Wednesday, September 30, 2009

TIN THẾ GIỚI * HỘI NHÂN QUYỀN QUỐC TẾ

De : Trung tâm Nhà Van Viêt Nam Luu Vong (CEVEX)
Envoyé : lundi, 28. septembre 2009 23:57
À : Liên Hôi Nhân Quyên Viêt Nam o Thuy Si
Objet Văn Bút Quốc Tế Tiếp Tục Hành Động Để Bênh Vực Các Nhà Dân Chủ Đối Kháng Việt Nam Còn Bị Đàn Áp
Bản Tin Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Văn Bút Quốc Tế tiếp tục Hành Động để Bênh Vực
các nhà Dân Chủ Đối Kháng Việt Nam còn bị đàn áp
Hội Đồng Nhân Quyền họp ngày 24 tháng 9 năm 2009 đã thông qua bản Phúc Trình của Nhóm Công tác Khảo Sát Định Kỳ Toàn Cầu về tình trạng Nhân Quyền dưới chế độ CSVN. Nội dung lẫn hình thức của bản Phúc Trình A/HRC/12/11 do Nhóm Công tác công bố ngày 17 tháng 9 năm 2009 không khác bản Dự thảo Phúc Trình A/HRC/WG.6/5L.10 ngày 12 tháng 5 năm 2009. Đối chiếu hai tài liệu cho thấy chỉ có vài sự tu chỉnh đối với các Khuyến cáo không được nhà cầm quyền CSVN ủng hộ để thi hành.
Lên tiếng nhân dịp này, cùng với một số tổ chức Phi chính phủ độc lập khác như Ân Xá Quốc Tế AI, Đài Quan Sát Nhân Quyền HRW, Liên Đoàn Quốc Tế Hội Nhân Quyền FIDH, Văn Bút Quốc Tế đã đưa ra những nhận định nghiêm túc và phê phán kiên quyết về thực tại Việt Nam trong lãnh vực những Quyền Tự do ngôn luận,Truyền thông, và Tôn giáo.
Văn Bút Quốc Tế nhắc lại Báo cáo của CHXHCNVN có thừa nhận tầm quan trọng của sự đa dạng trong ngành truyền thông đại chúng. Nhà cầm quyền Hà Nội còn nói họ quan tâm nhiều đến việc đảm bảo những quyền tự do dân sự và chính trị như tự do ngôn luận, báo chí, thông tin và tôn giáo. Tuy nhiên, Báo cáo đó không phản ảnh đúng thực tại Việt Nam. Cho nên hôm nay, trực diện Phó ngoại trưởng CSVN Phạm Bình Minh* tại Hội Đồng Nhân Quyền, Văn Bút Quốc Tế tố cáo chế độ Hà Nội đang cầm tù hoặc quản thúc tại gia nhiều nhà văn, nhà báo và nhà bất đồng chính kiến. Tội của những người này đối với CSVN là đã công khai thể hiện quan điểm hay sự phản đối của họ trong những bài viết bị nhà cầm quyền coi là bất hợp pháp vì được in không đưa kiểm duyệt hoặc tùy tiện phổ biến trên Internet. Văn Bút Quốc Tế nhấn mạnh rằng đây là sự vi phạm Điều 19 Công ước Quốc tế về các Quyền Dân Sự và Chính Trị (ICCPR), mà Việt Nam là một nước thành viên. Hàng chục người đang bị giam nhốt độc đoán. Họ bị kết án tù chỉ vì đã viết ra những suy nghĩ của mình.
Đính kèm bản Tuyên Bố của Văn Bút Quốc Tế là Kháng Nghị Thư đề ngày 15 tháng 9 đã được gởi đến chủ tịch, thủ tướng và ngoại trưởng CHXHCNVN. Nhắc lại, cuối tháng 8 vừa qua, công an CSVN đã bắt giữ thêm nhiều người yêu nước dùng Nhựt ký điện tử để phát biểu quan điểm đối kháng…Một số nạn nhân được biết tiếng như bà Phạm Đoan Trang (Trang Ridiculous), bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm), ông Bùi Thanh Hiếu (Người Buôn Gió) và tác giả Sphinx. Kháng Nghị Thư đó cũng bày tỏ sự quan ngại đối với tin báo rằng ba phiên tòa nhân dân sắp mở ra ở Hải Phòng và Hà Nội để xử phạt 8 nhà cầm bút và trí thức dân chủ đối kháng (Tin giờ chót, các phiên xử được hoãn lại). Kháng Nghị Thư đòi trả tự do tức khắc và vô điều kiện tất cả tù nhân ngôn luận và lương tâm. Đồng thời thúc giục nhà cầm quyền Hà Nội chấm dứt tất cả những sự hạn chế đối với những nhà cầm bút sử dụng Internet và những nhà tranh đấu bảo vệ Nhân Quyền, thi hành những biện pháp để bảo đảm quyền Tự do Phát biểu quan điểm.
Văn Bút Quốc Tế tuyên bố tiếp tục hành động để những tù nhân ngôn luận và lương tâm Việt Nam sớm được trả lại tự do và để chấm dứt mọi cách thức đàn áp quyền tự do ngôn luận. Đặc biệt, Văn Bút Quốc Tế sẽ tiếp tục thúc giục nhà cầm quyền Hà Nội bãi bỏ cơ chế thanh lọc do chính quyền điều khiển, một cách thức nhằm kiểm duyệt trước và sau khi xuất bản.
Như Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam từng nhận định trong một bản tin trước đây, nhà cầm quyền Hà Nội từ chối nhưng không có quyền phủ quyết và xóa bỏ 45 Khuyến cáo mà họ không bao giờ thích nghe nói đến và cũng rất lo sợ nếu phải đem ra thực thi. Hơn nữa, tất cả những Khuyến cáo được CSVN ủng hộ để thực thi hay từ chối ủng hộ đều được ghi chép thành văn bản chính thức của Liên Hiệp Quốc. Tôn trọng và Bảo vệ Nhân Quyền, bao gồm tất cả các Quyền Tự Do Căn Bản của con người và của người dân, là một Bổn Phận, một Nghĩa Vụ thiêng liêng đối với mọi Nhà nước tự hào dân chủ, tiến bộ và văn minh. Nhà cầm quyền Hà Nội đã mở một chiến dịch tuyên truyền lừa dối cố hữu không sợ tốn kém chung quanh cuộc Khảo Sát Nhân Quyền. Nhưng trái với sự chờ đợi của họ, con số Khuyến cáo kỷ lục dành cho một nhà nước qua Cuộc Khảo Sát Định Kỳ Toàn Cầu tại Hội Đồng Nhân Quyền đã phơi bày, trong lãnh vực Tự Do, Dân Chủ và Nhân Quyền, sự yếu kém bi thảm, chẳng có gì để hãnh diện của chế độ CHXHCNVN. Những Khuyến cáo đủ loại ghi trong Phúc Trình của Nhóm Công Tác Khảo Sát có thể được coi như là những Văn Thư (có cầu chứng tại Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc) thúc giục nhà nước CHXHCNVN cố gắng lo liệu mà hoàn trả cho nhân dân Việt Nam hàng trăm món nợ không chịu trả từ hơn 50 năm qua. Đó là những món nợ về ‘’Bổn Phận Nghĩa Vụ’’ tôn trọng và bảo vệ Nhân Quyền. Nhà cầm quyền Hà Nội, giống như những kẻ mắc nợ không thể quỵt được, đã nói ra mà không biết ngượng rằng họ không có khả năng và phương tiện để hoàn trả hơn bốn mươi món nợ quan trọng nêu trong các Văn Thư thúc giục Trả Nợ. Đúng hơn, đó là 45 Khuyến cáo mang số 35a, 35b, 35e, 35g, 35i ; 41b, 41d, 41e ; 44a, 41b; 47b, 47c, 47d); 51a, 51b; 55a; 56c; 59a, 59b, 59c, 59d); 60b, 60c; 61d; 63a, 63b, 63c, 63d; 64b, 64c, 64d, 64e; 66a, 66b, 66c, 66d; 83c, 83d; 85a, 85b, 85c; 87b; 89b; 90ª và 90c. Gần 100 Khuyến cáo còn lại, kém quan trọng hơn, thì đại diện của họ đã miễn cưỡng hứa với Hội Đồng Nhân Quyền rằng họ sẽ thực thi. Theo kiểu nói của những kẻ mắc nợ, ‘’chúng tôi sẽ hoàn trả dần dần’’. Nhanh chậm, tùy theo trình độ và ý thức về Tự Do, Dân Chủ và Nhân Quyền của cán bộ công an, tư pháp và hành chánh, cùng sự tài trợ của ngoại quốc để phát triễn giáo dục công dân về các tiêu chuẩn Nhân Quyền và Luật pháp quốc tế. Những con nợ tự biết không quỵt hay xóa nợ được. Nhà nước CHXHCNVN tự biết không trốn tránh được sự bắt buộc phải hoàn trả những món nợ về ‘’Bổn Phận Nghĩa Vụ’’ tôn trọng và bảo vệ Nhân Quyền. Bởi vì các lãnh tụ CSVN tiếp tục và thường xuyên bị áp lực của công luận và lương tri thế giới, cùng với sự phát triển của phong trào yêu sách Tự Do Dân Chủ và Nhân Quyền ngay trong nước.
Trong phần kết của bản Tuyên bố, Văn Bút Quốc Tế có viện dẫn 6 Khuyến cáo liên quan đến các Quyền Tự do phát biểu quan điểm, Tự do truyền thông báo chí và Tự do tôn giáo mà nhà cầm quyền Hà Nội hứa sẽ ủng hộ (việc thực thi). Nhắc lại để nhớ ít nhứt cũng có những điều mà đại diện CSVN đã hứa làm. Nhắc lại để chuẩn bị những hành động thích ứng với tình hình mới. Không thể để cho những ‘’lời hứa chính thức’’ của một nhà nước vi luật trước Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc trở thành những ‘’lời hứa suông’’, ‘’những lời hứa hão’’, kiểu hứa xây dựng một xã hội công bằng, không người bốc lột người, một ‘’thiên đường cộng sản’’ cho nhân dân Việt Nam. Chưa kể là họ từng nổi tiếng bội ước, thất tín, vi phạm, chà đạp lên những công ước, hiệp định quốc tế mà họ đã long trọng ký kết trong quá khứ.
Cho nên, Hiệp Hội Nhà Văn Thế Giới khẳng định rằng Văn Bút Quốc Tế cùng với Ủy Ban Nhân Quyền sẽ tiếp tục khuyến cáo đòi Nhà nước Việt Nam bãi bỏ mọi hạn chế đối với quyền tự do phát biểu quan điểm và sửa đổi hệ thống pháp luật cho phù hợp với Điều 19, đồng thời yêu cầu họ chấm dứt hình thức bỏ tù hoặc quản thúc tại gia đối với những người có quan điểm bất đồng với chế độ.
Những người Việt Nam yêu đất nước thương đồng bào, đang tranh đấu cho Chính Nghĩa Dân Tộc Độc Lập - Dân Quyền Tự Do - Dân Sinh Hạnh Phúc ngay chính trên quê hương mình đang sống như thể bị ‘’lưu đày’’, sẽ còn chịu đựng nhiều sự trấn áp nghiệt ngã. Bởi vì những kẻ cầm quyền ngự trị ở Hà Nội đã có thể lạnh lùng ra lệnh cho đại diện của họ tại Hội Đồng Nhân Quyền từ chối tiếp nhận 45 Khuyến cáo xây dựng trên những cơ sở vững chắc với thiện ý trong sáng của 18 nước có chính thể khác nhau và không có thái độ gì gọi là ‘’thù nghịch’’ với nhân dân Việt Nam.
