NguyÍn Væn Sâm dÎch
Lilika Nakos ÇÜ®c coi là tác giä Hy Låp cÆn Çåi khai thác vÃn ÇŠ nhân bän. Bà sanh næm 1903 tåi Athens, có truyŒn ng¡n ÇÀu tay in trên t© tåp chí Europa cûa Pháp.
Mt trong nh»ng truyŒn n‡i ti‰ng cûa bà là Lost Soul (1943) . TruyŒn ng¡n Tình MÅu Tº (Maternity) ÇÜ®c coi là c° Çi‹n và ÇÜ®c dåy ª nhiŠu trÜ©ng ñåi h†c trên th‰ gi§i vì nói lên ÇÜ®c hai m¥t ÇÓi c¿c cûa con ngܪi: dºng dÜng / giúp Ǫ khi thÃy s¿ hoån nån cûa ngÜ©i khác. (NVS)
H† ljn Marseilles Çã hÖn tháng nay rÒi, tråi tœ nån cûa h†, ngÜ©i Armenian, ª ngoåi ô trông giÓng nhÜ m¶t ngôi làng nhÕ. H† sº døng bÃt cÙ thÙ gì có ÇÜ®c Ç‹ che n¡ng Ǫ mÜa: ngÜ©i giàu thì dùng tæng, dùng lŠu, phÀn l§n còn låi không th‹ tìm thÃy gì khä dï tÓt hÖn, bèn tåm trú dܧi nh»ng tÃm thäm treo bÓn góc trên bÓn cái c†c cây. Ai may m¡n hÖn thì tìm ÇÜ®c tÃm väi treo lên bÓn bên Ç‹ che ánh m¥t tr©i chói chang. RÒi thì h† coi Çây là nhà. ñàn ông Ç° xô Çi tìm viŒc-- bÃt cÙ thÜ®ng vàng hå cám viŒc gì cÛng ÇÜ®c-- Ç‹ khÕi bÎ cÖn Çòi hành hå, v§i låi lÛ trÈ còn có chút gì Çó bÕ vô miŒng.
Trong Çám này, th¢ng Mikali không th‹ làm gì ÇÜ®c h‰t. Nó æn bánh mì thØa cûa nh»ng ngÜ©i ª lŠu k‰ bên thÜÖng håi vÙt cho. N¥ng trïu lòng nó khi nhÆn. Nó là th¢ng bé b¿ x¶n, mÜ©i bÓn tu°i rÒi, låi månh khÕe n»a. Làm sao tìm ÇÜ®c công æn chuyŒn làm khi mà th¿c t‰ nó phäi mang trên lÜng gánh n¥ng m¶t ÇÙa bé sÖ sanh? Th¢ng bé ra Ç©i tåo nên cái ch‰t cûa mË nó, tØ lúc Çó t§i gi© khóc i-Ì suÓt ngày vì Çói khát. Làm sao có th‹ chÃp nhÆn cho Mikali làm khi mà chính ngÜ©i ÇÒng hÜÖng v§i nó cÛng Çu°i nó ra khÕi láng vì không chÎu n‡i ti‰ng khóc rï rã liên tøc cûa th¢ng bé, ti‰ng khóc khi‰n h† cä Çêm mÃt ngû. Chính th¢ng Mikali cÛng chán nãn vŠ ti‰ng khóc này. ñÀu óc nó trÓng r‡ng, nó lang thang nhÜ m¶t kÈ vô hÒn. Ch‰t mŒt vì thi‰u ngû và rã r©i, nó luôn phäi lê chân v§i gánh n¥ng Çi‰c tai nhÙc óc trên vai, gánh n¥ng m¶t s¿ ra Ç©i làm cho cu¶c sÓng nó vô vàn kh° sª. ñÙa bé quä Çã ch†n không Çúng lúc cÛng không Çúng ch‡ Ç‹ xuÃt hiŒn trên trái ÇÃt này. Ti‰ng khóc nó làm m†i ngÜ©i chán nãn. H† Çã chÎu Ç¿ng quá nhiŠu kh° løy rÒi, h† thÜÖng håi ܧc mong th¢ng bé ch‰t Çi cho yên thân. NhÜng nó không ch‰t, nó tuyŒt v†ng tìm con ÇÜ©ng sÓng b¢ng cách khóc l§n hÖn báo Ƕng cái Çói khát cûa mình. MÃy ngÜ©i Çàn bà vô tâm Çã bÎt tai låi, và Mikali Çi lang thang nhÜ m¶t th¢ng say. Không ÇÒng xu dính túi Ç‹ mua sºa cho th¢ng bé, không nh© ÇÜ®c ngÜ©i Çàn bà nào trong tråi s¤n lòng giúp cho th¢ng bé bú thép. M¶t chút thôi Ç‹ Ǫ lòng .
M¶t ngày kia, không th‹ chÎu Ç¿ng hÖn n»a, th¢ng Mikali Çi vŠ phía bên kia tråi, vŠ phía tråi cûa ngÜ©i Anatolia: h† cÛng là ngÜ©i tœ nån, trÓn chåy s¿ tàn sát cûa dân Th° ª vùng Ti‹u Á. Có ngÜ©i nói v§i Mikali r¢ng ª ÇÃy có m¶t ngÜ©i Çàn bà có th‹ thÜÖng, giúp th¢ng bé. Nó Çi mà lòng hi v†ng tràn trŠ. LŠu tråi cûa h† cÛng giÓng nhÜ lŠu tråi ª bên nó-- cÛng cái nghèo kh° Çó. MÃy bà già còng lÜng trên såp ván kê sát ÇÃt; trÈ con chân không chÖi v†c ª mÃy vÛng nܧc dÖ. Khi nó t§i nÖi, vài bà già nhÕm dÆy hÕi thæm nó cÀn gì, nhÜng nó ti‰p tøc ti‰n bܧc, chÌ ngØng låi trܧc mt mt cæn lŠu mª cºa có treo hình ñÙc MË, tØ bên trong v†ng ra ti‰ng khóc cûa trÈ thÖ.
"Xin vì ñÙc MË Bác Ái, ñÙc MË mà quš bà Çã th© phÜ®ng,' nó nói b¢ng ti‰ng Hy Låp, 'Hãy thÜÖng håi ÇÙa trÈ mÒ côi ti tình này, cho nó mt chút sºa. Tôi là mt ngÜ©i Armenia khÓn kh° bÀn hèn....'
M¶t thi‰u phø duyên dáng, Çen dòn, hiŒn ra. Trên tay cô mt ÇÙa trÈ Çang bú nút vú mË, sung sܧng tuyŒt cùng, Ç© ÇÅn m¡t lim dim.
Cô ta hÕi, "ñÜa ÇÙa nhÕ coi, trai hay gái vÆy?"
Tim Mikali ÇÆp månh vì vui sܧng. Dæm bäy ngÜ©i hàng xóm ljn gÀn Ç‹ coi, h† giúp Mikali lÃy cái bÎt Ç¿ng th¢ng bé ra khÕi vai nó, h† tò mò chÒm t§i nhìn. Nó dª tÃm khæn ra. MÃy ngÜ©i Çàn bà thét lên nh»ng ti‰ng hãi hùng. Th¢ng bé không còn chút nhân dång gì n»a. Cái ÇÀu bÎ b¿ nhÜ trái bí, thân hình Çã mÕng thiŒt mÕng rÒi còn teo rút låi nhÕ xíu nhÕ xiu. Lâu nay th¢ng bé chÌ có ngón tay Ç‹ bú, ngón tay bây gi© sÜng nª lên, không còn Çút vØa vô miŒng nó n»a. ThiŒt là khûng khi‰p! Chính Mikali cÛng lùi låi vì s® häi.
"MË Öi!" mt ngÜ©i Çàn bà kêu lên, "Çây là m¶t con dÖi hút máu, quä thiŒt rÒi, m¶t con dÖi hút máu! Có s»a, tôi cÛng không dám cho nó bú Çâu."
"Chính là m¶t kÈ phän Chúa!" m¶t ngÜ©i n»a nói trong khi làm dÃu thánh giá. "ñúng là con cûa tøi Th° rÒi!"
M¶t bà già x†m lù khù ljn. "Hu, hu!" bà kêu thét lên khi thÃy th¢ng nhÕ. " Qu› d» Çây mà!' RÒi quay vŠ phía Mikali bà quát tháo: " ñi ! ñi ra khÕi ch‡ nÀy ngay, ÇÒ ôn hoàng dÎch lŒ xui xÈo, ÇØng có xéo t§i ch‡ nÀy n»a nha. MÀy Çem tai vå låi cho tøi tao Çó!"
RÒi thì tÃt cä b†n xúm låi Çu°i xô, Çe d†a nó. M¡t nó nhè nhoËt, nó ra Çi, mang theo ÇÙa nhÕ vÅn còn bÎ cÖn Çói hành hå.
Không th‹ làm gì ÇÜ®c h‰t, ÇÙa nhÕ Çä bÎ k‰t án tº b¢ng cách bÕ Çói rÒi. Chính Mikali cÛng cäm thÃy vô cùng cô ÇÖn và tuyŒt v†ng. M¶t luÒng hÖi lånh chåy dài trên sóng lÜng khi nó nghï t§i Çang mang trên lÜng mình m¶t con quái vÆt. Nó ngã vÆt xuÓng trên bóng mát cûa m¶t cæn lŠu. Tr©i vÅn còn quá Ãm. Khung cänh trãi r¶ng ra trܧc m¡t nó là m¶t giäi ÇÃt r¶ng, khô c¢n, ÇÀy dÅy rác r‰nh. Còi trÜa kêu lên tØ Çâu Çây. Ti‰ng còi g®i nó nh§ r¢ng mình không æn gì h‰t tØ hôm trܧc. Phäi lÕn ra ngoài phÓ, quanh mÃy quán cà-phê ngoài ÇÜ©ng, bóc trm mÃy mi‰ng bánh mì æn d« dang còn bÕ låi trên dïa m§i ÇÜ®c; hay là løc l†i trong mÃy thùng rác ki‰m món gì mà chó chÜa æn. Thình thình nó cäm thÃy cu¶c Ç©i sao mà ÇÀy nh»ng kinh hoàng, nó ÇÜa tay lên che m¥t, khóc trong n‡i tuyŒt v†ng vô b©.
Khi nó ng»ng m¥t lên, mt ngÜ©i Çàn ông Çang ÇÙng trܧc m¥t nó, ngó xuÓng. Nó nhÆn ra Çây là ngÜ©i Tàu thÜ©ng ljn tråi bán mÃy thÙ trang sÙc rë tiŠn làm b¢ng giÃy hay là nh»ng thÙ lÄm cÄm Ç‹ móc vô vòng tay, chú bán mà không thÃy ai mua. ThÜ©ng thÜ©ng ngÜ©i ta trêu ch†c chú vì màu da và Çôi m¡t x‰ch, b†n nhÕ hát ghËo: "C¡c chú ba tàu th¢ng nào cÛng nhÜ th¢ng nÃy, th¢ng nào láng cháng Çu°i cha nó Çi vŠ Tàu..."
Mikali thÃy chú nhìn xuÓng nó trìu m‰n, môi mÃp máy nhÜ muÓn nói ÇiŠu gì. RÒi thì chú nói: 'ñØng khóc, ÇØng khóc chú bé..." RÒi røt rè nói thêm: 'ñi theo tôi...."
Mikali chÌ có th‹ trä l©i b¢ng cái l¡c ÇÀu; nó muÓn chåy trÓn. Nó tØng nghe bi‰t bao nhiêu là chuyŒn kinh khûng vŠ s¿ tàn ác cûa ngÜ©i phÜÖng ñông rÒi! Ÿ tråi nó còn nghe cä nh»ng chuyŒn nhÜ h† có thói --- giÓng ngÜ©i Do Thái--- Çi b¡t cóc trÈ con Công giáo vŠ gi‰t Ç‹ uÓng máu!
NhÜng ngÜ©i Çàn ông kia vÅn ÇÙng Çó, không nhúc nhích. Vì vÆy trong lúc quá tuyŒt v†ng, Mikali Çã Çi theo ông ta. Còn chuyŒn gì xÃu tŒ hÖn n»a có th‹ xäy ra cho nó chÙ? Nó Çi mà run rÄy, y‰u nh§t, gÀn té v§i th¢ng nhÕ. NgÜ©i Tàu ljn gÀn nó, £m giùm nó ÇÙa nhÕ, ôm vào lòng, trìu m‰n.
H† qua nhiŠu khu ÇÃt trÓng, rÒi thì rë vô con l¶ nhÕ dÅn ljn mt cái lŠu g‡ có vÜ©n rau nhÕ bao quanh. Ông ta ngØng trܧc cºa, v° tay hai cái. Có ti‰ng bܧc chân nhè nhË bên trong, mt ngÜ©i nhÕ thó bܧc ra mª cºa. Nhìn thÃy ông ta, khuôn m¥t ngÜ©i Çàn bà rång r« lên rÒi thì mt nø cÜ©i hånh phúc nª ra. Bà ta chào h†, ÇÖn giän. Khi Mikali ÇÙng chôn chân ª Çó, bÓi rÓi thì ngÜ©i Tàu nói v§i nó: 'Vô Çi chÙ; ÇØng ngåi ngùng gì h‰t. ñây là v® cûa tôi."
Mikali Çi vào trong, phòng rng hÖn mình tܪng, chia ra ª giºa b¢ng m¶t tÃm bình phong giÃy màu. M†i ch‡ ÇŠu såch së ngæn n¡p, dÀu r¢ng có vë bÀn hàn. Trong m¶t góc nhà, nó thÃy mt cái nôi mây.
"ñây là con tôi," thi‰u phø nói trong khi duyên dáng nghiêng ÇÀu vŠ m¶t bên, cÜ©i v§i nó. "Con tôi rÃt nhÕ, ÇËp l¡m; ljn Çây coi."
Mikali ljn gÀn, thÀm thán phøc. M¶t ÇÙa nhÕ bø bÄm, nܧc da không Çen nhÜ mË nó, Çang ngû thanh bình, ÇÜ®c Ç¡p b¢ng m¶t tÃm väi có nh»ng thêu móc b¢ng vàng, giÓng nhÜ m¶t ti‹u vÜÖng gia.
RÒi thì ngÜ©i chÒng kêu v® låi, m©i v® ngÒi xuÓng chi‰u, không nói l©i nào, ông Ç‹ lên Çùi nàng ÇÙa nhÕ Çang ch‰t Çói rÒi cúi ÇÀu thÆt sâu trܧc v®. NgÜ©i Çàn bà ngåc nhiên cúi xuÓng, kéo tÃm väi che ÇÙa nhÕ ra. HiŒn ra trܧc m¥t nàng ÇÀy Çû tÃt cä b xÜÖng kinh khûng cûa nó. Nàng kêu lên-- m¶t ti‰ng kêu thÜÖng håi tuyŒt cùng-- rÒi £m ÇÙa nhÕ xi‰t vào ch‡ trái tim, cho bú. V§i m¶t cº chÌ dung dÎ, bình thÜ©ng, nàng kéo våt áo phû b vú cæng sºa, ÇÙa trÈ Çáng thÜÖng, háo Çói Çang bú chùn chøt ª Çó.
(dÎch theo bän ti‰ng Anh)
Texas, Dec. 2002
No comments:
Post a Comment