( COMMUNIST MANIFESTO )
SÖn Trung
Bän tuyên ngôn này là công trình cûa Karl Marx và F. Engels soån thäo næm 1848. Tuyên ngôn có 4 phÀn:
- TÜ bän và vô sän
- Vô sän và Çäng c¶ng sän
- Væn h†c c¶ng sän
- C¶ng sän và các Çäng phái ÇÓi lÆp.
I. TÜ bän và vô sän.
ñ‹ xúi vô sän Çánh tÜ bän, ngÜ©i nghèo Çánh ngÜ©i giàu, và khuy‰n khích dân chúng n°i loån, Marx nói r¢ng lÎch sº nhân loåi là lÎch sº Çãu tranh giai cÃp mà hai giai cÃp mâu thuÅn nhau là giai cÃp thÓng trÎ và giai cÃp bÎ trÎ (The history of all hitherto existing society is the history of class struggles ) . Marx ÇÖn giän quá Çáng cho nên quá sÖ sài và thi‰u sót. LÎch sº nhân loåi rÃt Ça dång. Nó là lÎch sº cûa s¿ ti‰n hóa cûa con ngÜ©i. LÎch sº trong Ça sÓ trÜ©ng h®p là lÎch sº Çãu tranh gi»a các dân t¶c, gi»a các th‰ l¿c, gi»a các vua chúa và tܧng lãnh. Nó không ÇÖn thuÀn là lÎch sº Çãu tranh giai cÃp nhÜ Marx nghï. Và trong xã hôi, có Çãu tranh thì cÛng có hòa h®p, chÙ không phäi là chÌ có Çãu tranh. CÛng nhÜ trái ÇÃt có sáng, có tÓi, Marx chÌ nói r¢ng ÇÎa cÀu m¶t màu Çen, hoàn toàn tÓi tæm, là m¶t nhÆn ÇÎnh vô càng sai lÀm và thi‰u sót.
Ông nói r¢ng tÜ bän Çã làm nên cu¶c cách mång kÏ nghŒ(The bourgeoisie, historically, has played a most revolutionary part). TÜ bän Çã xây d¿ng khoa h†c kÏ thuÆt, lÆp nên kÏ nghŒ, hãng xܪng,sän xuÃt hàng hóa, tÜ bän Çã mª r¶ng thÎ trÜ©ng kh¡p th‰ gi§i. TÜ bän Çã trª thành lj quÓc xâm lÜ®c MÏ châu và châu Phi, châu Á. Marx nói Çúng, dÅu sao, tÜ bän Çã Çem låi phÒn vinh cho th‰ gi§i, tåo nên khoa h†c, kÏ thuÆt ti‰n b¶, Çem låi tiŒn l®i cho loài ngÜ©i. Marx rÃt Çúng khi vi‰t giai cÃp tÜ sän trong quá trình thÓng trÎ chÜa ÇÀy træm næm Çã tåo ra nh»ng l¿c lÜ®ng sän xuÃtnhiŠu hÖn và ÇÒ s¶ hÖn l¿c lÜ®ng sän xuÃt cûa tÃt cä th‰ hŒ trܧc g¶p låi(The bourgeoisie, during its rule of scarce one hundred years, has created more massive and more colossal productive forces than have all preceding generations together). Còn non træm næm thÓng trÎ, c¶ng sän thì chÌ gây chi‰n tranh, Çem låi nghèo Çói. NÖi nào theo c¶ng sän lâu næm thì kinh t‰ càng løn båi, thi‰u hàng tiêu dùng khi‰n cho dân chúng phäi buôn bán ch® Çen, x‰p hàng cä ngày Ç‹ mua, gåo thÎt, nu§c m¡m. NhÜ vÆy là tÜ bän hÖn c¶ng sän. N‰u tÜ bän sinh ra th¿c dân, lj quÓc thì c¶ng sän cÛng th‰ thôi. Nga Xô chi‰m ñông Âu, chi‰m ÇÃt Trung quÓc, Trung quÓc chi‰m Tây Tång, ViŒt nam chi‰m Miên Lào. TÃt cä chÌ là m¶t tuÒng th¿c dân xâm lÜ®c.