Những chiến sĩ hiếu hòa nhưng quyết tâm hành động, với trí tuệ thông minh, sử dụng tiếng nói và ngòi bút để phục hồi và bảo vệ Tự Do Dân Chủ và Nhân Quyền Việt Nam sẽ không bao giờ cô độc. Chắc chắn tình trạng vi phạm Nhân Quyền Việt Nam tiếp tục là một mối quan tâm của nhiều nước dân chủ, hội viên Liên Hiệp Quốc và thành viên Hội Đồng Nhân Quyền hoặc quan sát viên tại cơ quan này. Chia xẻ mối quan tâm chung đó còn có các tổ chức Phi Chính phủ bênh vực Nhân Quyền cũng như nhiều tổ chức quốc tế và các Quốc hội dân chủ trên thế giới. Tất cả những người bạn tốt của dân tộc Việt Nam sẽ xem xét CHXHCNVN có thực thi hay không và nếu có, thì thực thi đến đâu, gần một trăm Khuyến cáo mà họ đã chấp thuận ghi trên Văn kiện chính thức trước Hội Đồng Nhân Quyền. Tất cả sẽ tiếp tục đề cập, truy hỏi, chất vấn nhà cầm quyền CSVN và đại diện của họ về những vấn đề nêu ra trong 45 Khuyến cáo bị họ ngoan cố từ chối trước sự chứng giám của công luận quốc tế.
Tham dự Khóa họp thứ 12 của Hội Đồng Nhân Quyền (từ 14/9 đến 2/10), đoàn đại diện Văn Bút Quốc Tế gồm nữ văn sĩ và triết gia Fawzia Assaad, cựu Chủ tịch Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại và thành viên Ban Chấp hành Văn Bút Quốc Tế, nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt, thành viên Ủy ban Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại Bênh vực Nhà Văn bị Đàn áp và Cầm tù, và nữ văn hữu Elisabet Middelton, thành viên Ủy ban Văn Bút Na Uy Bênh vực Nhà Văn bị Đàn áp và Cầm tù. Nữ văn hữu Fawzia Assaad đã đọc bản Tuyên Bố của Văn Bút Quốc Tế về cuộc Khảo Sát Nhân Quyền Việt Nam. Tài liệu được phân phát ngay trong phòng họp và được gởi bằng điện thư đến nhiều phái bộ ngoại giao và giới truyền thông báo chí quốc tế.
Genève ngày 29 tháng 9 năm 2009
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Ligue Vietnamienne des Droits de l’Homme en Suisse
Vietnamese League for Human Rights in Switzerland
-------------------------------------------------------------------
* Ghi chú thêm của LHNQVN -TS:
Ân Xá Quốc Tế trân quý tên những nhà dân chủ đối kháng Việt Nam bị đàn áp.
Bản Tuyên Bố của Ân Xá Quốc Tế có nhắc đến một số nhà dân chủ đối kháng Việt Nam bị cầm tù. Đó là ba luật sư Lê Thị Công Nhân, Nguyễn Văn Đài và Lê Công Định, Linh mục Nguyễn Văn Lý, các ông Nguyễn Tiến Trung, Trần Anh Kim và Trần Huỳnh Duy Thức. Đồng nghiệp Marianne Lilliebjerg đại diện Ân Xá Quốc Tế có nhờ nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt đọc tên các nhà dân chủ đối kháng và lập lại nhiều lần để giúp bà Orlaith Minogue, đồng nghiệp của bà, học cách phát âm tiếng Việt. Sau đó, lúc đọc bản Tuyên Bố viết bằng tiếng Anh , đồng nghiệp Orlaith Minogue đã cố gắng phát âm tên tiếng Việt để chứng tỏ lòng quý mến của bà và Ân Xá Quốc Tế đối với những người vì đã dấn thân tranh đấu cho Tự Do, Dân Chủ và Nhân Quyền mà bị đàn áp, tù đày ở Việt Nam.
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam hay Cộng Hòa Trung Phi? Lầm lẫn hiếm thấy!
Từ ngày 25 đến 29 tháng 9 năm 2009, trên trang thông tin điện tử của Cao Ủy Liên Hiệp Quốc đặc trách Nhân Quyền, hồ sơ lưu trữ ghi chức vụ của người đại diện CHXHCNVN đã dự phiên họp Khảo Sát Nhân Quyền Việt Nam của Hội Đồng Nhân Quyền, nguyên văn như sau :
Consideration of the outcome on Viet Nam
A/HRC/12/11, A/HRC/12/11/Add.1
Viet Nam
H.E. Mr. Pham Binh Minh, Permanent Representative of the Central African Republic to the United Nations Office at Geneva (...)
Final remarks by the State under review
Viet Nam
H.E. Mr. Pham Binh Minh Permanent Representative of the Central African Republic to the United Nations Office at Geneva (...)
Dịch thoát :
Ô. Phạm Bình Minh, Đại diện thường trực nước Cộng hòa Trung Phi tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở Genève.
Cộng hòa Trung Phi là một nước ở miền trung Châu Phi, nằm giữa các nước Tchad, Cộng hòa Dân chủ Congo, Cộng Hòa Congo, Soudan và Cameroun. Còn CHXHCNVN hiện nay ở bán đảo Đông Dương, giáp giới Trung Cộng, Lào cộng và Vương quốc Cao Miên. Không hiểu vì sao mà cơ quan Liên Hiệp Quốc đã có thể lầm lẫn như vậy được?
______________________________________________
Khóa Họp thứ 12 của Hội Đồng Nhân Quyền
Nhận xét Phúc Trình về cuộc Khảo sát Định kỳ Toàn cầu - Việt Nam
(Ngày Thứ Năm ngày 24 tháng Chín năm 2009)
Tuyên bố của Văn Bút Quốc Tế
(Tổ chức Phi chính phủ có tư cách Tư vấn cho ECOSOC)
Chúng tôi, Văn Bút Quốc Tế, Hiệp hội các nhà văn thế giới đại diện cho các thành viên tại 102 quốc gia tiếp nhận các ý kiến của Nhà nước Việt Nam trong bản Báo cáo Quốc gia gửi tới Hội Đồng Nhân Quyền. Báo cáo đã thừa nhận tầm quan trọng của sự đa dạng trong lĩnh vực truyền thông. Tổ chức của chúng tôi cho rằng truyền thông tự do là một thành phần cốt yếu của một nhà nước cởi mở và dân chủ, và chúng tôi hy vọng rằng các ý kiến đó sẽ là một dấu hiệu cho thấy sự cởi mở của chính quyền Việt Nam trong việc mở rộng hơn nữa sự tiếp cận thông tin cho nhân dân Việt Nam. Văn Bút Quốc Tế cũng ghi nhận rằng nhà chức trách Việt Nam đã xác định những ưu tiên đặc biệt trong việc đảm bảo “quyền tự do phát biểu quan điểm, tự do báo chí và tự do thông tin”, cũng như việc thúc đẩy sự tôn trọng các tôn giáo và tín ngưỡng.
Tuy nhiên, nhân dịp này, chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng vẫn còn nhiều nhà văn, nhà báo và nhà bất đồng chính kiến bị cầm tù hoặc bị quản thúc tại gia chỉ vì những người này đã thể hiện quan điểm hay sự phản đối của họ một cách công khai, trong những bài viết, ấn phẩm bị nhà cầm quyền coi là bất hợp pháp vì được in không đưa kiểm duyệt trước hoặc được tùy tiện phổ biến trên Internet. Đây là sự vi phạm Điều 19 Công ước Quốc tế về các Quyền Dân Sự và Chính Trị (ICCPR), mà Việt Nam là một nước thành viên. Căn cứ vào các hồ sơ hiện có của Văn Bút Quốc Tế, vẫn còn mười một người bị cầm tù tại Việt Nam , bị kết án chỉ vì đã viết ra những suy nghĩ của mình. Văn Bút Quốc Tế sẽ tiếp tục hành động để những người này sớm được trả lại tự do và để chấm dứt mọi cách thức đàn áp quyền tự do ngôn luận. Đặc biệt, Văn Bút Quốc Tế sẽ tiếp tục thúc giục nhà chức trách Việt Nam bãi bỏ cơ chế thanh lọc do chính quyền điều khiển, một cách thức nhằm kiểm duyệt trước và sau khi xuất bản. Về phương diện này, chúng tôi viện dẫn những Khuyến cáo số 44, 45, 46, 47, 48 và 52 liên quan đến Quyền Tự do Phát biểu quan điểm (mà nhà cầm quyền Hà Nội cam chịu tuân thủ) *:
* II. PHẦN KẾT LUẬN và/hoặc KHUYẾN CÁO
Khuyến cáo số 44. Áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo đảm rằng các công dân có thể thực hiện hoàn toàn các quyền của mình về tự do phát biểu quan điểm và tự do tôn giáo (Á Căn Đình).
Khuyến cáo số 45. Bảo đảm quyền để tìm kiếm, tiếp nhận và phổ biến tin tức, tài liệu và ý tưởng và ý tưởng phù hợp với Điều 19 của Công Ước Quốc Tế về các Quyền Dân Sự và Chính Trị (Ý).
Khuyến cáo số 46. Đệ trình dự án luật tiếp cận thông tin và cố gắng để dự án luật đó được ban hành lập tức (Gia Nã Đại).
Khuyến cáo số 47. Áp dụng các biện pháp bảo đảm sự tôn trọng đầy đủ quyền tự do phát biểu quan điểm, kể cả trên Internet, được thực thi trong công tác sửa đổi để cải tiến luật về các phương tiện truyền thông báo chí (Thụy Điển).
Khuyến cáo số 48. Xem xét việc tăng cường các quy định bảo vệ tự do báo chí nêu trong Luật báo chí năm 1999 (Úc); đảm bảo sao cho công cuộc duyệt xét lại luật báo chí tôn trọng các tiêu chuẩn quốc tế về chủ đề này, đặc biệt là việc bảo vệ các nhà báo (Thụy Sĩ); đảm bảo sao cho các luật lệ liên quan đến báo chí tuân thủ Điều 19 của Công Ước Quốc Tế về các Quyền Dân Sự và Chính Trị (Hòa Lan).
Khuyến cáo số 52. Nỗ lực tăng cường các hoạt động trong lãnh vực các quyền tự do dân sự và chính trị, kể cả quyền tự do phát biểu quan điểm, tự do báo chí và tự do tôn giáo (Đại Hàn Dân Quốc).
(Trích Phúc Trình của Nhóm Công Tác về Khảo sát Định kỳ Toàn cầu - Việt Nam A/HRC/12/11 - 17 tháng 9 năm 2009).
Do đó, Văn Bút Quốc Tế cùng với Ủy Ban Nhân Quyền sẽ tiếp tục khuyến cáo đòi Nhà nước Việt Nam bãi bỏ mọi hạn chế đối với quyền tự do phát biểu quan điểm và sửa đổi hệ thống pháp luật cho phù hợp với Điều 19, đồng thời yêu cầu họ chấm dứt hình thức bỏ tù hoặc quản thúc tại gia đối với những người có quan điểm bất đồng với chế độ.
Bản dịch tiếng Việt của Hà Tản Viên
----------------------------------------
12th Session of the Human Rights Council
Consideration of the Universal Periodic Review Report on Viet Nam
(Thursday 24 September 2009)
Statement by International PEN (NGOs in Consultative Status with ECOSOC)
