Tuesday, June 9, 2009

BBC * VÕ VĂN KIỆT

Một người 'thiệt tình'

Trần Tiến Dũng


Viết cho BBCVietnamese.com từ Sài Gòn

Cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Ông Võ Văn Kiệt là nhân vật có sức lôi cuốn mạnh

Những năm đầu sau 1975, trong lớp lãnh tụ cộng sản của chế độ hiện ra từ chiến tranh, ông Võ văn Kiệt là người có sức hút công chúng mạnh.

Hình ảnh của ông gắn liền với những cuộc vận động quần chúng lớn ở Sài Gòn. Khi nhớ lại, ngày nay nhiều người vẫn còn nói: Ông Kiệt nói hay, nói có cảm tình!

Đời riêng và dư luận

Theo thông lệ, những nhân vật ở hàng lãnh tụ cộng sản của Việt nam đều có đời sống riêng rất kín đáo. Dư luận biết rất ít thông tin đời riêng của họ, và theo thời gian mặc nhiên phải hiểu đó là cách bảo mật đặc trưng.

Những gì diễn ra ngoài công việc chức trách của các lãnh tụ thường được công chúng biết tới qua kênh truyền khẩu và có tính giai thoại nhiều màu sắc, gia vị nhưng xa sự thật.

Khác với cách những nhân vật chính trị được soi mói ngóc ngách đời sống riêng ở chế độ dân chủ, công chúng không có gốc gác cộng sản dù quí ông Kiệt nhưng hầu như không thể biết nhiều về đời sống riêng của ông, trừ những dòng lý lịch trích ngang khô cứng in trên các tờ rơi bầu cử.

Và trong nhiều cánh cửa mở ra để có một xã hội dễ thở hơn, có cánh cửa mở về phía hình ảnh các vị phu nhân.

Chuyện ông là vị thủ tướng VN đầu tiên đưa phu nhân đi công du nước ngoài, một nghi thức ngoại giao quốc tế bình thường mà phải chờ đến quyết đoán xé rào của ông mới dần trở thành một lễ tiết quốc gia tự nhiên.

Cho tới lúc ông qua đời, người thường dân mới được biết quá khứ bi kịch gia đình của ông trong chiến tranh, biết tên người vợ đầu tiên, và số phận của những người con trong bối cảnh ác nghiệt của chiến tranh và khắc nghiệt riêng trong hoàn cảnh lãnh tụ của ông. Và những câu chuyện sự thật về đời riêng nhiều cảm xúc này phần lớn phát xuất từ các trang web, blog độc lập.

Bà Trần Kim Anh, vợ đầu của ông Võ Văn Kiệt (ảnh tư liệu từ cuốn Ấn tượng Võ Văn Kiệt)

(Tấm hình này không ghi tên)

Cho tới khi ông qua đời, người ta mới biết về quá khứ bi kịch gia đình của ông

Hôm chúng tôi có dịp đi viếng mộ Kinh Lược Sứ Phan Thanh Giản ở huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre. Người cháu đời thứ 6 của vị hiền thần đã nói, nói bằng giọng thì thầm: " Nhà thờ được tươm tất như hôm nay là nhờ cụ Võ Văn Kiệt giúp. Tôi nhớ cụ Kiệt đứng lặng người rất lâu khi nhìn cảnh cũ nát của nhà thờ."

Nếu khăng khăng cho rằng những cử chỉ chi tiết, những câu chuyện nhỏ của một lãnh đạo cộng sản chỉ nhằm làm tư liệu cho các phương tiện thông tin tuyên truyền cho thể chế, vậy thì đời sống thật của một người lãnh tụ ở đâu!

Khi một người bị bó trong nhiệm vụ và những qui chế chức trách, thì phải chăng bản thân họ và gia đình họ phải chôn những hành động và cảm xúc thật của mình vào phần u khuất.

Trường hợp cựu tổng thống Nam Hàn tự tử vì nhục nhã do tai tiếng tham nhũng, nhưng nhiều người cho rằng ông Roh-Moo-Hyun đã không bảo vệ được danh dự của mình và gia đình mới là lý do chính dẫn tới hành động huỷ hoại bản thân, để mai ra minh chứng cho đời sống cá nhân của một người không còn quyền lực.