Thi‰t nghï nay tÜ bän Çã thay Ç°i nhiŠu. Chính quyŠn tÜ bän ª th‰ k› XX Çã ti‰n t§i viŒc Ç¥t ra mÙc lÜÖng tÓi thi‹u, luÆt lao Ƕng, quÏ an sinh xã h¶i, bäo Çäm quyŠn l®i cho dân lao Ƕng, trong khi tåi các nu§c c¶ng sän, ngÜ©i dân lao Ƕng bÎ bóc l¶t n¥ng nŠ hÖn, h† phäi làm viŒc quÀn quÆt suÓt ngày, suÓt tháng v§i ÇÒng lÜÖng ch‰t Çói, m‡i tháng trung bình 20 hay 30 Çô la, chÌ Çû sÓng trong m¶t tuÀn hay mÜ©i ngày. Marx tÓ cáo tÜ bän bóc l¶t nhân công, thì công nhân trong các nܧc c¶ng sän låi càng bÎ bóc l¶t hÖn. ñÒng š v§i Marx r¢ng ngÜ©i th® trong ch‰ Ƕ tÜ bän bÎ bóc l¶t nhÜng còn Çu®c trä tiŠn nhÜ Marx nói, dù là trä tiŠn ngay m¶t cách lånh lùng(naked self-interest, than callous "cash payment’), còn c¶ng sän thì coi nhÜ bóc l¶t, coi nhÜ không trä tiŠn vì chúng trä lÜÖng quá ít, låi b¡t làm thêm (Làm ngày không Çû, tranh thû làm Çêm, làm thêm ngày nghÌ) Ç‹ k› niŒm sinh nhÆt bác, Ç‹ chào mØng chi‰n th¡ng ñiŒn Biên, chi‰n th¡ng ƒp B¡c! Nói tóm låi, tÜ bän và c¶ng sän ÇŠu bÃt nhân, nhÜng m¶t bên còn cho th® æn no Ç‹ làm viŒc cho nó, còn m¶t nên bóc l¶t ljn ch‰t, b¡t nhÎn Çói, nhÎn khát mà còn Çánh ÇÆp, hành hå. Lë dï nhiên, tÜ bän khá hÖn c¶ng sän!
Marx sai lÀm khi so sánh quân chû, tÜ bän và c¶ng sän. TÜ bän thay th‰ phong ki‰n và Çåt ÇÜ®c nhiŠu thành công vŠ khoa h†c, kÏ thuÆt, kinh t‰, giao thông.. . nhÜng không th‹ vì th‰ mà nói r¢ng c¶ng sän thay tÜ bän và cÛng thành công nhÜ th‰. ñó chÌ là nh»ng giÃc mÖ ban ngày, nh»ng ÇiŠu võ Çoán, m¶t lÓi tuyên truyŠn huyênh hoang, khoác lác mà nay th¿c t‰ Çã chÙng minh r¢ng c¶ng sän là xÃu xa, tÒi tŒ, chÌ Çem nhân l†ai trª vŠ th©i Çåi ÇÒ Çá, v§i nh»ng ngÜ©i thú dã man, tàn båo!
Marx lš luÆn r¢ng tÜ bän th¡ng phong ki‰n, cho nên c¶ng sän cÛng së th¡ng tÜ bän vì xã h¶i và vÛ trø bao gi© cÛng Çi theo ÇÜ©ng th£ng, cái m§i phû ÇÎnh cái cÛ, cái m§i nhÃt ÇÎnh th¡ng cái cÛ. Ông nói giai cÃp tÜ bän sinh ra giai cÃp vô sän là kÈ Çào mÒ chôn mình, và phe vô sän së thành công còn phe tÜ bän së thÃt båi là ÇiŠu không tránh ÇÜ®c(What the bourgeoisie, therefore, produces, above all, is its own grave-diggers. Its fall and the victory of the proletariat are equally inevitable).