International PEN, the world association of writers representing members in 102 countries, welcomes the comments made by the State of Viet Nam in its National Report to the Human Rights Council that recognizes the importance of media diversity. Our organization sees free media as an essential part of a democratic and open state, and express the hope that the comments in the report will prove to be a sign of the Vietnamese government’s openness to giving greater access to information to its people.
International PEN also notes that the Viet Nam authorities have made among its special priorities ensuring “freedom of expression, press and information”, as well as facilitating respect for religions and beliefs.
However, our organization takes this opportunity to highlight that there remain a significant number of writers, journalists and dissidents held in detention, or under house arrest, for having expressed their opinions or dissent publicly, publishing underground or on the Internet, in violation of Article 19 of the International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), to which Viet Nam is a state party. According to International PEN’s present records, there are eleven people imprisoned in Viet Nam today, convicted by the authorities solely for their writings. International PEN will continue to press for their release and an end to other official means of suppressing free speech. In particular, International PEN urges the authorities to lift the government-controlled screening mechanism, which aims at allowing pre- and post- publication censorship. In this respect, we refer to recommendations 44, 45, 46, 47, 48 and 52 concerning Freedom of expression (which enjoyed the support of Viet Nam )*:
* II. CONCLUSIONS and/or RECOMMENDATIONS
The recommendations formulated during the interactive dialogue have been examined by Viet Nam and the recommendations listed below enjoyed the support of Viet Nam (...)
44. Take the necessary steps to ensure that citizens can fully exercise their rights to freedom of expression and freedom of religion ( Argentina ).
45. Fully guarantee the right to receive, seek and impart information and ideas in accordance with Article 19 of International Covenant on Civil and Political Rights ( Italy ).
46. Introduce and seek prompt passage of access-to-information legislation ( Canada ).
47. Take steps to ensure full respect for the freedom of expression, including on the Internet, is implemented in current preparations for media law reform ( Sweden ).
48. Consider strengthening press freedom protections contained in the1999 press law ( Australia ); ensure that the review of the press law follows the international standards on this subject, particularly with respect of the protection of journalists ( Switzerland ); ensure that press laws are in compliance with Article 19 of International Covenant on Civil and Political Rights ( Netherlands ).
52. Strengthen efforts in the areas of civil and political freedoms, including freedom of expression and the press and freedom of religion ( Republic of Korea ).
(Excerpts from Report of the Working Group on the Universal Periodic Review - Viet Nam A/HRC/12/11 - 17 September 2009)
International PEN therefore concurs with the Human Rights Committee’s recommendation to the Vietnamese State to put an end to restrictions on freedom of expression and to bring legislation to comply with Article 19, and demand the authorities to bring to an end the pattern of imprisonment and residence surveillance against all those who hold dissenting views.
-----------------------------------------------------------
12ème Séance du Conseil des Droits de l’Homme
Considération sur le rapport de l’Examen Périodique Universel sur le Viet Nam
(Jeudi 24 septembre 2009)
Déclaration du PEN International (ONGs en statut consultatif avec ECOSOC)
PEN International, association mondiale d’écrivains qui représente des membres dans 102 pays, accueille les déclarations exprimées par l’Etat du Viet Nam dans son rapport national au Conseil des Droits de l’Homme, reconnaissant l’importance de la diversité dans les médias. Notre organisation considère la liberté des médias comme partie intégrante et essentielle d’un état démocratique et ouvert, et exprime l’espoir que les commentaires de ce rapport prouveront bientôt le signe d’une ouverture du gouvernement vietnamien pour permettre à sa population un meilleur accès à l’information. PEN International prend note que les autorités du Viet Nam ont parmi leurs priorités d’assurer la liberté d’expression, de la presse et de l’information, ainsi que de faciliter le respect de la religion et des croyances.
Malgré tout, notre organisation profite de cette occasion pour rappeler qu’il reste un nombre significatif d’écrivains, journalistes et dissidents en prison ou en résidence surveillée pour avoir exprimé leurs opinions ou leur désaccord publiquement dans des publications “clandestines’’ ou sur Internet, ce qui est en violation de l’Article 19 du Pacte International relatif aux Droits Civils et Politiques (PIDCP), dont le l’Etat du Viet Nam est signataire. D’après les documents actuels du PEN International, onze personnes sont aujourd’hui détenues au Viet Nam, condamnées par les autorités uniquement pour leurs écrits. PEN International continue à exiger leur libération ainsi que l’abandon d’autres moyens utilisés par le gouvernement pour bâillonner la liberté d’expression. Particulièrement, PEN International insiste que les autorités suppriment le mécanisme de contrôles ayant pour but de mettre en application la censure avant et après toute publication. À cet égard, nous nous référons aux Recommandations 44, 45, 46, 47, 48 and 52 concernant la liberté d’expression, (auxquelles l’Etat du Viet Nam a souscrit) *.
* II. CONCLUSIONS et/ou RECOMMANDATIONS
Les recommandations formulées au cours du dialogue ont été examinées par le Viet Nam, qui a souscrit à celles qui sont énumérées ci-après: (...)
44. Prendre les mesures nécessaires pour garantir que les citoyens peuvent exercer pleinement les droits à la liberté d’expression et à la liberté de religion (Argentine).
45. Garantir pleinement le droit de rechercher, de recevoir et de répandre des informations et des idées conformément à l’Article 19 du Pacte international relatif aux droits civils et politiques (Italie).
46. Présenter une loi sur l’accès à l’information et s’efforcer d’en obtenir l’adoption au plus tôt (Canada).
47. Prendre des mesures pour garantir que le plein respect de la liberté d’expression y compris sur Internet, est appliqué dans les travaux actuellement menés en vue de préparer la réforme de la loi sur les médias (Suède).
48. Envisager de renforcer les dispositifs protégeant la liberté de la presse énoncée dans la loi de 1999 relative à la presse (Australie); veiller à ce que la révision de la loi relative à la presse respecte les normes internationales applicables en la matière, en particulier pour ce qui est de la protection des journalistes (Suisse); veiller à ce que les textes de loi relatifs à la presse soient conformes à l’Article 19 du Pacte international relatif aux droits civils et politiques (Pays-Bas).
52. Renforcer l’action menée dans le domaine des libertés civiles et politiques, y compris la liberté d’expression, la liberté de la presse et la liberté de religion (République de Corée).
(Extraits du Rapport du Groupe de Travail sur l’Examen Périodique Universel – Viet Nam A/HRC/12/11 - 17 septembre 2009)
Ainsi PEN International s’entend avec le Comité des Droits de l’Homme sur la recommandation à l’État vietnamien pour lui demander de cesser toute entrave à la liberté d’expression, de modifier des lois conformément à l’Article 19 et de mettre fin à la détention en prison et à la mise en résidence surveillée contre tous ceux qui ont des idées dissidentes.
Bản dịch tiếng Pháp của bà Hoàng Nguyên
trừ đoạn *II. CONCLUSIONS et/ou RECOMMANDATIONS 44. – 52. nguyên văn.
---------------------------------------------------------------------------------------------
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Ligue Vietnamienne des Droits de l’Homme en Suisse
Vietnamese League for Human Rights in Switzerland
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Sunday, September 27, 2009

