Oâng Phan laïc Tieáp nguyeân laø moät Haïm Tröôûng, moät nhaø vaên. Ñeâm 29 raïng ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, oâng ñaõ taän löïc hoã trôï vò Haïm Tröôûng chieán haïm HQ 502, rôøi beán ñem theo treân 5000 ñoàng baøo thoaùt ñöôïc ra khôi.
Cuoái naêm 1979, khi laøn soùng ngöôøi vöôït bieån leân cao, vaø thaûm naïn cuûa thuyeàn nhaân trôû neân khuûng khieáp nhaát, oâng ñaõ cuøng Giaùo Sö Nguyeãn höõu Xöông thaønh laäp Uyû Ban Baùo Nguy Giuùp Ngöôøi Vöôït Bieån ( Boat People SOS Committee ). Lieân tuïc trong 11 naêm hoaït ñoäng, Uyû Ban naøy hôïp taùc vôùi nhöõng toå chöùc nhaân ñaïo theá giôùi, ñem taøu ra Bieån Ñoâng, cöùu vôùt ñöôïc 3103 thuyeàn nhaân, vaø xin ñònh cö cho haøng ngaøn ñoàng baøo taïi caùc quoác gia ñeä tam. Môùi ñaây Quoác Hoäi Tieåu Bang California, Hoa Kyø ñaõ göûi ñeán taëng nhaø vaên Phan laïc Tieáp moät baèng töôûng leä, vieát :
Certificate Of
Recognition
presented to
TIEP LAC PHAN
Saùng ngaøy 30 thaùng tö, con taøu lieät maùy, buoâng troâi ôû cöûa soâng. Bieån ôû tröôùc maët, soùng traéng xoâ xoâ töøng ñôït. Laïi nhöõng ñôït maùy bay töø phía Saøi Goøn tuùa ra. Nhuõng chieác tröïc thaêng bay thaáp, doïc theo hoâng taøu, thaáp hôn chieàu cao cuûa ñaøi chæ huy chieán haïm. Cöûa maùy bay môû roäng. Chuùng toâi thaáy trong loøng maùy bay chaät öù nhöõng ñaøn baø, treû con. Maáy baø giaø höôùùng veà chieán haïm, quy,ø cuùi gaäp ngöôøi, chaáp hai tay maø leã. Trong khi ñoù vieân phi coâng raø ñöôïc taàn soá cuûa chieán haïm. Baèng moät gioïng noùi ñaày khaáp thieát :” Anh em Haûi Quaân ôi, cöùu chuùng toâi vôùi. Chuùng toâi ñöôïc leänh bay ra bieån ñeå ñaùp xuoáng taøu Myõ. Nhöng tôùi ñieåm heïn chæ thaáy bieån moâng meânh, taøu Myõ ñaâu khoâng thaáy, neân phaûi quay veà. Taøu toâi chæ coøn 5 phuùt xaêng. Xin cöùu chuùng toâi, gia ñình toâi, meï toâi...”Khoâng caàm loøng ñöôïc, Haïm Tröôùng Nguyeãn vaên Taùnh vaø “ Ban Tham Möu “ chaáp nhaän nhöõng khoù khaên, baát chaéc, ñoàng yù laø cho tröïc thaêng ñaùp xuoáng saân chieán haïm. Saân chieán haïm ñoâng ñaëc nhöõng ngöôøi, luøng nhuøng nhöõng chieác meàn ñuû maøu caêng ra che söông gioù qua ñeâm. Naéng baét ñaàu oi aû. Taát caû phaûi giaûi toaû caáp kyø. Moïi ngöôøi phaûi xuoáng heát saân chieán xa. Saân taøu troáng vaéng. Chieác tröïc thaêng töø töø ñaùp xuoáng. Moät chieác. Laïi moät chieác nöõa. . .
Tôùi gaàn tröa ngaøy 30 thaùng 4, oâng Döông vaên Minh tuyeân boá ñaàu haøng. Caû taøu maáy ngaøn ngöôøi xoán xang, cuoáng quyùt. Coù nhöõng tieáng khoùc vôõ oaø ñaâu ñoù. Moät buoåi hoïp khaån caáp ñeå ñi ñeán quyeát ñònh : Baèng moïi giaù phaûi thoaùt ra khoûi laõnh haûi Vieät Nam. Phaûi ra ñi cho baèng ñöôïc. Toaùn thôï maùy keát hôïp laï luøng coá söûa chöõa. Maùy taøu noå, moät maùy. Taøu ra ñöôïc ngoaøi khôi, leát ñeán gaàn Coân Sôn, gaëp ñöôïc haïm ñoäi mình ôû ñoù. Leänh töø Soaùi Haïm HQ 3 chæ thò cho HQ16 tôùi keùo HQ502 ñi. Nhöõng ñeâm löø ñöø ôû ngoaøi khôi, ñoaøn taøu vöøa ñi vöøa ñôïi nhau. Nhöõng chieác ghe ñaày öù ngöôøi saùp vaøo chieán haïm. Khoâng theå laøm ngô, taøu thaû thang giaây, laïi vôùt theâm ngöôøi. Ñeâm xuoáng, haûi ñaêng Vuõng Taøu loeù leân töøng ñôït nhö thaùch thöùc, nhö môøi goïi,nhö nhöõng vaãy tay giaõ töø. Bôø bieån queâ höông ñaáy maø giôø ñaõ trôû neân kinh khieáp, chia lìa, ñôùn ñau. Ngaøy ñeâm, qua laøn soùng ñieän cuûa ñaøi Saøi Goøn, khoâng coøn laø nhöõng gioïng noùi thaân quen, maø laø nhöõng lôøi keâu goïi chaùt chuùa, ñe doaï cuûa keû thuø : “. . . quaân, caùn chính cuûa nguî quaân Saøi Goøn mau mau ra trình dieän “. Nhöõng ngaøy thieáu thoán, chaät choäi, chia nhau töøng nguïm nöôùc, töøng naém côm choã soáng, choã kheâ, choã thì thiu chua.
