KINH TẾ TRUNG QUỐC

Tư bản Nhà nước Trung Quốc đang rạn nứt từ bên trong

Tuyên bố của thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo về các ngân hàng, được coi là một lời tuyên chiến chống lại trụ cột của tư bản Nhà nước Trung Quốc. Ông Ôn Gia Bảo trả lời báo giới, Bắc Kinh, 14/03/2012 Reuters

Anh Vũ Ba thập kỷ cải cách và mở cửa, đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn tự hào đã tạo dựng được một mô hình phát triển thành công. Bắc Kinh vẫn cho rằng việc đảng kiểm soát hệ thống ngân hàng và các doanh nghiệp lớn phần nào đã giúp cho nước này có những tăng trưởng kinh tế khá ngoạn mục trong hai thập kỷ qua. Nhưng giờ đây hệ thống này đã bộc lộ những giới hạn tạo ra những rạn nứt bên trong. Tại Trung Quốc, nhiều tiếng nói đã lên tiếng về sự cần thiết phải thay đổi mô hình kinh tế, giảm bớt vai trò của nhà nước và đẩy mạnh tư nhân hóa. Phụ trang kinh tế báo Le Monde hôm nay có bài phân tích mặt trái của mô hình phát triển ở đất nước đông dân nhất thế giới với tựa đề :« Mô hình kinh tế Trung Quốc bị xói mòn từ bên trong ».
Nhìn từ bên ngoài người ta rất dễ có cảm nhận là mô hình kinh tế tư bản theo kiểu con lai của Trung Quốc vẫn đang vận hành tốt. Thế nhưng từ bên trong, hệ thống này đang bị chỉ trích dữ dội. Đặc biệt trên vấn đề vai trò chủ đạo của Nhà nước dựa trên việc nắm giữ ngân hàng ưu ái các tập đoàn Nhà nước. Cách làm này đang bóp nghẹt các doanh nghiệp tư nhân nhỏ.

Le Monde trích dẫn phát biểu của Thủ tướng Trung Quốc trực tiếp tấn công vào trụ cột của tư bản Nhà nước Trung Quốc như sau « Nói thẳng là các ngân hàng của chúng ta kiếm lời quá dễ. Tại sao ? Đó là bởi vì, một số nhỏ các ngân hàng chính đang chiếm vị trí độc quyền, điều này có nghĩa là người ta chỉ có thể đến với họ để vay vốn » và ông kết luận, « chúng ta phải phá vỡ thế độc quyền đó ».

Vấn đề này càng trở nên thời sự, nhất là từ sau khi xảy ra vụ đổ vỡ của các tổ chức tín dụng không chính thức ở thành phố Ôn Châu hồi cuối năm ngoái. Các ông chủ của thành phố kinh tế đầy năng động nằm ở phía đông đất nước này đã không thể nào vay vốn từ ngân hàng lớn, vì những ngân hàng này thích dành ưu đãi cho các doanh nghiệp nhà nước.

 Muốn có vốn, họ buộc phải đi vay của các tổ chức tín dụng tư nhân với lãi suất « cắt cổ ». Kết quả là không trả được nợ, hàng chục doanh nghiệp tư nhân bị phá sản, các con nợ bỏ trốn và có người phải nhảy lầu. Sự việc đã gây xáo động khắp Trung Quốc. Chính phủ, mới đây, đã thông báo sẽ để cho các ngân hàng tư nhân ở Ôn Châu lập các quỹ tín dụng phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhưng theo các chuyên gia thì ít có khả năng quyết định này được phổ biến rộng rãi khắp cả nước, nơi mà ngân hàng nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo.

Các ngân hàng nhà nước thì lại chỉ muốn cho các doanh nghiệp nhà nước vay vốn vì họ được bảo đảm của nhà nước. Các doanh nghiệp nhà nước ở Trung Quốc họ là ai ? Theo Le Monde, trong các tập đoàn lớn như viễn thông, luyện kim…người đứng đầu bao giờ cũng do Ban tổ chức của đảng cộng sản sắp xếp và họ tất nhiên là những đảng viên và hơn nữa còn có mối liên hệ đặc biệt với các cấp lãnh đạo trung ương của đảng.