ĐẶNG PHÙNG QUÂN * TRIẾT HỌC

Đặng Phùng Quân

Khởi thảo lịch sử triết học,
Dưới lăng kính siêu quốc

Từ tư duy pháp đến khoa triết sử siêu quốc
Martial Guéroult là nhà nghiên cứu chuyên sâu về triết học thế kỷ 17, với những tác phẩm đã xuất bản như Descartes selon l'ordre des raisons: 1/ L'âme et Dieu; 2/ L'âme et le corps, 1953 [1]; Malebranche I La vision en Dieu, II Les cinq abimes de la Providence, 1955-58[2]; Spinoza: 1/ Dieu; 2/ L'âme, 1968[3]; Leibniz - Dynamique et métaphysique, 1934[4]. Tuy nhiên, dự trình chính của ông vẫn là từ lâu làm việc để thực hiện một quyển sách lớn - cũng không biết có thể hoàn tất trước khi qua đời - về triết học, chân lý, lịch sử”. Ba vấn đề đó chính là tiêu chí cho một công trình lịch sử triết học mà ông mệnh danh là Tư duy pháp. Công trình này vẫn còn ở dạng bản thảo khi ông mất, song theo Ginette Dreyfus, người biên tập để xuất bản di cảo này cho biết những nhà nghiên cứu lịch sử triết học nổi tiếng như Léon Robin và Émile Bréhier đã được đọc phần thứ hai ngay từ năm 1939. Trong công trình đã xuất bản bao gồm hai phần: phần I trình bày Lịch sử về lịch sử triết học từ cổ đại đến ngày nay và phần II đưa ra quan điểm triết lý về lịch sử triết học của Guéroult, tập trung vào một vấn đề chủ yếu mà ông muốn tìm ra đáp án dưới dạng thức: Một lịch sử triết học có giá trị về mặt khách quan theo quan điểm triết học và quan điểm lịch sử có khả hữu?
Một học giả hiện đại, Yves Charles Zarka [5] khi nêu ra vấn nạn này của Guéroult đã tự đặt câu hỏi: làm thế nào đáp ứng được hai yêu cầu trong việc hợp thức hóa nguyên tắc cho một lịch sử triết lý của triết học mà không rơi vào con đường duy tâm chủ nghĩa về nghiên cứu những hệ thống triết lý mang ý nghĩa tự trị trong khung trời phi lịch sử của những ý niệm và cũng không phục hoạt không chính đáng một nguyên tắc mục đích luận trên nền tảng lịch sử triết học.
Những đáp án không sa vào duy tâm luận và cứu cánh luận là một thách đố cho những nhà nghiên cứu lịch sử triết học.
Trên con đường tìm kiếm của Kant, Guéroult chỉ ra toan tính của Kant trong cuộc cách mạng Copernic muốn thay thế những siêu hình học lịch sử bằng một siêu hình học mới phải có tính khoa học, vì lịch sử triết học, trong ngữ vựng của Kant là lịch sử siêu hình học, là lịch sử của một khoa học chưa thể tự tạo, chưa hiện hữu. Guéroult dẫn lại lời Kant Nil actum reputans, si quid superesset agendum/không có gì hoàn tất nếu vẫn còn những cái tồn tại phải làm để khẳng định triết học của Kant cũng như những người sau ông như Reinhold, Fichte, Hegel trong hình thái khoa học, đã không thành công trong việc chấm dứt lịch sử.
Lịch sử triết học diễn ra nhiều toan tính làm cuộc cách mạng, từ đặt lại một nền tảng mới (như lời Fichte: ai cũng đồng ý nói triết học là một khoa học, song lại không đồng ý trong việc xác định khoa học này là cái gì), từ chỉ ra cái sai lạc to lớn trong suốt quá trình tiến triển triết học từ sau Platon là lãng quên ý nghĩa hữu thể đến quan niệm thực tiễn (biến đổi thế giới) - những cách mạng triệt để trong ngôn ngữ và tư duy (như khác biệt triệt để giữa phân tích và thông diễn), trong phương pháp tư duy, trong hướng đi của tư tưởng, trong đối tượng của triết học.
Trong tác phẩm tập thể Làm thế nào để viết lịch sử triết học dẫn trên, nhà triết học Pháp Pierre Aubenque (sinh năm 1929) chuyên luận về Aristote đặt vấn đề về xung đột hiện tại trong lý giải phân tích hay thông diễn [6], đã phản ảnh hai tư trào đối nghịch ở thế kỷ XX. Thật sự, xung đột ấy đã trở thành định kiến phân chia hai nền triết học mệnh danh là triết học Anh/Mỹ và triết học lục địa châu Âu [7], thậm chí làm nổi bật tính kỳ thị nơi những nhà triết học của hai nền triết học này, trong trước tác cũng như trong nghiên cứu lịch sử triết học.
Theo Aubenque, những tác giả thuộc trường phái phân tích (viết bằng Anh ngữ) không đọc hay nói đến những tác phẩm viết bằng những ngôn ngữ khác, có nghĩa là thực sự không đụng độ với những công trình thông diễn. Còn ở Pháp, xung đột về những lý giải ngay sau thế chiến Hai, như giữa Guéroult và Alquié về Descartes, giữa tranh biện của V. Goldschmidt đối với những lý giải của Heidegger về Platon thuộc về xung đột giữa trật tự lý trí” và cấu trúc luận, giữa cái “không nói hay “không nghĩ trong tranh cãi lý giải; phân tích là một lý giải ở độ không, có nghĩa là giảm thiểu tới mực không xét đến vai trò của người lý giải, còn thông diễn nhìn nhận phần chủ thể nơi vị thế lý giải. Aubenque hiểu thông diễn theo truyền thống lâu đời, khởi từ Aristote (không phải từ Schleiermacher) trong phần Peri Hermeneias của Bộ Luận/Organon ngôn ngữ không phải là ảnh tượng giống như/homoioma thực tại, mà là một lý giải. Thông diễn/Hermeneia là một thông giao, chuyển đạt hay đăng ký từ một nơi này sang nơi khác, chẳng hạn thông dịch bằng ngữ một nội dung của nghĩ; từ “thông dịch mang tính công chính nhất, ngay trong trường hợp một bức tranh, dầu tượng hình, cũng không sao chép lại thực tại mà diễn giải thực tại.
Khi dẫn những triết gia cổ đại Hy lạp (như Platon, Aristote), Aubenque muốn xác định ngôn ngữ là thông dịch trong những từ quy ước/symbola những biểu tượng của linh hồn, và chỉ những biểu tượng này là những ảnh tượng giống như/homoiomata những sự vật. Cho nên quyết đoán/assertion ngữ học hàm chứa cái nguy hiểm dị nghĩa, khả năng có nhiều nghĩa, do đó khu biệt giữa phân tích và thông diễn sinh ra vô số những vấn đề về phương pháp luận:
a/ Vấn đề tính duy nhất của nghĩa: phân tích khởi từ quan điểm là “lịch sử triết học chủ yếu là đi tìm ý nghĩa đã mất (theo J. Brunschwig) vì ý nghĩa có thể thất lạc trong những thăng trầm của việc truyền đạt những bản văn, điều hiển nhiên thường thấy nhiều dị bản của một tác phẩm truyền đạt lại; thông diễn là đi làm cái công việc xem xét dựng lại ý nghĩa công chính duy nhất cho một bản văn. Người lý giải nhận thức một điều là ngôn ngữ nói ra độc lập với những ý hướng biểu hiêïn của tác giả và đôi khi còn chống lại chúng. Cho nên cách ngôn thông diễn là nhà lý giải làm sao để hiểu tác giả hơn chính bản thân tác giả.
b/ Vấn đề tính lịch sử của bản văn: khoảng cách lịch sử là một trở ngại cho việc lý hội trực tiếp đối với nhà phân tích, cho nên lý giải phân tích thường không xét đến cội nguồn bản văn trong ngữ cảnh xã hội mà coi tác giả như cùng thời với mình, có nghĩa là không định vị trong thời gian. Nhà thông diễn phê phán thái độ phi thời tục/anachronisme này. Chẳng hạn, nhà phân tích dựa trên lý luận Russell nên xem việc phân tích động từ hữu trong thiên Sophistes của Platon có gồm đủ ba chức năng liên kết, hiện hữu và đồng nhất. Đối với nhà thông diễn, việc lẫn lộn không phân biệt này dẫn đến những giả vấn đề triết học. Việc phân tích phi thời tục mang tính tự tôn vì nhà lý giải đứng ở vị thế cao hơn khi xét lý chứng dẫn tới đâu, trong khi tác giả chưa biết vào lúc còn đang khai phá lý chứng này. Nhà thông diễn xét đến hai mặt mạnh và yếu của phân tích, mạnh vì phân tích ở sau bản văn mà ông phân tích, song yếu vì thiếu yếu tố đồng cảm. Phê phán bản văn từ những hậu quả của nó, không bắt buộc phải trói buộc trong học thuyết vẫn đang ở động thái bắt đầu mà nhà lý giải đi tháo gỡ khởi sinh của nó và chỉ nói đến trong những từ, những phạm trù và những tiền giả định của học thuyết này.