Maáy ngaøy sau, bôø bieån Phi Luaät Taân hieän ra, nuùi non chaäp chuøng ñen thaãm. Leã chaøo vaø haï Quoác Kyø VNCH laàn cuoái ñöôïc dieãn ra, ñôn giaûn nhöng voâ cuøng nghieâm trang maø raát ñôùn ñau. Laù Quoác Kyø neàn vaøng ba soïc ñoû bacï maøu töø töø ñöôïc keùo xuoáng, cuøng vôùi haøng ngaøn gioïng haùt, gìa, treû, nam, nöõ caát leân, vöø a huøng traùng, vöøa chaát chöùa nhöõng ngheïn ngaøo. Nhöõng lôøi haùt nhö truøm kín caû vuøng trôøi bieån nöôùc meânh moâng. Lôøi ca döùt. Nhöõng tieáng keâu khoùc boãng buøng vôõ. Nhìn ñaâu toâi cuõng chæ thaáy nhöõng caëp maét ñaàm ñaàm nöôùc maét. Trong nhöõng tieáng keâu khoùc thaûng thoát aáy, toâi thaáy coù tieáng keâu cuûa moät ngöôøi ñaøn baø :” Oái, con ôi, con ôi. . .” . Trong taäp buùt kyù vieát veà cuoäc di taûn naøy, toâi ñaõ khoâng queân ghi laïi tieáng keâu thaûng thoát, laï luøng naøy. Taiï sao toâi laïi khoâng ghi nhöõng tieáng keâu khoùc khaùc traøn öù quanh toâi treân con taøu Thò Naïi HQ 502 luùc ñoù. Toâi khoâng traû lôøi ñöôc. Vì khi vieát laïi giaây phuùt xuùc ñoäng lòch söû naøy, tay toâi nhö chæ tuaân theo nhöõng gì maø thaàn trí toâi ñaõ ghi daáu maø töï ñoäng vieát ra. Vieát ra nhö veõ laïi raát töï nhieân, khoâng coù moät söï löïa choïn naøo. Nhöng baây giôø thì toâi hieåu. Tình côø toâi ñaõ hieåu . Coù nhöõng hình aûnh tuy môø nhoaø, khi aån khi hieän, nhöng khoâng bao giôø bieán maát trong trí nhôù cuûa toâi. Toâi khoâng bao giôø queân. Toâi nhôù laïi roài. Toâi nhôù thaät roõ. Toâi hieåu taïi sao toâi laïi ghi laïi tieáng keâu naøy. Xin haõy cho toâi töø töø nhôù laïi.
Toâi boû chieác xe hôi nhoû ôû ngoaøi cöûa Haûi Quaân Coâng Xöôûng, saùt beân Beänh Xaù Baïch Ñaèng. Toâi ñi ñaàu, höôùng daãn caû gia ñình treân möôøi ngöôøi, theo ñoaøn ngöôøi luõ löôït chaïy boä doïc theo chieàu daøi cuûa Haûi Quaân Coâng Xöôûng. Vöøa chaïy vöøa ngoaùi coå nhìn trôû laïi ñeå kieåm soaùt ñoaøn “ roàng raén” cuûa gia ñình. Chæ sôï coù ngöôøi bò laïc. Laïc laø voâ cuøng khoán khoå, khoù khaên. Tìm ñeán caàu taøu tröôùc Boä Tö Leänh Haïm Ñoäi. Con taøu Thò Naïi, HQ 502 naèm ñoù, vò trí moät. Beân ngoaøi con taøu naøy coøn ba con taøu khaùc caëp song song. Taát caû boán con taøu xaùm ngaét, höôùng muõi phía haï gioøng. Ngöôøi töø phía sau traøn tôùi. Nhö ñaõ heïn, toâi seõ phaûi leân cho ñöôïc con taøu naøy. Con taøu do baïn thaân cuøng khoaù vôùi toâi laøm Haïm Tröôûng, Haûi Quaân Trung Taù Nguyeãn vaên Taùnh. Chuùng toâi cuõng ñaõ huøn tieàn mua theâm nhieàu gaïo, mì vaø nhöõng thöùc aên khoâ chaát saün ôû taøu naøy. Nöôùc laáy toái ña. Luùc naøy nöôùc thuyû trieàu daâng cao, baét ñaàu xuoáng. Ngöôøi ken saùt nhau nhö gaïch treân caàu taøu, nhích tôùi, nhích tôùi. Caùi thang daøi ñoäc nhaát döïng doác ngöôïc beân hoâng taøu. Toâi bieát raèng khi khaån caáp, chæ caàn thaû hai moái daây laø caùi thang töï ñoäng tuoài xuoáng caàu taøu, laên theo hai baùnh xe ghì treân maët ñaát, khoâng moät chuùt khoù khaên. Taøu seõ taùch beán deã daøng. Nhöng