Khi toâi ra tröôøng ñaàu thaäp nieân 60, toång soá só quan trong Haûi Quaân chöa ñeán 300 ngöôøi. Quaân soá taát caû Só Quan, Haï Só Quan vaø Ñoaøn Vieân cuûa Haûi Quaân vaøo khoaûng 4000 ngöôøi maø thoâi. Do ñoù haàu nhö chuùng toâi bieát teân, bieát tuoåi vaø tính tình cuûa taát caû nhöõng vò só quan ñaøn anh. Cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, quaân soá cuûa taát caû Haûi Quaân treân 40 ngaøn, trong ñoù só quan coù ñeán maáy ngaøn. Rieâng caáp töôùng coù 10 vò ñang taïi chöùc vaø 1 vò ñaõ veà höu vì ñaùo haïn tuoåi. Trong nhöõng só quan caáp töôùng naøy coù theå chia ra laøm 2 loaïi. Thöù nhaát laø nhöõng vò só quan xuaát thaân khoaù 1 Nha Trang do Phaùp huaán luyeän treân Haïm Ñoäi Vieãn Ñoâng ( Division Navale D Extreme Orient ), vôùi thaâm nieân quaân vuï vaø chöùc vuï, neân öu tieân leân töôùng tröôùc vôùi caáp baäc 2 sao, 3 sao. Thöù hai laø nhöõng vò töôùng môùi leân sau naøy, 1 sao, khi cuoäc chieán ôû giai ñoaïn cam go vaø Haûi Quaân baønh tröôùng mau leï, bao goàm nhöõng só quan xuaát thaân khoaù1 tröôøng Só Quan Haûi Quaân Brest, do Phaùp huaán luyeän; khoùa 2, khoaù 3, khoaù 4 vaø khoaù 5 Só Quan Haûi Quaân Nha Trang. Oâng Hoaøng cô Minh xuaát thaân khoaù 5, leân töôùng, laø ngöôøi ñoäc nhaát trong khoaù oâng ñöôïc vinh döï naøy. Ña soá nhöõng só quan khoaù 5 mang caáp baäc ñaïi taù, coù ngöôøi coøn ñeo trung taù. Nhö lôøi Ñaïi Taù Nguyeãn vaên May cuøng khoaù vôùi oâng, nhaän ñònh raèng :” Tröø lon Trung Uyù laø chuùng toâi cuøng leân chung, sau ñoù haàu nhö caáp baäc naøo oâng Minh cuõng leân tröôùc anh em bôiû nhöõng coâng traïng ñaëc bieät. Oâng Minh quaû laø ngöôøi xuaát saéc, hôn ngöôøi “.
Trong thôøi gian thuï huaán, laø Sinh Vieân Chuaån Uyù, chuùng toâi nhìn nhöõng Só Quan ñaøn anh ñaõ ra tröôøng baèng moät taám loøng khao khaùt vaø ngöôõng moä. Noùi chi ñeán vò Ñaïi Uyù Haïm Tröôûng, ba vaïch vaøng treân vai vaø huy hieäu Haïm Tröôûng gaén treân naép aùo. Caùc vò aáy cao xa quaù, taøi gioûi quaù. Xung quanh caùc vò aáy laø caû moät vuøng söông muø cuûa huyeàn thoaïi. Oâng naøy khoù tính, chì soùng. Oâng kia caëp caàu xuoâi soùng maø eâm nhö ñeå. Oâng khaùc tuy raát thaâm nieân nhöng khoâng thích laøm vieäc treân bôø, chæ thích ñi taøu. . . Luùc aáy Ñaïi Uyù Hoaøng cô Minh ñang laø Haïm Tröôûng truïc loâi haïm Baïch Ñaèng II, HQ 116. Chieán haïm tuy nhoû nhöng môùi tinh, treân oáng khoùi coù gaén moät huy hieäu veõ moät myõ-nhaân-ngö caàm caùi choåi ( ñeå queùt mìn). Beân treân huy hieäu naøy laø moät chöõ ÖU baèng ñoàng thau saùng loaùng, chöùng toû trong kyø thanh tra thöôøng nieân vöøa qua, chieán haïm ñaõ ñaït ñöôïc ñieåm toái ña treân moïi laõnh vöïc : thi haønh toát caùc coâng taùc ñaõ ñöôïc chæ ñònh; baûo trì toaøn haûo taát caû caùc loaïi maùy moùc treân taøu; vaø tinh thaàn phuïc vuï cuûa nhaân vieân raát cao.
Khi böôùc chaân xuoáng thöïc taäp treân truïc-loâi-haïm naøy, chuùng toâi thaáy khaùc haún nhöõng chieán haïm khaùc. Vì haàu nhö nôi ñaâu treân taøu neáu khoâng ñöôïc sôn pheát saùng tröng, ñeàu ñöôïc ñaùnh ñoàng boùng loän. Khoâng coù nhöõng choã hoen ræ, vaøng uùa boïng seùt.Vì chieán haïm naøy voû baèng goã, khoâng ræ seùt, nhöng deã vôõ. Vaän chuyeån phaûi thaät kheùo leùo, traùnh va chaïm nhö loaïi taøu voû saét. Kim loaïi duøng treân taøu naøy moät phaàn laø saét, theùp ñaõ ñöôïc khöû töø, maø ña soá cô phaän laøm baèng ñoàng thau. Lyù do ñoàng thau khoâng bò huùt bôûi töø löïc, traùnh nguy hieåm cho chieán haïm ñi gaàn loaïi mìn-töø-tính. Ngay treân saân chính laø moät maët troáng khoång loà ñeå phaù mìn aâm thanh. Beân caïnh ñoù laø caû moät cuoän giaây cable ñöôøng kính coù ñeán gaàn 10 phaân, naèm chình ình trong truïc quay. Ñoái vôùi chuùng toâi, nhöõng sinh vieân chöa ra tröôøng, quang caûnh aáylaø caû nhöõng gì choaùng ngôïp, khoù khaên. Toâi vaø maáy ngöôøi baïn cuøng khoùa ñöùng nghieâm tuùc treân ñaøi chæ huy, quan saùt vaø ghi cheùp moïi dieãn tieán taïi ñaây, chieâm ngöôõng vò Haïm Tröôûng, Ñaïi UyÙ Hoaøng cô Minh ñöùng ñieàu khieån con taøu.
Coøi nhieäm sôû vaän chuyeån keùo leân. Thuyû thuû ñoaøn quaàn xanh ñaäm, aùo xanh xaùm nhaït, maëc aùo phao maøu ñoû, mau choùng chaïy vaøo nhieäm sôû. Leänh Haïm Tröôûng ban ra saéc, goïn, ñöôïc nhaéc laïi vaø thi haønh raát chính xaùc. Khi con taøu ñaõ ôû treân haûi loä, ngoan ngoaõn höôùng muõi ra cöûa bieån, Haïm Tröôûng ñöùng moät luùc, höôùng maét ra khôi. OÂng trôû laïi gheá daønh rieâng cho Haïm Tröôûng, thong thaû chaâm moät ñieáu Bastos, hít moät hôi daøi, thôû khoùi muø mòt, roài ra leänh :” Giaûi taùn nhieäm sôû vaän chuyeån.” Gioù thoåi bay giaây hieäu kyø chieán haïm laät phaät. Moät hoài coøi daøi reù leân. Nhöng tieáp theo ngay laø hoài coøi nhieäm sôû cuûa phieân haûi haønh…. Vò só quan tröôûng phieân dô tay chaøo Haïm Tröôûng, bieåu loä söï saün saøng laø só quan ñöông phieân, ñöùng ngay caïnh la baøn ñieän, ra leänh cho phoøng laùi. Ñoù laø hình aûnh ñaàu tieân toâi coù vôùi nieân tröôûng Hoaøng cô Minh.
Sau naøy, khi ñaõ ra tröôøng, coâng taùc vaø traùch nhieäm ñoøi hoûi, ña soá anh em cuøng khoaù chuùng toâi laø nhöõng ngöôi ñi taøu toát. Nhieàu ngöôøi ñaõ laø Haïm Tröôûng nhöõng chieán haïm lôùn nhaát cuûa Haûi Quaân : khu truïc haïm, tuaàn döông haïm. Trong traän haûi chieán lòch söû choáng quaân Trung Coäng taïi Hoaøng Sa, ngaøy 19 thaùng 1 naêm 1974, hai trong boán vò Haïm Tröôûng tham döï traän ñaùnh laø Só Quan khoaù 11. Toâi cuõng töøng laø Haïm Tröôûng, chæ huy moät con taøu nhoû, nhöng hình aûnh Haïm Tröôûng Hoaøng cô Minh, vaãn laø moät maãu möïc ñeïp ñeõ trong kyù öùc cuûa toâi.
Laâu laém môùi maëc laïi boä quaàn aùo nhaø binh hoà thaúng neáp cöùng queøo, ñeo lon cöù thaáy ngöôïng nhö ñeo lon giaû. Vöøa böôùc vaøo saân traïi Baïch Ñaèng, ñuïng ngay Trung Taù Hoaøng cô Minh ôû haøng hieân cao oác. Oâng goïi lôùn vaø hoûi : “ Caäu bieán ñi ñaâu maáy naêm nay”. Oâng keùo toâi vaøo vaên phoøng oâng : Vaên Phoøng Tham Möu Phoù Chieán Tranh Chính Trò ôû goùc töøng treät toaø nhaø chính. Toâi trình baøy hoaøn caûnh cuûa toâi. Oâng baûo :” Thoâi ôû ñaây laøm vieäc vôùi toâi.” Chöa bieát seõ phuï traùch coâng taùc gì, neân toâi ngaàn ngaïi. Oâng baûo : “ Ñeå toâi daøn xeáp, mieãn laø caäu thích laøm vieäc vôùi toâi. Coi nhö xong, veà nhaø nghæ theâm vaøi ngaøy nöõa ñi.” Maáy ngaøy sau trôû laïi, oâng Minh noùi :” Toâi thua. Ñaïi Taù Aùnh xin Tö Leänh ñeå caäu xuoáng Caàn Thô laøm vieäc vôùi oâng aáy roài.”Qua moät vaøi nhieäm sôû, maáy naêm sau khi toâi trôû veà Saøi Goøn laøm Tröôûng Phoøng Taâm Lyù Chieán Boä Tö Leänh Haûi Quaân, thì oâng Minh ñaõ laø moät teân tuoåi gaén lieàn vôùi nhöõng chieán coâng ôû caùc vuøng löûa ñaïn.
Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vöïa luùa cuûa Mieàn Nam, ngoaøi nhöõng Giang Ñoaøn Xung Phong ra, baây giôø coù theâm treân 1000 chieán ñónh ñuû loaïi ngang doïc treân khaép caùc vuøng soâng nöôùc. Ñoù laø nhöõng chieán ñónh thuoäc 3 Löïc Löôïng Ñaëc Nhieäm : Löïc Löôïng Trung Öông, Löïc Löôïng Tuaàn Thaùm vaø Löïc Löôïng Thuyû Boä. Ñaây cuõng laø neùt raát ñaëc thuø cuûa Haûi Quaân Vieät Nam. Vì treân theá giôùi khoâng coù moät moät quoác gia naøo coù moät löïc löôïng haûi quaân trong soâng to lôùn vaø ña hieäu nhö theá. Nieân tröôûng Hoaøng cô Minh baây giôø laø Ñaïi Taù, Tö Leänh Löïc Löôïng Thuyû Boä. Ñoù laø moät löïc löôïng goàm khoaûng 300 chieán ñónh. Löïc Löôïng naøy ñöôïc coi laø duõng maõnh nhaát, moät muõi nhoïn saéc beùn nhaát trong soâng ngoøi cuûa Haûi Quaân Vieät Nam. Caùc chieán ñónh cuûa Löïc Löôïng naøy voû daøy, hoaû löïc huøng haäu. Ñaëc bieät loaïi chieán ñónh Tango, noùc baèng , tröïc thaêng coù theå ñaùp xuoáng deã daøng, coù maët ôû khaép nôi, keå caû nhöõng vuøng maø töø laâu nay ñöôïc coi laø an toaøn khu cuûa ñòch. Töø Chöông Thieän, Caø Mau, Soùc Traêng ñeán Raïch Soûi, Seûo Roâ, kinh Ñoàng Tieán, kinh Coå Coø hoùc hieåm sình laày, nhöõng “ haøng khoâng maãu haïm tyù hon “ naøy ñeàu coù maët, taïo ra nhöõng phaûn öùng thaàn toác, khoác lieät, kinh hoaøng khieán ñoái phöông khoâng kòp trôû tay. Vì ngoaøi hoaû löïc cô höõu cuûa caùc chieán ñónh vaø boä quaân tuøng ñónh, khi caàn, quaân tieáp vieän seõ ñöôïc tröïc thaêng aøo aït chôû tôùi, ñaùp treân saøn taøu, môû ñöôøng, phaûn coâng vaø taûn thöông raát höõu hieäu. Neân moãi khi thaáy chieán ñónh cuûa Thuyû Boä xuaát hieän, ñòch chæ coøn coù hai caùch : naèm im, aån mình ; hoaëc chaúng ñaëng ñöøng thì lieàu lónh khai phaùo roài “cheùm veø” ( chaïy) ñeå guïc cheát naùt thaây maø thoâi. Vì theá nhöõng vò chæ huy tröôûng beân Boä Binh ñeàu muoán coù nhöõng chieán ñónh cuõa Löïc Löôïng Thuyû Boä hoaït ñoäng trong vuøng traùch nhieäm cuûa mình.
Trong nhöõng cuoäc haønh quaân soâi ñoäng, vôùi moät tröïc thaêng bieät phaùi, oâng Minh haàu nhö hieän dieän khaép nôi thuoäc Vuøng 4 Chieán Thuaät. Nhöõng “ ñöùa con” cuûa oâng, cöù coù ñuïng ñaõ thaáy tieáng oâng treân maùy. Vaø khi khaån caáp, ngaët ngheøo, khoâng goïi, ñaõ thaáy oâng bay treân ñaàu theo doõi, chæ thò, hoã trôï vaø tieáp cöùu. Haõy theo doõi moät ñoaïn buùt kyù cuûa anh Nguyeãn ñình Saøi, cöïu só quan trong Löïc Löôïng Thuyû Boä, dieãn taû laïi moät trong nhöõng caûnh bi huøng töøng xaåy ra treân bao nhieâu khuùc soâng oan nghieät trong cuoäc chieán ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long : “. . .Toâi ñang chæ thò cho hai chieác Alpha ñeán keùo chieác Monitor bò ñaïn ra thì boãng nhieân thaûm hoaï saåy ra tröôùc maét. Thuyû thuû LVN treân chieác Tango Baïch Hoå vöøa trong uï suùng khaåu ñaïi lieân 20mm böôùc ra ngoaøi, coù leõ khoâng khí trong thaønh saét quaù haàm. Moät tieáng “phuït” vang leân, thaây anh ngaõ vaät xuoáng saøn , caùi ñaàu vaêng ñaâu maát tieâu. Traùi B41 khoâng bieát töø ñaâu bay tôùi hôùt goïn caùi ñaàu cuûa anh, roài löôùt qua saøn platform, noå tung giöõa soâng. . .Toâi duøng maùy baùo caùo vôùi “Thaåm Quyeàn” ñang bay tröïc thaêng ôû höôùng taây, mieät Kieân Höng. Qua tieáng noùi, toâi nhaän ra gioïng noùi cuûa “ Thaåm Quyeàn”, chính laø Ñaïi Taù Hoaøng cô Minh. . .Oâng baûo ñôïi ôû ñoù, ñaõ coù tieáp vaän vaø taûi thöông ñang treân ñöôøng ñeán. Theá laø oâng bay ñi. . .Khoaûng hôn moät giôø sau thì coù tieáng maùy taøu voïng ñeán töø haï gioøng. Moät ñoaøn giang ñónh 5 chieác goàm 3 Alpha vaø 2 Monitor im laëng voâ tuyeán chaïy vaøo, ñeán gaàn môiù sang taàn soá haønh quaân ñeå lieân laïc. Qua aùnh ñeøn pin chieáu xuoáng saøn taøu haét leân, toâi giaät mình kinh ngaïc, nhaän ra ngöôøi ñaàu tieân nhaûy sang taøu toâi chính laø Ñaïi Taù Hoaøng cô Minh, Tö Leänh Löïc Löôïng Thuyû Boä. Oâng Minh böôùc ñeán xaùc thuyû thuû N., laät taám meàn ra, coá oâm caùi xaùc cuït ñaàu leân, caèm oâng baïnh ra nhö muoán kìm cheá noãi thöông taâm ngöôøi thuoäc caáp vaø loøng oaùn haän keû thuø. Moïi ngöôøi laëng ñi trong noãi xuùc ñoäng toät cuøng. Suoát caû ñôøi toâi khoâng bao giôø queân caûnh töôïng bi huøng trong giôø phuùt aáy.. . “
Ñoïc ñoaïn buùy kyù naøy toâi ruøng mình kinh sôï, hai tay noåi gai. Nhöng trong Haûi Quaân, ai ñaõ daán thaân vaøo nhöõng “ vuøng töû ñòa “ nhö U Minh Thöôïng, U Minh Haï döôùi quyeàn chæ huy cuûa töôùng Minh, ñeàu coù nhöõng kyû nieäm laïnh mình lo sôï,ï laãn söõng sôø möøng vui khi thaáy vò Tö Leänh cuûa mình baát ngôø xuaát hieän nhö theá. Nhöõng caûnh huoáng aáy moãi luùc moãi nhieàu, choàng lôùp vaø bieán theå, theâm bôùt thaønh nhöõng huyeàn thoaïi bao phuû hình aûnh cuûa nieân tröôûng Hoaøng cô Minh .