Khác biệt giữa hai trường phái này phản ảnh trong những tranh luận phương pháp luận, như tranh luận của Jonathan Barnes về chuyện ngụ ngôn hang động của Platon. Barnes gọi Heidegger là chuyên gia hang động/spéléologue và phê phán định ý thực hiện một biến đổi trong lịch sử chân lý của Heidegger là phi lý vì theo Barnes những bản chất không thay đổi. Phản ứng của Barnes không làm ta ngạc nhiên, đó là tâm ý chung của nhiều chuyên gia nghiên cứu triết học cổ đại Hy lạp theo lối trường quy/scolaire/éculé với diễn ngôn Platon, còn Heidegger theo Aubenque “trái lại không ngần ngại giữ vị thế ngoại tại sẵn sàng vi phạm diễn ngôn của Platon để đặt ông vào vị trí nói, không phải điều ông không nói mà cái phi tư nghị khiến ông nói điều ông nói. Có thể so sánh lý giải Heidegger xây dựng trên siêu ngôn ngữ với lý giải Russell khi phát hiện chức năng cú pháp của động từ “hữu giản lược chân lý hữu thể vào chân lý luận lý của phán đoán. Tôi sẽ trở lại vấn đề này trong phần luận về triết học cổ đại. Ngụ ngôn hang động của Platon trong lý giải Heidegger, như tôi đã nói đến trong Cơ sở tư tưởng thời quá độ như một xác định về triết gia là con người coi triết lý là bản tính của hiện hữu, khai mở tra vấn về hữu, về bản chất, đi tới đáy của hiện thể, mang theo khả năng khu biệt hữu và giả hình, khai mở và bế tỏa, chân và giả - không triết gia nào thoát khỏi số phần cái chết trong hang động. Ở một chỗ khác [8], tôi đề cập đến lý giải Derrida về khái niệm Pharmakon của Platon như một diễn ngữ hủy tạo cũng là một định ý khám phá vùng bên ngoài vòng rào đã áp đặt trong lịch sử triết học.
Học thuyết niệm tượng luận/Schematismus theo Heidegger là trung tâm tư tưởng Kant như một diễn ngữ hủy tạo khác, gây tranh biện với Cassirer ở Davos chỉ ra một viễn tượng mở rộng của thông diễn là làm mới và làm phong phú tác phẩm. Trong tác phẩm xuất bản năm 1929 Kant und das Problem der Metaphysik/Kant và vấn đề Siêu hình học cũnh như trong giáo trình tại Đại học Marburg vào sơ kỳ muà đông 1927-28 xuất bản thành sách năm 1977 Phänomenologische Interpretation von Kants Kritik der reinen Vernunft/Lý giải hiện tượng luận tác phẩm Phê phán lý trí thuần túy của Kant
Heidegger xác định: “Trong đường lối đề ra nhằm lý giải mỹ tinh và phân tích siêu nghiệm, đặc biệt là diễn dịch siêu nghiệm, về cơ bản chúng ta phải xét đến vấn đề niệm tượng luận. Xét về phân bố biểu tượng của Kant, niệm tượng luận đặt nền móng cho diễn dịch siêu nghiệm, mặc dầu Kant không hiểu niệm tượng luận theo đường lối này. Xét về lý giải của chúng ta, niệm tượng luận là một quy chiếu cho phạm vi nguyên ủy của cơ sở nền tảng khả hữu cho tri thức hữu thể học. Mấy năm trước khi tôi nghiên cứu lại Phê phán lý trí thuần túy và đọc nó trên cơ sở hiện tượng luận Husserl, đã làm tôi mở mắt và Kant đối với tôi trở thành một đoan chắc cốt cán về tính chính xác con đường tôi chọn trong khi nghiên cứu. Chắc chắn một thẩm quyền như vậy không bao giờ là một biện chính/justification, và điều gì không thực chỉ vì Kant đã không nói ra. Tuy nhiên Kant có một tầm quan trọng bao la trong giáo dục đối với những công trình khoa học, triết lý; và người ta có thể hoàn toàn tin cậy ông. Nơi Kant cũng như không ở nơi nhà tư tưởng nào khác, người ta có thể đoan chắc là ông không có lừa bịp. Và mối nguy hiểm khủng khiếp nhất trong triết học chính là lừa bịp, vì mọi nỗ lực không có tính cách lớn lao của thực nghiệm khoa học tự nhiên hay từ một nguồn lịch sử. Nhưng chỗ nào mà nguy hiểm lớn nhất của lừa bịp là nơi đó cũng có khả năng tột cùng cho sự chân thật của nghĩ và tra vấn. Ý nghĩa thực hiện triết học dựa vào việc đánh động nhu cầu cho sự chân thật này và giữ cho nó luôn thức tỉnh [9].
Tôi dẫn nguyên văn những dòng cuối của tác phẩm dẫn trên để chỉ ra thái độ khẳng định của Heidegger trong bảo vệ luận cứ của ông. Thật sự, đó chính là thái độ triết lý cần thiết của nhà lý giải trong triết học hay văn chương. Lịch sử triết học, ở một bình diện nào đó, chính là kết tập những lý giải, vì người ta chỉ đọc triết học của một nhà tư tưởng từ góc nhìn hiện đại, vì lịch sử diễn ra những sự biến, những điều nhà triết học nghĩ và nói không hẳn đã thông suốt với con người cùng thời đại. Cho nên người ta chỉ có thể đọc Kant sau Heidegger, khác với một Kant sau Fichte hay Schelling.
Một trường hợp khác là Deleuze với lịch sử triết học. Trong hành trạng tư tưởng Deleuze, ông đã dành thời giờ cho việc đọc Hume, Spinoza, Leibniz, Kant, Nietzsche, Bergson. Ông đã viết nên một lịch sử triết học dưới góc nhìn nội tại, những thái độ triết lý chống lại xu hướng truyền thống giảm trừ phức thể vào nhất thể. Một ý thức lịch sử đã do chính miệng Deleuze bày tỏ trong những đàm thoại với Claire Parnet trong Dialogues và Raymond Bellour, François Ewald trong Pourparlers: lịch sử triết học luôn là tác nhân quyền lực trong tư duy triết học, giữ vai trò ức chế (vì làm sao người ta có thể suy nghĩ mà không đọc Platon, Descartes, Kant và Heidegger , cũng như sách vở viết về họ?). Triết học luôn luôn nhằm chế tác ra những khái niệm; triết gia mang lại những khái niệm mới, bày chúng ra, song không nói hay không nói toàn diện những vấn đề mà những khái niệm này đáp ứng. Chẳng hạn, Hume trình bày một khái niệm độc đáo về tin tưởng, nhưng ông không nói tại sao hay làm sao vấn đề nhận thức phô ra sao cho nhận thức thành một cách thế xác định của tin tưởng. Lịch sử triết học phải không nói lại điều gì một triết gia nói, mà nói điều gì thiết yếu ngầm hiểu, điều gì ông không nói song hiện diện trong điều ông nói.
Chính những điều này minh thi cái ngộ nhận sai lầm khi người ta phê phán là không có triết học Deleuze, vì Deleuze chỉ lý giải những triết học của người khác. Thực ra ông đã viết ra trước hết cho chính tư tưởng của mình.
Một nan đề trong lịch sử triết học khi đối chiếu hai nền tư tưởng từ phương Đông với phương Tây,biểu hiện rõ trong xung đột lý giải giữa hai nhà Hoa học Jean François Billeter và François Jullien [10]. Ở đây tôi không nói đến nội vụ phê phán lẫn nhau giữa hai học giả (Billeter sinh năm 1939, Jullien sinh năm 1951)[11] mà chỉ từ những tranh cãi này rút ra hai điểm nổi bật trong triết học tỷ giảo: một, khó khăn về thuật ngữ; hai, khó khăn về vị thế xem xét. Theo Billeter, từ ngữ đạm/dan không chỉ có một nghĩa nhạt/fade, vô vị/insipide như Jullien hiểu và luận trong Éloge de la fadeur [12] mà trong nhiều trường hợp phải dịch đúng hơn là mảnh dẻ, nhẹ, tế nhị, bất khả giác, mỏng, loãng, lợt, thưa v.v..; từ ngữ Tao mà Jullien dịch là quá trình thật ra có nhiều nghĩa, tùy trong ngữ cảnh, như Billeter lấy những ví dụ trong Trang tử [13]: trong đối thoại tưởng tượng của Trang tử để cho Khổng tử hỏi một người bơi lội giỏi: Ông có Tao của bơi lội?, có thể dịch là đường lối hay kỹ thuật về bơi lội; trong một đối thoại khác, một vị vương khen người mổ trâu có tay nghề giỏi, người này đáp: cái quan tâm không phải là tay nghề, mà sâu sắc hơn, đó là Tao có thể dịch là đạo hay cơ năng của sự vật/fonctionnement des choses [14]. Billeter phê bình Jullien “để dựng lên những minh chứng của mình, ông chọn cho mội từ [như tao/procès, shi/propension, dan/fadeur v.v..] một từ ngữ Pháp duy nhất để dịch. Rõ ràng là phương cách này có cái nguy là làm sai lạc ý nghĩa của khái niệm trung hoa hay làm giảm thiểu tầm vóc của nó…song vẫn chọn như thế”. Theo Billeter, truớc hết phải tìm cách dịch nguyên câu có từ ngữ và chuyển ngữ bằng một câu tiếng Pháp cũng giản dị và trong sáng như câu tiếng Hoa.
Khó khăn về vị thế như tôi đã nói đến trong khi bàn về triết học Đông/Tây, hành trạng từ Đông sang Tây và ngược lại, về Paul Ricoeur phê phán công trình của Jullien ở chỗ trình bày một tư tưởng của bên ngoài trong ngôn ngữ của bên trong, làm thế nào văn tự này khả dĩ để tác giả là một nhà Hoa học có thể dùng để nghĩ tiếng Hoa nhưng viết bằng tiếng Pháp?, về một điển hình là những triết gia của trường phái Kyoto sử dụng ngôn ngữ , khái niệm của triết học phương Tây diễn đạt và tranh luận những vấn đề kế thừa văn hóa truyền thống châu Á. Lấy ngay trường hợp những học giả Á châu viết về
Lịch sử triết học của nước họ để đối chiếu, xem ưu khuyết điểm ở chỗ nào. Khi Deleuze khẳng định: triết học không thông giao, có phải là một cái nhìn bi quan hay thiển cận?
