VU DUNG * TRUYEN NGAN

=


MỐI TÌNH THIÊN THU

Vu Dung

Những mối tình chung thuỷ ...

Dù năm tháng trôi qua ...
Dù Âm Dương cách biệt ...

Bà Tâm lau dọn bàn thờ, sắp xếp lại đĩa trái cây, thắp nén nhang lên bàn thờ ông Cả rồi lâm râm khấn vái, mắt bà nhoà lệ, đã bao đêm bà thổn thức một mình .......

Thế mà đã hơn 50 năm kể từ ngày ông ra đi . Ông ra đi trong một đêm tối quá vội vàng, không kịp nói một lời giã biệt. Ngày đó ông bà lấy nhau vừa được 10 năm, bà mới 27 và ông bước sang tuổi 30, ba đứa con đều còn nhỏ . Bà thoáng nhớ lại ngày cưới ...

Ngày nhà trai sang đón dâu, bà còn là cô gái rất ngây thơ, e ấp trong tấm áo dài gấm đỏ, chiếc kiềng vàng chạm trổ tinh vi vòng quanh cổ, đôi xuyến rồng phượng vướng trên tay... Họ hàng hai gia đình đến rất đông, đứng chật hai bên bàn thờ, đèn nến sáng lung linh, những mâm quả còn phủ vải điều sắp đầy trên bàn thờ . Khi cô dâu được dẫn ra chào, bà nhớ bà rất hồi hộp, bà không dám ngước mắt lên nhìn ai và trong lòng hoang mang lo lắng . Bà sắp phải một mình xa nhà. Bà thoáng nghe nhà trai trịnh trọng xin đón dâu và lời dặn dò của Cha Mẹ làm lòng Bà thổn thức, không ngăn được dòng lệ. Con gái lớn lên phải đi lấy chồng, bà chỉ biết nghe theo lời Cha Mẹ .


Bà đã thoáng thấy ông đôi lần . Đó là một thanh niên cao lớn, dáng chững chạc. Bà nhớ nhất lần đầu ông tới nhà, lúc mời ông tách trà bà vô tình ngước nhìn lên bắt gặp một khuôn mặt điềm đạm sáng sủa, nụ cười làm bà thấy yên lòng và nhất là ánh mắt nhìn bà rất trìu mến làm lòng bà xao xuyến : bà đã yêu ông từ giây phút ấy .
Phần ông, vừa nhìn thấy bà, ông đã yêu ngay khuôn mặt ngây thơ trong sáng và dáng người mềm mỏng thanh xuân.





Ai cũng bảo bà may mắn làm dâu một gia đình danh giá, giàu có và rất tử tế. Bà rất lo vì đi làm dâu một nơi xa nhà, sống với những người xa lạ, bà chỉ biết tin tưởng vào sự che chở của ông . Gia đình ông bao đời hiếm con cháu, mỗi đời đều độc đinh, họ chỉ mong bà từ một gia đình đông con sẽ cho họ lắm cháu . Họ đã tìm mai mối nhiều đám, cuối cùng cất công từ xa đến cưới bà vì gia đình bà có tiếng nền nếp, đạo đức và các cô con gái đều xinh đẹp, đảm đang. Ông thì luôn cho mình may mắn lấy được bà : một cô gái trẻ đẹp, dịu hiền và rất chăm lo gia đình.

Ngay khi mới về làm dâu, kỳ giỗ tổ cả nhà đã thán phục tài nấu cỗ của cô dâu trẻ. Nhà bà họ hàng đông, giỗ chạp quanh năm nên cỗ bàn bà đã quen làm từ khi mới lớn. Các món ăn cổ truyền Mẹ bà đã dậy rất kỹ, những món cầu kỳ Mẹ bà cũng thuê thợ nấu cỗ từ Hà Nội về nhiều lần, bà đã học được gần hết . Bà lại chịu khó và khéo tay nên nấu ăn rất ngon và trình bày mỹ thuật .





Bà nhớ lúc còn nhỏ, một ông thầy bói nổi tiếng đã bảo bà rất khéo tay nhưng đường tình duyên không được may mắn, có chồng cũng như không và rất hiếm con. Mẹ bà lúc đầu cũng e ngại nhưng các chị bà đều lấy chồng xứng đáng và đông con nên không ai muốn tin lời thầy đoán. Quả nhiên đám cưới bà, ai cũng thấy là tình duyên thật tốt đẹp .


Ông theo Tây học nên không tin bói tướng . Ông rất yêu chiều bà còn cha mẹ chồng hiếm con nên rất quý con dâu. Bà sớm có tin mừng, năm đầu đã có ngay đích tôn cho dòng họ. Đó là tin vui lớn, yến tiệc suốt ba ngày, trong họ ngoài làng được mới tới ăn mừng. Thằng bé khôi ngô khoẻ mạnh và giống hệt bố, là nguồn vui vô hạn cho đại gia đình. Ba năm sau bà sinh thêm 1 trai và 1 gái . Họ độc đinh nay đã thành đa đinh.

Bà đã tưởng cuộc đời bà mãi yên ấm bên chồng con, với hạnh phúc bà không còn ao ước gì hơn . Nhưng rồi chiến tranh bỗng lan tràn, Việt Minh nổi lên, Tây càn quét khắp nơi ...

Một tối khuya một đám người súng ống trên vai tới nhà kêu đàn ông phải đi họp gấp. Ông nghi chuyện chẳng lành nhưng toan tính lẩn trốn không thành, họ đã chặn cửa trước cửa sau, xông vào nhà sục sạo khắp nơi... Ông và người cha già bị lôi đi vội vàng, chỉ kịp ngoái lại nhìn vợ con, ánh mắt rất lo âu. Họ còn trấn an đi họp gấp rồi về ngay.
Bà hoang mang lo lắng, dạo này thỉnh thoảng có vài người đàn ông trong tỉnh bỗng mất tích . Bà nhớ tới những tiếng thở dài của ông trong đêm khuya ... không hiểu ông có tham gia chống đối gì không ?



Suốt buổi tối hôm đó rồi qua đêm, hai mẹ con đã mỏi mòn trông chờ, không thấy cha con ông về . Suốt hôm sau cũng không thấy bóng dáng người thân, mấy ngày sau nghe nói tối đó họ đã bắt đi trong làng tất cả 16 người . Rồi ngày qua tháng lại hai cha con cứ mãi biệt vô âm tín. Cụ bà nhờ người lặng lẽ tìm kiếm khắp nơi cũng không thấy tin tức, hy vọng ngày một tàn lụi dần ...



Chiến cuộc ngày thêm trầm trọng, cụ bà ngày ngày buồn khổ đợi tin chồng con , trở bệnh nặng rồi vài tháng sau qua đời . Bà thì nước mắt đầy vơi, ôm đàn con thơ mà thương chồng thương cha mẹ, tủi phận mình bơ vơ nơi xứ lạ ... Gia đình bà được tin dữ nhắn người cho đón mẹ con về nhưng người đón chưa tới thì giặc đã tràn tới thôn xóm, mọi người hốt hoảng bỏ làng xóm ra đi, bà cũng theo đoàn người vội vàng ôm con bỏ nhà đi lánh nạn.


Bước thấp bước cao, bà bồng bế con thơ len theo bờ đê, bà gồng gánh hai đứa con lớn, lưng địu đứa nhỏ. Ban ngày ai cũng cắm cúi rảo bước, dù trời nắng gắt hay mưa dầm, dù bụng đói cồn cào, dù chân sưng nhức vì ngâm mãi trong bùn. Thỉnh thoảng đoàn người lại phải nằm rạp xuống ruộng tránh những lằn đạn xẹt qua hay vội vàng chạy tìm chỗ núp khi nghe tiếng máy bay xé không gian bay vụt tới. Bà tìm cách quay về quê xưa nhưng nghe nói vùng đó giặc cũng đã tràn tới, không biết gia đình bà nay đã lưu lạc phương nào .



Bà bán dần tư trang dấu diếm để nuôi con, những người hàng xóm tốt bụng đã giúp đỡ cưu mang mẹ con bà. Nhiều đêm mẹ con phải ngủ trong chuồng trâu bò hay bên những đống rơm rạ. Thời gian chạy loạn và những buồn khổ lo âu đã làm bà gầy xọp đi, những đêm thức trắng buồn tủi đầy nước mắt trước tương lai đen tối, những đứa trẻ đã bắt đầu gầy ốm ...

Rồi tật bệnh lan tràn, dịch tả dịch hạch ... hoành hành, thuốc men thiếu thốn . Bà đã khóc ngất khi đứa con trai lớn nhiễm bệnh, xanh lướt, lìa đời nhanh chóng trong tay bà . Đứa con trai mới đây còn bụ bẫm xinh đẹp, ngày ra đời đã được mọi người đón mừng biết bao, được chăm sóc tẩm bổ , bà đã bao công sức đêm ngày nuôi dưỡng mà sao Trời nỡ bắt đi quá vội vàng ? Ít ngày sau đến đứa con gái nhỏ ốm nặng, sốt li bì, mắt yếu ớt nhìn mẹ, không còn ăn uống được nữa, rồi cũng theo anh ra đi . Bà gào khóc khản cổ, mọi người phải khuyên can mãi và giúp bà chôn cất con bên đường . Bà tưởng không thể sống nổi nữa nhưng đứa con trai bé bỏng vẫn níu chặt lấy mẹ, bà lại phải lê bước theo mọi người ...



Mấy tháng sau bà mới gặp lại gia đình . Gia đình bà đã về lánh nạn nơi quê Ngoại . Bà oà khóc tức tưởi trong lòng Mẹ, biết bao thay đổi, mất mát to lớn đã đến với Bà . Bà giờ chỉ còn đứa con trai nhỏ là niềm an ủi duy nhất . Mọi người chưa hoàn hồn thì xẩy ra cuộc di cư vào Nam .

Bà theo đại gia đình vào Saigon ...

Đến Saigon ai cũng ngơ ngác nhìn thành phố xa lạ, trời nóng như đổ lửa, xe cộ ồn ào, người đi lại tấp nập, bụi như hoà trong không khí. Lòng hoang mang với đời sống mới, người Hà Nội vẫn nhớ nhung thành phố cũ êm đềm, những hàng cây xanh mát rủ bóng bên đường, những ghế đá quanh hồ, những cây liễu rủ mình đong đưa trước gió, bao cảnh thân quen của thành phố thanh lịch nay đã xa vời ...


Nhớ cả những món ăn Hà Nội cầu kỳ, nhớ thành phố bốn mùa thay đổi thơ mộng quá ... Bù lại người Saigon thân thiện, cởi mở, món ăn Saigon lạ kỳ hấp dẫn, những món cuốn đầy rau xen tôm thịt, nước chấm chua chua ngọt ngọt . Món cá nướng thơm lừng, món hủ tíu, bánh canh, bánh xèo ngon miệng, các tiệm nhậu khắp nơi, các món lẩu, món xào lăn, đủ loại gỏi cay xè ... luôn đắt khách. Nơi đâu người ta cũng có thể ngồi ngoài đường nhâm nhi ly cà phê, la cà chuyện vãn cả buổi ... Dân Saigon sống thoải mái tà tà, hưởng đời sống dễ dàng, không khó khăn câu nệ .

Rồi đời sống mới cũng quen dần ... Riêng bà, ra đi là bà đã bỏ lại tất cả. Niềm hy vọng ông sẽ trở về như ngọn đèn dầu tàn lụi dần. Bà đau lòng nghĩ tới người chồng chắc đã không sống sót nổi, bà nghe nói hàng chục ngàn người đã bị bắt cóc, giết hại vì bị nghi ngờ, chống đối, chắc ông cũng không thoát được hạng người tàn ác ấy. Nếu còn sống, mấy năm qua ông đã tìm cách liên lạc về, bà đau xót nghĩ tới lúc ông bị sát hại, xác thân cha con ông đã bị vùi dập nơi nào ? bà nghĩ tới những nấm mộ hoang của chồng của con, của bao người thân không ai chăm sóc, bao đêm bà đã trằn trọc không ngủ, bao đêm nước mắt đã đẫm ướt gối, bà khóc cho tình duyên ngắn ngủi, cho chồng con vắn số, cho số mạng nghiệt ngã đã phủ chụp lên cuộc đời bà.



Bà luôn sống lại những năm tháng hạnh phúc, với người chồng thật tử tế, chăm sóc an ủi bà từ những ngày bà còn bơ vơ bước chân về nhà chồng, luôn nhớ thương cha mẹ, anh chị em mịt mùng xa cách. Những ngày bà mang nặng đẻ đau, ông đã lo hầm thuốc, chưng yến cho bà . Những ngày bà sốt mê man, ông đưa bà lên tỉnh chữa bệnh, đêm thức trắng canh chừng, thuốc men, an ủi, tẩm bổ cho bà. Những đứa con nhỏ ông đã dậy dỗ, chăm sóc quý hoá biết bao. Bà đã nhiều lần mơ thấy ông, ông chỉ lặng lẽ đứng đầu giường nhìn ngắm vợ con, sao coi ông buồn thảm, chẳng bao giờ cất tiếng nói một lời ? Một lần bà mơ thấy ông đi trên đường một mình, tay bế đứa con gái nhỏ, tay dắt đứa con trai đi bên cạnh . Từ ngày đó bà thấy lòng ấm áp hẳn, chắc bố con đã gặp lại nhau, hai đứa con bé bỏng của bà đã có bố chăm sóc, bà lại mơ đến ngày tái ngộ ...

Rồi bà cũng đi làm kiếm sống, bà học ít cũng chỉ làm việc văn phòng tầm thường. Gia đình người anh lớn đã mời mẹ con bà về ở cùng, lại có Mẹ ở chung nhà. Ai cũng yêu quý bà, không khí gia đình ấm cúng làm bà bớt thấy nỗi bất hạnh .



Ở sở làm nhiều người để ý đến bà, họ hàng cũng nhiều người muốn giới thiệu để bà bước đi bước nữa . Bà còn trẻ, mới vào tuổi ba mươi, bà không ăn diện nhưng nhưng trông đằm thắm, nét xinh đẹp ngày xưa vẫn còn. Người ta yêu quý bà vì tính nết đôn hậu, giỏi giang và tử tế với mọi người, bà luôn dịu hiền nhỏ nhẹ . Nhiều người yêu bà vì bà luôn lặng lẽ, nhất là đôi mắt giờ coi buồn vời vợi, họ muốn đem niềm vui đến cho bà, cùng bà xây dựng mái ấm . Bà đã từ chối tất cả, trái tim bà không còn chỗ, đã tràn đầy hình ảnh ông .

Bà không còn yêu ai được nữa, bà không thể sống với ai khác . Lễ giáo đã in sâu trong lòng bà, phu tử tòng tử ... nhưng chính tình yêu của ông đã ràng buộc bà mạnh mẽ nhất. Đêm đêm ôm đứa con trai nhỏ, bà chỉ nghĩ đến ông và hai đứa con vắn số . Đó là hạnh phúc của bà . Đôi lúc nhìn mọi người đủ đôi, bà cũng thấy cô đơn tủi thân nhưng bà không muốn bước thêm nữa . Bà không thể quay lưng lại người chồng thiếu may mắn, bị bức tử quá trẻ, bà không thể phản bội ông . Bà vẫn mãi yêu ông như xưa. Ông và hai con vẫn đợi chờ bà .



Rồi ngày tháng trôi qua, đứa con trai bé bỏng, hay đau ốm lúc nhỏ của bà nay đã thành một thanh niên cao lớn khoẻ mạnh. Cũng vẫn vóc dáng ông ngày trước, cũng vẫn cái cằm vuông và đôi mắt cương nghị, nụ cười cũng đầm ấm như ông thủa nào . Cậu cao hơn hẳn các anh chị em họ, thông minh và có trí nhớ tài tình . Cậu cũng được bác dậy dỗ thương yêu như các anh chị, cậu học giỏi, đậu rất cao và được học bổng đi Tây du học .

Bà hoang mang trước quyết định phải xa con ? Cậu rất có hiếu, luôn tôn kính Mẹ. Cậu hiểu lòng Mẹ đã hy sinh suốt đời, bà đã chịu nhiều đau khổ, cậu để bà suy nghĩ . Bà biết đứa con duy nhất là hạnh phúc của đời bà, xa con là cả nỗi lo âu, ai lo cho cậu miếng ăn giấc ngủ, lúc đau ốm lấy ai chăm sóc ? có người khuyên bà ở VN nhiều đại học, đâu cần phải đi xa. Họ bên chồng thì khuyên bà nên cưới vợ cho con trước khi du học để con phải trở về và không sợ lấy vợ đầm ! Bà nghĩ đến tương lai của con, đến chân trời rộng mở đang đợi chờ con, đến giấc mơ du học nó ôm ấp bao năm, lại còn hai anh họ cũng đang du học bên đó, bà quyết định cho con ra đi. Chuyện lấy vợ sớm chỉ làm đám anh em họ trêu chọc thêm .

Thế rồi Cậu lên đường du học.

Trời mùa xuân Paris thật tinh khiết, thành phố trong ước mộng đã trải ra trước mắt ... Hai anh họ đã đưa cậu đi thăm những thắng cảnh Paris, những địa danh nổi tiếng học nhiều năm trong sách vở như thân quen nay hiện ra rực rỡ .
Tour Eiffel cao sừng sững, dáng thanh nhã nổi bật trên nền trời xanh trong . Đứng trên tầng cao, cậu thấy bao quát hết thành phố, dòng sông Seine lượn quanh êm đềm và những kiến trúc cổ nổi bật từ xa.
Tới nhà thờ Đức Bà, thưởng thức túi hạt dẻ nóng, cậu chậm rãi quan sát kiến trúc thật cầu kỳ, những cửa sổ kính chạm khắc mỹ thuật, đầy mầu sắc, những tín đồ đang thành kính cầu nguyện . Cậu ghé vào, đốt nến cầu xin cho học hành thành đạt và nguyện ước được phụng dưỡng Mẹ một đời sống thanh nhàn an vui . Cậu thương nhớ Mẹ quá, Mẹ một đời đầy khổ đau.
Cậu bước vào vườn Luxembourg, đây những pho tượng phô mình kiêu hãnh, những ghế đá trải dài trong rừng cây, những cặp tình nhân âu yếm say sưa hoà mình với hạnh phúc cỏ cây đang khoe sắc . Trời đất thật tươi đẹp, quê người sao thanh bình quá !
Cậu được du ngoạn vài tuần trước khi vào học . Khi thì ghé Versailles, tưởng đến đời sống vương giả xa hoa của những bậc vua chúa, những vườn hoa bát ngát trồng tỉa công phu . Khi thì đi thăm viện bảo tàng Le Louvres, cậu mê say những tác phẩm nghệ thuật, những bức tranh tuyệt đẹp ngắm không chán mắt, cậu mê nhất những bức tượng điêu khắc, những phiến đá được đẽo gọt tài tình lộ rõ những thân thể mềm mại, những tà áo lụa buông nhẹ trên vai, nếp áo hờ hững rủ xuống từ phiến lưng mượt mà nghiêng bên gối. Thật là tài hoa, từ những tảng đá vô tri thô cứng các nghệ sĩ đã tạo thành những nhân dáng thướt tha đa cảm. Đúng là thành phố đầy nghệ thuật với các tài hoa từ bao thế hệ . Cậu cùng các anh la cà giữa phố xá đông người, hoà mình vào đám sinh viên nhâm nhi ly cà phê nóng thơm lừng, ngắm nhìn khách bộ hành qua lại .
Rồi lớp học bắt đầu, cậu miệt mài với sách vở . Năm đầu cậu học hành vất vả vì khó khăn ngôn ngữ. Cậu rất giỏi về Toán và những môn khoa học, năm sau cậu bắt kịp bạn bè rồi từ từ vượt trội .
Sau 4 năm cố gắng Cậu đã tốt nghiệp xong kỹ sư tại một trường nổi tiếng ở Paris rồi học tiếp lên cao. Cậu về thăm bà một mùa hè, đó là những ngày tháng tràn ngập hạnh phúc, đi bên con đã thành đạt , bà mãn nguyện đã làm tròn bổn phận với người đã khuất .
Những năm học sau đỡ bận rộn hơn, mùa hè cậu đi thăm các nước Âu Châu, khi thì đi trượt tuyết trên núi Alpes, khi thì đi thuyền trên hồ Thuỵ Sĩ, lúc đi tầu dọc theo sông Rhin, ngắm nhìn những lâu đài cổ xây trên núi cao dọc hai bên bờ sông ... Âu Châu thật đẹp, người thì tài hoa, cảnh thiên nhiên lắm ưu đãi .
Ba năm sau cậu đạt bằng tiến sĩ khoa học và sửa soạn về nước .