Khi laøm Tö Leänh Löïc Löôïng Thuyû Boä, oâng Minh ñaõ coù maët treân nhöõng khuùc thuyû trình saét maùu naøy, nhö nhöõng ngöôøi lính tieàn phong tieán vaøo vuøng löûa ñaïn. Theo lôøi keå cuûa anh Lyù anh Kieät, Tham Möu Phoù Haønh Quaân , kieâm Tröôûng Phoøng 3 cuûa Löïc Löôïng naøy trong caùc naêm 1973-75, nhö sau :”Doïc theo kinh Phuïng Hieäp, töø Caàn Thô ñi Soùc Traêng daøi hun huùt, naêm 1974, gaàn 50 ñoàn boùt bò Coäng Quaân san baèng. Tö Leänh Quaân Ñoaøn 4 ra leänh : baèng moïi giaù phaûi xaây döïng laïi. Trong cuoäc haønh quaân naøy vai troø cuûa Haûi Quaân raát laø naëng neà : Duøng ñöôøng thuyû môû laïi ñaàu caàu. Chôû Boä Binh taùi chieám. Yeåm trôï Boä Binh xaây döïng laïi ñoàn boùt. Ñaëc bieät chuù troïng ñeán coâng taùc Taâm Lyù Chieán, Daân Söï Vuï, giuùp daân xaây döïng laïi cöûa nhaø. Nhö theá trong vuøng “xoâi ñaäu” naøy, döôùi nöôùc thuyû loâi nhieàu nhö döøa khoâ. Treân bôø ñòch laån trong daân nhö traáu. Vaäy maø treân chieác xe Jeep chaïy doïc theo bôø kinh daøi hun huùt, töôùng Minh vaãn ra leänh caém hieäu kyø 1 sao phaáp phôùi. Khi di chuyeån döôùi nöôùc, khai dieãn cuoäc haønh quaân, oâng ngoài treân mui chieác Fom, ñi ñaàu ñoaøn chieán ñónh, ngoâi sao baïc vaãn laáp laùnh treân vai aùo. Mình ñi theo oâng, thaáy oâng nhö theá, chaúng leõ ngoài trong loøng taøu, ñaønh cuõng phaûi ñöùng quanh quaån sau oâng. Moät traøng ñaïi lieân, moät quaû B40 phuït ra laø taát caû Boä Tham Möu Löïc Löôïng bay heát. Khoâng giaûi thích ñöôïc. Coù leõ oâng Minh tin maïnh meõ vaøo cung-meänh cuûa mình trong laù soá töû vi. Vaø coù leõ ñòch cuõng khoâng theå ngôø treân moät chieán ñónh nhoû beù aáy laïi coù moät oâng töôùng ngoài treân mui taøu, daãn ñaàu cuoäc haønh quaân .”
Noùi veà aên uoáng, coù nhieàu ngöôøi vaãn cho raèng Haûi Quaân sang troïng, aên uoáng kieåu caùch, thöøa möùa. Ñieàu aáy coù leõ khaù ñuùng trong thôøi gian ñaàu döôùi quy cheá cuûa Haûi Quaân Phaùp maø thoâi. Sau naøy, nhaát laø trong giai ñoaïn cam go cuûa cuoäc chieán, moïi quaân nhaân, baát cöù caáp baäc, vaø quaân binh chuûng naøo, cuoäc soáng ñeàu raát kieäm öôùc, khoù khaên. Phoù Ñeà Ñoác Ñaëng cao Thaêng, xuaát thaân töø tröôøng só quan danh tieáng cuûa Phaùp, tröôøng Brest, cho hay :” Löông laäu chuùng toâi chæ ñuû aên. Haøng ngaøy chuùng toâi duøng côm trong Caâu Laïc Boä, keå caû töôùng Nguyeãn khoa Nam, Tö Leänh Quaân Ñoaøn. Toâi ñoâi khi aên côm gaùnh ( taø loït ) mua veà töø chôï Caàn Thô.” Töôùng Hoaøng cô Minh chaúng nhöõng khoâng ra ngoaøi thoâng leä aáy, maø oâng coøn giaûn dò hôn nhieàu. Anh Lyù anh Kieät cho hay :” Haøng ngaøy oâng Minh aên trong Caâu Laïc Boä nhö nhöõng só quan khaùc. Neáu baát ngôø coù khaùch, oâng sai moå ngay moät con heo. . .(hoäp). Thuoác thì nhö lính, raët Bastos xanh, kheùt leït. Khi bay thò saùt chieán tröôøng hay thaêm vieáng caùc ñôn vò tröïc thuoäc, oâng vaø ñoaøn tuyø tuøng, moãi ngöôøi ñem theo moät oå baùnh mì daøi, hay maáy bò côm saáy vaø moät bi-ñoâng nöôùc. “ Traùnh laøm phieàn nhöõng ñôn vò “, oâng luoân nhaéc nhôû caùc só quan nhö theá. Luùc raûnh roãi oâng nghieàn ngaãm boä Tam Quoác Chí. Trong khi tuïi tao thì nghieän Coâ Gaùi Ñoà Long. OÂng baûo : Nhaø binh phaûi thuoäc Tam Quoác Chí. Hay laém, aùp duïng vaøo thöïc teá vaãn höõu ích voâ cuøng. . .”
Nhaân caâu chuyeän naøy cuõng khieán toâi nhôù ñeán böõa tieäc ñöôïc toå chöùc taïi Boä Tö Leänh Thuyû Boä vaøo naêm 1973, khoaûn ñaõi Tö Leänh Haûi Quaân vaø phaùi ñoaøn thanh tra.