Trong th¿c t‰, khí hÆu có lúc tæng lúc giäm, xuân Çi thu låi, kinh t‰ có lúc suy lúc thÎnh, Ç©i ngÜ©i có lúc vinh lúc nhøc, nho gia g†i là thÎnh suy bï thái, làm sao mà Çi lên mãi h«i ông Marx? Giä nhÜ ông nói là Çúng, theo duy vÆt sº quan, m†i s¿ bi‰n chuy‹n, phong ki‰n suy tàn thì tÜ bän lên, tÜ bän suy tàn thì c¶ng sän lên, vÆy c¶ng sän suy tàn thì ch‰ Ƕ nào thay th‰? Ông bäo tÜ bän dÅy ch‰t nhÜng nay nó låi bành trܧng qua Nga, qua Trung quÓc, trong khi Liên Xô và ñông Âu tan tành và c¶ng sän các nܧc Trung quÓc, ViŒt Nam, B¡c Hàn ve vän giao thÜÖng v§i MÏ! Ôi hå tÀng xây b¢ng dô la và kinht‰ tÜ bän thì thÜ®ng tÀng ki‰n trúc có còn là c¶ng sän n»a không khi Marx Çã nói hå tÀng cÖ sª( kinh t‰ ) quy‰t ÇÎnh thÜ®ng tÀng ki‰n trúc?
II. Vô sän và Çäng c¶ng sän
Marx cho r¢ng giai cÃp vô sän phäi do Çäng c¶ng sän lãnh Çåo toàn b¶. ñäng c¶ng sän Ç¥t ra Çu©ng lÓi rÃt là kh¡t khe, nghiêm ng¥t, cÜÖng quy‰t tiêu diŒt giai câp tÜ bän.
ñi‹m quan tr†ng nhÃt hûy bÕ tÜ h»u ( the theory of the Communists may he summed up in the single sentence: Abolition of private property). Hai ch» c¶ng sän Çã nói rõ chû trÜÖng cûa h†. C¶ng sän là tܧc bÕ tÜ h»u, không có cûa riêng, mà chÌ có cûa chung. Nh»ng ngÜ©i nghèo chåy theo c¶ng sän là bÎ lØa b¢ng ch» nghïa. H† tܪng chåy theo c¶ng sän là Çu®c chia cûa theo hình thÙc cûa LÜÖng SÖn båc, lÃy cûa ngÜ©i giàu chia cho ngÜ©i nghèo! N‰u chia cûa tÙc là Çã theo chû trÜÖng h»u sän rÒi! Trong ch‰ Ƕ c¶ng sän, ngÜ©i nghèo trܧc sau vÅn nghèo, vÅn không có tÜ h»u. Tài sän trong nܧc vào tay m¶t sÓ ngÜ©i. HÒ Chí Minh không phäi nói Çùa khi ông thí dø vŠ dân chû tÆp trung. Dân chû tÆp trung là dân chúng góp tiŠn låi (tÆp trung) và ÇÜa cho ông HÒ bÕ túi!
Khi n¡m chính quyŠn,viŒc ÇÀu tiên là c¶ng sän hûy bÕ quyŠn tÜ h»u vŠ tÜ liŒu sän xuÃt cûa tÜ sän( cܧp hãng xܪng, máy móc, vÆt døng). NhÜng th¿c t‰, Çánh tÜ sän nhÜng tài sän tÜ bän låi vào tay Çäng viên g¶c, càng chû trÜÖng chÓng tÜ h»u, óc tÜ h»u càng bành trܧng, khi‰n cho tŒ nån æn c¡p và tham nhÛng l¶ng hành. Th©i Marx, các nhà tÜ tܪng Çã phê bình viêc hûy bÕ tÜ h»u së làm cho nÄy sinh bi‰ng nhác. Dân chúng Viêt Nam Çã có tøc ng»:
- L¡m sãi không ai Çóng cºa chùa.
- Xã h¶i chû nghïa, mÜ©i ngÜ©i khiêng m¶t c†ng rÖm!
Thân em h‰t nhøc dày vò næm canh?
Tình Öi gian dÓi là tình,
ThuyŠn em rách nát còn lành ÇÜ®c không ?
-Ræng không , cô gái bên sông,
Ngày mai cô së tØ trong t§i ngoài.
ThÖm nhÜ hÜÖng nhøy hoa nhài,
Såch nhÜ nܧc suÓi ban mai gi»a rØng.
Ngày mai gió t§i ngàn phÜÖng,
Tôi ÇÜa cô t§i m¶t vÜ©n ÇÀy xuân.
Ngày mai trong giá tr¡ng ngÀn,
Cô thôi k‰p sÓng dày thân giang hÒ.
Ngày mai bao l§p Ç©i dÖ,
Së tan nhu Çám mây m© Çêm nay. . .
(Ti‰ng hát sông HÜÖng )
NhÜng th¿c t‰ cho thÃy dܧi ch‰ Ƕ c¶ng sän nån mãi dâm càng bành trܧng! Nói thì dÍ, phê bình Çä kích thì dÍ, còn làm thì khó ÇÃy ! C¶ng sän Çä phá ch‰ Ƕ gia Çình, vÆy thì Marx chû trÜÖng thay th‰ b¢ng m¶t ch‰ Ƕ gia Çình nhÜ th‰ nào hay là bÕ luôn gia dình? Trong væn bän, Marx không nói rõ. NhÜng qua bän Tuyên ngôn này, chúng ta bi‰t các nhà tÜ tܪng ÇÜÖng th©i Çã chÌ trích c¶ng sän hûy bÕ gia Çình (Abolition of the family! Even the most radical flare up at this infamous proposal of the Communists ) , và chÌ trích c¶ng sän chû trÜÖng ‘c¶ng thê.( But you Communists would introduce community of women, screams the whole bourgeoisie in chorus)’. C¶ng sän (chung cûa cäi) rÒi tÃt phäi c¶ng thê ( chung v®) ! Nghe nói bên Trung quÓc, hÒi ÇÀu Mao trä lÜÖng m†i ngÜ©i giÓng nhau, ai ch‰t nhà nܧc chôn nhÜng sau thay Ç°i, ai ch‰t thì Çäng bÕ m¥c, gia Çình phäi theo lÓi xÜa, ÇÙng ra chôn cÃt. Và bu°i ÇÀu, nam n» sÓng m‡i tråi riêng biŒt, cuÓi tuÀn, nam công nhân nào công tác tÓt thì ÇÜ®c lïnh phi‰u sang tråi n» du hí. T° chÙc này giÓng nhÜ tråi gái cûa quân Ƕi Pháp! Không bi‰t viŒc này Çi ljn Çâu. NhÜng Lê Nin, Staline, Mao Tråch ñông, ñ¥ng Ti‹u Bình, Chu Ân Lai , Phåm Væn ñÒng, Võ Nguyên Giáp vÅn có v® con riêng. Lê DuÅn, Võ Væn KiŒt, Lê ñÙc Th† là nh»ng chúa dê... không bi‰t vŠ m¥t này, h† theo c¶ng sän hay tÜ h»u? Riêng ông HÒ là theo Çúng ‘ c¶ng sän nguyên thûy’, tÙc là theo Çúng th©i ÇÀu tiên cûa loài ngÜ©i, æn chung ª chå thành Çàn, nam n» bå Çâu vui Çó, ÇÈ con không bi‰t bÓ là ai!
CuÓi cùng, Marx ÇÜa ra nh»ng Çi‹m chính y‰u cho ÇÜ©ng lÓi c¶ng sän quÓc t‰ mà m‡i quÓc gia phäi theo Çó mà thi hành:
- Hu› bÕ tÜ h»u ru¶ng ÇÃt.
- ñánh thu‰ lÛy ti‰n thÆt n¥ng.
- Hûy bÕ m†i quyŠn thØa k‰.
- TÎch thu tài sän b†n di dân và b†n phän loån.
- Sung công tài sän trong ngân hàng.
