chụp mũ cho Hải Bằng là VC.” [100 KMVNS trang 121]   25. Hoài Điệp Tử, nhà văn, nhà báo chết cho Tự Do Ngôn Luận. … “Hoài Điệp Tử là nhà báo thứ ba nằm trong nghi vấn bị bọn Mặt Trận Phở Bò tàn sát. Người thứ nhất là nhà báo Đạm Phong. Người thứ hai là nhà báo Lê Triết. Và người thứ ba là Hoài Điệp Tử. Nhưng giết tới người thứ ba là Mặt Trận Phở Bò mạt luôn, bằng chứng là người cầm đầu tổ chức mafia này cũng đã phơi xác và tổ chức bịp cũng bị phơi bày trước ánh sáng công luận và nhóm người này cũng bị chia thành năm bè bảy phái và xóa tên, cải danh, cải tánh để biển lận nuốt trọn số tiền máu và nước mắt của đồng bào hải ngoại nặng lòng với việc đấu tranh giải thể chế độ cộng sản ở quê nhà đóng góp.” [trang 126, 127] 57. Nguyễn Ngọc Ngạn, nhà văn bán miệng… nuôi trôn!   … “Một ông nhà văn nọ đã chuyển nghề làm người giới thiệu chương trình ca nhạc. Một hôm gặp một ông nhà văn bạn đang mở một nhà hàng để sinh sống tại một thành phố nhỏ. Ông nhà văn MC hỏi: - Ủa! Sao ông lại đổi nghề đi bán phở là thế nào? Ông nhà văn kia trả lời: - hì cũng như anh đổi sang nghề “bán miệng nuôi trôn” đấy thay! Ông MC mặt đỏ như gấc, bèn tìm cách chuồn cho nhanh. [trang 263] 62. Nguyễn Tuân, nhà văn không vượt được cái bóng “Vang Bóng Một Thời”.   … “… Nguyễn Tuân.. khóc và nói với Vũ Bằng: “Cái ngu nhất trên đời Nguyễn Tuân là nhắm mắt làm văn nô cho cộng sản, vừa sống cực hơn chó, vừa nhục nhã trăm điều. Làm đầy tớ bọn ngu thật chẳng ra làm sao cả.” … “Nguyễn Tuân… nói với  Tam Lang rằng: “Thằng thực dân Pháp nó còn cho anh viết Tôi Kéo Xe, còn cho tôi viết Vang Bóng Một Thời, chứ bọn cộng sản thì đừng có hòng, anh may mắn hơn đàn em được sống thoải mái 20 năm có chết cũng nhắm mắt được; chứ Tuân chết ân hận lắm, không làm sao nhắm mắt được. Ân hận vì lỡ một thời làm “văn chương tôi đòi” mà bọn chủ thì lại chẳng ra chủ, chỉ là một lũ chó má phàm phu tục tử, vừa ngu vừa dốt, vừa khùng. Tuân đau lắm anh ơi!” [trang 278] [Nhân đây cũng xin mở một dấu ngoặc để được phát biểu thêm rằng không biết đến ngày nào, ở hải ngoại này, bọn văn nô, thi nô, bồi bút chó má, trí thức mơ ngủ chạy theo đám băng đảng mafia Phở Bò Việt Tân mới tỉnh ngộ, phục hồi nhân phẩm, biết tìm về đường ngay nẻo thẳng cho bớt cái nỗi nhục nhã phải làm tay sai cho bọn tay sai Cộng Sản nằm vùng hoạt động phá hoạt ở hải ngoại hôm nay (Ghi Chú của Hồ Công Tâm)] 64. Thích Nhất Hạnh: Nhà sư “tiếp cận” nữ giới! … “Có người lên án Nhất Hạnh là nhà sư phá giới khi chủ trương nam nữ tu sĩ Phật giáo quan hệ thoải mái, có gia đình thoải mái, sinh hoạt tình dục thoải mái vợ chồng con cái đề huề. ..” … “Người ta gọi nhà sư Nhất Hạnh là một hiện tượng tu hành giống như hiện tượng tu hành của Vô Thượng sư Thanh Hải, một người nữ ngạo mạn tu hành kiểu làm dáng có nhiều đời chồng, chỉ lấy Phật giáo làm phương tiện kinh doanh làm giàu cho cá nhân. Vô Thượng sư Thanh Hải đã khiến cho đạo Phật chịu nhiều tiếng xấu. Nhất Hạnh cũng làm cho Phật giáo mang tiếng xấu không ít.” …  “Nhà  thơ Thảo Đường Cư Sĩ ở Charlotte, North Carolina có mấy vần thơ “khen” Nhất Hạnh như sau:   Thiền Sư Nhất Hạnh Tu chi nhất hạnh vẫn chưa xong Phá giới ni cô lại lấy chồng Lập khối tân tăng thầy có vợ Trầm luân sắc dục há chân không Thiền sư nhất chỉ thấu chân không Oan nghiệt sanh con để nối giòng Quả báo muôn đời trong địa ngục Mê đồ đệ tử có Tây Đông (Thảo Đường Cư Sĩ) [trang 287, 288] 66. Nhật Tiến, nhà văn đánh đu với quỷ dữ: … “Thế rồi cộng sản Việt Nam đổi mới cộng sản Việt Nam tuyên bố cởi trói cho văn nghệ sĩ.  Nhật Tuấn, em ruột Nhật Tiến được Dảng yêu cầu làm tuyên vận chiêu dụ Nhật Tiến về nước. Và, Nhật Tiến đã nghe lời em về nước tham gia phong trào văn nghệ “hòa hợp hòa giải dân tộc”, khi trở về Mỹ cổ vũ cho đường lối văn nghệ quên quá khứ, hướng về tương lai không đả động gì tới chế độ cộng sản phi nhân chống lại con người, chống lại dân tộc, chống lại đất nước ở Hà Nội nữa, chỉ viết những chuyện vô thưởng vô phạt.” [trang 298] 68. Phạm Duy, chàng nhạc sĩ đầy tai tiếng: … “Dù bị dư luận lên án đủ điều, Phạm Duy vẫn cứ sống, cứ làm việc. thiên hạ nói rằng Phạm Duy là con ngoại hôn của bà Phạm Duy Tốn [vì lúc bà Tốn có thai Phạm Duy, ông Tốn bị tai biến mạch máu não bán thân bất toại, bà tốn ngoại tình với bạn của chồng là nhà giáo Trần Trọng Kim, mang thai Phạm Duy] loại con ngoại hôn thú thường bất trị, …”. … “Phạm Duy về mua nhà ở Sài Gòn tổ chức đêm nhạc Ngày Trở Về. Thiên hạ ồn ào lên án Phạm Duy là người không có liêm sỉ, nhổ rồi lại liếm. Phạm Duy bỏ ngoài tai mọi sự đàm tiếu của thiên hạ, vẫn nhơn nhơn sống!” “Nhà thơ Hà Huyền Chi, trong một bài phỏng vấn của Đài Phát Thanh Quê Hương Arizona, khi được hỏi nếu chỉ cần tóm gọn trong 5 chữ để mô tả nhạc sĩ Phạm Duy, nhà thơ đã cho là Phạm Duy: Kẻ có tài, vô hạnh! Nhà thơ Hồ Công Tâm đã có thơ “khen” tài nhổ rồi lại liếm của Phạm Duy như sau:   Phạm Duy Hồi Hương Tráo trở thiên tài mắt chửa đui Nhổ ra liếm lại sạch như chùi Lập trường chính trị xem đồ bỏ Danh vọng tiền tài ngỡ trở lui Di tản (!) tưởng xa bày quỷ đỏ Hồi hương (!) phỏng được mấy ngày vui! Thân già muối mặt van xin đảng Liêm sỉ buông trôi thật ngậm ngùi! (Hồ Công Tâm, trích Thi Tập Một Thời Lưu Vong)  [trang 305, 306] 71. Đức Phổ, nhà thơ làm thầy Số Tử Vi: … “Làm thơ chẳng ra làm sao nhưng Phổ Đức đi đâu cũng khệnh khạng ta đây là người làm thơ cùng thời với Đinh Hùng khiến có một lần Hoàng Hương Trang đã nổi cơn tam bành chửi cho một trận tắt bếp: nào thi sĩ gì loại bám váy vợ, đầu lúc nào cũng bóng lộn như váy lĩnh Mỹ A vậy! Cùng thời với Đinh Hùng hay điếu đóm Đinh Hùng phải nói cho rõ!” [trang 326] 79. Thế Phong, nhà nghiên cứu văn học viết không chính xác. … “Chuyện Thế Phong mang tiếng nhất ở đời này là viết bài ca ngợi nhà thơ Tố Hữu là nhà thơ dân tộc và là nhà thơ lớn của dân tộc Việt.” “… một kẻ vong bản như Tố Hữu khóc Staline hơn khóc cha, bị mọi người khinh khi, nguyền rủa mà xưng tụng là nhà thơ lớn của dân tộc thì chỉ có một mình Thế Phong có cái can đảm ấy, cái can đảm nâng bi bợ đỡ không thua gì các văn thi sĩ trong dòng văn chương tôi đòi, hạ đẳng của cộng sản.” [trang 383] 91. Uyên Thao, nhà phê bình văn học bất túc. … “Uyên Thao trốn tránh vào lịch sử, viết những đề tài dã sử để mập mờ đánh lận con đen hòng “đi đêm” với bọn Việt Cộng phi nhân và lén lút nhiều lần về Sài Gòn, về Đà Lạt xin chút cháo”. “Con người ta sống ở đời cứ nhắm mắt sống bừa, sống lấy được thế mà dám xông vào địa hạt văn học nghệ thuật bằng những trò tiểu xảo như Uyên Thao thì sớm muộn cũng bị lật tẩy thôi. “Nhắc tới Uyên Thao, văn giới, báo giới ở Sài Gòn trước năm 1975, ai cũng ngoảnh mặt quay đi nhổ nước bọt vì ghê tởm chuyện Uyên Thao ghen ăn tức ở sao đó đã sai sát thủ đi bắn chết tươi nhà thơ nhà báo Vân Sơn Phan Mỹ Trúc. Ai cũng gọi Uyên Thao là quân giết người và tẩy chay không một người nào chịu bắt tay Uyên Thao cả”. [trang 442, 443] Tác phẩm 100 Khuôn Mặt Văn Nghệ Sĩ do Hồ Nam và Vũ Uyên Giang biên soạn, gồm nhiều tập, mỗi tập đề cặp tới 100 tác giả nhà văn nhà thơ Việt Nam xuất hiện sinh hoạt trong khoảng nửa thế kỷ qua (1954-2006] là một tập tài liệu đồ sộ, rất cần thiết cho bất cứ ai muốn tìm hiểu bề sâu và bề rộng của các sinh hoạt văn học nghệ thuật Việt Nam, đặc biệt là Miền Nam Việt Nam trước và sau năm 1975 cũng như ở Hải Ngoại ngày nay.  Những tài liệu sống, với đầy rẫy những dữ kiện sinh động nếu không có người bỏ công phu sưu tập  thì thực là một sự thiếu sót, thiệt thòi chẳng những cho chúng ta hôm nay mà cho cả các thế hệ sau này muốn tìm hiểu và tiếp tục sự nghiệp cầm bút của một thế hệ đàn anh đàn chị vậy. Austin, February 11, 2007 Hồ Công Tâm    Mua sách 100 Khuôn Mặt Văn Nghệ sĩ Xin liên lạc về : Nhà xb ĐẤT SỐNG . Ô. VINH NGUYỄN- 14391 Washing ton Ave. - San LeanDro, CA94578. Tel: (510) 277-2518  eMail datsong2@yahoo.com / vuuyengiang@sbcglobal.net   NGUYỄN KHÔI *CHÂN DUNG 99 NHÀ VĂN VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI

CHÂN DUNG 99 NHÀ VĂN VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI

Sau Chân dung Nhà văn bằng thơ của Xuân Sách, một số người cũng tiếp nối ông viết chân dung Nhà văn theo cảm nhận của riêng mình. Nhà thơ Nguyễn Khôi hiện cũng đi theo hướng này. Xin giới thiệu Chân dung 99 Nhà văn của ông.