Böõa tieäc dieãn ra ñuùng nghi leã. Caùc só quan chuû cuõng nhö khaùch maëc tieåu leã traéng, lon vaøng môùi oùng aùnh, giaây bieåu chöông vaø huy chöông cuoáng röïc rôõ. 6 ngöôøi moät baøn. Caùc baøn keâ saùt nhau thaønh moät haøng daøi, traûi khaên baøn traéng tinh. Tö Leänh Haûi Quaân ngoài ôû ñaàu baøn, choã ngoài danh döï nhaát. Ñoái dieän vôùi Tö Leänh, cuoái daõy baøn laø vò trí cuûa vò só quan ít thaâm nieân nhaát, vaø ñöông nhieân laø Só Quan AÅm Thöïc. Tröôùc khi vaøo tieäc, Só Quan Aåm Thöïc ñöùng leân, trònh troïng ñoïc thöïc ñôn, ñuùng theo truyeàn thoáng Haûi Quaân trong nhöõng böõa tieäc quan troïng. Nhöng thöïc ñôn hoâm aáy chæ laø maáy moùn aên ñôn giaûn nhö moät böõa côm thöôøng trong Caâu Laïc Boä goàm thòt kho, döa giaù.Moùn canh laø moät con vòt haàm raát kyõ trong moät noài lôùn, ñaày nöôùc ñang xoâi, boác khoùi nghi nguùt. Beân caïnh ñoù laø moät ñóa rau soáng khoång loà, ñeå nhuùng vaøo noài nöôùc haàm vòt. Vò Só Quan Aåm Thöïc hình nhö ñaõ ñöôïc hoïc taäp, chæ thò chu ñaùo, neân ñaõ trình baøy khaù tyû mæ vaø duyeân daùng veà moùn aên “quan troïng” naøy. Ñoù cuõng laø moùn chính, moùn cuoái cuøng. Vì sau moùn ñoù laø ñoà traùng mieäng baèng chuoái. ( Coù nghóa laø böõa aên chæ coù theá thoâi, khoâng coø gì theâm nöõa ñaâu ). Toâi coù tham döï böõa aên naøy, vì luùc aáy toâi laø Tröôûng Phoøng Taâm Lyù Chieán, Boä Tö Leänh Haûi Quaân, thaùp tuøng Ñoâ Ñoác Tö Leänh trong phaùi ñoaøn thanh tra. Nghe ñoïc thöïc ñôn chuùng toâi khoâng daùm cöôøi. Moïi ngöôøi khoâng ai daùm cöôøi, vì böõa aên naøy coøn laø moät nghi leã, ñöôïc ñaùnh giaù, cho ñieåm nhö moät sinh hoaït cuûa ñôn vò. Sau toâi coù hoûi moät só quan : Sao laïi ñôn sô quaù vaäy? Vò só quan naøy cho bieát : “Tö Leïõnh chuùng toâi khoâng ñoàng yù ñeå caùc só quan phaûi ñoùng nhieàu tieàn ñaõi khaùch. Thuyû Boä haønh quaân lieân mieân, khoâng coù moät ngaân quyõ naøo ñeå khoaûn ñaõi phaùi ñoaøn.” Vieäc naøy, môùi ñaây ( thaùng 12, 2002), toâi coù nhaéc laïi vôùi anh Lyù anh Kieät . Kieät noùi :” Oâng Minh luùc ñaàu coøn chæ thò tuïi tao seõ thu tieàn aên caùc ngöôøi tham döï, tröø Ñoâ Ñoác Tö Leänh Haûi Quaân maø thoâi. Thaáy kyø quaù, chính tuïi tao boû tieàn ra ñaõi khaùch, oâng Minh khoâng bieát. Khoâng ai daùm cho oâng bieát söï thaät ñoù caû. Cuõng vì theá böõa tieäc cuõng khoâng daùm baøy veõ gì theâm”.
Vaãn lôøi anh Lyù anh Kieät :” Cuõng khoâng bieát theá naøo maø noùi. OÂng can tröôøng, giaûn dò vaø lieâm khieát nhö tao bieát ñaõ ñaønh. Nhöng coù nhöõng ñieàu tao nghó khoâng ra. Nhö hoài 1974, ñoaøn convoi do giang ñoaøn cuûa Quyeân ( Thieáu Taù Nguyeãn ngoïc Quyeân ) khoaù mình hoä toáng, gaëp tuïi Vieät Coäng taán coâng taøn baïo quaù ôû khuùc soâng khuùc khuyûu Coå Coø. Quyeân keâu cöùu tao, laø Tham Möu Phoù Haønh Quaân kieâm Tröôûng Phoøng 3, tao trình leân oâng, oâng thuaän, roài tao xæ moät ñôn vò thuoäc Löïc Löôïng Thuyû Boä ñang haønh quaân gaàâøn ñoù caáp toác ñeán tieáp cöùu, giaûi vaây. Ñoaøn giang vaän maáy chuïc chieác, chôû haøng ngaøn taán gaïo, caù maém, khi bò taán coâng, chaïy taûn maùt töù taùn, ñöôïc tuïi tao gom laïi ñaày ñuû. Ñoaøn convoi tieáp tuïc leân ñöôøng veà Saøi Goøn, khoâng rôi moät haït thoùc. Ít thaùng sau, nhaân Sinh Nhaät Moät Naêm cuûa Löïc Löôïng, chuû ñoaøn convoi tìm ñeán Boä Tö Leänh Thuyû Boä, vôùi tinh thaàn haäu phöông yeåm trôï tieàn tuyeán, xin uûng hoä Löïc Löôïng moät trieäu ñoàng ñeå Löïc Löôïng laøm leã lieân hoan. Tao möøng, vaø trình leân oâng Minh. OÂâng khoâng cho nhaän, coøn xaïc tao moät traän. Thaät khoâng bieát sao maø noùi. “ Töø nhöõng can tröôøng, duõng maõnh vaø haønh xöû ñaëc bieät aáy, oâng Minh ñaõ thaêng hoa, ñeo sao ôû Löïc Löôïng Thuyû Boä, qua maët raát ñoâng nhöõng vò ñaøn anh. Töø ñoù lôùp haøo quang vaø huyeàn thoaïi quanh oâng haàu nhö moãi luùc moãi theâm daøy ñaëc. Coù nhöõng phoûng ñoaùn, ñoàn ñaïi : oâng Minh seõ naém chöùc vuï naøy, chöùc noï nay mai.
Sau ñoù laø luùc ñaát nöôùc ñeán hoài nghieâng ngöûa, vaøo thaùng 3 naêm 1975, töôùng Minh ñöôïc chæ ñònh ra Mieàn Trung laøm Tö Leänh Vuøng 2 Duyeân Haûi. Moät vuøng duyeân haûi daøi nhaát trong 5 vuøng, chaïy daøi töø Quy Nhôn ñeán Phan Thieát, goàm nhöõng duyeân ñoaøn 21 ñoùng taïi Tam Quan, Haûi Ñoäi 2 Duyeân Phoøng ñoùng taïi Quy Nhôn ( caên cöù cuõ cuûaDuyeân Ñoaøn 22 ñaõ giaûi taùn), Duyeân Ñoaøn 23 taïi Soâng Caàu, duyeân ñoaøn 25 taïi Hoøn Khoùi, duyeân ñoaøn 26 taïi Bình Ba, duyeân ñoaøn 27 taïi Ninh Chöõ vaø duyeân ñoaøn 28 taïi Phan Thieát. Boä Tö Leänh Vuøng 2 Duyeân Haûi ñoùng taïi Cam Ranh, chæ huy taát caû 6 duyeân ñoaøn, vaø maáy chuïc Duyeân Toác Ñónh cuûa Haûi Ñoäi Duyeân Phoøng, nhöõng cô sôû tieáp vaän söûa chöõa, caùc ñaøi kieåm baùo trong vuøng vaø nhöõng chieán haïm cuûa Haïm Ñoäi bieät phaùi.