Dù không thể có cái chết biểu tượng như cựu tổng thống Nam Hàn, dư luận Việt Nam vẫn hướng tới đòi hỏi phải minh bạch đời tư mỗi cá nhân nắm vận mệnh đất nước để tránh cực đoan trong phán xét và ca ngợi.

"Thấy ông là người thiệt tình"

Trong ngày giỗ đầu của ông Võ Văn Kiệt, với đa số người Việt Nam, ngày này đơn giản chỉ là dịp ôn lại những gì đáng nhớ chớ không phải đo lường cơ nghiệp.

Chuyện ông vượt qua hàng rào lý lịch để lấy con gái một địa chủ cũng được xem là có gốc "cưới" kinh tế thị trường. Chuyện sinh thời ông có nguyện vọng tro cốt mình về vĩnh hằng với mối tình lớn ở khúc sông nơi chiếc phà bị đánh bom. Chuyện không muốn lấy tên mình đặt tên đường, hoặc đời thường hết mức là muốn ly dị với người bạn đời chắp nối...

Được biết người thân của ông vẫn còn giữ lá đơn ly hôn nạp tòa đầu năm 2008. Người từng đứng đầu quốc gia, như mọi người đàn ông khác trong hoàn cảnh của ông, khẩn thiết đề nghị tòa "cho tôi ly hôn để tôi được thanh thản giành thời gian còn lại cho tâm nguyện làm được những gì có ích cho dân cho nước".

Cho tôi... được thanh thản giành thời gian còn lại cho tâm nguyện làm được những gì có ích cho dân cho nước.

Võ Văn Kiệt

Những câu chuyện về ông nho nhỏ như vậy được kể nhiều trong giới bình dân.

Một người Sài Gòn kém ông chừng chục tuổi nói. " Tôi chịu cách nói của ông Kiệt về chuyện kỷ niệm ngày 30/4: Có hàng triệu người vui thì cũng có hàng triệu người buồn. Nhiều người ngờ lãnh tụ làm cái gì cũng có ý chính trị. Tới khi tôi biết thêm nhiều chuyện về đời thường của ông tôi mới thấy ông thiệt tình."

Nếu lịch sử chế độ không mở cửa cho phần thật nhất-đời thật- các nhân vật của chế độ, thì không thể có ánh sáng tôn vinh cũng như cứu chuộc phần khuyết và phần bồi của mỗi sự nghiệp cá nhân.

Dù vận mệnh tương lai quốc gia trong tay người cộng sản hay chuyển sang thể chế dân chủ thì công chúng vẫn muốn có lãnh đạo với giá trị di sản cuối đời như tinh thần ông Võ Văn Kiệt đã tạo dựng. Những phẩm cách lớn chính từ chối chôn chặt sự nghiệp cá nhân trong tháp ngà giáo điều.

Không chỉ về đời tư, nhiều người tin vào cuối đời ông Kiệt cô đơn bởi chủ kiến ý thức cùng tầm nhìn đột phá về vận mệnh quốc gia. Và sự cô đơn đó của ông cũng chính là nguồn cảm xúc mà công chúng luôn chia sẻ.

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2009/06/090607_vvk_doithuong.shtml

BÌNH LUẬN CỦA VẠN MỘC CƯ SĨ

Trong số các ông cộng sản đầu nậu, Võ Văn Kiệt có lẽ hiền lành hơn cả và có chút giác ngộ muộn màng mặc dầu ông cũng theo các đồng chí ông sát hại, bỏ tù làm khổ nhân dân miền Nam .Ông là đảng viên tại sao yêu con nhà địa chủ, tư sản ? Sự thực thì Lê Duẩn, Lê Đức Thọ, Trần Văn Trà. . . ai cũng yêu công nông nhưng thê thiếp lại là gái đẹp con nhà giàu! Ôi! Đừng nghe những gì các Ổng nói! Vàng, đô la, gái thì ai cũng thích trời ạ!

Nhưng buồn cười nhất là sao lúc 86 tuổi, trước khi mất vài tháng lại bỏ vợ? Phải chăng ông nộp đơn từ lâu mà không được đảnbg cộng sản chấp nhận? Mà bỏ thì bỏ, 86 tuổi về hưu rồi thì còn làm gì cho dân, cho nước mà ông lại nói: "Cho tôi... được thanh thản giành thời gian còn lại cho tâm nguyện làm được những gì có ích cho dân cho nước!