Vị thế của nhà nghiên cứu ở chỗ nào, có thể xét đến trường hợp Đông phương luận/Orientalism và những nhà Đông phương luận/Orientalists ở vùng Cận đông. Hai từ ngữ al-Istishrāqal-mustashriqūn để chỉ khoa và người nghiên cứu phương đông cũng gây tranh luận vì chức năng hàm hồ, phức tạp của nó. Đông phương luận có thể là chấp nhận cung cách đông phương (chủ quan), có thể là nghiên cứu phương Đông (khách quan). Hiện tượng gây tranh cãi này có thể thấy ở việc nghiên cứu những triết học bản địa, dầu là Cận Đông, Phi châu, Á đông, hay châu Mỹ La tinh.
Viễn tượng xây dựng một triết học thế giới như David A. Dilworth trên cơ sở thông diễn học tỷ giảo như ông trình bày trong tác phẩm Triết học trong viễn tượng thế giới [15]
Dựa trên một cái nhìn lạc quan thời hiện đại: quả thực ngày nay chúng ta biết nhiều về những họa phẩm Đạo giáo hay những vưòn Thiền, những nhạc khúc của Bach và Mozart hơn là những người sống cùng thời với những công trình này được sáng tác ra. Tương tự như vậy, chúng ta có một nhận thức tinh tế hơn về những tác phẩm của Homer, Plato, Aristotle, Khổng, Lão, Chu Hy, Đạo Nguyên/Dōgen cũng như những người khác so với mọi thời đại trước cộng lại. Phương pháp thông diễn học tỷ giảo của Dilworth xây dựng trên những biểu đồ phân chia bốn loại phạm trù: viễn tượng, thực tại, phương pháp và nguyên tắc, trong mỗi phạm trù lại có những hình thái khả hữu riêng. Ông cũng kỳ vọng hai điều: một là những thế hệ tương lai chắc chắn phát triển những tiếp cận tinh tế hơn về những công trình quá khứ của những thiên tài nhân loại, hai là sản sinh ra những thiên tài khác đem lại những công trình đóng góp vào những thành tựu lớn lao của quá khứ.
Đó cũng là thông điệp của triết gia lớn Thời mới của Nhật, Nishida Kitarō (mà Dilworth là một dịch giả sang Anh ngữ): Trong hai nền văn hóa, không thể nhân danh văn hóa này để phủ nhận văn hóa kia, cũng không bao gồm cái này trong cái kia. Trái lại phải soi sáng cả hai từ một ánh sáng mới bằng một tri thức sâu sắc hơn về cơ sở nền tảng của chúng.
Thông điệp này biểu tỏ quan điểm siêu quốc, mà tiếc thay tinh thần bá quyền của nước Nhật trước Thế chiến Hai đã thể hiện thành hành động rước lấy thảm hại. Trong lịch sử triết học, ý đồ ấy cũng thể hiện thành văn trong một tuyên ngôn mệnh danh là Tìm kiếm đạo lớn của Trung quốc (Trung quốc đại đạo): “Từ Nguyên Đạo của Hàn Dũ và Tân nguyên đạo của Phùng Hữu Lan, chúng ta có phận sự phải tìm thấy lại bản chất của văn hóa trung quốc cũng như đóng góp vào việc phục hưng đất nước của chúng ta và tiến bộ của văn minh hoàn vũ. Vì Trung quốc đại đạo cũng bao la và vững chắc, cũng sâu sắc không thể tả xiết. Giữa những người muốn thăm dò nó, một số dừng lại giữa đường, một số khác sau lại phủ nhận nó, song nó không bao giờ ngừng có đó, rất gần là đằng khác. Từ khi chúng ta xa rời nó, chúng ta vấp phải nhiều khó khăn, bất hạnh tấn công chúng ta. Từ khi chúng ta trở về, mọi sự hưng vượng, mọi công trình của chúng ta mang lại thành quả: đó là quyền năng của Đạo, và đó là lý do tại sao chúng ta mỗi lúc một đông hướng về nó. Văn minh phương Tây đã đạt tột đỉnh và bây giờ là lúc suy thoái. Đại Đạo Trung quốc bị che lấp, nhưng lại hiển lộ trở lại. Bao la và đầy quyền năng, Đại Đạo Trung quốc sẽ mang lại hạnh phúc cho Trung quốc và hòa bình cho thế giới…”[16] Ý đồ bá quyền ấy có một quá trình dài dặc trong lịch sử Trung quốc, khởi từ thời Tần-Hán, trong giáo dục nhất thống của Nho giáo và củng cố chế độ quân chủ chuyên chính, biểu hiện nơi tập đoàn cầm quyền chủ trương toàn trị, không tương nhượng, không phân quyền, sẽ phân tích trong những chương sau.
Tinh thần siêu quốc khác với ý đồ bá quyền, dầu trong học thuật. Khởi thảo lịch sử triết học dưới lăng kính siêu quốc xây dựng trên đề cương:
1/ Phân chia những thời kỳ lịch sử nhân loại:
1a. Thời kỳ trục, như phân chia theo Jaspers (đã nói nơi trên).
1b. Thời Trung cổ: từ triết học Hy-La và Do thái- Cơ đốc giáo, Ấn giáo trung cổ, Tiểu thừa và Đại thừa Phật giáo, Kỳ na giáo, Hồi giáo, triết học Tần-Hán, văn minh tiền Colombus ở châu Mỹ trở đi; thời thống trị của tôn giáo Nhất thần, Kinh viện, phong kiến.
1c. Thời đại mới: kể từ Bruno, Descartes, Bacon ở phương Tây, thời đại cát cứ và chinh phục, phục hưng tư tưởng Ấn sau thống trị của Hồi giáo, Tân Nho đến thế kỷ XX.
1d. Thời đại toàn cầu: kể từ quá độ trong triết học thế giới, khoa học kỹ thuật cao cấp, thông giao hoàn vũ.
2/ Những khái niệm về Tự nhiên, về Con người, về Tri thức trong viễn quan siêu quốc.
3/ Nghiên cứu tỷ giảo những tư tưởng của thời đại, học thuyết và triết gia trong viễn quan siêu quốc.
Nhà viết sử triết học dựa trên những tiêu chí: tương đối của hệ thống, của tri thức, của giá trị, song không phủ nhận giá trị tích cực của những lý tưởng triết học, và quá trình tiến hoá, song luận tha tính/ngoại quan trong khi nghiên cứu.
------------------------------------
[1] Luận về Descartes theo trật tự lý lẽ: 1/ Linh hồn và Thượng đế; 2/ Linh hồn và thân thể.
[2] Luận về Malebranche: I Thượng đế quan - II Năm Thiên vực
[3] Luận về Spinoza: 1/ Thượng đế; 2/ Linh hồn.
[4] Luận về Leibniz - Động lực học và siêu hình học
[5] Xem: Yves Charles Zarka, Que nous importe l'histoire de la philosophie? in trong Comment écrire l'histoire de la philosophie? 2001, tác phẩm tập thể vốn là tham luận của nhiều tác giả tham gia công trình của Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia/CNRS tổ chức vào tháng Chạp năm 1999 để mở đầu cho một dự án có tầm quốc tế.
[6]Xem Aubenque, Le conflit des interprétations: analytique ou herméneutique? in trong Sdt, chú thích v.
[7] Xem: Đặng Phùng Quân, Cơ sở tư tưởng thời quá độ, 2007.
[8] Xem: Đặng Phùng Quân, Triết học và Văn chương, 1974.
[9]Theo bản dịch: Phenomenological Interpretation of Kant's Critique of Pure Reason, 1997 của Parvis Emad và Kenneth Maly.
[10] J.F. Billeter, Contre François Jullien, 2006; F. Jullien, Chemin faisant, connaître la Chine, relancer la philosophie, 2007.
[11] Xem: J.-F. Billeter, Comment lire Wang Fuzi? (Đọc Vương Phu Chi như thế nào?) in trong Études chinoises, tập IX, số 1, 1990 và phản biện của F. Jullien, Lecture ou projection: Comment lire (autrement) Wang Fuzhi? (Đọc hay phóng chiếu: Làm sao đọc (cách khác) Vương Phu Chi) in trong Etudes chinoises, tập IX, số 2, 1990. Tham gia vào tranh luận bênh vực Jullien có sách viết tập thể Oser construire: Pour François Jullien, 2007 do P. Chartier chủ biên, với những tham luận như của Paul Ricoeur, Alain Badiou, Bruno Latout, Du Xiaozhen, Wolfgang Kubin v.v..
[12] Ca ngợi tính vô vị, 1991 khởi từ tư tưởng và mỹ học của Trung hoa.
[13] Xem: J.-F. Billeter, Leçons sur Tchouang-tseu, 2004 (lần x.b. thứ 7).
[14] Xem Trang tử, Nam hoa kinh, bản dịch của Nhượng Tống: Thầy Khổng xem thác Lã lương, nước treo ba mươi nhận, chẩy bọt bốn mươi dặm, nơi mà đà, giải, cá, ba ba không thể bén mảng tới được. Thấy một người đàn ông bơi qua đó cho là có chuyện gì cực khổ mà muốn chết…Thầy Khổng liền theo mà hỏi: Xin hỏi lội nước có đạo chăng? Thưa: Không! Tôi không có đạo gì cả? Tôi bắt đầu với quen, lớn với tính, thành với mệnh. (Thiên Hiếu sống).
Bào Đinh mổ trâu cho Văn Huệ Quân. Nơi tay chạm, nơi vai tựa, nơi chân đạp, nơi gối tỳ, tiếng kêu lát chát, dao đưa soàn soạt, không tiếng nào không đúng cung bậc, hợp với điệu Tang Lâm, rồi đúng với khổ dồn bài nhạc Kinh Thư. Văn Huệ Quân nói: Ồ! Nghề giỏi thật! Giỏi đến thế sao? Bào Đinh buông dao, thưa rằng: Cái tôi ham là đạo, còn tiến hơn nghề. (Thiên Dưỡng sinh chủ).
[15]Xem David Dilworth, Philosophy in World Perspective, A Comparative Hermeneutic of the Major Theories/Triết học trong viễn tượng thế giới, Thông diễn học tỷ giào về những Lý thuyết lớn, 1989,
[16] Trên tạp chí Nguyên Đạo, số 10, 2005 xuất bản tại Bắc kinh, theo bản dịch của Billeter dẫn trong Contre François Jullien, 2006.
(Hết phần dẫn nhập)
Đặng Phùng Quân