- TÆp trung các phÜÖng tiŒn giao thông và vÆn täi trong tay nhà nܧc.
- ñÓi xº công b¢ng v§i tÃt cä lao Ƕng. Thi‰t lÆp kÏ nghŒ quân Ƕi, Ç¥c biŒt chú tr†ng vŠ nông nghiŒp.
- K‰t h®p nông nghiŒp v§i kÏ nghŒ, dÀn dÀn ti‰n t§i viŒc hûy bÕ s¿ phân biŒt quê và tÌnh.
- Giáo døc t¿ do cho các trÈ trong trÜ©ng công.
TÃt cä nh»ng biŒn pháp ghê r®n này nh»ng ai sau 1975 Çã sÓng tåi ViŒt nam ÇŠu träi qua kinh nghiŒp này.VŠ giáo døc, nay thì ngÜ©i ta làm trái l©i Marx h‰t rÒi! Ban ÇÀu Çäng giành Ƕc quyŠn giáo døc, nay vÅn Ƕc quyŠn giáo døc nhÜng låi chia ra công, tÜ và bán công.Và nay trÜ©ng công cÛng Çóng h†c phí, h†c sinh phäi Çóng tiŠn xây trÜ©ng, tiŠn xây l§p, cha mË h†c sinh phäi kš s° vàng, h†c sinh phäi t¥ng quà thÀy giáo , cô giáo trong ngày Hi‰n chÜÖng nhà giáo 20-11 hàng næm.
VŠ kinh t‰, nay c¶ng sän Çã h»u sän hóa cán b¶, Çã tôn tr†ng tÜ h»u tuy r¢ng ru¶ng ÇÃt vÅn n¢m trong tay Çäng, Çäng có quyŠn chi‰m ÇÃt làm nhà, bán ÇÃt cho ngoåi quÓc mà lÃy tiŠn bÕ túi trong khi dân chúng không có ÇÃt làm nhà, không có ÇÃt canh tác! Và nay các cÖ sª quÓc doanh Çã vào tay các Çäng viên b¿, vào tay các tÜ bän ÇÕ. Ông Marx có bi‰t không? Ngay nay h† vÅn treo búa liŠm nhÜng th¿c t‰ h† Çã Çem tuyên ngôn cûa ông bÕ thùng rác rÒi !
III. Væn h†c c¶ng sän
Marx nói ljn nhiŠu loåi chû nghïa xã h¶i: chû nghïa xã h¶i phong ki‰n, chû nghïa xã h¶i tÜ sän , chû nghïa xã h¶i ñÙc. Marx chÌ trích các chû nghïa xã h¶i không thu¶c c¶ng sän là phän Ƕng mà khen chû nghïa xã h¶i ñÙc. Quan tr†ng nhÃt là ông Çã chÌ trích chû nghïa xã h¶i không tܪng phê phán và chû nghïa c¶ng sän không tܪng phê phán. Ông chê h† là không tham gia hoåt Ƕng chính trÎ, nhÃt là tham gia cách mång, h† muÓn tranh Çãu b¢ng con ÇÜ©ng hòa bình. Ông chê h† không tܪng nhÜng th¿c t‰ h† cÛng nhÜ ông là viÍn vông, không tܪng. Tuy nhiên ông Çã khen h† là bi‰t tranh Çãu cho vô sän, Çä kích m†i trÆt t¿ , khuôn mÅu cÛ Çang tÒn tåi, ca tøng giai cÃp vô sän, ca tøng viŒc bãi bÕ s¿ phân biŒt thôn quê, thành thÎ, ûng h¶ viŒc hûy bÕ gia Çình, chÓng ÇÓi viŒc duy trì làm æn cá th‹ và tÜ nhân. ( They attack every principle of exisflng society. Hence they are full of the most valuable materials for the enlightenment of the working class. The practical measures proposed in them - such as the abolition of the distinction between town and country, of the family, of the carrying on of industries for the account of private, individuals).