Sáo quá! CẢi lương quá! Ông đã làm gì ích lợi cho nhân dân Việt Nam? Đúng là miệng lưỡi cộng sản lúc nào cũng bô bô vì nước vì dân! Bỏ vợ mà cũng viện cớ vì nước vì dân!

Tội nghiệp ông, số hôn nhân trắc trở. Lấy vợ và bỏ vợ đều phải xin đảng! Thủ tướng mà khổ thế đấy!

Ông Trần Tiến Dũng cho rằng dân chúng không thể biết nhiều về đời sống riêng của ông, trừ những dòng lý lịch trích ngang khô cứng in trên các tờ rơi bầu cử.. . Cho tới khi ông qua đời, người ta mới biết về quá khứ bi kịch gia đình của ông. . .

Trái lại, trước đây người ta biết khá nhiều về bi kịch gia đình ông. Con người trong cõi đời là khổ, không ai hoàn toàn tốt và hoàn toàn hạnh phúc. Riêng các ông cộng sản mặc dầu bây giờ tiền bạc đầy túi, sống đời vinh hoa phú quý gấp trăm lần thời quân chủ và tư bản, nhưng đa số đều ở trong một bi kịch chung: chồng sa đọa, vơ hoang tàng, con phá tán.. .

Dư luận đồn rằng bà sau của Võ Văn Kiệt do Tố Hữu mai mối. Tại sao Tố Hữu không kiếm một đồng chí công nông, nữ đảng viên mà lại mai mối một người phụ nữ nhà giàu, trẻ đẹp? Té ra ông Tố Hữu nhìn thấu trái tim người chớ không giáo điều như ta tưởng! Ta đứng vào hàng ngũ vô sản, kêu gọi đấu tranh và hy sinh cho vô sản để ta lên trung ương, bộ chính trị. ..nhưng trái tim ta khao khát gái đẹp, vàng, đô la, địa vị cao. . .Thời xưa, con người chân thật, nói thẳng mộng ước của mình qua những thành ngữ như" tam đa, ", ngũ phúc", còn cộng sản thì đạo đức cách mạng! Hy Sinh! Lý tưởng cao cả! Quên quyền lợi cá nhân để phục vụ cho tập thể!Than ôi!Nói và làm khác nhau!

Tại sao đảng cộng sản không chấp thuận? Tại sao ông Kiệt làm ngang mà không bị trục xuất ra khỏi đảng như Trần Dần và một số người khác? Tại sao Tố Hữu lại làm mai? Phải chăng ông khôn ngoan muốn dựa vai ông thủ tướng? Dân Bắc Kỳ đã cho rằng Tố Hữu là một tên đại gian manh là đúng:

"Tên Lành mà dạ chẳng lành"

Tin đồn không biết đúng hay sai mà loan truyền rằng ai đi cổng sau xin yết kiến thủ tướng phu nhân phong bì phải vài ngàn hay vài chục ngàn đô. Và có kẻ đã dám loan truyền câu đối :

"Cái cô Cầm cần , cụ Kiệt không có. Cái cụ Kiệt có, cô Cầm không cần!"

Chúng tôi không quan tâm đến việc nhà của người khác, nhưng trong vấn đề tư tưởng và văn hóa lại là một vấn đề quan trọng.Ngày xưa, Marx chửi bọn tư bản là ăn chơi trác táng, thay chồng đổi vợ . . . Marx viết trong Tuyên Ngôn đảng cộng sản như sau:

Các ngài tư sản của chúng ta chưa thoả mãn là đã sẵn có vợ và con gái của vô sản để dùng, đó là chưa kể chế độ mãi dâm công khai, các ngài ấy còn lấy việc cắm sừng lẫn nhau làm một thú vui đặc biệt.

Trước đây, tại Việt Nam, người ta đã kết án Tự Lưc Văn Đoàn, Quang Dũng, Hữu Loan lãng mạn, và sỉ nhục trí thức bằng danh từ Tiểu tư sản, đồi trụy, hủ hóa. . .nhưng nay thì rõ ràng là chế độ cộng sản lại phản quốc, hại dân và sa đọa hơn quân chủ và tư bản.


Ngoài ra, cái chết của Võ Văn Kiệt là một bí ẩn? Ai đầu độc Võ Văn Kiệt? Trước đây đã có tin ông bị ám sát hụt! Ôi, đồng chí với nhau mà thế đấy!


==

No comments: