Sơn Trung
Sau 1975, nhiều nghề cũ mới đã phát triển tại Việt Nam như nghề buôn bán chợ trời, nghề đào rác Mỹ, nghề tìm trầm, nghề tìm máy bay Mỹ, nghề tìm xác chết Mỹ, nghề tìm mộ tử sĩ, và nghề đào vàng. Trong bài này, chúng tôi xin nói về nghề tìm vàng.
Không hiểu tại sao sau 1975, ở Việt Nam chỗ nào cũng có vàng. Trước đây chúng ta chỉ nghe nói vàng Bồng Miêu ở Quảng Ngãi. Có lẽ Trời Phật thương dân Việt đọa đày, nghèo khổ vì chiến tranh cho nên ban phát vàng bạc xuống cho dân ta. Trước 1975, một ông bạn tôi là trung úy ở Phan Rang có tìm được một chỗ có vàng, ông bạn nhờ tôi tìm người phân kim thì họ cho biết là vàng còn non. Không biết ai là người đầu tiên tìm ra vàng, và tại sao lại tìm ra vàng. Có nhiều người cho rằng khởi đầu là do việc tìm rác Mỹ tại những nơi xa xôi như Long Bình, Chu Lai, Plei Me. Có người tìm được răng vàng, nhẫn vàng. Có người tìm được những thỏi vàng. Một đồn mười, mười đồn trăm, người ta rủ nhau đi tìm vàng. Trước là đào tại hố rác Mỹ, sau lan rộng đến những nơi khác. Vàng ở ngoài bắc thì ít và chỉ là lấm tấm. Vàng từ Huế trở vào thì nhiều và to, có khi là cả khối nguyên, nhưng phần nhiều chỉ là quặng, phải qua sự phân chất. Vàng có nhiều hình dạng. To bằng nắm tay hoặc là như gói mì ăn liền, nghĩa là từng sợi xoắn laị với nhau. Có người đuợc hai ba ký. Có người đào được vài lạng, có người đuợc vài chỉ. Đó là hoàn toàn may rủi. Vàng có nhiều ở vùng Nha Trang, Quảng Nam, Quảng Ngãi. Vàng phần nhiều ở núi rừng. Người ta tìm mò, không có máy móc dụng cụ, không có phương pháp gì ráo trọi. Hễ nơi nào có người tìm được vàng là cả bọn xúm lại. Sự tranh giành, cãi cọ, đấm đá là chuyện hiển nhiên. Vì vậy, người ta thường rủ anh em, họ hàng hay bạn bè để chia quyền lợi và bảo vệ cho nhau. Dân trong Nam lính tráng đi tù về không nghề nghiệp rủ nhau đi đào vàng. Dân ngoài bắc trốn Hợp tác xã, một ngày không được lon gạo cũng rủ nhau vào nam tìm vàng. Người ta đào sâu xuống một hai thước, có khi ba bốn thước tây, tạo thành một cái giếng. Không có kinh nghiệm, không có khoa học chỉ đạo, họ làm ẩu, làm mò, nhiều vụ sụp hầm chết người. Tìm được quặng vàng, người ta đãi vàng tại chỗ hoặc phải ra sông. Nhiều nơi tập trung cả trăm, cả ngàn người. Đây là một dịp béo bở cho công an địa phương. Công an hạch hỏi giấy tờ. Công an phân lô cấp đất, cấp giấy phép đào vàng. Mỗi giấy phép là hàng trăm ngàn, hàng triệu bạc. Nếu nơi nào nhiều vàng thì người tứ xứ đổ về. có cơ sở phân kim, có nơi thu mua vàng, có quán cà phê, hủ tiếu, có nhà trọ, có em út, và dĩ nhiên có các tay anh chị, có cướp bóc như là như là cái xã hội miền tây Hoa kỳ trong cơn sốt đào vàng ở thế kỷ trước. Nếu chỗ nào trở thành quy mô lớn lao, dân đào được nhiều vàng thì chính quyền tỉnh, chính quyền trung ương xía vào, đuổi dân và đảng độc quyền đào vàng mặc dầu đã cấp giấy và bán đất!
Ca dao có câu về thân phận người nghèo:
‘ Cây khô xuống nước cũng khô,
Phận nghèo đi đến nơi mô cũng nghèo’
Đa số người đi đào vàng là người nghèo. Một số người đào được vài ký vàng thì dĩ nhiên là trở nên người giàu sang phú quý. Một số người nghèo cũng nhờ đào vàng mà cải thiện đời sống. Nhưng đa số thì điêu tàn vì nhiều lý do. Thứ nhất là đất ở nơi có vàng thường rất độc. Bệnh sốt rét là một bệnh kinh khủng. Những người tham dự đào vàng phải nằm sương gió, bị muỗi độc, nhất là bệnh sốt rét cấp tính ở Việt Nam chỉ vài ngày thôi là đủ đi đong! Rồi nạn sụp hầm làm cho bán thân bất tọai hay gảy chân tay, bầm dập thân thể. Nạn cướp bóc, đâm chém có thể làm cho nạn nhân phải nằm nhà thương vài tháng. Thế là bao chỉ vàng kiếm được không đủ tiền thuốc. Chỉ làm giàu cho các ông bác sĩ chuyên tu, y sĩ tại chức và y tá nông thôn. Một ông bạn trẻ đi tù về thất nghiệp, sắp sửa đi diện H.O. nghe theo bạn bè đi đào vàng. Kết quả thì anh cũng nâng cấp được căn nhà lụp xụp cho vợ con nhưng anh đã phải bán mình cho ma thiêng nước độc để lấy vài chỉ vàng mong manh !
Nước ta hiện nay do cộng sản nắm quyền, mọi quyền lợi lớn bé, trong nước và ngoài nước đều do cộng sản mặc tình thao túng. Tiền viện trợ, tiền cứu trợ, tiền vay ngân hàng quốc tế, cho đến ruộng đất, cà phê, thịt cá trong nước cũng do cộng sản nắm giữ. Nghề đào vàng cũng vậy. Dân chỉ là lao công ăn chút cơm thừa canh cặn để rồi hoặc mang bệnh tật, hoặc chết vì ma thiêng nước độc, bao lợi lộc vẫn là vào tay công an địa phương và các tổ chức đảng.
Xin Đoc :
VĂN Học
No comments:
Post a Comment