Saturday, August 11, 2012

TIN BIỂN ĐÔNG


Bắc Kinh phản ứng gay gắt trước

bản tuyên bố của Mỹ về Biển Đông

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương (Reuters)
Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương (Reuters)

Trọng Nghĩa
Chỉ một ngày sau khi bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố quan ngại về tình hình căng thẳng tại Biển Đông, Trung Quốc vào hôm nay 04/08/2012, đã có phản ứng dữ dội. Trong một tuyên bố được Tân Hoa Xã loan tải, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương đã bày tỏ lập trường « bất bình và phản đối mạnh mẽ » những cáo buộc của Hoa Kỳ, theo đó Bắc Kinh đã làm cho tình hình căng thẳng gia tăng khi thiết lập thêm một đơn vị quân sự đồn trú trên quần đảo Hoàng Sa.

Theo phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc, những lời chỉ trích Mỹ « hoàn toàn không chú ý đến thực tế, cố tình nhập nhằng giữa cái đúng và cái sai, và gửi đi một tín hiệu sai lầm nghiêm trọng ». 
Ông Tần Cương còn nói thêm là hành động của Mỹ không góp phần vào các nỗ lực nhằm « bảo toàn hòa bình và ổn định tại vùng Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) và khu vực Châu Á Thái Bình Dương ». 
Quyết định của Trung Quốc thành lập đơn vị quân đội đồn trú tại « thành phố Tam Sa » trên vùng quần đảo đang tranh chấp đã gây phẫn nộ tại hai nước có tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông với Trung Quốc là Việt Nam và Philippines. Cả hai đều đã lên tiếng tố cáo hành động hù dọa của Bắc Kinh. 
Vào hôm qua, Bộ Ngoại giao Mỹ đã chính thức lên tiếng phê phán các động thái lấn lướt của Trung Quốc. Trong môt bản Tuyên bố về Biển Đông, quyền phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Patrick Ventrell đã xác định rằng Washington quan ngại về « sự gia tăng căng thẳng » ở Biển Đông và cho biết là « đang theo dõi chặt chẽ tình hình ».
tags: Biển Đông - Châu Á - Hoa Kỳ - Trung Quốc

 http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20120804-bac-kinh-phan-ung-gay-gat-truoc-ban-tuyen-bo-cua-my-ve-bien-dong
 
 CSIS : Mỹ cần đưa thêm tàu chiến đến Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc 
Ngoại trưởng H. Clinton phát biểu tại một hội thảo của CSIS - Center for Strategic and International Studies
Ngoại trưởng H. Clinton phát biểu tại một hội thảo của CSIS - Center for Strategic and International Studies
Theo trang web của chính phủ Hoa Kỳ

Trọng Nghĩa
Vào lúc Hoa Kỳ đang triển khai chiến lược xoay trục sang châu Á, trung tâm tham vấn CSIS (Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế) tại Washington đã khuyến cáo bộ Quốc phòng Mỹ đưa thêm chiến hạm đến vùng Thái Bình Dương. Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng quyết đoán tại Biển Đông, các chuyên gia còn cho rằng Washington phải xác định tốt hơn chiến lược của mình để đối phó với thế lực đang lên của Trung Quốc.

Trong bản báo cáo soạn thảo theo đề nghị của Lầu Năm Góc, công bố hôm 27/07/2012, trung tâm nghiên cứu độc lập CSIS cho biết cụ thể là, Hoa Kỳ nên triển khai một Nhóm tàu đổ độ (Amphibious Ready Group) thứ hai từ vùng Đại Tây Dương qua Thái Bình Dương, theo như yêu cầu của Lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ.
Bản báo cáo cũng kêu gọi cho đồn trú thêm ít nhất là một tàu ngầm nguyên tử tấn công khác tại đảo Guam, căn cứ quân sự của Mỹ ở Thái Bình Dương gần Philippines.
Theo hãng tin Mỹ Bloomberg, sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama loan báo chiến lược "tái cân bằng" lực lượng quân sự Mỹ qua vùng châu Á - Thái Bình Dương hồi tháng Giêng vừa qua, Quốc hội Hoa Kỳ đã yêu cầu Lầu Năm Góc phải có một đánh giá độc lập về chính sách châu Á mới của Mỹ. Bản báo cáo do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế là nhằm đáp ứng yêu cầu này.
Nhận định chung của các tác giả là quân đội Mỹ còn đặt quá nhiều trọng tâm vào vùng Đông Bắc Á, Hàn Quốc và Nhật Bản, để tập trung đối phó với các mối đe dọa trên bán đảo Triều Tiên và tại eo biển Đài Loan. Đối với CSIS, cái nhìn đó có phần chưa chính xác.
Báo cáo viết : « Như đã được chứng minh qua những hành động mới đây của Trung Quốc tại vùng Biển Đông, và trên khắp các hòn đảo ở Thái Bình Dương, các vấn đề an nguy phát triển nhanh nhất ở khu vực Nam và Đông Nam Á. Để thành công, chiến lược tái cân bằng lực lượng của Mỹ cần được thúc đẩy nhiều hơn tại những vùng này ».
Bản báo cáo cũng phê phán Bộ Quốc phòng là chưa làm rõ được chiến lược mà họ đã dựa theo đó để thực hiện kế hoạch chuyển quân, cũng như chưa cho thấy mối quan tâm đến việc ngân sách quốc phòng bị cắt giảm. Các tác giả đặt ra câu hỏi là, liệu Lầu Năm Góc đã có chuẩn bị đầy đủ hay chưa để giải trình về sự cần thiết của việc tăng cường lực lượng ở Thái Bình Dương, vào lúc phải đối mặt với 1 nghìn tỷ đô, sẽ bị cắt giảm trong thập kỷ tới.
Ông John Hamre, chủ tịch và giám đốc điều hành của trung tâm CSIS cho rằng một chiến lược châu Á rõ ràng cũng cần thiết như “chính sách quốc phòng rất nhất quán” đã từng định hướng cho Hoa Kỳ trong thời kỳ Chiến tranh lạnh trước đây. Trong một bức thư gửi Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Leon Panetta, đính kèm theo bản báo cáo, ông Hamre xác định : « Lúc này chúng ta cần một khung hành động tương tự cho châu Á trong 30 năm tới đây ».
Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Panetta đã hoan nghênh bản báo cáo này, cho rằng Bộ của ông và nhóm nghiên cứu đều có chung một lập trường « trên việc thấu hiểu những thách thức và cơ hội đối với nhu cầu phát huy lợi ích của Mỹ trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương ».
 
Thứ bảy, 04/08/2012

Tin tức / Việt Nam

Hoa Kỳ cảnh báo Trung Quốc về Biển Đông

CỠ CHỮ
Chính phủ Hoa Kỳ hôm thứ Sáu cảnh báo Trung Quốc tránh có thêm động thái nhằm siết chặt kiểm soát trong vùng biển Nam Trung Hoa đang có tranh chấp, mà Việt Nam gọi là Biển Đông; giữa lúc có thêm căng thẳng tại khu vực này.

Trong thông cáo báo chí cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ lưu ý Trung Quốc về chuyện có thêm khu cảnh bị và đưa thêm giới chức dân sự đến bãi cạn Scarborough, và sử dụng các rào cản ngăn không cho tàu của nước ngoài đến.

Trong thông cáo, quyền phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Patrick Ventrell nhấn mạnh việc Bắc Kinh nâng cấp mức quản lý hành chính tại thành phố Tam Sa và lập khu cảnh bị tại đây đi ngược lại với các nỗ lực hợp tác ngoại giao nhằm giải quyết những cách biệt và rủi ro làm leo thang căng thẳng trong khu vực.

Thông cáo dường như là dấu hiệu cho các nước Đông Nam Á thấy Hoa Kỳ tiếp tục theo dõi các diễn biến trong khu vực.

Tuy nhiên, theo lời ông Kenneth Lieberthal, chuyên viên về Trung Quốc tại viện nghiên cứu Brookings và là một giới chức dưới thời cựu Tổng thống Clinton, việc chính phủ Mỹ nêu đích danh Trung Quốc trong lúc có mấy nước Đông Nam Á đòi chủ quyền tại vùng này, có thể làm Bắc Kinh nghĩ rằng Washington đang siết chặt an ninh tại đây để hạn chế sự bành trướng của Trung Quốc. Ông nói tiếp:

“Rất có thể Trung Quốc sẽ xem cảnh báo này không cần thiết, và xác nhận các quan tâm của họ rằng Hoa Kỳ đang năng nổ tìm cách đứng về phe các nước Đông nam Á để chống lại họ.”

Tại Washington, giáo sư Nguyễn Ngọc Bích cho biết:

“Lập trường Hoa Kỳ tôi cho là cũng không có gì mới mẻ so với từ trước đến giờ là không tìm cách can thiệp vào những tranh chấp nếu đó là giữa hai quốc gia, giữa Trung Quốc và một quốc gia đặc biệt nào. Họ chỉ quan tâm đến quyền lợi của họ như hàng hải tự do trong vùng và không muốn thấy có chiến tranh nên nếu có tranh chấp thì giải quyết bằng con đường hòa bình. Nói cách khác Hoa Kỳ làm áp lực để ASEAN bây giờ ngồi lại với nhau để thành hình một giải pháp tập thể của toàn vùng ASEAN. Hoa Kỳ cho rằng nếu ASEAN không bảo được nhau như trường hợp tại Kampuchia vừa rồi thì Trung Quốc cứ lấn tới thôi.”

(Nguồn: Los Angeles Times, Bộ Ngoại giao Mỹ)
http://www.voatiengviet.com/content/hoa-ky-canh-bao-trung-quoc-ve-bien-dong/1454918.html





TQ tức giận vì Mỹ cấm vận ngân hàng

Cập nhật: 14:09 GMT - thứ năm, 2 tháng 8, 2012
Tổng thống Mỹ Obama trong tuyên bố ngày 31/7 đã thông qua lệnh cấm vận mới từ phía Mỹ nhằm vào ngành dầu khí của Iran, qua đó đưa hai ngân hàng “Ngân hàng Côn Luân” thuộc Tập đoàn dầu khí quốc gia (CNPC) của Trung Quốc và “Ngân hàng Elaf Islamic” của Irag vào danh sách các ngân hàng bị cấm vận.
Obama
Quyết định của Mỹ được cho là động thái trước bầu cử của Tổng thống Obama
Hai ngân hàng nói trên bị đưa vào danh sách với cáo buộc hỗ trợ các vụ chuyển khoản lên đến hàng triệu đôla với các ngân hàng đã có mặt trong danh sách cấm vận của Iran.
Quyết định đối với ngân hàng Côn Luân của Trung Quốc là một phần trong chương trình cấm vận của Mỹ đối với ngành năng lượng, đóng tàu và tài chính của Iran, vốn đang được sự ủng hộ mạnh mẽ của chính phủ nước này trong bối cảnh Quốc tế đang tìm cách gây sức ép kinh tế để ép Tehran phải từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.
Tuyên bố này của Mỹ đã cắt đứt liên hệ giữa ngân hàng Côn Luân và hệ thống tài chính Mỹ, và yêu cầu đóng cửa tất cả các tài khoản liên quan đến ngân hàng này trong vòng 10 ngày.

Cấm vận mang tính chính trị

Ngân hàng Côn Luân là một ngân hàng địa phương tại tỉnh Tân Cương mà phía CNPC có tới 82% cổ phần và các cổ phần còn lại do các công ty cổ phần khác nắm giữ, với chiến lược chính là giúp đảm bảo nhu cầu năng lượng quốc gia cũng như sự đầu tư phát triển của Trung Quốc tại phương Tây.
Ngân hàng này bắt đầu là một ngân hàng thương mại tại phía Tây tỉnh Tân Cương, tuy nhiên sau đó được CNPC mua lại và nắm quyền điều hành; tập đoàn này cũng đã đầu tư một khoản 920 triệu đôla vào Côn Luân trong thời gian từ năm 2009 đến 2010.
Thống kê tài chính năm 2011 cho thấy ngân hàng này đã tiến hành các vụ chuyển khoản quốc tế với giá trị tổng cộng lên đến 60 tỉ đôla.
"Mặc dù Nhà Trằng không nói rằng quyết định của họ nhắm vào một nước thứ ba, cấm vận này rõ ràng là nhắm vào Trung Quốc"
Chuyên gia quan hệ Trung Đông, ông Trương Tiểu Đồng
Mặc dù phiên bản trong nước của CNPC, được biết đến dưới cái tên Sinopec Group đã nỗ lực tránh các cấm vận của Mỹ để giữ các khoản đầu tư từ Mỹ, bản thân CNPC vẫn chú trọng vào kinh doanh tại khu vực Trung Đông, đặc biệt là “các mối quan hệ chặt chẽ với hơn sáu ngân hàng tại Iran”, Ủy ban ngân quĩ quốc gia Mỹ cho biết trong một cuộc họp báo ngày 31/7.
Cả sáu ngân hàng này đều nằm trong danh sách cấm vận của Mỹ vì đã giúp các hoạt động liên quan đến bom hạt nhân và khủng bố quốc tế của chính phủ nước này.
Tuy nhiên giới quan sát cho rằng cấm vận này sẽ không gây nhiều ảnh hưởng đến ngành dầu khí Trung Quốc về mặt tài chính.
“Cấm vận này chủ yếu mang tính tượng trưng... nhằm mục tiêu xoa dịu dư luận, tuy nhiên có ít khả năng gây ảnh hưởng lớn đến các khoản đầu tư của CNPC” – bà Michal Meidan, một nhà phân tích rủi ro chính trị tại tập đoàn Eurasia Group cho biết.
Giới quan sát cho rằng, đây có thể là một bước đi của Tổng thống Obama nhằm chiếm cảm tình của dư luận trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

‘Mỹ sẽ chịu hậu quả’

Ngay sau khi công bố cấm vận được đưa ra, Bộ ngoại giao Chính Phủ Trung Quốc ngày 1/8 đã ra phản hồi phản đối kịch liệt quyết định của phía Mỹ.

Quan hệ Trung Mỹ
Quyết định cấm vận của Mỹ bị đe dọa sẽ ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác giữa hai bên trong tương lai
Ông Tần Cương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói “Mỹ đã vi phạm các quy tắc trong quan hệ quốc tế và làm ảnh hưởng quyền lợi của Trung Quốc bằng việc cấm vận một cơ quan tài chính Trung Quốc dựa trên luật trong nước.”
“Chúng tôi đề nghị phía Mỹ sửa ngay sai phạm này, thu hồi quyết định cấm vận với ngân hàng Côn Luân của Trung Quốc ... và ngưng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của Trung Quốc cũng như mối quan hệ song phương.”
“Trung Quốc có mối quan hệ bình thường với Iran trong vấn đề thương mại và năng lượng, vốn dĩ không có mối liên quan nào với kế hoạch hạt nhân của nước này.”
Ông Cương cũng cảnh báo rằng, việc chính phủ Mỹ ra lệnh cấm vận với nhiều công ty Trung Quốc trong thời gian gần đây bất chấp các mối ‘quan ngại sâu sắc’ từ phía Bắc Kinh sẽ dẫn đến hậu quả sự hợp tác trong tương lai giữa hai nước sẽ bị ảnh hưởng.
Đây không phải là lần đầu tiên một công ty Trung Quốc hứng chịu cấm vận Mỹ; vào tháng 5 năm ngoái, ba công ty khác của nước này cũng bị Mỹ đặt lệnh cấm vận với cáo buộc vận chuyển thiết bị công nghệ quân sự trái phép sang Iran.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2012/08/120802_us_sanction_china_bank.shtml

 

Việt Nam có thể trở thành một trục xoay?

2012-08-04
Trong một bài viết đăng trên tờ Asian Review hồi cuối tháng 7, giáo sư Carl Thayer (thuộc Học viện Quốc phòng Úc) nói về việc Việt Nam có thể là một trục xoay giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

AFP
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton (trái) và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng bắt tay tại Văn phòng Chính phủ ở Hà Nội ngày 10 tháng 7 năm 2012.
Trong khi giới quan sát còn đang tìm hiểu mức độ thành công và lợi ích của chiến thuật này thì một bài viết mới đăng trên Hoàn cầu Thời báo lại tỏ ra không mấy lạc quan về vai trò trục xoay mà ông Carl Thayer đề cập.

Đi nước đôi

Việc Việt Nam cố gắng duy trì một mối quan hệ giữa hai cường quốc Mỹ - Trung dường như không có gì đáng bàn cãi khi giới quan sát đã có nhiều bài viết phân tích về chiến lược này.
Trong bài viết nhan đề “Vietnam is the real pivot” (tạm dịch “Việt Nam là một trục xoay thực sự”) đăng ngày 25 tháng 7 trên Asian Review, giáo sư Carl Thayer cho rằng Việt Nam đang tìm cách đóng một vai trò trục xoay giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Tác giả dẫn chứng chính sách giữ gìn độc lập theo lối 3 không (không cho đặt căn cứ quân sự, không liên minh quân sự và không dùng một nước thứ ba để chống lại nước khác) cũng như cách mà ĐCS Việt Nam gọi mối quan hệ giữa Hà Nội với hai cường quốc trên là “hợp tác” và” tranh đấu” để chứng minh cho chính sách đi nước đôi của Việt Nam.

leon-panetta-phung-quang-thanh-250.jpg
BT quốc phòng Mỹ Leon Panetta và BT quốc phòng VN Phùng Quang Thanh gặp nhau tại Hà Nội ngày 4 tháng 6, 2012. AFP photo.
 
Bài viết của học giả người Úc cũng chỉ ra những hoạt động quân sự, quốc phòng mà Việt Nam dành cho cả hai phía Hoa Kỳ và Trung Quốc nhằm minh họa cho chiến thuật mà ông gọi là “trục xoay”. Ông cũng khẳng định vì e ngại diễn biến hòa bình , Việt Nam duy trì nền độc lập “bằng cách đóng vai trò trục xoay giữa Bắc Kinh và Washington”. Tuy nhiên, xem ra truyền thông Trung Quốc không mấy lạc quan về việc liệu Việt Nam có thể có lợi trong vai trò mà giáo sư Carl Thayer gọi là “trục xoay” này. Ông Định Cương, chủ biên lâu năm của tờ Nhân dân Nhật báo vừa có bài đăng trên Hoàn cầu Thời báo (phụ bản của Nhân dân Nhật báo) trong đó cho rằng trước khi hưởng lợi từ chiến thuật này, phải có “hai điều kiện tiên quyết”.
Theo tác giả Định Cương hai điều đó là việc đối đầu giữa Hoa Kỳ - Trung Quốc không đi vào thế mất kiểm soát; và thế cân bằng sức mạnh giữa hai cường quốc này về lâu về dài phải được giữ vững.
Cho rằng Việt Nam không phải là kẻ may mắn hưởng lợi từ mối quan hệ Mỹ - Trung, tác giả Định Cương khẳng định “Việt Nam sẽ phải chọn theo Mỹ hoặc Trung Quốc như những nước Đông Nam Á khác”. Cây bút kỳ cựu của tờ báo là tiếng nói chính thức của ĐCSTQ cũng không quên nhấn mạnh rằng một khi Hà Nội còn giữ chế độ một đảng thì khó lòng mà Washington làm thân hơn.