VŠ møc này, Marx nói rÃt mÖ hÒ, không ÇÜa ra m¶t phÜÖng châm , ÇÜ©ng hܧng nào cä, mà chÌ là nh»ng l©i chÌ trích vu vÖ. Sau này, Çám ÇŒ tº cûa ông Ç¥t ra Çu©ng lÓi hiŒn th¿c xã h¶i chû nghïa. H† b¡t m†i nhà væn, nhà thÖ phäi ca tøng ch‰ Ƕ, ca tøng giai cÃp vô sän và ca tøng Çäng C¶ng Sän, h† Çã coi væn h†c nghŒ thuÆt nhÜ là vÛ khí cûa Çäng, là tay sai cûa chính trÎ. TØ Liên Xô, Trung quÓc cho ljn ViŒt Nam, gi§i væn nghŒ luôn bÎ kìm kËp, khûng bÓ.
IV. C¶ng sän và các Çäng phái ÇÓi lÆp
Marx cho bi‰t Çäng c¶ng sän c¶ng tác v§i các Çäng cûa nhân dân lao Ƕng, nhÜ là nhóm Hi‰n chÜÖng ª Anh quÓc và nhóm Cäi cách ru¶ng ÇÃt ª B¡c MÏ .Và Çäng c¶ng sän tranh Çãu cho quyŠn l®i giai cÃp vô sän nên Çã h®p tác v§i các Çäng phái khác nhÜ ª Pháp C¶ng Çäng Çã h®p tác v§i Çäng Xã H¶i Dân chû Ç‹ chÓng tÜ bän và CÃp Ti‰n. Ÿ Thøy Sï, Çäng c¶ng sän ûng h¶ Çäng CÃp Ti‰n.
ñÃy là l©i ba hoa cûa Marx. Th¿c t‰ cho thÃy Çäng c¶ng sän muÓn n¡m Ƕc quyŠn cho nên Çã phá hoåi các Çäng phái khác trong khi h† còn hoåt Ƕng bí mÆt, ho¥c khi còn y‰u th‰. NhÃt là khi Çã n¡m chính quyŠn , c¶ng sän không bao gi© chia chác cho Çäng khác, trái låi ra sÙc tÆn diŒt các l¿c lÜ®ng chính trÎ, tôn giáo khác. Tåi ViŒt nam, HÒ chí Minh Çã b¡t tay v§i th¿c dân Pháp Ç‹ ränh tay tiêu diŒt QuÓc dân Çäng và ñåi ViŒt. H† không có tinh thÀn hòa h®p, Çòan k‰t dân t¶c bªi và tØ cæn bän h† là Ƕc tài.
Con ngÜ©i bÎ hûy bÕ tÜ h»u thì làm sao mà sÓng? H† có nghï h†c vÃn cûa h† cÛng là m¶t thÙ tÜ h»u mà c¶ng sän ghét bÕ hay không ? Tri‰t gia và luÆt gia phäi suy nghï vŠ viŒc này. M¶t ngÜ©i lÜ®m ÇÜ®c trái táo, trái °i, cÃt låi Ç‹ chiŠu æn. H† có phåm t¶i tÜ h»u không, và có Çáng bÎ t¶i không? M¶t ngÜ©i làm viŒc siêng næng, tåo ra cûa cäi, không tr¶m c¡p, gi‰t ngÜ©i Çoåt cûa, tåi sao h† bÎ tܧc Çoåt tài sän, bÎ tù, và bÎ gi‰t ? NgÜ©i ta gi‰t ngÜ©i, b¡t b§ ÇÒng loåt, không phân biŒt ai có t¶i hay không có t¶i chính là do quan Çi‹m cûa Marx, m¶t kÈ sát nhân ghê tªm, mà sau này TrÜ©ng Chinh cÛng chû trÜÖng gi‰t lÀm hÖn bÕ sót, và Pol Pot gi‰t hàng triŒu ngÜ©i cÛng do Tuyên Ngôn này, chû trÜÖng Çãu tranh quy‰t liŒt v§i kÈ thù!
