Ba thaân yeâu,
Tính ñeán hoâm nay thaém thoaùt Ba ñaõ ra ñi ñöôïc hôn moät thaùng; hôn moät thaùng trôøi troâi qua vôùi traøn ñaày nhôù thöông cuûa maù vaø taát caû anh chò em chuùng con cuøng caùc chaùu noäi ngoaïi cuûa ba.
Toái nay, laïi thao thöùc khoâng nguû ñöôïc, vaøo baøn thôø con thaép neùn höông traàm daâng leân Ba. Nhìn di aûnh Ba, aùnh maét thaät oai nghi trung tröïc, khuoân maët ñaày bao dung nhu haäu, bieát bao nhieâu kyû nieäm buoàn vui laïi trôû veà trong kyù öùc con. Moät trong nhöõng kyû nieäm maø con khoâng bao giôø queân ñöôïc laø ngaøy con gaëp laïi Ba sau nhöõng thaùng ñôïi naêm chôø vôùi nhöõng öu saàu lo laéng maø maù vaø chuùng con chæ coøn bieát baáu víu vaøo nguyeän caàu Trôøi Phaät...
Vôùi ngoøi buùt vuïng veà, con chæ muoán ghi cheùp laïi ñaây ngaøy con ñi thaêm nuoâi Ba, chuyeán ñi töø Saøi Goøn ra mieàn röøng nuùi Baéc Vieät ñeå ñöôïc gaëp ba taïi traïi caûi taïo Thanh Hoaù vaøo naêm 1979. Chuyeán thaêm nuoâi ñoù, con coøn nhôù roõ laø vôùi neùt maët can ñaûm Ba ñaõ giaáu ñi hai haøng nöôùc maét ñeå nhöôøng laïi cho nhöõng neùt ñaêm chieâu nhöng thaät bình tónh, vaø nhöõng lôøi Ba noùi cho con nghe, ... taát caû laø moät cuoán phim dó vaõng ñöôïc quay laïi raát roõ neùt.
Treân chuyeán xe löûa Saøi Goøn - Thanh Hoùa, con ngoài giöõ chaët hai chieác gioû maây beân trong chöùa ñaày aáp tình thöông vaø quaø ñem ñi thaêm Ba. Toái hoâm tröôùc, Maù ñaõ caån thaän ngoài goùi gheùm thöùc aên vaø caùc vaät duïng caàn thieát; trong ñoù coù caû chai daàu khuynh dieäp cho ba. Vôùi aùnh maét xa xaêm, Maù ñaõ keå cho con nghe caâu chuyeän maø laàn ñaàu tieân trong ñôøi con ñöôïc nghe ñeán.
Moät buoåi saùng naêm xöa, khi Maù chuyeån buïng sinh con, Ba ñaõ ñöa Maù vaøo nhaø hoä sinh Coâ An ôû Ñaø Naüng; xong roài Ba trôû veà nhaø ñeå laáy theâm vaøi thöù caàn duøng cho Maù. Khi Ba ñang loay hoay xeáp caùc thöù vaøo gioû thì vuù Xaø chaïy veà baùo tin raèng Maù ñaõ sinh CON GAÙI, meï troøn con vuoâng. Ba möøng quaù! Thay vì laáy chai Eau de Cologne raéc vaøo ñaàu, ba ñaõ laáy nhaàm chai daàu khuynh dieäp raéc khaép ngöôøi. Xaùch gioû vaøo nhaø hoä sinh thaêm hai maù con, ba sung söôùng beá con nöïng nòu. Maù baûo muøi daàu khuynh dieäp treân ngöôøi Ba ñaõ baùm vaøo ngöôøi con maõi ñeán maáy ngaøy sau môùi heát! ... Caâu chuyeän deã thöông chöù ba nhæ! Nhöng cuõng deã laøm con khoùc vì ngaøy tröôùc ba ñaõ raéc daàu khuynh dieäp vaøo ngöôøi chaïy ñi thaêm con, caùi ngaøy con môùi caát tieáng khoùc chaøo ñôøi, thì nay con laïi laø ngöôøi ñem chai daàu khuynh dieäp ñi tieáp teá cho Ba, ñeå phoøng trong choán lao tuø Ba coù maø duøng nhöõng khi traùi gioù trôû trôøi ...
Chieác xe löûa cöù ì aïch. Trong gioù, muøi daàu khuynh dieäp nhö cuõng ñang phaûng phaát ñaâu ñaây vôùi hình aûnh Ba beá nöïng con naêm naøo ...
Con coøn nhôù roõ nhöõng ngaøy Maù vaø con troâng chôø tin töùc Ba. Ngaøy roài laïi ngaøy, Maù vaø con nhö ñöùng ñoáng löûa, nhö ngoài ñoáng than. Khoâng ñôïi chôø ñöôïc nöõa, hai meï con ñaõ lieàu ñi kieám Ba ôû khaép caùc traïi tuø. Moãi buoåi saùng, con vaø Maù ra chôï, mua naûi chuoái vaø ñoøn baùnh teùt cho vaøo chieác bao ni loâng nhoû; xong con laáy giaáy ghi teân Ba cho vaøo ñoù. Töø traïi naøy qua traïi khaùc, töø khaùm Chí Hoaø, traïi giam tuø chính trò Phan Ñaêng Löu ôû Gia Ñònh, Buøi Gia Maäp, ... ñeán traïi tuø Suoái Maùu taïi Bieân Hoaø, Kaø Tum gaàn nuùi Baø Ñen, traïi giam Bình Döông, ...
Cöù ñeán moãi traïi, hai meï con laïi naên næ teân coâng an gaùc coång ñem chuoái vaø baùnh vaøo tìm ñöa cho Ba. Maù vaø con ñôïi truôùc coång traïi nhieàu khi ñeán saãm toái teân caùn boä môùi trôû ra, thaåy chieác bao laïi cho maù vaø laïnh luøng baûo: "ÔÛ ñaây khoâng coù teân naøy!"
Sang ngaøy hoâm sau, hai meï con laïi daét nhau ñeán traïi giam khaùc, ñôïi caû ngaøy trôøi. Tröa ñeán, ñoùi buïng hai meï con môû côm naém hoaëc baùnh mì khoâ ra aên. Con coù ñem theo chieác chieáu coùi nhoû, khi tröa ñeán maù nhoïc quaù, con tìm moät boùng caây beân kia ñöôøng ñoái dieän vôùi traïi tuø vaø traõi chieác chieáu ra cho maù nghó. Tuoåi giaø söùc yeáu, Maù co quaép naèm thieáp ñi döôùi aùnh naéng gay gaét luùc naøo khoâng hay. Nhìn khuoân maët xanh xao vaø thaân theå gaày goø cuûa maù, loøng con ñôùn ñau, vaø laïi caøng uaát ngheïn khi nghó ñeán Ba, khoâng bieát hieän coù coøn soáng hay thaân xaùc ñaõ bò vuøi daäp taïi moät xoù xænh naøo ñoù? Hình phaït daønh cho ngöôøi meï giaø cuûa chuùng con thaät naëng neà vaø taøn nhaãn quaù! Noãi troâng chôø saàu thaûm ñaõ gieát laàn gieát moøn Maù. Ai ñaõ aùc ñoäc vaø nham hieåm duøng söï chia caùch ñoù ñeå laøm ngoùn ñoøn ñaùnh vaøo thaân xaùc tieàu tuïy cuûa caùc baø meï vaø caùc baø vôï Vieät Nam sau muøa chieán chinh?
"Gieát nhau chaúng phaûi dao Caàu,
Gieát nhau baèng caùi öu saàu gôùm chöa?"
Coù laàn, Maù vaø con ñôïi töø saùng ñeán toái, coù teân caùn boä töø xa tieán laïi gaàn, ñi hai tay khoâng. Con möøng quaù, ngôõ raèng quaø ñaõ ñöôïc giao cho Ba roài. Gaëp Maù vaø con, haén chæ laïnh luøng baûo: "Veà ñi, khoâng coù ôû ñaây!". Ñeå niuù keùo nguoàn hy voïng, con hoûi theo vôùt vaùt: "Coøn baùnh vaø chuoái ... " Haén ñaõ caét ngang lôøi con traû lôøi coäc loác: "AÊn roài!" Hai meï con laïi thaát voïng, daét díu nhau ra beán xe ñoø, ñoùn xe veà nhaø ñeå chuaån bò cho cuoäc tìm thaêm ngaøy hoâm sau ...
Moät buoåi saùng, vì maù quaù meät neân con muoán maù nghæ ôû nhaø moät ngaøy. Con ñi moät mình ñeán traïi giam Bình Döông. Ñang lang thang tröôùc coång traïi thì tình côø gaëp anh Thoï, chaùu ruoät cuûa Ba, ñi ngang qua. Luùc aáy anh Thoï laøm ngheà söûa khoùa vaø bôm möïc vaøo vieát Bic cuõ. Anh Thoï chaïy ñeán, con cho bieát laø ba ñaõ bò baét vaø bò giam ôû ñaâu thì khoâng ñöôïc bieát neân ñang ñi luøng kieám Ba. Anh Thoï oøa leân khoùc, nghó ñeán ngöôøi chuù ruoät ñaõ thöông mình nhö con. Tröa hoâm ñoù, anh Thoï daãn con veà nhaø; nôi anh ôû caùch traïi tuø Bình Döông khoâng bao xa. Anh Thoï quaäy nöôùc chanh cho con uoáng. Chò Thoï thoåi theâm côm môøi con aên. Buoåi aên tröa aáy, oâi chao ôi thaät laø traøn ñaày tình thöông. Caùi ngaøy hoâm aáy, tuy bò coâng an gheû laïnh tröôùc traïi giam, nhöng vôùi caùi tình nghóa ruoät thòt trong hoaïn naïn maø anh chò Thoï buø ñaép, con caûm thaáy ñöôïc an uûi raát nhieàu.
Ngöôøi haøng xoùm laém luùc aùi ngaïi ñaõ noùi kheùo vôùi Maù raèng: "Chaéc baø vaøo Chuøa xin leã Caàu An cho oâng nhaø ñi ..." Maù vôø nhö khoâng nghe thaáy, ñi quay vaøo nhaø trong; Maù khoâng daùm ñoái dieän vôùi moät söï khoâng bieát laø coù thaät hay khoâng.
Tuy thaát voïng nhöng Maù vaø con khoâng tuyeät voïng ba aï. Roøng raõ sau nhöõng naêm thaùng bieàn bieät, maù vaø con nhaän ñöôïc laù thô ñaàu tieân Ba gôûi veà töø choán lao tuø. Caàm thô ba, con khoâng bieát thaät söï laø mình mô hay tænh.
Hai meï con ñoïc ñi ñoïc laïi bao nhieâu laàn, ñoïc ñeán thuoäc loøng. Nhìn tuoàng chöõ vieát nghieâng nghieâng, ñeàu ñaën vaø raén roûi cuûa Ba con möøng laém vì thaáy noù chöùa ñöïng taát caû moät söï bình tónh cuûa taâm hoàn Ba. Maù ñaõ daùn thô ba leân töôøng, ñeå haèng ngaøy haõnh dieän nhìn thaáy söùc soáng cuûa ba ...
Sau ba ngaøy ñeâm laëng leõ traàm tö, tieáng huù inh oûi cuûa coøi xe löûa khi ñeán nhaø ga ñaõ ñaùnh thöùc con veà thöïc taïi. Caûnh vaø vaät treân saân ga Thanh Hoùa troâng thaät ñieâu taøn. Ñang bôõ ngôõ thì nghe tieáng goïi teân con, vôùi gioïng run run: "Chaùu Nguyeät ôi !" Con quay laïi thì thaáy Baùc Phieân, Baùc ñaõ ñöôïc con baùo tin laø seõ ñi thaêm Ba neân Baùc ñaõ ra nhaø ga ñoùn con ñeå ñi cuøng.
Ñeâm hoâm aáy, con vaø Baùc Phieân taïm truù taïi nhaø Ga Thanh Hoaù ñeå saùng hoâm sau tieáp tuïc cuoäc haønh trình. Con traàn troïc, chæ mong trôøi mau saùng ñeå ñöôïc ñi gaëp Ba. Möa khuya raû rích, tieáng gioù huù trong ñeâm, mang ñeán cho con caùi laïnh buoát ruoät vaø caøng caøo xeù cho noãi buoàn theâm thaém thía. Baùc Phieân cuõng thao thöùc.
