Bà Clinton đưa ra bình luận này hôm thứ Ba tại Washington nhân dịp công bố phúc trình mỗi hai năm về Tự do Tôn giáo Quốc tế.
Bà nhắc đến vụ các tay súng tấn công hôm thứ Hai vào các người hành hương Shia tại Iraq, gọi đây là một hành động “thù hằn, vô nghĩa” và “không nhằm mục đích nào khác là phá hoại những nhân tố của một xã hội hòa bình.”
Trong phúc trình tự do tôn giáo, Hoa Kỳ liệt kê Miến Điện, Trung Quốc, Eritrea, Iran, Bắc Triều Tiên, Ả Rập Saudi, Sudan và Uzbekistan là những quốc gia vi phạm tồi tệ nhất, hay là “những quốc gia cần quan tâm đặc biệt”.
Việc chỉ định này ghi nhận là những quốc gia này đã thực hiện hay dung thứ “những vi phạm nghiêm trọng về tự do tôn giáo” bao gồm ngược đãi, quấy nhiễu, bạo hành, kỳ thị và giam giữ những nhà hoạt động hay các sắc tộc thuộc các tôn giáo, và cấm hành đạo những tôn giáo không được nhà nước chấp thuận.
Hoa Kỳ đã áp đặt những chế tài lên 6 trong 8 quốc gia bị chỉ định là những quốc gia “quan tâm đặc biệt”. Ả Rập Saudi và Uzbekistan được miễn trừ khỏi những chế tài này.
Phúc trình điều tra quyền tự do tôn giáo tại 198 quốc gia và vùng lãnh thổ từ tháng 7 cho đến tháng 12 năm ngoái.
Những quốc gia khác bị liệt kê là không dung thứ tôn giáo gồm có Afghanistan, Ai Cập, Iraq, Nigeria, Pakistan, Nga, Tajikistan, Turkmenistan, Venezuela và Việt Nam.
Hai ngoại trưởng Nhật và Trung Quốc tại Bắc Kinh tháng 4/2011: quan hệ hai nước lớn nhất Đông Á vẫn còn nhiều khúc mắc
Nhà báo kỳ cựu Frank Ching đăng bài ở Hong Kong nói thái độ kiêu ngạo sẽ không giúp Trung Quốc tăng cường bang giao khu vực.
Bài trên tạp chí Kinh tế Hong Kong ngày 8/9 vừa qua có tựa đề "Kiên nhẫn, không kiêu căng, sẽ giúp Trung Quốc có bạn châu Á", và nhắc lại lịch sử để cảnh báo Bắc Kinh.
Theo ông Frank Ching, Nhật Bản hồi thế kỷ 19, giống như Trung Quốc ngày nay, đã chịu sức ép từ các nước Phương Tây.
Đây l̀a bối cảnh một nước châu Á đang vươn lên phải tính toán nhiều trong quan hệ với thế giới bên ngoài và các nước láng giềng.
Nhưng thay vì đánh trả Phương Tây, Nhật Bản đã tự chuyển mình, và trở thành một nước như châu Âu, dù về địa lý là ở châu Á.
Nhưng Nhật Bản cũng dẫm chân vào con đường đế quốc, đè nén các dân tộc châu Á, theo đánh giá của ông Frank Ching.
Nhật Bản đã đánh Trung Quốc, nước yếu hơn và sau đó chọn theo phe Trục (Đức và Ý) thời Thế Chiến 2.
Sự lựa chọn sai lầm này đưa tới chỗ thất bại và Nhật Bản bị Hoa Kỳ chiếm đóng, rồi ngự trị.
Nhờ có Mỹ mà lên
Nhưng vẫn theo ông Frank Ching, "người anh lớn Hoa Kỳ đã giúp Nhật lập ra định chế dân chủ và hồi phục từ đống tro tàn".
Kinh tế Nhật lớn mạnh tới mức thách thức chính nước Mỹ nhưng Tokyo luôn đứng về phía các nước Phương Tây để chống lại chủ nghĩa cộng sản, dù về địa lý Nhật ở châu Á.
Nay, theo ông, Trung Quốc vẫn đang nằm chính giữa trung tâm châu Á và các nước tại châu lục này "không thể làm gì thiếu Trung Quốc", kể cả khi họ đã từng về theo Hoa Kỳ chống lại chính quyền cộng sản ở đây sau Chiến tranh Triều Tiên.
Trung Quốc cũng chiếm vị trí là bạn hàng lớn nhất của Hoa Kỳ, vốn từng do Nhật Bản nắm giữ tại châu Á cho tới 2007.
Nhật Bản công bố ảnh hồi tháng 8/2011 về tàu tuần tra của họ (dưới) theo dõi thuyền cá Trung Quốc (trên) gần đảo Điếu Ngư/Senkaku
Trung Quốc cũng có cơ hội khiến Nhật Bản phải chia tâm sẻ trí, chọn châu Á hay Hoa Kỳ.
Đề nghị về Cộng đồng Đông Á của đảng Dân chủ Nhật Bản nêu ra năm 2009 gây bối rối cho Hoa Kỳ.
Nhưng ông Frank Ching cho rằng sau đó Trung Quốc đã tự hại mình trong chính sách về bán đảo Triều Tiên và quan hệ với Nhật Bản, khiến Tokyo lại xoay về phía Hoa Kỳ.
Theo ông, trong hai năm qua, sai lầm của Trung Quốc khiến đảng Dân chủ Nhật vốn chưa bao giờ "thân Mỹ" nay nhấn mạnh đến liên minh truyền thống đó.
Dù sức nặng kinh tế luôn thúc đẩy giới doanh nhân Nhật hướng về Trung Quốc nhưng chính Bắc Kinh khiến Tokyo quay đi.
Theo ông Frank Ching, Trung Quốc hay có thái độ "muốn là phải được" và khi ông Yoshihiko Noda vừa chân ướt chân ráo lên làm thủ tướng, Bắc Kinh đã đòi Nhật "phải tôn trọng các quyền lợi cốt lõi của Trung Quốc".
Gần đây, chính Trung Quốc mạnh mẽ mở rộng định nghĩa quyền lợi cốt lõi (core interests) trong quan hệ với các nước trong vùng.
Tác giả cảnh báo nếu Trung Quốc vẫn cứ để cho tình hình tự trôi theo dòng chảy tự nhiên thì các nước trong vùng có thể chấp nhận vị thế cường quốc dẫn đường của Trung Quốc trong vùng.
Nhưng sự ngạo mạn và đe dọa sẽ không giúp Trung Quốc kiếm thêm bạn, và chắc chắn là không có thêm bạn ở Nhật, ông Frank Ching kết luận.
Bấm Frank Ching, tốt nghiệp đại học Colombia, Hoa Kỳ và từng làm ký giả cho Tạp chí Kinh Tế Viễn Đông (Far Eastern Economic Review) và viết nhiều bài báo, sách nghiên cứu về châu Á, gồm cả chủ đề Việt Nam và Hoàng Sa-Trường Sa.
Bắc Kinh đã gửi nhà ngoại giao hàng đầu sang Hà Nội gần đây.
Báo Bưu điện Hoa Nam Buổi Sáng ngày 12/09 có bài với tiêu đề "Bắc Kinh tỏ lập trường mềm mỏng hơn với các nước láng giềng". BBC trích lược vài nét chính để độc giả tham khảo về góc nhìn của một số chuyên gia Trung Quốc sau chuyến thăm Việt Nam của Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc, ông Đới Bỉnh Quốc.
Những nỗ lực ngoại giao gần đây để cải thiện quan hệ giữa Trung Quốc và các nước láng giềng, vốn bị ảnh hưởng do tranh chấp trên Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), cho thấy Bắc Kinh đang có cách tiếp cận hòa giải hơn để giải quyết căng thẳng.
Quan hệ ngoại giao và quân sự với Việt Nam và Philippines được củng cố thông qua một loạt các chuyến thăm cấp cao trong hai tuần qua.
Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã gặp vào ngày 31 tháng 8 tại Bắc Kinh và tái khẳng định cam kết để giải quyết một cách hòa bình lãnh thổ tranh chấp trong vùng Biển Đông.
Bộ trưởng Quốc phòng Lương Quang Liệt vào ngày 29 tháng 8 đã gặp Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam Nguyễn Chí Vịnh để mở đường cho một chuyến thăm Trung Quốc vào năm nay của tân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Và tuần trước, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, Ủy viên Quốc vụ Đới Bỉnh Quốc đã đến Hà Nội gặp Phó Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân.
Cả hai ông đã đồng chủ trì một phiên họp về quan hệ song phương và thảo luận các vấn đề chiến lược và quan trọng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc cho biết Bắc Kinh sẽ làm việc với Hà Nội để giữ mối quan hệ song phương đi đúng hướng.
Thiếu tướng đã nghỉ hưu Từ Quang Vũ của Quân Giải phóng Nhân dân, cho biết rằng Bắc Kinh sẽ không để cho mối quan hệ với Việt Nam và Philippines xấu đi.
'Bên thứ ba'
"Nếu Bắc Kinh quá lớn tiếng thì sẽ đe dọa các nước nhỏ hơn và đẩy các nước này tìm sự giúp đỡ từ Hoa Kỳ"
Trương Minh Lượng, Đại học Tế Nam, Quảng Châu
"Mặc dù có một loạt các cuộc biểu tình chống Trung Quốc và tồn tại thái độ chống Trung Quốc ở Việt Nam và Philippines trong vòng ba tháng qua, Bắc Kinh nhận ra rằng bất kỳ cuộc xung đột với các nước láng giềng sẽ không chỉ gây tổn hại cho an ninh khu vực, mà cũng sẽ làm tổn thương phát triển kinh tế của chúng ta, và điều đó sẽ chỉ đem lại lợi ích cho bên thứ ba," ông Vũ nói tuy từ chối đề cập bên thứ ba là nước nào.
Trong khi đó học giả Vương Hàn Lĩnh, một chuyên gia về vấn đề hàng hải và luật quốc tế tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc ở Bắc Kinh, cho biết "bên thứ ba" là Hoa Kỳ.
"Hoa Kỳ đã có mặt ở đó; Hoa Kỳ chưa bao giờ rời châu Á", Giáo sư Vương nói.
Đã có hơn 10 cuộc biểu tình chống TQ tại Hà Nội.
"Bắc Kinh biết điều này rất rõ và nhận ra rằng Washington sẽ sử dụng các tranh chấp Nam Hải để ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc.
"Nhưng Trung Quốc cũng nhận ra rằng, khi xét tới sự ổn định của Đông Nam Á với lợi ích kinh tế chung giữa Trung Quốc và các nước láng giềng, tranh chấp lãnh thổ tại Nam Hải không phải là vấn đề lớn ".
Ông Vương cho biết ưu tiên hàng đầu của Bắc Kinh sẽ là duy trì tốt mối quan hệ với tất cả các nước láng giềng liên quan tới tranh chấp biển, bởi vấn đề phức tạp không thể được giải quyết về ngắn hạn.
"Căng thẳng trong tranh chấp tại Biển Nam Trung Hoa nên được kiểm soát, không được phép leo thang, vì sẽ chỉ gây tổn hại cho sự phát triển kinh tế và an ninh khu vực Đông Nam Á," ông nói.
"Bắc Kinh cũng nhắc nhở các nước các nước láng giềng là chúng ta có cùng một văn hoá và lịch sử, đặc biệt là ở chỗ tất cả chúng ta đều bị các nước phương Tây xâm chiếm trong thế kỷ qua."
Ông Vương cho biết Trung Quốc đã đề nghị Việt Nam, Philippines và những người khác thực hiện các biện pháp để ngăn chặn khả năng tranh chấp biển leo thang.
'Không thể cắt quan hệ'
Tiến sĩ Trương Minh Lượng, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Đại học Tế Nam ở Quảng Châu, cho biết Bắc Kinh phải giữ mối quan hệ tốt về ngoại giao và quân sự với Hà Nội và Hà Nội, đặc biệt là trong thời điểm nhạy cảm như khi có cuộc biểu tình chống Trung Quốc tại Việt Nam gần đây do "Vai trò đáng xấu hổ" của Trung Quốc trong tranh chấp tại Biển Nam Trung Hoa.
"Không giống như quan hệ Trung-Mỹ, vốn bị đình chỉ nhiều lần trong hai thập niên qua, chúng ta có thể không dễ dàng cắt quan hệ với Việt Nam và Philippines ", ông Trương nói.
Trung Quốc lo ngại VN gần hơn với Hoa Kỳ
"Khi so với Việt Nam và Philippines, Trung Quốc là quá lớn. Nếu Bắc Kinh quá lớn tiếng (về tranh chấp biển), Trung Quốc sẽ đe dọa các nước nhỏ hơn và đẩy các nước này tìm sự giúp đỡ từ Hoa Kỳ. "
Lấy ví dụ về việc tàu hải quân Mỹ đến Cam Ranh lần đầu tiên trong 38 năm, quan hệ Việt-Mỹ dường như đang được tăng cường.
Hai nước hồi tháng trước đã ký một tuyên bố về ý định phát triển quan hệ quân y.
"Thật dễ dàng để Việt Nam đứng về phía Hoa Kỳ vì Washington là quá quan trọng đối với Hà Nội," ông Trương nói.
Ông cũng chỉ ra rằng mậu dịch Trung-Việt đạt 30 tỷ USD vào năm ngoái, nhưng 90% là đồ Trung Quốc xuất sang Việt Nam, tạo thâm hụt mậu dịch lớn cho Hà Nội.
"Tuy nhiên, Hoa Kỳ có thể cung cấp cho Việt Nam nhiều sản phẩm công nghệ cao và công nghệ, và Trung Quốc không có khả năng làm điều đó," ông cho biết.
Ông Trương có nhiều Việt Kiều Mỹ gửi tiền về nước và có thể giúp người nhà ở Việt Nam mua nhiều sản phẩm công nghệ cao từ Hoa Kỳ.
"Đó là lý do tại sao Bắc Kinh nên giữ mối quan hệ tốt với Hà Nội để ngăn Việt Nam xích quá gần tới Hoa Kỳ," ông Trương nói.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/09/110912_china_neighbours_assurance.shtml
No comments:
Post a Comment