Tiến thoái lưỡng nan?

camranh-250.jpg
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta tại cảng Cam Ranh hôm 03/6/2012. AFP photo
Xem ra “đi nước đôi” là một chiến thuật thông minh, nhưng không loại bỏ khả năng Việt Nam bị đặt vào thế tiến thoái lưỡng nan vì một bên là không muốn quá lệ thuộc vào Trung Quốc và một bên là không muốn bị ảnh hưởng bởi nền chính trị Hoa Kỳ. Vậy những khó khăn mà Việt Nam gặp phải khi đóng vai trò “trục xoay”? GS Carl Thayer trao đổi với Quỳnh Chi vào ngày 1 tháng 8: GS Carl Thayer: Dĩ nhiên là cả hai nước sẽ cố gắng mặc cả với Việt Nam. Hoa Kỳ rõ ràng muốn Việt Nam cải thiện nhân quyền còn Trung Quốc muốn Việt Nam không đứng về phía Washington. Nếu mối quan hệ Hoa Kỳ -Trung Quốc chuyển biến xấu thì đây là một trở ngại rất lớn cho Việt Nam. Có một điều tôi muốn nói là bài viết của tôi dùng từ “trục xoay” còn ông Định Cương dùng từ “cân bằng”. Tôi không nói là Việt Nam đủ mạnh để có thể cân bằng giữa hai nước.
Quỳnh Chi: Bài viết của ông Định Cương nói đến hai “điều kiện tiên quyết” để Việt Nam có thể hưởng lợi từ việc làm trục xoay giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông có nhận xét thế nào?
GS Carl Thayer: Về điều đầu tiên thì tôi đồng ý là Hoa Kỳ và Trung Quốc không ở vào tình huống mà không kiểm soát được nhưng có căng thẳng xảy ra giữa họ.
Về điều thứ hai, ông Định Cương nói là Hoa Kỳ có thể không giữ được một chính sách lâu dài ở khu vực này thì tôi không nghĩ vậy. Tôi không nghĩ Hoa Kỳ chọn rời bỏ khu vực này và không đóng một vai trò nào cả. Họ có thể có một mối quan hệ tốt, một mối quan hệ xấu hoặc một mối quan hệ căng thẳng nhưng chọn lựa từ bỏ vùng này phải là phải là lựa chọn thứ tư cơ.
Ông Cương nói là Hoa Kỳ là một “kẻ ngoại đạo” trong khi Trung Quốc có nhiều quyền lợi kinh tế trong khu vực nhưng mà ông ta quên rằng Washington có nhiều nhà đầu tư ở Đông Nam Á hơn. Những nước như Việt Nam có giá trị thặng dư trong thương mại đối với Hoa Kỳ. Còn những nước như Cambodia thì cần phải hòa nhập vào thị trường Mỹ.
Quỳnh Chi: Nhưng mà vẫn có nghi ngờ cho rằng một khi lợi ích của Hoa Kỳ thay đổi thì những nước yếu hơn có thể bị bỏ rơi. Những gì xảy ra trong cuộc chiến Việt Nam khi Hoa Kỳ rút quân có ý nghĩa như thế nào trong trường hợp này?
Để chống lại Trung Quốc trên biển Đông, có vẻ như Việt Nam đang dựa vào Hoa Kỳ để bộc lộ lợi ích thay mình trong vấn đề tự do hàng hải hơn là trực tiếp trở thành đồng minh với Washington.
GS Carl Thayer
GS Carl Thayer: Vâng, Việt Nam có thể thấy rằng Washington có thể sẽ thay đổi lợi ích của mình. Cho nên dựa vào Hoa Kỳ mà trở thành lệ thuộc vào nó thì Việt Nam sẽ trở nên mất phương hướng khi Hoa Kỳ rút đi. Những nước đồng minh nhỏ và yếu hơn thường có suy nghĩ như thế nhưng mà Việt Nam sẽ không trở thành đồng minh với Hoa Kỳ. Để chống lại Trung Quốc trên biển Đông, có vẻ như Việt Nam đang dựa vào Hoa Kỳ để bộc lộ lợi ích thay mình trong vấn đề tự do hàng hải hơn là trực tiếp trở thành đồng minh với Washington.
Quỳnh Chi: Nhiều người cho rằng Việt Nam cũng đang đối diện với thế “tiến thoái lưỡng nan” khi khó lòng thân cận hơn với Hoa Kỳ với chế độ một đảng. Ông Định Cương cũng nói là việc này sẽ ngăn trở mối quan hệ Việt – Mỹ, ông nghĩ sao?
GS Carl Thayer: Chế độ một Đảng sẽ có một thứ mà tôi gọi là “3 không”: không thành phần đối lập chính trị, không nền chính trị đa nguyên, không đảng đối lập. Cho nên những vấn đề như tự do, dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo là thứ yếu.
Hoa Kỳ rất nhiều lần cho Việt Nam thấy đó sẽ là một rào cản. Những người bảo thủ trong ĐCSVN sẽ xem đó là diễn tiến hòa bình và họ cho rằng mặc dù có tranh chấp với Trung Quốc đi nữa thì chủ thuyết xã hội cũng làm hai nước có nhiều điểm chung.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng đồng thời muốn phát triển kinh tế và tiến đến toàn cầu hóa và đó là những thứ đẩy Việt Nam đến gần với Hoa Kỳ hơn không nhất thiết là trên phương diện chiến lược mà trên phương diện kinh tế, giáo dục. Cho nên nó cũng không hẳn là một thế quá khó xử.