baây giôø röøng ngöôøi ñang uøn uøn tieán tôùi. Nhöõng quaân nhaân, trai traùng thì tìm moïi caùch baùm vaøo thaønh taøu maø leân. Gia ñình toâi taát caû möôøi ba ngöôøi, con soá tình côø khoâng vui, trong ñoù coù hai oâng baø nhaïc toâi oám yeáu, boán ñöùa con nhoû döôùi möôøi tuoåi. Chuùng toâi khoâng coù caùch naøo khaùc laø phaûi leo ngöôïc caàu thang nhoû, doác ngöôïc naøy ñeå leân taøu maø thoâi. Toâi leân ñaàu tieân, beá treân tay thaèng con uùt hai tuoåi buï söõa, naëng chóu. Treân löng ñeo moät ba-loâ quaàn aùo vaø caùc thöù caàn duøng. Moät tay saùch caùi va-ly nhoû ñöïng ñaày giaáy tôø, baûn thaûo vaø hình aûnh. Raát nhieàu hình aûnh. Caàu thang doác vaø trôn, toâi khieán tröôït chaân. Caùi va-ly trôû neân naëng quaù bung ra phía ngoaøi. Toâi buoâng tay, naém voäi vaøo sôïi giaây cable, caùi va-ly rôi toøm xuoáng nöôùc, maát taêm. Hai tay oâm chaët thaèng nhoû trong loøng. Toâi cuùi ngöôøi xuoáng ñeå ghì laáy maët thang. Trong phuùt choâng cheânh ñoù coù baøn tay ai raát maïnh giöõ chaët laáy caùnh tay toâi. Chæ trong moät saùt na kinh khieáp ñoù, toâi göôïng laïi ñöôïc vaø boø leân saøn taøu. Khoâng bieát caùnh tay aáy cuûa ai. Ai ñaõ cöùu boá con toâi. Ñaët con xuoáng saøn taøu tim toâi coøn ñaäp baäp buøng hoài hoäp. Toâi quay laïi cuøng caùc em toâi keùo vôï toâi, hai oâng baø nhaïc leân taøu. Kieåm ñieåm lai “ quaân soá “ gia ñình. Ñuû caû. Toâi quay laïi caàu thang, ñöùng chaân tröôùc chaân sau thaät vöõng treân saøn taøu. Moät tay vòn vaøo haøng raøo chaén, moät tay chìa ra keùo nhöõng ngöôøi ñang treøo ngöôïc thang leân. Bao nhieâu baøn tay toâi ñaõ naém. Coù bao nhieâu baøn tay beø baïn thaân quen, naém chaët tay nhau keùo leân, buoâng ra vôùi nhöõng nuï cöôøi. Anh Traàn vaên Taâm, ( nhaø vaên Traàn quaùn Nieäm ), anh Nguyeãn höng Quaûng, anh Nguyeãn ña Phuùc vaø bao nhieâu ngöôøi nöõa. Chuùng toâi xuùm nhau ôû ñoù ñeå tieáp tay, ñôõ ñaàn nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái. Coù bao nhieâu laø nhöõng baøn tay giaø nua, hay non daïi cuûa nhöõng ai toâi chöa bao giôø gaëp gôõ. Taát nhieân chuùng toâi cuõng ñaõ chuyeàn, beá bao nhieâu laø con treû ôû tuoåi caùc con toâi. Luùc keùo ngöôøi leân nhö theá, cuõng laø luùc toâi nhìn xuoáng khoaûng troáng giöõa thaønh taøu vaø caàu taøu, toâi khoâng coøn thaáy caùi va-ly cuûa toâi ñaâu caû. Nöôùc ñaõ cuoán noù ñi troâi noåi ôû goùc keït naøo. Khoaûng troáng doïc theo thaân taøu chæ ñoä boán möôi phaân thoâi, laø beà daøy cuûa traùi ñoän cao-su. Caùi khe naøy hun huùt ñen thaúm doïc theo thaân taøu daøi haøng traêm thöôùc. Döôùi saâu laø maët nöôùc, nhöõng laøn soùng nhoû, laáp laùnh aùnh ñeøn troâi ñi, troâi ñi. Toâi bieát söùc nöôùc troâng theá nhöng thaät laø maïnh meõ. Chaân caàu taøu luø xuø nhöõng veát xoø heán, taùc röôûi baùm ñaày. Neáu ban naõy toâi khoâng coù caùnh tay naøo baùm laáy, ngaõ xuoáng ñaây. . .Môùi thoaùng nghæ theá, toaøn thaân toâi nhö laïnh buoát. Toâi nghó ñeán con toâi. Ñöùa con uùt cuûa toâi.
Rôøi caàu thang quay goùt trôû laïi vôùi gia ñình, toâi vöøa quay goùt, coù tieáng ngöôøi ñaøn baø thaûng thoát keâu leân : “ Con toâi, con toâi rôi . . . roài. Oái con ôi laø con ôi...” . Toâi quay phaét laïi, ngöôøi ta ñen ñaëc, ñang keùo ngöôøi ñaøn baø vaøo saøn taøu. ÔÛ phía caàu thang ngöôøi vaãn cöù uøn taán leân khoâng döùt. Ngöôøi ñaøn baø khoán khoå, maát con nhö meâ ñi, ñang ñöôïc ngöôøi ta xuùm laïi chöõa chaïy, giöït toùc, boâi daàu. Hình nhö khoâng ai quan tam gì ñeán soá phaän cuûa ñöùa nhoû vöøa rôøi tay meï rôi xuoáng caàu taøu, maát taêm. Voâ phöông cöùu tìm. Maø ai coøn coù thì giôø ñaâu ñeå ngoù xuoáng caùi khe ñen thaúm ñoù. Ngöôøi caøng luùc caøng leân theâm, ñöùng ñen ñaëc caû saøn taøu. Khoâng ai bieát, chaúng ai quan taâm ñeán caûnh huoáng bi thaûm vöøa môùi xaåy ra. Ñeâm moãi luùc moãi saâu. Noãi khoán khoå cuûa ngöôøi meï maát con nhö bay theo, maát huùt giöõa ñeâm ñen moãi luùc moãi theâm kinh sôï.
Leân ñöôïc treân taàu, tìm gaëp baïn toâi, HQ Trung Taù Nguyeãn vaên Taùnh, Haïm Tröôûng, anh nhöôøng phoøng cuûa anh cho gia ñình toâi. Toâi ngaàn ngaïi, nhöng anh baûo : toâi coøn caùi phoøng nhoû treân Trung Taâm Haønh Quaân. Taïm yeân taâm, toâi saùt caùnh cuøng anh, taäp hoïp taát caû nhöõng quaân nhaân coù maët, tìm moïi caùch ñeå ñem taøu ra khôi. Ngöôøi thì chaät cöùng ôû saân boong chính, ôû haàm chieán xa, vaø la lieät caû haønh lang, moïi choã. Nhöng nhö anh Taùnh sau naøy cho bieát thì “ nhaân vieân cô höõu treân 100 nay chæ coøn coù 9 ngöôøi...” Tình traïng chieán haïm thì coøn ñang söûa chöõa : “ Hai maùy chaùnh raùp xong, nhöng chöa thöû taïi choã. Hai maùy ñieän chöa ñöôïc raùp song song. Bôm nöôùc ngoït vaø boâm cöùu hoaû chöa raùp. Bình cöùu hoaû CO2 coøn naèm treân Haûi Quaân Coâng Xöông. Hai maùy neo tröôùc vaø sau baát khieån duïng. Saøn taøu caét môû loái ñem maùy chaùnh leân chöa haøn laïi”. Bieát bao nhieâu la trôû ngaïi, khoù khaên, nguy hieåm. Khi khôûi ñoäng ñöôïc maùy thì tay laùi baát khieån duïng. Giaây cable laùi bò caét ñöùt. Noùi ra khoâng heát nhöõng nguy khoán cuûa cuoäc ñi naøy. Bao nhieâu ñieàu, bao nhieâu hình aûnh vaãn ñaày aép trong trí nhôù cuûa toâi. Nhöng hình nhö tieáng keâu voâ voïng, thaûng thoát cuûa ngöôøi ñaøn baø khoán khoå ñoù ñaõ thaám nhaäp saâu ñaäm vaøo trí naõo toâi. Luùc môø luùc toû, nhöng tieáng keâu ñoù khoâng bao giôø maát ñöôïc trong tieàm thöùc cuûa toâi. Khi coù nhöõng söï töông quan, hình aûnh aáy seõ töï ñoäng hieän ra maø lyù trí toâi hình nhö khoâng theå can döï vaøo. Vaø söï vieäc ñaõ ñöôïc xaåy ra raát tình côø môùi ñaây, gaàn 30 naêm xa caùch.
Trong moät buoåi gaëp gôõ thu heïp cuûa maáy baø baïn cöïu nöõ sinh Tröng Vöông cuûa baø xaõ toâi taïi San Jose, chuyeän troø ñang noå nhö caùi chôï, boãng khöïng laïi, khi tình côø chò D. N. noùi : “ Theá ra gia ñình tao cuøng di taûn treân con taøu Thò Naïi HQ 502 vôùi tuïi maøy aø. A, sao caû tuaàn leã treân taøu maø mình khoâng gaëp ñöôïc nhau. ÖØ, ngöôøi ñoâng nhö kieán. Treân 5000 ngöôøi. Khieáp thaät !”. Anh Ng., choàng chò N. noùi:” Khi ôû treân taøu toâi xung phong trong toaùn nhaø beáp, noùng nhö caùi haàm. Luùc coù ñieän luùc khoâng. Côm naáu suoát ngaøy maø khoâng ñuû. Luùc soáng, luùc kheâ. Khi ra ñi ñaïi gia ñình chuùng toâi coù 20 ngöôøi. Neáu keå caû thaèng chaùu P. bò rôi ôû caàu taøu laø 21. Baây giôø toång soá ñaõ laø 40. . .” Loøng toâi nhö coù ñieän giöït. Caû moät khung trôøi kinh khieáp ñeâm 29 raïng 30 thaùng 4 naêm cuõ laïi hieän ra roõ raøng. Caùi khe saâu daøi doïc theo caàu taøu ñen thaãm, laáp laùnh nhöõng löôïn soùng troâi ñi, troâi ñi. Tieáng keâu thaûng thoát cuûa ngöôøi ñaøn baø :” con toâi, con toâi rôi roài. . Oái con ôi laø con ôi.” Laï nhæ. Quaû ñaát troøn thaät. Toâi phaûi tìm gaëp cho ñöôc ngöôøi ñaøn baø aáy.
Baø D. t. L, qua ñieän thoaïi keå leå :”……. . .moät tay toâi caàm caùi tuùi. Moät tay toâi daét thaèng chaùu P. böôùc leân caàu thang doác ngöôïc cuûa con taøu. Ngöôøi töø phía döôùi cöù noáng leân. Maø laø ngöôøi nhaø mình caû chöù ñaâu. Goùt giaøy toâi nhö keït vaøo khe caàu thang, chaân toâi boãng nghieâng ñi, lao chao muoán ngaõ. Theá laø toâi buoâng tay thaèng nhoû ra. Noù rôi ngay xuoáng khe taøu, maát tieâu. Tai toâi nhö chæ coøn thaáy tieáng chaùu keâu : meï L…. . .. Toâi keâu leân, nhöng coù ai giuùp ñöôïc gì ñaâu. Maø coù ai thaáy gì ñaâu maø giuùp. Tay toâi boãng troáng khoâng. Toâi ñöôïc ngöôøi ta keùo leân saøn taøu. Toâi meâ ñi chaúng coøn bieát gì nöõa saát. Beân tai toâi cöù nhö loaùng thoaùng tieáng keâu cuûa noù. Töø ñoù, noùi oâng boû quaù ñi cho, toâi cöù ngô ngaån, chaû coøn thieát gì nöõa caû. Toâi naèm nhö cheát ôû saøn taøu, chaû thieát aên uoáng gì . Khi ñoaøn taøu söûa soaïn vaøo caûng ôû Phi Luaät Taân, moïi ngöôøi leân saân chính ñeå chaøo quoác kyø laàn cuoái, trong tai toâi vaãn vang vang lôøi keâu cuûa chaùu : Meï L. ôi ... Vì theá, trong giôø phuùt aáy toâi boãng oaø khoùc vaø keâu leân . . .”Vaãn lôøi keå cuûa baø L. :” Luùc aáy chaùu T t. P. ñöôïc 6 tuoåi röôõi. Chaùu nhôø trôøi cuõng chòu aên, chòu chôi neân cuõng coù da coù thòt, chaéc nòch. Moãi khi chaùu traùi naéng, trôû trôøi chaùu cöù hay keâu : Meï L. ôi cöùu P. Toâi khoâng queân ñöôïc tieáng keâu aáy cuûa chaùu, oâng aø. Tieáng keâu aáy cöù vang vang ôû trong ñaàu toâi, hình nhö khoâng luùc naøo döùt. Luùc thöùc, luùc nguû, luùc tuïng kinh, khoâng luùc naøo toâi khoâng nghe thaáy tieáng keâu aáy cuûa con toâi, neân toâi nghó raèng con toâi coøn soáng. Vì theá suoát maáy chuïc naêm, ngaøy naøo toâi cuõng thaép höông caàu Phaät Baø Quan Aâm cöùu khoå cöùu naïn phuø hoä ñoä trì cho chaùu. Sau naøy chuùng toâi trôû laïi ñaïo, toâi haøng ngaøy laïi caàu xin Ñöùc Meï Maria che chôû cho chaùu. Toâi tin töôûng hoaøn toaøn vaøo ñaáng thieâng lieâng vaø toâi vaãn tin raèng chaùu coøn soáng oâng aø.”
Vaãn lôøi keå cuûa baø L. : “Roài caùch ñaây ít naêm, ngöôøi Vieät Nam töø haûi ngoaïi veà nöôùc moãi luùc moãi ñoâng. Toâi cuõng veà thaêm laïi laøng xoùm, thaêm thaân nhaân. Trong caâu chuyeän qua laïi giöõa baø con, coù ngöôøi nhaéc raèng : neáu chò tin laø chaùu coøn soáng, thì phaûi coù ngöôøi vôùt ñöôïc chaùu. Chò thöû ñaêng baùo tìm xem theá naøo. Khoâng thieáu nhöõng tröôøng hôïp thaát laïc con caùi, roài ngöôøi ta cuõng tìm laïi ñöôïc ñaáy. Theá laø toâi nhôø ñaêng tin tìm chaùu ôû baùo Tuoåi Treû, thì coù 6 ngöôøi cuøng tuoåi vôùi chaùu lieân laïc vôùi toâi. Ngöôøi thì ôû ngay trong thaønh phoá Saøi Goøn, ngöôøi thì ôû döôùi queâ. Cuõng laø ngöôøi töû teá caû. Coù anh noùi : thoâi con khoâng qua Myõ ñaâu. Ñaõ coù vôï con vaø soáng ôû ñaây quen roài, meï coù thöông con thì cho con ít caây (vaøng), con mua maáy maãu ruoäng. Thì nghe theá bieát theá, toâi cuõng chöa coù gì ñích xaùc ñeå quyeát ñònh caû. Trong 6 ngöôøi nhaän laø con toâi, coù moät anh cao, gioáng thaèng con toâi hieän ôû Myõ. Anh naøy hieän hoïc ngheà Ñoâng Y, chöa vôï con gì caû. Vôùi toâi anh aáy ñoái söû lòch söï, bình thöôøng, khoâng voàn vaõ maø chaúng ñeà nghò xin soû gì. Vì theo baø meï nuoâi cuûa anh keå laïi thì caâu chuyeän khaù daøi, nhieàu uaån khuùc laém”.