Lời tác giả Nguyễn Khôi:

Thân gửi các anh chị Bạn Thơ của Nguyễn Khôi,

Sau khi đọc và gửi "310 Chân dung các Nhà văn Việt đương đại"của Nhà thơ Đỗ Hoàng sang Berlin cho Nhà văn Lê Xuân Quang, anh Quang phúc đáp :

"...Tôi nghĩ rằng nếu anh viết/ vẽ Chân dung của các Nhà văn nối tiếp Xuân Sách thì sẽ rất thú vị. Mần đi Ông bạn già ; Mần cú chót này sẽ "đã" lắm. Mắt tôi kém không viết được nữa nhưng đọc thì vẫn nhúc nhắc. Tôi chờ Ông đó, cố lên nhé ! Chúc Ông thành công. LXQ".

 Nguyễn Khôi tôi  như bị "kích"...nên trăn trở mãi rồi hạ bút...theo mô-typ của Xuân Sách ? Nhưng khác ở chỗ : -Ở Xuân Sách: anh viết /vẽ Chân dung bằng thơ tự do, thoáng, thoải mái, đã nói lên được những điều  khá bức xúc/ cấm kỵ...100 Nhà văn ấy đều là những người "tài" thành danh cả rồi. -Còn ở Nguyễn Khôi: là mượn Nhân vật/ sự kiện gắn với tên tuổi Nhà văn/ nhà thơ từ người có Địa vị cao nhất nhì Nước  (như Sóng Hồng, Lê Đức Thọ, ..), rồi 3 chủ soái Thơ thời chống Mỹ (Tố Hữu, Chế Lan Viên, Phạm Tiến Duật), tới những dân thường như Bảo Sinh, Nguyễn Thanh Lâm, Văn Thùy… với nhiều giai tầng xã hội khác nhau, nhằm viết/ vẽ lên 1 bức tranh thời đại với những thân phận con người (đầy hãnh tiến  hoặc bị vùi dập...) của 1 thời để nhớ...mà Nguyễn Khôi được chứng kiến. Dựng chân dung bằng 4 câu thơ xúc tích theo kiểu chân dung/ chân tướng Nhà văn (riêng Tố Hữu 4 câu đầu viết từ năm 1991, nay phải thêm 4 câu mới thỏa đáng, Chế Lan Viên cũng vậy).

 Xin lưu ý Các Bạn Thơ : đây là 99 Chân dung các Nhà văn mà Nguyễn Khôi"mến mộ"  (chứ không so "Tài văn thơ") , nhưng  có sự theo dõi / chú ý dài dài , “cân nhắc” để "tạc" sao cho đúng bản chất/ chân tướng Nhà văn,  tạo nên bức tranh toàn cảnh Văn/ thi đàn Việt Nam thời Nguyễn Khôi đã và đang sống. Có Chân dung nóng hổi như Phạm Lưu Vũ: anh này chỉ có chuyện "chị cả Bống" với hay "chém gió" trên Fb về Đinh La Thăng, tính Thời sự nóng hổi nên Nguyễn Khôi "tạc" để nhớ cái thời "đả hổ/ diệt ruồi" hôm nay có nhiều điều thú vị.

Đôi điều gan ruột/ bếp núc... xin được chia sẻ để các Bạn Thơ thông cảm, có điều gì bất cập xin được chỉ giáo để Nguyễn Khôi tiếp thu, sửa chữa...

1. TỐ HỮU

Tự nhận mình là Lành

Mọi người thấy rất dữ

Mác lê bọc bằng thơ

Đã đâm chỉ có “tử”.

         Tung hoa máu xung trận

         là Hịch chống xâm lăng

           lời Thề với Đảng, Bác

         “Từ ấy”, “Sáng tháng Năm”

2. CHẾ LAN VIÊN

Tài thơ đến như  Chế

Đời  thật khó khen chê

Bẻ cành phong lan bể

“Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về”.

Bắn pháo hoa Tư tưởng

Vờ khóc nước non Hời

Tháp Bay On bốn mặt

Giấu đi mặt ma trơi.

3. SÓNG HỒNG

Thơ văn là bom đạn

Lật đổ/ phá cường quyền

“Đổi mới” phải sự thật

Đọc Ức Trai đêm đêm.

4. LÊ ĐỨC THỌ

Thơ: mực hòa máu viết

Người hùng - quyền thứ hai

Giải Nô ben thứ thiệt

Ai thấy cũng bye bye. (bai bai)

5. HOÀNG VĂN HOAN

Anh Ba quy: Việt gian

Sang nương vây lão Đặng

Xuống địa phủ viết văn

Gặp cụ Hồ đặng đặng?

6. XUÂN THỦY

Trùm đàm phán Paris

Lịch lãm và trí thức

Bị “nạn” thì làm thơ

“Không giam được trí óc”

7. TRẦN ĐĨNH

Chính sự theo “đèn cù”

“Bất khuất” nên bị thiến

Đang diễn hề hầu vua

Hí trường đột tai biến!

8. VIỆT PHƯƠNG

“Cửa mở” hở hậu cung

“Lụy” mấy ông xuất bản

-         Ta cái gì cũng Hồng

-         Địch cái gì cũng Xám

-         Trảm!

9. HỮU THỈNH

“Thư mùa đông” cho lính

Thơ xoàng xĩnh lên ngôi

Điếu văn “hot” tới đỉnh

Trơ ghế cao anh ngồi.

10. NGUYỄN PHAN HÁCH

Đẹp duyên “làng quan họ”

Thơ hay không có tiền

Cho in thơ thả cửa

Bán giấy phép đầu tiên.

11. BÚT TRE

Người bút lông, bút sắt

Lão quê mùa bút tre

Dám “biên tập” lời Bác

Vào Đền Hùng khắc bia (1).

………………….

(1) Câu “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” là do Bút Tre (Phó ty Văn hóa Phú Thọ) đã “văn bản hóa” câu nói của Bác (biên tập lại) và cũng qua nhiều vị tham gia chỉnh sửa.

12. TRẦN ĐĂNG KHOA

Thần đồng thơ trẻ xóm

Hóm tếu văn “giải thiêng”

“Chân dung và đối thoại”

Đằm chất quê hồn nhiên.

13. HOÀNG CẦM

Váy Đình Bảng chùng xuống

Đâu thấy lá diêu bông ?

Mưa Thuận Thành tầm tã

Ngây ngất ả phù dung.

14. TRẦN DẦN

Còn hai câu bia mộ:

“Tôi khóc những chân trời…

…Những người bay không có…”

“Nhất định thắng” … công toi !

15. LÊ ĐẠT

Tù túng thành “phu chữ”

Đẽo / tỉa bay mất hồn

Người chết / thơ còn, hết?

“Đường chữ” nẻo cô thôn.

16.  LÒ NGÂN SỦN

"KHÁT" khi thấy Người Đẹp

Chiều biên giới nắng tươi

Giữa lều nương Bát Xát

Cởi áo ra...em ơi !

17. HOÀNG CÔNG KHANH

Tù Tây lại tù ta

“Quyền được rên” chẳng có

Bởi luôn đòi tự do

Gánh văn là gánh khổ.

18. LƯU TRỌNG LƯ

Chỉ một cái “tiếng thu”

Để ngàn đời ngơ ngác

Mộng Phù Tang phiêu du

Con nai vàng có “tác” ?

19. QUANG DŨNG

“Tây tiến” thơ hứng khởi

“Mắt Sơn Tây” đoạn trường

Sống: Mai Châu gái đẹp

Chết vì dáng kiều thơm.

20. PHAN KHÔI

“Tình già” liếc như ông

Mắt xuyên qua thế kỉ

“Nắng (thì) cứ nắng…. ong ong

Thời thế… ông chẳng thế!

21. XUÂN DIỆU

“Đồng tính” bị đấu tố

Cụt hứng làm thơ tình

Thôi thì ca “Ngói mới”

Đi “nói chuyện thơ” mình.

22. HUY CẬN

Tắt “Lửa thiêng” đón “mỗi ngày lại sáng

“Con cá song lấp lánh đuốc đen hồng”

Thằng con cả bùng tuốt sang Mỹ sống

Chết đã lâu mãi chẳng có tên đường.

23. KHƯƠNG HỮU DỤNG

Xuất khẩu câu thần cú

“… chim kêu sáng cả rừng”

Để nhớ Khương Hữu Dụng

“Thôi xao” sánh thơ Đường.

24. YÊN THAO

Ngang ngửa thơ kháng chiến

“Nhà tôi” mất hút rồi

Thơm má người vợ trẻ

Đừng “nã pháo” – người ơi!

25.CẦM GIANG

Lên sông Mã tắm truồng

Liều "trộm xem em tắm"

"Nhớ vợ"...ở chiến trường

Núi Mường Hung xa thẳm.

     .26.    HUY ĐỨC

Lật tấy "Bên thắng cuộc"
"Bên thắng cuộc" chống lưng
Vung bút : đối phương gục
Vinh, nhục thời Thị trường

27. ĐOÀN GIỎI

Đoàn Giỏi văn thực giỏi

Cánh chim trời mênh mang

Bởi  ăn “Cá bống mú”

Mê “Đất rừng phương Nam”.

28. SƠN NAM

Theo ông già Nam Bộ

Thưởng “Hương rừng Cà Mau”

Mai sau khô không khốc

Nhớ hoài “Mùa len trâu”.

29. BÙI GIÁNG

Nghêu ngao giả cuồng điên

“Li tao” quên đời loạn

Chẳng được là Khuất Nguyên

Thì cũng là Bùi Giáng.

30. TRẦN TRỌNG KIM

Trung thực được như ông

Là “Việt Nam sử lược”

“Hồi kí” (1) thực như tâm

Tin đời còn sự thật.

…………….

(1)     Hồi kí “Một cơn gió bụi”.

31. KIM ĐỊNH

Triết gia xảo như ông

An Việt mấy ai biết?

Đọc “Triết lí cái đình”

Thấy thêm yêu nòi Việt.

32. TRẦN ĐỨC THẢO

Giảng triết cho lũ dốt

Tù đầy giữa đời thừa

Yêu nước thành phản Quốc

“Trăn trối” đã quá mùa.

33. TRƯƠNG TỬU

Làm thầy bọn trò ngốc

Thôi về “châm cứu” chui

Cứu người  được quả phúc

Văn chương chiếc yếm rơi…

34. NGUYÊN NGỌC

Chết rồi anh hùng Núp

“Rừng Xà nu” bị nghiền

Lập “Văn đoàn độc lập”

Mơ “Đất nược đứng lên”.

35. PHÙNG CUNG

Con ngựa già phủ Chúa

Mười hai năm tội đồ

“Xem đêm” còn giật thột

Quất “bã chè” thành thơ.

36. TRANG THẾ HY

Yêu sao Trang Thế Hy

Văn già hiền Nam Bộ

“Vết thương thứ 13

Về Bến Tre nằm ngủ.

37. BÙI BÌNH THI

Chẳng phải dân lính tráng

Lại “Về Cánh đồng Chum”

Viết kí sự Xiêng Khoảng

Đắm “Xiêng Khoảng mù sương”.

38. VŨ THƯ HIÊN

Trải  “ Đêm giữa ban ngày”

Tộc Tà ru bị loại

“Bông hồng vàng” bầm dập

Paris “thoại” cùng ai?

39. THÁI KẾ TOẠI

Văn sĩ làm “mật vụ”

Mà chẳng thấy bắt ai

Lũ Nhân văn kết bạn

Khua giáo lên văn đài.