Hai Baùc chaùu taâm söï raát nhieàu. Baùc keå laïi nhöõng ngaøy xa xöa khi Baùc laøm chuû söï phoøng böu ñieän beân Laøo, Baùc thöôøng xuyeân nhaän ñöôïc thô cuûa Ba vieát töø tröôøng hoïc taïi Haø Noäi gôûi ñeán. Baùc Phieân, Baùc Toaøn vaø Ba, moà coâi caû cha laãn meï töø taám beù neân raát thöông yeâu ñuøm boïc laãn nhau. Ngaøy cöôùi cuûa Ba Maù, Baùc veà döï vaø ñem theo moät böùc tranh sôn maøi treân coù hình ñoâi chim non vaø lôøi chuùc: "Saéc caàm hoøa hôïp" ñeå laøm quaø cöôùi cho Ba Maù. Baùc cuõng ñaõ taëng rieâng Ba moät caây buùt maùy treân coù khaéc chöõ "Quyønh-Taán". Baùc Phieân ñaõ keå cho con raèng vaøo naêm 1954, tröôùc khi taám maøn saét keùo xaäp xuoáng ñeå chia ñoâi ñaát nöôùc Vieät Nam taïi vó tuyeán thöù 17; töø Ñaø Naüng Ba ñaõ voäi vaøng ra taän mieàn Baéc kieám Baùc ñeå ñoùn Baùc vaøo Nam. Thaät laø khoâng may, luùc aáy Baùc bò keït beân Laøo khoâng veà kòp ñieåm heïn laø caàu Theâ Huùc, nôi maø Ba ñaõ ñôïi Baùc cho ñeán ngaøy cuoái cuøng cuûa hieäp ñònh Geneøve. Baùc ñaõ aân haän raát nhieàu khi bò keït ôû laïi mieàn Baéc, ñeå roài Baùc ñaõ laøm nhaân chöùng soáng cho thôøi cuoäc. Baùc naøo ngôø coù moät caùi cheá ñoä khoán naïn vaø baát nhaãn nhö theá! Töø ga Thanh Hoaù ñeán traïi tuø giam Ba thì chæ coù moät phöông tieän duy nhaát laø xe ñaïp, neáu khoâng muoán cuoác boä. Baùc Phieân cho bieát oâ-toâ chæ daønh rieâng cho caùn boä nhaø nöôùc. Baùc Phieân ñaõ thueâ ñöôïc cho con chieác xe ñaïp chieàu hoâm qua. Saùng sôùm, hai baùc chaùu leân ñöôøng, coät chaët hai gioû quaø naëng tróu cho Ba sau xe ñaïp.
Ñöôøng ñi gaäp gheành soûi ñaù, ñaâu ñaâu cuõng laø röøng, laø "hình khe theá nuùi gaàn xa, döùt thoâi laïi noái thaáp ñaø laïi cao". Doïc ñöôøng laø nhöõng ñoài lim, laø nhöõng daãy soan maø nhöõng thaân lim thì laïnh luøng ñöùng söõng, coøn nhöõng caùnh hoa soan traéng thì tôi taû rôi. Con thaàm nghó, neáu ñaây laø moät cuoäc du ngoaïn cuûa Ba thì chaéc laø hoàn thô cuûa Ba seõ phong phuù laém! Nhöng than oâi, Ba ñaõ trôû veà ñaát Baéc trong hoaøn caûnh eùo le vaø gian khoå quaù. Nhöõng thaân caây lim tröôùc maét con luùc baáy giôø chaúng khaùc gì nhöõng thaùp canh choùt voùt cuûa traïi giam maø keû thuø döïng leân ñeå vaây buûa vaø kieàm toûa Ba cuøng nhöõng ngöôøi tuø caûi taïo khaùc. Nhöõng caùnh hoa tôi taû kia, trong loøng con, laø nhöõng gioït nöôùc maét khoå ñau cuûa ñoàng baøo ñang tuoân traøo tröôùc nhöõng haønh haï ñuû ñieàu cuûa cheá ñoä môùi.
Khaép nôi laø nhöõng con ñeøo, con doác, khi thì voàng leân cao, khi nhaøo xuoáng thaáp. Xe ñaïp cuûa hai baùc chaùu bò xoùc maïnh, nhoài leân nhoài xuoáng, ñöôøng ñi thaät gian nan vaát vaû. Roài tröa ñeán, naéng gay gaét, khoâng moät côn gío thoaûng. Thieân nhieân cöù nhö laø moät böùc tranh thuûy maïc ñöùng laëng cheát. Moà hoâi vaõ ñaày, nhöng con vaø Baùc Phieân cöù laëng leõ coá gaéng ñaïp xe ñi.