Cậu chưa kịp về, đất nước đã đổi chủ.

Chiến tranh bỗng thay đổi dồn dập từng ngày. Mọi người theo dõi tình hình trên truyền thông : Chiến sự xẩy ra quá nhanh, kết thúc bất ngờ. Những tính toán quốc tế ngoài tầm tay... Dân chúng Mỹ đã quá mệt mỏi, áp lực đè nặng lên chính phủ . Một đất nước quá sung sướng không thể kiên nhẫn, mạng sống họ rất quý không thể mất mát hơn , họ cúp hết viện trợ và ra đi ... miền Nam hoang mang ... miền Bắc tràn vào ... Cậu và các bạn bàng hoàng . Mẹ Cậu bị kẹt lại , không lẽ hai Mẹ con mãi xa nhau ?

Bà ở nhà hoảng sợ như dân chúng miền Nam : Họ kinh hoàng nghĩ tới những cuộc đấu tố ruộng đất dã man, những địa chủ bị lôi ra chửi rủa, ném đá, chôn sống ... rồi sau lại bảo sai lầm, xin lỗi ! Họ vẫn nhớ hàng trăm ngàn người dân vô tội bị bắt cóc trong đêm tối, bị sát hại không xét xử dù bị nghi ngờ chống đối, hay chính kiến khác biệt, với chủ trương thà giết lầm hơn tha lầm ! Họ lo âu trước viễn ảnh sẽ sống nghèo khổ, không còn tự do, lúc nào cũng sống nơm nớp lo sợ dưới một chế độ cai trị sắt máu. Dân miền Bắc đã một lần hoảng sợ di cư hàng triệu người vào Nam, vậy mà kỳ này một số lớn vẫn không thoát !



Bà cũng mừng cho con chưa về, còn được sống nơi xứ văn minh . Bà đau lòng nghĩ chắc không còn được gặp lại con nữa . Số bà thật cô đơn, từ ngày xa con bà tìm quên trong công việc, trong sự chăm sóc đại gia đình . Mẹ bà đã mất, các Anh Chị bắt đầu già yếu, bà đến từng nhà đêm hôm chăm sóc. Các cháu cũng đã lớn, bà dậy các cháu gái nấu ăn, may quần áo ... Bà sắm sửa cho chúng vu quy về nhà chồng, rồi lúc sinh nở nuôi con bà luôn đến nhà phụ giúp. Các cháu trai đi du học bà cũng lo đan từng chiếc áo lạnh, sắm sửa từ manh quần, tấm áo . Các cháu ai cũng yêu quý bà như Mẹ, hiếm con bà thương đàn cháu lắm .

Ít ngày sau chính quyền mới kêu gọi hoà hợp hoà giải, khoan hồng gọi đi học tập chính sách mới từ 3 ngày tới 1 tháng . Người miền Nam lại đau khổ phải bỏ gia đình ra đi, nhiều người bị giữ lại 5, 10, 15 ... năm ! Gia đình bà cũng không thoát khỏi cảnh đoạ đầy .

Ít năm sau, một ngày đẹp trời, một cô gái Việt từ phương trời Tây về ghé thăm bà. Cô nói tiếng Việt rất sõi, tiếng " Thưa Mẹ " của cô nghe thật tự nhiên và ngọt ngào . Cô cho biết là bạn học của cậu và muốn về ra mắt Bà. Bà nhìn ngắm cô gái, trông thật lễ độ và lanh lợi khoẻ mạnh. Chắc hai người đã yêu nhau lắm. Bà đi sắm áo cưới cho Cô, lựa từng món nữ trang kiểu cổ mà Cô rất ưa thích. Bà đưa Cô ra bàn thờ Ông khấn vái, giới thiệu với Ông người con dâu tương lai.

Cậu nhìn xấp áo cưới Mẹ sắm cho cô bạn, dạo này cậu cũng để ý đi tìm một cô gái ngoan hiền, mấy cô bạn học cũng tỏ ý chăm sóc cậu. Cậu có tiếng đẹp trai và học giỏi, nhiều cô gái bao quanh săn đón. Cậu nhìn cô bạn cậu đã có cảm tình, cô học giỏi và lanh lợi, cô đã được người Mẹ mình yêu quý chọn lựa. Vài tháng sau đám cưới rất vui nhưng lòng cậu vẫn nuối tiếc sự vắng mặt của Mẹ, Mẹ đâu được ra khỏi nước dễ dàng ! .

Vài năm sau họ bắt đầu cho bảo lãnh, cậu làm ngay giấy tờ gửi về . Thế là cuối cùng bà được sang Pháp với con cháu . Bà tự tay nuôi nấng ba đứa cháu nội, bà ôm ấp chúng như báu vật, kể lể về quê Nội quê Ngoại xa vời, về Ông Nội sớm ra đi. Bà dậy cháu nền nếp quê hương xưa, những câu chuyện thủa thanh bình, thời chinh chiến ... bà sớm ươm trong tâm hồn cháu đạo đức cổ truyền, thấm đượm tình tự dân tộc Việt .


Với tâm hồn ấy, lớn lên theo học văn chương, cháu gái lớn của Bà đã viết truyện, đã được giải thưởng văn chương cao quý của nước Pháp, đã giới thiệu tinh tuý của nền văn học Á Đông với người phương Tây. Gia đình hiếm hoi, cháu đích tôn của Bà hơn 10 năm sau mới ra đời, lại sinh thiếu tháng, Bà lo âu cầu nguyện khắp nơi, hàng ngày cầu nguyện Ông che chở cho cháu, rồi cháu cũng qua cơn hiểm nguy, lớn lên vững vàng khoẻ mạnh.



Nay Bà đã ngoài 80, các cháu đã lớn, bà trồng một vườn hoa nhỏ, vài cây ăn trái sau vườn, thỉnh thoảng bà bày hoa trái trên bàn thờ Ông và các Cụ. Bà ngắm hình Ông vẫn trẻ mãi, đôi khi bà tưởng như ông vẫn đứng sau lưng bà, hai tay choàng lên vai bà như thủa xa xưa . Đôi lúc ở nhà một mình, lơ mơ trong giấc ngủ ngày, bà choàng tỉnh thấy Ông và hai con đang ở quanh bà, mắt Ông vẫn nhìn bà trìu mến .


Các cháu nội bà đã thành đạt, bà chỉ còn khắc khoải mối bận tâm suốt đời là kiếm cho ra ngôi mộ Ông và cụ Nội, đưa về chôn cất nơi nghĩa trang gia đình, để hương khói phụng thờ, không còn vất vưởng hoang lạnh .

Bà nghe nói ở Thanh Hoá có người tìm mộ rất giỏi . Bà đã bàn với con trai phải về, tìm cho ra mộ Ông .

Bà phải tìm ra mộ Ông trước khi nhắm mắt .

Sau khi nghe kể về những chuyện tìm ra mộ thần kỳ của cô Hương ở Thanh Hoá bà thấy lòng tràn ngập hy vọng . Niềm khắc khỏai suốt đời của bà là tìm ra mộ Cụ và Ông, bà luôn xót thương hai thân xác bị chết oan vất vưởng hoang lạnh . Không quản tuổi già, sức yếu bà dò hỏi kỹ lưỡng về địa điểm ở Thanh Hoá rồi cùng con trai từ Pháp bay về . Sau mấy ngày lặn lội bà cũng tới được đúng địa chỉ .

Đó là một căn nhà nhỏ, phòng ngoài và sân đầy người ngồi đợi , phòng thờ chính ở tận phía trong . Họ bảo không cần ghi tên, cứ khấn tên người nhà mình, khi nào hồn nhập về họ sẽ gọi gia đình vào. Có người đợi cả tuần, có người mới tới đã được kêu vào . Thỉnh thỏang lại có người ra đọc tên, và vài người lại kéo nhau vào phòng trong .



Bà thắp nhang thành tâm khấn vái tên ông và các cụ . Khoảng một giờ sau đang hoang mang chờ đợi thì bà bỗng nghe đọc tên cụ ông. Bà và con trai vội vã bước vào phòng trong . Bà thấy một phụ nữ còn trẻ ngồi trước bàn thờ đầy các pho tượng và rất nhiều bài vị, khói nhang nghi ngút .


Cô gái dáng ngồi đang lắc lư, đôi mắt như từ cõi xa xăm, bà chưa kịp định thần bỗng cô đồng cất giọng hỏi "Mẹ con chị Cả Tâm mới về đấy ư ?". Bà vội vái lạy rồi cụ lại bảo tiếp "Anh Cả có về cùng với tôi nhưng anh ấy xúc động quá, khóc mãi nên đã không cầm lòng ở lại nổi . " Cụ hỏi thăm gia đình, các con cháu rồi kể lể chuyện xưa . Cụ bảo đêm đó hai cha con bị bắt đi cùng với một nhóm người, họ đưa sang tỉnh bên và đêm sau thì họ giết tất cả. Bà khóc sụt sùi xót thương , đau đớn biết hai cha con đã bị sát hại tàn nhẫn . Cụ tỉ mỉ chỉ chỗ chôn thân xác của hai cha con và ao ước được đưa về chôn cất ở quê nhà .

Sau đó bà và con trai theo đúng lời dặn dò đã tìm ra hai ngôi mộ chôn vội, ngay nơi Cụ đã chỉ ở tỉnh bên . Bà đã nhờ người đem về chôn cất chu đáo ở nghĩa trang gia đình . Phần cậu thì kín đáo đi thử DNA .

Năm sau bà lại trở về Thanh Hoá hy vọng được gặp Ông. Lần này bà đã được toại nguyện. Với giọng rất xúc động , Ông nói mấy chục năm qua ông vẫn luôn theo bà và con cháu, ông vẫn thường sang Pháp thăm bà. Bà nhớ tới nhiều lần bà mơ thấy ông đứng ở đầu giường lặng lẽ, đôi khi ở bên Pháp bà linh cảm thấy ông ở gần bên . Ông cám ơn bà đã đưa ông về an nghỉ nơi đất Tổ Tiên. Bao năm qua Ông vẫn luôn thương nhớ, chờ đợi Bà. Nước mắt cứ lặng lẽ tuôn rơi đầm đìa trên khuôn mặt đã nhăn nheo của Bà khi nghe ông kể lể ....

Trên đường trở về Pháp, lòng Bà thật ấm cúng. Nỗi khắc khoải bao năm nay đã được giải toả . Bà đã mãn nguyện được gặp lại ông, kể lể bao nỗi niềm. Nay Bà đã đưa được Cụ và Ông về tới nghĩa trang quê nhà, bên mộ hai đứa con nhỏ Bà đã chuyển về mấy năm trước . Nay đêm đêm Bà đã có giấc ngủ yên, và lòng Bà cuối cùng đã có sự an tịnh.

Bà nghĩ tới số mạng nghiệt ngã, tới dòng họ Nội hiếm hoi, tới cuộc chiến tàn khốc, tới cuộc đời đầy nước mắt của bà . Nay mọi chuyện đã lắng đọng, số mạng đã an bài. Của cải mất đi vợ chồng Cậu đã xây dựng lại tất cả . Bà nhìn căn nhà rộng rãi giữa thủ đô Paris, những căn nhà nghỉ mát ngoài bãi biển, tuổi già của bà thật đầy đủ. Phải chi có ông cùng bà an hưởng. Đền bù nhất cho bà là tấm lòng hiếu đễ của Con và những đứa cháu nội thành đạt, lòng quý hoá của mọi người .

Con cháu giờ đã trưởng thành, bổn phận nay đã vẹn tròn, Bà cảm thấy mình đã sẵn sàng để về bên Ông. Ngôi mộ dành cho Bà được để sát bên Ông . Ông Bà sẽ ngàn đời không còn xa cách nữa .

=