Vô lš nhÃt, Çiên cuÒng nhÃt khi Marx chû trÜÖng triŒt Ç‹ thû tiêu m†i tÜ tÜÕng c°
truyŠn. C¶ng sän giÓng nhÜ Tây ñ¶c Âu DÜÖng Phong mông ch‡ng lên tr©i, ÇÀu Çi xuÓng ÇÃt, và coi Çó là cách mång! Khoa h†c thuÀn túy và khoa h†c xã h¶i ÇŠu là kho tàng cûa nhân loåi, ÇÜ®c truyŠn låi tØ lâu Ç©i. Trong Çó có nh»ng cái còn giá trÎ, và nh»ng cái l‡i th©i. Chúng ta phäi k‰ thØa và phát huy cái tÓt. Chi‰c xe ô tô ngày nay là k‰t quä cûa cái xe th©i Chi‰n quÓc, Xuân Thu. Y khoa ngày nay khác xa y h†c c° truyŠn nhÜng phÀn l§n ki‰n thÙc là do thØa k‰ và phát huy y h†c c° truyŠn. Marx là m¶t trí thÙc sao laÎ quá khích và nông n°i nhÜ vÆy? N‰u c¶ng sän chû trÜÖng coi m†i giá trÎ tÜ tܪng ÇŠu vô giá trÎ thì ki‰n thÙc cûa các ông trí thÙc theo c¶ng có Çu®c c¶ng sän tôn tr†ng không, và các ông chåy theo c¶ng sän Ç‹ làm gì? RÃt ti‰c cho TrÀn ñÙc Thäo, NguyÍn Månh TÜ©ng Çã theo c¶ng sän, Çã không dùng ki‰n thÙc mình mà áp døng trong cu¶c Ç©i. Lë nào hai ông không džc tuyên ngôn này? N‰u džc mà hai ông không thÃy rùng r®n sao? DÅu sao, hai ông còn có chút khí ti‰t, còn hÖn Tôn ThÃt Tùng , NguyÍn Kh¡c ViŒn và Çám sï phu ‘ gà phäi cáo’! Marx có änh hܪng rÃt l§n ª th‰ gi§i này. ña sÓ dân lao Ƕng và trí thÙc tin Marx. NhÜng sau m¶t th©i gian, ngÜ©i ta Çã thÃy rõ b¶ m¥t thÆt cûa c¶ng sän cho nên n‡i thÃt v†ng càng l§n lao. NgÜòi ta lÀm vì Marx Çã tô vë m¶t thiên ÇÜ©ng hå gi§i quá hay. Nào là t¿ do, bình Çäng, xã h¶i không giai cÃp, không có vua quan, không ai cai trÎ ai( hûy bÕ nhà nܧc), dân muÓn làm gì thì làm, muÓn hܪng gì thÌ hÜÕng, c¶ng sän giàu månh gÃp næm gÃp mÜ©i tÜ bän, tÜ bän së ch‰t, vô sän Çåi th¡ng, nܧc ñÙc là nܧc c¶ng sän ÇÀu tiên cûa nhân loåi! NhÜ tåi ViŒt nam, cu¶c n°i dÆy cûa Xô ViŒt NghŒ Tïnh næm 1931 Çã gây ra bao máu xÜÖng tang tóc nhÜng cÛng Ç‹ låi nh»ng huyŠn thoåi vŠ m¶t thiên ÇÜ©ng Liên Xô hånh phúc, trong Çó công nhân là chû nhân ông cûa ÇÃt nu§c:
Ngày làm, ngày nghÌ ÇŠu là có lÜÖng.
Nay thì m†i ngÜ©i Çã thÃy thiên ÇÜ©ng c¶ng sän tåi Liên Xô, Trung quÓc và ViŒt Nam. ñó là m¶t kinh nghiŒm hãi hùng cûa th‰ k› XX. Tuyên ngôn cûa Marx là nh»ng ti‰ng cÜ©i man r® cûa ngÜ©i m¶ng du hòa v§i ti‰ng tru ghê r®n cûa loài sói trong Çêm khuya. SÖn Trung