Ngaøy 31 thaùng 3, Quy Nhôn ñòa ñaàu cöïc Baéc cuûa vuøng 2 Duyeân Haûi ôû trong tình traïng nguy ngaäp. Ngoaøi nhöõng ñôn vò cô höõu tröïc thuoäc, treân maët bieån ngoaøi khôi Quy Nhôn coù nhöõng chieán haïm sau ñaây töø Saøi Goøn bieät phaùi hieän dieän, ñaêt döôùi quyeàn ñieàu ñoäng cuûa töôùng Hoaøng cô Minh : HQ 2, HQ 3. HQ7, HQ 400, HQ 403, HQ 406, HQ 505 vaø moät soá nhöõng chieán haïm nhoû. Töôùng Minh hieän dieän treân Tuaàn Döông Haïm Traàn nhaät Duaät, HQ 3, do HQ Trung Taù Nguyeãn kim Trieäu laøm Haïm Tröôûng, töôùng kyø 1 sao traéng treân neàn xanh, phaáp phôùi treân kyø ñaøi.
Saùng ngaøy 31 thaùng 3, leänh töø Saøi Goøn, chæ thò cho Haûi Quaân vaøo baõi bieån Quy Nhôn boác Sö Ñoaøn 22 Boä Binh. Hai haûi vaän haïm HQ 403 vaø HQ 400, döôùi söï ñoân ñoác cuûa HQ Trung Taù Leâ thuaàn Phong, Chæ Huy Tröôûng Haûi Ñoäi Chuyeån Vaän, uûi baõi Quy Nhôn, tröôùc tröôøng Sö Phaïm ñeå ñoùn quaân cuûa Sö Ñoaøn 22 ñang coù maët treân baõi. Nhöng taøu vöøa höôùng muõi vaøo baõi uûi, bò hoaû löïc cuûa ñòch baén ra quaù maïnh. B40 noå tung phía tröôùc. Chieán haïm phaûi luøi ra, trong nhieäm sôû taùc chieán, ñoàng thôøi thaû thang giaây vaø löôùi hai beân hoâng chieán haïm ñeå anh em Boä Binh leo leân taøu. Do ñoù quaân töø treân bôø cuûa Sö Ñoaøn 22 Boä Binh phaûi lieàu cheát bôi ra taøu. Cuoäc vôùt ngöôøi dieãn ra treân vuøng bieån Quy Nhôn suoát ngaøy ñeâm raát khoù nhoïc, bi thöông, nhöng khoâng ñeán noãi ngaäp maùu nhö ôû Ñaø Naüng. Bieån eâm. Taøu chæ luøi ra ôû ñoä xa vöøa phaûi, ngoaøi taàm ñaïn ñòch, duøng hoaû löïc cô höõu cuûa chieán haïm phaûn phaùo vaø baén caûn ñòch ñang tieán tôùi ôû treân bôø, phía sau anh em Sö Ñoaøn 22 Boä Binh. Trong soá nhöõng quaân nhaân bôi ra bieån vaø ñöôïc chieán haïm Haûi Quaân vôùt, coù caû Thieáu Töôùng Phan ñình Nieäm, Tö Leänh Sö Ñoaøn 22 Boä Binh. Leân ñöôïc chieán haïm HQ 400, töôùng Nieäm ôû trong tình traïng suy nhöôïc naëng neà caû theå chaát laãn tinh thaàn. OÂng ñöôïc saên soùc ñaëc bieät, vì HQ 400 voán laø moät beänh-vieän-haïm. Taát nhieân moïi quaân nhaân cuûa cuûa Sö Ñoaøn naøy leân ñöôïc chieán haïm, ai cuõng suõng nöôùc, ñoùi khaùt naèm laên ra saøn taøu, khoâng coøn haøng nguõ gì nöõa. Thieáu Töôùng Phaïm vaên Phuù, Tö Leänh Quaân Ñoaøn 2, chæ ñònh Töôùng Minh thay theá töôùng Nieäm, kieâm nhieäm Tö Leänh Sö Ñoaøn 22 Boäâ Binh vaø Tö Leänh chieán tröôøng Bình Ñònh.
2 giôø saùng ngaøy 2 thaùng 4, Töôùng Minh nhaän ñöôïc leänh töø Saøi Goøn qua Boä Tö Leänh Haûi Quaân vaø treân Ñaøi Quaân Ñoäi thoâng baùo : Toång Thoáng Thieäu boå nhieäm töôùng Minh laøm Toång Traán Quy Nhôn. Töôùng Minh coù toaøn quyeàn ñieàu ñoäng taát caû löïc löôïng taïi ñòa phöông ñeå taùi chieám Quy Nhôn, goàm Sö Ñoaøn 22 BB, Bieät Ñoäng Quaân, Ñòa Phöông Quaân. Haûi Quaân. Trung Taù Nguyeãn kim Trieäu, Haïm Tröôûbg HQ 3, nhôù laïi, cho bieát raèng :” Ñeå thi haønh leänh naøy, saùng sôùm ngaøy 2 thaùng 4, oâng Minh chæ thò caùc chieán haïm hieän dieän, tuùc tröïc ôû saùt bôø bieån Quy Nhôn, saün saøng nhaän leänh cuaû oâng töø trong bôø. Ñích thaân töôùng Minh vaø Boä Tham Möu nheï, rôøi HQ 3, xuoáng chieán ñónh nhoû vaøo Boä Chæ Huy Haûi Ñoäi 2 Duyeân Phoøng, ñeå tröïc tieáp naém vöõng tình hình treân boä. Töø ñaây nhöõng lieân laïc haøng doïc, cuõng nhö haøng ngang vôùi caùc ñôn vò baïn ñaõ vaéng ngaét. Nhaát laø treân caùc taàn soá lieân laïc vôùi Sö Ñoaøn 22 Boä Binh, khoâng coøn ai nghe nöõa. Rieâng veà Töôùng Phan ñình Nieäm, Tö Leänh Sö Ñoaøn 22 BB, vì söùc khoeû suy kieät, ñöôïc ñieàu trò treân Beänh Vieän Haïm HQ 400, ñang ôû ngoaøi khôi Vuõng Taøu, treân ñöôøng veà Saøi Goøn. Tröôùc hoaøn caûnh naøy, töôùng Minh trôû laïi HQ 3, töôøng trình veà Saøi Goøn. Taát caû caùc chieán haïm bieät phaùi cho Vuøng 2 Duyeân Haûi vaø caùc chieán ñónh tröïc thuoäc, theo leänh töôùng Minh, xuoâi Nam.”
Treân ñöôøng xuoâi Nam, caùc chieán haïm noái ñuoâi nhau, uy nghieâm, thöù töï nhö dieãn haønh thao döôït. Vaãn laù côø xanh, moät ngoâi sao traéng treân caùnh phaûi cuûa coät côø, phaáp phôùi tung bay. Bieån eâm nhö maët kính, chöa bao giôø laïi eâm nhö theá. Caùc chieán thuyeàn cuûa caùc Duyeân Ñoaøn, nhaát laø caùc Duyeân Toác Ñònh cuûa Haûi Ñoäi Duyeân Phoøng chôû theo ñaày ngöôøi, quaân nhaân vaø gia ñình, chaïy doïc theo hai beân ñoaøn taøu. Nhöõng ghe daân tuùa ra nhö laù tre. Töôùng Minh ra leänh cho caùc chieán ñónh, chieán thuyeàn cuûa ñôn vò thaän troïng ñeå traùnh ñòch vaø nhöõng phaàn töû voâ kyû luaät gaây saùo troän; vaø tuyø khaû naêng, caùc chieán ñónh coá gaéng cöùu vôùt hoaëc trôï giuùp moïi ngöôøi. Neáu vôùt ñöôïc quaù ñoâng ngöôøi thì gheù vaøo caùc chieán haïm lôùn, san ngöôøi leân ñoù. Baát cöù quaân nhaân naøo böôùc leân chieán haïm, chieán ñónh, neáu coù khí giôùi, ñeàu phaûi giao noäp, caát vaøo kho.
Trôû laïi Boä Tö Leänh Vuøng 2 Duyeân Haûi taïi Cam Ranh, oâng duøng tröïc thaêng thò saùt maët traän, theo doõi tình hình trong vuøng traùch nhieäm, vaø ra leänh cho caùc chieán haïm taän duïng haûi phaùo baén ngaên chaën böôùc tieán cuûa Baéc quaân, phaù xaäp nhöõng caây caàu quan troïng. Cam Ranh xaùo troän. Oâng trôû laïi HQ 3, tieáp tuïc xuoâi Nam. Oâng ra leänh phaù huyû Trung Taâm Phaùt Tuyeán treân ñaûo Cam Ranh. Chieàu ngaøy 3 thaùng 4, haûi ñoaøn ñi ngang Duyeân Ñoaøn 27 ôû Ninh Chöõ, töôùng Minh rôøi HQ 3, sang Tuaàn döông Haïm HQ 2, do HQ Trung Taù Ñinh manh Huøng, khoaù 11 ( truøng teân vôùi Phoù Ñeà Ñoác Ñinh maïnh Huøng ), laøm Haïm Tröôûng. Haïm Tröôùng Huøng vaø toaùn daøn chaøo ñoùn ñôïi ô ûhaïm kieàu vaø höôùng daãn töôùng Minh leân Trung Taâm Chieán Baùo (CIC) cuûa chieán haïm. Taïi ñaây töôùng Minh laïi tieáp tuïc theo doõi traän lieät vaø chæ huy maët traän taïi ñòa phöông.
Ngaøy 15 thaùng 4, töôùng Minh ñaùp tröïc thaêng vaøo phi tröôøng Phan Rang, queâ höông cuûa Toång Thoáng Nguyeãn vaên Thieäu, hoïp cuøng Trung Töôùng Nguyeãn vónh Nghi, Tö Leänh Maët Traän Phan Rang; Chuaån Töôùng Nguyeãn vaên Nhöït (Sö Ñoaøn 2 Boä Binh); Chuaån Töôùng Phaïm ngoïc Sang, Tö Leänh SÑ 6 KQ vaø moät soá só quan khaùc, ñeå cuøng phoái hôïp hoaït ñoäng taïi maët traän naøy. Trung Taù Ñinh maïnh Huøng cho hay :” Môùi xong phaàn giôùi thieäu thaønh phaàn tham döï, thì coù tin phi tröôøng ñaõ bò ñòch bao vaây, buoåi hoïp giaûi taùn ngay. Töôùng Minh caáp toác ñöôïc tröïc thaêng boác ra Soaùi Haïm HQ 3 “. Toái 16 thaùng 4, tình hình Phan Rang trôû neân xoâi ñoäng. Taêng T54 cuûa ñòch naèm ngay baõi bieån Phan Rang, chóa suùng ra khôi. Döông vaän Haïm HQ 503 do HQ Trung Taù Nguyeãn vaên Loäc, khoaù 11, vaøo gaàn bôø phaûn phaùo. Khi HQ 503 quay ngang ñeå taän duïng heát khaû naêng hoaû löïc baén vaøo bôø, Vieät Coäng duøng ñaïi baùc 105 ly laáy ñöôïc cuûa mình baén tröïc xaï ra chieán haïm. Moät traùi ñaïi baùc truùng ñaøi chæ huy, noå tung, Haïm Tröôûng Loäc bò thöông vaøo ñaàu, maùu ra soái xaû, nhöng vaãn bình tónh ra leänh cho taøu ruùt ra khôi. ( Cho ñeán nay, gaàn 30 naêm, maûnh ñaïn trong ñaàu cuûa Haïm Tröôûng Loäc khoâng theå giaûi phaãu, laáy maûnh ñaïn ra. Giaûi phaãu laø cheát. Oâng hieän ôû trong tình traïng khi ñau, khi tænh ). HQ 3, HQ 505 vaø HQ 406 cuõng ñoåi vò theá, luøi ra ngoaøi taàm baén cuûa ñòch.
Ngaøy 17 thaùng 4, HQ 406 chôû Caûnh Saùt Daõ Chieán, döï truø ñoå boä taêng cöôøng cho Phan Rang, khoâng thaønh, ñöôïc leänh veà Catù Lôû. HQ 505 naèm ngoaøi khôi vònh Phan Rang chôø leänh. HQ 3 ñöôïc leänh ñöa phoù Ñeà Ñoác Hoaøng cô Minh trôû laïi Saøi Goøn. HQ 3 ñaët döôùi quyeàn ñieàu ñoäng cuûa Phoù Ñeà Ñoác Nguyeãn höõu Chí, Phuï Taù Haønh Quaân Bieån. Trong khi ñoù, Trung Töôùng Nguyeãn vónh Nghi, Tö Leänh maët traän Phan Rang vaø Chuaån Töôùng Phaïm ngoïc Sang, Tö Leänh SÑ6KQ bò ñòch baét. Tin naøy ñöôïc loan baùo treân ñaøi phaùt thanh Saøi Goøn. Ñaøi phaùt thanh Haø Noäi cuõng loan tin naøy vôùi nhöõng lôøi phaùt bieåu ngaén cuûa chính Trung Töôùng Nguyeãn vónh Nghi. Maët traän Phan Rang vôõ. Cöù ñieåm choáng cöï soáng cheát cuûa Saøi Goøn baây giôø laø Xuaân Loäc.
