Lý lịch cấp lãnh đạo VC Nhân chuyện toàn thể báo đài quốc nội hô hoán ầm ỹ lên về việc Thứ trưởng Bộ Y-Tế Việt Nam xài bằng giả nhưng quan chức thiệt và siêu sao này lại có rất nhiểu “sự cố” vấn đề bê bối trong quá trình công việc điều hành. Blog 16 xin tuyển đăng bài viết dí dỏm Bằng Thiệt, Bằng Dỏm... Xin chân thành cám ơn quý anh chị đã chuyển những bài đọc hay từ khắp nơi đến kèm theo chú thích đề nghị đăng trên blog 16 từ trước tới nay. Bằng “dỏm” của trường đại học nổi tiếng Harvard được cấp cho chú “Gúk”
Lúc đó, ngồi đía dóc với mấy người đẹp chân dài làm pha chế cho quán bar ở đây, tôi đã vài lần được các nàng cho biết các nàng cũng đang theo học bằng B, bằng C tiếng Anh ở các TTĐT trong phố. Để chứng minh, các nàng “khè” cho tôi coi một số bài tập của thầy cho đem về nhà làm. Nhìn các bài tập này tôi thấy nó khó dàn trời mây luôn đối với một thằng đã ở Úc trên 10 năm, và cũng có chút học hành lem nhem như tôi. Tình thật mà nói nếu cho tôi làm một bài luận văn của học viên đang học tiếng Anh ở mức bằng C ở trong nước thì tôi… bí lù. Làm được chết liền! Vậy thì trình độ ngoại ngữ của dân ở trong nước phải giỏi lắm chứ. Vì hầu như ai cũng có vài cái bằng cấp ngoại ngữ hết.
Bằng B, bằng C là loại “lôm côm” nhất, chứ người ta có bằng Thạc sĩ hay Tiến sĩ , Giáo sư đào từ các đại học ngoại nữa kìa… Cho đến một hôm, công ty (nước ngoài) nơi tôi đang làm việc có nhu cầu tuyển thêm một số nhân viên địa phương mới.
Thằng sếp thấy tôi là (gốc) Việt Nam , lại biết nói tiếng Việt “very well” (rất nhiều “vi kê” về nước làm không biết nói tiếng Việt đâu nha!) nên đẩy cho tôi công việc mà tôi không khoái tý nào, đó là phỏng vấn cácđơn tuyển người. Phải công nhận là ở Việt Nam mình chuyện gì thì chậm chứ chuyện đăng báo tuyển người thì vô cùng hiệu quả, rất là nhanh. Mẩu quảng cáo đăng lên báo chỉ có 1 ngày thôi thì phòng nhân sự đã nhận được trên 40 hồ sơ xin việc.
Công ty tôi chỉ tuyển có mấy người nên sếp giao cho tôi làm cái chuyện khó nuốt là chuyện sàn lọc để loại bớt. Ngày phỏng vấn, tôi cho hẹn 12 người, chọn lựa những ai có đơn xin việc tương đối thích hợp nhất mà tôi đã tham khảo trước… Thú thật là lần đầu tiên xem hồ sơ của các bạn trẻ trong nước tôi có chút ngạc nhiên là sự đồng bộ giống y khuôn nhau trong các hồ sơ xin việc. Người nào cũng có một cử nhân hay cao đẳng hệ chính quy nào đó, ai cũng có vài chứng chỉ ngoại ngữ tiếng Anh bằng B hay C, và ai cũng có thêm vài bằng vi tính loại sử dụng thành thạo các thứ Office Word, Excel, Power Point, Asset v.v…
Người này giống y chang người kia. Đọc xong xấp hồ sơ của các ứng viên tôi thấy khó. Ai cũng như ai thì biết chọn… ai đây? Vì vậy tôi đành phải xem qua mấy… tấm hình để “sàn lọc” bớt số đơn thặng dư. Tôi xin thành thật, tôi biết rõ các công việc của công ty đang muốn tuyển chẳng có liên quan gì hình ảnh xấu-đẹp, nhưng tôi đành phải “tội nghiệp ” cho những ai đi xin việc (nhất là mấy cô) mà không có “ngoại hình” loại “điện nước đầy đủ” (dễ nhìn). Đành rằng có rất nhiều công việc tuyển dụng chẳng có chút xíu liên quan gì đến … điện nước của mấy nàng, nhưng như đã nói khi mà hai ứng đơn giống nhau y chang về văn bằng, về chứng chỉ chuyên môn thì người tuyển chọn chỉ còn biết “trông mặt mà bắt hình dong” thôi chứ làm cách nào khác giờ.
Cuối cùng tôi cũng chọn ra hơn chục bộ hồ sơ loại “ngon cơm” nhất, và nghĩ là buổi phỏng vấn chỉ cho có lệ, chỉ gặp để nhìn rõ “dung nhan” của nhau thôi chứ người nào trong nhóm xin việc này cũng có trình độ toàn hàng “chiến đấu” không hà. Nhất là cái khoản tiếng Anh và vi tính, nhìn cả đống bằng cấp và những chứng chỉ mà họ đính kèm thì tôi biết mấy thứ này họ giỏi hơn tôi là cái chắc rồi chứ còn phỏng vấn phỏng viếc làm gì nữa.
Ấy! Nghĩ vậy mà không phải vậy đâu bạn mình ơi! Tôi không biết khi đi xin việc ở nơi khác người ta phỏng vấn ra sao. Còn tôi thì như đã nói, tự biết “tài” của mình, nên tôi không dám ba xí ba tú hỏi lôi thôi sẽ dễ bị lộ tẩy mấy cái dốt của tôi trước mặt các ứng viên. Hơn nữa phần vi tính các công việc mà tôi đang tuyển không cần phải đòi hỏi trình độ cao siêu để biết cách đút “phần mềm” vào hay rút “phần cứng” ra (khi nó không còn… cứng nữa) khỏi ổ máy v.v…
Tôi chỉ cần họ biết đánh văn bản trên computer thôi, vậy là đủ. Vì vậy tôi không dám múa rìu qua mắt thợ (ở Việt Nam rất nhiều bạn trẻ rất giỏi về computer), tôi chỉ đẩy cái laptop của tôi đang xài cho anh chị ứng viên đang phỏng vấn xin việc, và nhỏ nhẹ … nhờ “em gõ dùm cho tôi chừng 10 câu, một bài ca, bài thơ hay bất cứ cái gì mà em thuộc”. Tôi tin rằng chỉ cần nhìn người nào dạo chừng 2 câu trên bàn phím thôi chứ đừng nói gì đến 10 câu là tôi có thể biết được khả năng đánh máy của họ như thế nào rồi chứ cần gì nhìn cái bằng cấp ghi là một phút mấy chữ. Vậy mà các bạn có biết chuyện gì xảy ra không?
Thiệt là không tưởng tượng được trong 12 người dự phỏng vấn với Word, Excel, Power Point thứ gì họ cũng có bằng cấp chứng chỉ, với chú thích đạt yêu cầu loại “khá”, nhưng khi cần gõ máy thì họ nhìn cái bàn keyboard như nhìn cây “thiên ma cầm” trong phim chưởng vậy. Dấu chấm, dấu phẩy, xuống dòng v.v…
Họ chăm chú tìm trên bàn phím như thầy pháp tìm bùa lỗ bang. Đó là chưa kể trong buổi phỏng vấn này tôi đã khám phá thêm vài “bí kiếp” tuyển dụng chắc là khá “đại trà” ở trong nước. Nếu như các chân dài có lợi điểm dùng ngoại hình để đánh bại đối thủ khi đi xin việc thì phía các anh cũng biết tận dụng thủ tục “đầu tiên” (tiền đâu) để lót tay người phỏng vấn.
Hôm đó tôi thực hiện buổi phỏng vấn với riêng từng người, và trong phòng riêng khi chỉ có “sếp” và người xin việc thì đã có hai ứng viên nam, một mạnh dạn đẩy cái bao thơ (tiền) về phía tôi với câu chào mở đầu “Sếp cho em gửi các cháu ăn quà..”, còn anh thứ nhì đã quên luôn mục đích của anh đến gặp tôi là để phỏng vấn xin việc làm, anh thân thiện đến bất ngờ, cứ nằn nì rủ rê tôi (như rủ bạn anh vậy) chiều tan việc đi uống bia.
Anh giới thiệu là “có biết có cái quán mới mở ở Tân Định toàn “hàng” (nữ tiếp viên) chiến đấu không hà… sẵn sàng phục vụ từ A đến Z” Phía “chân dài” các nàng cũng không lép vế, vài nàng đã biểu diễn vài “chiêu” thật ngoạn mục. Gọi “sếp” bằng anh xưng em ngọt như mía lùi. Đứng, ngồi luôn thể hiện kiểu như đang đi thi hoa hậu. Có một nàng cứ chống tay lên cầm mà nhìn ông “sếp” đang phỏng vấn mình cười cười mỉm mỉm thiệt là đẹp mê hồn làm cho tim tôi nhảy muốn rớt ra ngoài luôn.
Chết người hơn nữa là cái cách của nàng này nhìn người đang phỏng vấn nàng, là tôi đây, y chang như trong tiểu thuyết ba xu của Mỹ gọi là nhìn kiểu “love at first sight”, các nhà văn trữ tình diễn tả là “tiếng sét ái tình” hay “yêu ngay lần đầu” gì đó… Kể luôn cụ Nguyễn Du thi nhân voi tác phẩm Đoạn-trường-tân-thanh: “Người đâu gặp gỡ làm chi, trăm năm biết có duyên gì hay không…” Má ơi! May là “sếp” (dỏm) này chưa được công ty cho tuyển thư ký riêng nên đành vừa tụng kinh vừa ngó lơ chỗ khác để tránh ánh mắt “ba đào dị nịch nhân” đắm đuối làm người ta chết chìm của cô em chân dài đi xin việc hôm đó…
Kết quả có 8 ứng viên trong số 12 đơn có đủ các loại văn bằng chuyên môn về “phần cứng, phần mềm” nhưng không gõ được vài dòng chữ cho liền lạc bằng keyboard… Phần tiếng Anh cũng vậy,, tôi vốn hơi “ớn ợn” với trình độ tiếng Anh của mấy trung tâm ngoại ngữ trong nước nên cũng chẳng dám hỏi han gì nhiều mà chỉ yêu cầu các ứng đơn “xin bạn kể cho tôi nghe bằng tiếng Anh, sáng giờ bạn làm gì. Thí dụ bạn thức dậy lúc mấy giờ, ăn sáng món gì, bạn đi bằng cách gì đến đây, bạn có thể chỉ đường cho tôi đi từ đây ra hồ… con rùa hay không””
Chỉ đơn giản vậy thôi. Tôi nghĩ rằng nếu anh chị nào đó có thể nói được cho tôi nghe chừng năm ba câu thôi thì tôi có thể nhắm mắt mà phê đại mấy chữ “đạt yêu cầu” vô phần tiếng Anh của họ cái cho rồi. Nhưng tiếc thay! Cũng như phần vi tính, phần tiếng Anh cũng hầu như không ai thể hiện được điều gì như trình độ của các bằng cấp hay chứng chỉ mà họ có.
Cuối cùng chỉ có 3 anh chị giọng nói tuy chưa được hay lắm, nhưng khả năng Anh ngữ của các anh chị này cho tôi tin là họ có học thật chứ không phải loại có bằng thật mà học dỏm. Ngài Thứ trưởng Y-tế nước VN bị uýnh tơi tả vì chức thiệt mà bằng giả, Blog Khai Trí đòi hỏi giùm cho hơn 80 triệu dân, vì sức khỏe và sinh mệnh của họ có thể bị ảnh hưởng bởi chất lượng “tri thức” của ông... Riêng Web Hà Tĩnh Mình Thương đưa danh sách các quan đỏ nào đang xài bằng gỉả. Ôi nhân tài như lá mùa thu ở nước ta! Mùa “Thương Khó” của các đại gia…
Thì ra, Tôi mới hiểu các hồ sơ xin việc lại có nhiều sự đồng bộ như vậy. Rất nhiều các loại chứng chỉ ngoại ngữ, chứng chỉ vi tính được các trung tâm đào tạo “bán” cho người xin việc như một cần thiết phải có trong đơn xin việc chứ không cần chất lượng của bằng cấp hay chứng chỉ đó. Rất nhiều TTĐT ở trong nước chỉ cần có học viên ghi danh, có đóng đủ học phí là có chứng chỉ, không nhất thiết là phải có học hay khảo sát (thi) đạt yêu cầu…
Điều này đã làm cho trình độ của các chủ nhân của bằng cấp chứng chỉ thành đồng bộ, và đã làm cho rất nhiều người tuyển chọn phải lấy những tiêu chí không liên quan đến chuyên môn để mà chọn lựa như “ngoại hình”, “điện nước”, “”bao thơ” v.v…Trong đó mém chút nữa là cũng có tôi luôn. Hôm đó, nếu không kịp nhớ lại tôi vừa tự mình ký bản án chung thân với một “tiger” biết nói tiếng người, bây giờ đang làm mẹ của 2 đứa con gái tôi, thì tôi đã tuyển cô nàng “love at first sight” kia vô công ty chỗ tôi đang làm rồi.
Thế thì, có lẽ các bạn đang thắc mắc là bộ mấy ông chủ tuyển dụng nhân sự hoặc các sếp phỏng vấn nào cũng nhận bao thơ hay “tiếng sét ái tình” (như tôi) và để cho mấy cái bằng dỏm “lướt” đi một cách dễ dàng vậy sao? Không hẳn là vậy, nhưng sự thật thì cũng có rất nhiều sếp không có trình độ (vi tính hay tiếng Anh) như các loại bằng cấp chứng chỉ thể hiện, nên không có khả năng khảo sát chất lượng thật của người “đã học” các loại bằng cấp này là học thiệt hay học dỏm. Chuyện này cho đến hôm nay vẫn còn khá phổ biến ở nước mình. Đó là những bằng dỏm và bằng giả, bằng cách nào đó, đã len lỏi vào lực lượng nhân sự của tất cả mọi vị trí trong đủ các loại ngành nghề ở phía chính quyền lẫn tư nhân, và được chấp nhận y như bằng… thiệt. Xin mở ngoặc ở chỗ này để quý bạn đọc ở nước ngoài hiểu thêm, ở nước mình bây giờ người ta phân biệt hai chữ “bằng dỏm” và “bằng giả” là hai loại khác nhau.
Việc này đã được một “cao nhân” sử dụng bằng dỏm (hay giả) tự định nghĩa một cách rõ ràng cách đây cũng khá lâu. Đó là vị Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên, một tỉnh nằm cạnh Nha Trang ở đâu đó ngoài miền Trung. Nếu tôi nhớ không lầm là năm 98 hay 99 gì đó. Khi bị báo chí phanh phui là bằng cấp ông này đang sử dụng, là một cần thiết cho chức vụ Chủ tịch mà ông đang làm – hình như là bằng tốt nghiệp phổ thông lớp 12 thì phải – là bằng giả.
Ông chủ tịch của mình đã “nổi dóa” đăng đàn mở họp báo lớn tiếng ong óng cãi lại là: “Tôi công nhận tôi không có học mà có bằng là vi phạm, nhưng bằng này là bằng thật chứ không phải bằng giả. Con dấu thật, chữ ký thật do Giám đốc sở giáo dục tỉnh Đồng Nai cấp đàng hoàng (không tin hỏi ổng coi!) sao lại gọi là giả được”. Sự việc được “khui” thêm ra là 2 ông chức sắc ở tỉnh Phú Yên và tỉnh Đồng Nai đó đã áp dụng tính ưu việt của nền “kinh tế đối lưu” trong thời bao cấp trước đây. Lúc còn bao cấp người ta ít khi xài tiền, mà là dùng hàng hóa để trao đổi (như thời… đồ đá vậy).
Ông Phú Yên có biển, có rừng nên cho ông Sở Giáo Dục Đồng Nai ít gỗ vụn để xây nhà, xây dư thì bán đi cho người ta làm củi chụm cũng được mà. Có… vài ngàn mét khối thôi chứ mấy. Ngược lại ông Đồng Nai có cái Sở Giáo Dục hàng năm “búng” ra cả vài chục ngàn cái bằng trung học phổ thông thì tiếc gì không “búng” cho bạn mình một cái. Bằng thiệt, chữ ký thiệt đàng hoàng ai dám bảo là bằng… giả đâu. Bó tay luôn phải không quý vị! Lúc đó báo chí trong nước đã bầu cho câu nói của ông Chủ tịch Phú Yên là “câu nói hay nhất trong năm” của quan chức nước mình. Và (có lẽ) từ đó chữ “bằng dỏm” được ra đời để chỉ loại bằng có con dấu thiệt, chữ ký thiệt, có lưu chiếu vào sổ bộ thiệt đàng hoàng, nhưng chủ nhân của nó không cần do học (thiệt) mà có. Và cũng từ đó trong lý lịch của một số quan chức trong phần trình độ văn hóa học vấn, nhiều vị khai tốt nghiệp cử nhân kinh tế, cử nhân luật v.v…
Có vị cẩn thận hơn đã mở ngoặc đóng ngoặc mấy chữ (có học thiệt) để chú thích phân biệt với các loại bằng, cũng thiệt y như của họ, nhưng là học dỏm. Còn loại bằng giả khác với bằng dỏm vừa kể là bằng giả không có con dấu thiệt, không có chữ ký thiệt, không có lưu chiếu. Người có được (bằng giả) là do in ấn nháy hiệu cho giống y thiệt, rồi lấy củ khoai tây tự khắc thành con dấu giả, nháy theo dấu thiệt, như đồng hồ nháy hiệu vậy, hoặc cạo sửa từ bằng thiệt của người khác rồi bỏ đại (mẹ) tên mình vô. Như vậy thì người xài bằng giả và bằng dỏm về hình thức thì khác nhau, nhưng có một điểm giống nhau là cả hai không ai cần phải đi học (thiệt) để có bằng.
Ngày nay ở nước mình, sự kiện bằng dỏm & và bằng giả không chỉ ở những loại “lôm côm” như mấy cái chứng chỉ vi tính hay bằng B, bằng C của tiếng Anh để đi xin việc, hoặc bằng tốt nghiệp trung học phổ thông như ông chủ tịch Phú Yên năm xưa mà còn “leo cao” hơn đến các bằng Thạc sĩ, Tiến sĩ, Giáo sư v.v… đã không còn là chuyện hiếm thấy… Bằng dỏm và giả với học vị càng cao thì người sử dụng nó, thường là có chức quyền hay tiền, nên càng dễ đạt được yếu tố “tiêu cực” lúc dự tuyển bổ nhiệm vào các chức vụ cao (đa số là viên chức, công chức cấp cao của nhà nước), hoặc là vì bằng ở loại học vị cao nên nơi nhận (việc) cho các loại bằng cấp này, vì không có trình độ khảo sát nên đã dễ dàng để bằng dỏm hay giả biến thành bằng… thiệt.
Trong tháng (7-2010) vừa qua, chắc quý bạn đọc cũng đã biết rồi, báo chí trong nước lại lùm xùm lu xa bu thêm hai bằng Tiến sĩ “dỏm” do không học mà có, mà lại còn ác liệt hơn nữa, các bằng Tiến sĩ dỏm kỳ này ngoài chuyện có chữ ký thật, con dấu thật nhưng lại được mấy trường đại học “không có thật” (trường ma) cấp. Không biết các chủ nhân của hai bằng Tiến sĩ này có mạnh miệng cãi là “bằng của tui là bằng thật có con dấu thật, chữ ký thật chỉ do trường… dỏm cấp mà thôi nên không thể gọi là bằng giả được…” như ông Phú Yên năm xưa hay không. Hai bằng Tiến sĩ mà báo chí mới phanh phui kỳ này. Một là của ông Giám đốc Sở “Văn hóa & Du lịch” Phú Thọ, và bằng thứ hai là của ông Phó bí thư Tỉnh ủy tỉnh Yên Bái.
Theo báo chí trong nước thì ông “Sở văn hóa” Phú Thọ có bằng Tiến sĩ được đào tạo ở nước ngoài, nghĩa là phải học bằng tiếng Anh, mà khả năng tiếng Anh của ông thì lại “xem xem” với mấy anh xin việc mà tôi phỏng vấn lúc trước. Nghĩa là ông không kể được bằng tiếng Anh hồi sáng này ông ăn sáng món gì, tối hôm qua ông đi bia ôm ở quán nào, có vụ… A đến Z với mấy cô tiếp viên ở đó không… chứ đừng nói gì đến việc ông làm luận án khoa học bằng tiếng Anh để được cấp bằng Tiến sĩ… Và ông Phó Yên Bái thì còn “thần đồng” hơn nữa, từ lúc ông có quyết định lãnh tiền của nhà nước hỗ trợ cho ông đi học cho đến lúc ông “khè” cái bằng Tiến sĩ ra cho thiên hạ ớn chơi chỉ có… 6 tháng. Chuyện mà báo chí trong nước thấy đáng nói là cả hai bằng Tiến sĩ này đều có giá “học phí” (dù chẳng cần đi học) là 17,000 đô Mỹ để có.
Cả hai đều nằm trong tiêu chuẩn sử dụng tiền “quỹ hổ trợ” của nhà nước dành cho cán bộ hiếu học muốn nâng cao trình độ để lấy cái bằng này. Chuyện của hai ông Tiến sĩ dỏm ở Phú Thọ và Yên Bái lấy tiền nhà nước, không đi học mà vẫn có bằng dường như đã làm ức lòng đến hai ông Tiến sĩ (thiệt) đang làm việc tại các đại học và viện nghiên cứu của Úc đó là Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn (Sydney) và Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc (Melbourne) Giáo sư Tuấn qua bài viết “Thêm bằng chứng về bằng giả trường dỏm” cho rằng ông Phó bí thư Yên Bái bị (trường dỏm) lừa gạt, hay là ông sẵn sàng (để cho) bị lừa gạt khi tốn 17 ngàn để lấy cái bằng ở một trường đại học không có thật, và cái bằng đó chỉ là một tấm giấy lộn chứ không có giá trị gì hết.
Và ở một bài khác “Bằng tiến sĩ dỏm giá 17,000 đô – Hãi” Ông Tuấn cho biết lý do người sử dụng bằng dỏm (ở trong nước) không chỉ mục đích lòe thiên hạ cho oai mà còn là một nhu cầu cho chức quyền. Đồng lúc đó Giáo sư Nguyễn Hưng Quốc cũng viết 2 bài “Bằng giả và bằng dỏm” và “Tiến sĩ dỏm ở Việt Nam” Ông Quốc cho là xài bằng giả để lòe thiên hạ cho sướng thì vấn đề chỉ là tâm lý và đạo đức chứ không liên quan đến pháp luật, chính quyền không can thiệp nhưng nếu sử dụng cái bằng dỏm hay giả ấy để mưu lợi thì lại khác. Ví dụ để xin dạy trong các trường học hoặc để thăng quan tiến chức như ông Phó bí thư Yên Bái thì: Nó trở thành một hành động lừa bịp…
Và cũng cùng lúc này tờ báo mạng TuanVietnam.net ở trong nước cũng có bài châm biếm sự giải trình của chính chủ nhân cái bằng Tiến sĩ dỏm không biết tiếng Anh là ông Giám đốc Sở văn hóa Phú Thọ. Cũng như ông Chủ tịch Phú Yên năm xưa. Ông giám đốc Sở Phú Thọ này cũng đăng đàn họp báo, ông đến tận tòa soạn báo TuầnViệtNam.Net, nhờ tiếng nói của tờ báo này để giải trình qua hình thức phỏng vấn hỏi đáp về việc ông tốn 17,000 đô để “học” cái bằng Tiến sĩ ở nước ngoài mà không cần biết một chữ tiếng Anh Trong bài hỏi đáp của TuầnViệtNam.net ông Giám Đốc Sở Phú Thọ này hé lộ me mé ra là còn đến… 10 quan chức khác cũng có bằng Tiến sĩ ở cùng trường “dởm” với ông. Mấy ông học bằng cách “online” (hàm thụ từ xa qua mạng) và nơi dạy không yêu cầu người học phải biết tiếng Anh. Ông khai những người khác (cũng là quan chức nhà nước ở Phú Thọ và Hà Nội) cũng học cùng “lò” nơi ông học, cũng được cấp bằng như ông, nhưng người ta không ai bị gì cả, còn ông chỉ là…
“Tại tôi không may thôi!” Đúng là “pó toàn thân” luôn chứ không thèm “pó tay” nữa với chuyện “quê nhà xứ huyện” của nước mình phải không quý vị? Dùng tiền của nhà nước (là tiền của dân) “mua” một bằng cấp là một “tấm giấy lộn không giá trị gi hết” để “thăng quan tiến chức” và “mưu lợi” cho cá nhân mình. Khi bị đổ bể đối với mấy ông không là “một hành động lừa bịp” mà chỉ là “Tại tôi không may thôi!” Không biết câu nói này có nên bầu là “câu nói hay nhất trong năm” của quan chức mình lần nữa không các pác nhẩy! Phương “N” Hình ảnh và bài đọc do nhóm Paltalk tổng hợp từ Nam California, Hoa Kỳ.
Tại tôi… không may
Phương “N”
Ở Việt Nam người ta hay nói đến bằng A, bằng B, bằng C để định mức cho trình độ ngoại ngữ tiếng Anh được học ở các “Trung Tâm Đào Tạo” (TTĐT) ngắn hạn, hoặc bằng cử nhân Anh Văn cho bậc đại học chính quy dài hạn 4 năm. Tiếng là bằng cấp hay đúng hơn là một loại chứng chỉ (certificate) của các TTĐT ngắn hạn (vocational centre) nhưng đừng xem thường nó à nha!. Như đã kể ở bài trước, có một dạo tôi làm việc cho một công ty của Thụy Sĩ có chi nhánh ở Việt Nam . Quanh năm ngày tháng tôi hết ở Hà Nội rồi đến Sài Gòn, những lúc ở Sài Gòn, buổi tối tôi cũng thường hay la cà bụi đời nơi mấy cái quán bar ở Phạm Ngũ Lão (Sài Gòn) để nhìn “tây ba lô” cho đỡ nhớ xứ “xứ người”.Lúc đó, ngồi đía dóc với mấy người đẹp chân dài làm pha chế cho quán bar ở đây, tôi đã vài lần được các nàng cho biết các nàng cũng đang theo học bằng B, bằng C tiếng Anh ở các TTĐT trong phố. Để chứng minh, các nàng “khè” cho tôi coi một số bài tập của thầy cho đem về nhà làm. Nhìn các bài tập này tôi thấy nó khó dàn trời mây luôn đối với một thằng đã ở Úc trên 10 năm, và cũng có chút học hành lem nhem như tôi. Tình thật mà nói nếu cho tôi làm một bài luận văn của học viên đang học tiếng Anh ở mức bằng C ở trong nước thì tôi… bí lù. Làm được chết liền! Vậy thì trình độ ngoại ngữ của dân ở trong nước phải giỏi lắm chứ. Vì hầu như ai cũng có vài cái bằng cấp ngoại ngữ hết.
Bằng B, bằng C là loại “lôm côm” nhất, chứ người ta có bằng Thạc sĩ hay Tiến sĩ , Giáo sư đào từ các đại học ngoại nữa kìa… Cho đến một hôm, công ty (nước ngoài) nơi tôi đang làm việc có nhu cầu tuyển thêm một số nhân viên địa phương mới.
Thằng sếp thấy tôi là (gốc) Việt Nam , lại biết nói tiếng Việt “very well” (rất nhiều “vi kê” về nước làm không biết nói tiếng Việt đâu nha!) nên đẩy cho tôi công việc mà tôi không khoái tý nào, đó là phỏng vấn cácđơn tuyển người. Phải công nhận là ở Việt Nam mình chuyện gì thì chậm chứ chuyện đăng báo tuyển người thì vô cùng hiệu quả, rất là nhanh. Mẩu quảng cáo đăng lên báo chỉ có 1 ngày thôi thì phòng nhân sự đã nhận được trên 40 hồ sơ xin việc.
Công ty tôi chỉ tuyển có mấy người nên sếp giao cho tôi làm cái chuyện khó nuốt là chuyện sàn lọc để loại bớt. Ngày phỏng vấn, tôi cho hẹn 12 người, chọn lựa những ai có đơn xin việc tương đối thích hợp nhất mà tôi đã tham khảo trước… Thú thật là lần đầu tiên xem hồ sơ của các bạn trẻ trong nước tôi có chút ngạc nhiên là sự đồng bộ giống y khuôn nhau trong các hồ sơ xin việc. Người nào cũng có một cử nhân hay cao đẳng hệ chính quy nào đó, ai cũng có vài chứng chỉ ngoại ngữ tiếng Anh bằng B hay C, và ai cũng có thêm vài bằng vi tính loại sử dụng thành thạo các thứ Office Word, Excel, Power Point, Asset v.v…
Người này giống y chang người kia. Đọc xong xấp hồ sơ của các ứng viên tôi thấy khó. Ai cũng như ai thì biết chọn… ai đây? Vì vậy tôi đành phải xem qua mấy… tấm hình để “sàn lọc” bớt số đơn thặng dư. Tôi xin thành thật, tôi biết rõ các công việc của công ty đang muốn tuyển chẳng có liên quan gì hình ảnh xấu-đẹp, nhưng tôi đành phải “tội nghiệp ” cho những ai đi xin việc (nhất là mấy cô) mà không có “ngoại hình” loại “điện nước đầy đủ” (dễ nhìn). Đành rằng có rất nhiều công việc tuyển dụng chẳng có chút xíu liên quan gì đến … điện nước của mấy nàng, nhưng như đã nói khi mà hai ứng đơn giống nhau y chang về văn bằng, về chứng chỉ chuyên môn thì người tuyển chọn chỉ còn biết “trông mặt mà bắt hình dong” thôi chứ làm cách nào khác giờ.
Cuối cùng tôi cũng chọn ra hơn chục bộ hồ sơ loại “ngon cơm” nhất, và nghĩ là buổi phỏng vấn chỉ cho có lệ, chỉ gặp để nhìn rõ “dung nhan” của nhau thôi chứ người nào trong nhóm xin việc này cũng có trình độ toàn hàng “chiến đấu” không hà. Nhất là cái khoản tiếng Anh và vi tính, nhìn cả đống bằng cấp và những chứng chỉ mà họ đính kèm thì tôi biết mấy thứ này họ giỏi hơn tôi là cái chắc rồi chứ còn phỏng vấn phỏng viếc làm gì nữa.
Ấy! Nghĩ vậy mà không phải vậy đâu bạn mình ơi! Tôi không biết khi đi xin việc ở nơi khác người ta phỏng vấn ra sao. Còn tôi thì như đã nói, tự biết “tài” của mình, nên tôi không dám ba xí ba tú hỏi lôi thôi sẽ dễ bị lộ tẩy mấy cái dốt của tôi trước mặt các ứng viên. Hơn nữa phần vi tính các công việc mà tôi đang tuyển không cần phải đòi hỏi trình độ cao siêu để biết cách đút “phần mềm” vào hay rút “phần cứng” ra (khi nó không còn… cứng nữa) khỏi ổ máy v.v…
Tôi chỉ cần họ biết đánh văn bản trên computer thôi, vậy là đủ. Vì vậy tôi không dám múa rìu qua mắt thợ (ở Việt Nam rất nhiều bạn trẻ rất giỏi về computer), tôi chỉ đẩy cái laptop của tôi đang xài cho anh chị ứng viên đang phỏng vấn xin việc, và nhỏ nhẹ … nhờ “em gõ dùm cho tôi chừng 10 câu, một bài ca, bài thơ hay bất cứ cái gì mà em thuộc”. Tôi tin rằng chỉ cần nhìn người nào dạo chừng 2 câu trên bàn phím thôi chứ đừng nói gì đến 10 câu là tôi có thể biết được khả năng đánh máy của họ như thế nào rồi chứ cần gì nhìn cái bằng cấp ghi là một phút mấy chữ. Vậy mà các bạn có biết chuyện gì xảy ra không?
Thiệt là không tưởng tượng được trong 12 người dự phỏng vấn với Word, Excel, Power Point thứ gì họ cũng có bằng cấp chứng chỉ, với chú thích đạt yêu cầu loại “khá”, nhưng khi cần gõ máy thì họ nhìn cái bàn keyboard như nhìn cây “thiên ma cầm” trong phim chưởng vậy. Dấu chấm, dấu phẩy, xuống dòng v.v…
Họ chăm chú tìm trên bàn phím như thầy pháp tìm bùa lỗ bang. Đó là chưa kể trong buổi phỏng vấn này tôi đã khám phá thêm vài “bí kiếp” tuyển dụng chắc là khá “đại trà” ở trong nước. Nếu như các chân dài có lợi điểm dùng ngoại hình để đánh bại đối thủ khi đi xin việc thì phía các anh cũng biết tận dụng thủ tục “đầu tiên” (tiền đâu) để lót tay người phỏng vấn.
Hôm đó tôi thực hiện buổi phỏng vấn với riêng từng người, và trong phòng riêng khi chỉ có “sếp” và người xin việc thì đã có hai ứng viên nam, một mạnh dạn đẩy cái bao thơ (tiền) về phía tôi với câu chào mở đầu “Sếp cho em gửi các cháu ăn quà..”, còn anh thứ nhì đã quên luôn mục đích của anh đến gặp tôi là để phỏng vấn xin việc làm, anh thân thiện đến bất ngờ, cứ nằn nì rủ rê tôi (như rủ bạn anh vậy) chiều tan việc đi uống bia.
Anh giới thiệu là “có biết có cái quán mới mở ở Tân Định toàn “hàng” (nữ tiếp viên) chiến đấu không hà… sẵn sàng phục vụ từ A đến Z” Phía “chân dài” các nàng cũng không lép vế, vài nàng đã biểu diễn vài “chiêu” thật ngoạn mục. Gọi “sếp” bằng anh xưng em ngọt như mía lùi. Đứng, ngồi luôn thể hiện kiểu như đang đi thi hoa hậu. Có một nàng cứ chống tay lên cầm mà nhìn ông “sếp” đang phỏng vấn mình cười cười mỉm mỉm thiệt là đẹp mê hồn làm cho tim tôi nhảy muốn rớt ra ngoài luôn.
Chết người hơn nữa là cái cách của nàng này nhìn người đang phỏng vấn nàng, là tôi đây, y chang như trong tiểu thuyết ba xu của Mỹ gọi là nhìn kiểu “love at first sight”, các nhà văn trữ tình diễn tả là “tiếng sét ái tình” hay “yêu ngay lần đầu” gì đó… Kể luôn cụ Nguyễn Du thi nhân voi tác phẩm Đoạn-trường-tân-thanh: “Người đâu gặp gỡ làm chi, trăm năm biết có duyên gì hay không…” Má ơi! May là “sếp” (dỏm) này chưa được công ty cho tuyển thư ký riêng nên đành vừa tụng kinh vừa ngó lơ chỗ khác để tránh ánh mắt “ba đào dị nịch nhân” đắm đuối làm người ta chết chìm của cô em chân dài đi xin việc hôm đó…
Kết quả có 8 ứng viên trong số 12 đơn có đủ các loại văn bằng chuyên môn về “phần cứng, phần mềm” nhưng không gõ được vài dòng chữ cho liền lạc bằng keyboard… Phần tiếng Anh cũng vậy,, tôi vốn hơi “ớn ợn” với trình độ tiếng Anh của mấy trung tâm ngoại ngữ trong nước nên cũng chẳng dám hỏi han gì nhiều mà chỉ yêu cầu các ứng đơn “xin bạn kể cho tôi nghe bằng tiếng Anh, sáng giờ bạn làm gì. Thí dụ bạn thức dậy lúc mấy giờ, ăn sáng món gì, bạn đi bằng cách gì đến đây, bạn có thể chỉ đường cho tôi đi từ đây ra hồ… con rùa hay không””
Chỉ đơn giản vậy thôi. Tôi nghĩ rằng nếu anh chị nào đó có thể nói được cho tôi nghe chừng năm ba câu thôi thì tôi có thể nhắm mắt mà phê đại mấy chữ “đạt yêu cầu” vô phần tiếng Anh của họ cái cho rồi. Nhưng tiếc thay! Cũng như phần vi tính, phần tiếng Anh cũng hầu như không ai thể hiện được điều gì như trình độ của các bằng cấp hay chứng chỉ mà họ có.
Cuối cùng chỉ có 3 anh chị giọng nói tuy chưa được hay lắm, nhưng khả năng Anh ngữ của các anh chị này cho tôi tin là họ có học thật chứ không phải loại có bằng thật mà học dỏm. Ngài Thứ trưởng Y-tế nước VN bị uýnh tơi tả vì chức thiệt mà bằng giả, Blog Khai Trí đòi hỏi giùm cho hơn 80 triệu dân, vì sức khỏe và sinh mệnh của họ có thể bị ảnh hưởng bởi chất lượng “tri thức” của ông... Riêng Web Hà Tĩnh Mình Thương đưa danh sách các quan đỏ nào đang xài bằng gỉả. Ôi nhân tài như lá mùa thu ở nước ta! Mùa “Thương Khó” của các đại gia…
Thì ra, Tôi mới hiểu các hồ sơ xin việc lại có nhiều sự đồng bộ như vậy. Rất nhiều các loại chứng chỉ ngoại ngữ, chứng chỉ vi tính được các trung tâm đào tạo “bán” cho người xin việc như một cần thiết phải có trong đơn xin việc chứ không cần chất lượng của bằng cấp hay chứng chỉ đó. Rất nhiều TTĐT ở trong nước chỉ cần có học viên ghi danh, có đóng đủ học phí là có chứng chỉ, không nhất thiết là phải có học hay khảo sát (thi) đạt yêu cầu…
Điều này đã làm cho trình độ của các chủ nhân của bằng cấp chứng chỉ thành đồng bộ, và đã làm cho rất nhiều người tuyển chọn phải lấy những tiêu chí không liên quan đến chuyên môn để mà chọn lựa như “ngoại hình”, “điện nước”, “”bao thơ” v.v…Trong đó mém chút nữa là cũng có tôi luôn. Hôm đó, nếu không kịp nhớ lại tôi vừa tự mình ký bản án chung thân với một “tiger” biết nói tiếng người, bây giờ đang làm mẹ của 2 đứa con gái tôi, thì tôi đã tuyển cô nàng “love at first sight” kia vô công ty chỗ tôi đang làm rồi.
Thế thì, có lẽ các bạn đang thắc mắc là bộ mấy ông chủ tuyển dụng nhân sự hoặc các sếp phỏng vấn nào cũng nhận bao thơ hay “tiếng sét ái tình” (như tôi) và để cho mấy cái bằng dỏm “lướt” đi một cách dễ dàng vậy sao? Không hẳn là vậy, nhưng sự thật thì cũng có rất nhiều sếp không có trình độ (vi tính hay tiếng Anh) như các loại bằng cấp chứng chỉ thể hiện, nên không có khả năng khảo sát chất lượng thật của người “đã học” các loại bằng cấp này là học thiệt hay học dỏm. Chuyện này cho đến hôm nay vẫn còn khá phổ biến ở nước mình. Đó là những bằng dỏm và bằng giả, bằng cách nào đó, đã len lỏi vào lực lượng nhân sự của tất cả mọi vị trí trong đủ các loại ngành nghề ở phía chính quyền lẫn tư nhân, và được chấp nhận y như bằng… thiệt. Xin mở ngoặc ở chỗ này để quý bạn đọc ở nước ngoài hiểu thêm, ở nước mình bây giờ người ta phân biệt hai chữ “bằng dỏm” và “bằng giả” là hai loại khác nhau.
Việc này đã được một “cao nhân” sử dụng bằng dỏm (hay giả) tự định nghĩa một cách rõ ràng cách đây cũng khá lâu. Đó là vị Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên, một tỉnh nằm cạnh Nha Trang ở đâu đó ngoài miền Trung. Nếu tôi nhớ không lầm là năm 98 hay 99 gì đó. Khi bị báo chí phanh phui là bằng cấp ông này đang sử dụng, là một cần thiết cho chức vụ Chủ tịch mà ông đang làm – hình như là bằng tốt nghiệp phổ thông lớp 12 thì phải – là bằng giả.
Ông chủ tịch của mình đã “nổi dóa” đăng đàn mở họp báo lớn tiếng ong óng cãi lại là: “Tôi công nhận tôi không có học mà có bằng là vi phạm, nhưng bằng này là bằng thật chứ không phải bằng giả. Con dấu thật, chữ ký thật do Giám đốc sở giáo dục tỉnh Đồng Nai cấp đàng hoàng (không tin hỏi ổng coi!) sao lại gọi là giả được”. Sự việc được “khui” thêm ra là 2 ông chức sắc ở tỉnh Phú Yên và tỉnh Đồng Nai đó đã áp dụng tính ưu việt của nền “kinh tế đối lưu” trong thời bao cấp trước đây. Lúc còn bao cấp người ta ít khi xài tiền, mà là dùng hàng hóa để trao đổi (như thời… đồ đá vậy).
Ông Phú Yên có biển, có rừng nên cho ông Sở Giáo Dục Đồng Nai ít gỗ vụn để xây nhà, xây dư thì bán đi cho người ta làm củi chụm cũng được mà. Có… vài ngàn mét khối thôi chứ mấy. Ngược lại ông Đồng Nai có cái Sở Giáo Dục hàng năm “búng” ra cả vài chục ngàn cái bằng trung học phổ thông thì tiếc gì không “búng” cho bạn mình một cái. Bằng thiệt, chữ ký thiệt đàng hoàng ai dám bảo là bằng… giả đâu. Bó tay luôn phải không quý vị! Lúc đó báo chí trong nước đã bầu cho câu nói của ông Chủ tịch Phú Yên là “câu nói hay nhất trong năm” của quan chức nước mình. Và (có lẽ) từ đó chữ “bằng dỏm” được ra đời để chỉ loại bằng có con dấu thiệt, chữ ký thiệt, có lưu chiếu vào sổ bộ thiệt đàng hoàng, nhưng chủ nhân của nó không cần do học (thiệt) mà có. Và cũng từ đó trong lý lịch của một số quan chức trong phần trình độ văn hóa học vấn, nhiều vị khai tốt nghiệp cử nhân kinh tế, cử nhân luật v.v…
Có vị cẩn thận hơn đã mở ngoặc đóng ngoặc mấy chữ (có học thiệt) để chú thích phân biệt với các loại bằng, cũng thiệt y như của họ, nhưng là học dỏm. Còn loại bằng giả khác với bằng dỏm vừa kể là bằng giả không có con dấu thiệt, không có chữ ký thiệt, không có lưu chiếu. Người có được (bằng giả) là do in ấn nháy hiệu cho giống y thiệt, rồi lấy củ khoai tây tự khắc thành con dấu giả, nháy theo dấu thiệt, như đồng hồ nháy hiệu vậy, hoặc cạo sửa từ bằng thiệt của người khác rồi bỏ đại (mẹ) tên mình vô. Như vậy thì người xài bằng giả và bằng dỏm về hình thức thì khác nhau, nhưng có một điểm giống nhau là cả hai không ai cần phải đi học (thiệt) để có bằng.
Ngày nay ở nước mình, sự kiện bằng dỏm & và bằng giả không chỉ ở những loại “lôm côm” như mấy cái chứng chỉ vi tính hay bằng B, bằng C của tiếng Anh để đi xin việc, hoặc bằng tốt nghiệp trung học phổ thông như ông chủ tịch Phú Yên năm xưa mà còn “leo cao” hơn đến các bằng Thạc sĩ, Tiến sĩ, Giáo sư v.v… đã không còn là chuyện hiếm thấy… Bằng dỏm và giả với học vị càng cao thì người sử dụng nó, thường là có chức quyền hay tiền, nên càng dễ đạt được yếu tố “tiêu cực” lúc dự tuyển bổ nhiệm vào các chức vụ cao (đa số là viên chức, công chức cấp cao của nhà nước), hoặc là vì bằng ở loại học vị cao nên nơi nhận (việc) cho các loại bằng cấp này, vì không có trình độ khảo sát nên đã dễ dàng để bằng dỏm hay giả biến thành bằng… thiệt.
Trong tháng (7-2010) vừa qua, chắc quý bạn đọc cũng đã biết rồi, báo chí trong nước lại lùm xùm lu xa bu thêm hai bằng Tiến sĩ “dỏm” do không học mà có, mà lại còn ác liệt hơn nữa, các bằng Tiến sĩ dỏm kỳ này ngoài chuyện có chữ ký thật, con dấu thật nhưng lại được mấy trường đại học “không có thật” (trường ma) cấp. Không biết các chủ nhân của hai bằng Tiến sĩ này có mạnh miệng cãi là “bằng của tui là bằng thật có con dấu thật, chữ ký thật chỉ do trường… dỏm cấp mà thôi nên không thể gọi là bằng giả được…” như ông Phú Yên năm xưa hay không. Hai bằng Tiến sĩ mà báo chí mới phanh phui kỳ này. Một là của ông Giám đốc Sở “Văn hóa & Du lịch” Phú Thọ, và bằng thứ hai là của ông Phó bí thư Tỉnh ủy tỉnh Yên Bái.
Theo báo chí trong nước thì ông “Sở văn hóa” Phú Thọ có bằng Tiến sĩ được đào tạo ở nước ngoài, nghĩa là phải học bằng tiếng Anh, mà khả năng tiếng Anh của ông thì lại “xem xem” với mấy anh xin việc mà tôi phỏng vấn lúc trước. Nghĩa là ông không kể được bằng tiếng Anh hồi sáng này ông ăn sáng món gì, tối hôm qua ông đi bia ôm ở quán nào, có vụ… A đến Z với mấy cô tiếp viên ở đó không… chứ đừng nói gì đến việc ông làm luận án khoa học bằng tiếng Anh để được cấp bằng Tiến sĩ… Và ông Phó Yên Bái thì còn “thần đồng” hơn nữa, từ lúc ông có quyết định lãnh tiền của nhà nước hỗ trợ cho ông đi học cho đến lúc ông “khè” cái bằng Tiến sĩ ra cho thiên hạ ớn chơi chỉ có… 6 tháng. Chuyện mà báo chí trong nước thấy đáng nói là cả hai bằng Tiến sĩ này đều có giá “học phí” (dù chẳng cần đi học) là 17,000 đô Mỹ để có.
Cả hai đều nằm trong tiêu chuẩn sử dụng tiền “quỹ hổ trợ” của nhà nước dành cho cán bộ hiếu học muốn nâng cao trình độ để lấy cái bằng này. Chuyện của hai ông Tiến sĩ dỏm ở Phú Thọ và Yên Bái lấy tiền nhà nước, không đi học mà vẫn có bằng dường như đã làm ức lòng đến hai ông Tiến sĩ (thiệt) đang làm việc tại các đại học và viện nghiên cứu của Úc đó là Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn (Sydney) và Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc (Melbourne) Giáo sư Tuấn qua bài viết “Thêm bằng chứng về bằng giả trường dỏm” cho rằng ông Phó bí thư Yên Bái bị (trường dỏm) lừa gạt, hay là ông sẵn sàng (để cho) bị lừa gạt khi tốn 17 ngàn để lấy cái bằng ở một trường đại học không có thật, và cái bằng đó chỉ là một tấm giấy lộn chứ không có giá trị gì hết.
Và ở một bài khác “Bằng tiến sĩ dỏm giá 17,000 đô – Hãi” Ông Tuấn cho biết lý do người sử dụng bằng dỏm (ở trong nước) không chỉ mục đích lòe thiên hạ cho oai mà còn là một nhu cầu cho chức quyền. Đồng lúc đó Giáo sư Nguyễn Hưng Quốc cũng viết 2 bài “Bằng giả và bằng dỏm” và “Tiến sĩ dỏm ở Việt Nam” Ông Quốc cho là xài bằng giả để lòe thiên hạ cho sướng thì vấn đề chỉ là tâm lý và đạo đức chứ không liên quan đến pháp luật, chính quyền không can thiệp nhưng nếu sử dụng cái bằng dỏm hay giả ấy để mưu lợi thì lại khác. Ví dụ để xin dạy trong các trường học hoặc để thăng quan tiến chức như ông Phó bí thư Yên Bái thì: Nó trở thành một hành động lừa bịp…
Và cũng cùng lúc này tờ báo mạng TuanVietnam.net ở trong nước cũng có bài châm biếm sự giải trình của chính chủ nhân cái bằng Tiến sĩ dỏm không biết tiếng Anh là ông Giám đốc Sở văn hóa Phú Thọ. Cũng như ông Chủ tịch Phú Yên năm xưa. Ông giám đốc Sở Phú Thọ này cũng đăng đàn họp báo, ông đến tận tòa soạn báo TuầnViệtNam.Net, nhờ tiếng nói của tờ báo này để giải trình qua hình thức phỏng vấn hỏi đáp về việc ông tốn 17,000 đô để “học” cái bằng Tiến sĩ ở nước ngoài mà không cần biết một chữ tiếng Anh Trong bài hỏi đáp của TuầnViệtNam.net ông Giám Đốc Sở Phú Thọ này hé lộ me mé ra là còn đến… 10 quan chức khác cũng có bằng Tiến sĩ ở cùng trường “dởm” với ông. Mấy ông học bằng cách “online” (hàm thụ từ xa qua mạng) và nơi dạy không yêu cầu người học phải biết tiếng Anh. Ông khai những người khác (cũng là quan chức nhà nước ở Phú Thọ và Hà Nội) cũng học cùng “lò” nơi ông học, cũng được cấp bằng như ông, nhưng người ta không ai bị gì cả, còn ông chỉ là…
“Tại tôi không may thôi!” Đúng là “pó toàn thân” luôn chứ không thèm “pó tay” nữa với chuyện “quê nhà xứ huyện” của nước mình phải không quý vị? Dùng tiền của nhà nước (là tiền của dân) “mua” một bằng cấp là một “tấm giấy lộn không giá trị gi hết” để “thăng quan tiến chức” và “mưu lợi” cho cá nhân mình. Khi bị đổ bể đối với mấy ông không là “một hành động lừa bịp” mà chỉ là “Tại tôi không may thôi!” Không biết câu nói này có nên bầu là “câu nói hay nhất trong năm” của quan chức mình lần nữa không các pác nhẩy! Phương “N” Hình ảnh và bài đọc do nhóm Paltalk tổng hợp từ Nam California, Hoa Kỳ.
Hậu quả của "vấn nạn bằng giả" :
Quan chức lớn nhỏ toàn dùng bằng giả,
kiến thức giả để lãnh đạo nhân dân ?
Quan chức lớn nhỏ toàn dùng bằng giả,
kiến thức giả để lãnh đạo nhân dân ?
Mai Thanh Hải Blog - Khi mà các địa phương tới tấp tổ chức các Kỳ họp HĐND đầu tiên của khóa đầu tiên, bầu các chức danh lãnh đạo của tỉnh, đồng nghĩa với việc: Những "tai tiếng" của một số quan chức đầu tỉnh, được đưa ra công luận trước kia, hình như... chìm xuồng.
Mãi mãi về sau, con cháu chúng ta, khi tra "gúc gồ" mới biết những "chuyện cơ mật", ví như: UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên có "nghề tay trái" là sáng tác thơ - nhạc - viết kịch bản phim, xưng danh Tiến sĩ khi chưa nhận Bằng và tấp nập xe biển xanh theo chân Bí thư về Hà Nội, cùng nhận tấm Bằng Tiến sĩ, trong buổi sáng ngày nghỉ cuối tuần; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Yên Bái Nguyễn Văn Ngọc, lấy tiền thuế của dân để đi học "trường giả", lấy "Bằng giả", chống lệnh Thủ tướng... mất hết mọi chức vụ, chân - ghế thành cán bộ thường, nhưng vụt phát như Thánh Gióng, được cấp trên nhấc lên chức danh cao hơn: Phó Bí thư Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương (tương đương Thứ trưởng) với đủ quyền lợi, tiêu chuẩn...
Trưa nay, rảnh rang ngồi hầu mấy Cụ Lão thành Cách mạng, cùng toàn cựu UVTW cả. Mấy cụ khề khà vài cốc bia hơi, có tý men, lại quen... quay ra "bàn việc nhớn" và chất vấn: "Mấy cái vụ Bằng cấp của mấy anh lãnh đạo ra sao rồi?". Mình cũng liu khiu vài cốc theo các Cụ, bốc tý, trả lời thẳng: "Các cụ phải hỏi các anh ấy chứ?". Bàn bia tự dưng trầm hẳn, ông cụ nhà mình lắc đầu, nói đại ý: "Sẽ đi về đâu, khi tràn lan những tấm bằng Tiến sĩ toàn được mua bằng tiền thuế của dân?. Khi mà quan chức lớn nhỏ toàn dùng bằng giả, kiến thức giả để lãnh đạo nhân dân?"...
Bữa bia cuối tuần giữa buổi trưa Hà Nội mưa lướt thướt, bỗng dưng mất vui. Về nhà, mở máy tính, đọc lại mấy bài viết cũ, tự dưng gặp lại ý của các Cụ trong bài viết của Đào Tuấn, cũng lâu rồi. Thôi thì! Nương nhờ chút thở than! Post lên để mọi người cùng đọc, ngày cuối tuần...
----------------------------------------
Nếu người đứng đầu Chính phủ đi Hội đàm Cấp cao còn phải dùng "phao", thì tại sao các Quan chức lại không thể mua Bằng Tiến sĩ?.
Mình còn nhớ như in cảm giác của mình, khi chứng kiến Vị Nguyên thủ Quốc gia, trong lần hiếm hoi được "Hội đàm" với Tổng Thống Mỹ, đã phải dùng tới "phao". Ông, chốc chốc, cứ xong một câu là lại cúi nhìn xuống "chiếc phao" cầm lăm lăm trong tay. Hình ảnh này được truyền tới hàng chục triệu dân Việt Nam và hàng tỷ người dân trên toàn thế giới.
Chúng ta hãy lật giở lại quy trình: Học sinh từ bé đã phải học theo kiểu "để thi". Sự tồn tại của những cái "chợ phao" trong khu Bách Khoa và ở tất cả những Cửa hàng photocopy, là một minh chứng cho một nền Giáo dục thi cử "không thể không phao". Và phải chăng chuyện những tấm Bằng Tiến sĩ bây giờ (hay nhục nhã hơn, việc dùng phao của Thủ tướng), chỉ là sản phẩm của nền Giáo dục đó?.
Câu chuyện tấm Bằng Tiến sĩ của Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái, không đợi đến khi có kết luận chính thức, cũng biết đó là bằng giả. "Không một trường nào trên thế giới, có thể đào tạo Tiến sĩ trong chỉ 6 tháng cả!" - Một quan chức của Bộ Giáo dục và đào tạo đã nói thế, và chúng ta cứ tin là như thế đi. Huống chi, cái Trường cấp bằng cho vị Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái, đã được phanh phui là đã bị cấm từ lâu và tất cả những tấm Bằng mà nó sinh ra đã không còn được nước Mỹ (nơi nó đặt trụ sở), chấp nhận từ 7 năm, trước khi ông Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Nguyễn Văn Ngọc "lấy Bằng".
Ông Nguyễn Văn Ngọc (trái) nhận quyết định về TW
Sau ông Ngọc, lại đến chuyện Bằng giả ở Long An, với con số chỉ có 6/96 trường hợp kiểm tra là có bằng thật, 90 trường hợp còn lại không học vẫn có Bằng. Những người chưa đi học ngày nào thì "sau một đêm" có Bằng cấp 3. Những người đến tiếng Việt còn chưa sõi, một chữ bẻ đôi không biết vẫn có Bằng ngoại ngữ: Chủ tịch MTTQ Bằng giả, Công an Bằng giả, Bí thư đoàn, rồi đến cả Trạm trưởng y tế, đến Chánh phó Chủ tịch, Chánh phó Bí thư cũng... Bằng giả.
Có một câu chuyện khôi hài đến mỉa mai đang diễn ra tại đây: Ở xã Hưng Điền B (huyện Tân Hưng), Trưởng Công an xã dùng bằng giả, nhưng không thể “đôn” Phó Công an lên thay thế vì vị Phó này cũng dùng bằng giả. Giả nhiều, giả dầy, giả cả đám, đến nỗi nhiều nơi không thể xử lý những cán bộ dùng Bằng giả.
Lý do: "Bỏ người dùng Bằng giả đi rồi, sau đó không tìm được người thay thế". Nhớ lại là Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng đã lưu lại... hậu thế lời phát biểu nổi tiếng: "Cách chức đi, kỷ luật đi thì lấy ai làm việc". Ngẫm lại, hóa ra Chính phủ không phải không biết. Nhưng biết rồi thì cũng chả biết làm gì, trong một nền giáo dục... "bất Nhân", hay "phi Nhân" này.
Con số các "ông Ngọc" giờ nhiều đến mức, không chóng thì chày, Nhà nước phải ra lệnh: Cấm không cho kiểm tra Văn bằng của quan chức to bé. Bởi với mật độ "100 ông Ngọc mỗi tháng" thế này, đúng là "lấy ai ra làm việc" chứ chẳng chơi.
Câu hỏi đặt ra là: Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Nguyễn Văn Ngọc (nay là Phó Bí thư Đảng ủy Khối các Doanh nghiệp Trung ương) đã làm bằng giả như thế nào?. Làm để làm gì và vì sao phải làm?.
Câu hỏi đầu tiên rất dễ trả lời. Khi ông (hoặc lái xe của ông), ngửa tay nhận 74 triệu đồng từ Ngân sách, có nghĩa là tấm Bằng của ông đã được mua bằng tiền thuế của dân. Vâng, chính xác là tiền thuế của dân, dù trên danh nghĩa đó là tiền thu hút nhân tài, tiền hỗ trợ cán bộ đi học... Nhưng tấm bằng đó làm sao có thể thuyết phục được mình (cũng như đông đảo nhân dân), rằng "phải hy sinh quyền lợi của... đứa con nhỏ nhà mình", để góp tiền cho các vị đi mua Bằng giả?..
Bởi với cái Bằng giả đó, các vị sẽ làm được gì để trả hết nợ cho những người đang "thuế ngày thuế đêm, thuế trên thuế dưới, thuế trước thuế sau, thuế to thuế bé, thuế mồ hôi thuế nước mắt" (thậm chí cả... thuế máu), để có tiền đóng cho Nhà nước, lấy tiền nuôi các ông ăn học?. Bởi chưng người dân quan tâm đến một vị quan chức ở chỗ "Ông đã làm được gì cho dân?", chứ không cần gì phải quan tâm xem "Ông là gì?".
"Tiến sĩ 6 tháng" Nguyễn Văn Ngọc, PBT Đảng ủy Khối DNTW (áo đen, bên phải)
Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Nguyễn Văn Ngọc sẽ dùng cái Bằng giả đó làm gì?. "Để cất vào tủ!"- GS. Văn Như Cương trả lời. Vị GS già than vãn về một thực trạng xã hội đang tồn tại tâm lý: Trọng Bằng cấp hơn thực tài. "Câu chuyện “học giả” mong có “chức thật” còn đau đớn hơn, khi xã hội dễ dàng chấp nhận những người đi học Thạc sĩ, Tiến sĩ ở những ngành nghề không liên qua đến chuyên môn của mình. Khi học xong, đem bằng về cất vào tủ" - Ông nói. GS -TS Nguyễn Minh Thuyết thì cho đây là "Thói hiếu danh hám lợi của những người đang giữ cương vị lãnh đạo".
Câu chuyện bằng giả càng lúc càng nóng khi nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo, GS. Phạm Minh Hạc công bố thông tin động trời: "Từ 2001 - 2004, Bộ cũng đã tiến hành rà soát trên cả nước và phát hiện hơn 10.000 trường hợp quan chức có bằng cấp giả!"...
10.000 quan chức, 4 số 0000. Và sự việc này sau đó đã được "cất kín". Có lẽ chính sự bưng bít là một trong những nguyên nhân khiến nạn "Học giả-Bằng giả-Chức vụ thật-Tiền thật", không những không bị dẹp bỏ, mà ngày càng trở nên tinh vi hơn. Giờ đây, không ai biết là trong số 90.000 vị Tiến sĩ, có bao nhiêu là "đồ xịn", bao nhiêu là "hàng dởm", khi hết Tiến sỹ Ân 2 tuần, lại đến Tiến sỹ Hải 40 ngày và giờ đây lại đến Tiến sỹ Ngọc 6 tháng. Toàn Quan chức đầu ngành, đầu tỉnh...
Ngẫm thấy cái sự học bị khinh thường quá thể. Nguyên Trưởng Ban Khoa giáo Trung ương, GS TS Phạm Tất Dong phát biểu: Tôi quả quyết tại nhiều cơ quan chính quyền địa phương hiện nay có tới hàng vạn Cử nhân, Thạc sỹ, Tiến sĩ được đào tạo theo “đơn đặt hàng”, để khi cầm tấm Bằng trên tay, họ vẫn không thể viết được một câu văn bản rõ ràng.
Ông Hoàng Thương Lượng-Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái (vừa nghỉ hưu), nói: “Bằng này Bộ Giáo dục đào tạo nước ta không công nhận sử dụng". Theo ông: “Vấn đề kinh phí thì không phải là lớn, mà quan trọng nhất là giá trị pháp lý của tấm Bằng Tiến sĩ ấy. Rõ ràng trường này nằm trong danh sách lừa đảo. Tỉnh sẽ đối chiếu với quy định đào tạo Tiến sĩ của Bộ để xem xét và quyết định!"... Nhưng rõ ràng, đây mới chỉ là những biện pháp bị động, khi dư luận đã đẩy lời vào mồm, bắt ông phải nói. Và cũng chỉ là để xử lý những "Tiến sĩ bị lộ". Chứ không phải là biện pháp hay ho mới mẻ gì, để chủ động phát hiện và ngăn chặn tình trạng Bằng giả của quan chức các cấp, các địa phương.
Còn bao nhiêu những "đồng chí Tiến sĩ chưa bị lộ?". Không ai biết được. Bởi chỉ tính riêng "Trường Đại học ma" (nơi ông Ngọc lấy Bằng Tiến sĩ), đã từng cho... "ra lò" 43 Thạc sĩ và hiện vẫn còn 160 học viên Thạc sĩ khác. Đó là chưa kể tới hàng trăm, chính xác là 120 Thạc sĩ MBA mà "Trường Đại học ma" này phối hợp với Hanoi School of Business "đào tạo" nên.
Để bảo vệ cho "sếp Ngọc", Giám đốc Viện Nghiên cứu đào tạo Kinh tế - tài chính, ông Nguyễn Thanh Nam đã hùng hồn khẳng định một chuyện rất kỳ lạ, về tấm Bằng Tiến sĩ của ông Ngọc: "Bảo đảm do Ngoại trưởng Hoa Kỳ lúc đó là bà Condoleezza Rice ký. Kèm theo đó là chữ ký của cả... Tòa án New York, Thống đốc Bang New York. Còn Bằng Tiến sĩ của ông Giám đốc Sở Văn hóa - thể thao và du lịch Phú Thọ, mà gần đây dư luận xôn xao, còn có cả chữ ký của... cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton"...
Còn nhớ tại diễn đàn Quốc hội khóa XII, Đại biểu Quốc hội Lê Văn Cuông phát biểu: "Ở các nước, người ta đào tạo Tiến sĩ để làm việc trong các Trường, Viện Nghiên cứu. Còn ở nước ta, làm Tiến sĩ là để ra làm... Quan". Ông Cuông cũng nói thẳng rằng: "Việc này sẽ tạo cho nạn chạy chức chạy quyền phát triển".
Chính vì "học Tiến sĩ để làm Quan", hoặc "làm Quan nên học Tiến sĩ để được làm... Quan to hơn", cho nên ở Việt Nam mới sinh ra những cái "Đề án Phổ cập Tiến sĩ" ở Hà Nội, hay Chương trình đào tạo 20.000 Tiến sĩ của Bộ Giáo dục. Lo ngại của Đại biểu Lê Văn Cuông về "Hội chứng ra ngõ gặp Tiến sĩ", hoàn toàn không phải là thừa. Và tất nhiên, song hành với nó sẽ là "Vấn nạn chạy chức chạy quyền".
Cho nên, cái gốc của "Đại nạn Tiến sĩ giả", chính là lối "tư duy tủ kính" - Một biến tướng của chủ nghĩa lý lịch còn sót lại, một căn bệnh "con nhà" đời mới, hình thức, háo danh đến mức bệnh hoạn.
Một đất nước sẽ ra sao, khi một Nguyên thủ Quốc gia phải cầm phao khi "Hội đàm" với Nguyên thủ nước ngoài?. Sẽ đi về đâu, khi tràn lan những tấm Bằng Tiến sĩ toàn được mua bằng tiền thuế của dân?. Khi mà Quan chức lớn nhỏ toàn dùng Bằng giả, kiến thức giả để lãnh đạo nhân dân?..
. Bookmark the permalink.
Triệt phá đường dây làm giấy tờ, bằng cấp giả
Từ việc Trường Đại học Tây Đô phát hiện hai trường hợp sử dụng giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010 có dấu hiệu làm giả, các đơn vị nghiệp vụ Công an TP Cần Thơ đã điều tra, triệt phá một đường dây làm giấy tờ, bằng cấp giả quy mô lớn.
Sử dụng giấy tờ giả nhập học
Tháng 9/2010, trong quá trình làm thủ tục nhập học cho các thí sinh, Trường Đại học Tây Đô phát hiện em Cao Thị Nhi (ngụ tại xã Phú Hữu, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang) và em Huỳnh Hoài Nhân (ngụ tại thị trấn Kinh Cùng, huyện Phụng hiệp, tỉnh Hậu Giang) sử dụng giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010 có dấu hiệu làm giả.
Lãnh đạo Công an TP Cần Thơ đã chỉ đạo Phòng Bảo vệ chính trị nội phối hợp với Cơ quan an ninh điều tra tiến hành điều tra, phát hiện thêm hai trường hợp là Trang Hương Lan và Hồ Văn Hận (ngụ ở tỉnh An Giang) cũng sử dụng giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010 giả. Làm việc với cơ quan điều tra, các đối tượng này đều khai nhận đã mua giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010 từ Lê Thanh Hải (giáo viên nghỉ hưu, trú tại thị trấn Rạch Ròi, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang). Cơ quan an ninh điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam Lê Thanh Hải.
Tang vật vi phạm. Ảnh: H.T
Bán giấy tờ, bằng cấp giả như... bán cá
Lê Thanh Hải khai: Năm 2007, Hải làm ăn với Nguyễn Quang Lân (trú tại phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ - là người có thể làm giả các loại bằng cấp và các giấy tờ tài liệu). Năm 2009, Hải còn câu kết làm giấy tờ, bằng cấp giả với Nguyễn Quang Long. Theo thỏa thuận giá bằng cấp ba hệ bổ túc là 2.500.000 đồng/bằng; bằng cấp hai là 2.000.000 đồng/bằng; học bạ 400.000 đồng/học bạ, nếu làm ba lớp thì giá là 1.200.000 đồng/ học bạ; giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010 giá 1.200.000 đồng/giấy...
Từ năm 2008 đến 2010, Hải đã môi giới cho ông Lân và Long làm giả cho 7 đối tượng tổng cộng 31 bằng cấp ba hệ bổ túc; 1 bằng cấp hai; 5 học ba, 19 giấy chứng nhận tạm thời; 1 giấy chứng nhận học hết lớp 12, 14 thẻ dự thi tốt nghiệp và 5 giấy chứng nhận kết quả thi đại học. Số tiền thu lợi bất chính của Hải, Lân, Long là 193.700.000 đồng.
Trong các đối tượng giao dịch làm giấy tờ, bằng cấp giả với Hải có một số là giáo viên như: Nguyễn Văn Minh (giáo viên Trường THCS Ngô Hữu Hạnh, huyện Châu Thành, Hậu Giang) mua của Hải 7 bằng cấp ba, 1 bằng cấp 2, 1 giấy chứng nhận học hết lớp 12 và 1 giấy chứng nhận kết quả thi đại học năm 2010. Phạm Hồng Son (giáo viên Trường Tiểu học thị trấn Rạch Ròi, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang). Trần Hữu Đức (giáo viên Trường THCS Phú Thứ, quận Cái Răng, TP.Cần Thơ) đã nhờ Hải làm 4 bằng cấp 3 giả...
Chiều 15/4/2011, thượng tá Trần Quang Thắng - Phó Thủ trưởng Cơ quan an ninh điều tra Công an TP Cần Thơ cho biết: Mở rộng điều tra, Cơ quan an ninh điều tra đã bắt tạm giam thêm Nguyễn Quang Long và Huỳnh Văn Dũng (trú tại xã Ngọc Hòa, huyện Giồng Riềng, Kiên Giang).
Theo Hồng Thủy (Lao Động)
No comments:
Post a Comment