Le Monde nhận thấy, trong ba thập kỷ cải cách, đảng Cộng sản Trung Quốc đã để cho các công dân tự do làm giàu, lập các công ty, nhưng với điều kiện không nhường lại cho họ phần trung tâm của cỗ máy kinh tế. Ở Trung Quốc, nhà nước luôn kiểm soát phần lớn các lĩnh lĩnh vực được đánh giá là « chiến lược » như ngân hàng, viễn thông, giao thông hàng không. Du khách có dù có được lựa chọn đi máy bay của Aire China, China Eastern hay China Southern thì cũng đều là trả tiền cho doanh nghiệp nhà nước. Tương tự như vậy đối với dịch vụ điện thọai di động. Có điều là hệ thống các doanh nghiệp nhà nước này không thúc đẩy cạnh tranh có lợi cho người tiêu dùng.

Theo Le Monde, hệ thống các doanh nghiệp nhà nước được ngân hàng sẵn sàng cho vay không tính toán vì họ luôn được Nhà nước đứng đằng sau bảo lãnh.

Giáo sư Hoàng Á Sanh thuộc Viện Công nghệ Massachusetts nhận định: « điểm yếu kém của tư bản Nhà nước là ở chỗ nó dẫn đến sự tập trung của cải vào tay một tầng lớp chính trị ưu tú hoặc có liên hệ về mặt chính trị chứ không vì lợi ích tăng trưởng. »

Theo giáo ông Michael Pettis, giáo sư đại học Bắc Kinh thì thực ra tư bản Nhà nước Trung Quốc cũng chẳng sáng tạo ra được cái gì ghê gớm. Đây là mô hình chủ yếu dựa trên sự đầu tư, trong đó ngùon tín dụng do Nhà nước chỉ đạo . Nhà nước chỉ đạo lãi suất, rủi ro tính dụng thì được xã hội hóa. Ban đầu thì mô hình này có tác dụng thúc đẩy tăng trworng nhanh. Nhưng sự việc sẽ trở nên phức tạp khi mà khủng hỏang nợ xuất hiện. Mô hình này chỉ có thể duy trì đến một thời điểm nhất định sau đó phải bị từ bỏ. Theo giáo sư Pettis thì « ở Trung Quốc, nhiều người hiểu được điều đó, nhưng về mặt chính trị thì rất khó có thể từ bỏ mô hình này ».

Theo Le Monde, phe cải cách thì đã nhận ra được thời điểm cần phải xóa bỏ mô hình kinh tế hiện nay. Trong khi đó cánh bảo thủ thì lại cho rằng chấp nhận xem xét lại vai trò của nhà nước trong nền kinh tế và xã hội tức là đảng Cộng sản làm biến chất sâu sắc hệ thống và mất quyền lãnh đạo.

http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20120501-tu-ban-nha-nuoc-trung-quoc-dang-ran-nut-tu-ben-trong 

Nền Kinh tế Trung cộng trong vòng bi đát

Monday, 05 March 2012 19:52 Tài chánh

Sydney, Úc Đại Lợi (Theo CBS Marketwatch): Chúng ta không nên trông chờ vào khả năng mà Trung quốc có thể giúp đỡ nền kinh tế và tài chánh thế giới, vì chính xứ này đang trong vòng lao đao.
Trong cuộc đại suy thoái kinh tế thế giới, Trung quốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Riêng trong tỉnh Quảng Đông là nơi có nền kinh tế chuyên về hàng xuất cảng,có  khoảng từ 20 triệu cho đến 25 triệu những di dân đến đây làm việc. Hàng triệu nhân viên đã bị cho nghỉ việc.Chính quyền Trung quốc đã tung ra những chương trình trợ cấp tài chánh để cứu nguy cho nền kinh tế.
Trong vòng hai năm, kể từ năm 2008, chính quyền Bắc Kinh đã bỏ ra 600 tỷ Mỹ kim làm chất xúc tác cho việc phát triển lại nền kinh tế của xứ này.
Trong những năm 2009 và 2010, số tiền mà các ngân hàng Trung quốc cho khách hàng mượn gia ta9ng lên đến 1,100 tỷ Mỹ kim, so với con số 740 tỷ Mỹ kim vào năm 2008.Trong vòng hai năm, số tiền nợ đã gia tăng gần 50 phần trăm.
Theo ngân hàng Thế giới thì phần lớn những sự gia tăng kinh tế của Trung quốc từ năm 2008 trở về sau là do ảnh hưởng số tiền chi ra từ chính quyền: cho mượn tiền hàng loạt, để tìm cách thúc đẩy lại guồng máy kinh tế.
Số tiền nợ xấu không trả nổi gia tăng cao. Trong tháng hai vừa qua, chính quyền Bắc Kinh đã đồng ý cho các ngân hàng chuyển số nợ 1,700 tỷ Mỹ kim cho qua trương mục của chính quyền địa phương, để tránh cho hệ thống ngân hàng của xứ này phải phá sản.
http://thoibao-online.com/kinh-te/tai-chanh/5536-nn-kinh-t-trung-cng-trong-vong-bi-at

 

“Trái đắng kinh tế” mang tên 

Trung Quốc ngày một chín?

CAO HIỀN

21/03/2012 09:32 (GMT+7)

Hàng loạt thông tin bất lợi về kinh tế Trung Quốc như giá nhà đất liên tục sụt giảm, giá xăng dầu được điều chỉnh lần hai trong vòng chưa tới 6 tuần, thâm hụt thương mại phình to kỷ lục... đã dồn dập xuất hiện.

E-mail Bản để in Cỡ chữ Chia sẻ:

Ý kiến (1)

Hàng loạt thông tin về kinh tế Trung Quốc như giá nhà đất liên tục sụt giảm, giá xăng dầu được điều chỉnh lần hai trong vòng chưa tới 6 tuần, thâm hụt thương mại phình to kỷ lục... đã khiến cho bức tranh triển vọng của nền kinh tế Trung Quốc trở nên u ám hơn bao giờ hết.

Hôm 19/3, Ủy ban Cải cách và Phát triển quốc gia Trung Quốc (NDRC) đã phát đi thông báo về việc tăng giá xăng, dầu diezel lần thứ hai trong năm 2012. Theo đó, từ 0h ngày 20/3, giá mỗi tấn xăng, dầu sẽ tăng thêm 600 Nhân dân tệ và sau khi điều chỉnh, giá xăng, dầu tiêu chuẩn sử dụng cho giao thông, hàng không… lần lượt là 9.580 Nhân dân tệ/tấn và 8.730 Nhân dân tệ/tấn.

Đối với thị trường bán lẻ, việc tăng thêm 600 Nhân dân tệ/tấn xăng, dầu đồng nghĩa với việc mỗi lít xăng, dầu diezel sẽ lần lượt tăng thêm 0,44 Nhân dân tệ và 0,51 Nhân dân tệ. Đối với xăng 93, loại xăng được phương tiện giao thông Trung Quốc sử dụng nhiều nhất, sau khi điều chỉnh giá, mỗi lít sẽ tăng từ mức 7,85 Nhân dân tệ lên 8,29 Nhân dân tệ.

Còn đối với dầu diesel 0, loại dầu diezel được phương tiện giao thông Trung Quốc sử dụng nhiều nhất, giá mỗi lít sẽ là 8,3 Nhân dân tệ, hình thành hiện tượng hiếm có trên toàn cầu là “dầu đắt hơn xăng”. Theo NDRC, quyết định tăng giá nhiên liệu được đưa ra sau khi giá dầu thô thế giới tăng hơn 10% từ ngày 8/2, khi giá bán lẻ cả khí đốt và dầu diezel tăng 300 Nhân dân tệ/tấn.

Để bảo đảm ổn định vật giá, ngăn chặn việc tăng giá dây chuyền, sau khi điều chỉnh giá xăng, dầu lần này, Trung Quốc sẽ tạm thời không điều chỉnh cước vận tải hành khách bằng đường sắt, cước giao thông công cộng thành phố, vận tải hành khách trên các tuyến đường nông thôn…

Đồng thời, để giảm nhẹ ảnh hưởng của việc tăng giá xăng, dầu đối với nhóm quần chúng khó khăn và các ngành mang tính công ích, Trung Quốc sẽ căn cứ vào cơ chế trợ cấp giá xăng dầu đã xây dựng, tiếp tục tiến hành trợ cấp cho nông dân trồng trọt, nghề cá, lâm nghiệp, giao thông công cộng ở thành phố, vận tải hành khách trên các tuyến đường nông thôn…

Đánh giá về tác động của việc tăng giá xăng, dầu đối với chỉ số giá tiêu dùng (CPI), báo giới dẫn lời một nhà phân tích thị trường cho biết do giá dầu thành phẩm chỉ chiếm khoảng 0,5% trong rổ tính toán CPI. Lần này giá xăng, dầu tăng bình quân là 7,4%, cho nên dự kiến mức độ ảnh hưởng trực tiếp tới CPI là khoảng 0,37%.

CPI của Trung Quốc tăng 3,2% trong tháng 2 vừa qua so với cùng kỳ năm ngoái và so với mức tăng 4,5% trong tháng 1, đánh dấu tốc độ tăng chậm nhất trong vòng 20 tháng qua.

Tuy nhiên, theo giới phân tích quốc tế, việc Trung Quốc tăng giá xăng sẽ bổ sung thêm một bằng chứng mới cho thấy khả năng đi xuống của nền kinh tế này là có thực và không hẳn là do tác động từ cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu như những đánh giá trước đó của các tổ chức, định chế tài chính quốc tế uy tín.

Đài RFI của Pháp dẫn báo cáo gần đây của Tổng cục Thống kê Trung Quốc cho biết, trong tháng 2, nhà đất tại gần 2/3 các thành phố lớn của nước này bị sụt giá. Thị trường bất động sản mất giá tại 45 trên 70 thành phố cỡ vừa và lớn. Tại 21 thành phố, giá nhà được coi là ổn định và tại 5 thành phố còn lại thì chỉ số này đã gia tăng. Đặc biệt là giá nhà mới xây giảm tại 27 thành phố.

Số liệu của các cơ quan môi giới nhà đất cho thấy, số lượng nhà bán ra giảm 14% trong hai tháng đầu năm 2012, khiến doanh thu trong ngành giảm tới 20,9% so với cùng thời kỳ năm ngoái. Giá nhà đất tại hai thành phố lớn là Bắc Kinh, Thượng Hải đã giảm 10% và giới trong ngành chờ đợi là sẽ còn giảm thêm từ 10 đến 20% nữa trong năm nay.

Bên cạnh những chỉ số thuần túy liên quan đến ngành bất động sản của Trung Quốc, ngân hàng JP Morgan Chase của Mỹ còn chú ý đến những dấu hiệu khác như là khối lượng xi măng và thép bán ra trên thị trường Trung Quốc giảm đi trông thấy. Đồng thời, cổ phần của các tập đoàn xây dựng Trung Quốc trên các sàn chứng khoán nội địa mất giá.

Các chuyên gia nước ngoài băn khoăn lo ngại thị trường bất động sản Trung Quốc vỡ bong bóng, tác động dây chuyền tới đà tăng trưởng của nền kinh tế thứ nhì trên thế giới. Tại Trung Quốc ngành bất động sản chiếm tới 13% tổng sản phẩm quốc nội.

Ngoài năng lượng và bất động sản, tập đoàn BHP Billiton còn đóng góp thêm một yếu tố khác cũng cho thấy nguy cơ suy giảm của kinh tế Trung Quốc. Đó là triển vọng tiêu thụ sắt, thép của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này. Ian Ashby, một quan chức BHP Billiton Ltd, cho biết nhu cầu quặng sắt của Trung Quốc đang giảm sút và tốc độ tăng trưởng nhu cầu sẽ chậm lại còn một con số.

BHP Billiton dẫn thông tin thống kê từ Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc (CISA) cho biết, sản lượng thép sản xuất của nước này đã giảm 4% trong năm nay. Giá thép trung bình hiện là 141 USD/tấn, giảm 16% so với năm trước. Mục tiêu phát triển nền kinh tế Trung Quốc trong năm nay 7,5%, cũng gây ảnh hưởng tới ngành công nghiệp thép nước này.

Trên thực tế, trong báo cáo về thâm hụt thương mại phình to kỷ lục trong tháng 2, các nhà thống kê Trung Quốc cũng đã cho biết về mức độ suy giảm nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu của nước này, bởi đơn đặt hàng của các nhà máy xuất khẩu giảm đáng kể và Bắc Kinh đang nỗ lực điều chỉnh thị trường đang quá nóng nhằm duy trì sự tăng trưởng bền vững.

Trung Quốc là một trong những nhà nhập khẩu lớn nhất và cũng là thị trường xuất khẩu hàng đầu của nhiều nước láng giềng châu Á, cũng như các nhà cung cấp hàng hóa xa xôi như Australia và châu Phi, điều đó có nghĩa là nhu cầu hạ nhiệt thị trường của Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến toàn cầu.

Theo tờ Guardian, mới đây, Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Christine Lagarde, đã khen ngợi Trung Quốc về việc nước này trở thành nền kinh tế thứ hai thế giới và là điểm sáng trong nền kinh tế toàn cầu. Mặc dù vậy, bà Lagarde kêu gọi Trung Quốc nên chú trọng hơn nữa vào thị trường nội địa và không nên phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu.

Sau cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, người đứng đầu IMF cho rằng Trung Quốc cần nhanh chóng rời xa chính sách lấy xuất khẩu và đầu tư làm động lực chính thúc đẩy tăng trưởng, mà hãy chuyển hướng sang tiêu dùng nội địa.

http://vneconomy.vn/2012032109261191P0C99/trai-dang-kinh-te-mang-ten-trung-quoc-ngay-mot-chin.htm