Thöù nhaát, khi Haïm Ñoäi Vieät Nam Coäng Hoaø tôùi bôø bieån Phi Luaät Taân, chính tieáng oâng Minh treân maùy, chuyeån coâng ñieän cuoái cuøng cuûa Haûi Quaân, nhö sau :
Nhoùm ngaøy giôø :071010H/05/75.
From: cuûa HQ 3.
To : Taát caû caùc chieán haïm.
Ñeå chuyeån giao caùc chieán haïm cho Haûi Quaân Hoa Kyø/ Yeâu caàu caùc nôi nhaän chuaån bò thi haønh khi coù chæ thò / Caùc chieán haïm töï toå chöùc laøm leã haï quoác kyø Vieät Nam vaø tröông quoác kyø Hoa Kyø / Tieåu ñónh cuûa Hoa Kyø seõ sôn vaø xoaù teân chieán haïm Vieät Nam ôû sau laïi / Giôø giaác thi haønh seõ thoâng baùo sau / Heát.
Töø coâng ñieän naøy, vaøo hoài 12 giôø ngaøy 7 thaùng 5 naêm 1975, treân Bieån Ñoâng, caùc chieán haïm cuõa VNCH ñaõ cuøng nhau laøm leã chaøo côø laàn cuoái vaø haï quoác kyø VNCH xuoáng. Nhöõng xuùc ñoäng khoân cuøng ñaõ löu laïi trong bao nhieâu traùi tim ñau khoå. Phuùt choác caû ñoaøn taøu duõng maõnh, nghieâm tuùc, ñuû loaïi cuûa Haûi Quaân Vieät Nam, giôø ñaõ phaáp phôùi quoác kyø Myõ, laàn löôït caäp caàu caên cöù Subic cuûa Myõ ôû Phi luaät Taân.
Ñoaøn ngöôøi töø caùc chieán haïm luõ löôït mang haønh lyù sang con taøu buoân Green Forrest. Moät con taøu chôû haøng khoång loà. Nhöõng khoang troáng, saâu hun huùt roäng theânh, baây giôø ñöôïc baéc taïm nhöõng caàu thang goã ñeå leân xuoáng. Ñoaøn ngöôøi nhö moät thöù haøng hoaù khoâng coøn giaù trò, xoâ boà, ñaày baát chaéc, xuùc ñoäng, raát deã buøng leân thaønh nhöõng xaùo troän khoù löôøng, khoù xöû, nhö môùi chæ vaøi tuaàn tröôùc ñaây ñaõ töøng xaåy ra treân chính con taøu naøy khi di chuyeån ngöôøi töø Ñaø Naüng vaøo Phuù Quoác. Theo söï cho bieát cuûa Phoù Ñeà Ñoâc Ñaëng cao Thaêng thì :” Caùc vò Tö Leänh, phaàn lôùn laø caáp töôùng, ñöôïc Myõ chôû thaúng vaøo Guam baèng maùy bay. Rieâng oâng Minh, oâng tình nguyeän ñi taøu bieån cuøng vôùi anh em thuyû thuû ñoaøn vaø daân chuùng. Cuoäc ñi khaù daøi, cöïc khoå, teá nhò. Söï hieän dieän cuûa oâng Minh, theo toâi, ñaõ giöõ tinh thaàn cho anh em raát nhieàu.”
Kyû nieäm ñaùng nhôù thöù hai, vaøo trung tuaàn thaùng 5 naêm 1975, trong khu leàu vaûi Orote Point, Guam, vôùi tö caùch caù nhaân, töôùng Minh ñaõ tìm ñeán ñaây ñeå sinh hoaït vôùi anh em Haûi Quaân. Trong bô vô vaø traøn ñaày xuùc ñoäng, nhieàu anh em ñaõ ngeïn ngaøo neâu nhöõng thaéc maéc, phaãn noä lieân heä ñeán moät vaøi tin ñoàn, nhöõng haønh ñoäng baát xöùng cuûa ngöôøi naøy, ngöôøi khaùc. OÂâng Minh, raát bình tónh giaûi ñaùp vaø khuyeân can. Ñaëc bieät, ñeå keát luaän, oâng ñaõ noùi :” Vieäc anh neâu leân laø thöôïng caáp khoâng ai coù yù kieán gì höôùng daãn anh em. Ñieàu naøy quaû thöïc toâi cuõng coù nghó ñeán, neân hoâm nay môùi tìm ñeán ñaây vôùi anh em. Song ñoù chæ laø yù kieán caù nhaân toâi, coøn caùc vò khaùc, theo nhö toâi bieát, taát caû coøn raát baøng hoaøng. Moïi vieäc ñaõ xaåy ra ngoaøi döï truø cuûa chuùng ta. Duø ai coù yù kieán gì luùc naøy chaéc cuõng khoâng theå naøo thi haønh ñöôïc. Moät vaùn côø ñaõ xoaù. Moïi vieäc ñaõ xong. Ñieàu maø chuùng ta phaûi laøm laø, ngoaøi vieäc ñònh cö treân ñaát môùi, chuùng ta phaûi saùng suoát tìm hieåu moïi dieãn tieán cuûa thôøi cuoäc, vaø ñaëc bieät giöõ laáy moái caêm thuø maát nöôùc ngaøy hoâm nay. Töø ñoù chuùng ta seõ ñoaøn keát laïi möu caàu moät vaän hoäi môùi sau naøy…”.
Chuùng toâi cuõng xin traân thaønh ña taï quyù vò Ñoâ Ñoác, quyù nieân tröôûng vaø caùc chieán höõu Haûi Quaân ñaõ taän tình hoã trôï, cung caáp nhöõng döõ kieän lieân heä, cuõng nhö chæ cho nhöõng sai soùt ñeå baøi vieát naøy ñöôïc hoaøn taát.
Khôûi vieát ngaøy 8 thaùng 12 naêm 2002.
Vieát xong ngaøy 18 thaùng 6 naêm 2003.
No comments:
Post a Comment