TAP CHÍ VĂN HÓA VIỆT NAM 116



SƠN TRUNG  
chủ biên





Tranh sơn mài của Hiếu Đệ


SỐ 116

Tháng 10-2009
Câp nhật tháng 9 -2012

 






Thursday, September 24, 2009

NGUYỄN ĐẠT THỊNH * GIÁO DỤC

Sức nặng của kiến thứcNguyễn Ðạt Thịnh

Ðể trả lời bài chỉ trích của hai giáo sư Harvard, Thomas J. Vallely và Ben Wilkinson,ông Nguyễn Minh Thuyết, đại biểu Việt Cộng nói, “Quần chúng là một dãy số không. Nhưng sức mạnh của dãy số ấy được nhân lên bao nhiêu lần, tùy thuộc vào con số đứng trước các con số đó là bao nhiêu.”

Bài chỉ trích của Harvard nhận xét, “Việt Nam không có một trường đại học nào được công nhận là có giá trị; không một trường Việt Nam nào có tên trong bất cứ danh sách nào liệt kê các trường đại học hàng đầu ở châu Á.”

Là phụ tá giám đốc của “Chương trình Việt Nam” --một chương trình của trường John F. Kennedy School of Government nhằm giúp đỡ nhà nước Việt Cộng xây dựng nền đại học-- ông Wilkinson biết rất rõ về tình hình đào tạo trí thức và chuyên viên của nhà nước Việt Cộng.

Bài viết của ông và ông Vallely nêu lên tình trạng tụt hậu khiếp đảm của Việt Cộng, so sánh với những quốc gia lân cận. Ông nói những nước Đông Nam Á khác, đều có thể tự hào, ít nhất về một vài cơ sở đại học nổi tiếng, trong lúc các trường đại học Việt Nam vẫn không hội nhập được vào khối kiến thức quốc tế.
Hai ông này nêu lên một góc cạnh của sinh hoạt kiến thức quốc tế qua việc bài viết của những giáo sư đại học của mỗi nước được đăng trên các tạp chí khoa học trong năm 2007, để hình dung chỗ đứng thấp nhất của trí thức Việt Nam.

Bài viết được xuất bản
trên các tạp chí khoa học năm 2007
Cơ sở
Quốc gia
Số bài
viết
Đại học tổng hợp Quốc gia Seoul
Nam Hàn
5.060
Đại học tổng hợp Quốc gia Singapore
Singapore
3.598
Đại học tổng hợp Bắc Kinh
Trung Quốc
3.219
Đại học tổng hợp Phúc Đan
Trung Quốc
2.343
Đại học tổng hợp Mahidol
Thái Lan
950
Đại học tổng hợp Chulalongkorn
Thái Lan
822
Đại học tổng hợp Malaya
Malaysia
504
Đại học tổng hợp Philippines
Philippines
220
Đại học Quốc gia Việt Nam (Hà Nội và Sài Gòn)
Việt Nam
52
Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Việt Nam
44
Nguồn: Science Citation Index Expanded, Thomson Reuters

Tổng cộng chúng ta có 96 bài viết được phổ biến trên các cơ quan trí thức thế giới, không bằng một nửa Phi Luật Tân, quốc gia đứng gần chót trên bảng so sánh, và không bằng 1/52 Nam Hàn, quốc gia đứng đầu với 5060 bài viết.
Bài viết của một giáo sư được thế giới quan tâm tối thiểu phải có hai điều kiện: một là đề tài lựa chọn phải đủ quan trọng, và hai là tầm mức suy luận phải đủ chính xác, đủ uyên bác. Tôi thèm được đọc 96 bài viết này để tìm chút hãnh diện về phẩm, dù Việt Nam đứng hạng bét về số lượng.
Bài viết chỉ là một trong nhiều tiêu mốc đánh giá tầm mức trí thức của một dân tộc; một tiêu mốc khác, thực tế hơn, là chỉ số sáng tạo

Chỉ số sáng tạo
Quốc gia
Số bằng sáng chế
được cấp năm 2006

Hàn Quốc

102.633
Trung Quốc
26.292
Singapore
995
Thailand
158
Malaysia
147
Philippines
76
Việt Nam
0
Nguồn: World Intellectual Property Organization, 2008 Statistical Review.

Chỉ trong một năm người Nam Hàn có 102,633 bằng sáng chế trong lúc Việt Nam chúng ta không có một sáng kiến nào xứng đáng để tác giả xin bằng sáng chế giữ độc quyền.
Nhận định của hai giáo sư Harvard cho là tính chất nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng giáo dục đại học Việt Nam không thể phóng đại hơn được, vì thực tế đã quá bi đát.
“Chúng tôi tin rằng nếu không có một sự cải cách khẩn cấp và cải cách từ căn bản hệ thống giáo dục đại học và cao đẳng, Việt Nam sẽ không đáp ứng đúng mức tiềm năng to lớn của mình,” bài nhận định viết.

Câu trả lời của ông Nguyễn Minh Thuyết đúng: ông nói một triệu bạc không đáng gì cả nếu không có con số 1 đứng đầu 6 con số không; đúng vì ông xác nhận là cả 3, 4 ông bình vôi ngồi tại Hà Nội cộng với bộ chính trị của đảng Việt Cộng cũng chỉ là những con số không to tướng, nếu xét về giá trị trí thức.
Mới tuần trước, ông Nguyễn thiện Nhân, bộ truởng giáo dục của Việt Cộng, còn khen tình hình giáo dục có tiến bộ, và nhờ tiến bộ đó ông tự cho phép mình ngủ thêm mỗi ngày một tiếng đồng hồ (điều chính miệng ông ta khoe khoang).

Ðể giải quyết cuộc khủng hoảng giáo dục khiếp đảm này, Harvard viết, “Chúng tôi đi đến kết luận bằng việc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới về mặt thể chế như một thành tố cần thiết của một quá trình cải cách hiệu quả.”
Hai giáo sư này không còn đứng ngoài địa hạt chính trị như thái độ dè dặt thường thấy trong giới trí thức nữa. Họ không ra miệng khuyến cáo việc giải thể cộng sản, nhưng họ đặt chúng ta trước sự lựa chọn: hoặc đổi mới thể chế hoặc chấp nhận những trường đại học học đại.

Bên cạnh bài nhận xét về cuộc khủng hoảng đại học tại Việt Nam do Harvard phổ biến, một nhà văn Việt Nam, ông Tạ Duy Anh, nhận xét về cuộc khủng hoảng này trên toàn bộ nền giáo dục tại Việt Nam hiện nay.
So sánh thành quả giáo dục của chế độ cộng sản trong nước và của những chế độ tự do bên ngoài, ông Anh nhận xét về một du sinh, “… tại sao khi học sinh của mình ra nước ngoài, vẫn là em ấy, nhưng khi trở về, tất cả những hành vi đều khác, văn minh hơn hẳn và cái phản ứng trước xã hội cũng khác. Nó vừa tự tin vừa không kiêu ngạo.”
Nó khác những đứa trẻ tàn nhẫn, lạnh lùng mà ông mô tả như thành quả của nền giáo dục hiện nay. Khác chỉ vì được giáo dục cách khác.

Ông Thuyết mượn một câu danh ngôn ngoại quốc để mô tả quần chúng Việt Nam là một đám những con số không, nhưng thật ra những người đứng trong hàng ngũ quần chúng bị ông Thuyết miệt thị, như ông Anh, cô Lê Thị Công Nhân, Linh mục Nguyễn Văn Lý, luật sư Lê Công Ðịnh, và rất nhiều người khác là những con số từ 1 đến 9. Nếu họ thay bộ tam xên Mạnh-Dũng-Triết để đứng đằng trước con số 100 triệu người Việt Nam, thì sức mạnh trí thức của Việt Nam sẽ từ 100,000,000 đến 900,000,000.
Xuống đi thôi, những con số không đứng đằng trước đang làm dân tộc Việt Nam tụt hậu.
Nguyễn Ðạt Thịnh


Wednesday, September 23, 2009

PHÓNG SỰ XÃ HỘI VIỆT NAM


NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI KHI ZI`A THĂM QUÊ NHÀ HÃY CẢNH GIÁC VỚI CÁC MÓN ĂN ĐẶC SẢN TRUYỀN THỐNG TỪ QUÊ HƯƠNG MAO CHỦ TỊT, CHÁNH GỐC "SƯ FOU" CHƠN TRUYỀN CỦA BÔ. CHÁNH TRI. VẸM

Đột kích lò chế biến “vịt đực quay” hay "chim đồng quê"
(Dân trí) - Vịt đực vừa nở được làm sạch lông, chặt vát mỏ, rạch màng chân cho giống chân chim sẻ, nhúng “nước” để bảo quản cho vịt được tươi lâu trong nhiều tháng rồi quẳng vào ngăn lạnh của tủ bảo ôn. Biết cách bảo quản và tẩm ướp, vịt loại nào khách cũng khen ngon!. >> Vịt đực “biến hóa” thành “chim sẻ quay”

Vịt đực đội lốt sẻ quay
“Minh oan” cho chim sẻ

Hàng nghìn con “chim sẻ quay” bốc mùi hôi tanh nằm lăn lóc trong chậu, ruồi bay nhập nhằng quanh miệng chậu, những thứ nước vàng rỉ ra... Đó là những hình ảnh phóng viên Dân trí ghi lại được khi thâm nhập đường dây kinh doanh “chim sẻ quay” đang khá rầm rộ hiện nay ở Hà Nội.

“Đầu nậu Hòa” - nhà ở ngã 3 Ngọc Hồi (huyện Thanh Trì, Hà Nội), một trong những đầu mối buôn bán dòng vịt đực “đội lốt” chim sẻ quay lớn nhất tại miền Bắc - được chúng tôi tìm đến đặt hàng. Hòa khẳng định: “Làm gì có chim sẻ nào rẻ đến mức 2 nghìn đồng một con, mà bói đâu ra lắm chim sẻ thế. Làm ăn với nhau cứ nói thẳng, chim sẻ quay chính là vịt đực mới nở đem làm thịt liền”.

Hòa cho biết những chú vịt đực này được các nhà chăn nuôi dùng “công nghệ soi” phát hiện ra từ khi còn trong trứng. Khi vừa nở ra ngay lập tức được đem làm sạch lông, sau đó nhúng xuống “nước” (có thể là một loại hóa chất bảo quản cho thực phẩm tươi lâu, nhưng Hòa không tiết lộ vì giữ ngón nghề làm ăn - PV) để bảo quản cho vịt được tươi lâu trong vòng nhiều tháng.

Sau khi làm thịt xong, tất cả những chú vịt này được chặt vát mỏ; cắt, rạch các màng ở chân sao cho khách hàng tiêu dùng nhìn giống chim sẻ và quẳng vào các ngăn lạnh của tủ bảo ôn.

Cách giờ bán hàng khoảng vài tiếng đồng hồ thì đem bỏ thứ vịt này ra khỏi ngăn lạnh cho tan hết đá đóng băng rồi đem đi ướp tẩm gia vị, chao qua một lớp dầu rán, rồi tiếp tục nướng qua than hồng và bán cho khách với giá 2 nghìn đồng/1con.
Vịt đực được chặt vát mỏ "hóa trang" thành chim sẻ

Theo Hòa, hiện nay loại vịt đực này có hai nguồn gốc xuất xứ, một là được nhập về từ Trung Quốc, hai là vịt đực tại Việt Nam 100%.

Điểm khác biệt giữa hàng Trung Quốc và hàng Việt Nam là: hàng Trung Quốc nhập về Việt Nam thì toàn bộ vịt đực đã được chặt đầu sẵn vì lí do, nếu không chặt đầu thì mắt của vịt dễ bị thối, toàn bộ con vịt sẽ nhanh chóng bị phân hủy. Còn vịt Việt Nam vẫn còn nguyên cả đầu, do xuất xưởng đến đâu là tiêu thụ hết đến đó. Nhưng hàng Việt Nam, khi vịt vừa nở là phải thịt ngay và nhúng qua “nước”. Nếu không thì toàn bộ con vịt sẽ bị teo lại chỉ bằng ngón tay và sẽ rất nhanh hỏng.

Công nghệ ướp tẩm và cách “né” cơ quan chức năng

Hòa cho biết, tháng 8 tới là tháng vịt trong giai đoạn thôi ấp trứng nên hàng rất khan hiếm. Ngay từ bây giờ nhà Hòa đã phải tích trữ vịt chật cứng 4 tủ bảo ôn.

Hòa khoe, riêng vịt đực được vợ chồng anh sơ chế bán cho các nhà hàng và chuyển về một số tỉnh lẻ như Hải Phòng, Vĩnh Phúc hàng ngày đã lên đến hàng nghìn con.
Hàng nghìn con vịt đực hôi rình, tanh ngòm mà chúng tôi mới nhìn đã muốn nôn ọe, nhưng khi qua công nghệ ướp tẩm của Hòa, tất cả lại thơm lừng.

Khi chúng tôi đặt vấn đề mua khoảng nghìn con vịt đực về bán thử, vợ chồng Hòa mừng ra mặt và ngay lập tức ra giá. Nếu mua vịt sống nguyên thì giá 1.200 đồng/con, vịt tẩm ướp sẵn và chao qua hai lớp dầu có giá 1.500 đồng/con.

Hòa dạy chúng tôi, muốn có “chim sẻ quay” thơm, ngon, “bổ” thì khâu ướp tẩm là quyết định. Trước khi ướp tẩm phải dùng tay bóp cho vịt ra hết nước để khi đổ vịt vào chảo dầu rán sẽ không bị dầu bắn, vịt cũng sẽ không bị nổ đầu; sau đó nêm gia vị, nước mắm, hồ tiêu, hồi, quế.

Trong bụng vịt thì nhồi lá chanh, củ sả băm nhỏ để khoảng 15-30 phút cho tất cả gia vị ngấm vào vịt rồi đổ vịt vào chảo dầu đang sôi chao qua hai lượt, vớt ra, để nguội. Tẩm ướp, chế biến đúng quy trình như vậy thì vịt có ôi, thiu đến đâu, sau khi nướng lên cũng thơm và giòn “ngon hết biết”.

Hòa dặn chúng tôi phải mua loại dầu thật rẻ để rán, nếu xài dầu ngon thì tiền vịt không bằng tiền dầu, lỗ vốn là cái chắc.


Hòa cho biết, những chú vịt này sau khi được nhúng "nước" có thể để trong tủ bảo ôn hàng chục tháng, mang ra bán cho khách hàng vẫn khen ngon.
Thời gian qua, khi thực hiện bài viết phản ánh về đề tài này tại đường Hoàng Hoa Thám (Hà Nội), chúng tôi để ý các quầy bán “chim sẻ quay” liên tục bị các cơ quan chức năng làm nhiệm vụ trật tự dẹp đuổi, nhưng vợ chồng Hòa luôn né được những đợt truy quét đó.
Hòa tiết lộ hồi đầu mới kinh doanh anh cũng liên tục bị thu đồ nghề, bị dẹp đuổi, nhưng chỉ qua vài tiếp xúc với một số người thì mọi chuyện lại suôn sẻ bởi Hòa luôn nắm được giờ của lực lượng đi tuần.

Hòa mách nước: mang hàng ra bán thì đem ít một ra bày bán thôi, số hàng còn lại giấu vào nơi khác để nếu có bị thu thì vẫn còn hàng bán tiếp; chứ mang hết ra mà bị tóm sạch là “treo niêu”.

Một số hình ảnh về món vịt đực quay:

Vịt đực không kiểm dịch, không nguồn gốc xuất xứ được sơ chế dưới mác "chim sẻ quay" để bán cho khách hàng

Hàng trăm con vịt đực được bỏ ra khỏi tủ bảo ôn vẫn còn đóng bánh
Những chú vịt đực này, sau nhiều ngày (hoặc nhiều tháng) đóng băng trong tủ bảo ôn, được đem ra ướp tẩm gia vị rồi bán cho khách hàng.

Chiều 11/6, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Văn Đức, Phó Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội cho biết, mặt hàng chim quay hay vịt quay đều không phải là mặt hàng cấm bán. Tuy nhiên, sau khi có thông tin trên báo chí về việc các điểm bán rong trên một số tuyến phố kinh doanh mặt hàng chim sẻ quay, nhưng thực chất là vịt bao tử, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội đã tiến hành kiểm tra.

Mới đây, Chi cục đã đi kiểm tra một loạt dọc các phố đường Bưởi, Hoàng Hoa Thám… nhưng không thấy hàng nào bán. Theo ông Đức, có lẽ khi báo chí vào cuộc, người kinh doanh bị “đánh động” nên đã kinh doanh kín đáo hơn.

Chi cục cũng đã lấy một số mẫu chim sẻ quay để xét nghiệm xem có chất phẩm màu và chất bảo quản hay không; khoảng 1 tuần nữa sẽ có kết quả xét nghiệm.

Trước mắt, Chi cục đã chỉ đạo các quận, huyện giám sát cơ sở kinh doanh thực phẩm nói chung, trong đó có mặt hàng chim quay, vịt quay. Nếu cơ sở không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bán chim sẻ, vịt quay là đồ ăn chín mà không có phương tiện che đậy đạt tiêu chuẩn thì sẽ phải đình chỉ kinh doanh.

Còn về nguồn hàng “chim sẻ quay”, theo ông Đỗ Phú Sơn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội, hiện vẫn chưa thể xác định “chim sẻ quay” là vịt hay gà con vì khi được nướng chín, cắt mỏ, cắt chân thì việc phân biệt giữa hai loài gia cầm này không dễ dàng.

Tuy nhiên, theo ông Sơn, dù là gà hay vịt bao tử, nếu xác định được nguồn gốc, được ấp nở từ đàn gà, vịt đã được tiêm phòng, kiểm dịch, được ấp nở theo đúng quy trình thì vẫn là nguồn thực phẩm an toàn, được phép lưu thông trên thị trường.

“Vì vịt sinh ra từ ngày tuổi 21 đến 28 sẽ được tiêm phòng. Thực tế tại nước ta, vịt thường được tiêm vắc xin phòng bệnh khi được 25 ngày tuổi. Vì vậy, nếu vịt bao tử, vịt ít ngày tuổi mà được ấp trứng từ đàn vịt mẹ đã tiêm phòng coi như đảm bảo về kiểm dịch, còn nếu từ đàn vịt chưa được tiêm phòng thì sẽ là gia cầm chưa được kiểm dịch”, ông Trần Mạnh Giang, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội giải thích.

Ông Sơn cho biết thêm, hiện tại huyện Phú Xuyên (Hà Nội) có hơn 100 cơ sở ấp nở trứng gia cầm đều được cán bộ thú y kiểm tra, giám sát thường xuyên. Còn tại các địa phương khác, ở mỗi xã đều có cán bộ thú y nên việc giám sát rất chặt chẽ.

Ông Trần Mạnh Giang cho biết thêm, thời gian gần đây, Chi cục Thú y Hà Nội đã phát hiện nhiều gà, vịt từ 1-2 ngày tuổi đến gà vịt lớn hơn từ Trung Quốc nhập lậu vào Việt Nam. Tất cả số gà, vịt được phát hiện này đều đã bị tiêu huỷ vì không rõ nguồn gốc, không được kiểm dịch.
(Hồng Hải)
=