40.MẠC PHI

Nếu không lấy vợ Thái

Viết văn, dịch làm sao?

“Rừng động” xao động mãi

Để “Xống chụ xon xao”.

41. PHẠM TIẾN DUẬT

“Đường ra trận…đẹp lắm”

Lừa mị lũ trai làng

Chết hồn kết “ Vòng trắng”

Đưa thơ về Trường Sơn.

42. BÙI MINH QUỐC

Hăng hái “Lên miền Tây”

Đi B không sợ chết

“Bình công” nuốt đắng cay

Làm thơ trong xó bếp.

43.        LÊ LỰU

Đã qua "Thời xa vắng"

Về "Làng Cuội" nương thân

Thế thái nhân tình đắng

Đành "sóng ở đáy sông".

44. LƯU QUANG VŨ & XUÂN QUỲNH

Đến chết vẫn lăn tăn “Thời kì đồ đểu”

“Uống rượu với bác Lâm” chuốc chén về trời

Để biển cũng bạc đầu thương nhớ

“Đắng cay” là chời biếc thưở xa khơi.

45. NGUYỄN NGUYÊN BẢY & LÍ PHƯƠNG LIÊN

Chàng Tư Mã say thơ

Mê mùi sen phố cổ

“Chém gió” giữa thủ đô

“Thơ bạn thơ” rạng rỡ.

46. BÙI NGỌC TẤN

“Chuyện kể năm 2000”

“Tại sao tù?” thắc mắc

Đọc Solzhenitsyn

Ôi “Quần đảo Gulag”

47. DƯƠNG THU HƯƠNG

Tới “Đỉnh cao chói lọi”

Tức khí mà tắt kinh

“Thiên đường mù” vẫy gọi

Chào “Tỉnh lẻ vĩ nhân.”

48. HOÀNG HƯNG

Thích Hoàng Cầm vương lụy

Mang  thơ phải vào tù

Uất “Đi tìm cái mặt”

Ngắc ngoải một đời thơ.

49. TRẦN HUY QUANG

Trời xui viết “Linh nghiệm”

Hơn Azic Nexin

Treo bút ba năm, hiếm

Bõ bèn một truyện in.

50. NGUYỄN MINH CHÂU

Ai điếu “Văn minh họa”

Vượt lão “Tầm nhìn xa”

Mỗi lần qua chợ Giát

Lại quặn lòng xót xa.

51. HOÀNG NGỌC HIẾN

Xướng “Văn chương phải đạo”

Giáo sư chẳng được phong

Học trò không đứa láo

Dạy “Giáo dục công dân”.

52. TRẦN QUÁN ANH

Một vở “Tiền tuyến gọi”

Đủ lừng danh… đói dài

“Giáo sư Dái” thoải mái

Tiền tấn thừa rong chơi.

53. VI HỒNG

Mải “Đi tìm mẹ chữ”

“Người trong ống” gầy nhom

Nghề văn kiết đến chết

Không bằng về làm nương.

54. NGUYỄN HƯNG QUỐC

Triết gia Hoàng khen đểu:

Việt có ba thi tài

Quốc, Hảo, Hoàng (1) thất thểu

“Thơ con cóc” mới hay.

……………..

(1)   Trần Mạnh Hảo, Đỗ Hoàng

55. ĐỖ CHU

Vì say “Hương cỏ mật”

Dở chứng làm thơ tình

“Mảnh vườn xưa hoang vắng”

Thực / ảo kiếp nhân sinh.

56. NGUYỄN HUY THIỆP

Mang cưa  xẻ quá khứ

“Tướng về hưu” trộm dòm

-         Nhà thơ: lũ vô học

“Vong bướm” ám vào…Hồn!

57. VI THÙY LINH

Chẳng cần tốc váy đỏ

“Quốc sư” vẫn say thơ

Văn em không có sex

Đếch ai thèm tìm mua.

58. PAUL NGUYỄN HOÀNG ĐỨC

Giỏi đàn, lắm lí sự

Bạn  quí gọi “Triết gia”

Đứa ghét chê “ngộ chữ”

Gã sùng bái Hi La.

59. PHẠM LƯU VŨ

Nổi danh “Chị cả Bống”

Nghề  xây dựng có bằng

Lộng ngôn trên “Phây” sóng

Luận bàn Đinh La Thăng.

60. NGUYỄN VĂN LƯU

Hơn lão Vũ Đức Phúc

Vượt trên tầm Đông La

“Luận chiến văn chương”… hả?

Chỉ điểm bãi tha ma.

61. NHÃ THUYÊN

Nhà xuất bản giấy vụn

Mấy thầy cô muốn “nghiên”

Cánh “phê bình chỉ điểm”

“Chém” cô trò Nhã Thuyên.

62. PHẠM XUÂN NGUYÊN

Văn sĩ tài khẩu khí

Một xác xí hai chân (1)

Cả Viện Văn Tiến sĩ

Mình Nguyên là Cử nhân.

…………………….

(1)   Hội Nhà văn Hà Nội và Văn đoàn Độc lập.

63. HOÀNG XUÂN HỌA

Thơ (trong) ba lô ra trận

Bõ “Trót một thời yêu”

“Chuyện cõi âm” lạ lẫm

Trả đời cho Chí Phèo.

64. VĂN THÙY

Gioir diễn vai “dị nhân”

Thấy Bùi Giáng là lủi

Lục bát phủi hồn rơm

Khéo dán tem “thơ bụi.”

65. NGUYỄN CHÍ THIỆN

Tù lâu thành “ngục sĩ”

“Hoa địa ngục” trời cho

Thơ trở thành cứu cánh

Sang “thế giới tự do”.

66. ĐỖ TRƯỜNG

Nếm đủ mùi “xuất khẩu”

Ghét “Cộng” tếch ly hương

Đạt tiêu chí “văn chửi”

Ối người khoái Đỗ Trường.

67. NGUYỄN ĐÌNH CHÍNH

Bước qua “Đêm thánh nhân”

Thả đời vào “Chẹc chẹc”

Thi sĩ Khỉ đầu đàn

“Làm tình” hơn cả xiếc.

68. VŨ NGỌC TIẾN

Xả “Sóng hận sông Lô”

Lên “Qủy vương” chễm chệ

Trai Hà Nội đào hoa

Sướng cuộc đời dâu bể.

69. LÊ MAI

“Tôi là người Hà Nội”

Bị “Tẩu hỏa nhập ma”

Sống “Thời gian xuẩn ngốc”

“Quyền được rên” … thế a?

70. NGUYỄN NGỌC KIÊN

Chàng Tiến sĩ Ngôn ngữ

Giỏi dịch thơ tiếng Trung

Dạy Anh ngữ kiếm sống

Luận bình “phê” thẳng tưng.

71. BẢO SINH

Công tử không “bát phố”

Về nuôi chó… lừng tên

Hỗn danh “thơ Sinh Chó”

Lên nóc tủ ngồi thiền.

72. DẠ NGÂN & NGUYỄN QUANG THÂN

Cuồng nhiệt  theo tình trai

Yêu từng Cen-ti-met

Mê “Vũ điệu cái bô”

Đến bên hồ… vĩnh biệt.

73. PHẠM THÀNH

Sống thời “Hậu Chí Phèo”

Giữa cuộc đời sấp ngửa

Thả “Xã nghĩa cò hồn”

Tai ương chờ ngoài cửa.

74. NGUYỄN ANH THUẤN

Kim Đôi – Nguyễn Anh Thuấn

Làm thơ  “tụng” làng mình

Ôi cái “Làng Tiến sĩ”

Bậc nhất tỉnh Bắc Ninh.

75. NGUYỄN ĐÌNH CHIẾN

Tiểu  đoàn trưởng trận mạc

Làm thơ đến quên đời

Xác ngơi ở Yên Bái

Hồn sang Nga rong chơi.

76. NGUYỄN HUY  HOÀNG

Tìm con 20 năm

Đất trời Nga bát ngát

Hồn gọi gió tha phương

Canh ngọn đèn… bạc tóc.

77. CHÂU HỒNG THỦY

Hoa Ban bổi hổi nhớ

Bạch Dương nổi tình thơ

Quê hương xin tạ lỗi

“Một mình với mùa thu”.

78. TÔ NGỌC THẠCH

Qua sông Hóa đến bến Mơ

Gió thị trường gõ phím bờ thời gian

Khoảng trời sông Cấm xanh lam

Xứ người trôi giạt … Hồng An đợi người.

79. VŨ QUANG TẦN

Về làng toàn người lạ

Thăm mả toàn người quen

Thuốc lào - thơ cho đã

Về Tiên Lãng cùng em.

80. HOÀNG GIA CƯƠNG

Quảng Bình thương cát nắng

Nhật  Lệ đắng trái Bần

“Lặng lẽ thời gian trắng”

Về “Bút Tháp dâng hương.”

81. TRỊNH BỬU HOÀI

Theo anh về Châu Đốc

Cùng trèo lên núi Sam

Thương phượng hồng trường cũ

Nhớ áo trắng cô nàng.

82. TRÚC LINH LAN

Theo em về Cần Thơ

Gạo trắng, da em trắng

Để “còn lại tiếng mưa”

“Mùa hoa về chong chóng”

  83. NGUYỄN ANH TUẤN

Trai Hà thành ham học

Lên Tây Bắc đắm yêu

Phim truyện cả trăm tập

Không bằng thơ phiêu diêu.

84. NGUYỄN LÂM CẨN

Hết “ướp tình” lại “hồi xuân’”

Lục bát Lâm Cẩn bay gần tới sao

“Chị ngồi giặt áo” cầu ao

Đa đoan số phận vận vào đời thơ!

85. MINH ĐỨC TRIỀU  TÂM ẢNH

Thả bè lau trên mây

Ơi “người thơ bày tỏ”

“Nhập cốc” dứt dợ dây

“Hẹn mai” tịch theo gió.

86. NGUYỄN THANH LÂM

Đêm tỏa hương Dương cầm

Nghe mưa trên mái cổ

Siêu thoát trong rừng Tùng

Thơ lang thang bát phố.

87. LÊ KIM GIAO

Cuồng nhiệt thơ khắc đá

“Dịu dàng” thoảng tài thi

Thôi bỏ đi “Thần luật”

Diễn “cờ” trên ti vi.

88. HÀ THỊ TRỰC

“Cưới” đò giang cách trở

“Đón dâu chỉ mình anh”

Sang Nga buôn lời lỗ

Làm thơ chỉ một mình.

89. ĐẶNG XUÂN XUYẾN

Buôn sách và viết sách

Vui gà trống nuôi con

Làm tình “cưỡng” không thích

Thơ như thời trai son.

90. NGUYỄN HIẾN LÊ

Luyện chữ thành học giả

Nối gót Lê Qúi Đôn

Chẳng khoe khoang mồ mả

Thanh thản làm dân thường.

91. HOÀI ANH

Sống động “Bức tranh gà”

Bảy cái không…hiếm có

Cứ dịch / viết nhẩn nha

Suốt đời chỉ cuốc bộ.

92. VƯƠNG HỒNG SỂN & AN CHI

Uyên bác như cụ Sển

Có An Chi tiếp nòi

“Hơn nửa đời hư” xịn

Miền chữ nghĩa rong chơi.

93. THÁI DOÃN HIỂU

Chẳng Tiến sĩ làm nên Học giả

Thả văn chương trò thật / giả ngạo đời

Tìm cái thật ở trong cái giả

Nghìn trang văn giấu máy tính để chơi.

94. NGUYỄN TÔN NHAN

Thôi rồi một đấng tài hoa

Nhà “Trung hoa học” còn là ai đây?

Giáo sư, Học giả thì đầy

Riêng anh “học thật” … tiếc thay một người!

95. ĐỖ LAI THÚY

“Luộc văn” bị nghi án

Càng viết càng lên tay

Hồ Xuân Hương tuột yếm

Chân trời có người bay.

96. LÊ BẦU

Văn Tàu dịch siêu hạng

Cha đẻ từ “Ô sin”

Sống cô đơn lẻ bạn

Chết trên tay người tình.

97. VŨ TỪ TRANG

Vươn lên chủ doanh nghiệp

Từ chân báo thủ công

Văn chân dung chân thực

Thơ ngọt khế Sặt Đồng.

98. THẾ PHONG

Chào vĩnh biệt Yên Bái

Vào Sài Gòn lập thân

Mình một nhà xuất bản

Lừng lững văn Thế Phong.

99. GIA DŨNG

Mình một Viện Văn học…

Mình một Hội Nhà văn

Mình làm các tuyển tập

Thơ Việt cho ngàn năm.

…………….

Làng Mọc Quan Nhân ngày 7- 5- 2017

NGUYỄN KHÔI

Email: khoidinhbang@gmail.com

Sunday, May 14, 2017

THÔNG TIN & BÌNH LUẬN QUỐC TẾ

  
Hoa Kỳ và Trung Quốc ký thỏa thuận thương mại

Việc xuất khẩu khí gas hóa lỏng của Mỹ sẽ được hưởng lợi từ việc tan băng trong quan hệ thương mại với Trung Quốc

Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận thương mại gồm 10 điểm theo đó mở ra thị trường Trung Quốc cho các hãng xếp hạng tín dụng và các công ty tín dụng Mỹ.

Theo thỏa thuận, Trung Quốc cũng sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thị bò Mỹ và khí gas hóa lỏng từ Mỹ.
Để đổi lại, gà đã qua chế biến của Trung Quốc sẽ được phép vào thị trường Mỹ, và các ngân hàng Trung Quốc có thể được hoạt động trong thị trường này.

Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross nói thỏa thuận sẽ giảm bớt mức thâm thủng thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ vào cuối năm 2017.
Trump nhận lời thăm Trung Quốc
Trump nghênh đón 'người bạn' Trung Quốc
Kinh tế Trung Quốc vượt kỳ vọng quý I
Tuyên bố đánh dấu các kết quả thiết thực đầu tiên đạt được trong các cuộc đàm phán thương mại vốn đã bắt đầu hồi tháng trước.
Thỏa thuận được coi như chỉ dấu cho thấy Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang áp dụng cách tiếp cận ít đối đầu hơn với Bắc Kinh so với những gì ông đã cam kết trong quá trình vận động tranh cử.

Dịch vụ đường sắt Trung Quốc qua nhiều nước châu Âu tới London chở quần áo, túi xách và các vật dụng khác.

Ông Trump ban đâu fđe dọa sẽ coi Trung Quốc là một "kẻ lũng đoạn tiền tệ" và áp dụng thuế quan thương mại với hàng hóa Trung Quốc, nhưng sau đã có quan điểm nhẹ nhàng hơn.
Ông cũng nỗ lực kết nối các cuộc thảo luận thương mại Mỹ-Trung với các quan ngại quanh tham vọng hạt nhân của Bắc Hàn, và thúc giục Bắc Kinh gây áp lực nhiều hơn lên Bình Nhưỡng.
Tuy nhiên, sau khi thỏa thuận thương mại được công bố, Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc Chu Quang Diệu nói không nên chính trị hóa các vấn đề kinh tế.
 http://www.bbc.com/vietnamese/business-39872818

 

 

Bắc Hàn lại phóng tên lửa đạn đạo

RFA
2017-05-13

Diễn tập bắn tên lửa của Quân đội nhân dân Triều Tiên. Ảnh được KCNA phát hành hôm 21/7/2016

AFP photo

Bộ Quốc Phòng Nam Hàn thông báo Bắc Hàn vừa phóng tên lửa đạn đạo vào sáng sớm Chủ Nhật 14/05/2017.

Bản thông cáo phổ biến từ Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Nam Hàn cho hay tên lửa của Bắc Hàn được phóng đi từ một địa điểm nằm gần thành phố Kusong của Bắc Hàn.

Thông cáo chỉ nói tên lửa này bay được 700 cây số trước khi rơi xuống vùng biển Nhật Bản. Thông cáo cũng nói các chuyên gia quân sự Nam Hàn và Hoa Kỳ đang phân tích mọi chi tiết sơ khởi ghi nhận được.

Vụ phóng tên lửa xảy ra trong lúc binh sĩ Hoa Kỳ, Nam Hàn và 2 nước Châu Âu đang thao diễn quân sự chung ở Thái Bình Dương, và xảy ra chỉ vài ngày sau khi Nam Hàn có tân tổng thống.

Tin từ Seoul cho thấy Tân Tổng Thống Moon Jae-In đã triệu tập phiên họp khẩn cấp với Hội Đồng An Ninh Quốc Gia.

Tại Tokyo, Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe lên tiếng phản đối hành động của Bắc Hàn, gọi là hành động tạo thêm bất ổn cho bán đảo Triều Tiên, vi phạm những quy định mà Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã thông qua, buộc Bình Nhưỡng phải đình chỉ mọi chương trình liên quan đến kế hoạch chế tạo võ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Sẵn sàng đối thoại với Hoa Kỳ

Một ngày trước khi vụ phóng tên lửa xảy ra, bà Choe Son-Hui, giám đốc văn phòng đặc trách Bắc Mỹ của Bộ Ngoại Giao Bắc Hàn nói rằng Bình Nhưỡng sẵn sàng đối thoại với Washington khi điều kiện cho phép.

Bà Choe nói điều này với báo chí khi từ Oslo, Na Uy đến Bắc Kinh, chờ đợi lên máy bay để về lại Bình Nhưỡng. Tại Oslo, bà đã tiếp xúc với 2 cựu viên chức ngoại giao cao cấp của Mỹ là ông đặc sứ Liên Hiệp Quốc Thomas Pickering và ông Robert Einhorn, cố vấn đặc biệt của chương trình giải giới và kiểm soát võ khí.

Hai tuần trước đây, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump có nói là ông sẵn sàng gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-Un để giải quyết căng thẳng đang xảy ra, nhưng nhấn mạnh cuộc gặp gỡ chỉ thành hình với những điều kiện hữu lý.

Ngay sau đó, phát ngôn viên Nhà Trắng giải thích rõ hơn, nói rằng cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lãnh đạo My-Bắc Hàn chưa thể thành hình vì Bình Nhưỡng vẫn theo đuổi mục tiêu chế tạo võ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Trung Quốc cũng thường xuyên trình bày quan điểm về tình hình an ninh bán đảo Triều Tiên, gần nhất là tuyên bố của Ngoại Trưởng Vương Nghị cho rằng đối thoại là giải pháp duy nhất để giải quyết vấn đề. Ông Vương Nghị cũng kêu gọi tất cả những nước liên quan bình tĩnh, đừng có thêm những hành động khiến tình hình trở nên nan giải hơn.

Tuần rồi, Ngoại Trưởng Sergei Lavrov của Nga cũng tuyên bố tương tự, đồng thời nhắc nhở Hoa Kỳ không nên tấn công Bắc Hàn bằng quân sự, gọi đó là hành động có thể dẫn tới hậu quả không thể lường trước được.

http://www.rfa.org/vietnamese/internationalnews/nkorea-launches-ballistic-missile-05132017200122.html

Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn về Bắc Hàn

15/05/2017

---

Người dân Hàn Quốc xem một chương trình thời sự nói về vụ phóng tên lửa của Bắc Hàn hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc dự kiến sẽ tổ chức một phiên họp khẩn về vụ phóng thử tên lửa mới nhất của Bắc Hàn vào ngày 16/5.
Mỹ, Nhật và Hàn Quốc yêu cầu phiên họp này sau khi Bình Nhưỡng hôm 14/5 phóng một tên lửa gồm 2 tầng, dùng nhiên liệu lỏng, có khả năng bay tới 4.500 km.
Theo một thông cáo của Nhà Trắng, vụ việc cho thấy “tất cả các quốc gia cần phải thực hiện các biện pháp trừng phạt thực sự mạnh hơn nữa nhắm vào Bắc Hàn”.
Sau đó, đại sứ Mỹ ở Liên Hiệp Quốc, bà Nikki Haley, nói rằng đã đến lúc nhiều quốc gia “gửi một thông điệp đoàn kết và mạnh mẽ rằng điều này không thể chấp nhận được”, và rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục “gây áp lực” lên Bình Nhưỡng.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, bà Nikki Haley, nói đã đến lúc gửi một thông điệp mạnh mẽ hơn nữa tới Bắc Hàn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đầu tháng này nói rằng ông “hân hạnh” gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un “trong hoàn cảnh thích hợp”.

Nhưng bà Haley nói rằng “phóng thử tên lửa không phải là cách để đàm phán với tổng thống [Trump] bởi vì ông chắc chắn sẽ không bao giờ làm vậy”.
Liên Hiệp Quốc lần đầu tiên trừng phạt đối với Bắc Hàn năm 2006 và đã thắt chặt các biện pháp này sau khi quốc gia cộng sản tiến hành 5 vụ thử hạt nhân và hai vụ phóng thử tên lửa tầm xa.
Nhật và Hàn Quốc nhanh chóng lên án vụ phóng thử mới nhất của Bắc Hàn, coi đó là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với khu vực, và vi phạm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.
Trong khi đó, Trung Quốc, một đồng minh chính của Bình Nhưỡng, kêu gọi kiềm chế, tránh gây căng thẳng thêm trong khu vực, đồng thời phản đối việc Bắc Hàn vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an.
Còn một phát ngôn viên của điện Kremlin trước đó nói rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin, hiện thăm Bắc Kinh, “quan ngại” về vụ phóng trên.
Bộ Quốc phòng Nga nói rằng đường bay của quả tên lửa đạn đạo mà Bắc Hàn phóng đi hôm 14/5 khá xa lãnh thổ Nga và không đe dọa gì tới nước này, theo Reuters.
 http://www.voatiengviet.com/a/hoi-dong-bao-an-lien-hiep-quoc-hop-khan-ve-bac-han/3851274.html

Hội thảo tại Thượng viện Mỹ: Tìm công lý cho nạn nhân Formosa

Thanh Trúc, phóng viên RFA
2017-05-11

Hội thảo về pháp lý và ô nhiễm môi sinh đã diễn ra tại quốc hội Hoa Kỳ hôm 10/5/2017.

RFA photo

Hội thảo quốc tế về môi trường sau sự cố Formosa

00:00/00:00

Hơn một năm sau sự cố Formosa gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khu vực biển miền Trung, buổi hội thảo về pháp lý và ô nhiễm môi sinh đã diễn ra tại quốc hội Hoa Kỳ với sự tham dự của các chuyên gia luật và chuyên gia môi trường ở Hoa Kỳ và Canada.
Gây ô nhiễm môi trường là phạm tội

Hôm thứ Tư 10 tháng Năm lần đầu tiên một buổi hội thảo về môi trường liên quan đến Việt Nam diễn ra tại tòa nhà Rusell của thượng viện Hoa Kỳ kể từ khi biển miền Trung Việt Nam bị ô nhiễm trầm trọng bởi chất thải độc hại từ công ty gang thép Formosa ở Hà Tĩnh hồi tháng Tư 2016 đến nay.

Cuộc hội thảo được coi như một hội nghị quốc tế vì có 7 diễn giả gồm các vị giáo sư luật và các chuyên môn về môi trường của Mỹ và Canada, chưa kể một số người Việt đến từ Canada, Australia và các tiểu bang khác của Hoa Kỳ.

Đứng ra kêu gọi buổi hội thảo là Việt Nam For Progress, tạm dịch là Việt Nam Vì Tiến Bộ, tổ chức NGO của người Việt ở Washington DC, Hoa Kỳ và Ontario Canada.

Bác sĩ Thể Bình, chủ tịch tổ chức Việt Nam Vì Tiến Bộ:

Trong vụ Formosa thì yêu cầu của tôi là phải bàn bạc phải bằng mọi cách chứng minh là nạn nhân phải được bồi thường một cách xứng đáng.
- Luật sư Warren Perrin

Chúng tôi rất mừng vì tổ chức mà qui tụ được những chuyên gia về các lãnh vực luật pháp cũng như môi trường. Sau phần phát biểu của họ thì chúng ta có lẽ học hỏi được rất là nhiều và từ đó chúng ta mong sẽ sử dụng những tin tức và kiến thức này để giúp đỡ cho những nạn nhân của Formosa cũng như giúp cho môi trường của đất nước Việt Nam.

Đến từ Toronto, Canada, luật sư Trịnh Quốc Toàn, thành viên của tổ chức Việt Nam Vì Tiến Bộ, nói rằng cuộc hội thảo này một lần nữa nhằm lôi kéo sự chú ý của thế giới:

Về thảm họa môi trường đang xảy ra tại Việt Nam và để giúp những người muốn đi tìm hiểu phương pháp hoặc biện pháp nào đó để khác phục hoàn cảnh. Hy vọng là trong khả năng chuyên môn thì chúng tôi có thể cung cấp cho cộng đồng những kiến thức đến từ những diễn giả chuyên gia về lãnh vực đó. 

Đến từ Australia, ông Nguyễn Văn Bon, chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Úc Châu:

Hơn một năm qua nhà cầm quyền Việt Nam chả làm cái gì cả, tức là họ có cơ sở pháp lý để kiện Formosa ra tòa, câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao họ không đóng cửa Formosa. Việt Nam có cơ hội cao nhất để làm điều đó nhưng họ chọn họ không làm.

Lên tiếng với đài Á Châu Tự Do trước buổi hôi thảo, cựu công tố viên Liên Hiệp Quốc, nguyên đại sứ lưu động Mỹ của Global Justice Công Lý Toàn Cầu thuộc chính phủ Hoa Kỳ, ông Steven Rapp, nói rằng các tác nhân gây ô nhiễm môi trường đều là tội phạm hình sự:

Tôi được mời đến đây để trình bày vấn đề mà các tổ chức dân sự và nạn nhân có thể làm được những gì cho dù đôi khi hoàn cảnh không có mấy hy vọng. Thông điệp của hội thảo này là nếu biết tham khảo, biết  thu thập tài liệu cũng như lôi kéo sự chú ý của dư luận về những hệ lụy những tác hại vô cùng to lớn của ô nhiễm môi trường thì người ta có thể đòi tác nhân gây hại trả lại công lý cho mình, đặc biệt khi vụ việc ra trước tòa hình sự quốc tế.

Cũng vậy, nói đến sự kiện cá chết hàng loạt bên Việt Nam, ngư  dân mất việc vì không thể đánh bắt cá, giá cả thủy sản xuống dốc vì nguồn nước bị ô nhiễm..... thì tôi cũng sẽ trình bày luôn thể về nhũng hành động gọi là vô ý thức của tác nhân gây hại, làm sao buộc họ chịu trách nhiệm đã làm môi sinh bị ô nhiễm.
"Cần phải kiện Formosa"

Luật sư Warren Perrin tại buổi hội thảo. RFA photo

Đối với luật sư Warren Perrin, chuyên về các vụ án dân sự ở New Orleans, Hoa Kỳ, với kinh nghiệm phụ trách những hồ sơ pháp lý về môi trường thí dụ như sự cố tràn dầu ở Louisiana do công ty BP gây ra trước kia, đến với cuộc hội thảo hôm nay điều ông muốn trình bày là :

Những việc như thế có những sắc thái và những vấn đề khác nhau trong việc gặt hái kết quả thông qua hệ thống tố tụng dân sự. Dựa vào kinh nghiệm đã qua tôi muốn mọi người làm thế nào có thể vận dụng mọi chứng cứ mọi dữ kiện cụ thể về những tác hại lâu dài hầu đưa vào  hồ sơ tố tụng.

Trong vụ Formosa thì yêu cầu của tôi là phải bàn bạc phải bằng mọi cách chứng minh là nạn nhân phải được bồi thường một cách xứng đáng, có nghĩa là đồng tiền bồi thường phải hợp lý phải ngang bằng với những hệ quả mà họ gánh chịu. Không chỉ tập trung vào việc bồi thường thỏa đáng cho nạn nhân, tôi còn muốn nói đến việc làm sao giảm thiểu càng nhiều càng tốt mức độ độc hại mà ô nhiễm môi trường gây ra cho nạn nhân, bởi vì được bảo vệ và được phòng tránh khỏi ô nhiễm môi sinh là quyền của con người.

Tôi sẽ dựa trên luật quốc tế về môi trường để nhấn mạnh đến phương cách tiến hành một vụ kiện tội phạm gây ô nhiễm môi trường ra tòa án quốc tế.
- Giáo sư Malaika Dussault

Tác hại của ô nhiễm môi trường  biển không chỉ là cá chết hay nguồn nước bị nhiễm độc mà còn là vấn đề lây lan thực phẩm độc hại, ảnh hưởng vô cùng đến sức khỏe các cộng đồng dân cư quanh đó về lâu về dài, là những lời mở đầu bài phát biểu của bà Malaika Bacon Dussault, giáo sư luật đại học Morton ở Canada. Nói với đài Á Châu Tự Do, bà khẳng định:

Tôi sẽ dựa trên luật quốc tế về môi trường để nhấn mạnh đến phương cách tiến hành một vụ kiện tội phạm gây ô nhiễm môi trường ra tòa án quốc tế. Trong tư cách một luật sư hôm nay tôi sẽ phân tích về những phương thức tiến hành hồ sơ tố tụng để có cái nhìn bao quát hơn và để xét xem có thể áp dụng vào trường hợp ô nhiễm môi trường từ chất thải hóa học ở Việt Nam như thế nào.

Từ Viện Hóa Học ở Toronto, Canada, sang Washington tham dự hội nghị quốc tế về tác hại Formosa hôm thứ Tư, chuyên gia John Purdy cho biết vì đã làm việc nhiều năm trong lãnh vực môi trường nên ông có mối quan tâm sâu  sắc đến vấn đề Formosa Việt Nam :

Tôi nghĩ đây không còn là vấn đề của riêng Việt Nam của riêng một nước  mà đây là vấn đề chung của thế giới. Tôi  cho rằng Việt  Nam cần được sự hợp tác và trơ giúp quốc tế để khắc phục thảm họa  ô nhiễm này. Ngoài trợ giúp quốc tế, Việt Nam cũng cần đặt mình dưới áp lực quốc tế hầu bảo đảm họ đã hành động đúng  trước vấn đề. Với tôi 500  triệu Đô La tiền bồi thường từ Formosa thực sự không thấm vào đâu so với tác hại khôn lường từ chất thải hóa học mà họ xả thẳng ra biền Việt Nam như vậy.

Buổi hội thảo quốc tế về ô nhiễm môi trường do Formosa gây ra ở Việt Nam hôm thứ Tư cũng là ngày mà Hội Đồng giám sát liên ngành của Việt Nam cho phép Formosa vận hành thử nghiệm lò cao số 1, xưởng luyện thép và các công trình phụ trợ  trong thời hạn 6 tháng.

Báo chí trong nước loan tin  đây là quyết định của Việt Nam sau khi xem xét, đánh  giá quá trình khắc phục sự cố môi trường của  Formosa và cho là  công ty gang thép này đã kiểm soát được tình hình.http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/conference-on-legal-n-enviro-inplication-in-formosa-dumping-case-tt-05112017140302.html

Trang Chính | Thời Sự

Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gây áp lực với Việt Nam về nhân quyền

Lan Hương, RFA
2017-05-12n

• Email

Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Scott Busby phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11/05/2017.

Photo: RFA

Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gây áp lực với Việt Nam về nhân quyền

00:00/00:00

Nhân ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11 tháng 5, giới chức ngoại giao và các đại diện lập pháp Hoa Kỳ lên tiếng thúc giục chính quyền Việt Nam cải thiện tình hình nhân quyền trong nước và trả tự do cho các tù nhân lương tâm.

Tiếp tục vi phạm nhân quyền

“Hạn chế các quyền tự do của người dân, sách nhiễu những người bất đồng chính kiến”, là những bước lùi trong năm qua về tình hình nhân quyền ở Việt Nam theo phát biểu của ông Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách Dân chủ, Nhân quyền và Lao động tại buổi lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 23 được tổ chức tại Thượng viện Hoa Kỳ ở thủ đô Washington DC hôm 11/5/2017.

Trong bài phát biểu trước đông đảo cử toạ là những đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đại diện Quốc hội Hoa Kỳ và các hội đoàn người Việt tại Mỹ, ông Busby cũng lên tiếng chỉ trích tình hình đàn áp tôn giáo tại Việt Nam:

Chính phủ Việt Nam vẫn phân biệt đối xử đối với một số nhóm tôn giáo. Chúng tôi vẫn thấy những báo cáo về các vụ bắt giữ, giam cầm.
Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ

“Chính phủ Việt Nam vẫn phân biệt đối xử đối với một số nhóm tôn giáo.

Các hạn chế còn tồn tại đặc biệt nghiêm trọng trong các trường hợp tôn giáo của người dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc và Tây Nguyên và một phần vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Chúng tôi vẫn thấy những báo cáo về các vụ những người theo các đạo giáo này bị bắt giữ, giam cầm”.

Có cải thiện, nhưng rất ít

Bà Libby Liu, Tổng giám đốc RFA phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11/05/2017. Photo: RFA

Người đại diện Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thừa nhận Việt Nam đã có những cải thiện trong vấn đề tự do tôn giáo trong năm qua nhưng không đáng kể:

“Chúng tôi cũng thấy một chút tiến bộ trong vấn đề tự do tôn giáo. Việt Nam đã ra luật tôn giáo tín ngưỡng mới thả lỏng hơn quá trình đăng ký, phê duyệt và giảm thời gian chờ đợi trong quá trình công nhận một tôn giáo mới.

Tuy nhiên một số nhóm tôn giáo chẳng hạn như Cao Đài, Hòa Hảo và một số nhóm Phật giáo vẫn bị chính quyền can thiệp vào quyền được thực thi tôn giáo của họ.”

Quốc hội Việt Nam thông qua đạo luật về Tín ngưỡng và Tôn giáo hồi tháng 11/2016, tuy nhiên nhiều tôn giáo đồng phản đối đạo luật mới ban hành vi phạm quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo của người dân.

Ông Busby cũng nói rằng trong một vài năm qua không thể phủ nhận rằng Việt Nam đã có một số tiến bộ về nhân quyền nhưng tất cả còn rất hạn chế. Ông cho biết những tiến bộ này thể hiện qua số tù nhân chính trị trước đây khoảng 160 người, nhưng giờ đã giảm xuống chỉ còn khoảng 90.

Chúng tôi cũng thấy một chút tiến bộ trong vấn đề tự do tôn giáo. Tuy nhiên một số nhóm tôn giáo vẫn bị chính quyền can thiệp vào quyền được thực thi tôn giáo của họ.
Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ

Đàn áp các nhà hoạt động

Ông Scott Busby cũng nêu ra những vấn đề còn rất quan ngại liên quan đến việc đánh đập, xách nhiễu, bắt giữ những blogger, nhà hoạt động, những người tham gia lên tiếng phản đối thảm họa môi trường do Formosa gây ra hồi năm ngoái ở các tỉnh miền Trung:

“Năm ngoái chúng tôi đã chứng kiến Việt Nam bắt giữ ít nhất 6 nhà hoạt động dân chủ bao gồm các blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, hay còn gọi là Mẹ Nấm.

Cô bị bắt tháng 10 năm ngoái sau khi viết những bài phản ánh quan ngại của cô về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, nạn tham nhũng và ô nhiễm môi trường và hiện tại vẫn chưa được tòa xét xử.”

Đề cập đến Đối thoại Nhân quyền Việt Mỹ lần thứ 21 diễn ra vào cuối tháng này, ông Scott Busby cho biết Hoa Kỳ sẽ yêu cầu Hà Nội phải trả tự do ngay lập tức cho các tù nhân lương tâm, xóa bỏ các điều luật mù mờ vẫn dùng để kết án những người bất đồng chính kiến và cho phép các nhóm tôn giáo được hoạt động bao gồm cả các nhóm chưa được đăng ký.

Hoa Kỳ sẽ không xem nhẹ nhân quyền

Đại diện lập pháp Hoa Kỳ, Dân biểu Chris Smith phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền Việt Nam, khẳng định đòi hỏi Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền để có quan hệ đối tác tốt hơn với Mỹ.

Ông cũng nói Hoa Kỳ sẽ không vì quyền lợi của mình mà đặt nhẹ nhân quyền với Việt Nam:

“Hoa Kỳ cần phải đảm bảo là Việt Nam hiểu được rằng mối quan hệ hữu nghị Việt – Mỹ về thương mại, an ninh…phụ thuộc vào những tiến bộ của Việt Nam về vấn đề nhân quyền, tự do và dân chủ.”

Hoa Kỳ cần phải đảm bảo là Việt Nam hiểu được rằng mối quan hệ về thương mại, an ninh…phụ thuộc vào những tiến bộ của Việt Nam về vấn đề nhân quyền, tự do và dân chủ.
Dân biểu Chris Smith

Dân biểu Chris Smith cho biết ông dự định sẽ giới thiệu một dự luật mới ra Hạ Viện trong hai tuần tới. Nếu được thành luật, Hoa Kỳ sẽ ngưng viện trợ không liên quan đến nhân đạo đối với Việt Nam, nếu chính quyền không cải thiện trong việc đối xử với tù nhân tôn giáo và chính trị.

Tham dự ngày Nhân  quyền cho Việt Nam, luật sư Dina Nguyễn, Giám đốc Thủy cục quận Orange, bang California cho biết cô quan tâm đến vấn đề nhân quyền Việt Nam. Cô mong muốn rằng người dân Việt Nam hãy đồng lòng lên tiếng kêu gọi sự can thiệp của quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ:

“Quốc hội Mỹ là một chính quyền rất mạnh trên thế giới và có thể ảnh hưởng đến tình hình chính trị ở Việt Nam để họ có sự thay đổi và không còn tình trạng đàn áp nhân quyền tại Việt Nam.

Đây không phải là điều sẽ đạt được qua đêm, nhưng với sự đóng góp của những người quan tâm tại Hoa Kỳ thì một ngày nào đó chắc chắn chúng ta sẽ có tự do, nhân quyền cho người dân Việt Nam.”

Cuối tháng này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ sang thăm chính thức Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng Thống Donald Trump. Những người quan tâm đến tình hình Việt Nam hy vọng vấn đề nhân quyền sẽ được chính phủ Mỹ chú trọng trong các đàm phán sắp tới với Việt Nam.

 http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnam-humanrightsday2017-lh-05122017081359.html

Nhật, Việt, Philippines thao dượt chung vào tháng 6

14/05/2017

---

Tuần duyên Nhật Bản, Philippines thao dượt chung tháng 7/2016

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Nhật Bản sẽ thao dượt chung với Việt Nam và Philippines vào tháng 6 tới. Đây là một biện pháp để Nhật tăng cường nỗ lực trợ giúp các nước đang đối mặt với các bước tiến hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông.
Cuộc thao dượt sẽ diễn ra ngày 3/6 ở Davao, miền nam Philippines. Năm 2016, Nhật Bản cung cấp một tàu nhỏ dài khoảng 40 mét cho lực lượng tuần duyên Philippines. Tàu này sẽ được sử dụng trong cuộc thao dượt về cách chống hải tặc. Tuần duyên Philippines cũng sẽ được hướng dẫn cách vận hành các xuồng cao su cao tốc mà tàu mang theo.
Tàu Echigo 3.100 tấn có khả năng mang theo trực thăng của Nhật Bản sẽ tham gia thao dượt.
Sau đó, ngày 16/6, tàu Echigo và các nhân viên tuần duyên Nhật sẽ đến Đà Nẵng để thao dượt chung. Một tàu nhỏ do Nhật cung cấp cho cảnh sát biển Việt Nam năm 2015 sẽ cùng thao dượt với tàu Echigo. Trong khuôn khổ chương trình, cảnh sát biển Việt Nam sẽ được huấn luyện cách xử lý các tàu cá hoạt động bất hợp pháp.
Việt Nam và Philippines đều có tranh chấp chủ quyền biển với Trung Quốc ở Biển Đông trong khi Nhật có tranh chấp với Trung Quốc về quần đảo Senkaku ở Biển Hoa Đông.
Hồi mùa xuân năm nay, lực lượng tuần duyên Nhật đã lập một chức vụ mới là trưởng ban hợp tác quốc tế về tuần duyên, chuyên trách cung cấp trợ giúp cho các nước Đông Nam Á.
Cuộc thao dượt chung với Philippines là lần đầu tiên quan chức này nắm trách nhiệm phụ trách một cuộc huấn luyện.
Trước đây, đã có các cuộc thao dượt chung với Việt Nam và Philippines, sử dụng những tàu nhỏ hơn, liên quan đến tìm kiếm, cứu nạn. Đây là lần đầu 3 nước dùng các tàu lớn hơn để chống các hoạt động bất hợp pháp.
Trung Quốc đã triển khai nhiều tàu tuần duyên ở Biển Đông kèm theo việc xây các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo.
Dùng các tàu hải quân để ngăn chặn có thể dẫn đên xung đột quân sự, vì vậy Việt Nam và Philippines tìm cách hợp tác với tuần duyên Nhật vốn có nhiều kinh nghiệm trong việc đối phó với các hành vi xâm nhập lãnh hải.
Hồi năm 2013, chính phủ Nhật thông báo họ sẽ cung cấp cho Philippines 10 tàu tuần tra mới dài 40 mét. Kể từ đó, Nhật đã công bố kế hoạch cung cấp cho Philippines 2 tàu tuần tra lớn mới dài 90 mét, cho Malaysia 2 tàu tuần tra lớn đã sử dụng dài 90 mét, và cho Việt Nam 6 tàu mới.
(theo Japan News, Ashahi Shimbun)
 http://www.voatiengviet.com/a/nhat-viet-philippines-thao-duot-chung-thang-6/3850973.html

'Bộ cánh' của tân Tổng thống Pháp nói lên điều gì?

14/05/2017

---

Tân Tổng thống Pháp và phu nhân trong lễ nhậm chức hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Bộ complet trị giá 450 euro (dưới 500 đôla) mà tân Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mặc trong lễ nhậm chức 14/5 được cho là một nỗ lực tạo hình ảnh “bình dân” của nhà lãnh đạo này.
Theo Reuters, việc nhân viên của ông Macron tiết lộ giá thành của “bộ cánh” ông mặc, cũng như chuyện bộ đồ của phu nhân của ông, bà Brigitte, được hãng Louis Vuitton cho mượn, là điều đáng chú ý.
Từng là một ứng viên được ưa thích, trong chiến dịch tranh cử, đối thủ của ông Macron, ông Francois Fillon, bị cuốn vào vụ bê bối tài chính, trong đó có món quà từ một doanh nhân giàu có là hai bộ complet được may riêng cho ông trị giá tới 13 nghìn đôla.

đối thủ của ông Macron, ông Francois Fillon, bị cuốn vào vụ bê bối tài chính.

Hãng tin Anh viết rằng, với các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy rằng trung thực là một trong các phẩm chất mà cử tri Pháp trông chờ vào nhà lãnh đạo, việc lựa chọn “bộ cánh” khiêm tốn của tân tổng thống phát đi một thông điệp rằng ông sẽ khác biệt so với những người tiền nhiệm.
Cựu tổng thống thuộc phe bảo thủ Nicolas Sarkozy, từng lãnh đạo Pháp từ năm 2007 tới 2012, được đặt biệt danh là “tổng thống thích trưng diện” vì phong cách ăn mặc hào nhoáng.
Người tiền nhiệm ngay trước ông Macron, ông Francois Hollande, vốn tự coi là “tổng thống bình dân” đã bị chỉ trích vì trả gần 10 nghìn đôla một tháng cho người tạo mẫu tóc.
Ông Macron nhậm chức hôm 14/5 trong một buổi lễ tại Dinh Tổng thống ở Paris, trở thành nhà lãnh đạo Pháp trẻ nhất thời hậu chiến.
 http://www.voatiengviet.com/a/bo-canh-cua-tan-tong-thong-phap-noi-len-dieu-gi/3851130.html

Trung Quốc chi mạnh cho Con đường Tơ lụa mới

14/05/2017

---

Ông Tập Cận Bình phát biểu khai mạc diễn đàn kéo dài hai ngày ở Bắc Kinh hôm 14/5.

Chia sẻ

• Chia sẻ trên Facebook
• Chia sẻ trên Twitter
• Chia sẻ trên Google+
• Email cho bạn bè

Xem bình luận

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 14/5 cam kết chi 124 tỷ đôla vào kế hoạch Con đường Tơ lụa mới, đồng thời kêu gọi chấm dứt mô hình hợp tác cũ dựa trên sự tranh giành quyền lực ngoại giao.
Theo Reuters, ông Tập sử dụng hội nghị thượng đỉnh với sự tham dự của nhiều nhà lành đạo và các quan chức hàng đầu thế giới, trong đó có Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, để củng cố vị trí lãnh đạo của Trung Quốc trên thế giới.
Chính sách củng cố thương mại tự do với sự tham gia của nhiều nước được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy chiến lược “Nước Mỹ đầu tiên”, đồng thời đặt dấu hỏi về các thỏa thuận thương mại tự do trên thế giới.
Phát biểu khai mạc diễn đàn kéo dài hai ngày ở Bắc Kinh, ông Tập nói: “Chúng ta cần phải xây dựng một nền tảng hợp tác mở và duy trì cũng như mở rộng một nền kinh tế mở trên thế giới”.

Ông Tập chụp ảnh chung với các quan chức dự hội nghị thượng đỉnh.

Trung Quốc coi sáng kiến với tên gọi chính thức là “Vành đai và Con đường” là một cách thức mới nhằm củng cố phát triển.
Ông Tập công bố kế hoạch này năm 2013 nhằm mở rộng sự hợp tác giữa châu Á, châu Phi và châu Âu với hàng tỷ đôla đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Reuters dẫn lời nhà lãnh đạo Trung Quốc nói rằng thế giới cần phải tạo ra "các điều kiện thúc đẩy phát triển và khuyến khích việc xây dựng các hệ thống luật lệ và thương mại đầ tư toàn cầu công bằng, hợp lý và minh bạch”.
Vài giờ trước khi hội nghị thượng đỉnh khai mạc, Bắc Hàn lại phóng thử một quả tên lửa đạn đạo, trắc nghiệm sự kiên nhẫn của Trung Quốc, đồng minh chính của Bình Nhưỡng.
Hoa Kỳ hôm 12/5 đã gửi công hàm ngoại giao tới Bắc Kinh, phản đối sự tham dự của Bắc Hàn tại hội nghị thượng đỉnh.
 http://www.voatiengviet.com/a/trung-quoc-chi-manh-cho-con-duong-to-lua-moi/3850981.html

TQ đầu tư 124 tỷ USD vào dự án 'Vành đai, Con đường'

• 14 tháng 5 2017

Bản quyền hình ảnh Pool/Getty

Image caption Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố khoản đầu tư lớn cho đại dự án Một Vành đai, Một Con đường tại lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh hôm 14/5/2017

Chính phủ Trung Quốc sẽ đầu tư hàng chục tỷ đô la như một phần trong kế hoạch kinh tế đầy tham vọng để xây dựng lại các cảng, đường sá và mạng lưới đường sắt.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết sẽ chi 124 tỷ đô la cho chương trình có tên gọi "Sáng kiến Một Vành đai Một Con đường".
VN ở đâu trong 'Vành đai và Con đường' của TQ?
Con đường Tơ lụa không của riêng ai
Hào quang một thời Con đường Tơ lụa
"Thương mại là động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế," ông Tập nói tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo thế giới đang nhóm họp ở Bắc Kinh.

Trong tiến trình Vanh đai và Con đường, chúng tôi sẽ không quay trở lại lối chơi cũ giữa những kẻ thù. Thay vào đó, chúng tôi sẽ tạo ra một mô hình hợp tác mới và cùng có lợi

Chủ tịch TQ Tập Cận Bình

Kế hoạch này nhằm mở rộng mối liên kết thương mại giữa châu Á, châu Phi, châu Âu và xa hơn. Nó lần đầu tiên được công bố hồi năm 2013.
Một phần trong nỗ lực tài trợ khổng lồ nhằm tăng cường mối quan hệ với các đối tác thương mại của Trung Quốc, bao gồm 60 tỷ nhân dân tệ (9 tỷ đô la Mỹ) để hỗ trợ cho các nước đang phát triển và các tổ chức quốc tế thuộc dự án Vành đai và Con đường nói trên.
Ông Tập đã sử dụng bài phát biểu của mình để đảm bảo với các nhà ngoại giao phương Tây rằng kế hoạch, được mô tả như Con đường Tơ Lụa mới, không chỉ đơn giản là một nỗ lực nhằm quảng bá ảnh hưởng của Trung Quốc trên toàn cầu.
'Mở cửa, cùng có lợi'
Ông Tập nói: "Trong tiến trình thực hiện Vành đai và Con đường, chúng tôi sẽ không quay trở lại lối chơi cũ giữa những kẻ thù. Thay vào đó, chúng tôi sẽ tạo ra một mô hình hợp tác mới, các bên cùng có lợi," ông Tập nói trong lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh hai ngày 14-15/5, được tổ chức tại Bắc Kinh.
Ông nói thêm: "Chúng ta nên xây dựng một nền tảng hợp tác mở, duy trì và phát triển nền kinh tế thế giới mở."

Bản quyền hình ảnh Pool/Getty

Image caption Hàng chục nguyên thủ quốc gia và giới chức cao cấp lãnh đạo các nước đã hiện diện tại sự kiện được cho là đang tạo dấu ấn quan trọng cho Trung Quốc và Chủ tịch Tập Cận Bình.

Ông Tập nói đã đến lúc thế giới thúc đẩy sự phát triển cởi mở và khuyến khích xây dựng hệ thống "các quy tắc về thương mại và đầu tư toàn cầu công bằng, hợp lý và minh bạch".
"Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển của mình với tất cả các nước. Chúng tôi sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác," ông nói.
"Cho dù họ đến từ châu Á, châu Âu, châu Phi hoặc châu Mỹ, họ đều là các đối tác hợp tác trong việc xây dựng Vành đai và Con đường."
Ông Tập không đưa ra khung thời gian cho việc phân bổ ngân quỹ cho các dự án được đưa ra vào Chủ Nhật.
Các nhà lãnh đạo đến từ 29 quốc gia đang tham dự diễn đàn Một vành đai, Một con đường, bế mạc vào thứ Hai, trong đó có Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayep Erdogan.
Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, người đang có chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc trong thời gian 11-15/5, cũng có mặt tại diễn đàn.
Một số nhà lãnh đạo châu Âu khác, bao gồm các thủ tướng của Tây Ban Nha, Ý, Hy Lạp và Hungary, cũng tham dự hội nghị thượng đỉnh.
 http://www.bbc.com/vietnamese/world-39913441

THÔNG CÁO BÁO CHÍ LÀM TẠI PARIS NGÀY 10-5-2017

THÔNG CÁO BÁO CHÍ LÀM TẠI PARIS NGÀY 10-5-2017


Lễ Phật Đản 2641 tại Tu viện Long Quang, Huế — Nhằm ngăn chận tham gia Đại lễ Phật Đản : Tổng Thư ký Viện Hoá Đạo và 2 Huynh trưởng Gia Đình Phật tử Việt Nam bị công an bắt đi làm việc — Thư kêu gọi đóng góp tịnh tài của Tổng vụ trưởng Tổng vụ Từ thiện Xã hội Giáo hội tại Hoa Kỳ


PDF: https://tinyurl.com/kchj7nt


PARIS, ngày 10.5.2017 (PTTPGQT) - Viện Hoá Đạo vừa gửi đến Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế để phổ biến Bản tường trình số 1 về Đại lễ Phật Đản do Viện Hoá Đạo Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN) tổ chức tại Tu viện Long Quang, Huế.


Qua bản tường trình mới thấy rõ những ngăn cản, úc hiếp của Công an đối với một lễ nghi tôn giáo quan trọng có từ hàng nghìn năm trên đất nước Việt Nam : Đại lễ Phật Đản của Đức Thích Ca Mâu Ni Phật. Đạo hữu Lê Công Cầu, Tổng Thư ký Viện Hoá Đạo và hai Huynh trưởng Gia Đình Phật tử Ngô Đức Tiến và Nguyễn Văn Đê bị công an triệu đi “làm việc”. Nói là “làm việc” nhưng kỳ thực là nhận chịu sự thoá mạ của công an đối với GHPGVNTN. Không chỉ thoá mạ mà còn bắt buộc người “làm việc” phải cam kết từ bỏ GHPGVNTN, cam kết không về Tu viện Long Quang tham gia Đại lễ Phật Đản. Dưới đây là toàn văn Bản tường trình số 1.



Đạo hữu Tổng vụ trưởng Tổng vụ Từ thiện Xã hội GHPGVNTN Hải ngoại tại Hoa Kỳ cũng vừa gửi đến Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế để phổ biến Thư Kêu góp đóng góp tịnh tài cho những Phật sự cùa Giáo hội trong nước. Chúng tôi xin đăng tải thư ấy dưới đây.







GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT

VIỆN HOÁ ĐẠO


Tu Viện Long Quang – Thị Xã Hương Trà - Tỉnh Thừa Thiên Huế

Phật lịch 2561

Số 06.17/ VHĐ/BT





ĐẠI LỄ PHẬT ĐẢN QUỐC NỘI
PHẬT LỊCH 2561-2017
(Bản Tin Số I)


Ngưỡng trình : - Đức Đệ Ngũ Tăng Thống GHPGVNTN


Kính trình :
- Hòa Thượng Viện Trưởng Viện Hóa Đạo
- Chư Tôn Đức Hội Đồng Lưỡng Viện GHPGVNTN
- Hòa Thượng Chủ Tịch HĐĐH/GHPGVNTNHN/HK


Kính gởi :
- Ông Chủ Tịch Ủy Ban Bảo Vệ Quyền Làm Người Việt Nam
- GS Giám Đốc Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế.
- CS Giám Đốc Phòng Liên Lạc Phật Giáo Quốc Tế.
- Đồng bào Phật Tử trong và ngoài nước


NAM MÔ BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT


Ngưỡng Bạch Chư Tôn Đức,
Kính thưa liệt Quý Vị,


Mùa Phật Đản đã đến, ngày Đại Lễ Chính Thức đã gần kề, Bản Tin nầy ngoài việc tường trình Phật Sự lên Chư Tôn Đức và đồng bào Phật tử các giới, tôi xin trân trọng kính gởi đến Ông Chủ Tịch Ủy Ban Bảo Vệ Quyền Làm Người Việt Nam, GS Giám Đốc Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế và CS Giám Đốc Phòng Liên Lạc Quốc Tế với nỗi niềm sau :

Chư Tăng, Phật tử đưa 3 Vòng hoa đến Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo


I/. HAI HUYNH TRƯỞNG CAO CẤP GĐPT BỊ MỜI LÀM VIỆC :


Ngày 28.4.2017, Công An Huyện Phú Vang đã mời :


*Huynh Trưởng Cấp Dũng Ngô Đức Tiến, Ủy Viên Tổ Kiểm Ban Hướng Dẫn Trung ương Gia Đình Phật tử Việt Nam (GĐPTVN).


*Huynh Trưởng Cấp Tấn Nguyễn Văn Đê, Ủy Viên Nội Vụ Ban Hướng Dẫn Trung ương Gia Đình Phật tử Thừa Thiên.

đến Trụ Sở Công An huyện Phú Vang làm việc.


Vẫn nội dung cố hữu như những năm qua, mà công an thẩm vấn 2 anh là :

- Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất là một tổ chức bất hợp pháp

- Các Ông tham gia GHPGVNTN là các Ông vi phạm luật pháp.

- Các Ông phải cam kết từ bỏ GHPGVNTN.

- Các Ông phải cam kết là không được đến Chùa Long Quang.

Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo cạnh Cầu Trường Tiền Huế



Hai Huynh Trưởng đã cương quyết giải thích GHPGVNTN là một tổ chức hợp pháp mà bằng chứng hiển nhiên là Đảng và Nhà Nước đã không có một văn kiện nào giải thể hay ngăn cấm chúng tôi sinh hoạt, cho nên việc khủng bố, ngăm cấm chúng tôi sinh hoạt là Nhà Nước đã vi phạm pháp luật chứ không phải chúng tôi vi phạm.


Phía Công An đã đưa ra một công văn xa xưa do Ông Ngô Hòa, nguyên Phó Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Huế ký, nội dung ngăn cấm một buổi lễ của GHPGVNTN Tỉnh Thừa Thiên Huế (lâu quá tôi không còn nhớ rõ) để chứng minh là Nhà Nước đã có văn bản ngăn cấm cụ thể, buộc 2 Huynh Trưởng phải thi hành.


Hai Huynh Trưởng đã phản bác rằng GHPGVNTN là một Giáo Hội không những có tầm cở Quốc Gia mà cả Quốc Tế, vậy nên một ông Phó Chủ Tịch Thành Phố không đủ tư cách ra văn bản ngăn cấm, do đó đối với chúng tôi văn bản ấy chẳng có giá trị gì cả. Chúng tôi yêu cầu Nhà Nước muốn ngăn cấm hay giải thể thì hãy chính thức ra văn kiện rõ ràng trước Toàn Dân và Quốc Tế, nếu đúng với Hiến Pháp và các Công Ước Quốc Tế của LHQ về Tự Do Tôn Giáo chúng tôi sẽ thi hành.


Hai Huynh Trưởng đã cương quyết bảo vệ quan điểm của mình cho nên Công An trách hai Ông “lỳ” và ép buộc hai Huynh Trưởng phải viết cam kết.


Trước sự quyết liệt của Công An, hai Huynh Trưởng trả lời : Chúng tôi không viết cam kết, nếu các ông éo buộc, chúng tôi phát nguyện Tự Thiêu để bảo toàn Lý Tưởng của mình.


Buổi làm việc nầy có mục đích gì ? — Theo tôi, đây là một đòn phủ đầu, gây tâm lý hoang mang, lo sợ, e dè cho Phật Tử nói chung và Đoàn Viên GĐPT nói riêng để gián tiếp ngăn cản Phật Tử đến tham dự Đại Lễ Phật Đản PL 2561-2017 tại Lễ Đài Long Quang. Lý do khác, là 2 Huynh Trưởng Ngô Đức Tiến và Nguyễn Văn Đê là những Huynh Trưởng tiêu biểu của tỉnh Thừa Thiên, lại cư trú tại Huyện Phú Vang mà tiềm năng của GHPGVNTN tại Huyện Phú Vang là một trong những cơ sở lớn nhất trong toàn Tỉnh, nên họ nhắm đánh vào các cơ quan đầu não.

Chư Tăng Niêm hương Bạch Phật trước Đài Kỷ niệm



II/. TỔNG THƯ KÝ VIỆN HOÁ ĐẠO KIÊM VỤ TRƯỞNG GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VỤ, BỊ MỜI LÀM VIỆC :


Ngày 03.5.2017 (08.4.âm lịch) sau khi làm lễ đặt vòng hoa tại Đài Kỷ Niệm Thánh Tử Đạo xong, vừa về đến nhà lúc 7g tối thì tôi, Lê Công Cầu, nhận được giấy mời làm việc với Công An lúc 8g sáng ngày 4.5.2017.


Trong một ngày làm việc, Công An khai thác nội dung bản Tâm Thư Số 1 của tôi và Thông Bạch Phật Đản PL 2561-2017 do Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế phổ biến.


Thực tế mà nói, nội dung làm việc không có gì gay gắt lắm, tôi trình bày có tình, có lý và họ đã lắng nghe, cũng như tôi đã lắng nghe họ (tôi sẽ xin tường trình trong Tâm Thư Số 2 sắp tới vì bản tin nầy hơi dài).


Vậy mục đích chính của buổi làm việc nầy là gì ? Vì Tâm Thư Số 1 — Không ! Vì Thông Bạch Phật Đản — Không ! Việc mời tôi làm việc một cách cấp bách, chỉ trước Phật Đản một tuần lễ, sự việc nầy sẽ được loan truyền khắp Tỉnh Thừa Thiên Huế, ảnh hưởng không ít đến tâm lý hoang mang, lo sợ, e dè cho Đồng Bào Phật Tử, nhất là Đoàn Viên GĐPT, cho nên mục đích chính không gì khác hơn là gián tiếp ngăn cản Phật Tử đến tham dự Đại Lễ Phật Đản tại Tu Viện Long Quang, nơi đặt văn phòng Viện Hóa Đạo GHPGVNTN như tôi đã trình bày về hai Huynh Trưởng nêu trên.

______________________


Lẽ ra tôi phải gởi Kháng Thư lên các cấp Chính Quyền, tuy nhiên qua kinh nghiệm tôi thấy Chính Quyền đã biểu lộ sự vô cảm và khinh thị đối với công dân nên tôi gởi nỗi niềm bị bức hiếp nầy đến Ông Chủ Tịch Ủy Ban Bảo Vệ Quyền Làm Người Việt Nam, Gíao sư Giám Đốc Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế và Cư sĩ Giám Đốc Phòng Liên Lạc Phật Giáo Quốc Tế, giúp lên tiếng bảo vệ anh em Huynh Trưởng chúng tôi, bảo vệ Gia Đình Phât Tử chúng tôi, bảo vệ Giáo Hội chúng tôi đã chịu đựng quá nhiều đau đớn trong quá trình phụng sự Đạo Pháp và Dân Tộc.



III/. LỄ KHAI KINH PHẬT ĐẢN VÀ ĐẶT VÒNG HOA TẠI ĐÀI KỶ NIỆM THÁNH TỬ ĐẠO, HUẾ.


Theo tinh thần Thông Bạch Phật Đản Phật Lịch 2561-2017 do Hòa thượng Viện Trưởng Viện Hóa Đạo ban hành, được Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế phổ biến ngày 26.4.2017, thời Khai Kinh Đại Lễ Phật Đản khai diễn lúc 8 giờ sáng ngày mồng 8 tháng 4 Đinh Dậu (03.5.2017) tại Tu Viện Long Quang nơi thiết trí Lễ Đài Chính của GHPGVNTN.


Buổi lễ đặt dưới sự chứng minh của Hòa Thượng Thích Minh Quang, Chánh Văn Phòng Viện Hóa Đạo GHPGVNTN, Trú trì Tu viện Long Quang, phần nghi lễ do Chư Tăng bổn tự phụ trách với sự tham dự của Phật tử địa phương.

Các Huynh trưởng GĐPT đứng quanh Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo



Cũng theo tinh thần Thông Bạch, lễ đặt vòng hoa tại Đài Kỷ Niệm Thánh Tử Đạo gần cầu Trường Tiền khai diễn lúc 15g 30 cùng ngày.

Năm nay duyên lành, Hòa Thượng Viện Trưởng Viện Hóa Đạo Thích Thanh Quang không bị chận đường như năm ngoái, Ngài đã cùng chư Tăng Ni, và các Huynh Trưởng trong Ban Hướng Dẫn GĐPT Quảng Nam Đà Nẵng vượt chặng đường hơn 100 cây số, hiện diện tại nơi hành lễ rất sớm.


Tại đây, phái đoàn Chư Tăng Tu Viện Long Quang, đại diện Đạo Tràng Thập Thiện và Bồ Tát Giới, đại diện các đơn vị Gia Đinh Phật Tử Bắc Thừa Thiên từ các huyện Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, các đơn vị Tả Ngạn, Hữu Ngạn, Nội Thành Huế, đại diện các đơn vị phía Nam từ các huyện Phú Vang, Hương Thủy, Phú Lộc đều có mặt, nhất là các đơn vị rất xa như Hải Nhuận, Lăng Cô, Nước Ngọt…

Đặc biệt có sự tham dự của Hòa Thượng Thích Toàn Lạc, trú trì Chùa Kim Quang, Huế, luôn đồng hành trong các hoạt động của Giáo Hội.


Lễ Tưởng Niệm Chư Thánh Tử Đạo trùng thời điểm với Festival Làng Nghề do Nhà Nước tổ chức, vì thế Đài Kỷ Niệm Thánh Tử Đạo nằm lọt trong khuôn viên trưng bày của lễ hội cho nên Chư Tăng và Phật Tử rất lo lắng sẽ gặp trở ngại. Tuy nhiên dù hiện trường còn ngổn ngang nhưng buổi lễ đã thành công viên mãn.


Đúng giờ hành lễ, 3 vòng hoa được đặt trước Đài Kỷ niệm, mang các giòng chữ :


GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT
HỘI ĐỒNG LƯỠNG VIỆN
THÀNH KÍNH TƯỞNG NIỆM


ĐẠO TRÀNG THẬP THIỆN VÀ BỒ TÁT
TU VIỆN LONG QUANG
THÀNH KÍNH TƯỞNG NIỆM


GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM
THÀNH KÍNH TƯỞNG NIỆM

Các chị Huynh trưởng GĐPT nhiễu quanh Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo


Theo sau ba vòng hoa, là Hòa Thượng Viện Trưởng cùng Chư Tăng tiến vào Lễ Đài, sau Chư Tăng là đại diện Gia Đình Phật Tử và đại diện Đạo Tràng trang nghiêm cử hành lễ Tưởng Niệm.


Hòa Thượng Viện Trưởng niêm hương Bạch Phật và dâng lời tác bạch lên Chư Thánh Tử Đạo, tất cả đồng đảnh lễ tam bái, rồi Hòa Thượng Viện Trưởng cùng tất cả Phật Tử nhiễu ba vòng quanh Lễ Đài bày tỏ lòng tri ân và thương cảm với những người đã nằm xuống bên giòng sông Hương thơ mộng, bên cầu Trường Tiền lịch sử để mở đầu một giai đoạn hào hùng của Dân Tộc và Đạo Pháp.


Buổi lễ kết thúc lúc 16g, Chư Tăng và Phật Tử cung tiễn Hòa Thượng Viện Trưởng hồi trú xứ, các phái đoàn lưu luyến chia tay, hẹn gặp nhau tại Tu Viện Long Quang ngày Thế Tôn thị hiện. Lúc 8 giờ tối, tôi trở lại Đài Kỷ Niệm thì những băng rôn trên các vòng hoa đã bị “ai đó” tháo gở như các năm trước.


NAM MÔ LÂM TỲ NI VIÊN VÔ ƯU THỌ HẠ
BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT


Phật Lịch 2561 – Tu Viện Long Quang,
ngày 6 tháng 5 năm 2017
Tổng Thư ký Viện Hoá Đạo
Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (đã ấn ký)NGUYÊN CHÁNH LÊ CÔNG CẦU


Thư kêu gọi đóng góp tịnh tài cho Lễ Huý nhật Đức Cố Đệ Tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang


THƯ KÊU GỌI ĐÓNG GÓP TỊNH TÀI
TỔ CHỨC LỄ HUÝ NHẬT
ĐỨC CỐ ĐỆ TỨ TĂNG THỐNG THÍCH HUYỀN QUANG


KÍnh Bạch Chư Tôn Đức Tăng Ni,
Kính Thưa Quý Đạo Hữu Đồng Hương Phật Tử,

Thấm thoát đã 9 năm trôi qua từ ngày Đức Đệ Tứ Tăng Thống xả bỏ báo thân (2008) rời xa tất cả chúng ta, sau 88 năm có mặt nơi cõi ta bà này. Nhất là 33 năm cuối đời bị tù tội, lưu đày, quản chế, rồi lâm trọng bệnh, vì Ngài cùng với Đức Đệ Ngũ Tăng Thống kiên cường, bất khuất bảo vệ tính pháp lý lịch sử của GHPGVNTN không để cho nhà đương quyền giải thể.

Năm nay, lễ húy nhật của Ngài được tổ chức vào ngày mùng 3 tháng 6 măm Đinh Dậu (tức 26 tháng 6 năm 2017) tại Tu viện Nguyên Thiều tỉnh Bình Định.

Để tỏ lòng cung kính tưởng niệm và tri ân công đức sâu dày của bậc chân tu, vị lãnh đạo tối cao GHPGVNTN đã quên mình, dốc lòng hy sinh cho Đạo Pháp, cho Dân Tộc quyết mang lại Tự Do Tôn giáo, Dân Chủ ,và Độc Lập dân tộc cho quê hương. Phổ Chiếu xin hết lòng mời gọi Chư Tôn đức và đồng bào Phật tử các giới hãy nhín chút tịnh tài, cùng nhau chung sức đóng góp cho đại lễ Huý nhật Ngài được viên thành. Số tịnh tài này nhằm trang trải lễ huý nhật, đồng thời giúp đỡ phương tiện di chuyển cho hàng Giáo phẩm cùng một số Phái đoàn Gia Đình Phật tử ở xa về Tu viện Nguyên Thiều tham dự.

Biết rằng lễ Phật Đản chung của GHPGVNTN được tổ chức tại chùa LIÊN HOA, thành phố Houston và ngày Húy nhật của Đức Cố Đệ Tứ Tăng Thống gần kề nhau, nhưng mỗi đại lễ mang một ý nghĩa quan trọng khác nhau, nhất là cho Phật sự của Giáo hội chúng ta ở quốc nội, mỗi năm chỉ có một lần.

Đây cũng là cơ hội để chúng ta biểu tỏ lòng biết ơn, và ghi tâm khắc cốt hình bóng của bậc cao Tăng thạc đức đã gìn giữ mạng mạch Chánh Pháp của GHPGVNTN trong thời đại điêu linh của đất nước : Ngài đã “Một Đời vì Đạo vì Dân”.

Phổ Chiếu kính xin bày tỏ trước, lòng tri ân đóng góp của Chư Tôn Đức Tăng Ni, và Quý Đạo Hữu Đồng Hương Phật Tử.

Mọi đóng góp tịnh tài, xin gửi về :


Đạo hữu Thanh Tâm Huỳnh Hồ Hương, Tổng Thủ quỹ GHPGVNTN-HN/HK
Chùa LIÊN HOA
6709 Howell-Sugar Land Road - Houston TX. 77083
Chi phiếu xin ghi tên người nhận là : GHPGVNTN – HNHKMemo (ghi chú tiền gửi) : Yểm trợ Húy nhật Đức Cố Đệ Tứ Tăng Thống


Nam Mô Bổn Sư THÍCH CA MÂU NI PHẬT.


P.l. 2561 - Houston, ngày 10 tháng 5 năm 2017
Tổng vụ trưởng Tổng vụ Từ Thiện Xã hội