TS. NGUYỄN PHÚC LIÊN * KINH TẾ TRUNG CỘNG

Cải Tổ Đau Đớn, Kinh Tế TQ Mới Khỏi Sụp

Kinh tế TQ đang hướng tới hạ cánh gập gềnh vài năm tới
BẮC KINH - Nền kinh tế Trung Quốc đuợc mô tả như là "bất chấp trọng lực" tiêu thụ nhiều năng lượng đã chuyển hướng để giảm tốc độ sau nhiều năm tăng trưởng với tỉ lệ hàng chục. Đồn đoán về khả năng "hạ cánh an toàn" sau mỗi chu kỳ phát triển chỉ hạ giảm khi sức tăng trưởng của Trung Quốc sẽ tái diễn.

Tuy nhiên lần này, các yếu tố bên ngoài và nội tại đang củng cố xu huớng xuống dốc. Nhiều nhà chuyên môn báo động: nếu không thực hành các cải tổ đau đớn, khó khăn tệ hại sẽ phát sinh. Dù vậy, giới kinh tế gia có những ý kiến khác nhau về sự sút giảm của kinh tế Trung Quốc.

Những điều tạo ra trường hợp "hạ cánh khó khăn" nay đuợc tin là không thể tránh là khác nhau giữa các phân tích gia tuy điểm chính là tỉ lệ tăng trưởng.

Giáo sư khoa tài chính Franklin Allen của trường Wharton nói "Người ta định nghĩa khác nhau - của tôi là tăng trưởng dưới mức 5%".

Tỉ lệ tăng trưởng của Trung Quốc 3 tháng cuối năm qua đuợc tính là 8.9% sau nhiều tháng chính quyền Bắc Kinh làm dịu lạm phát bằng các cắt giảm tín dụng của ngân hàng, tăng lãi suất, và tăng định mức vốn dự trữ của ngân hàng.

Tại QH hôm 5-3, Thủ Tướng Wen JIabao đề ra chỉ tiêu tăng truởng năm 2012 là 7.5%, là lần đầu tiên dưới 8%, là mức tối thiểu để tạo việc làm và bảo đảm ổn định xã hội.

Tỉ lệ tăng trưởng đề ra trong kế hoạch 5 năm là 7%. Tại 1 cơ quan nghiên cứu Hongkong, kinh tế gia Wei Yao tiên đoán tỉ lệ tăng trưởng năm nay là 8,1%, năm tới là 7.7% và năm 2016 là 7%. Ông này nhận rằng "hạ cánh khó khăn" là khó tránh. Giáo sư Patrick Chovanec của trường đại học Tsinghua tiên đoán kinh tế Trung Quốc đang hướng tới "hạ cánh gập ghềnh" với những trồi sụt trong vài năm tới.

Theo giáo sư Chovanec, Bắc Kinh cần điều chỉnh thị trường bất động sản và chú tâm vào sự tăng trưởng của các hoạt động đưa tới thành quả thật.

Ổn định xã hội sẽ tùy thuộc vào việc chỉnh đốn kinh tế để bảo đảm sức tăng trưởng bền vững, như ám chỉ của 1 phúc trình Tháng 2 của Ngân Hàng Thế Giới.

Chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới Robert Zoellick nhận định "Nay là lúc cần thích ứng với các thay đổi lớn trong các nền kinh tế thế giới và quốc nội - như các nhà lãnh đạo Trung Quốc biết, mô hình tăng trưởng của đất nước họ là không bền vững".

Cuộc chuyển tiếp qua 1 thời kỳ tăng trưởng yếu hơn sẽ có 1 số điểm tương đồng với kinh tế Nhật đầu thập niên 1990 - nhưng điểm dị biệt quan trọng có thể đưa tới những hậu quả xấu của "hạ cánh khó khăn", theo giáo sư Marshall W. Meyer, là Trung Quốc còn rất nhiều người nghèo.

Nhật thì khác, đa số là người trung lưu, có bảo hiểm sức khoẻ và an sinh xã hội. Ông Meyer nói "Đó là khó khăn chính trị".

Bất mãn với lợi tức thấp và dịch vụ xã hội thiếu kém có thể leo thang nếu tăng trưởng lâm vào bế tắc. Theo ông Meyer. Trung Quốc và thế giới đều không muốn thấy hỗn loạn tại Hoa Lục, như đã thấy tại Bắc Phi và Trung Đông vào muà xuân 2011. Hồi giữa Tháng 12, Thủ Tướng Wen JIabao cũng ghi nhận rằng nếu không cải tổ, sẽ thấy bất ổn xã hội tạo ra một đợt Cách Mạng Văn Hoá khác.

Khuyến cáo của Ngân Hàng Thế Giới là bảo đảm sức tăng trưởng tùy thuộc vào nhu cầu tiêu thụ của công chúng hơn là đầu tư vào xây dựng và trang bị về vốn từng là nguồn lực chính của tăng trưởng trong thời gian qua.

Giáo sư Chovanec cho hay thủ thuật dựa vào đầu tư của các công ty quốc doanh không còn hiệu quả. Tại trường đại học John Hopkins, giáo sư Pieter Bottelier nhận thấy thị trường địa ốc tại Trung Quốc là điểm yếu - cơ nguy là sự sụp đổ của thị trường nhà đất tương tự tại Hoa Kỳ và châu Âu trong những năm gần đây.

Ông Bottelier ghi nhận : hoạt động xây dựng nhà cửa là 1 phần lớn trong nền kinh tế Hoa Lục, chiếm 15% GDP và 1 phần lớn lao động nông thôn thiếu chuyên môn, có thể dẫn tới "hạ cánh khó khăn".

TQ: TÖØ TUÏT GIOÁC XUAÁT CAÛNG

ÑEÁN CAÛI CAÙCH KINH TEÁ &

THANH TRÖØNG CHÍNH TRÒ

Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế

Geneva, 22.03.2012

Web: http://VietTUDAN.net

Töø gaàn hai tuaàn ñeán nay, trong luùc tình hình Kinh teá taïi nhöõng Thò tröôøng lôùn coù nhöõng trieäu chöùng oån ñònh hoaëc tích cöïc theo höôùng laáy laïi phaùt trieån, thì hai neàn Kinh teá CSTQ vaø CSVN vaãn treân ñöôøng tuït gioác. Thöïc vaäy, Hoa kyø thaáy chæ soá tieâu duøng taêng leân vaø coâng aên vieäc laøm cho daân thaát nghieäp baét ñaàu ñöôïc taïo ra daàn. Taïi Lieân Aâu, vuï Nôï Coâng Hy Laïp ñöôïc giaûi quyeát taïm oån ñònh vaø ngöôøi ta ñôõ phaûi chöùng kieán nhöõng cuoäc Bieåu Tình, Ñình Coâng taïi YÙ, Taây Ban Nha vaø Hy Laïp. Caùc Chính quyeàn coù giôø nghó ñeán nhöõng bieän phaùp thueá khoùa nhaèm khoâi phuïc daàn caùn caân Ngaân Saùch. Taïi Nhaät, baûn tin laäp ñi laäp laïi cuûa Ñaøi Truyeàn Hình EuroNews toái 20.03.2012 cho thaáy nhöõng con soá do Ngaân Haøng Trung Öông Nhaät ñöa ra chöùng toû nhöõng daáu hieäu laïc quan treân ñöôøng phuïc hoài Kinh teá. Lieân tieáp taùm ngaøy gaàn ñaây, nhöõng chæ soá Thò tröôøng Chöùng Khoaùn Lieân Aâu vaø Hoa kyø taêng leân.

Trong luùc aáy, Thöông maïi Trung quoác voán lieân tuïc chòu aûnh höôûng suy thoaùi Maõi Löïc cuûa Hoa kyø vaø Lieân Aâu töø 2008 ñeå xuaát caûng Trung quoác töø töø xuoáng gioác, thì boãng nhieân tuaàn vöøa roài, thoáng keâ Nhaø Nöôùc cho thaáy Caùn Caân Thöông Maïi trong thaùng 2/2012 bò thaâm thuït naëng, xuaát caûng cuûa Trung quoác tuït xuoáng 23.6% chæ trong moät thaùng. Ñaây laø ñieåm thôøi söï voâ cuøng noùng boûng. Ñoù laø moät tieáng seùt. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ töøng theo roõi Kinh teá Trung quoác, nhaát laø töø naêm 2008 ñeán nay, thì tieáng seùt naøy khoâng laøm ngaïc nhieân vì noù laø haäu quaû taát nhieân cuûa moät moâ hình Kinh teá cuûa Cô cheá ñoäc taøi Chính trò naém ñoäc quyeàn Kinh teá. Nhöng ñoái vôùi nhöõng ai ñaõ quaù thoåi phoàng thaønh quaû Kinh teá Trung quoác leân nhö moät pheùp laï sau nhieàu thaäp nieân, thì quaû thöïc ñaây laø moät tieáng seùt laøm hoï böøng tænh giaác moäng vaø môû maét nhìn roõ thöïc teá cuûa Kinh teá Mafia Nhoùm ñaûng CSTQ cuõng nhö cuûa CSVN.

Tình traïng tuït gioác xuaát caûng naøy laøm cho Oâng Robert ZOELLICK, Chuû tòch Ngaân Haøng Theá Giôùi, hoïp baùo taïi Baéc Kinh ngaøy 27.02.2012, vaø Baø Christine LAGARDE, Toång Giaùm Ñoác Quyõ Tieàn Teä Quoác teá, hoïp baùo cuõng taïi Baéc Kinh ngaøy 18.03.2012, cuøng nhaán maïnh ñeán vieäc caàn thieát caûi toå chính moâ hình Kinh teá neáu muoán traùnh ñoå vôõ. Ngöôøi bieát hôn heát veà tình traïng baáp beânh Kinh teá Trung quoác leä thuoäc vaøo xuaát caûng, ñoù laø Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO. Oâng ñaõ leân tieáng tröôùc Quoác Hoäi töø naêm 2010 vaø nhaát laø trong tuaàn vöøa roài thaùng 3/2012, laø phaûi caáp baùch caûi toå Kinh teá.

Nhöng trong moät moâ hình Kinh teá laøm naåy sinh vaø lan traøn Tham nhuõng aên reã vaøo töøng nhöõng ñaûng vieân töø nhieàu chuïc naêm nay, vieäc taùi caáu truùc Kinh teá ñuïng chaïm ñeán nhöõng taøi saûn caù nhaân ñaûng vieân ñaõ thu goùp ñöôïc qua Tham nhuõng, neân phaûi keøm theo vieäc thanh tröøng Chính trò, maø BAÏC HY LAI laø moät tæ duï ñieån hình. Chính TAÄP CAÅM BÌNH, ngöôøi naém quyeàn haønh laõnh ñaïo saép tôùi, ñaõ phaùt bieåu veà vieäc caàn thieát naøy.

Tình hình maø chuùng toâi vöøa neâu ra nhö môû ñaàu ñöôïc toùm goïn döôùi ñaàu ñeà TRUNG QUOÁC:TÖØ TUÏT GIOÁC XUAÁT CAÛNG ÑEÁN CAÛI CAÙCH KINH TEÁ & THANH TRÖØNG CHÍNH TRÒ. Döôùi ñaàu ñeà naøy, chuùng toâi seõ baøn nhöõng khía caïnh sau ñaây:

1) Töø phöông dieän Lyù thuyeát vaø Thöïc teá Lòch söû, vieäc ñoå vôõ moâ hình Kinh teá ñoäc taøi laø taát yeáu;

2) Baùo hieäu cuûa Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO veà ñoå vôõ moâ hình Kinh teá Trung quoác töø naêm 2010;

3) Ngaân Haøng Theá Giôùi vaø Quyõ Tieàn Teä Quoác teá hoïp baùo taïi Baéc Kinh yeâu caàu Trung quoác phaûi caûi toå moâ hình Kinh teá;

4) Lieân tuïc tuït gioác Xuaát caûng Trung quoác, nhaát laø tieáng seùt tuït gioác 23.6% chæ trong thaùng 2/2012;

5) Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO thoâi thuùc caáp baùc caûi toå moâ hình Kinh teá Trung quoác baét ñaàu naêm 2012;

6) Thanh tröøng Chính trò taïi Trung quoác, maø BAÏC HY LAI laø ñieån hình, phaûi song haønh vôùi caûi toå Kinh teá;

7) Quan ñieåm cuûa TAÄP CAÅM BÌNH, Laõnh tuï töông lai naém giöõ Kinh teá vaø Chính trò taïi Trung quoác;

8) Lieäu Trung quoác coù laøm troïn ñöôïc caûi toå moâ hình Kinh teá vaø thanh tröøng ñöôïc Chính trò, hay vieãn töôïng Töï noå (Implosion) seõ dieãn ra ?

Moãi khía caïnh treân ñaây laø moät chuû ñeà ñeå chuùng ta coù theå khai trieån daøi.

Trong phaïm vi giôùi haïn cuûa baøi naøy, chuùng toâi chæ toùm taét yù chính cuûa moãi khía caïnh ñeå ñoäc giaû coù caùi nhìn toång quaùt vaø söï lieân keát giöõa nhöõng khía caïnh ñang taïo neân tình traïng baát oån veà Kinh teá vaø Chính trò taïi Trung quoác hieän nay.

Moãi khía caïnh trong 8 khía caïnh neâu ra trong danh saùch treân ñaây ñaõ ñöôïc khai trieån daøi baèng nhöõng cuoán saùch ñaõ xuaát baûn hoaëc ngaén baèng nhöõng baøi haøng tuaàn trong suoát maáy naêm nay. Chuùng toâi seõ tieáp tuïc theo roõi tin töùc ñeå khai trieån theâm.

1) Töø phöông dieän Lyù thuyeát vaø Thöïc teá Lòch söû,

vieäc ñoå vôõ moâ hình Kinh teá ñoäc taøi laø taát yeáu

Chuùng toâi goïi ñaây laø Moâ hình Kinh teá ñoäc taøi. Chuùng toâi ñaõ xuaát baûn 3 cuoán saùch lieân tieáp trong ba naêm ñeå chöùng minh raèng treân Lyù thuyeát vaø trong Thöïc teá Lòch söû, nhöõng Moâ hình Kinh teá ñoäc taøi töï daãn ñeán ñoå vôõ nhö ñieàu taát yeáu.

Naêm 2009, cuoán DÖÙT BOÛ CÔ CHEÁ CSVN ÑEÅ PHAÙT TRIEÅN (Nhaø Xuaát Baûn DAY & NIGHT, Ventura, California 2009, vôùi 216 trang). Cuoán saùc trình baày chính yeáu veà Lyù thuyeát cuûa chuû tröông Kinh teá Taäp quyeàn Chæ huy vaø keát quaû thöïc teá Lòch söû cuûa moâ hình naøy laø söï suïp ñoå TAÁT YEÁU cuûa Coäng saûn Nga vaø Ñoâng Aâu.

Naêm 2010, cuoán DAÂN CHUÛ HOÙA KINH TEÁ (Nhaø Xuaát Baûn DAY & NIGHT, Ventura, California 2010, vôùi 305 trang). Cuoán saùch noùi veà moâ hình Kinh teá Trung quoác, nhaát laø Vieät Nam. Hai moâ hình naøy ñöôïc goïi baèng teân “Kinh teá Thò tröôøng ñònh höôùng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa), nhöng thöïc ra baûn chaát cuûa noù vaãn laø moâ hình Kinh teá ñoäc taøi ñöôïc nguïy taïo ñeå coù theå baét tay vôùi Kinh teá Töï do Thò tröôøng thöïc söï nhaèm thuû lôïi. Vì baûn chaát vaãn laø moâ hình Kinh teá ñoäc taøi, neân söï baáp beânh vaø suïp ñoå cuûa noù vaãn laø taát yeáu. Phaûi Daân chuû hoùa ñích thöïc Kinh teá môùi coù phaùt trieån beàn vöõng.

Naêm 2011, cuoán DAÂN TREÂN ÑÖÔØNG NOÅI DAÄY DÖÙT BOÛ CÔ CHEÁ CSVN (Nhaø Xuaát Baûn DAY & NIGHT, Ventura, California 2011, vôùi 465 trang). Cuoán saùch khoâng baøn veà Lyù thuyeát nöõa maø cho thaáy thöïc teá xuoáng gioác cuûa hai neàn Kinh teá ñoäc taøi CSTQ vaø CSVN. Tình traïng xuoáng gioác naøy taïo hoá saâu Giaàu—Ngheøo moãi ngaøy moãi traàm troïng ñaåy quaàn chuùng ngheøo NOÅI DAÄY ñeå döùt boû caùi moâ hình Kinh teá ñoäc taøi aáy. Söï suïp ñoå vaãn laø taát yeáu. Daân NOÅI DAÄY ñeå tieáp tay ñaåy Cô cheá ñoäc taøi Kinh teá naøy xuoáng hoá cho mau.

2) Baùo hieäu cuûa Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO veà

ñoå vôõ moâ hình Kinh teá Trung quoác töø naêm 2010

Ñaõ töø naêm 2010, Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO khoâng theå khoâng nhìn thaáy taàm aûnh höôûng cuûa Khuûng hoaûng Taøi chaùnh/Kinh teá Theá giôùi, nhaát laø Hoa kyø vaø Lieân Aâu, laøm Kinh teá Trung quoác vaãn baáp beânh, phaûi chao ñao. Vì vaäy, tröôùc Quoác Hoäi Trung quoác hoïp ngaøy 14.03.2010, Oâng Gia Baûo tuyeân boá:

“L’inflation, plus une redistribution ineùquitable des revenus et la corruption pourraient affecter la stabiliteù sociale et meâme la stabiliteù du gouvernement”

(Laïm phaùt, theâm vaøo ñoù laø moät söï phaân phoái khoâng ñoàng ñeàu nhöõng thu nhaäp vaø tham nhuõng coù theå taùc haïi ñeán söï oån ñònh xaõ hoäi vaø ngay caû ñeán söï oån ñònh nhaø nöôùc” (Le Monde 16.03.2010, trang 16).

Vôùi caâu noùi toùm goïn naøy, Oân Gia Baûo noùi leân caùi moâ hình Kinh teá Trung quoác mang laïi nhöõng keát quaû ñieån hình sau ñaây:

* Phaân phoái khoâng ñoàng ñeàu thu nhaäp: Ñoù laø nhöõng nhoùm lôïi ích thoäc ñaûng caàm quyeàn ñoäc taøi thu vaøo nhieàu cho mình, coøn daân chuùng ñöôïc chia cho phaàn raát nhoû. Ñoù laø vieäc ñaøo saâu hoá Giaàu—Ngheøo.

* Tham nhuõng: Khi maø Cô cheá chuû tröông ñoäc taøi Chính trò naém ñoäc quyeàn Kinh teá, thì Tham nhuõng taát nhieân naåy sinh vaø lan traøn. Ñaây laø Tham nhuõng phaùt sinh töø Cô cheá, chöù khoâng phaûi töø loøng caù nhaân.

* Vieäc phaân phoái thu nhaäp khoâng ñoàng ñeàu vaø Tham nhuõng seõ ñöa ñeán baát oån xaõ hoäi vaø nhaø nöôùc. Veà ñieåm naøy, Oân Gia Baûo nhö baùo tröôùc vieäc caûi toå moâ hình kinh teá vaø thanh tröøng chính trò ñeå traùnh daân NOÅI DAÄY.

3) Ngaân Haøng Theá Giôùi vaø Quyõ Tieàn Teä Quoác teá hoïp baùo taïi Baéc Kinh

yeâu caàu Trung quoác phaûi caûi toå moâ hình Kinh teá

Hai Toå chöùc Taøi chaùnh vaø Tieàn teä mang taàm aûnh höôûng Theá giôùi ñaõ phaûi hoïp baùo taïi Baéc Kinh ñeå nhaán maïnh raèng Trung quoác ñaõ ñeán luùc phaûi caûi toå moâ hình Kinh teá vì ñaõ ñi ñeán khuùc quaët coù theå laøm suïp ñoå toaøn dieän neàn Kinh teá. Oâng Robert ZOELLICK, Chuû tòch Ngaân Haøng Theá giôùi, hoïp baùo vaøo cuoái thaùng 2/2012, thì ngaøy 18.03.2012, Baø Christine LAGARDE, Toång Giaùm ñoác Quyõ Tieàn teä Quoác teá, cuõng hoïp baùo taïi Baéc Kinh. Hai ngöôøi cuøng ñöa ra nhöõng ñoøi hoûi phaûi caûi toå moâ hình Kinh teá. Oâng Robert ZOELLICK ñoøi hoûi gay gaét hôn Baø Chrtistine LAGARDE.

Baûn Tin cuûa Allison JACKSON (AFP) ñaùnh ñi töø Baéc Kinh ngaøy 27.02.2012 veà cuoäc Hoïp baùo cuûa Oâng Robert ZOELLICK. Theo Baûn Tin naøy, ñích thaân Chuû tòch Ngaân Haøng Theá Giôùi caûnh caùo Trung quoác veà tình traïng tuït gioác Kinh teá neáu khoâng kòp thôøi vaø can ñaûm caûi caùch trong löïa choïn giöõa ñoäc taøi Chính trò vaø Ñoäc quyeàn Kinh teá. Oâng nhaán maïnh veà vieäc Trung quoác ñang gaëp phaûi moät khuùc quaët treân ñöôøng phaùt trieån Kinh teá khieán vieäc caûi caùch taän goác laø moät doøi buoäc khoâng theå traùnh neù. Baûn tin vieát:

“La Chine a atteint un tournant dans son deùveloppement eùconomique et va devoir mettre en oeuvre de profondes reùformes, avec un rythme de croissance qui va diminuer de moitieù en 20 ans, ont estimeù lundi des experts de la Banque mondiale et du gouvernement“.

“La neùcessiteù de reùformes est indiscutable parce que la Chine est deùsormais aø un tournant de son deùveloppement"

(Trung quoác tieán ñeán moät khuùc ngoaët trong vieäc phaùt trieån Kinh teá vaø seõ buoäc phaûi thöïc hieän nhöõng caûi caùch taän chieàu saâu, vôùi moät ñaø phaùt trieån seõ thuït xuoáng phaân nöûa trong 20 naêm, nhöõng chuyeân vieân cuûa World Bank vaø cuûa Chính phuû öôùc tính nhö vaäy ngaøy thöù Hai môùi ñaây).

(Söï caàn thieát cuûa nhöõng caûi caùch laø ñieàu khoâng theå choái caõi bôûi vì hieän giôø Trung quoác ñang gaëp khuùc ngoaët trong vieäc phaùt trieån cuûa mình).

Ñieàu ñaëc bieät laø Chuû tòch World Bank baùo tröôùc nhöõng trôû ngaïi cuûa Caûi caùch Kinh teá vaø vieäc thanh tröøng Chính trò

"Les reùformes ne sont pas faciles, souvent elles provoquent des rejets", a dit le preùsident de l'institution internationale.

La reùsistance pourrait notamment venir des entreprises d'Etat, dont le rapport veut reùduire les privileøges et le poids eùconomique.”

(Nhöõng caûi caùch khoâng deã daøng, thöôøng noù taïo nhöõng ñoái khaùng, Oâng Chuû tòch cuûa World Bank noùi nhö vaäy.

(Vieäc choáng ñoái ñeán chính yeáu töø nhöõng Coâng ty Nhaø nöôùc maø baûn baùo caùo naøy muoán hoï phaûi giaûm ñi nhöõng ñaëc quyeàn vaø troïng löôïng kinh teá cuûa ho)ï.

4) Lieân tuïc tuït gioác Xuaát caûng Trung quoác,

nhaát laø tieáng seùt tuït gioác 23.6% chæ trong thaùng 2/2012

Ñaøi Truyeàn Hình EuroNews trong ngaøy 01.02.2012 laäp ñi laäp laïi raèng Boä tröôûng Taøi chaùnh Trung quoác tuyeân boá XUAÁT CAÛNG cuûa Trung quoác ñaõ tuït doác lieân tuïc trong boán thaùng nay. Ñieàu naøy gaây khoù khaên cho nhöõng vaán ñeà Taøi chaùnh cuûa moät soá Coâng ty khoâng coù tröôøng voán. Lyù do cuûa tuït doác naøy, theo oâng, ñoù laø vieäc giaûm ñaët haøng khoâng phaûi chæ töø Hoa kyø, Lieân Au, maø toång quaùt töø nhöõng Thò tröôøng khaùc.

Nhö chuùng toâi vieát nhieàu laàn raèng Kinh teá Trung quoác khoâng ñoäc laäp, maø tuøy thuoäc vaøo caùc Thò tröôøng nöôùc ngoaøi, nhaát laø Hoa kyø vaø Lieân Aâu. Coù hai lyù do ngoaïi taïi khaùch quan laøm cho tuït gioác xuaát caûng cuûa Trung quoác:

* Trung quoác ñaõ khai thaùc Maõi löïc daân chuùng Hoa kyø vaø Lieân Au ñeå laøm khaû naêng tieâu thuï cuûa hai Thò tröôøng naøy giaûm haún xuoáng. Vieäc giaûm Maõi löïc naøy tröïc tieáp laøm giaûm mua haøng Trung quoác, nhaát laø khi chính Trung quoác laøm cho Thöông hieäu Made In China cuûa mình keùm giaù trò.

* Caùc Chính phuû Hoa kyø vaø Lieân Aâu, ñeå baûo veä cho Thò tröôøng mình, baét ñaàu nhöõng Bieän phaùp Che chôû Maäu dòch (Mesures de Protectionnisme commercial). Tæ duï nhö:

=> Lieân Aâu vaø Hoa kyø môùi thaéng kieän Trung quoác taïi WTO (OMC) veà gian giaûo maäu dòch trong moät soá haøng hoùa.

=> Hoa kyø, Lieân Aâu vaø Nhaät ñang ñe doïa kieän Trung quoác veà ñaàu cô Ñaát hieám

=> Quoác Hoäi vaø TT.OBAMA môùi tuyeân boá taêng thueá treân moät soá maët haøng ñeán töø Trung quoác vaø Vieät Nam.

Vieäc tuït gioác xuaát caûng naøy ñöa ñeán tieáng SEÙT ngaøy 10.03.2012 veà thaâm thuûng caùn caân maäu dòch trong thaùng 2/2012 maø chính yeáu laø do vieäc tuït gioác Xuaát caûng tôùi 23.6% saùnh vôùi thaùng tröôùc. Kyù giaû Dave SHELLOCK vieát trong tôø Financial Times, ngaøy 13.03.2012, trang 26, nhö sau:

“Figures released over the weekend showed China’s trade deficit reached $31.5bn in Ferbruary—the biggest since 1998—as exports from the country tumbled 23.6 percent from the previous month.”

(Nhöõng con soá thoáng keâ cuoái tuaàn roài cho thaáy thaâm thuûng thöông maïi Trung quoác ñaït tôùi 31.5 tæ Ño la trong thaùng Hai—thaâm thuûng lôùn nhaát töø naêm 1998—vì xuaát caûng cuûa Trung quoác tuït xuoáng 23.6% saùnh vôùi thaùng tröôùc)

Ñaây ñuùng laø tieáng SEÙT ñaùnh treân moâ hình Kinh teá Trung quoác vaäy.

5) Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO thoâi thuùc caáp baùch

caûi toå moâ hình Kinh teá Trung quoác baét ñaàu naêm 2012

Sau nhöõng tuït gioác lieân tieáp xuaát caûng, Oân Gia Baûo ñaõ thoâi thuùc caûi caùch Kinh teá ngay töø ñaàu naêm 2012. Vaø sau tieáng SEÙT thaâm thuûng caùn caân Maäu dòch, Oân Gia Baûo coøn hoái thuùc caûi caùch maïnh hôn tröôùc Quoác Hoäi.

Baûn Tin naøy cuûa Thoâng Taán Phaùp AFP ñaùnh ñi töø Baéc Kinh ngaøy 21.01.2012. Baûn Tin coù noäi dung thuaät laïi lôøi tuyeân boá cuûa OÂN GIA BAÛO, Thuû töôùng, trong cuoäc Hoïp nhöõng Laõnh ñaïo cao caáp cuûa ñaûng vaø Nhaø Nöôùc. On Gia Baûo noùi roõ reät trong naêm Con Roàng naøy, neàn Kinh teá Trung quoác seõ gaëp nhöõng baáp beânh lôùn nhaát. Ong noùi neàn Kinh teá Trung quoác buoäc phaûi thay ñoåi ñeå traùnh nhöõng baáp beânh tuït gioác coù theå ñöa ñeán xaùo troän Xaõ hoäi vaø Chính trò. Nhöõng baáp beânh aáy laø do söï phaân chia khoâng ñoàng ñeàu nhöõng keát quaû Kinh teá. Ong nhaán maïnh veà ñieåm naøy bôûi vì ñoù laø nguoàn goác xaùo troän xaõ hoäi, roài chính trò. Trong tình hình Khuûng hoaûng Kinh teá hieän nay, nhöõng baáp beânh Kinh teá Trung quoác caøng bò ñaåy doàn daäp vaø chaát choàng. Vieäc caûi toå neàn Kinh teá do ñoù laø vaán ñeà caáp thieát nhaát trong naêm Con Roàng. Ong daãn chöùng ra söï tuït gioác cuûa Kinh teá nhö sau: ñoä taêng tröôûng 10.4% naêm 2010 giaûm xuoáng 9.7% trong Tam caù nguyeät ñaàu cuûa naêm 2011, roài 9.5% Tam caù nguyeät thöù hai, 9.1% Tam caù nguyeät thöù ba vaø 8.9% Tam caù nguyeät thöù tö. Toùm laïi neàn Kinh teá ñang tuït gioác vaø vieäc tuït doác seõ maïnh hôn vaø nhanh hôn trong naêm Con Roàng 2012. Vieäc tuït gioác chaéc chaén taùc ñoäng leân daân chuùng ñang phaûi chòu caûnh phaân phoái thu nhaäp khoâng ñoàng ñeàu.

Ñôïi ñeán cuoäc Hoïp tuaàn ñaàu thaùng 3 naøy, OÂN GIA BAÛO nhaéc laïi tröôùc Quoác Hoäi söï caàn thieát caûi toå moâ hình Kinh teá nhö Oâng ñaõ töøng baùo tröôùc töø naêm 2010 vaø ñaàu naêm 2012. Laàn naøy Oâng nhaán maïnh theâm nhöõng ñieåm:

* Coù theå coù moät cuoäc Caùch Maïng Vaên Hoùa. Tieáng Vaên Hoùa theo yù nghóa cuûa CSTQ laø Chính trò. Coù theå ñaây laø baùo tröôùc cuoäc thanh tröøng BAÏC HY LAI.

* Haï möùc Taêng tröôûng Kinh teá xuoáng 7.5%.

Möùc Taêng tröôûng Kinh teá cuûa Trung quoác thöôøng ñöôïc ca tuïng laø hai con soá. Nay möùc ñoù ruùt xuoáng coøn 7.5% cho naêm 2012. Vieäc ruùt möùc Taêng tröôûng naøy khoâng phaûi laø vieäc tuøy thích cuûa Chính trò Kinh teá do Nhaø Nöôùc quyeát ñònh maø laø vieäc buoäc phaûi haï xuoáng vì hai lyù do khaùch quan:

=> Ñoái vôùi Thò tröôøng tieâu thuï nöôùc ngoaøi: Vieäc tuït gioác xuaát caûng coù nghóa laø baùn haøng ôû Thò tröôøng nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc nöõa. Neáu vieäc tuït gioác xuaát caûng cöù theo ñaø ñi xuoáng hieän nay, thì ñaø Taêng tröôûng Kinh teá coøn phaûi haï xuoáng döôùi 7.5%.

=> Ñoái vôùi Thò tröôøng tieâu thuï noäi ñòa: Maõi löïc coøn raát keùm. Vieäc taêng Maõi löïc daân noäi ñòa khoâng theå laøm moät sôùm moät chieàu. Vì vaäy neáu Saûn xuaát vaãn giöõ ôû möùc ñoä cao maø xuaát caûng giaûm, thì haøng hoùa saûn xuaát ra baùn cho ai. Trung quoác, neáu giöõ möùc Taêng tröôûng cao, seõ gaëp Khuûng hoûang Surproduction taïo Giaù caû haï xuoáng thaønh loác xoaùy (Spirale deùflationniste) vaø taøn phaù heä thoáng saûn xuaát cuûa Trung quoác.

Trung quoác trong nhöõng naêm tröôøng ñaõ laøm Surprodution veà Ñòa oác. Nay ñang gaëp caûnh tuït gioác Ñòa oác. Kyù giaû Patti WALDMEIR, töø Thöôïng Haûi, vieát trong tôø Financial Times ngaøy 19.03.2012, trang 2, nhö sau:

“Home prices in nearly two thirds of China’s big cities fell in February from the previous month.” (Giaù nhaø cuûa nhöõng thò traán lôùn Trung quoác ñaõ haï xuoáng gaàn 2/3 trong thaùng Hai saùnh vôùi thaùng tröôùc.)

6) Thanh tröøng Chính trò taïi Trung quoác, maø BAÏC HY LAI

laø ñieån hình, phaûi song haønh vôùi caûi toå Kinh teá

Chính Oâng Robert ZOELLICK, Chuû tòch Ngaân Haøng Theá Giôùi, ñaõ baùo tröôùc nhöõng ñoái khaùng khi coù nhöõng Caûi toå taän goác cuûa moâ hình Kinh teá. Chính yeáu nhöõng ñoái khaùng aáy ñeán töø nhöõng Coâng ty Nhaø Nöôùc maø ñöùng ñaàu laø nhöõng Laõnh ñaïo cao caáp cuûa ñaûng. Trong nhöõng chuïc naêm tröôøng, nhöõng Laõnh ñaïo naøy ñaõ laøm giaàu cho caù nhaân mình baèng khoâng “phaân phaùt ñoàng ñeàu thu nhaäp “, baèng Tham nhuõng. Ngaøy nay, caûi caùch moâ hình Kinh teá coù nghóa laø ñuïng ñeán “noài côm “ cuûa nhöõng Laõnh ñaïo aáy. Ñaây laø söï phaûn khaùng khoâng ñeán töø daân ngheøo, maø ñeán töø nhöõng quan chöùc laõnh ñaïo nhaèm baûo veä noài côm cuûa hoï ñaõ thu veùn töø khi nhaäp ñaûng. Oân Gia Baûo hieåu caùi khoù khaên naøy vaø ñaõ baùo tröôùc moät cuoäc Caùch Maïng Vaên Hoùa, nghóa laø moät cuoäc Thanh tröøng Chính trò nhaèm loaïi tröø nhöõng nhoùm “quyeàn lôïi “.

BAÏC HY LAI, 62 tuoåi, con cuûa Baïc Hy Baïc, cöïu caùch maïng thôøi Mao Traïch Ñoâng. Baïc Hy Lai ñaõ töøng giöõa chöùc Boä tröôûng Thöông Maïi. Hieän Oâng laø Bí Thö ñaûng vuøng Chung Kinh vaø laø moät trong 25 ngöôøi thuoäc Boä Chính trò cuûa ñaûng. Baùo chí goïi Oâng laø moät Maoiste baûo thuû Kyû luaät truyeàn thoáng ñaûng thôøi Mao Traïch Ñoâng, nghóa laø choáng laïi nhöõng caûi caùch ñi xa kyû luaät ñoäc taøi ñoäc ñaûng Chính trò. Tham voïng cuûa Baïc Hy Lai laø tieán leân moät trong 9 ngöôøi thuoäc Boä Laõnh ñaïo toái cao cuûa ñaûng vaø nhaø nöôùc. Con ñöôøng tieán thaân ñang leân nhö vaäy, thì ngaøy 15.03.2012, Oâng bò caùch chöùc bôûi Uûy Ban Trung öông ñaûng CSTQ.

Theo bình luaän cuûa moät soá Baùo chí, thì ñaây laø vieäc thanh tröøng Chính trò nhaèm vaøo nhöõng Laõnh ñaïo coù khaû naêng choáng ñoái laïi cuoäc caûi caùch Kinh teá saép dieãn ra. Theo Oâng Jean-Luc DOMENACH, Giaùm ñoác Hoïc Vieän Kho hoïc Chính trò Paris, Baïc Hy Lai coù ngöôøi ñoái thuû laø WANG YANG, Bí thö ñaûng vuøng Quaûng Ñoâng, moät vuøng Kinh teá giaàu nhaát cuûa Trung quoác. Theo Oâng Jean-Luc DOMENACH, vuøng Quaûng Ñoâng chuû tröông muoán “nhöõng caûi caùch Kinh teá môùi ñaët caên baûn treân Nhaø Nöôùc Phaùp quyeàn” (veut favoriser de nouvelles reùformes eùconomiques baseùes sur l’Etat de droit) (Nhaät baùo LE TEMPS (Thuïy só) ngaøy 16.03.2012, trang 4).

7) Quan ñieåm cuûa TAÄP CAÅM BÌNH, Laõnh tuï töông lai

naém giöõ Kinh teá vaø Chính trò taïi Trung quoác

TAÄP CAÅM BÌNH, Phoù Chuû tòch Trung quoác, cuõng ñaõ phaùt bieåu nhöõng nhaän ñònh cuûa mình tröôùc Quoác Hoäi Trung quoác veà yù höôùng Caûi caùch moâ hình Kinh teá vaø thanh loïc Chính trò. Cuoäc vieáng thaêm Hoa kyø cuûa Oâng môùi ñaây nhö chöùng toû khuynh höôùng caûi caùch thaân vôùi Taây phöông. Cuoäc vieáng thaêm naøy ñaõ bò moät soá caùnh baûo thuû coâng kích.

Chuùng toâi xin trích laïi ñaây baøi vieát cuûa Kyù giaû TUÙ ANH (RFI) döïa treân nhöõng baûn tin töø Baéc Kinh (REUTERS/Jason Lee) veà nhöõng tuyeân boá cuûa TAÄP CAÅM BÌNH tröôùc Quoác Hoäi:

“Phoù Chuû tòch Trung Quoác Taäp Caän Bình nhaän ñònh laø nhaân daân Trung Quoác gaàn nhö maát heát tin töôûng vaøo ñaûng Coäng saûn. Lôøi tuyeân boá naøy môùi ñöôïc coâng boá hoâm nay 16/03/2012 trong boái caûnh tranh giaønh quyeàn löïc ôû caáp thöôïng taàng cuøng luùc vôùi lôøi caûnh baùo cuûa Thuû töôùng OÂn Gia Baûo veà nguy cô xaûy ra moät vuï « Caùch maïng vaên hoùa » nhö trong thaäp nieân 60.

Theo tuyeân boá cuûa Phoù Chuû tòch Trung Quoác Taäp Caän Bình thì ñaûng Coäng Saûn maø oâng saép leân laõnh ñaïo vaøo vaøo thaùng tôùi ñaây chæ laø nôi taäp trung thaønh phaàn giaù aùo tuùi côm caàn phaûi ñöôïc « trong saïch hoùa ».

Nhöõng teä naïn trong ñaûng caàm quyeàn suoát hôn 63 naêm taïi Trung Quoác laø « thieáu lyù töôûng, sa ñoïa, voâ nguyeân taéc vaø voâ traùch nhieäm ñaõ xaâm nhaäp moïi caáp ñaûng vieân » vôùi nhöõng möùc ñoä khaùc nhau vaø laøm maát uy tín trong daân chuùng.

Baøi phaùt bieåu cuûa laõnh ñaïo töông lai Trung Quoác ñöôïc trình baøy taïi Tröôøng Ñaûng hoài ñaàu thaùng Ba vaø môùi ñöôïc coâng boá hoâm nay treân baùo ñaûng Caàu Thò, moät ngaøy sau khi xaûy ra vuï thanh tröøng caùch chöùc Bí thö Thaønh uûy Truøng Khaùnh Baïc Hy Lai, theá heä « hoaøng töû ñoû ».

Theo AFP, vaøo luùc taát caû nhöõng chöùc vuï quan troïng taïi Trung Quoác, töø caáp thaáp nhaát ñeán caáp laõnh ñaïo, töø trong chính quyeàn ñeán laõnh vöïc kinh teá, xí nghieäp, ñeàu naèm trong tay ñaûng vieân, oâng Taäp Caän Bình lo ngaïi raèng ñaûng Coäng saûn ñaõ bieán thaønh nôi chia chaùc ñænh chung. Vaøo ñaûng laø ñeå coù cô hoäi vinh thaân phì gia, chöù khoâng phaûi vì lyù töôûng hay muïc ñích cao ñeïp phuïng söï ñaát nöôùc vaø nhaân daân.

Laõnh ñaïo töông lai cuûa Trung Quoác nhaän ñònh : "Nhieàu ngöôøi gia nhaäp Ñaûng khoâng phaûi vì chuû nghóa Maùc hay ñeå noã löïc xaây döïng cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa theo maøu saéc Trung Hoa, hoaëc laø ñeå chieán ñaáu cho ñeán gioït maùu cuoái cuøng cho chính nghóa coäng saûn, maø hoï vaøo Ñaûng vì ñöôïc höôûng ñaëc quyeàn ñaëc lôïi caù nhaân".

Nhaân vaät saép leân thay Hoà Caåm Ñaøo nhaán maïnh ñeán yeáu toá maø oâng goïi laø « yù thöùc heä trong saùng » ñeå duy trì « tinh thaàn saùng taïo vaø tính chieán ñaáu». Sôû dó ñaûng vieân ñaûng Coäng saûn Trung Quoác bò maát tín nhieäm, bò sa ñoïa laø do « tö töôûng khoâng trong saùng ».

Caâu hoûi ñaët ra laø laøm caùch naøo ñeå kieán taïo « söï trong saùng » nôi ngöôøi coäng saûn Trung Quoác ?

OÂng Taäp Caän Bình nhaán maïnh ñeán giaûi phaùp « cuûng coá toå chöùc, kieåm soaùt vieäc keát naïp ñaûng vieân , taêng cöôøng giaùo duïc vaø thanh tra ». Sau cuøng laø « thanh loïc haøng nguõ moät caùch kieân quyeát, khai tröø nhöõng phaàn töû thoaùi hoùa nghieâm troïng khoâng theá cöùu vaõn ».

Moät ngaøy sau khi thanh tröøng Baïc Hy Lai, laõnh ñaïo ñaûng Coäng saûn taïi Truøng Khaùnh, nhöõng lôøi tuyeân boá ñao to buùa lôùn naøy ñöôïc giôùi quan saùt xem laø daáu hieäu cuûa nhöõng xung khaéc gay gaét trong noäi boä ñaûng Coäng saûn Trung Quoác.

Theo giaùo sö Willy Lam, ñaïi hoïc Hoàng Koâng, thì Baïc Hy Lai laø naïn nhaân cuûa cuoäc tranh giaønh quyeàn löïc giöõa phe xuaát thaân töø Ñoaøn Thanh nieân Coäng saûn do Hoà Caåm Ñaøo thoáng lónh vaø phe « con oâng chaùu cha » ñöôïc goïi laø giôùi hoaøng töû ñoû nhö Baïc Hy Lai.

Phaûi ngaên chaän ñöôïc « phe baûo thuû » thì phe taïm goïi laø « caûi caùch » môùi coù theå hy voïng keùo daøi ñaëc quyeàn sau khi theá heä Hoà Caåm Ñaøo vaø OÂn Gia Baûo ra ñi. Thöïc chaát thì caû hai phe ñeàu thi haønh chính saùch aùp böùc vôùi daân töø hôn 60 naêm qua.

Thuû töôùng OÂn Gia Baûo coù veû khoâng yeân taâm cho töông lai cuûa cheá ñoä. Thöù Tö vöøa qua, aùm chæ cuoäc noåi daäy cuûa daân oan laøng OÂ Khaûm choáng baát coâng vaø tham nhuõng, OÂn Gia Baûo tuyeân boá khoâng loaïi tröø Trung Quoác seõ gaëp bieán ñoäng maø oâng goïi laø « moät bi kòch» nhö cuoäc caùch maïng vaên hoùa thôøi Mao neáu khoâng « caûi caùch » kòp luùc.

Tuy nhieân, cuõng nhö nhöõng laàn keâu goïi tröôùc, Thuû töôùng Trung Quoác khoâng noùi roõ laø « caûi caùch gì vaø cuï theå ra sao ».

Chuyeân gia Jean-Philippe Beja thuoäc Vieän Quan heä Quoác teá Phaùp döï baùo seõ coøn nhieàu « dieãn bieán » baát ngôø trong thôøi gian tôùi.”

8) Lieäu Trung quoác coù laøm troïn ñöôïc caûi toå moâ hình Kinh teá

vaø thanh tröøng ñöôïc Chính trò, hay vieãn töôïng Töï noå (Implosion) seõ dieãn ra ?

Vieäc caûi toå taän goác moâ hình Kinh teá Trung quoác seõ gaëp hai caùi LÖÔÕNG NAN chính yeáu ñöôïc toùm goïn trong caâu noùi cuûa Thuû töôùng OÂN GIA BAÛO tröôùc Quoác Hoäi naêm 2010 veà chính caùi moâ hình naøy:

“L’inflation, plus une redistribution ineùquitable des revenus et la corruption pourraient affecter la stabiliteù sociale et meâme la stabiliteù du gouvernement” (Laïm phaùt, theâm vaøo ñoù laø moät söï phaân phoái khoâng ñoàng ñeàu nhöõng thu nhaäp vaø tham nhuõng coù theå taùc haïi ñeán söï oån ñònh xaõ hoäi vaø ngay caû ñeán söï oån ñònh nhaø nöôùc” (Le Monde 16.03.2010, trang 16).

Caùi LÖÔÕNG NAN thöù nhaát haøm nguï trong nhöõng tieáng: redistribution ineùquitable des revenus. Ñoù laø caùi Löôõng nan naèm chính trong Cô cheá CSTQ hieän haønh. Caùi LÖÔÕNG NAN thöù hai haøm nguï trong moät chöõ: corruption

LÖÔÕNG NAN THÖÙ NHAÁT: redistribution ineùquitable des revenus (phaân phoái khoâng ñoàng ñeàu thu hoaïch.

Ñaûng vaãn giöõ Chính trò ñoäc taøi naém troïn ñoäc quyeàn Kinh teá, nghóa laø vaãn giöõ moâ hình Kinh teá ñoäc taøi ñeå thu lôïi Kinh teá cho nhoùm ñaûng, maø khoâng phaân phoái ñoàng ñeàu giöõa Daân vaø Ñaûng. Neáu khoâng DAÂN CHUÛ HOÙA Kinh teá thì caùi caùch bieät Giaàu—Ngheøo do vieäc khoâng phaân phoái ñoàng ñeàu vaãn toàn taïi vaø vaãn lôùn daàn ñeå coù ngaøy DAÂN NOÅI DAÄY daønh laáy quyeàn lôïi Kinh teá.

=> Neáu taêng maõi löïc daân chuùng noäi ñòa, daân chuùng giaàu leân, chieám höõu moät soá nhöõng phöông tieän saûn xuaát vaø ñoøi quyeàn Töï do söû duïng nhöõng phöông tieän aáy trong sinh hoaït Kinh teá. Phaïm vi chuû ñaïo Kinh teá cuûa Nhaø Nöôùc bò haïn heïp laïi. Coù theå noùi laø taêng Maõi löïc cho daân chuùng coù nghóa laø daân chuû hoùa daàn daàn Kinh teá. Khi Kinh teá ñöôïc daân chuû hoùa, thì söï phaùt trieån cuûa noù ñoøi hoûi moät Moâi tröôøng Chính trò-Luaät phaùp DAÂN CHUÛ cho phuø hôïp. Moät neàn Chính trò chuû tröông ñoäc taøi ñoäc ñaûng taát nhieân khoâng cho daân Maõi löïc, phöông tieän laøm cho Daân laät ñoå quyeàn löïc ñoäc taøi ñoäc ñaûng cuûa mình.

=> Nhö ñaõ noùi veà vieäc nôùi roäng tö höõu trong neàn Kinh teá Trung quoác, nhöng caùi tö höõu naøy laïi chæ daønh cho nhoùm ñaûng vaø nhöõng keû lieân heä vôùi nhoùm ñaûng bôûi vì chính nhoùm ñaûng naøy vaãn naém quyeàn löïc Chính trò vaø chuû ñaïo Kinh teá. Phaûi noùi raèng quyeàn tö höõu naøy laø daønh rieâng cho nhoùm ñaûng coù quyeàn Chính trò ñoäc taøi. Chính vì vaäy, khi Kinh teá ñöôïc daân chuû hoùa do taêng Maõi löïc vaø quyeàn Töï do nôùi roäng, thì vieäc quyeàn löïc Chính trò naém ñoäc quyeàn Kinh teá ñeå thuû lôïi cho nhoùm ñaûng khoâng coùn nöõa, nghóa laø Cô cheá bò tan raõ.

LÖÔÕNG NAN THÖÙ HAI: corruption (tham nhuõng)

Khi caùi Cô cheá ñoäc ñaûng ñoäc taøi Chính trò coøn naém ñoäc quyeàn Kinh teá, thì töï noù laøm phaùt sinh vaø lan traøn Tham nhuõng. Chính caùi Tham nhuõng naøy taïo nhöõng nhoùm Lôïi ích trong loøng cuûa ñaûng. Ñaây laø söï baát oån trong chính noäi boä cuûa ñaûng ñeå moät laø Thanh tröøng chính trò thaønh coâng hai laø phaân taùn Töï noå (Implosion) nhöõng Laõnh ñaïo ñaûng ra thaønh nhöõng Laõnh chuùa.

Tình traïng Nôï Coâng cuûa caùc Tænh taïi Trung quoác seõ laø nguoàn tranh chaáp giöõa caùc vuøng Kinh teá. Chính quyeàn ñòa phöông caùc Tænh laïi ñoäc taøi vaø tham nhuõng, thì vieäc laïm chi ñeå mang nôï coâng töøng Tænh taát nhieân xaåy ra. Töø Khuûng hoaûng 2008, nhöõng chöông trình Kích caàu Kinh teá ñöôïc chia veà caùc Tænh, nhöng vieäc Kích caàu khoâng ñöôïc thöïc hieän. Nhöõng Chi nhaùnh Ngaân haøng ñòa phöông ñaõ duøng nhöõng moùn tieàn aáy ñeå cho vay kieám lôøi. Chính quyeàn ñòa phöông vay tieàn ñeå xaây döïng nhöõng döï aùn nhaø cöûa vaø theá chaáp baèng chính ñaát ñai thoäc nhaø nöôùc. Vôùi theá chaáp nhö vaäy, thì khoâng theå naøo tieàn cho vay ñöôïc hoaøn traû.

Theo thaåm ñònh cuûa ngaân haøng Anh, Standard Chartered nôï coâng cuûa Trung Quoác hieän leân tôùi 28 000 tyû nhaân daân teä, töùc khoaûng 3 200 tyû euro vaø töông ñöông 68 % toång saûn phaåm noäi ñòa. Ñaùng lo ngaïi hôn caû laø ngaønh ngaân haøng Trung Quoác ñang naém trong tay ñeán 9 000 tyû nhaân daân teä nôï khoù ñoøi. Khoaûn tieàn töông ñöông vôùi 22 % GDP cuûa Trung Quoác .

Taïi Trung Quoác 3/4 caùc khoaûn chi tieâu coâng coäng laø do caùc chính quyeàn ñòa phöông taøi trôï vaø chuû yeáu giôùi laõnh ñaïo doàn tieàn vaøo khu vöïc ñòa oác.

Theo thoáng keâ chính thöùc, hieän taïi nôï coâng taïi caùc caáp vuøng leân tôùi 1 250 tyû euro, töông ñöông vôùi 20 % cuûa caûi laøm ra vaø 80 % khoaûn nôï khoång loà naøy do caùc ngaân haøng Trung Quoác naém giöõ. Vaán ñeà caøng theâm nghieâm troïng khi bieát raèng, khoái nôï coâng hôn 1200 tyû euro vöøa neâu, treân thöïc teá coù theå cao hôn gaáp ñoâi so vôùi thoáng keâ chính thöùc.

Theo nhaän xeùt cuûa giaùo sö ñaïi hoïc Northwestern, Chicago, chuyeân gia veà kinh teá Trung Quoác, oâng Victor Shil do caùc coâng ty nhaø nöôùc ñöôïc caùc ngaân haøng quaù öu ñaõi neân ruûi ro nôï khoù ñoøi cuûa giôùi ngaân haøng laïi caøng cao.

Moät tieáng noùi uy tín khaùc töø vieän nghieân cöùu kinh teá ñoäc laäp Unirule taïi Baéc Kinh cuõng cho raèng : Trung Quoác ñang laâm vaøo "hoäi chöùng Hy Laïp". Tình traïng nôï naàn taïi quoác gia chaâu AÙ naøy coøn nguy ngaäp hôn caû so vôùi ôû Hoa Kyø vaø chaâu AÂu bôûi leõ caùc tænh thaønh Trung Quoác, ñaëc bieät laø caùc tænh ngheøo vaø keùm phaùt trieån ñaõ deã daøng ñöôïc caáp tín duïng ñeå môû mang kinh teá. Voán ñöôïc doàn cho caùc coâng ty doanh nghieäp nhaø nöôùc nhöng caùc ñôn vò ñoù laïi laøm aên keùm hieäu quaû.

Cuoái naêm ngoaùi, chính quyeàn trung öông vì lo ngaïi nôï coâng ôû caáp ñòa phöông vöôït khoûi taàm kieåm soaùt ñaõ cho tieán haønh moät cuoäc kieåm toaùn vaø theo ñoù thì nhieàu tænh thaønh ñang bò ñe doïa maát khaû naêng thanh toaùn. Trong soá ñoù phaûi keå ñeán ñaûo Haûi Nam, thieân ñöôøng du lòch cuûa caùc nhaø tyû phuù ñoû Trung Quoác.

Caû hai LÖÔÕNG NAN thöù nhaát vaø LÖÔÕNG NAN thöù hai ñeàu do vieäc duøng quyeàn chieám ñoaït taøi saûn khoâng ñoàng ñeàu. Ngöôøi ta coù theå giaûi quyeát deã daøng vieäc phaân chia quyeàn haønh Chính trò ñoäc taøi hôn keùm. Nhöng giaûi quyeát vieäc phaân chia Taøi saûn cho ñoàng ñeàu môùi laø vieäc can go. Thöû quan saùt trong caùc Gia ñình, phaân chia quyeàn haønh Choàng—Vôï khoâng phaûi to tieáng. Nhöng ñuïng ñeán Tieàn baïc, thì giöõa Vôï—Choâng khoù traùnh nhöõng gay go caõi vaõ !

Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế

Geneva, 22.03.2012

Web: http://VietTUDAN.net