Vaãn theo lôøi keå cuûa baø L. : “ Baø naøy giaàu co ùlaém. Tröôùc 75 baø laø döôïc só, coù tieäm thuoác taây raát lôùn. Baø ñaõ coù gaàn 10 ngöôøi con do baø ñeû ra. Nhöng trong hoaøn caûnh tang thöông cuûa thôøi loaïn laïc, coù maáy ngöôøi khoâng nuoâi ñöôïc con, ñem cho baø, baø ñeàu nhaän heát. Baø saên soùc treân möôøi ñöùa con, con ñeû cuõng nhö con nuoâi, nhö nhau. Ñöùa naøo hoïc ñöôïc baø cho ñi hoïc. Nhieàu ñöùa thaønh taøi laø kyõ sö, baùc só. Coù ñöùa lôùn leân xin veà nhaø boá meï ñeû, baø cuõng vui loøng, coøn caáp voán lieáng cho ñeå laøm aên. Coù ñöùa laøm aên thaát baïi laïi boø leân xin ôû laïi vôùi baø, baø laïi nhaän nuoâi naáng caû gia ñình vôï con noù nhö xöa. Baây giôø trong thôøi ñoåi môùi, baø ñang kinh doanh veà ngaønh du lòch. Baø mua caû moät khu röøng xaây khaùch saïn, ñaép nuùi non, vöôøn caûnh. Trong ñoù coù nhöõng nhaùnh soâng, baø cho xaây caây caàu qua laïi thaät laø ñeïp. Noùi ra coù leõ khoù ai tin ñöôïc. Thaät caùi nhaø cuûa toâi beân Myõ khoâng baèng caùi nhaø xe cuûa baø aáy. Baø aáy noùi vôùi toâi raèng thaèng Myõ do moät baø baùn cheø ôû beán soâng Saøi Goøn cho baø aáy. Thaèng nhoû naøy troâi treân soâng Saøi Goøn, coù moät ngöôøi laùi ñoø vôùt ñöôïc, ñöa leân bôø. Thaèng beù bô vô, reùt möôùt khoùc quaù xaù, neân cho ñöùng taïm caïnh baø baùn xoâi cheø, ñôïi boá meï noù tìm ñeán. Nhöng chaû thaáy boá meï noù ñaâu, baø haøng xoâi tìm ñeán baø döôïc só baûo raèng : baø laøm phöôùc nuoâi duøm theâm ñöùa nhoû naøy. Hoûi boá meï con ñaâu, noù noùi trong nöôùc maét : ñi Myõ roài. Do ñoù baø döôïc só môùi ñaët teân noù laø Myõ.”
Vaãn lôøi cuûa baø L. :”Caùi anh teân Myõ naøy lôùn leân trong gia ñình baø döôïc só. Duø khoâng ai nhaéc nhôû, nhöng anh ta vaãn tin raèng seõ coù luùc anh ta phaûi qua Myõ ñoaøn tuï vôùi cha meï ruoät. Thôøi gian vuøn vuït troâi, gaàn ba möôi naêm cô hoäi chöa ñeán. Trong khi chôø ñôïi, anh ta quyeát khoâng laäp gia ñình, sôï loâi thoâi khi ñi ñoaøn tuï. Vaø ñeå coù moät ngheà qua Myõ khoâng caàn hoïc laïi, anh ta hoïc ngheà ñoâng-y-syõ. Baø döôïc só noùi vôùi toâi raèng, tuy laø con nuoâi, nhöng toâi thöông thaèng Myõ nhö con ruoät. Noù muoán gì, toâi khoâng tieác. Ñaáy caùi cöûa hieäu ñoâng y ñaáy, raát khang trang, ñuû moïi thöù thuoác, töø saâm nhung haûo haïng, ñeán caùc thöù queá ñaét tieàn, thöù gì toâi cuõng ñaët mua ñaày ñuû. Noù vöøa söûa soaïn laø thaày lang vöøa laøm ngöôøi baøo cheá, raát maùt tay tuy chöa ra tröôøng nhöng cuõng ñoâng khaùch laém. Sang Myõ chöa chaéc gì ñaõ coù moät cô sôû vöõng vaøng nhö theá. Nhöng noù bieát, noù tin laø noù khoâng ôû ñaây laâu ñaâu. Theá naøo noù cuõng qua Myõ ñoaøn tuï vôùi boá meï ruoät cuûa noù. Noù muoán theá, toâi cuõng saün saøng giuùp noù ñöôïc toaïi yù khi cô hoäi ñeán. Neáu noù thöïc söï laø con baø, baø chöùng minh ñöôïc noù laø con baø, toâi seõ coá gaéng tìm moïi caùch ñeå noù veà vôùi baø.”
Vaãn lôøi cuûa baø L. :” Toâi trôû laïi Hoa Kyø, toâi cöù nhôù caùi thaèng Myõ naøy quaù. Chaéc chaén noù laø con toâi. Nhöng baûo raèng chöùng minh cuï theå thì toâi chöa coù caùch. Toâi coù ñem chuyeän naøy hoûi oâng baùc só gia ñình. Oâng baùc só noùi raèng : Deã laém. Neáu noù laø con baø, chæ ñem ñi thöû maùu, thöû DNA laø ra ngay. Thì caùi vuï thöû nghieäm naøy thì chaéc roài. Nhöng toâi laïi khoâng muoán laøm theá. Toâi tin töôûng maïnh meõ raèng, nhôø toâi thaønh taâm leã baùi, khaån caàu, neân ñaáng thieâng lieâng ñaõ ñöa ñaåy cho toâi tìm thaáy chaùu. Baây giôø laïi ñem thöû nghieäm thì coù khaùc gì khoâng tin vaøo ñaáng linh thieâng nöõa, neân toâi khoâng laøm. Nghe theá, oâng baùc só ngoài thöø ra hoài laâu roài hoûi toâi. Neáu noù laø con baø, thì noù khoâng gioáng oâng baø caùi tai, cuõng phaûi gioáng caùi toùc chöù. Ba ønhìn noù baø coù thaáy noù gioáng ai trong nhaø khoâng, chaéc laø phaûi gioáng oâng noù nhaø toâi. Khoán noãi oâng nhaø toâi sang beân Myõ ñöôïc ít naêm thì maát. Oâng maát cuõng laø taïi toâi moät phaàn. Oâng cöù caèn nhaèn toâi bao nhieâu naêm : sao ñang naém tay noù baø laïi buoâng tay ra. Laøm gì cuõng phaûi coù yù coù töù chöù. Naém thaät chaët tay thì noù ñaâu coù rôi ñöôïc. Ñaønh raèng theá, nhöng naøo toâi coù muoán buoâng tay ra ñaâu. Trôøi xui ñaát khieán noù hoaù nhö theá, chöù coù ngöôøi meï naøo laïi nôõ buoâng con ra cho noù rôi xuoáng soâng hôû oâng. Theá laø bao nhieâu naêm ñaèng ñaüng xoùt sa, roài oâng aáy maát. Luùc maát hình nhö oâng aáy coøn goïi treân noù trong phuùt laâm chung. Theá laø bao noãi cay ñaéng ñoå caû treân ñaàu toâi. Thoâi thì traêm söï toâi troâng vaøo ñaáng linh thieâng, Ñöùc Quan Theá Aâm khi tröôùc vaø baây giôø laø Ñöùc Meï Maria. Ñeâm naøo toâi cuõng thaép höông, caàu khaån.”
Vaãn lôøi baø L. :”Toâi thaãn thôø ñau khoå, luùc naøo cuõng chæ nghó ñeán noù. Coøn thaèng em noù haàu nhö toâi queân baüng ñeå maëc cho oâng nhaø toâi troâng nom. Nhaø toâi maát ñi, treân baøn thôø baây giôø coù hình oâng aáy nhaø toâi nöõa. Haøng ngaøy khi ñoïc kinh, nhìn hình oâng nhaø toâi treân baøn thô,ø toâi baûo : OÂng coù khoân thieâng thì oâng maùch baûo cho toâi tìm ra thaèng P. Moät hoâm, em thaèng P. ñi ñaùnh banh veà, töø trong nhaø taém ñi ra, noù ngoài tröôùc maët toâi, laáy khaên loâng lau ñoâi baøn chaân. Noù lau kyõ laém, khieán toâi chuù yù. Sao maø hai ngoùn chaân caùi cuûa noù laïi xoeø ra nhö ngöôøi Giao Chæ ngaøy xöa. Toâi hoûi noù sao theá. Noù baûo thì ngoùn chaân con noù theá. Ñi giaày thì hai ngoùn chaân caùi eùp laïi. Ñeå chaân khoâng, noù laïi xoeø ra. Toâi trôû laïi Vieät Nam, trôû laïi nhaø baø döôïc só. Baø vaãn aân caàn, nieàm nôû ñoùn toâi, vaø vaãn moät möïc noùi : toâi seõ traû con cho baø, vôùi ñieàu kieän baø phaûi chöùng minh ñöôïc noù ñòch thöïc laø con baø. Thì cuõng laø tình côø thoâi, hoâm aáy thaày-lang-Myõ loäi xuoáng khuùc soâng tröôùc nhaø, bôi, taém. Taém xong, luùc ngoài ôû nhaø ngang anh ta ngoài lau chaân, trôøi ôi, hai ngoùn chaân caùi cuûa thaèng Myõ cuõng xoeø ra nhö thaèng con toâi, em noù ôû beân Myõ. Khoâng sai ñöôïc nöõa roài. Toâi boãng baät khoùc vaø keâu leân P. ôi, con ôi. Thaày-lang-Myõ troá maét nhìn toâi. Baø döôïc só cuõng thaûng thoát, ñöùng leân. Ba chuùng toâi oâm choaøng laáy nhau, nöôùc maét chan hoaø. Thaèng P. oâm toâi vaø noùi : con laø P. cuûa meï ñaây, meï L. ôi. Baø döôïc só thì baûo : “ Sao tröôùc ñaây baø khoâng cho toâi bieát teân noù tröôùc ñaây laø P..”
Vaãn lôøi baø L. :” Baø döôïc só noùi raèng : haøng ngaøy chuùng toâi keâu noù laø Myõ.Nhöng nhöõng khi ñau oám, meâ saûng, noù ñeàu keâu : Meï L. ôi cöùu P. Nhöng quaû ñuùng 100% noù laø con baø, baø döôïc só laïi hoûi toâi, vöøa cöôøi vöøa noùi, trong ngöôøi noù coù veát tích gì ñaëc bieät khoâng. Toâi ñaùp ngay : moâng ñít noù coù moät veát chaøm. Theá laø chuùng hai chuùng toâi laïi oâm laáy nhau laàn nöõa. Vaø laàn naøy thì baø döôïc só daønh doït noùi : Ñuùng thaèng Myõ ñaây, khi beù coù treân laø P. Noù ñích thöïc laø con baø. Toâi daøn duïa nöôùc maét xaø laïi oâm laáy P. Hai meï con chuùng toâi oâm nhau thaät chaët. Toâi baáu vaøo vai noù. Toâi naém chaët caùnh tay noù. Khoâng rôøi ra ñöôïc nöõa ñaâu. Vaø trong luùc xuùc ñoäng naøy, toâi laïi hoát hoaûng keâu leân : Oâi, con ôi, con ôi. . .” Toâi buoâng P. ra, buoâng con toâi ra, toâi chaáp tay, ñoïc thaàm moät ñoaïn kinh taï ôn Chuùa, taï ôn Trôøi, Phaät .Nöôùc maét toâi tuoân nhö möa. Toâi quyø xuoáng, toâi vaùi töù phöông. Toâi goïi teân nhaø toâi. Oâng ôi, toâi tìm thaáy con. . . roài. Hai meï con toâi quay laïi, thaáy baø döôïc só ñöùng nhìn chuùng toâi, meáu maùo vôùi hai haøng leä chaûy. Chuùng toâi, meï con toâi tieán tôùi, choaøng tay oâm chaët baø vaøo loøng. Toâi noùi : Baø ôi! Baø laø aân nhaân cuûa chuùng toâi, baø môùi thaät laø meï noù. Trôøi, Phaät ñaõ daãn daét noù laø con baø. Con toâi cuõng noùi : Con xin ña taï meï…. . . Thaät, chöa bao giôø toâi vui söôùng nhö theá maø cuõng khoùc nhieàu nhö theá. Vaø cuõng chöa bao giôø toâi tin töôûng maïnh meõ nhö theá vaøo söï huyeàn dieäu cuûa caùc ñaáng thieâng lieâng.”
Cho ñeán khi chuùng toâi vieát nhöõng gioøng naøy thì Baø L. daõ hoaøn taát moïi thuû tuïc ñeå ñöa ngöôøi con trai teân P. sang Myõ ñoaøn tuï vôùi gia ñình. Khi moïi vieäc ñaõ xong, teân tuoåi nhöõng ngöôøi lieân heä seõ ñöôïc in ñaày ñuû trong baøi vieát.
Gaàn 30 naêm ñaõ qua. Moät thôøi gian ñuû daøi ñeå moät theá heä ñöôïc sinh ra, lôùn leân vaø tröôûng thaønh. Nhöõng con em chuùng ta khi ra ñi coøn beù daïi, nay ñaõ khoâng thieáu nhöõng ngöôøi thaønh taøi, coù maët trong haàu heát nhöõng sinh hoaït cao caáp nôi queâ höông môùi, laø nieàm vui söôùng vaø haõnh dieän cho cha meï, cho coäng ñoàng. Nhaân caâu chuyeän treân, ngöôøi vieát ñang thu thaäp nhöõng göông thaønh coâng cuûa con em nhöõng gia ñình ra ñi treân Döông Vaän Haïm Thò Naïi, HQ 502, ñeå vieát theâm vaøo phaàn cuoái cuoán buùt kyù di taûn naøy, nhö phaàn thöôûng cho loøng can tröôøng, lieàu cheát ra ñi vì Töï Do, vì töông lai cuûa con caùi. Raát mong ñöôïc ñoùn nhaän nhöõng keát quaû ñeïp ñeõ cuûa nhöõng ai cuøng ñi treân chuyeán taøu treân. Moïi lieân laïc xin göûi veà cho ngöôøi vieát, PO Box 888, La Jolla, Ca 92088. Ñt : (858) 484-9193.
E Mail tphan2@san.rr.com
Baøi vieát coù theå vieát baèng tieáng Vieät hay tieáng Anh. Neáu khoâng coù gì trôû ngaïi, cuoán buùt kyù di taûn cuûa taùc giaû vaø nhöõng göông thaønh coâng cuûa con caùi chuùng ta di taûn treân Döông Vaän Haïm Thò Naïi, HQ 502 seõ ñöôïc xuaát baûn ñeå kyû nieäm 30 naêm di taûn.
Phan laïc Tieáp
No comments:
Post a Comment