Ñeán moät nhaùnh soâng nhoû, coù chieác caàu treo baêng ngang. Con vaø Baùc Phieân xuoáng xe, thaän troïng töøng böôùc daét xe ñaïp qua caàu. Khi sang ñöôïc moät nöõa caàu thì vaøi song tre cuûa chieác caàu eûo laõ bò gaõy, keâu leân raêng raéc! Nhìn nöôùc chaûy xieát döôùi kia, con lo sôï cho hai gioû quaø cuûa Ba, neáu chaúng may bò rôùt xuoáng thì ñau loøng quaù! Tieán thoaùi löôõng nan, con vaø Baùc Phieân ñaõ ñeå hai xe ñaïp naèm xuoáng, caån thaän gôõ giaây coät cuûa hai chieác gioû maây ra. Con vaø Baùc Phieân laáy giaây buoäc chaët gioû vaøo löng, moãi ngöôøi coõng moät gioû quaø. Moät tay vôùi ra sau giöõ laáy gioû, coøn tay kia baùm laáy giaây treo, vaø thaáp ngöôøi xuoáng töø töø, roài con vaø Baùc Phieân leát boø ñi chaàm chaäm nhö hai con seân. Ñem ñöôïc hai gioû quaø troïn veïn sang caàu beân kia, hai baùc chaùu nhìn nhau thôû phaøo nheï nhoõm.
Sau ñoù, Baùc Phieân vaø con laïi phaûi trôû laïi giöõa chieác caàu ñeå cuõng laïi raát caån thaän leát ñaåy xe ñaïp qua caàu. Con möøng thaàm ñaõ thuyeát phuïc ñöôïc Maù ôû laïi nhaø. Bieát tröôùc ñöôøng ñi ñaày khoå cöïc, maëc daàu Maù cöù khaêng khaêng ñoøi ra taän traïi tuø mieàn Baéc ñeå thaêm Ba, con ñaõ nhaát ñònh khoâng muoán Maù ñi nhaát laø baáy giôø caùi bònh ñau thaáp khôùp xöông ñang haønh haï Maù. Quay ñaàu laïi nhìn chieác caàu treo rung rinh, con caøng thaám thía hôn caùi yù nghóa cuûa caâu "Ñoaïn tröôøng ai coù qua caàu môùi hay"... Con laïi caøng thaáy thöông Ba Maù hôn vì vôùi bieát bao khoù khaên, nhoïc nhaèn vaø hy sinh, ñaõ nuoâi anh chò em chuùng con lôùn leân qua bieát bao nhieâu naêm Vieät Nam khoùi löûa ...
Ñeå laáy söùc, hai baùc chaùu giôû côm naém muoái vöøng ra aên vaø uoáng voäi nguïm nöôùc voái xong thì laïi tieáp tuïc ñi cho kòp giôø thaêm nuoâi. Doïc ñöôøng, ñang ñaïp xe, con gaëp moät cuï giaø gaùnh miaù ngang qua. Nhöõng thanh miaù môùi ñoán troâng laù coøn xanh töôi quaù. Con bieát xöa nay ba vaãn thích miaù, coù laàn Ba keå raèng hoài coøn ñi hoïc ôû Haø Noäi, luùc ñi Laøo thaêm Baùc Phieân Ba ñaõ ñöôïc aên miaù Thanh Hoaù, raát ngoït, ngon vaø nhieàu nöôùc. Thö gôûi veà nhaø Ba noùi raêng Ba coøn toát neân khi thaêm nuoâi khoûi lo thuoác ñau raêng. Con chua chaùt nghó raèng sau bao nhieâu naêm trong caùi traïi tuø khoå sai, tuy tuoåi ñaõ gaàn baûy möôi, nhöng raêng Ba ñaõ nhieàu laàn caén chaët ñeå chòu ñöïng söï ñoïa ñaøy neân coù leõ vì theá maø raêng cuûa Ba nay vaãn coøn chaéc ñeå nhai nhöõng loùng miaù maø Ba vaãn thích naêm xöa. Tuy xe ñaõ naëng haønh lyù, con vaãn döøng laïi, mua cho ñöôïc miaù cuûa cuï giaø. Con löïa nhöõng thanh miaù ngon nhaát, chaët thaønh töøng khuùc nhoû, kheä neä oâm coät vaøo xe.
Treân ñöôøng vaøo traïi giam, gaàn moät chaân nuùi, con thaáy coù teân coâng an caàm suùng ñöùng canh hai ngöôøi tuø ñang hì huïc ñaøo moät caùi loã saâu hình chöõ nhaät. Gaàn beân laø moät xaùc ngöôøi hình nhö ñöôïc boù vaøo maûnh vaûi boá vaø ñaët naèm treân moät chieác ki baèng tre. Hai ngöôøi naøy ñang söûa soaïn nôi an nghæ cuoái cuøng cho moät ngöôøi baïn tuø cuøng traïi giam ñaõ khoâng may liaø ñôøi hay laø ñaõ may maén xa maõi caùi choán kieáp ñoïa ñaøy ... Laùc ñaùc gaàn ñaáy laø nhöõng naám moä coù ñaát phuû leân cao troâng haõy coøn môùi, treân coù caém chieác coïc. Chaéc teân cuûa ngöôøi quaù coá ñaõ ñöôïc anh em baïn tuø khaéc voäi vaøo chieác coïc ñoù. Caûnh thaät laø tang thöông vaø loøng thaät laø teâ taùi ... Con nghe tieáng Baùc Phieân, ñaïp xe phiaù tröôùc ngoaùi ñaàu laïi, vôùi gioïng thaät laø ngheïn ngaøo vaø an uûi "Thoâi chaùu Nguyeät aï, ñöøng nhìn nöõa ..."
Khi ñeán traïi thì trôøi ñaõ quaù ngoï, tim con ñaäp maïnh, maét con ñaûo quanh nhìn töù phía. Laûng vaûng gaàn xa laø nhöõng teân caùn boä ... Trôøi ôi, con thaáy ba ñang lao ñoäng ñaèng kia. Maét ñaãm leä, con muoán gaøo keâu, nhöng con coá neùn vì sôï phaïm noäi qui traïi seõ khoâng ñöôïc thaêm gaëp Ba. Thaân hình tieàu tuïy, aùo quaàn taû tôi, toùc baïc phô, Ba ñang cuøng vôùi hai ngöôøi tuø khaùc keùo chieác xe boán baùnh coïc caïch maø treân ñoù laø nhöõng taûng ñaù thaät lôùn. Con ñaõ thaàm hoûi, giöõa tröa naéng gaét, chaân ñaïp ñaát, ñaàu ñoäi trôøi, Ba vaø nhöõng ngöôøi baïn tuø chuyeån ñaù ñi ñaâu vaø ñeå laøm gì? Nhöng lieàn sau ñoù con lieác maét thaáy moät ñoáng ñaù raát lôùn tröôùc coång traïi. Thì ra keû thuø ñaõ duøng nöôùc soâng coâng tuø ñeå xaây döïng traïi tuø, ñeå chuùng saün saøng giam caàm taát caû nhöõng ai choáng laïi caùi cheá ñoä baïo taøn cuûa chuùng. Sau nhieàu naêm soáng döôùi cheá ñoä môùi naøy, chính maét con ñaõ thaáy, tai con ñaõ nghe raát nhieàu chuyeän thaâm ñoäc phi nhaân maø con khoâng theå töôûng töôïng raèng coù theå coù ñöôïc.
Baùc Phieân giöõ xe vaø quaø tröôùc coång traïi, con bình tónh vaøo trong trình giaáy. Thaáy maët con ñoïng ñaày nöôùc maét, teân caùn boä nhe raêng cöôøi nham nhôû: "Kiaø chò, ñöôïc ñi thaêm ngöôøi nhaø thì chò phaûi vui chöù sao laïi khoùc theá kia?" Con laáy tay aùo chuøi, gaït nöôùc maét vaø chæ bình thaûn traû lôøi: "Côn gioù thoåi nhieàu buïi quaù!" Teân caùn boä haùch dòch baûo con laø ñaõ treã giôø thaêm nuoâi roài neân con vaø Baùc Phieân phaûi ñôïi ñeán saùng ngaøy hoâm sau môùi ñöôïc gaëp Ba.
Toái hoâm aáy, con vaø Baùc Phieân ñaõ ngoài boù goái trong nhaø ñôïi. Nhaø ñôïi ñöôïc choáng leân baèng boán ñaø lim, maùi thì lôïp baèng nöùa vôùi nhöõng taám vaùch ñaùnh baèng coû tranh, neàn ñaát seùt ñaép baèng phaúng, coù baøn vaø gheá daøi laøm baèng caây röøng troâng raát ngaên naép. Chaéc chaén caùi nhaø naøy do chính baøn tay caùc ngöôøi tuø caûi taïo döïng leân. Co ro ngöôøi trong chieác aùo tôi vaø trong ñeâm con ñaõ chaäp chôøn nguû. Nhöõng côn gioù khuya giöõa röøng nuùi thoåi laïnh thaáu tim gan. Vaêng vaúng chung quanh con, trong vaùch laø tieáng deá than, treân ngoïn caây laø tieáng cuù keâu ñeâm vaø choác laùt thì luõ chim bìm bòp treân soâng Maõ goïi nhau nghe thaät naõo nuøng ...
Saùng hoâm sau, coù teân caùn boä ñi keøm, giaûi Ba ra nhaø thaêm nuoâi gaëp con vaø Baùc Phieân. Sau maáy chuïc naêm xa caùch, nay hai anh em ruoät ñöôïc gaëp laïi nhau, taïi ñaát Baéc, trong moät hoaøn caûnh thaät oaùi aêm! Tình huynh ñeä oâm aáp baáy laâu nay, Baùc Phieân oâm chaàm laáy Ba, loøng ngheïn ngaøo quaën thaét. Luùc gaëp con, ba ghì con thaät chaët, nhöng Ba khoâng khoùc. Neùt maët cuûa Ba ñaêm chieâu vaø thaät bình tónh. Con ñoaùn laø Ba ñaõ coá gaéng ngöôùc maét leân cao ñeå ngaên laïi taát caû xuùc ñoäng.
Ba doàn daäp hoûi tin maù vaø caû nhaø. Coù teân quaûn giaùo ñöùng gaàn ngay ñaáy, neân con khoâng traû lôøi söï thaät ñöôïc. Con ñaõ kieám caùch noùi quanh co cho Ba hieåu laø coù moät soá anh em töø nguïc tuø veà, ñaõ vöôït bieân ñeán ñöôïc beán bôø töï do. Maét Ba saùng leân, traøn ñaày möøng rôõ. Nhöng khi nghe ñeán Maù ñang troâng chôø Ba töøng giôø phuùt, ba nhìn xa xoâi buoàn vôøi vôïi ..
Giaây phuùt ñöôïc gaëp Ba thaät laø ngaén nguûi. Luùc taïm bieät, con trao Ba hai gioû quaø maø maét con öùa leä. Con coøn nhôù maõi aùnh maét long thaàn can ñaûm cuûa Ba luùc baáy giôø.
"Caàm tay con xieát nheï, Ba kheõ noùi,
Can ñaûm leân con, Ba höùa seõ veà."
Vieát ñeán ñaây, con xuùc ñoäng quaù Ba aï. Nöôùc maét con ñaõ laøm hoen oá nhieàu trang giaáy. Ghi laïi trang nhaät kyù naøy maø con coù caûm töôûng nhö ñang soáng laïi ngaøy ñi thaêm nuoâi Ba naêm naøo. Chæ khaùc moät ñieàu laø baây giôø Ba khoâng coøn nöõa, vaø nhaát laø khoâng coøn bò haønh haï giam caàm trong caùi traïi tuø daõ man kia. Trong cuoäc haønh trình baèng giaáy buùt ngaøy hoâm nay, con ñöôïc quyeàn khoùc, ñöôïc quyeàn töï do noùi leân nhöõng ñieàu maø con muoán noùi chö khoâng caàn phaûi e ngaïi vaø deø daët nhö ôû giöõa caùi ñòa nguïc ñoû naêm xöa ...
Coù tieáng Maù luïc ñuïc ngoaøi beáp, chaéc Maù ñang söûa soaïn naáu côm vaø luoäc tröùng ñeå cuùng cho Ba ...
Con gaùi cuûa ba,
Minh Nguyeät
No comments:
Post a Comment