Các nhà lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần 20, ngày 3/4/2012. AFP
Các nhà lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần 20, ngày 3/4/2012. AFP
 
Quỳnh Chi: Thế thì trong lúc Việt Nam có thể thực sự hưởng lợi trong vai trò trục xoay thì một khối ASEAN hùng mạnh sẽ có lợi cho Hà Nội ra sao? GS Carl Thayer: Có vẻ như một khối ASEAN hùng mạnh có thể giúp cân bằng với Trung Quốc nhưng mà rốt cuộc rồi thì ASEAN cũng ngã về phía Bắc Kinh vì nước này sẽ trở thành hùng mạnh nhất khu vực. ASEAN sẽ không cùng đứng về một phía nhưng mà Việt Nam sẽ đứng ở vị trí những nước có sức mạnh trung bình (middle power) như Malaysia, Indonesia, Singapore. Trở lại vấn đề, một khối ASEAN hùng mạnh là điều tiên quyết vì sẽ có một nhóm nước có sức mạnh trung bình để Việt Nam có một chỗ đứng trong đó. Đó cũng là một điểm mà ông Định Cương không nói tới.
GS Carl Thayer khẳng định để thân hơn với Hoa Kỳ, Việt Nam không hẳn phải đối diện với một thế tiến thoái lưỡng nan quá khó khăn. Tuy nhiên, ông cũng không chắc Việt Nam có muốn thân hơn với Mỹ không vì điều này chưa được thể hiện.
Nút thắt nhân quyền giữa Việt – Mỹ vẫn chưa được nới lỏng hơn và cuộc tiếp xúc hồi tháng 7 vừa rồi giữa bà Hilary Clinton và người đứng đầu ĐCSVN được đánh giá là “không thoải mái”.
Người Trung Quốc có câu “Ngao cò tranh đấu, ngư ông đắc lợi”, nhưng không dễ để ở vào vị trí của “ngư ông”. Nó đòi hỏi sự khéo léo và thậm chí cả đánh đổi là mà người đánh cá phải thực hiện. Hãy xem Việt Nam trở thành vị ngư ông may mắn như thế nào.

No comments: