NGUYỄN AN DÂN * FORMOSA
Formosa Hà Tĩnh: 'Sinh tử phù' của VN?
- 29 tháng 7 2016
Trong tiểu thuyết võ hiệp nổi tiếng Thiên Long Bát Bộ của nhà văn Kim Dung có một công cụ được dùng để khống chế sức mạnh của các nhân vật võ hiệp. Đó là “sinh tử phù”, được cấy vào cơ thể người luyện võ nhằm suy yếu, triệt tiêu sức đối kháng và chi phối tư duy, hành động của họ.
Có vẻ như đến nay, sau diễn biến tại Quốc hội và những thông tin có được xung quanh, dường như Formosa cũng có vẻ là một “sinh tử phù” trên cơ thể Việt Nam và đang phát huy giá trị như thế.
Báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội đánh giá toàn diện về “thảm họa cá chết” tuy có nhiều thông tin nhưng chưa đủ, và theo tôi chưa vạch ra vấn đề trách nhiệm của từng cá nhân, ban bệ trong chính quyền.
Những nét quan trọng mà tôi viết dưới đây chưa thấy trong báo cáo đánh giá của Chính phủ nên xin phép bổ sung.
Mượn đầu heo nấu cháo?
Theo thông tin chính thức, vì Formosa Hà Tĩnh là dự án đầu tư lớn nhất hiện nay, quy mô vốn đăng ký 10 tỷ USD, có thể là mũi đột phá của ngành sản xuất thép, là yếu tố quan trọng giúp phát triển công nghiệp Việt Nam…, đủ thứ lời có cánh ca tụng khi cấp phép dự án.
Thế nhưng dường như mọi việc không có vẻ như thế.
Theo thuyết minh dự án được Formosa Hà Tĩnh công bố với Chính phủ Việt Nam, vốn đầu tư từ các cổ đông rót vào Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Formosa Hà Tĩnh là khoảng 3,5 tỷ USD. Còn lại 7 tỷ USD thì Formosa Hà Tĩnh sẽ vay ngân hàng trong và ngoài nước Việt Nam.
Tức là 70% tổng vốn đầu tư vào dự án Formosa cũng là không phải của họ.
Hóa ra họ không mang tiền vào Việt Nam nhiều như ta nghe họ nói.
Nếu vậy thì thực vốn đầu tư của Formosa Hà Tĩnh cũng chỉ ngang tầm với một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam, vì sao phải ưu đãi đủ thứ biệt lệ cho họ hơn hẳn các doanh nghiệp Việt Nam?
Nếu vay ngoài Việt Nam, với thuyết minh kinh tế sơ sài về yếu tố gìn giữ môi trường và tỉ suất sinh lời thấp (có khi còn lỗ) như Formosa Hà Tĩnh, khả năng họ tự vay được là rất khó nếu không có Chính phủ Việt Nam đứng ra bảo lãnh.
Đừng đánh giá thấp kinh nghiệm của các ngân hàng tư bản nước ngoài có trong tay tỷ tỷ USD. Mong là Chính phủ Việt Nam lưu ý vấn đề này nếu có.
Nếu vay vốn trong nước, thì cũng là tiền chung của nhân dân, nghĩa là nhân dân phải bỏ tiền của mình ra cho người vay để họ… góp phần gây thảm họa môi trường của Việt Nam.
Dư luận rất lấy làm khó hiểu khi tại Thông báo số 219/TB-VPCP ngày 2/6/2014 của Văn phòng Chính phủ có nội dung đồng ý nâng hạn mức cho Formosa Hà Tĩnh được vay tiền tại các ngân hàng thương mại Việt Nam gấp bốn lần vốn đăng ký của họ.
Nghĩa là Formosa Hà Tĩnh chỉ thực sự đầu tư vào Việt Nam 3,5 tỷ USD, nhưng được vay… 40 tỷ USD tiền của nhân dân Việt Nam.
Nói theo kiểu dân gian là có vẻ như “tay không bắt cướp”.
Ngân hàng cho vay thì cái đầu tiên của họ quan tâm là thu hồi vốn trên tài sản đảm bảo để phòng ngừa rủi ro.
Về pháp lý, do là công ty trách nhiệm hữu hạn, chỉ chịu trách nhiệm trên vốn đăng ký, hóa ra họ được vay 40 tỷ USD trong nước nhưng trách nhiệm tài chính chỉ phải chịu 10 tỷ US như vốn đăng ký.
Các ngân hàng Việt Nam, nếu họ cũng vì “tâm huyết” với ý tưởng “giúp sức” cho Formosa Hà Tĩnh trở thành “mũi nhọn công nghiệp” của Việt Nam, thì e rằng một khi dự án không hiệu quả thì khả năng thu hồi vốn cũng trở nên rủi ro rất lớn.
Formosa Hà Tĩnh không có gì để thế chấp ngoài nhà máy hình thành từ... vốn vay, còn đất đai dự án là thuê của Việt Nam.
Viễn cảnh các ngân hàng chia nhau đống sắt vụn để vớt vát vốn cho vay là cái rất có thể xảy ra, và thế là nhân dân Việt Nam mất tiền. Tiền lệ này đã có từ dự án nhà máy thép Vạn Lợi với khoản… 1.700 tỷ đồng.
Ai chịu trách nhiệm cho Formosa Hà Tĩnh, ngay từ đầu, với kế hoạch mượn đầu heo nấu cháo vào Việt Nam hoạt động rồi được bơm thổi thành… nhà đầu tư chiến lược có thể… giúp đỡ Việt Nam phát triển?
Đến nay ngoài gần 4 tỷ USD vốn bỏ ra ban đầu với một dự án đang hình thành, có vẻ như Formosa hết tiền nếu vay vốn trong và ngoài nước không được.
Chưa nói các khoản khác, khoản đền bù 500 triệu USD cho “vụ cá chết” mà họ hứa đền bù cho Việt Nam chưa biết bao giờ mới lấy được.
Nếu Formosa mang đủ 10 tỷ USD vào Việt Nam như các nhà đầu tư nước ngoài khác khi đăng ký vốn, không có ưu đãi quá mức và qua thẩm định - quản lý đầu tư kỹ lưỡng, liệu rằng họ dám coi thường pháp luật Việt Nam như thế không?
BIỂN ĐÔNG
Báo Trung Quốc gọi Australia là ‘mèo giấy’
Hồi đầu năm nay, chỉ huy Hạm đội Bảy của Mỹ, Phó Đô đốc Joseph Aucoin, cho rằng sẽ "tốt nhất" cho “quyền lợi” của khu vực nếu Australia đưa tàu vào trong phạm vi cách khu vực tranh chấp 12 hải lý.
Một tờ báo theo tư tưởng dân tộc chủ nghĩa của Trung Quốc mới đăng bài xã luận kêu gọi tấn công tàu bè Australia tại biển Đông, sau khi chính quyền Canberra ủng hộ phán quyết của Tòa trọng tài về vụ kiện của Philippines.
Bài viết của tờ Hoàn cầu Thời báo bình luận rằng Australia “thậm chí không phải là con ‘hổ giấy’ mà chỉ là một con ‘mèo giấy’”.
Báo này viết tiếp: “Australia tự coi mình là một quốc gia nguyên tắc… [nhưng] khi cần phải làm vừa lòng Washington, nó cho thấy sẵn lòng làm bất cứ điều gì để chứng tỏ sự trung thành”.
Chính vì lẽ đó, theo Global Times, Trung Quốc “phải trả đũa và cho [Australia] thấy rằng đó là điều sai trái”.
Hoàn cầu Thời báo viết thêm: “Sức mạnh của Australia không có ý nghĩa gì nếu so với an ninh của Trung Quốc. Nếu Australia bước vào vùng biển Đông, nó sẽ là một mục tiêu lý tưởng để Trung Quốc cảnh báo và tấn công”.
Hồi đầu năm nay, chỉ huy Hạm đội Bảy của Mỹ, Phó Đô đốc Joseph Aucoin, cho rằng sẽ "tốt nhất" cho “quyền lợi” của khu vực nếu Australia đưa tàu vào trong phạm vi cách khu vực tranh chấp 12 hải lý. Cho tới nay, Canberra chưa thực hiện bất kỳ điều gì như vậy.
Trước đây, tờ báo thuộc cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc từng nhiều lần lên tiếng về quan hệ Việt – Mỹ.
Trong bài bình luận đăng hôm 19/5, tờ Hoàn cầu Thời báo viết rằng việc “Việt Nam tiến lại gần hơn Mỹ là một tiến trình tự nhiên đối với việc phát triển nền kinh tế dựa vào xuất khẩu ở Đông Nam Á, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc Hà Nội có ý định xa lánh Trung Quốc, vì điều đó sẽ làm tổn hại tới mối quan hệ kinh tế với một đối tác thương mại quan trọng”.
Ấn phẩm của tờ Nhân dân Nhật Báo viết tiếp: “Phát triển mối quan hệ với Hoa Kỳ có thể giúp Việt Nam thúc đẩy hơn nữa các lợi ích quốc gia, và mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp nội địa trong một loạt các lĩnh vực như dệt may, giầy dép và điện tử”.
“Tuy nhiên, không có bất kỳ lý do gì khiến Trung Quốc ghen tị hoặc hoảng sợ về mối quan hệ gần gũi hơn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ,” tờ báo nhà nước Trung Quốc viết.
“Nếu Hoa Kỳ tính dùng Việt Nam để khống chế Trung Quốc thì đó là điều vô vọng".
Theo Business Insider, Global Times
http://www.voatiengviet.com/a/bao-trung-quoc-goi-australia-la-meo-giay/3441448.html
Bài viết của tờ Hoàn cầu Thời báo bình luận rằng Australia “thậm chí không phải là con ‘hổ giấy’ mà chỉ là một con ‘mèo giấy’”.
Báo này viết tiếp: “Australia tự coi mình là một quốc gia nguyên tắc… [nhưng] khi cần phải làm vừa lòng Washington, nó cho thấy sẵn lòng làm bất cứ điều gì để chứng tỏ sự trung thành”.
Chính vì lẽ đó, theo Global Times, Trung Quốc “phải trả đũa và cho [Australia] thấy rằng đó là điều sai trái”.
Hoàn cầu Thời báo viết thêm: “Sức mạnh của Australia không có ý nghĩa gì nếu so với an ninh của Trung Quốc. Nếu Australia bước vào vùng biển Đông, nó sẽ là một mục tiêu lý tưởng để Trung Quốc cảnh báo và tấn công”.
Hồi đầu năm nay, chỉ huy Hạm đội Bảy của Mỹ, Phó Đô đốc Joseph Aucoin, cho rằng sẽ "tốt nhất" cho “quyền lợi” của khu vực nếu Australia đưa tàu vào trong phạm vi cách khu vực tranh chấp 12 hải lý. Cho tới nay, Canberra chưa thực hiện bất kỳ điều gì như vậy.
Trước đây, tờ báo thuộc cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc từng nhiều lần lên tiếng về quan hệ Việt – Mỹ.
Trong bài bình luận đăng hôm 19/5, tờ Hoàn cầu Thời báo viết rằng việc “Việt Nam tiến lại gần hơn Mỹ là một tiến trình tự nhiên đối với việc phát triển nền kinh tế dựa vào xuất khẩu ở Đông Nam Á, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc Hà Nội có ý định xa lánh Trung Quốc, vì điều đó sẽ làm tổn hại tới mối quan hệ kinh tế với một đối tác thương mại quan trọng”.
Ấn phẩm của tờ Nhân dân Nhật Báo viết tiếp: “Phát triển mối quan hệ với Hoa Kỳ có thể giúp Việt Nam thúc đẩy hơn nữa các lợi ích quốc gia, và mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp nội địa trong một loạt các lĩnh vực như dệt may, giầy dép và điện tử”.
“Tuy nhiên, không có bất kỳ lý do gì khiến Trung Quốc ghen tị hoặc hoảng sợ về mối quan hệ gần gũi hơn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ,” tờ báo nhà nước Trung Quốc viết.
“Nếu Hoa Kỳ tính dùng Việt Nam để khống chế Trung Quốc thì đó là điều vô vọng".
Theo Business Insider, Global Times
http://www.voatiengviet.com/a/bao-trung-quoc-goi-australia-la-meo-giay/3441448.html
Thắng lợi của Trung Quốc có thể chết yểu
Tàu và trực thăng Trung Quốc trong cuộc diễn tập tìm kiếm cứu hộ tại quần đảo Hoàng Sa, ngày 14/7/2016.
Trung Quốc dường như đã giành chiến thắng ngoại giao trong tuần qua khi thách thức phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Biển Đông.
Nhưng có những người tin rằng Trung Quốc sẽ vẫn phải đối mặt với tác động lâu dài của phán quyết.
Ông Tim Huxley, giám đốc điều hành của Viện Quốc tế về Nghiên cứu Chiến lược ở châu Á nói các cuộc đàm phán song phương sắp tới của Bắc Kinh với các bên tranh chấp khác như Việt Nam và Philippines diễn ra trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Ông nhận định: "Nói cách khác, họ - Philippines và Việt Nam - sẽ nói, Được, chúng ta có thể nói chuyện. Nhưng chúng tôi sẽ không nói theo các điều kiện của quý vị. Mà chúng tôi sẽ theo các điều kiện của chúng tôi và các điều kiện của chúng tôi là trên cơ sở pháp luật quốc tế".
Nhà nghiên cứu ở Singapore này nói thêm rằng có thể mất nhiều năm, thậm chí hàng thập kỷ, mới thấy được những tác động dài hạn của phán quyết trên thực tế.
Hồi đầu tuần này, Bắc Kinh đã tác động để Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đi đến quyết định xoá bất kỳ từ ngữ nào nhắc đến Trung Quốc hoặc phán quyết của tòa trọng tài trong thông cáo chung của ASEAN sau cuộc họp của các ngoại trưởng tại Lào.
Điều đó được xem là một chiến thắng ngoại giao của Trung Quốc.
Có thể Trung Quốc đã giữ được thể diện bằng cách gây sức ép với ASEAN, nhưng liệu Bắc Kinh có giữ được uy tín của họ không?
Walden Bello, một nhà nghiên cứu kỳ cựu tại Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á ở Kyoto, Nhật Bản, nói: "Trong ngắn hạn, các nước có thể bị dọa dẫm, nhưng các mưu toan bắt nạt này bị người ta ghi nhớ, và chắc chắn sau cùng sẽ không giúp Trung Quốc giành được điểm".
Còn ông Bello, cựu dân biểu Hạ viện Philippines nói: "Vấn đề mà Trung Quốc phải đối mặt ở đây là họ càng lên án phán quyết, họ càng mất đi độ tin cậy"
Ông Dan Steinbock, giám đốc nghiên cứu về kinh doanh quốc tế tại Viện Ấn Độ, Trung Quốc và Mỹ cho rằng vụ khiếu nại của Philippines và phản ứng của ASEAN đối với phán quyết của tòa là những ví dụ hoàn hảo về việc các nước châu Á đang bị mắc kẹt ra sao giữa việc bảo đảm an ninh của Mỹ và hợp tác kinh tế của Trung Quốc.
Ông Steinbock đưa ra ý kiến: "Tập trung vào chỉ một mặt này hay mặt kia chưa bao giờ có tính xây dựng cả, còn cân bằng giữa hai mặt đã chứng minh là có lợi cho hòa bình và thịnh vượng trong khu vực".
Ông cũng cho rằng các nước ASEAN biết quá rõ rằng "luật pháp quốc tế là một chuyện, còn hiện thực về chính sách trong khu vực là một chuyện khác".
Vì vậy, ông Steinbock lập luận rằng xác suất vô tình xảy ra xung đột ở khu vực vẫn tiếp tục tăng, đòi hỏi sự hợp tác của tất cả các bên liên quan để xuống thang căng thẳng thông qua xây dựng lòng tin và đàm phán. http://www.voatiengviet.com/a/thang-loi-cua-trung-quoc-co-the-chet-yeu/3440194.html
Nhưng có những người tin rằng Trung Quốc sẽ vẫn phải đối mặt với tác động lâu dài của phán quyết.
Ông Tim Huxley, giám đốc điều hành của Viện Quốc tế về Nghiên cứu Chiến lược ở châu Á nói các cuộc đàm phán song phương sắp tới của Bắc Kinh với các bên tranh chấp khác như Việt Nam và Philippines diễn ra trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Ông nhận định: "Nói cách khác, họ - Philippines và Việt Nam - sẽ nói, Được, chúng ta có thể nói chuyện. Nhưng chúng tôi sẽ không nói theo các điều kiện của quý vị. Mà chúng tôi sẽ theo các điều kiện của chúng tôi và các điều kiện của chúng tôi là trên cơ sở pháp luật quốc tế".
Nhà nghiên cứu ở Singapore này nói thêm rằng có thể mất nhiều năm, thậm chí hàng thập kỷ, mới thấy được những tác động dài hạn của phán quyết trên thực tế.
Hồi đầu tuần này, Bắc Kinh đã tác động để Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đi đến quyết định xoá bất kỳ từ ngữ nào nhắc đến Trung Quốc hoặc phán quyết của tòa trọng tài trong thông cáo chung của ASEAN sau cuộc họp của các ngoại trưởng tại Lào.
Điều đó được xem là một chiến thắng ngoại giao của Trung Quốc.
Có thể Trung Quốc đã giữ được thể diện bằng cách gây sức ép với ASEAN, nhưng liệu Bắc Kinh có giữ được uy tín của họ không?
Walden Bello, một nhà nghiên cứu kỳ cựu tại Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á ở Kyoto, Nhật Bản, nói: "Trong ngắn hạn, các nước có thể bị dọa dẫm, nhưng các mưu toan bắt nạt này bị người ta ghi nhớ, và chắc chắn sau cùng sẽ không giúp Trung Quốc giành được điểm".
Còn ông Bello, cựu dân biểu Hạ viện Philippines nói: "Vấn đề mà Trung Quốc phải đối mặt ở đây là họ càng lên án phán quyết, họ càng mất đi độ tin cậy"
Ông Dan Steinbock, giám đốc nghiên cứu về kinh doanh quốc tế tại Viện Ấn Độ, Trung Quốc và Mỹ cho rằng vụ khiếu nại của Philippines và phản ứng của ASEAN đối với phán quyết của tòa là những ví dụ hoàn hảo về việc các nước châu Á đang bị mắc kẹt ra sao giữa việc bảo đảm an ninh của Mỹ và hợp tác kinh tế của Trung Quốc.
Ông Steinbock đưa ra ý kiến: "Tập trung vào chỉ một mặt này hay mặt kia chưa bao giờ có tính xây dựng cả, còn cân bằng giữa hai mặt đã chứng minh là có lợi cho hòa bình và thịnh vượng trong khu vực".
Ông cũng cho rằng các nước ASEAN biết quá rõ rằng "luật pháp quốc tế là một chuyện, còn hiện thực về chính sách trong khu vực là một chuyện khác".
Vì vậy, ông Steinbock lập luận rằng xác suất vô tình xảy ra xung đột ở khu vực vẫn tiếp tục tăng, đòi hỏi sự hợp tác của tất cả các bên liên quan để xuống thang căng thẳng thông qua xây dựng lòng tin và đàm phán. http://www.voatiengviet.com/a/thang-loi-cua-trung-quoc-co-the-chet-yeu/3440194.html
Trung Quốc: Mỹ, Nhật và Australia thổi bùng căng thẳng biển Đông
Ngoại trưởng Hoa Kỳ và Trung Quốc trong một cuộc gặp ở Bắc Kinh hồi tháng Một năm nay.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị mới lên tiếng chỉ trích một tuyên bố ba bên về biển Đông, nói hành động đó chỉ “thổi bùng” căng thẳng ở khu vực trong khi các quốc gia đang tìm cách làm nguội bớt tình hình.
Trong một tuyên bố mới đây, ông Vương nói rằng động thái của ba quốc gia trên được đưa ra tại thời điểm không phù hợp, và không mang tính xây dựng.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc nói: “Tuyên bố ba bên đó càng thổi bùng ngọn lửa. Giờ là lúc để xem ai là người gìn giữ hòa bình hay gây chuyện”.
Trước đó, ba quốc gia đồng minh kêu gọi Trung Quốc ngưng xây dựng các tiền đồn quân sự và bồi đắp đảo tại vùng biển tranh chấp.
Giới quan sát nhận định, tuyên bố trên cho các quốc gia Đông Nam Á, nhất là Philippines và Việt Nam, thấy sự hậu thuẫn của Mỹ, Nhật và Australia.
Tuyên bố chung công bố đầu tuần này được coi là lấp chỗ trống của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, sau khi các ngoại trưởng của khối này trước đó không thể ra một tuyên bố mạnh mẽ chống Trung Quốc do sự chia rẽ trong nhóm.
Ngoại trưởng của Mỹ, Nhật và Australia gặp nhau bên lề của các hội nghị do ASEAN mới tổ chức ở Lào.
Các quốc gia ASEAN không thể ra tuyên bố đề cập tới phán quyết vụ kiện của Philippines trước Trung Quốc do bất hòa.
Ngoại trưởng Campuchia, Prak Sokhon, hôm 29/7, cho biết rằng nước ông nỗ lực dàn xếp tranh chấp biển Đông ở hậu trường giữa đồng minh Trung Quốc với các đối tác ASEAN.
Ông Sokhon bác bỏ các cáo buộc cho rằng Campuchia đứng về phía Trung Quốc, và ngăn chặn việc ra tuyên bố chung ASEAN mấy ngày trước đây trong tuần.
Theo The Japan Times, VOA
Trong một tuyên bố mới đây, ông Vương nói rằng động thái của ba quốc gia trên được đưa ra tại thời điểm không phù hợp, và không mang tính xây dựng.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc nói: “Tuyên bố ba bên đó càng thổi bùng ngọn lửa. Giờ là lúc để xem ai là người gìn giữ hòa bình hay gây chuyện”.
Trước đó, ba quốc gia đồng minh kêu gọi Trung Quốc ngưng xây dựng các tiền đồn quân sự và bồi đắp đảo tại vùng biển tranh chấp.
Giới quan sát nhận định, tuyên bố trên cho các quốc gia Đông Nam Á, nhất là Philippines và Việt Nam, thấy sự hậu thuẫn của Mỹ, Nhật và Australia.
Tuyên bố chung công bố đầu tuần này được coi là lấp chỗ trống của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, sau khi các ngoại trưởng của khối này trước đó không thể ra một tuyên bố mạnh mẽ chống Trung Quốc do sự chia rẽ trong nhóm.
Ngoại trưởng của Mỹ, Nhật và Australia gặp nhau bên lề của các hội nghị do ASEAN mới tổ chức ở Lào.
Các quốc gia ASEAN không thể ra tuyên bố đề cập tới phán quyết vụ kiện của Philippines trước Trung Quốc do bất hòa.
Ngoại trưởng Campuchia, Prak Sokhon, hôm 29/7, cho biết rằng nước ông nỗ lực dàn xếp tranh chấp biển Đông ở hậu trường giữa đồng minh Trung Quốc với các đối tác ASEAN.
Ông Sokhon bác bỏ các cáo buộc cho rằng Campuchia đứng về phía Trung Quốc, và ngăn chặn việc ra tuyên bố chung ASEAN mấy ngày trước đây trong tuần.
Theo The Japan Times, VOA
Mỹ đưa máy bay chiến lược B-1 tới Guam trong lúc Biển Đông căng thẳng
Oanh tạc cơ chiến lược B1 của Không quân Hoa Kỳ(@wikipedia)
Không quân Hoa Kỳ, ngày 28/07/2016, ra thông báo cho biết sẽ tiến hành triển khai máy bay ném bom chiến lược B-1 tại căn cứ Guam, Thái Bình Dương, cách Biển Đông khoảng 2000 hải lý. Đây là lần đầu tiên kể từ 10 năm qua, Không quân Mỹ đưa máy bay B-1 đến Guam.
Thông cáo của Không quân Hoa Kỳ cho biết : Các phi đội B-1 có nhiều kinh nghiệm tác chiến trong khu vực Thái Bình Dương, giúp nâng cao đáng kể khả năng tấn công nhanh, rộng, trấn an các đồng minh của Mỹ và tăng cường an ninh, ổn định trong khu vực Tây Thái Bình Dương.
Việc điều máy bay ném bom chiến lược B-1 cùng với khoảng 300 phi công và nhân viên kỹ thuật đến Guam là nhằm thay thế cho loại oanh tạc cơ B-52 và trong khuôn khổ kế hoạch của bộ Quốc Phòng Mỹ muốn chuyển khoảng 60% lực lượng không quân và hải quân Hoa Kỳ tới vùng Thái Bình Dương, từ nay đến 2020.
Theo nhận định của báo Japan Times, kế hoạch triển khai này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng tại Biển Đông, sau khi Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye ra phán quyết bác bỏ các đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc ở khu vực này.
Trong thời gian qua, Hoa Kỳ thường xuyên tố cáo Trung Quốc tiến hành quân sự hóa các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi đắp, xây dựng ở Biển Đông và Washington đã điều nhiều tàu chiến đi sát vào những thực thể địa lý mà Bắc Kinh kiểm soát, nhân danh quyền « tự do lưu thông hàng hải ».
Hồi tháng Ba vừa qua, báo chí đưa tin là Washington đang tiến hành đàm phán với Canberra về việc điều động oanh tạc cơ chiến lược B-1 đến Úc.
Với tầm hoạt động 9400 km, việc triển khai B-1 tại Guam và Úc sẽ cho phép loại oanh tạc cơ này hoạt động dễ dàng trong khu vực Biển Đông.
Theo giới chuyên gia quân sự, oanh tạc cơ chiến lược B-1, tuy đã hoạt động từ 30 năm qua, nhưng có tốc độ cao, tầm hoạt động lớn và và khả năng bay thấp, sẽ tạo ra nhiều lợi thế để đối phó với chiến lược « ngăn chặn và chống tiếp cận » của Trung Quốc.
Gần đây, Trung Quốc cũng thông báo điều động oanh tạc cơ H6-K, có khả năng mang bom nguyên tử, đến hoạt động ở vùng Biển Đông.
Mỹ triển khai 2 máy bay do thám ở Singapore
Báo Straits Times, ngày hôm qua, 29/07/2016, cho biết, hai máy bay do thám hiện đại của Mỹ tham gia cuộc tập trận chung giữa hải quân Hoa Kỳ và Singapore và hai máy bay này sẽ tiếp tục hiện diện ở quốc đảo cho đến giữua tháng Tám.
Hai máy bay do thám P-8A Poseidon, sẽ xuất phát từ căn cứ không quân Paya Lebar của Singapore để tham gia vào cuộc tập trận chung giữa hai nước, từ 15/07 đến 12/08.
Theo giới chuyên gia quân sự, máy bay P-8A Poseidon ngoài nhiệm vụ tuần duyên, còn tiến hành các hoạt động do thám, hỗ trợ nhiều Singapore bởi vì khả năng tuần duyên của không quân nước này còn yếu kém.
Các thông tin mà máy bay do thám P-8 thu thập được không chỉ chia sẻ cho Singapore mà cả với các nước láng giềng trong khu vực.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160730-my-dua-may-bay-chien-luoc-b-1-toi-guam-trong-luc-bien-dong-cang-thang
Việc điều máy bay ném bom chiến lược B-1 cùng với khoảng 300 phi công và nhân viên kỹ thuật đến Guam là nhằm thay thế cho loại oanh tạc cơ B-52 và trong khuôn khổ kế hoạch của bộ Quốc Phòng Mỹ muốn chuyển khoảng 60% lực lượng không quân và hải quân Hoa Kỳ tới vùng Thái Bình Dương, từ nay đến 2020.
Theo nhận định của báo Japan Times, kế hoạch triển khai này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng tại Biển Đông, sau khi Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye ra phán quyết bác bỏ các đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc ở khu vực này.
Trong thời gian qua, Hoa Kỳ thường xuyên tố cáo Trung Quốc tiến hành quân sự hóa các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi đắp, xây dựng ở Biển Đông và Washington đã điều nhiều tàu chiến đi sát vào những thực thể địa lý mà Bắc Kinh kiểm soát, nhân danh quyền « tự do lưu thông hàng hải ».
Hồi tháng Ba vừa qua, báo chí đưa tin là Washington đang tiến hành đàm phán với Canberra về việc điều động oanh tạc cơ chiến lược B-1 đến Úc.
Với tầm hoạt động 9400 km, việc triển khai B-1 tại Guam và Úc sẽ cho phép loại oanh tạc cơ này hoạt động dễ dàng trong khu vực Biển Đông.
Theo giới chuyên gia quân sự, oanh tạc cơ chiến lược B-1, tuy đã hoạt động từ 30 năm qua, nhưng có tốc độ cao, tầm hoạt động lớn và và khả năng bay thấp, sẽ tạo ra nhiều lợi thế để đối phó với chiến lược « ngăn chặn và chống tiếp cận » của Trung Quốc.
Gần đây, Trung Quốc cũng thông báo điều động oanh tạc cơ H6-K, có khả năng mang bom nguyên tử, đến hoạt động ở vùng Biển Đông.
Mỹ triển khai 2 máy bay do thám ở Singapore
Báo Straits Times, ngày hôm qua, 29/07/2016, cho biết, hai máy bay do thám hiện đại của Mỹ tham gia cuộc tập trận chung giữa hải quân Hoa Kỳ và Singapore và hai máy bay này sẽ tiếp tục hiện diện ở quốc đảo cho đến giữua tháng Tám.
Hai máy bay do thám P-8A Poseidon, sẽ xuất phát từ căn cứ không quân Paya Lebar của Singapore để tham gia vào cuộc tập trận chung giữa hai nước, từ 15/07 đến 12/08.
Theo giới chuyên gia quân sự, máy bay P-8A Poseidon ngoài nhiệm vụ tuần duyên, còn tiến hành các hoạt động do thám, hỗ trợ nhiều Singapore bởi vì khả năng tuần duyên của không quân nước này còn yếu kém.
Các thông tin mà máy bay do thám P-8 thu thập được không chỉ chia sẻ cho Singapore mà cả với các nước láng giềng trong khu vực.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160730-my-dua-may-bay-chien-luoc-b-1-toi-guam-trong-luc-bien-dong-cang-thang
Biển Đông : Trung Quốc diễu võ giương oai sau thất bại của ASEAN
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và đồng nghiệm Trung Quốc Vương Nghị bên lề Hội nghị ASEAN cấp ngoại trưởng tại Viêng Chăn, Lào, ngày 25/07/2016.REUTERS/Jorge Silva
Việc ASEAN không đưa được phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực về Biển Đông, rất bất lợi cho Trung Quốc, vào tuyên bố chung (ngày 25/07/2016) của hội nghị các ngoại trưởng của khối tại Lào được nhiều nhà phân tích đánh giá như một « thất bại » của khối này. Trong bối cảnh một mặt trận ngoại giao quốc tế nhằm gây áp lực buộc Bắc Kinh thực thi phán quyết của Tòa dường như không thành công, Trung Quốc đã diễu võ giương oai.
Hãng thông tấn AP ghi nhận, sau phán quyết 12/07/2016, Bắc Kinh vừa có những phản ứng hết sức cứng rắn, vừa thực thi một chính sách ngoại giao mua chuộc tinh vi nhằm gia tăng các chia rẽ trong nội bộ ASEAN, nhằm bác bỏ tính chính đáng của phán quyết về Biển Đông.
Theo chuyên gia về Đông Nam Á John Ciorciari, đại học Michigan, Hoa Kỳ, được AP dẫn lời, thì khi không có được tiếng nói chung về vấn đề này, thì « với tư cách là một hiệp hội, ASEAN đã mất đi uy quyền và hiệu quả của tổ chức này trong những vấn đề khu vực quan trọng nhất ». Hiệp hội 10 nước Đông Nam Á vận hành theo nguyên tắc đồng thuận 100%, chỉ một mình Cam Bốt ủng hộ lập trường của Trung Quốc thì mọi nỗ lực của các nước khác đều vô tác dụng.
AP cho biết, các nhà ngoại giao tham dự các hội nghị tại Lào quan sát thấy một hiện tượng đáng chú ý là, ngay cả những nước có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc tại Biển Đông, dường như cũng đã lùi bước. Ví dụ Philippines – bên thắng trong vụ kiện Trung Quốc – cũng tỏ ra không quyết liệt trong việc đòi hỏi đưa những ngôn từ mạnh mẽ về tranh chấp Biển Đông vào tuyên bố chung ASEAN.
Manila nhiều lần nhấn mạnh rằng phán quyết của Tòa Trọng Tài chỉ là kết cục của vụ Philippines kiện Trung Quốc, vì vậy ASEAN không cần tham gia. Ngoại trưởng Malaysia thậm chí không có mặt trong phiên họp về chủ đề này. Còn Brunei – một nước tranh chấp khác tại Biển Đông – thậm chí còn ca ngợi vai trò lãnh đạo của Trung Quốc trong một cuộc họp giữa ASEAN với các đối tác châu Á- Thái Bình Dương. Hôm thứ Ba 26/07, một thứ trưởng ngoại giao Việt Nam tuyên bố Hà Nội thiên về đối thoại song phương để giải quyết các tranh chấp, mà đây dường như cũng chính là điều mà Bắc Kinh đòi hỏi.
Một số nhà quan sát ghi nhận, cho dù phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực sẽ tiếp tục gây nhức nhối cho Trung Quốc, chưa có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy là Bắc Kinh đang từ bỏ tham vọng chủ quyền tại vùng biển này.
Tại Biển Đông, Trung Quốc tiếp tục nhiều hoạt động để khẳng định quyền kiểm soát, đặc biệt trên quần đảo Trường Sa.
Vài ngày sau khi Tòa ra phán quyết, tập đoàn viễn thông China Telecommunications Corp – một trong công ty lớn nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực này – quyết định triển khai dịch vụ internet 4G tại 7 thực thể địa lý mà Bắc Kinh đang kiểm soát ở Trường Sa. Một tập đoàn viễn thông lớn khác cũng chuẩn bị một kế hoạch tương tự.
Trung Quốc cũng đang cho xây dựng bốn bến cảng tại khu vực này, để chuẩn bị đón đến 2 triệu khách du lịch một năm.
Hôm qua 28/07, bộ Quốc Phòng Trung Quốc thông báo sẽ tổ chức cuộc tập trận với Nga tại Biển Đông trong tháng 9/2016. Đây là cuộc tập trận đầu tiên giữa hai nước tại khu vực này. Đây là cũng là cuộc tập trận đầu tiên được dự trù sau phán quyết của Tòa án La Haye.
Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh có thể sẽ có những phản ứng táo tợn hơn nhiều sau hội nghị G20 - nhóm các cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới - tổ chức từ ngày 4 đến ngày 5/9 tại Hàng Châu (Hangzhou), Trung Quốc.
Theo ông Trần Việt Thái, một nhà nghiên cứu Viện Nghiên Cứu Chiến Lược, bộ Ngoại Giao Việt Nam, trong giai đoạn hiện tại, phán quyết của Tòa án cũng không phải là cây gậy thần có thể giải quyết mọi vấn đề, mà nó cần phải được phối hợp với nhiều biện pháp khác.
Nhà nghiên cứu Dean Cheng, một chuyên gia về Trung Quốc tại viện tư vấn Heritage Foundation, Hoa Kỳ, đề xuất biện pháp đối phó với các tham vọng của Trung Quốc, trong một phân tích được đưa ra một tuần sau khi Tòa án ra phán quyết (Bài “South China Sea After the Tribunal Ruling: Where Do We Go From Here?”, www.heritage.org). Đó là thay vì đặt trọng tâm vào ASEAN, Washington cần hỗ trợ nhóm các nước có liên quan trực tiếp đến các tranh chấp với Bắc Kinh, tức Philippines, Việt Nam, Maylaysia và Brunei, « xây dựng một lập trường chung ». Điều này có thể tạo thêm một áp lực « chính trị và ngoại giao » để buộcTrung Quốc phải xét lại quan điểm.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160729-bien-dong-asean-trung-quoc-ptTheo chuyên gia về Đông Nam Á John Ciorciari, đại học Michigan, Hoa Kỳ, được AP dẫn lời, thì khi không có được tiếng nói chung về vấn đề này, thì « với tư cách là một hiệp hội, ASEAN đã mất đi uy quyền và hiệu quả của tổ chức này trong những vấn đề khu vực quan trọng nhất ». Hiệp hội 10 nước Đông Nam Á vận hành theo nguyên tắc đồng thuận 100%, chỉ một mình Cam Bốt ủng hộ lập trường của Trung Quốc thì mọi nỗ lực của các nước khác đều vô tác dụng.
AP cho biết, các nhà ngoại giao tham dự các hội nghị tại Lào quan sát thấy một hiện tượng đáng chú ý là, ngay cả những nước có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc tại Biển Đông, dường như cũng đã lùi bước. Ví dụ Philippines – bên thắng trong vụ kiện Trung Quốc – cũng tỏ ra không quyết liệt trong việc đòi hỏi đưa những ngôn từ mạnh mẽ về tranh chấp Biển Đông vào tuyên bố chung ASEAN.
Manila nhiều lần nhấn mạnh rằng phán quyết của Tòa Trọng Tài chỉ là kết cục của vụ Philippines kiện Trung Quốc, vì vậy ASEAN không cần tham gia. Ngoại trưởng Malaysia thậm chí không có mặt trong phiên họp về chủ đề này. Còn Brunei – một nước tranh chấp khác tại Biển Đông – thậm chí còn ca ngợi vai trò lãnh đạo của Trung Quốc trong một cuộc họp giữa ASEAN với các đối tác châu Á- Thái Bình Dương. Hôm thứ Ba 26/07, một thứ trưởng ngoại giao Việt Nam tuyên bố Hà Nội thiên về đối thoại song phương để giải quyết các tranh chấp, mà đây dường như cũng chính là điều mà Bắc Kinh đòi hỏi.
Một số nhà quan sát ghi nhận, cho dù phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực sẽ tiếp tục gây nhức nhối cho Trung Quốc, chưa có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy là Bắc Kinh đang từ bỏ tham vọng chủ quyền tại vùng biển này.
Tại Biển Đông, Trung Quốc tiếp tục nhiều hoạt động để khẳng định quyền kiểm soát, đặc biệt trên quần đảo Trường Sa.
Vài ngày sau khi Tòa ra phán quyết, tập đoàn viễn thông China Telecommunications Corp – một trong công ty lớn nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực này – quyết định triển khai dịch vụ internet 4G tại 7 thực thể địa lý mà Bắc Kinh đang kiểm soát ở Trường Sa. Một tập đoàn viễn thông lớn khác cũng chuẩn bị một kế hoạch tương tự.
Trung Quốc cũng đang cho xây dựng bốn bến cảng tại khu vực này, để chuẩn bị đón đến 2 triệu khách du lịch một năm.
Hôm qua 28/07, bộ Quốc Phòng Trung Quốc thông báo sẽ tổ chức cuộc tập trận với Nga tại Biển Đông trong tháng 9/2016. Đây là cuộc tập trận đầu tiên giữa hai nước tại khu vực này. Đây là cũng là cuộc tập trận đầu tiên được dự trù sau phán quyết của Tòa án La Haye.
Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh có thể sẽ có những phản ứng táo tợn hơn nhiều sau hội nghị G20 - nhóm các cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới - tổ chức từ ngày 4 đến ngày 5/9 tại Hàng Châu (Hangzhou), Trung Quốc.
Theo ông Trần Việt Thái, một nhà nghiên cứu Viện Nghiên Cứu Chiến Lược, bộ Ngoại Giao Việt Nam, trong giai đoạn hiện tại, phán quyết của Tòa án cũng không phải là cây gậy thần có thể giải quyết mọi vấn đề, mà nó cần phải được phối hợp với nhiều biện pháp khác.
Nhà nghiên cứu Dean Cheng, một chuyên gia về Trung Quốc tại viện tư vấn Heritage Foundation, Hoa Kỳ, đề xuất biện pháp đối phó với các tham vọng của Trung Quốc, trong một phân tích được đưa ra một tuần sau khi Tòa án ra phán quyết (Bài “South China Sea After the Tribunal Ruling: Where Do We Go From Here?”, www.heritage.org). Đó là thay vì đặt trọng tâm vào ASEAN, Washington cần hỗ trợ nhóm các nước có liên quan trực tiếp đến các tranh chấp với Bắc Kinh, tức Philippines, Việt Nam, Maylaysia và Brunei, « xây dựng một lập trường chung ». Điều này có thể tạo thêm một áp lực « chính trị và ngoại giao » để buộcTrung Quốc phải xét lại quan điểm.
Biển Đông: Trung Quốc xuyên tạc lời nghị sĩ Anh để tuyên truyền
Quảng cáo tuyên truyền về đòi hỏi chủ quyền Biển Đông của Trung Quốc trên quảng trưởng Thời Đại-Times Square, New YorkStan Honda / AFP / Getty Images
Bị thất bại nặng nề vì phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực (PCA) La Haye bác bỏ yêu sách « đường lưỡi bò », Trung Quốc tiếp tục chiến dịch tuyên truyền rầm rộ về chủ quyền Biển Đông trên truyền thông phương Tây. Ngày 27/07/2016, một nghị sĩ Anh đã lên tiếng phản đối việc Bắc Kinh xuyên tạc phát biểu của bà, trong một video được phát liên tục ở trung tâm thành phố New York, Hoa Kỳ.
Theo Tân Hoa Xã, video được chiếu đi chiếu lại 120 lần một ngày, từ 23/07 đến 03/08 trên một bảng quảng cáo khổng lồ tại Times Square, tức Quảng trường Thời Đại nổi tiếng ở trung tâm New York.
Trong video dài ba phút này có đoạn trích dẫn nghị sĩ Công Đảng Anh, bà Catherine West nói : « Tôi nghĩ rằng đàm phán là cốt yếu, vì vậy mà chúng ta phải thận trọng. Vâng, chúng ta cần giải quyết vấn đề chỉ trong phạm vi khu vực, và có cách tiếp cận chú trọng đến đối thoại ».
Nhưng ngay sau đó, bà Catherine West đã phản ứng trên mạng Twitter. Trên tài khoản cá nhân, bà viết : « Tôi luôn bày tỏ quan ngại trước việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, và cổ vũ các bên tôn trọng phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực ».
Bà còn dẫn chứng một đoạn chất vấn trước đó với ngoại trưởng Anh : « Ông có đồng ý rằng phán quyết của Tòa Trọng tài phải được tôn trọng, và bất kỳ hành động không tuân thủ nào của chính quyền Trung Quốc không chỉ làm tổn hại nặng nề cho uy tín của Bắc Kinh, mà còn vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế ? »
Trả lời trang mạng Buzz Feed News, nghị sĩ Catherine cho biết phát biểu của bà đã bị bóp méo, và bà rất bối rối, lo ngại khi bị cho xuất hiện trong video tuyên truyền này. Hơn nữa, bà còn bị giới thiệu nhầm là đang giữ một chức vụ trong đảng đối lập, mà khi Công Đảng nắm quyền sẽ trở thành ngoại trưởng.
Video này giải thích Trung Quốc « có chủ quyền không thể tranh cãi » tại Biển Đông, đưa các hình ảnh nhằm cố chứng minh Trung Hoa là nước đầu tiên đã phát hiện, đặt tên, khám phá, khai thác « Nam Hải » và các vùng biển xung quanh ; « liên tục thực thi chủ quyền một cách hòa bình và hiệu quả » tại khu vực này.
Báo chí nhà nước Trung Quốc khoe khoang : « Video đã làm rõ sự thật đằng sau trò hề trọng tài, và nhắc nhở rằng các tranh chấp ở Biển Đông nên được giải quyết thông qua đàm phán. Nhiều chuyên gia và quan chức trên toàn thế giới ủng hộ lập trường của Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông ».
Tuy nhiên trang mạng Buzz Feed News cảnh báo độc giả « sẽ mất toi ba phút và mười hai giây trong cuộc đời » với video tuyên truyền của Trung Quốc. Nhiều tờ báo khác cũng chế giễu động thái quá đáng này. Theo New York Times, tiền thuê màn hình khổng lồ ở địa điểm sầm uất này từ 300.000 đến 400.000 đô la một tháng.
Tại Pháp trong những tháng gần đây, Bắc Kinh cũng đã vung tiền ra mua nhiều trang quảng cáo trên các tờ báo lớn để khẳng định « chủ quyền » Biển Đông. Ngay hôm nay 29/07/2016 trên báo Le Figaro, Trung Quốc mua hẳn bốn trang để đăng những bài tuyên truyền do China Daily soạn thảo, và trên trang nhất là tựa lớn : « Biển Đông : Bắc Kinh bác bỏ phán quyết trọng tài ». Ảnh minh họa là hai nữ tiếp viên Hainan Airlines đang tươi cười trước chiếc máy bay của hãng này vừa đáp xuống Đá Xu Bi hôm 13/07/2016.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160729-bien-dong-tuyen-truyen-bang-moi-gia-trung-quoc-xuyen-tac-loi-nghi-si-anh
Trong video dài ba phút này có đoạn trích dẫn nghị sĩ Công Đảng Anh, bà Catherine West nói : « Tôi nghĩ rằng đàm phán là cốt yếu, vì vậy mà chúng ta phải thận trọng. Vâng, chúng ta cần giải quyết vấn đề chỉ trong phạm vi khu vực, và có cách tiếp cận chú trọng đến đối thoại ».
Nhưng ngay sau đó, bà Catherine West đã phản ứng trên mạng Twitter. Trên tài khoản cá nhân, bà viết : « Tôi luôn bày tỏ quan ngại trước việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, và cổ vũ các bên tôn trọng phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Thường Trực ».
Bà còn dẫn chứng một đoạn chất vấn trước đó với ngoại trưởng Anh : « Ông có đồng ý rằng phán quyết của Tòa Trọng tài phải được tôn trọng, và bất kỳ hành động không tuân thủ nào của chính quyền Trung Quốc không chỉ làm tổn hại nặng nề cho uy tín của Bắc Kinh, mà còn vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế ? »
Trả lời trang mạng Buzz Feed News, nghị sĩ Catherine cho biết phát biểu của bà đã bị bóp méo, và bà rất bối rối, lo ngại khi bị cho xuất hiện trong video tuyên truyền này. Hơn nữa, bà còn bị giới thiệu nhầm là đang giữ một chức vụ trong đảng đối lập, mà khi Công Đảng nắm quyền sẽ trở thành ngoại trưởng.
Video này giải thích Trung Quốc « có chủ quyền không thể tranh cãi » tại Biển Đông, đưa các hình ảnh nhằm cố chứng minh Trung Hoa là nước đầu tiên đã phát hiện, đặt tên, khám phá, khai thác « Nam Hải » và các vùng biển xung quanh ; « liên tục thực thi chủ quyền một cách hòa bình và hiệu quả » tại khu vực này.
Báo chí nhà nước Trung Quốc khoe khoang : « Video đã làm rõ sự thật đằng sau trò hề trọng tài, và nhắc nhở rằng các tranh chấp ở Biển Đông nên được giải quyết thông qua đàm phán. Nhiều chuyên gia và quan chức trên toàn thế giới ủng hộ lập trường của Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông ».
Tuy nhiên trang mạng Buzz Feed News cảnh báo độc giả « sẽ mất toi ba phút và mười hai giây trong cuộc đời » với video tuyên truyền của Trung Quốc. Nhiều tờ báo khác cũng chế giễu động thái quá đáng này. Theo New York Times, tiền thuê màn hình khổng lồ ở địa điểm sầm uất này từ 300.000 đến 400.000 đô la một tháng.
Tại Pháp trong những tháng gần đây, Bắc Kinh cũng đã vung tiền ra mua nhiều trang quảng cáo trên các tờ báo lớn để khẳng định « chủ quyền » Biển Đông. Ngay hôm nay 29/07/2016 trên báo Le Figaro, Trung Quốc mua hẳn bốn trang để đăng những bài tuyên truyền do China Daily soạn thảo, và trên trang nhất là tựa lớn : « Biển Đông : Bắc Kinh bác bỏ phán quyết trọng tài ». Ảnh minh họa là hai nữ tiếp viên Hainan Airlines đang tươi cười trước chiếc máy bay của hãng này vừa đáp xuống Đá Xu Bi hôm 13/07/2016.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160729-bien-dong-tuyen-truyen-bang-moi-gia-trung-quoc-xuyen-tac-loi-nghi-si-anh
CÁNHCÒ * VIỆT CỘNG BÁN NƯỚC
Đảng, các ông mở cửa hậu cho Trung Quốc?
Thứ Bảy, 07/30/2016 - 11:56 — canhco
Cuộc chiến giữa nhân dân và Đảng về vấn đề Trung Quốc đã rẽ sang bước ngoặc mới. Một là Đảng tồn tại vì được Trung Quốc tiếp tay khủng bố quần chúng để dần dần biến Việt Nam thành vùng đất nô lệ, hai là Đảng phải thay đổi cách ứng phó với Trung Quốc trong hàng trăm vấn đề, mà vấn đề hiện hữu nhất là an ninh lãnh thổ.
Bước ngoặc này không do người có lòng với đất nước tạo ra để áp lực Đảng mà đến từ Trung Quốc, đất nước ngày càng chứng tỏ lòng tự đại vượt mọi giới hạn, trong đó chủ nghĩa dân tộc điên cuồng đang làm cho Bắc Kinh dần dần trở thành kẻ thù của toàn thế giới, ngoại trừ với những chính phủ độc tài toàn trị.
Sự việc hacker Trung Quốc công khai nhìn nhận đã tấn công hàng loạt phi trường Việt Nam trong ngày 29 tháng 7 cho thấy việc bảo vệ lãnh thổ của quân đội, an ninh mạng cũng như các cơ quan tình báo, chống xâm nhập của Việt Nam quá thô thiển, lạc hậu và thụ động vượt qua sự tưởng tượng của người dân, vốn luôn tin rằng quân đội cũng như các hệ thống vừa nói đủ sức đối phó với Trung Quốc, hay ít ra đủ thông tin để ứng phó sau khi cuộc tấn công diễn ra. Những bài báo ca ngợi tính chiến đấu của quân đội nhân dân hay tâng bốc tính năng an ninh mạng vượt bậc của Việt Nam trở thành khôi hài và từ đó người dân đang chờ sự tuyên bố của nhà nước trước vấn đề hệ trọng này.
Hệ trọng vì nếu hacker tấn công được hệ thống hàng không dân dụng, cụ thể là các phi trường quốc tế của Việt Nam, có nghĩa là hacker Trung Quốc có thể tấn công vào những cơ chế khác, dân sự lẫn quân sự khi chiến tranh xảy ra.
Hacker Trung Quốc từng thâm nhập Bộ quốc phòng Mỹ ăn cắp dữ liệu, ai dám đảm bảo Bộ Quốc phòng Việt Nam ưu việt hơn Mỹ để vô hiệu hóa hoạt động gián điệp của chúng?
Về dân sự ai đảm bảo rằng các phi trường Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh, Tân Sơn Nhất hay Cần Thơ sẽ không bị tê liệt một lần nữa. Nhưng lần tê liệt sắp tới sẽ nghiêm trọng hơn, dài ngày hơn vì hacker đã biết cách tránh né mọi kỹ thuật phòng chống của an ninh mạng Việt Nam?
Ở các lĩnh vực khác, nơi nào được điều hành bằng hệ thống máy tính thì nơi đó sẽ tê liệt khi bọn hacker tấn công.
Và điều chắc chắn nhất sẽ xảy ra: Khi Trung Quốc chuẩn bị chiến tranh, hệ thống phát thanh, truyền hình toàn quốc sẽ bị cướp mất, như đã được chúng làm thí điểm trong vài ngày vừa qua tại Nha Trang và Đà Nẵng, để thay vào đó là các bài tuyên truyền chống Việt Nam phát liên tục 24 giờ, cùng lúc mạng Internet Việt Nam hoàn toàn sụp đổ, người ta không thể liên lạc qua phone, e-mail hay thậm chí qua Facebook, bởi các phần mềm gián điệp của Trung Quốc được cài sẵn từ các ISP (Internet Service Provider) của Việt Nam lúc ấy sẽ thức dậy và hoạt động.
Bọn hacker cũng thức dậy ngay từ chiếc computer của người dân bình thường nếu nó được sản xuất từ Trung Quốc. Không ai ngạc nhiên vì điều này, có ngạc nhiên chăng là chính phủ Việt Nam biết rõ hơn người dân rằng, công ty phần mềm Hoa Vi (Huawei) là nơi gián điệp của Trung Quốc đang mượn để núp bóng hoạt động. Nó đã bị vạch mặt tại nhiều nước trên thế giới và người ta đưa ra phương cách đối phó mạnh mẽ, kể cả cấm hoạt động trong nước của họ, còn Việt Nam, vẫn như cũ vẫn cứ rẻ là được phần còn lại hãy để cho cơ quan trách nhiệm lo.
Cơ quan được gọi là trách nhiệm ấy biết rõ tất cả các máy computer được Trung Quốc sản xuất đều có cửa hậu backdoor, nơi thích hợp nhất cho hacker thâm nhập. Biết nhưng vẫn lờ đi vì nếu đánh động lên sẽ bị Trung Quốc tát tai bằng những câu chữ hết sức hữu nghị.
Những câu chữ ấy bây giờ Đảng Cộng sản Việt Nam phải nhận thức rõ rằng chúng chỉ có giá trị được dùng để xâm lược, và khi cần người bạn đồng chí này của Đảng sẽ trở mặt như Thủ tướng Hun Sen.
Trung Quốc chỉ dẫn cho Hun Sen cách cho Việt Nam một bài học lần thứ hai, có lẽ là sự cần thiết để chế độ chính trị hiện nay thức tỉnh, thức tỉnh trước khi nhân dân dạy cho Đảng bài học thứ ba: Bạo lực cách mạng.
Đảng không nên nghi ngờ sức mạnh quần chúng. Đảng càng không nên tiếp tục tìm cách giữ ghế bằng việc gieo rắc nỗi sợ hãi trong nhân dân, và một điều nữa, Đảng càng không nên quên lịch sử có thể lập lại bất cứ lúc nào.
Đảng không nên quên bài học sáng hôm nay, 30 tháng 7 một ngày sau khi hacker Trung Quốc chiếm lĩnh 2 phi trường lớn nhất Việt Nam, người dân Nghệ An đã áp dụng đúng những gì mà Đảng dạy cho dân nhiều chục năm về trước, đó là bài học bạo lực cách mạng.
Những hình ảnh ghi lại trên một video clip cho thấy người dân tại xã Nghi Tiến, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An đã phản ứng lại việc công an đàn áp họ trong dự án xây dựng nhà máy xi măng Nghi Tiến. Khi lực lượng cơ động tấn công vào người dân, đã bị dân chúng ném đá không nương tay vào những “chiến sĩ” trang bị tận răng nón sắt, khiên, dùi cui. . .và rốt cuộc đã có những chiến sĩ gần trở thành “liệt sĩ” nếu không được cấp cứu kịp thời.
Bước ngoặc này không do người có lòng với đất nước tạo ra để áp lực Đảng mà đến từ Trung Quốc, đất nước ngày càng chứng tỏ lòng tự đại vượt mọi giới hạn, trong đó chủ nghĩa dân tộc điên cuồng đang làm cho Bắc Kinh dần dần trở thành kẻ thù của toàn thế giới, ngoại trừ với những chính phủ độc tài toàn trị.
Sự việc hacker Trung Quốc công khai nhìn nhận đã tấn công hàng loạt phi trường Việt Nam trong ngày 29 tháng 7 cho thấy việc bảo vệ lãnh thổ của quân đội, an ninh mạng cũng như các cơ quan tình báo, chống xâm nhập của Việt Nam quá thô thiển, lạc hậu và thụ động vượt qua sự tưởng tượng của người dân, vốn luôn tin rằng quân đội cũng như các hệ thống vừa nói đủ sức đối phó với Trung Quốc, hay ít ra đủ thông tin để ứng phó sau khi cuộc tấn công diễn ra. Những bài báo ca ngợi tính chiến đấu của quân đội nhân dân hay tâng bốc tính năng an ninh mạng vượt bậc của Việt Nam trở thành khôi hài và từ đó người dân đang chờ sự tuyên bố của nhà nước trước vấn đề hệ trọng này.
Hệ trọng vì nếu hacker tấn công được hệ thống hàng không dân dụng, cụ thể là các phi trường quốc tế của Việt Nam, có nghĩa là hacker Trung Quốc có thể tấn công vào những cơ chế khác, dân sự lẫn quân sự khi chiến tranh xảy ra.
Hacker Trung Quốc từng thâm nhập Bộ quốc phòng Mỹ ăn cắp dữ liệu, ai dám đảm bảo Bộ Quốc phòng Việt Nam ưu việt hơn Mỹ để vô hiệu hóa hoạt động gián điệp của chúng?
Về dân sự ai đảm bảo rằng các phi trường Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh, Tân Sơn Nhất hay Cần Thơ sẽ không bị tê liệt một lần nữa. Nhưng lần tê liệt sắp tới sẽ nghiêm trọng hơn, dài ngày hơn vì hacker đã biết cách tránh né mọi kỹ thuật phòng chống của an ninh mạng Việt Nam?
Ở các lĩnh vực khác, nơi nào được điều hành bằng hệ thống máy tính thì nơi đó sẽ tê liệt khi bọn hacker tấn công.
Và điều chắc chắn nhất sẽ xảy ra: Khi Trung Quốc chuẩn bị chiến tranh, hệ thống phát thanh, truyền hình toàn quốc sẽ bị cướp mất, như đã được chúng làm thí điểm trong vài ngày vừa qua tại Nha Trang và Đà Nẵng, để thay vào đó là các bài tuyên truyền chống Việt Nam phát liên tục 24 giờ, cùng lúc mạng Internet Việt Nam hoàn toàn sụp đổ, người ta không thể liên lạc qua phone, e-mail hay thậm chí qua Facebook, bởi các phần mềm gián điệp của Trung Quốc được cài sẵn từ các ISP (Internet Service Provider) của Việt Nam lúc ấy sẽ thức dậy và hoạt động.
Bọn hacker cũng thức dậy ngay từ chiếc computer của người dân bình thường nếu nó được sản xuất từ Trung Quốc. Không ai ngạc nhiên vì điều này, có ngạc nhiên chăng là chính phủ Việt Nam biết rõ hơn người dân rằng, công ty phần mềm Hoa Vi (Huawei) là nơi gián điệp của Trung Quốc đang mượn để núp bóng hoạt động. Nó đã bị vạch mặt tại nhiều nước trên thế giới và người ta đưa ra phương cách đối phó mạnh mẽ, kể cả cấm hoạt động trong nước của họ, còn Việt Nam, vẫn như cũ vẫn cứ rẻ là được phần còn lại hãy để cho cơ quan trách nhiệm lo.
Cơ quan được gọi là trách nhiệm ấy biết rõ tất cả các máy computer được Trung Quốc sản xuất đều có cửa hậu backdoor, nơi thích hợp nhất cho hacker thâm nhập. Biết nhưng vẫn lờ đi vì nếu đánh động lên sẽ bị Trung Quốc tát tai bằng những câu chữ hết sức hữu nghị.
Những câu chữ ấy bây giờ Đảng Cộng sản Việt Nam phải nhận thức rõ rằng chúng chỉ có giá trị được dùng để xâm lược, và khi cần người bạn đồng chí này của Đảng sẽ trở mặt như Thủ tướng Hun Sen.
Trung Quốc chỉ dẫn cho Hun Sen cách cho Việt Nam một bài học lần thứ hai, có lẽ là sự cần thiết để chế độ chính trị hiện nay thức tỉnh, thức tỉnh trước khi nhân dân dạy cho Đảng bài học thứ ba: Bạo lực cách mạng.
Đảng không nên nghi ngờ sức mạnh quần chúng. Đảng càng không nên tiếp tục tìm cách giữ ghế bằng việc gieo rắc nỗi sợ hãi trong nhân dân, và một điều nữa, Đảng càng không nên quên lịch sử có thể lập lại bất cứ lúc nào.
Đảng không nên quên bài học sáng hôm nay, 30 tháng 7 một ngày sau khi hacker Trung Quốc chiếm lĩnh 2 phi trường lớn nhất Việt Nam, người dân Nghệ An đã áp dụng đúng những gì mà Đảng dạy cho dân nhiều chục năm về trước, đó là bài học bạo lực cách mạng.
Những hình ảnh ghi lại trên một video clip cho thấy người dân tại xã Nghi Tiến, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An đã phản ứng lại việc công an đàn áp họ trong dự án xây dựng nhà máy xi măng Nghi Tiến. Khi lực lượng cơ động tấn công vào người dân, đã bị dân chúng ném đá không nương tay vào những “chiến sĩ” trang bị tận răng nón sắt, khiên, dùi cui. . .và rốt cuộc đã có những chiến sĩ gần trở thành “liệt sĩ” nếu không được cấp cứu kịp thời.
Nhiều nơi khác đã từng phản ứng “tích cực” như vậy và báo chí tường trình rất chi tiết. Những tập hợp tích cực về sự phản kháng sẽ ngày một lớn hơn, mà quan trọng và tiềm ẩn lớn nhất là nỗi lo sợ nước mất vào tay Trung Quốc.
Những cuộc biểu tình chống hacker Trung Quốc nếu nổ ra Đảng không nên tiếp tục ra tay đàn áp để đi tới đổ máu khi sự bức xúc của người dân lên tới đỉnh điểm. Đảng không thể ru ngủ người dân khi kẻ thù đã vào tới cửa ngõ nhà mình. Điều mà Đảng có thể làm trong những ngày sắp tới là khai tử lý thuyết mềm mỏng để bắt tay vào xây dựng sách lược đối phó mà trong đó Đảng hãy can đảm khai trừ những thành phần hèn nhát, cơ hội, dựa vào Trung Quốc để tiếp tục hút xương tủy nhân dân.
Đảng phải tự kiểm điểm chính mình một cách thành thật và chấp nhận các giải pháp khắc khe để thay máu. Đây là cuộc cách mạng nội thân ý nghĩa nhất nếu Đảng còn tin vào sự mầu nhiệm cách mạng mà hơn 70 năm qua Đảng đã dựa vào.
Nếu không, dân sẽ thay Đảng làm cuộc cách mạng cho chính họ.
Nếu không, chính Đảng đã thừa nhận rằng mình tự mở cửa hậu cho Trung Quốc vào Việt Nam và Đảng sẽ trở thành một tập thể bán nước lớn nhất trong lịch sử nhân loại.
NGUYỄN HỮU VINH * THƯƠNG BIN H LIỆT SĨ
Tháng 7, tản mạn về thương binh, liệt sĩ - Phần II
Năm 1972, tôi còn nhớ rõ. Hôm đó trời âm u, mưa nhỏ, một trận bom tọa độ ngay gần làng tôi, mẹ tôi suýt chết bởi trận bom đó khi đi cấy thêm. Mẹ tôi bị bùn giập khắp người chạy được về báo tin có một người bị bom trên đê. Cả làng chạy ra thì người đó đã chết. Ông chết khi đang vận tải hàng hóa lên thị trấn và vợ ông đang mang thai sắp đến ngày sinh.
Hồ sơ liệt sỹ được lập từ ngày đó. Nhưng cho đến khi con gái ông sắp lấy chồng, thì hồ sơ và chế độ liệt sỹ vẫn chưa về với gia đình. Một lần gặp tôi, bà vợ nhờ tôi hỏi hộ vì đã năm lần bảy lượt hết ra Bộ lại về Sở mà không ai trả lời.
Tôi đến Bộ Lao động - TBXH hỏi thì vẫn câu trả lời: Về Sở, chúng tôi đã chuyển hết về sở từ lâu và hết trách nhiệm. Không thể nín lặng, tôi ầm ĩ ngay tại đó rằng: Khi lôi con người ta đi, các ông có bảo về chỗ nọ, chỗ kia không? Tại sao khi ra đi thì nhà nước này ngọt ngào thế mà giờ trở mặt? Người nông dân làm sao biết đến Bộ, đến Sở và lấy tiền đâu để đi đi về về năm lần bảy lượt?.
Một ông nghe ầm ĩ chạy sang, sau khi hiểu hết câu chuyện, lệnh cho anh chàng vừa bảo "đi về sở" là phải làm ngay. Quả nhiên, hơn tháng sau, gia đình được hưởng chính sách liệt sĩ đúng dịp con gái lấy chồng.
Kể câu chuyện này để thấy rằng: Đằng sau những đau đớn, khó khăn của các liệt sĩ và thân nhân họ, có sự đóng góp rất lớn của hệ thống quan chức vô cảm và vô tâm và vô ơn hiện nay.
(Một bộ đội ăn mặc dân thường phá vòng hoa tưởng niệm những người đã ngã xuống vì Tỏ Quốc)
Vô cảm và độc ác hơn nữa, tủi nhục hơn nữa, là với những chiến sĩ đã hy sinh trên biên giới phía Bắc trong cuộc chiến 1979. Trong đó có những nơi như Vị Xuyên, Hà Giang hơn 4.000 người đã ngã xuống và hiện có hơn 2.000 liệt sỹ đang nằm phơi xương trong trận chiến 1984. Những chiến sĩ trong cuộc chiến đó cũng đã từng bị lãng quên như nhà nước đã từng cố tình lãng quên cuộc chiến đó cả chục năm nay. Những dịp kỷ niệm 30 năm, rồi 35 năm cuộc chiến đẫm máu đó, không một ai nhắc đến họ một lời.
Thế nhưng, khi những người yêu nước ra tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến đó thì đám công an, an ninh đã dùng đủ mọi trò bẩn thỉu để phá đám. Thậm chí đám Dư luận viên còn được an ninh sử dụng dùng đủ mọi lời lẽ ngôn ngữ bẩn thỉu xúc phạm đến những người đã hy sinh và những người tưởng niệm.
Và đau đớn hơn, ngăn cản việc tưởng niệm họ lại chính là những "đồng đội, đồng chí" của họ thế hệ sau.
Bởi đơn giản là kẻ thù đã gây bao tội ác xâm lược và tàn sát kia, giờ đã là bạn vàng của Đảng Cộng sản.
Đó là vài câu chuyện của người đã chết. Người còn sống trở về thì sao?
Những thân phận trở về
Thời còn nhỏ, xã tôi là nơi tập trung một đơn vị thương binh người miền Nam. Những hình ảnh về những thương binh đó đối với chúng tôi - những trẻ con - là không mấy thiện cảm vì khiếp sợ.
Khi lớn lên, hình ảnh những thương binh phải đi buôn lạc, đậu trên các đoàn tàu Vinh - Hà Nội với những chiếc nạng gỗ có thể kéo tàu dừng bất cứ lúc nào, đã để lại những ấn tượng khó quên.
Khi sống ở Hà Nội, những chiếc xe thương binh chở nhiều hàng hóa cồng kềnh đi nghênh ngang giữa phố mà thành phố đã nhiều lần muốn dẹp bỏ nhưng không thể được, đã làm tôi có nhiều suy nghĩ.
Tại sao, những người thương binh kia lại còn phải lăn lộn với cuộc đời trong gian nan của bản thân khi họ đã bỏ một phần máu xương cho đất nước?
Thực tế đã trả lời câu hỏi và những băn khoăn của mình.
Viết đến đây, tôi chợt rùng mình nhớ câu thơ:
Anh bước đi giữa trời đất Bắc
Hà Nội mưa phùn lạnh kẽ xương
Chiếc nạng gỗ khua từng tiếng nấc
Gõ nhịp thương đau xuống mặt đường
(Nỗi buồn chiến thắng - Trần Trung Đạo)
Tôi lớn lên cùng xóm với hai anh em ruột đều là cựu chiến binh, ông Nguyễn Huy Hồng và ông Nguyễn Huy Hoàng. Người anh là chiến binh chống Pháp, người em đã là chiến binh của cả hai cuộc chiến chống Pháp rồi chống Mỹ. Ông Nguyễn Huy Hoàng, đã từng tham gia trận đánh Bình Giã nổi tiếng.
Thế nhưng, khi họ trở về quê hương, cả hai gia đình đều phải sống trong nghèo nàn và đói khổ đến cùng cực, không hề được bất cứ một đồng tiền nào của chế độ. Cực chẳng đã, ông Hoàng phải đưa vợ con tự di cư vào Miền Nam, lại trở lại chiến trường xưa là vùng Bình Giã để kiếm sống và rồi chết ở đó, còn ông anh, dặt dẹo đói khổ ở quê, bệnh tật rồi chết đầu năm nay.
Nguyên nhân duy nhất là vì họ đã không giữ được giấy tờ khi trở về.
Quái lạ, một đất nước mà khi người lính "ra đi, đầu không ngoảnh lại", xông mình giữa trận tiền coi mình như chẳng có lại luôn luôn phải nhớ giữ bằng được cái giấy tờ, kẻo nhỡ còn sống thì khi về không được làm người. Còn nhà nước kéo họ ra khỏi gia đình, đưa họ vào nơi chiến trận lại chẳng chịu trách nhiệm gì về hồ sơ, giấy tờ của họ.
Hẳn là vì thế, đã có những vở kịch chảy ra nước mắt như "thủ tục làm người còn sống", chắc là chỉ có ở Việt Nam.
Trong khi đó, nạn thương binh giả đã lan tràn khắp mọi miền đất nước. Theo con số của Bộ Lao động - TBXH, năm 2013 đã phát hiện ra 7.000 trường hợp thương binh giả.
Nhà nước cứ lấy tiền dân trả lương cho những kẻ đã không hề có một đóng góp máu xương, sức lực nào cho cuộc chiến cũng chẳng hề có chút tinh thần nào vì đất nước, quê hương. Trong khi đó, những người cống hiến máu xương, sức khỏe và tính mạng cho đất nước (nói đúng hơn là cho nhà nước) thì chỉ có... nhịn, vì không giữ được giấy tờ!
Nói một cách dân giã, thì nhà nước đã hành động theo kiểu "mồ cha không khóc, khóc tổ mối" hoặc "bòn nơi khố rách, đãi nơi quần hồng".
Vấn đề đặt ra là ai đã có thể làm được giấy tờ thương binh giả?
Mới gần đây, khi Hồ Xuân Mãn, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế bị đồng đội tố cáo và bị tước danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Nội vụ được báo chí và đơn từ vạch ra, người ta mới biết rằng ngay cả những tước hiệu "cao quý" nhất cũng có thể làm giả. Không chỉ có việc khai man, mà việc tặng các danh hiệu, làm giả các bằng chứng, xác nhận và đóng dấu cũng rất "đúng quy trình". Ở đó, tội ác được coi là thành tích, không biến thành có, sai biến thành đúng... để trở thành anh hùng.
Oái oăm thay, cái vị anh hùng dởm đó, đã từng ngồi chễm chệ ngôi vua của vùng cố đô rộng lớn, tác oai tác quái đến tận khi sức cùng lực kiệt mới buông tha sau khi kịp để lại một đám hậu sinh "học tập và làm theo tấm gương" của... mình. Thử hỏi trong quãng thời gian ngự trị trên ngai vàng, với bản chất của mình, kẻ dối trá đó đã làm nên biết bao "thành tích" man rợ khác nữa?
Điều khá hài hước, là khi bị vạch mặt, thì đám báo chí kền kền như Đại Đoàn Kết và một số tờ báo khác đã đứng ra bảo vệ thật lực. Thế nhưng, sau khi bị tước danh hiệu, đám báo chí coi như... vô can.
Trong một xã hội mà thật giả lẫn lộn, kẻ lưu manh sống bằng thân xác người chết vì nghĩa khí, vì đất nước, chễm chệ trên ngai vàng, những người dám bỏ mình vì đất nước, quê hương sống trong đói nghèo và tủi nhục, thì sức mạnh dân tộc sẽ đi về đâu? Ai sẽ dám xả thân vì đất nước, dân tộc này?
Trong khi quan chức nhà nước chi tiêu riêng về xe công, đã ngốn số tiền 13.000 tỷ đồng tiền dân mỗi năm thì các liệt sỹ vẫn còn hàng trăm ngàn người đã ngã xuống không có tin tức. Các thân nhân các gia đình liệt sỹ vẫn ngày đêm mong ngóng tin người thân của mình và tự lần mò khắp nơi, thậm chí bị lừa đảo trắng trợn.
J.B Nguyễn Hữu Vinh
http://www.rfavietnam.com/node/3374
Hồ sơ liệt sỹ được lập từ ngày đó. Nhưng cho đến khi con gái ông sắp lấy chồng, thì hồ sơ và chế độ liệt sỹ vẫn chưa về với gia đình. Một lần gặp tôi, bà vợ nhờ tôi hỏi hộ vì đã năm lần bảy lượt hết ra Bộ lại về Sở mà không ai trả lời.
Tôi đến Bộ Lao động - TBXH hỏi thì vẫn câu trả lời: Về Sở, chúng tôi đã chuyển hết về sở từ lâu và hết trách nhiệm. Không thể nín lặng, tôi ầm ĩ ngay tại đó rằng: Khi lôi con người ta đi, các ông có bảo về chỗ nọ, chỗ kia không? Tại sao khi ra đi thì nhà nước này ngọt ngào thế mà giờ trở mặt? Người nông dân làm sao biết đến Bộ, đến Sở và lấy tiền đâu để đi đi về về năm lần bảy lượt?.Một ông nghe ầm ĩ chạy sang, sau khi hiểu hết câu chuyện, lệnh cho anh chàng vừa bảo "đi về sở" là phải làm ngay. Quả nhiên, hơn tháng sau, gia đình được hưởng chính sách liệt sĩ đúng dịp con gái lấy chồng.
Kể câu chuyện này để thấy rằng: Đằng sau những đau đớn, khó khăn của các liệt sĩ và thân nhân họ, có sự đóng góp rất lớn của hệ thống quan chức vô cảm và vô tâm và vô ơn hiện nay.
(Một bộ đội ăn mặc dân thường phá vòng hoa tưởng niệm những người đã ngã xuống vì Tỏ Quốc)
Vô cảm và độc ác hơn nữa, tủi nhục hơn nữa, là với những chiến sĩ đã hy sinh trên biên giới phía Bắc trong cuộc chiến 1979. Trong đó có những nơi như Vị Xuyên, Hà Giang hơn 4.000 người đã ngã xuống và hiện có hơn 2.000 liệt sỹ đang nằm phơi xương trong trận chiến 1984. Những chiến sĩ trong cuộc chiến đó cũng đã từng bị lãng quên như nhà nước đã từng cố tình lãng quên cuộc chiến đó cả chục năm nay. Những dịp kỷ niệm 30 năm, rồi 35 năm cuộc chiến đẫm máu đó, không một ai nhắc đến họ một lời.
Thế nhưng, khi những người yêu nước ra tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến đó thì đám công an, an ninh đã dùng đủ mọi trò bẩn thỉu để phá đám. Thậm chí đám Dư luận viên còn được an ninh sử dụng dùng đủ mọi lời lẽ ngôn ngữ bẩn thỉu xúc phạm đến những người đã hy sinh và những người tưởng niệm.
Và đau đớn hơn, ngăn cản việc tưởng niệm họ lại chính là những "đồng đội, đồng chí" của họ thế hệ sau.
Bởi đơn giản là kẻ thù đã gây bao tội ác xâm lược và tàn sát kia, giờ đã là bạn vàng của Đảng Cộng sản.
Đó là vài câu chuyện của người đã chết. Người còn sống trở về thì sao?
Những thân phận trở về
Thời còn nhỏ, xã tôi là nơi tập trung một đơn vị thương binh người miền Nam. Những hình ảnh về những thương binh đó đối với chúng tôi - những trẻ con - là không mấy thiện cảm vì khiếp sợ.
Khi lớn lên, hình ảnh những thương binh phải đi buôn lạc, đậu trên các đoàn tàu Vinh - Hà Nội với những chiếc nạng gỗ có thể kéo tàu dừng bất cứ lúc nào, đã để lại những ấn tượng khó quên.
Khi sống ở Hà Nội, những chiếc xe thương binh chở nhiều hàng hóa cồng kềnh đi nghênh ngang giữa phố mà thành phố đã nhiều lần muốn dẹp bỏ nhưng không thể được, đã làm tôi có nhiều suy nghĩ.
Tại sao, những người thương binh kia lại còn phải lăn lộn với cuộc đời trong gian nan của bản thân khi họ đã bỏ một phần máu xương cho đất nước?
Thực tế đã trả lời câu hỏi và những băn khoăn của mình.
Viết đến đây, tôi chợt rùng mình nhớ câu thơ:
Anh bước đi giữa trời đất Bắc
Hà Nội mưa phùn lạnh kẽ xương
Chiếc nạng gỗ khua từng tiếng nấc
Gõ nhịp thương đau xuống mặt đường
(Nỗi buồn chiến thắng - Trần Trung Đạo)
Tôi lớn lên cùng xóm với hai anh em ruột đều là cựu chiến binh, ông Nguyễn Huy Hồng và ông Nguyễn Huy Hoàng. Người anh là chiến binh chống Pháp, người em đã là chiến binh của cả hai cuộc chiến chống Pháp rồi chống Mỹ. Ông Nguyễn Huy Hoàng, đã từng tham gia trận đánh Bình Giã nổi tiếng.
Thế nhưng, khi họ trở về quê hương, cả hai gia đình đều phải sống trong nghèo nàn và đói khổ đến cùng cực, không hề được bất cứ một đồng tiền nào của chế độ. Cực chẳng đã, ông Hoàng phải đưa vợ con tự di cư vào Miền Nam, lại trở lại chiến trường xưa là vùng Bình Giã để kiếm sống và rồi chết ở đó, còn ông anh, dặt dẹo đói khổ ở quê, bệnh tật rồi chết đầu năm nay.
Nguyên nhân duy nhất là vì họ đã không giữ được giấy tờ khi trở về.
Quái lạ, một đất nước mà khi người lính "ra đi, đầu không ngoảnh lại", xông mình giữa trận tiền coi mình như chẳng có lại luôn luôn phải nhớ giữ bằng được cái giấy tờ, kẻo nhỡ còn sống thì khi về không được làm người. Còn nhà nước kéo họ ra khỏi gia đình, đưa họ vào nơi chiến trận lại chẳng chịu trách nhiệm gì về hồ sơ, giấy tờ của họ.
Hẳn là vì thế, đã có những vở kịch chảy ra nước mắt như "thủ tục làm người còn sống", chắc là chỉ có ở Việt Nam.
Trong khi đó, nạn thương binh giả đã lan tràn khắp mọi miền đất nước. Theo con số của Bộ Lao động - TBXH, năm 2013 đã phát hiện ra 7.000 trường hợp thương binh giả.
Nhà nước cứ lấy tiền dân trả lương cho những kẻ đã không hề có một đóng góp máu xương, sức lực nào cho cuộc chiến cũng chẳng hề có chút tinh thần nào vì đất nước, quê hương. Trong khi đó, những người cống hiến máu xương, sức khỏe và tính mạng cho đất nước (nói đúng hơn là cho nhà nước) thì chỉ có... nhịn, vì không giữ được giấy tờ!
Nói một cách dân giã, thì nhà nước đã hành động theo kiểu "mồ cha không khóc, khóc tổ mối" hoặc "bòn nơi khố rách, đãi nơi quần hồng".
Vấn đề đặt ra là ai đã có thể làm được giấy tờ thương binh giả?
Mới gần đây, khi Hồ Xuân Mãn, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế bị đồng đội tố cáo và bị tước danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Nội vụ được báo chí và đơn từ vạch ra, người ta mới biết rằng ngay cả những tước hiệu "cao quý" nhất cũng có thể làm giả. Không chỉ có việc khai man, mà việc tặng các danh hiệu, làm giả các bằng chứng, xác nhận và đóng dấu cũng rất "đúng quy trình". Ở đó, tội ác được coi là thành tích, không biến thành có, sai biến thành đúng... để trở thành anh hùng.
Oái oăm thay, cái vị anh hùng dởm đó, đã từng ngồi chễm chệ ngôi vua của vùng cố đô rộng lớn, tác oai tác quái đến tận khi sức cùng lực kiệt mới buông tha sau khi kịp để lại một đám hậu sinh "học tập và làm theo tấm gương" của... mình. Thử hỏi trong quãng thời gian ngự trị trên ngai vàng, với bản chất của mình, kẻ dối trá đó đã làm nên biết bao "thành tích" man rợ khác nữa?
Điều khá hài hước, là khi bị vạch mặt, thì đám báo chí kền kền như Đại Đoàn Kết và một số tờ báo khác đã đứng ra bảo vệ thật lực. Thế nhưng, sau khi bị tước danh hiệu, đám báo chí coi như... vô can.
Trong một xã hội mà thật giả lẫn lộn, kẻ lưu manh sống bằng thân xác người chết vì nghĩa khí, vì đất nước, chễm chệ trên ngai vàng, những người dám bỏ mình vì đất nước, quê hương sống trong đói nghèo và tủi nhục, thì sức mạnh dân tộc sẽ đi về đâu? Ai sẽ dám xả thân vì đất nước, dân tộc này?
Trong khi quan chức nhà nước chi tiêu riêng về xe công, đã ngốn số tiền 13.000 tỷ đồng tiền dân mỗi năm thì các liệt sỹ vẫn còn hàng trăm ngàn người đã ngã xuống không có tin tức. Các thân nhân các gia đình liệt sỹ vẫn ngày đêm mong ngóng tin người thân của mình và tự lần mò khắp nơi, thậm chí bị lừa đảo trắng trợn.
Thế nhưng, người ta không thể tìm thấy một trang thông tin tổng hợp các nghĩa trang liệt sĩ, các ngôi mộ và những thông tin cần thiết để tìm kiếm từ Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Lao động - TBXH. Phải chăng việc này là quá khó?
Xin thưa là không.
Khi mạng Internet đã đến mọi ngõ ngách gia đình, việc không chịu đưa các thông tin đầy đủ cho người dân về các thân nhân của mình cũng như các thông tin về các phần mộ liệt sĩ, đẩy các thân nhân của họ tự mò mẫm và bị lừa đảo, chỉ thể hiện sự vô trách nhiệm. vô cảm của các cơ quan nhà nước mà thôi.
Tại sao dù đã có con số khủng khiếp lực lượng công an các loại, nhà nước vẫn còn chi hàng đống tiền dân vào các lực lượng như dân phòng, tự vệ... nhằm trấn áp người dân, tiêu hết số tiền khổng lồ vào đó mà vẫn để hàng loạt thương bệnh binh không có việc làm và đời sống ổn định, để họ phải bôn ba kiếm sống bằng mọi cách khác nhau.
Câu hỏi này, chỉ có một cách trả lời và giải đáp, khi hệ thống chính trị không chỉ lo cho chỗ đứng, vị trí cai trị và vị thế độc tài bảo vệ lợi ích phe nhóm mà lấy đất nước, dân tộc và nhân dân làm trọng.
Bởi, một chế độ mà không biết ơn người đã hy sinh cho đất nước, tổ quốc mình, thì điều tất yếu là sớm muộn cũng sẽ bị diệt vong.
Hà Nội, cuối tháng 7/2016J.B Nguyễn Hữu Vinh
http://www.rfavietnam.com/node/3374
NS TUẤN KHANH * NGỦ MÊ
Chào ánh sáng, chào những ánh mắt mở ngủ mê
Sự kiện tin tặc Trung Cộng tấn công vào hệ thống IT của phi cảng Tân Sơn Nhất và Nội Bài, ngày 29/7, như có một luồng ánh sáng chớp lóe lên trong suy nghĩ của hàng triệu người dân Việt. Hy vọng thay, đó là khoảnh khắc sẽ thức tỉnh được nhiều con người về hiện trạng đất nước.
Có lẽ, bất kỳ ai vẫn lớn tiếng kêu to rằng đừng quan tâm chính trị, hãy chỉ lo làm ăn – làm giàu, và hãy cứ phỏ mặc cho Nhà nước giải quyết mọi chuyện, lúc này sẽ phải dành chút ít thời gian nghĩ về thân phận của mình và gia đình mình. Trên các chuyến bay của ngày 29/7, một nhà triệu phú hay một người nghèo khó đều có thể bỏ xác ngay trên đất nước mình trong niềm tin cố thơ ngây phi chính trị ấy. Có hơn 400.000 hành khách đã bị ảnh hưởng như vậy từ hành động cảnh cáo của nhóm tin tặc 1937cn, do Bắc Kinh tài trợ và nuôi dưỡng, mà bên cạnh đó, có những lời tố cáo cho biết các thành viên của nhóm này đã xâm nhập từ lâu vào hệ thống IT của Việt Nam. Dĩ nhiên, còn chưa tính tới việc có ai đó là kẻ phản bội và bán đứng các thông tin quan trọng cho giặc phương Bắc.
Nhưng vì sao, giữa vô vàn thống khổ lâu nay của quê hương - từ nạn bauxite đang giết dần mòn Tây Nguyên, từ biển và đảo đang mất dần, ngư dân bỏ mạng trên biển và tuyệt vọng trên bờ, cho đến những dự án nguy nga giả tạo xây lên để tạo ra ngân khoản rút rỉa mồ hôi nước mắt nhân dân, những cuộc cưỡng chiếm đất đai của nông dân như bọn thổ phỉ chiếm đóng - chuyện mất an ninh mạng của các phi cảng Việt Nam lại gây chấn động như vậy?
Người dân Việt Nam bị ru ngủ trong một thông điệp mơ hồ là hãy chỉ nên lo cho bản thân mình, lâu nay đã trở thành những vùng quần cư ích kỷ và hẹp hòi, nên rồi chỉ biết nẹp mình trong chén cơm và manh áo. Họ quên cả đồng bào, quên cả tổ quốc, quên cả số phận tương lai của mình. Sự xót thương không còn nhưng lại liều lĩnh tội nghiệp như những hành khách theo lệnh ra khơi mà không bao giờ được chu cấp một chiếc phao cứu sinh. Những ngày cá chết, ngư dân tuyệt mạng thì nhiều người Việt nghe chừng đâu đó rất xa xôi. Bùn đỏ tràn miền Thượng thì nghe như bản tin quốc tế thoáng qua với họ. Chỉ đến khi sinh mạng của từng người bắt đầu bị đe dọa thì mới xuất hiện sự hoảng sợ và ý thức. Nhất là đối với từng con người đang chăm chút cho số tiền để dành, cho sự bình yên phi chính trị… chợt bừng tỉnh rằng mọi thứ là vô nghĩa trước một tình cảnh quá hoang tàn.
Có ý kiến hùng tráng cho rằng dân tộc Việt Nam đang bật lên đoàn kết sự kiện hoảng hốt này. Đó là một loại ngụy biện đáng thương. Sẽ không có chứng cứ nào về loại đoàn kết từ sự rúm ró sợ hãi và mơ hồ về tương lai của mình như vậy. Những con cừu chỉ còn đứng tụm vào với nhau trong niềm đau đớn bất lực trước những con sói bất kỳ giờ phút nào cũng có thể xông vào trang trại, trong khi các chủ trại chỉ biết chè chén mỗi ngày và ngủ mê với cái nhìn tin yêu, rằng bọn chó sói có thể trở thành chó chăn cừu.
Những con cừu ấy, vốn sống theo tiếng gậy chăn dắt, mang niềm tin rằng chúng cứ ăn no, dâng hiến đời mình cho chủ trại là trọn phận. Sống ngu ngơ và chết lặng im.
Từ vụ tấn công ngày 29/7/2016, hãy nghĩ đến những ngày về sau. Đáp trả lại một câu, mà một nhân viên hải quan Việt Nam nào đó ghi trên hộ chiếu có đường lưỡi bò, Bắc Kinh đã gửi đến một thông điệp đầy tính đe dọa không đơn giản, rằng họ đang ở khắp mọi nơi.
Mà không phải chỉ riêng hôm nay, các vụ tấn công nằm sâu trong các tin tức bị ỉm đi, bị che giấu như chuyện tầm phào, từ truyền thanh ở Đà Nẵng, Huế bị chiếm sóng, tia laser tấn công vào các phòng lái máy bay ở phi trường, kể cả những lần bị mất sóng kiểm soát không lưu khiến đường bay hỗn loạn, các sự cố mất điện bất thường ở sân bay… nhân dân bị đối xử như trẻ dại, không nên bàn đến, không cần biết đến – mặc dù những người có trách nhiệm thì ngày càng giới thiệu rõ sự bất lực của mình.
Nhưng chính nhân dân cũng bất lực. Họ nhận ra cái chết của mình mỗi ngày, nhận ra nỗi khốn khổ của quê hương này mỗi ngày bên cạnh các tuyên bố thề trung thành với tình hữu nghị bất chấp. Vận mệnh dân tộc đang bị nhấn chìm trong biển hữu nghị ấy – bao gồm lời gào thét của các quan chức cấp cao khi một mực đòi chấp nhận cho Trung Cộng nắm giữ các dự án quan yếu của đất nước, thậm chí nhượng bộ các yêu sách của Trung Quốc liên quan đến an ninh quốc gia. “Các người đã làm được gì cho đất nước chưa?” – dĩ nhiên là chưa, vì với mọi sắp đặt tàn độc đó, người Việt chỉ còn rơi nước mắt nhìn tổ quốc mình trong tay những kẻ thỏa hiệp và bọn phản bội.
Giờ thi không ai còn hồ nghi nữa, rằng Trung Cộng đã có một bước đi thâm hiểm từ rất lâu, và chỉ đợi thời cơ để chứng minh khả năng đè bẹp Việt Nam. Đừng trút mọi oán giận lên kẻ thù – vì đó là một kẻ thù đã được nhận biết rõ từ lâu – hãy oán giận những suy nghĩ kết thân với kẻ thù, tay bắt mặt mừng, thề thốt và rước kẻ thù vào nhà. Nếu không có những kẻ đó, hàng trăm cây số biên giới Việt Nam không mất cùng Thác Bản Giốc, biển Việt Nam không nguy hiểm chập chờn từng ngày, Tây nguyên không suy kiệt và Formosa Hà Tĩnh không thể hủy diệt môi trường và con người Việt Nam.
Và vì sao, những người anh chị em Việt Nam xuống đường kêu gọi chống lại âm mưu xâm lược của Bắc Kinh luôn bị đánh đập, giam cầm?
Trong một bài thơ của Bùi Chí Vinh, ông có viết rằng:
Mãi quốc cầu vinh tất quả báo nhãn tiền
Chào một ngày soi rõ mặt anh em!
Chào một ngày soi rõ mặt anh em!
Trong bất lực, người ta chỉ còn biết nghĩ đến quả báo, nhưng một cách tự an ủi mình, và mong manh hy vọng kẻ ác có thể tỉnh giác để trở lại làm người. Nhưng với hiện thực hôm nay, mọi thứ sẽ như một luồng ánh sáng soi rọi đến từng trái tim con người Việt. Thức tỉnh từng con mắt đang mở mà như vẫn ngủ mê. Hãy biết qúy trọng từng cơ hội đi qua sợ hãi – chào một ngày mới, không phải để đoàn kết mộng mị - mà dựa vào đó để soi rõ mặt các loại anh em, bao gồm loại anh em đang phản bội lại máu thịt và tương lai dân tộc.
tuankhanh's bloghttp://www.rfavietnam.com/node/3376
VÕ THỊ HẢO * VIỆT CỘNG KHINH HIẾN PHÁP CỦA CHÚNG
QH „vùi dập“ Hiến pháp
Thứ Ba, 03/22/2016 - 07:22 — vothihao
Ngược đời „con sinh ra mẹ“
Ngược đời „con sinh ra mẹ“
Phiên họp thứ 11 của QH thứ 13(khai mạc ngày 21/3/2016) đã quyết định những vấn đề hệ trọng của đất nước và toàn dân theo kiểu „bức tử“ Hiến pháp VN hiện hành. Việc bức tử này được làm theo kiểu ngược đời „con sinh ra mẹ“.
Phiên họp nói trên được cho biết sẽ diễn ra chỉ trong 19 ngày, trong đó dành đến 10 ngày rưỡi cho việc nhân sự. Nội dung quan trọng là để miễn nhiệm và bầu các nhân sự thay thế Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch QH theo chỉ đạo của Đảng. Theo chương trình ấn định đã công bố trên báo chí, Chủ tịch nước mới sẽ được bầu vào ngày 2/4/2016. Ngày 6/4, Chủ tịch nước mới sẽ trình QH miễn nhiệm Thủ tướng.
Cũng theo công bố, ngày 7/4, Thủ tướng mới sẽ tuyên thệ(theo Vietnamnet.vn, 21/3/2016). Trước đó, 30 và 31/3, QH sẽ dành thời gian thảo luận, miễn nhiệm và bầu Chủ tịch QH, Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia.
Phiên họp này cũng được tuyên bố là phiên cuối cùng của QH khóa 13, mặc dù nhiệm kỳ này của QH khóa 13 theo quy định là phải đến tháng 5/2016 mới bầu ĐBQH khóa kế tiếp(khóa 14) và đến tận 21 tháng 7 năm nay mới kết thúc.
Hành vi này của QH khóa 13 được cho là đã vi phạm Hiến pháp ở mức trầm trọng nhất kể từ khi có chính quyền và quốc hội cộng sản đến nay tại VN.
Căn cứ Luật Hiến pháp hiện hành – Luật Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức Quốc hội năm 2014 – Luật cao nhất mang tính thượng tôn mà bất kỳ tổ chức, cá nhân nào cũng không được phép vi phạm, thì tất cả những việc như bầu Chủ tịch QH nhiệm kỳ mới sẽ chỉ được phép thực hiện khi toàn quốc đã bầu đại biểu quốc hội khóa mới( là QH khóa 14 - ngày bầu cử đã ấn định là 21/5/2016). Chỉ có tại kỳ họp thứ nhất của QH khóa mới, các đại biểu mới bầu Chủ tịch QH, các Phó chủ tịch QH và các Ủy viên Ủy ban thường vụ QH. (theo „Quy định về bầu Chủ tịch nước, Thủ tướng“, 11/3/2016, trang nguyentandung.org ...)
Quy định này là đương nhiên, hợp lẽ. Vì mẹ mới sinh được con chứ con không thể đẻ ra mẹ. Nếu làm trái điều trên là vi phạm Hiến pháp và „bức tử“ QH.
Cũng theo Hiến pháp 2013, QH là „cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN. Chỉ duy nhất QH là có quyền lập hiến, lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước“.
Theo đó, Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước nhiệm kỳ mới chỉ có tính hợp pháp khi được chính QH khóa mới bầu ra ngay trong số ĐBQH khóa mới. Nếu QH của khóa 13 mà bầu Chủ tịch nước hay bất kỳ chức danh nào của QH, Nhà nước cho nhiệm kỳ của khóa 14 là hoàn toàn sai, là tước đoạt quyền tối thiểu, đương nhiên của QH khóa 14.
Tương tự, QH khóa 13 cũng hoàn toàn không có quyền bầu ra một Thủ tướng cho nhiệm kỳ sau. Quyền hạn này chỉ có QH khóa 14 được phép làm, theo đề nghị của Chủ tịch nước hợp pháp của nhiệm kỳ 14, đã được bầu hợp pháp theo quy định của Hiến pháp và Luật tổ chức QH.
Các chức danh quan trọng khác như Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Ủy ban thường vụ QH, Chánh án tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ tịch Hội đồng bầu cử Quốc gia, Tổng kiểm toán nhà nước của nhiệm kỳ mới chỉ duy nhất hợp pháp khi thực hiện theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành, phải do chính phiên họp toàn thể của QH khóa mới (khóa 14) bầu ra.
Như vậy, với chương trình nghị sự của phiên họp thứ 11, QH khóa 13 đã làm một việc chưa từng có: „tự sát“ và „bức tử“ QH của nhiệm kỳ khóa 14.
„Tự sát“:
Người VN không thể không phẫn nộ khi ở thế kỷ 21 rồi mà cơ quan quyền lực cao nhất, đại diện cho quyền lực của toàn dân, lại tự tổ chức một phiên họp vội vàng, tự bỏ „trận địa“ còn ngổn ngang vô số trách nhiệm chết dân như nạn đói do hạn hán và ngập mặn đồng bằng sông Cửu Long, Trung quốc xâm lược biển Đông, nạn trộm cắp cướp giật và bạo lực hoành hành dân lành chưa từng có trong lịch sử VN cùng số người chết và bị thương vì tai nạn giao thông mỗi tháng có thể tương đương với cả một cuộc chiến tranh cùng bao vấn đề khác...
Buồn thay, QH đã rút lui. Còn khoảng 4 tháng- cả trăm ngày nữa mới hết nhiệm kỳ của mình mà QH đã cam tâm chối bỏ trách nhiệm, vội vàng làm những hành động vi hiến và „bức tử“ chính mình qua việc chấp nhận mở một phiên họp chỉ để miễn nhiệm một cách cũng bất hợp pháp các chức danh tối cao như Chủ tịch QH, Chủ tịch nước và Thủ tướng...
Thật quá thất vọng với các vị nguyên thủ QH và Nhà nước, Chính phủ hiện hành! Các vị tưởng rằng các vị có quyền từ bỏ, có quyền đầu hàng hoặc nô lệ để miễn nhiệm hoặc từ nhiệm theo sự thao túng của ai đó chăng?
Các vị có quyền cho rằng mình làm thế, để nghỉ ngơi sớm, có thể là để hưởng thụ khối tài sản mà các vị đang có, để mặc nhân dân VN đang lầm than và bị tước đoạt một cách thô bạo chưa từng có về quyền lực tối thiểu của họ khi các vị đã buông cờ, bỏ trống, nghỉ trước thời hạn những trăm ngày trời, để mặc cho nhân dân mặc sức lầm than chăng?
Không!
Khi mới nhậm chức, chính các vị đã tuyên thệ trang trọng trước QH và trước toàn dân về trách nhiệm trước QH khóa 13. Đương nhiên, khi đã nhận trọng trách, các vị không được bỏ vị trí dù chỉ một ngày, một giờ, vì việc mất nước diễn ra có thể chỉ trong vòng giây phút.
Bằng việc thoái thác những trách nhiệm của mình và sự vi hiến tại kỳ họp này, QH khóa 13 đang „tự sát“.
„Bức tử“ QH khóa 14
Dù có nói ra hay không, một người có đầu óc bình thường không thể không nhận thấy, bằng việc áp đặt cho QH khóa 14 và toàn dân VN một Chủ tịch QH, một Chủ tịch nước, một Thủ tướng không phải do QH khóa 14 bầu ra, rõ ràng là một hành động „bức tử“ QH khóa 14.
QH khóa 14 sẽ làm gì được với những vị trí nguyên thủ đã bị áp đặt từ sự thao túng của Bộ Chính trị và QH khóa 13?
Những vị nguyên thủ đã bị áp đặt ấy, dẫu có tài có tâm hay không, họ cũng lấy đâu vị thế và uy tín để điều hành nhiệm kỳ mới, khi ai cũng biết rằng họ đến từ đâu và họ được ngồi vào vị trí đó là do ý chí của một thế lực nào đó chứ không phải được QH khóa mới bầu lên.
Chính cách áp đặt này đã tước đoạt quyền tạo dựng uy tín và sự cố gắng của họ.
Vẫn biết rằng mọi cuộc bầu cử dưới chế độ độc tài toàn trị đều là giả hiệu. Rằng người ta đã không tiếc tiền mồ hôi và xương máu của dân để đưa ra sân khấu chính trị vô số trò diễn bầu cử nhằm lừa mị „dán nhãn dân chủ“ lên mọi hành vi tước đoạt dân chủ.
Nhưng trong lịch sử QH VN từ xưa đến nay, chưa từng có một cuộc vi hiến nào ở tầm mức khổng lồ và thô bạo đến như vậy. QH khóa 13 được bầu lên ngày 22/5/2011 và họp phiên đầu tiên là 1/7 cùng năm. Chính QH khóa 13 cũng bỏ phiếu quyết định ngày bầu cử QH nhiệm kỳ mới khóa 14 là 21/5/2016. Theo đó, phải đến ngày 21/7/2016 thì QH khóa 13 mới hết nhiệm kỳ khi bàn giao trách nhiệm cho QH khóa 14 vừa mới được bầu lên. Khi đó, QH khóa 14 mới được phép bắt đầu mọi động của nhiệm kỳ mới mà việc đầu tiên là bầu các vị trí cao nhất của Quốc hội, Nhà nước và Chính phủ.
Mọi hành vi biện hộ cho việc vi hiến này dù thế nào cũng là ngụy biện và chỉ càng thêm vi hiến mà thôi.
Mất dân chủ ngày càng trầm trọng là hệ quả đương nhiên, diễn tiến ngay từ ĐH 12 của Đảng CSVN. Khi Đảng ngang nhiên vi hiến và vi phạm điều lệ Đảng, khi sự thao túng tới mức ngay cả nguyên thủ quốc gia cũng phải ngậm miệng khấu đầu thúc thủ, thì việc QH khóa 13 buộc phải „tự sát“ và „bức tử“ QH khóa 14 cũng là điều có thể đoán trước.
Thật khốn khó thay cho người dân VN, khi những cuộc bầu cử QH, bằng cơ chế và thủ đoạn của nó, đã khiến cho „đám nghị gật“ thắng thế!
Khi nghị gật thắng thế, thì không có QH.
Chỉ có một hình hài rỗng treo lơ lửng trên đầu dân mà thôi và để đóng dấu dân chủ lên những hành vi phản dân chủ. Nhưng đóng dấu được hay không thì lại tùy thuộc vào sự thật.
Chỉ có điều, xác chết để lại hiện trường không phải là các ĐBQH, mà chính là vô số nhân dân đã chết vì muôn vàn nỗi oan khuất do các vị để lại, còn để lại và còn kiến tạo thêm sư „bức tử“.
Nhìn khắp QHVN, còn ai là người chính trực, để chí ít cũng cất lên trong nghị trường một tiếng kêu phản kháng tối thiểu của người nghị sĩ ?!
VTH
CANH CÒ * BÀ NGÂN
Đóng góp” đầu tiên của bà Ngân.
Thứ Hai, 07/25/2016 - 12:51 — canhco
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội khóa 14 khi trả lời báo chí lần đầu tiên trong tư cách Chủ tịch đã làm cho dân chúng thất vọng. Thất vọng vì lập luận, vì thói quen cũ mòn của người cộng sản và vì sự thiển cận quen thuộc của một cán bộ ăn cơm Đảng quá lâu, tuy ngồi ở vị trí nào thì sự sợ hãi và ơn Đảng đã trở thành hồn cốt khiến bà không thể nói khác, dù một chút, so với những người đi trước trong căn nhà Quốc hội.
Có hai điều quan trọng nhất hiện nay là tình hình Biển Đông, sau vụ Trung Quốc thua kiện Philippines, và vụ án Formosa, cái đinh cắm vào vùng đất miền Trung có khả năng làm cho cả nước sẽ trở thành bệnh nhân Tetanus, uốn ván.
Về Biển Đông, trả lời báo chí bà nói: “Bảo vệ hòa bình không phải hô hào cho thật to, kích động thế này thế khác là có được chủ quyền, không có đâu. Một số tổ chức, cá nhân lên tiếng hô hào thế này thế nọ nhưng những người đó, tổ chức đó làm gì cho đất nước? Chưa làm gì cả, chỉ có nói, kích động các phần tử để làm rối tình hình”.
Có hai vấn đề trong câu trả lời: thứ nhất bà né tránh ý nghĩa thật của câu hỏi tập trung về các nguy hiểm khi Việt Nam mất dần biển đảo vào tay Trung Quốc qua các bồi đắp nhân tạo, cấm hành nghề và sát thương ngư dân Việt Nam. Bà dùng cụm từ “Bảo vệ hòa bình” để né tránh sự thật, thay vì dùng từ “xâm lược” mà cả nước đều biết.
Bà không cần phải bảo vệ “hòa bình”, mà điều cần phải bảo vệ là đất nước, là lãnh thổ, là biển đảo đã được gầy dựng bằng xương máu tổ tiên. Hòa bình chỉ là uyển ngữ mà Đảng này ra lệnh cho chính phủ và quốc hội phải nói vào bất cứ lúc nào đất nước bị bọn Trung Quốc tàn hại, xâm chiếm.
Hoàng Sa và Trường Sa không cần sử dụng hai chữ “hòa bình”, chúng cần dùng từ chính xác là “đòi lại”.
Vì không dám đòi, cả tập đoàn của bà rón rén dùng hai chữ “hòa bình” khi nói chuyện với Trung Quốc, và với những ai không rón rén như bà cùng với hơn hai trăm Ủy viên Trung ương cộng với 500 khuôn mặt đần độn tại quốc hội sẽ bị cho là kích động, là làm hại đại cục, là phá hoại sự tận tụy của Đảng đã và đang âm thầm tranh đấu đòi lại chủ quyền cho đất nước.
Bà nói trong niềm tim mù lòa rằng chỉ có Đảng của bà đang phục vụ là đúng và mọi thành phần khác trong xã hội là sai lầm, là phá hỏng kế hoạch nhịn nhục qua ải của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Hãy thẳng thắn một lần đi, bà sẽ bớt kiêu ngạo. Kiêu ngạo không thích hợp với giọng nói tương đối nhỏ nhẹ và dịu dàng của dân Bến Tre đâu, kể cả kiêu ngạo cộng sản.
Thứ hai, khi bà cho rằng “một số tổ chức, cá nhân lên tiếng hô hào thế này thế nọ nhưng những người đó, tổ chức đó làm gì cho đất nước? Chưa làm gì cả, chỉ có nói, kích động các phần tử để làm rối tình hình”.
“Làm gì cho đất nước” là cụm từ thú vị nhất mà người dân chúng tôi muốn hỏi ngược lại cho bà và những người đang nắm chặt quyền hành từ bao năm nay.
Xin lưu ý cho bà biết, mỗi công dân trong một đất nước đều đã đóng góp ngay từ lúc vừa biết đi học. Những chữ cái đầu tiên là đóng góp thiết thực nhất cho tiến trình xây dựng và bảo vệ cũng như phát triển quốc gia. Đi học không phải để làm quan mà để tự nâng cao dân trí của một công dân, đó không phải là đóng góp sao?
Qua thời gian, nếu là nông dân, những hạt gạo bà đang ăn là đóng góp cho xã hội mà không cần phải lên tiếng tranh luận. Cũng vậy, mọi thành phần trong cộng đồng của một quốc gia đều góp tay vào hình thành đất nước ấy bằng những hành động thiết thực nhất. Không ai trong họ lên tiếng ca ngợi sự đóng góp của mình. Chỉ có đảng của bà mới mạnh miệng khoe khoang về sự đóng góp của nó bằng xương máu người khác.
Những con cá được bắt từ Biển Đông là đóng góp của người ngư dân. Những hạt muối của diêm dân không những chỉ phục vụ dinh dưỡng cho con người mà nó còn phải được xem là đóng góp của xã hội. Hỏi những câu đại loại như bà hỏi trước cửa Quốc hội là phỉ báng người dân, là làm nhơ nhuốc hai chữ quốc hội. Bởi, vừa ăn lương của dân phát cho lại vặn vẹo người đổ mồ hôi cho những đồng lương ấy.
Chúng tôi không cần chứng minh rằng đã làm gì cho đất nước mà chính bà và những người đang điều hành đất nước này phải trình báo với chúng tôi là đã làm gì để cho đất nước tan hoang như hiện nay.
Chúng tôi, những “Tổ chức, cá nhân” mà bà nói là những trí thức không được lên tiếng trước quốc hội hay trên báo chí như bà. Họ là những người dân bình thường nhưng đau đớn vì tổ quốc bị hiếp đáp, xâm lăng. Họ là những người nói hộ cho ngư dân bỏ thây ngoài biển để cho bà và Đảng của bà còn có chút gì đó bám víu vào cái gọi là chủ quyền biển đảo. Bởi nếu họ không ra Hoàng Sa đánh cá thì ai sẽ nhắc cho thế giới biết Hoàng Sa từng là của Việt Nam khi cả chế độ của bà theo chủ trương nhỏ nhẹ rất “hòa bình”?
Họ, những người bị bà cho là kích động ấy không bị ràng buộc gì với Đảng Cộng sản Trung Quốc nên trong phát biểu của họ đầy chất lửa. Họ không cam tâm nhìn đất nước mất dần vào tay ngoại bang, thật khác xa với bà và đồng sự, chỉ thấy đồng nhân dân tệ lấp lánh qua từng dự án, từng cái lót tay êm ái.
Nếu không êm ái thì làm sao bà lại cam lòng nghe theo chỉ thị của ông Trọng để làm điều khuất tất ngay những ngày đầu tiên tại thềm quốc hội?
Báo chí hỏi bà vụ Formosa bà trả lời như thế này:
Về việc đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) kiến nghị Quốc hội lập ủy ban lâm thời điều tra vụ Formosa gây sự cố môi trường biển, bà Kim Ngân nói hiện chưa có chủ trương lập ủy ban lâm thời.
“Đây là vấn đề rất lớn, Chính phủ đã rất nỗ lực, quyết tâm điều tra sớm. Bộ Chính trị cũng đã nhiều lần nghe báo cáo về vấn đề này. Quốc hội chưa lập ủy ban lâm thời nhưng chúng tôi sẽ giám sát rất chặt chẽ, tiếp tục theo dõi quá trình giải quyết”.
Bà lừa đã lừa gạt người dân vì trước đó 1 ngày, khi trả lời báo chí tại phiên họp thứ nhất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khoá 14 vào ngày 22 tháng 7 năm 2016 chính bà đã phê chuẩn cho ông Võ Kim Cự, người đích thân cho phép Formosa vào Vũng Áng được hoạt động 70 năm, trở thành thành viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.
Làm sao Quốc hội điều tra khi phê chuẩn nghi phạm lớn nhất của Formosa vào Ủy ban kinh tế, vốn có quyền phủ quyết, hay ít ra lèo lái mọi điều tra có liên quan đến mình?
Có phải bà đang tự tát vào mặt bà hay là đang tát vào mặt nhân dân cả nước?
Việc làm này của bà phải chăng là đã “làm gì đó cho tổ quốc” và do đó từ đây bà có quyền tiếp tục câu hỏi rất “kinh điển” cho bất cứ ai, kể cả những người trong quốc hội nếu ngứa miệng hỏi điều phải quấy?
Kể cũng không lạ khi bà cho rằng Luật Biểu tình cần phải xem xét cẩn thận mặc dù đã gần 70 năm vẫn còn nằm trong ngăn kéo quốc hội, bà nói “Luật Biểu tình ra mà rối loạn đất nước thì không ai mong muốn”
Điều này bà tiên đoán rất đúng, bởi nếu không chận nó thì e rằng cuộc biểu tình lớn nhất Việt Nam sẽ nổ ra trước cửa Quốc hội vì chính những “đóng góp” của bà đấy, bà Chủ tịch Quốc hội ạ.
VIETTUSAIGON * AI LÀM ĐƯỢC GÌ?
Ai đã làm được gì?
Thứ Tư, 07/27/2016 - 05:50 — VietTuSaiGon
Tuần trước, Nguyễn Phú Trọng phát biểu “trong thời gian qua, hiện tượng hải sản chết hàng loạt gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình bầu cử”, tuần này, Nguyễn Thị Kim Ngân hỏi giới phản biện “các bạn đã làm được gì cho đất nước này?” (đương nhiên lúc hỏi, gương mặt lạnh lùng và đanh đá của bà Ngân gợi nhắc đến hình ảnh bà hắt ca thức ăn xuống ao cá nhà sàn Hồ Chủ tịch ngay trước mặt Tổng thống Obama!). Cả hai phát biểu của một người là Tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN), một người là Chủ tịch Quốc hội, đều cho chung một cảm giác: Tởm Lợm!
Vì sao? Vì một kẻ nhân danh công bộc của nhân dân, đứng về phía người lao động nghèo lại có m
ột phát biểu vừa ngớ ngẩn vừa máu lạnh; Một kẻ là đại diện tối cao của nhân dân lại đi hỏi ngược lại nhân dân một câu mà đứa con nít nghe cũng phải hoảng hồn bởi tính dốt nát của nó.
Ở câu nói của Nguyễn Phú Trọng, đã có nhiều bài phân tích khá sâu và kĩ lưỡng, có lẽ không cần phân tích thêm. Với phát biểu của Nguyễn Thị Kim Ngân, một Chủ tịch quốc hội, người đại diện tối cao của nhân dân để nói lên tiếng nói của nhân dân cũng như lắng nghe tiếng nói của nhân dân.
Thì, nguyện vọng của nhân dân hiện nay là gì? Đó là phải bằng mọi giá bảo vệ toàn vẹn chủ quyền quốc gia, đừng để mất thêm lãnh thổ, lãnh hải và đóng cửa công ty Formosa Hà Tĩnh để tránh hậu họa cho dân tộc về lâu về dài. Tất cả, chẳng có nguyện vọng nào là không chính đáng nếu không muốn nói là nguyện vọng cấp thiết của dân tộc trong thời điểm hiện nay.
Cũng như các nhóm phản biện kêu gọi tự do, dân chủ cho Việt Nam, bảo vệ nhân quyền và kêu gọi chính phủ, nhà nước đáp ứng các yêu cầu về nhân quyền cho nhân dân Việt Nam và làm cho đất nước tiến bộ hơn, đáng sống hơn. Tất cả đều chính đáng và cấp thiết.
Nhưng, với giới lãnh đạo CSVN, họ cho rằng những ai kêu gọi, cổ xúy cho tự do, tiến bộ và nhân quyền hay toàn vẹn lãnh thổ đều là kẻ phản động. Những ai yêu nước, trong định nghĩa của đảng CSVN phải là kẻ câm điếc hoặc những kẻ xu nịnh đảng… Nhìn chung, những kẻ đó phải là có vấn đề về tâm thần trong mắt người tiến bộ. Chính vì kiểu định nghĩa trái ngược như vậy của đảng CSVN mà suốt nửa thế kỉ nay, Việt Nam đi từ tụt hậu đến lạc hậu và có nguy cơ đối mặt với sự mông muội.
Và cũng vì kiểu định nghĩa trái ngược, chẳng giống ai này đã dẫn đến những phát biểu kì cục, chẳng giống ai của Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Thị Kim Ngân giữa thế kỉ 21 này. Bà Ngân hỏi giới phản biện “các bạn đã làm được gì cho đất nước này?” nghĩa là bà Ngân chưa thấy họ làm được gì cho đất nước này hoặc không thấy điều đó. Bởi chỉ có chưa hoặc không thấy thì người ta mới dám mở miệng hỏi một câu như vậy.
Trong khi đó, cương vị Chủ tịch Quốc hội không hề nhỏ chút nào, nó là một trong “tứ trụ triều đình” hiện nay, cũng đồng nghĩa với quyền lực nhất và xuất sắc nhất trong hệ thống. Đã đứng ở cương vị như bà Ngân mà không thấy được qui luật tính thuế cũng như loại hình thuế VAT tại Việt Nam, một kiểu thu thuế không chừa một ai, từ giàu cho đến nghèo và từ người sắp xuống mồ cho đến đứa trẻ sơ sinh (từ tiền mua một chiếc quan tài của người chết cho đến tiền mua tả lót, sữa, băng rốn của em bé sơ sinh, thậm chí sữa cho bà mẹ mang bầu đều có thuế).
Và, với tư cách một công dân, người ta sinh ra, lớn lên, làm việc, cống hiến sức lao động, chất xám để xây dựng đất nước và đóng một phần thuế để nuôi bộ máy nhà nước, nuôi quân đội, công an, xây dựng nền y tế, giáo dục… Tất cả những thứ đó đều do nhân dân mà có. Đáp lại, các hệ thống đó phải phục vụ nhân dân đúng vai trò và chức năng của nó, cũng như phải nghiên cứu, tìm hiểu nguyện vọng, trăn trở của nhân dân để kịp thời cải cách cho phù hợp thời đại.
Và, hiện tại, sau 50 năm, nhân dân đã nuôi hệ thống nhà nước CSVN từ chỗ nghèo đói, chia nhau từng lát sắn, hạt kê cho đến chỗ nhà lầu xe hơi, tiện nghi không thiếu thứ gì. Và nhờ vào nhân dân, nhờ vào hơn 90 triệu dân trên đất nước Việt Nam này, đảng CSVN đã mượn uy tín, đã thế chấp nhân dân, dân tộc Việt Nam để vay vốn nước ngoài, kêu gọi viện trợ nước ngoài và nợ công hiện nay đã lên ngót nghét 1500 Mỹ kim trên đầu người. Tất cả những gì CSVN có được như ngày hôm nay đều phải mang nhân dân ra thế chấp. Bà Ngân thử nghĩ, nếu không nhân danh Việt Nam, không nhân danh 90 triệu người trên đất nước này thì các đảng viên Cộng sản có đủ tư cách ra nước ngoài để vay lấy 100 Mỹ kim hay chưa chứ đừng nói vay tỉ này tỉ nọ?!
Và, bù cho sự ăn trên ngồi trốc, sống vương giả của gần năm triệu đảng viên CSVN, gồm cả Trọng, Ngân, Phúc, Quang, hay Dũng, Sang… Nhân dân phải còng lưng trả nợ ngay trong hiện tại chứ không phải đợi đến thế hệ sau hoặc đợi chính phủ trả nợ. Chính phủ hay quốc hội thì làm gì ra tiền mà trả nợ?
Nhân dân thay vì mua một lít xăng 5 ngàn đồng hoặc 7 ngàn đồng như các quốc gia khác thì phải mua lên 15 ngàn đồng, có lúc 20 ngàn đồng để khấu trừ thuế cho chính phủ, cho nhà nước trả nợ. Thay vì mua một chiếc xe hơi 100 triệu đồng thì phải mua 300 triệu, thay vì mua một liều thuốc hóa trị giảm cơn đau ung thư với giá 400 Mỹ kim thì phải mua lên mức 1600 Mỹ kim, thậm chí có lúc lên đến 2000 Mỹ kim, thay vì trả mỗi KW điện với giá 500 đồng thì phải trả lên tới 2000 đồng và chịu phí phạt lũy tiến nếu xài vượt ngưỡng. Trong khi đó, Lào và Thái Lan mua điện của Việt Nam về bán lại cho nhân dân của họ mà giá vẫn bằng 70% giá điện Việt Nam. Như vậy, ngoài khoản tiền trả cho số KW điện đã dùng, nhân dân còn gánh thêm khoản nợ công trong đó, bên Lào, đi cả 500km vẫn chưa gặp một trạm thu phí, tại Việt Nam, đi 30km đã gặp một trạm thu phí, giá mỗi vé mua đường thấp nhất 35000 đồng, có vé lên tới 500,000 đồng…
Và còn hàng triệu loại phí/thuế khác mà nhân dân phải đóng để nuôi hệ thống cầm quyền. Như vậy, đứng trên phương diện một công dân, thử hỏi có công dân của quốc gia nào, dân tộc nào đã đóng góp vào tiến trình xây dựng đất nước nhiều hơn công dân Việt Nam? Từ một người bán vé số cho đến ông bán cà rem, tất cả đều phải đóng thuế thông qua VAT. Và, một khi nhân dân cảm thấy đời sống của mình ngột ngạt, thiếu tự do, thiếu nhân quyền, an ninh quốc gia bị xâm hại, nguy cơ ngoại xâm hiện ra trước mắt, kẻ ngoại bang đã đến Việt Nam đầu độc thiên nhiên, đầu độc nguồn nước… Nhân dân phải lên tiếng báo động, đó là trách nhiệm của một công dân yêu đất nước, yêu dân tộc.
Bà Ngân, với tư cách là đại biểu tối cao của nhân dân, lẽ ra bà phải thay mặt nhân dân để nói lên tiếng nói, nguyện vọng của nhân dân trước quốc hội, chính phủ và đảng Cộng sản Việt Nam chứ không phải là cố tình hỏi vặn nhân dân bằng một câu hỏi thiểu năng rằng “anh chị đã làm được gì cho đất nước này?”! Và sau khi hỏi câu hỏi này, bà Ngân nên đi text chỉ số IQ thử có được bình thường hay không. Bởi một người không ngu xuẩn sẽ không bao giờ chọn câu hỏi như bà trước toàn thể quốc dân.
Trên đời này, loại người mở mồm nói bậy như bà Ngân quả là hiếm. Bởi chỉ có hai loại người có thể phát biểu như bà Ngân: Hoặc là đầu óc ngu muội vì mê bả đàn ông hoặc là phản động trá hình. Bà là loại người nào? Và có là loại nào thì cũng không đủ tư cách làm Chủ tịch quốc hội. Bà nên về quê nuôi lợn cho nó lành!
SƠN TRUNG * LUẬN VỀ GIÁO DỤC
LUẬN VỀ GIÁO DỤC
SƠN TRUNG
I. CON NGƯỜI CẦN PHẢI HỌC
Con người là thú vật và cũng là thiên thần. Con người yếu hơn loài vật. Con vật từ bụng mẹ rớt xuống đã biết đứng dậy và tìm vú mẹ mà bú liền. Sau đó vài phút, nó biết đi, rồi biết chạy. Con người yếu hơn.Ông bà ta thường nói “3 tháng biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng lò dò chạy đi”. ..Con người lọt lòng mẹ, khóc lóc, không biết đứng dậy, không tự động tìm sữa mẹ.Phải nhờ mẹ bồng bế, cho bú mớm. Nhưng con người hơn loài vật. Các nhà khoa học nói con người thông minh hơn loài vật.
Người ta cho rằng có hai loại người. Sách Quý Thị viết: "Sinh nhi tri chi giả, thượng giả; học nhi tri chi giả, thứ dã;. khốn nhi học chi, hựu kỳ thứ giả; khốn nhi bất học, dân tư vi hạ hĩ.生而 知之者,上也;學而知之者,次也;困而學之,又其次也;困而不學,民斯為下矣"(sinh ra đã biết, là bậc cao nhất; học rồi thì biết, là bậc thứ hai, gặp khốn mới biết là bậc ba, khốn mà không học thì thuộc hạng chót).
Rất it người thuộc hạng thượng trí. Đa số chúng ta thuộc hạng thứ, nghĩa là hạng phải học để làm người. Sách Đại Học cho rằng mọi người ai cũng phải học, từ vua quan cho đến thứ dân."Tự thiên tử dĩ chí ư thứ nhân, nhất thị giai dĩ tu thân vi bản-自天子以至於庶人，壹是皆以修身為本"(Từ bậc Thiên Tử cho đến thứ dân đều phải lấy việc tu thân làm gốc )...Sách Đại học nói rõ về việc tu thân: Đó là Cách vật, 格物, Trí tri致知, Thành ý 誠意 và Chánh tâm正 心 . Tu thân được rồi thì mới có thể : Tề gia, Trị quốc và Bình thiên hạ. Bốn điều mục trước là điều kiện để Tu thân, và ba điều mục sau là hệ quả của việc Tu thân. Ngày nay hiểu rộng ra:Tu thân là học tập văn hóa, khoa học và tu tâm .Giáo dục toàn diện là Đức, Trí, Thể, Mỹ.
II. CÁC ĐƯỜNG LỐI GIÁO DỤC
Trên thế giới văn minh Mỹ là cao nhất nhưng không có nền văn minh nào toàn thiện.
-1.Tây phương dường như chú trọng khoa học mà không chú trọng đến đạo đức cho nên Rabelais đã nói: " Science sans conscience n'est que ruine de l'âme" (Khoa học không lương tâm chỉ là sự suy đồi của tâm hồn).
-2.Việt Nam ta thời xưa và thời nay chỉ chú trong văn chương mà coi thường khoa học.
Cái này cũng có phần đúng, nhưng ta phải đặt lời bình phẩm của ta vào thời đại của sự việc. Trước thế kỷ XV, thế giới cũng miệt mài từ chương vì khoa học chưa phát triển. Cách mạng công nghiệp khởi đầu từ Anh quốc ở thế kỷ XV, từ đó Anh ,Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha đua nhau đi tìm thuộc địa. Đến thế kỷ XVII, Mỹ và các nước lần lượt tiến lên. Nay Việt Nam theo Âu Mỹ học khoa học, nhưng đã được gì? Khang Lương và Phan Bôi Châu, Phan Kế Bính đả phá lối học từ chương là đúng nhưng con người thế kỷ XIX,XX không thể vượt thời đại! Con người phải qua thời ăn lông ở lỗ mới đến ngày nay. Không thể trách người thượng cổ không văn minh.
-3. Cộng sản có một nhân sinh quan phản động hết sức. Họ nghĩ rằng làm cách mạng là phải đi đầu xuống đất, hai chân lên trời. Trong lúc quân chủ và tư bản chọn người theo tiêu chuẩn tài đức, cộng sản thì phủ nhận trí thức, đưa công nông vào các vị trí trung ương và xã thôn. Mục đích của họ là chính trị, muốn đề cao vô sản chống tư sản, và muốn thu hút vô sản ủng hộ Cộng sản, theo đường lối "hồng hơn chuyên".Giáo dục của Cộng sản là tuyên truyền, nhồi sọ chủ nghĩa Mac -Lê, ngoài ra mọi thứ đều bỏ hết. Hành trang của nền Giáo dục cộng sản là chiếc quần đùi với khẩu AK.
Đường lối giáo dục ciộng sản do Lenin khởi xướng là giáo dục phục vụ cộng sản. Lenin viết:
" The real education of the masses can never be separated from their independent political, and especially revolutionary, struggle. Only struggle educates the exploited class. Only struggle discloses to it the magnitude of its own power, widens its horizon, enhances its abilities, clarifies its mind, forges its will. Lenin, Lecture on the 1905 Revolution (1917)
Việc giáo dục thực sự của quần chúng không bao giờ được tách ra khỏi chính trị, và đặc biệt là cách mạng, và cuộc đấu tranh độc lập của họ. . Chỉ có nền giáo dục cho giai cấp bị bóc lột. đấu tranh chống bóc lột. Chỉ có đấu tranh mở ra cho nó tầm quan trọng của sức mạnh riêng của mình, mở rộng ra một chân trời cho mình, tăng cường khả năng của mình, làm rõ tâm trí của nó, rèn ý chí của nó.
( Lenin, Bài giảng về cách mạng 1905 (1917).
Cùng thời với Lenin, Stalin, Anatoly Lunacharsky được coi là người xướng xuất thuyết Hiện thực xã hội chủ nghĩa (Socialist realism). Thuyết này phát triển mạnh từ 1920 cho đến 1960, ban đầu dùng trong nghệ thuật, sau trở thành nguyên tắc chỉ đạo văn học, nghệ thuật, giáo dục...
Trong tác phẩm "Viết Cho Mẹ và Quốc Hội", Nguyễn Văn Trấn (1914- 1998) cho rằng miền bắc theo đường lối ‘hiện thực xã hội chủ nghĩa’, là một thứ văn học dối trá, bắt văn nghệ sĩ phải tô hồng chuốt lục cho chế độ, ai can đảm nói lên sự thật thì bị khủng bố, trừng phạt. Ông viết:
Hiện thực xã hội chủ nghĩa tức là con đường đi lên trong văn học, nghệ thuật. Nghĩa là văn nghệ chỉ được nói lên xã hi thiên đàng vô cùng đẹp, chưa có, chưa bị cướp, áp bức, bóc lột đang diễn ra trước mắt. Rất hiếm những bí thư, chủ nhiệm, thủ kho, cửa hàng tốt, phải nói hầu hết là ăn cắp, thi nhanh ăn cắp, nhưng văn học không được nói thật mà phải dựng lên toàn là những người lý tưởng (275).
Tại Việt Nam, công sản chú trọng học chủ nghĩa Marx, thơ văn Hồ Chí Minh và Tố Hữu . Học sinh phải thắt khăn quàng đỏ.Trẻ con mẫu giáo múa hát ca tụng Hồ Chí Minh suốt ngày, coi như tiền nhân không có ai. Sau này họ thấy ngượng nên sửa đổi chút it gọi là.Vì không chú trọng chuyên môn, cho nên họ thu nhận những người ngu đốt, nịnh bợ và tham danh lợi. Chính hạng này:
Ngu dốt + nhiệt tình = Phá hoại.
Cộng sản cũng biết thế nhưng Marx đã dạy phải lấy vô sản, vô học, vô đức làm nòng cốt, miễn là cướp được chính quyền, đất nước nhân dân sa xuống địa ngục cũng chẳng sao!
Họ tuyển Đại học lấy học sinh kém, 5, 6 điểm cũng được vào Đại Học vì Cộng sản xét người theo lý lịch, trong khi con cái thường dân phải đạt điểm 20, nhưng ra trường phải chạy chọt, hoặc có dù che nếu không thì khó làm nên cơm cháo! Vài thế hệ thầy trò kém như thế kéo dài, đất nước sẽ không có những nhà khoa học mà chỉ sản sinh ra những tên trộm đạo, dối trá, phản dân hại nước như ngày nay! Rõ ràng nhất là tiêu chuẩn ưu tiên trong tuyển sinh: phải nói đây là một hình thức phân biệt đối xử rất rõ ràng của chế độ CS/VN. Có 13 thành phần thú tự ưu tiên trong việc tuyển sinh. Những ưu tiên hang đầu là dành cho những người có công trực tiếp với chế độ, hay thành phần tham gia cách mạng, kế đến là con em gia đình cách mạng, gia đình liệt sĩ, …
Những thành phần nầy sẽ được nhận vào các ngành nghề họ thích mà không đặt nặng vấn đề trình độ hay khả năng cần có. Chính điều nầy đã sản sinh ra những cán bộ bất tài, thiếu khả năng, thiếu trình độ hiểu biết cần thiết trong các ngành nghề. Các thầy cô cứ chấm điểm, nhưng ban Tổ chức Đảng trong nhà trường quyết định nâng điểm, cho ai đỗ, ai rớt, ai ra trường được chỗ ngon. Chính từ đây sinh ra tệ tham nhũng, mua bán. Dần dần đi đến không thi mà đậu, nào 24.000 tiến sĩ giấy, tiến sĩ ma...Năm1978 có thay đổi chút đỉnh nhưng quan điểm giai cấp vẫn là là chính.
Mãi đến đầu thập niên 1990, giáo dục đại học Việt nam mới có chuyển biến lớn với sự ra đời của loại hình cơ sở giáo dục đại học tư, đại học có tính quốc tế, nhưng chẳng qua là cách ưu tiên cấp bằng cho trẻ tiểu học để chúng huyênh hoang là cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ chứ không phải mang danh "lớp ba trường làng" như bác vĩ đại của chúng nó! Và đó cũng là một cách làm tiền ngon ơ! Thi Đại học công khó quá. Dân Cà Mâu, liên khu Năm xa xôi, không có một chút "Nhất thân, nhì thế, tam tiền, tứ chế", phải chạy vạy đầu tư ba, bốn năm, ra trường vẫn trắng tay, mới hay "Chú phỉnh tôi rồi chính phủ ơi"!
Lý thuyết là " vô sản chuyên chính" nên phải dùng vô sản, nhưng thực tế cũng buộc họ phải làm như thế vì đa số trí thức, tư sản, tín đồ các tôn giáo và nông dân đã chống đối họ. Họ phải quay về với công nông dù đó chỉ là lớp sơn giả mạo.
Học mà còn chưa xong thế mà giao việc nước cho bọn ngu dốt, tất nhiên kết quả như GS Phạm Thiều đã trối trăn rằng ba cái- DỐT-DẠI - DỐI "của Cộng sản đi với nhau thành ra phá hoại đất nước.
Trong chế độ miền Nam, giáo dục là tăng cường kiến thức về khoa học, nâng cao thẩm mỹ văn chương và trau dồi đạo đức. Cộng sản dạy khoa học cũng chỉ là miêu tả và kể chuyện. Triết học Mac Lê, văn chương và lịch sử chỉ là những chuyện tuyên truyền bịa đặt làm cho học trò và thầy cô đều chán vì thầy cô không muốn giảng vì nói ra ngượng mồm, ngượng miệng,còn học trò không muốn nghe những cái loa phường khóm ngày đêm ca đại thắng, đảng lãnh đạo tài tình, lãnh tụ tu hành không có vợ nhưng có nhiều dâm ô!
Giáo dục rất có ảnh hưởng đến con người. Những người có đức hạnh là do gia đình và học đường đào tạo. Những con người tử tế, có tài năng, đức độ là do một nền giáo dục toàn thiện về kiến thức và đạo đức. Phần đông gia đình bê bối thường sinh con vô hạnh. Các triều đại cũng có những chính sách giáo dục riêng. Thời xưa, các vua chúa thờ Phật nhưng cũng trọng Nho giáo, lấy Nho giáo làm nền tảng giáo dục. Tổ tiên nhà Trần là dân đánh cá nhưng triều Trần các vua , các tướng lãnh đều là những nho sĩ tài ba. Còn thời Cộng sản, nền giáo dục Cộng sản chỉ tạo nên những con ngựa chúa Trịnh, bị bịt mắt chỉ thấy một chiều nô lệ và nịnh hót, dối trá.
Tuy nhiên, "cha mẹ sinh con, trời sinh tính".Có trường hợp "Hổ phụ sinh khuyển tử" và ngược lại. Ông Thuấn hiền lành nhưng cha và em khác mẹ là những người xấu.
Lenin là một người tin tưởng mãnh liệt bạo lực và dối trá.
One man with a gun can control 100 without one.
A lie told often enough becomes the truth
Mãi đến đầu thập niên 1990, giáo dục đại học Việt nam mới có chuyển biến lớn với sự ra đời của loại hình cơ sở giáo dục đại học tư, đại học có tính quốc tế, nhưng chẳng qua là cách ưu tiên cấp bằng cho trẻ tiểu học để chúng huyênh hoang là cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ chứ không phải mang danh "lớp ba trường làng" như bác vĩ đại của chúng nó! Và đó cũng là một cách làm tiền ngon ơ! Thi Đại học công khó quá. Dân Cà Mâu, liên khu Năm xa xôi, không có một chút "Nhất thân, nhì thế, tam tiền, tứ chế", phải chạy vạy đầu tư ba, bốn năm, ra trường vẫn trắng tay, mới hay "Chú phỉnh tôi rồi chính phủ ơi"!
Lý thuyết là " vô sản chuyên chính" nên phải dùng vô sản, nhưng thực tế cũng buộc họ phải làm như thế vì đa số trí thức, tư sản, tín đồ các tôn giáo và nông dân đã chống đối họ. Họ phải quay về với công nông dù đó chỉ là lớp sơn giả mạo.
Học mà còn chưa xong thế mà giao việc nước cho bọn ngu dốt, tất nhiên kết quả như GS Phạm Thiều đã trối trăn rằng ba cái- DỐT-DẠI - DỐI "của Cộng sản đi với nhau thành ra phá hoại đất nước.
Trong chế độ miền Nam, giáo dục là tăng cường kiến thức về khoa học, nâng cao thẩm mỹ văn chương và trau dồi đạo đức. Cộng sản dạy khoa học cũng chỉ là miêu tả và kể chuyện. Triết học Mac Lê, văn chương và lịch sử chỉ là những chuyện tuyên truyền bịa đặt làm cho học trò và thầy cô đều chán vì thầy cô không muốn giảng vì nói ra ngượng mồm, ngượng miệng,còn học trò không muốn nghe những cái loa phường khóm ngày đêm ca đại thắng, đảng lãnh đạo tài tình, lãnh tụ tu hành không có vợ nhưng có nhiều dâm ô!
Giáo dục rất có ảnh hưởng đến con người. Những người có đức hạnh là do gia đình và học đường đào tạo. Những con người tử tế, có tài năng, đức độ là do một nền giáo dục toàn thiện về kiến thức và đạo đức. Phần đông gia đình bê bối thường sinh con vô hạnh. Các triều đại cũng có những chính sách giáo dục riêng. Thời xưa, các vua chúa thờ Phật nhưng cũng trọng Nho giáo, lấy Nho giáo làm nền tảng giáo dục. Tổ tiên nhà Trần là dân đánh cá nhưng triều Trần các vua , các tướng lãnh đều là những nho sĩ tài ba. Còn thời Cộng sản, nền giáo dục Cộng sản chỉ tạo nên những con ngựa chúa Trịnh, bị bịt mắt chỉ thấy một chiều nô lệ và nịnh hót, dối trá.
Tuy nhiên, "cha mẹ sinh con, trời sinh tính".Có trường hợp "Hổ phụ sinh khuyển tử" và ngược lại. Ông Thuấn hiền lành nhưng cha và em khác mẹ là những người xấu.
Lenin là một người tin tưởng mãnh liệt bạo lực và dối trá.
One man with a gun can control 100 without one.
A lie told often enough becomes the truth
Ông tự hào về tài giáo dục của ông và đảng Cộng sản
Give us the child for 8 years and it will be a Bolshevik forever.
Give me four years to teach the children and the seed I have sown will never be uprooted.
Give me just one generation of youth, and I'll transform the whole world
III. KẾT QUẢ CỦA GIÁO DỤC
Con người cần giáo dục, gia đình cần giáo dục và xã hội cần giáo dục. Bà mẹ Mẫn Tử Khiên ba lần đời nhà cho thấy môi trường có ảnh hưởng đến giáo dục. Ngoài ta còn có bản tính. Không có giáo dục thì từ gia đình cho đến xã hội sẽ rối loạn.Bà mẹ Mẫn Tử Khiên ba lần đời nhà cho thấy môi trường có ảnh hưởng đến giáo dục. Ngoài ta còn có bản tính cũng là một yếu tố quan trọng"Cha mẹ sinh con, trời sinh tính". Và chúng ta phải nói đến thực tế, một yếu tố chuyển đổi con người. Giáo dục là cần thiết nhưng chỉ có một giới hạn nào đó. Không phải sau đại hạn mưa sẽ xuống đều mọi nơi. Thế gian bao giờ cũng có những bất công và có phản ứng nghịch. "Thượng điền tích thủy hạ điền khan".
Cộng sản xét lý lịch chỉ vì sân hận, bất công. Bảo rằng những con cháu quan lại, những kẻ tây học bán nước, thế sao Marx, Engels xuất thân con nhà tư bản mà cực lực chống tư bản? Ông Nguyễn Tất Thành gốc phong kiến , cha làm tay sai cho Pháp lại có "nợ máu với nhân dân" sao lại được quốc tế III chọn là tay sai rồi đặt là lãnh tụ Cộng sản Việt Nam?
Và ông Gorbachov sinh ra, trưởng thành và học tập trong nôi Cộng sản sao giải tán đảng Cộng sản? Và Đặng Tiểu Bình sao bỏ kinh tế chỉ huy theo kinh tế thị trường? Các ông này là CIA, tay sai của các thế lực thù địch sao? Và còn nữa, các tu sĩ được đào tạo trong tu viện, thiền viện không kể bọn công an mang áo thầy tu, mà vẫn lưu manh về chính trị, bán chùa, bán nhà thờ, tranh giành địa vị và dâm ô! Marx chủ trương bãi bỏ tư hữu, diệt bóc lộ, sao con người thành cộng sản từ quan tới đảng viên quèn rất thích tư hữu và tham nhũng? Thế thì ông Lenin giáo dục đảng viên thành trộm cướp , tham nhũng theo tiêu chí tư tưởng và đạo đức bác Cáo à? Thật ra đạo đức cách mạng, tinh thần cách mạng tiên tiến của cộng sản chỉ là vu khống, cướp của, giết người và dối trá!
Trết lý Marx dối trá, là hộp thuốc độc tai hại cho nhân loại. Vì " đấu tranh giai cấp ", vì "vô sản chuyên chính", vì theo chủ trương "giai cấp tính", "đảng tính" cho nên Việt Nam tụt hậu, xa Thái Lan, Singapore.
Thủ tướng Lý Quang Diệu (1923-2015) nói:"Sài Gòn có thể làm được những gì Singapore đã làm... Nếu nhìn vào Sài Gòn và Singapore vào năm 1954, ai đó có thể nói Singapore là thứ vứt đi, không phải Sài Gòn" (Wikipedia)
Trong những ngày đầu lập nước vào thập niên 60 thế kỉ trước, Lý Quang Diệu, thủ tướng đầu tiên của Singapore, đã từng nói “hy vọng là một lúc nào đó Singapore sẽ phát triển giống như Sài Gòn”[...].. Lý Quang Diệu từng nói rằng lẽ ra vị trí số một ở châu Á phải là của Việt Nam. Theo ông, vị trí địa lý chiến lược, tài nguyên thiên nhiên phong phú là hai yếu tố hàng đầu có thể đưa Việt Nam trở thành người khổng lồ ở châu Á.[...]. Việt Nam không biết trọng dụng người tài, , người tài ở Việt Nam đã định cư ở nước ngoài hết rồi . (Cao Huy Huân. http://www.voatiengviet.com/a/vietnam-trong-mat-ly-quang-dieu/2444008.html
Các ông Cộng sản duy vật nhưng thật ra duy tâm hết sức. Cải tạo tư tưởng có thể thay đổi tư duy những tướng lĩnh và sĩ quan quốc gia sao? Một số dân chúng trước miệng súng cộng sản thì đành vâng vâng dạ dạ cho xong vì thời buổi "đá đè trên ngọn cỏ", lúc bão tổ nổi lên ngọn cỏ mềm phải cúi rạp xuống, hết bão thì cỏ lại đứng lên xanh tươi như muôn thuở. Họ biểu diễn trò chơi " Vâng dạ trước mặt nhưng trỏ C..sau lưng "cho các ông cường quyền . Các ông cộng sản ban đầu giở trò "dân vận" nhưng khi cầm quyền thì chẳng cần trò nhân nghĩa, dù là " nhân nghĩa bà Tú Đễ". Nay thì cộng sản biết dân thù hận họ, họ bèn thẳng tay chém giết, bỏ tù, và đánh đập thẳng tay! Một số người vì thận trọng mà lúc nào cũng lên giọng cán bộ huyện hay chính trị viên đại đoàn. Dân ta đóng kịch lừa anh Cộng thế thôi!
Hàng mấy chục năm giáo dục của Cộng Đảng, tại sao dân giàu, dân nghèo Trung Quốc, Việt Nam bỏ ra nước ngoài? Tháng 5-2016, Obama sang thăm Việt Nam, hàng chục ngàn người Bắc Nam tự động chào đón với nét mặt hân hoan. Vậy thì việc tuyên truyền, giáo dục của Cộng sản đi đâu hết?
Té ra lời dối trá của Cộng sản là gió bay, còn tinh thần quốc gia là những viên sỏi rơi xuống hồ nhưng vẫn nằm đấy mãi mãi. Lenin là tay tự tín quá, tuyên truyền giỏi quá. Có như vậy ông mới là lãnh tụ Bolsheviks, và tổ sư Cộng sản thế giới!Ông tự hào một thời gian có thể dạy tr3 4 tuổi, tám tuổi thành người cộng sản vĩnh viễn, nhưng than ôi ông cai trị Liên Xô bảy năm và đảng cộng sản Xô Viết cai trị gần một thế kỷ rồi tan rã mà tượng đài ông bị đập tan.
Làm gì có người cộng sản vĩnh viễn và chủ nghĩa cộng sản vĩnh viễn! Ông quên rằng chính Marx và ông đã tuyên bố rằng lý thuyết duy vật lịch sử là khoa học số một, rằng xã hội luôn đổi thay, cái sau phủ định cái trước và tốt hơn cái trước.Marx mạnh miệng nói rằng vô sản chôn sống tư bản nhưng nay tư bản còn sống phây phây trong khi cộng sản đã về bên kia thế giới, chỉ còn lèo tèo một đám côn trùng. Cộng sản sinh sau tư bản nhưng đâu có hơn tư bản, chỉ đem lại lạc hậu, nghèo đói và phản dân chủ. Vậy thì cái chủ nghĩa Mác Lê với Duy vật biện chứng, Duy vật lịch sử chỉ là những thứ quăng đi!
TRUNG CỘNG - MAI THANH TRUYẾT
Monday, August 1, 2016
NGUYỄN TRỌNG DÂN * TRUNG CỘNG
Ảo vọng của Trung Cộng tại biển Đông
Nguyễn Trọng Dân (Danlambao) - Sau ngày 12 tháng Bảy, phán quyết của tòa án PCA về Biển Đông lại rơi tõm vào hư không khi các siêu cường mặc nhiên nhìn Trung Cộng tập trận khiêu khích. Không những vậy, hôm thứ Tư 27 tháng này, Ngoại Trưởng Kerry khi họp báo kế bên Ngoại Trưởng của Philippine là ông Perfecto Yasay, đã ủng hộ một cuộc đối thoại giữa Phi và Trung Cộng về chủ quyền biển Đông.
Chẳng lẽ phán quyết của tòa án PCA không còn hiệu lực nữa? Bổn phận của Trung Cộng là phải rút lui khỏi vùng này một cách vô điều kiện dựa trên phán quyết của tòa án, không thể nói ngược và trong trường hợp Trung Cộng nói ngược, thì Đồng Minh cần phải ra tay can thiệp buộc Trung Cộng phải làm theo phán quyết nếu không muốn nhìn thấy cấm vận và chiến tranh.
Thế nhưng Hoa Kỳ đã không làm điều đó. Dường như nước Mỹ đang cúi gập người xuống cố che giấu sức mạnh quân sự thật sự vượt trội của mình và để cho Trung Cộng mặc nhiên công khai phủ nhận phán quyết của tòa PCA về biển Đông.
Trung Cộng tuyên bố rằng chỉ đồng ý ngồi lại đối thoại với Phi khi Phi cùng quan điểm với Trung Cộng, tức là công khai bác bỏ phán quyết của tòa án PCA vào ngày 12 tháng Bảy. Như vậy thì Kerry đang kèn thổi xuôi, trống đánh ngược hay sao mà tán đồng việc Phi ngồi lại đối thoại với Trung Cộng về chủ quyền biển đảo?
Đương nhiên, ai ai cũng thừa hiểu Kerry không phải là một kẻ lú lẫn mà sự tuyên bố của ông cho thấy rõ Hoa Kỳ chưa tung đối sách thật sự cho biển Đông khi còn đang trong mùa bầu cử.
Nghi vấn về nỗ lực của Goldman Sachs:
Không ai lại điên rồ đi đầu tư ồ ạt vào một quốc gia sắp sửa có ý định đi đến cấm vận hay chuẩn bị gây chiến với đất nước của mình cả. Trong lúc tình hình biển Đông đang căng thẳng sôi sục như thế, ai ai cũng lấy làm lạ là các công ty quốc doanh của Trung Cộng, theo sự hướng dẫn của Goldman Sachs, một tập đoàn tài phiệt của người Do Thái tại Mỹ, ồ ạt đổ tiền thâu tóm các công ty Mỹ trong năm nay, coi như không hề lo lắng gì đến căng thẳng đang leo thang giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng một tí nào cả, kể cả quan ngại về khả năng cấm vận của Mỹ.
Bản tin của Blomberg đánh đi vào ngày 10 tháng Hai năm 2015, dưới tựa đề: "Goldman Pushes China Investment Deal as Silicon Valley Wary," tức là: "Goldman cố thúc đẩy xúc tiến hiệp ước đầu tư Mỹ - Trung trong khi giới kỹ nghệ ở Silicon Valley lo lắng ngăn cản" đã khẳng định Goldman Sach cố thúc ép chính phủ Hoa Kỳ mở cửa để các công ty quốc doanh của một nhà nước Cộng sản như Trung Cộng ồ ạt thâu tóm các công ty Hoa Kỳ bất chấp những hiểm họa về an ninh quốc gia. Ở Hoa Kỳ, mọi hình thức hoạt động tài chánh kinh doanh cho Cộng Sản đều coi là cấm kỵ và Trung Cộng vẫn là một quốc gia Cộng Sản từ hình thức đến bản chất.
Thậm chí, cũng theo bản tin, Goldman Sachs gia tăng sức ép lên chính phủ Mỹ mở cửa cho Trung Cộng đầu tư bất chấp luôn cả nỗ lực của chính phủ Obama đang cố xúc tiến hiệp ước TPP nhằm cô lập bao vây kinh tế Trung Cộng. Rõ ràng, Tổng Thống Obama đã thật sự thúc thủ không đối đầu nổi nữa trước sức mạnh thế lực của giới tài phiệt người Mỹ gốc Do Thái. Nay thì ngay cả trong đại hội đảng Dân Chủ của ông, hiệp ước TPP cũng bị kêu gào hủy bỏ. Tài phiệt Do Thái đã lật ngược nước cờ cô lập kinh tế của Obama giùm cho Trung Cộng một cách ngoạn mục.
Phát biểu của Mark Schwartz, Chủ-tịch chi nhánh Á châu của Goldman Sachs, "Chúng tôi hy vọng sẽ còn tiếp tục hướng dẫn nhiều công ty quốc doanh Trung Cộng hơn trong việc thâu tóm các công ty Mỹ ở tương lai.” cho thấy sức thâu tóm của Trung Cộng lên các công ty Mỹ hiện nay chỉ mới là mở màn. Sẽ còn bao nhiêu tập đoàn tài phiệt khác của Mỹ do người Do Thái làm chủ sẽ theo gót Goldman Sachs để giúp Trung Cộng ồ ạt thâu tóm các công ty Hoa Kỳ đây? Một câu hỏi khiến chúng ta không khỏi phải rùng mình.
Nghi vấn về đầu tư của Trung Cộng năm 2016:
Chỉ ba tháng đầu năm nay, Trung Cộng đã đầu tư 5 tỷ Mỹ kim vào Hoa Kỳ bất chấp căng thẳng tại biển Đông leo thang ngày một tăng trong thời gian này. Vào giữa năm nay, tổng số vốn đầu tư cua Trung Cộng vào Hoa Kỳ tăng lên 15 tỷ, tức là gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, và dự tính đến cuối năm, tổng số vốn đầu tư của Trung vào Hoa Kỳ sẽ là 30 tỷ Mỹ kim.
Đầu tư của Trung Cộng vào thị trường của Hoa Kỳ tăng lên được giới tài phiệt hân hoan quảng cáo là tốt cho thị trường lao động của Hoa Kỳ, thế nhưng trên thực tế, giới kỹ nghệ gia hàng đầu tại Mỹ đang ngày một lo lắng cho nền an ninh kinh tế của đất nước, khi mà từ kỹ thuật đến thông tin kinh tế lần hồi bị Trung Cộng khống chế nhờ thâu tóm các công ty quan trọng của Mỹ trong lúc Trung Cộng không hề tôn trọng những công ước về bản quyền kỹ thuật và có thề sử dụng các kỹ thuật này quay ngược trở lại cạnh tranh với công ty Hoa Kỳ một cách trơ trẽn như đã xảy ra trong ngành chế tạo mạch vi tính micro-chip hay trong ngành chế tạo máy bay hàng không lẫn dân dụng và quân sự.
Nếu đứng ở góc độ của mối bận tâm về biển Đông, thì dường như căng thẳng biển Đông giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng càng leo thang thì đầu tư của Trung Cộng lại càng ồ ạt mạnh mẽ hơn nữa đổ vào nền kinh tế Mỹ.
Khi mà vào trung tuần tháng Sáu, tức cuối quí hai, Hoa Kỳ đem hai chiếc hàng không mẫu hạm USS John C. Stennis và USS Ronald Reagan đi vào vùng biển đảo Hoàng Nhan cảnh cáo Trung Cộng "đùa ở Hoàng Nhan đảo là đùa với lửa" thì cũng là lúc mà tổng số đầu tư của Trung Cộng vào thị trường Mỹ vọt mạnh lên đến 10 tỷ Mỹ kim (từ tháng Tư đến tháng Sáu.)
Có phải là ngẫu nhiên hay không? Nếu mà là ngẫu nhiên thì tức là các công ty quốc doanh của Trung Cộng ồ ạt đổ tiền thâu tóm các công ty Mỹ trong ba tháng qua từ tháng Tư đến tháng Sáu mà không hề hay biết gì đến tin tức hai nước đang căng thẳng leo thang quân sự tại biển Đông, và có thể sẽ có đụng độ nếu rủi ro một bên mất kềm chế;
Điều này không thể nào! Các công ty quốc doanh Trung Cộng thật sự biết hai nước đang leo thang đối đầu ngày một căng thẳng ở biển Đông mà vẫn đầu tư ồ ạt vào thị trường Mỹ, thậm chí còn nhiều gấp bội so với năm trước. Càng leo thang căng thẳng thẳng thì số tiền đầu tư càng lớn thì rõ ràng, Trung Cộng đang nhờ tài phiệt Do Thái giúp mua chuộc chung cuộc tại biển Đông. Căng thẳng càng cao thì cái giá chi ra phải càng lớn.
Ngày trước, hiệp định cam kết Hòa Bình Paris 1973 bị vi phạm trắng trợn bởi Cộng Sản Bắc Việt và cái giá phải trả là Trung Cộng chỉ cần một cú bắt tay với Henry Kissinger, đồng ý mở cửa thị trường cho tư bản vào đầu tư. Nay, để có được biển Đông thì đương nhiên, cái giá của một cú bắt tay như năm xưa để trả e rằng không đủ mà cái giá phải cao và tốn kém hơn nhiều.
Nền kinh tế Trung Cộng đã ngày một đuối và trầm kha trong khủng hoảng về tài chánh không lối thoát, vậy mà nay, lại phải đổ dồn không ngừng tiền của đầu tư vào Mỹ, tạo công ăn việc làm cho người Mỹ, nhằm mua chiến thắng chung cuộc tại biển Đông thì quả là Bắc Kinh tự chuốt lấy tình trạng kiệt sức đuối hơi.
Câu hỏi đặt ra là biển Đông có ích gì cho Trung Cộng khi mà sau này nội bộ chính trị và xã hội Trung Cộng bị rối loạn do khủng hoảng, suy thoái để rồi rã nát chia cắt như Gordon Chang đã dự báo?
Một chiến thắng ảo vọng ở Việt Nam đẩy khối Cộng Sản đi đến chia rẽ và làm Liên Xô sụp đổ tả tơi sau đó thì chung cuộc đầy ảo vọng và quá tốn kém tại biển Đông, có lẽ, là điểm sáng cuối cùng của một chế độ đã đuối hơi ở Trung Hoa.
TS. MAI THANH TRUYẾT * BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Hãy thành lập Tổ chức Bảo vệ Môi trường Việt Nam - Vietnamese Environmental Protection Society - VEPS
Ts Mai Thanh Truyết - Đất, Nước, và Không khí là ba nguồn sống không thể tách tời của nhân loại. Nếu thiếu một trong ba điều trên thì sự sống của con người không thể tồn tại. Qua bao nhiêu ngàn năm, loài người nhờ trí thông minh đã dần dần khắc phục được một số bệnh tật nguy hiểm, đề phòng một số thảm họa thiên nhiên, và những phát minh khoa học làm cho đời sống con người trở nên tiện lợi hơn và phong phú hơn.
Tuy nhiên, trong những thập niên gần đây, Trung Cộng vì tham vọng làm giàu, muốn làm bá chủ thế giới, đã và đang ngang nhiên phá hoại môi trường ở Việt Nam và Biển Đông làm cho đời sống của người dân Việt ngày càng khốn đốn, dẫn đến nguy cơ bệnh tật và diệt vong.
Vài thí dụ điển hình:
* Khai thác mỏ bauxite ở Cao nguyên Trung phần Việt Nam, tiêu diệt cả một vùng bảo toàn thiên nhiên, một vùng trồng cây công nghệ như cao su, trà, cà phê v.v... Hiện nay, chỉ sau bảy năm khai thác bauxite tại Tân Rai, Bảo Lộc và Nhân Cơ, Đắc Nông, nhiều hồ chứa bùn đỏ lộ thiên đang là một hiểm họa lớn cho toàn vùng, gây ô nhiễm nguồn nước, ngay cả hai dòng sông Đồng Nai và La Ngà ở miền Nam cũng bị ảnh hưởng. Đây là hai nguồn nước sinh hoạt chính cho miền Đông và thành phố Sài Gòn, ảnh hưởng đến 20 triệu dân sống trong vùng.
* Một số không nhỏ các sông ngòi của Việt Nam đã bị chết vì chất thải kỹ nghệ từ các cơ xưởng ngoại quốc, đặc biệt của Trung Cộng và Đài Loan, trải dài từ Bắc chí Nam, dần dần biến thành những dòng sông “đen”, trong đó không còn nguồn tôm cá nào có thể sống còn được.
* Gần đây nhất, vào đầu tháng tư năm nay (2016), vụ thả chất hóa học độc hại vô trách nhiệm bởi công ty Formosa từ Vũng Áng, gây nên hàng loạt cả ngàn tấn cá chết tấp vào ven biển miền Trung. Sự thiệt hại vô tiền khoáng hậu này đem lại quá nhiều mất mát cho người dân miền Trung nói riêng và cả dân tộc Việt Nam nói chung. Thảm họa này ảnh hưởng đến nguồn protein từ cá, nguồn sống của cư dân miền duyên hải miền Trung Việt Nam, ảnh hưởng lên sức khỏe không những của thế hệ hôm nay mà còn tiếp tục tàn phá đến nhiều thế hệ mai sau.
Trước hiện trạng đen tối về môi trường sống của trên 90 triệu dân Việt, nhu cầu thành lập một Tổ Chức Bảo Vệ Môi Trường càng trở nên cần thiết và cấp bách hơn bao giờ hết.
Chúng tôi kêu gọi tất cả những người con Việt trong và ngoài nước cần kết hợp tiến tới việc thành lập một Tổ chức Bảo vệ Môi trường cho Việt Nam nhằm mục đích:
- Đánh thức lương tâm nhân loại về mối họa diệt chủng của Trung Cộng với sự đồng thuận của đảng và nhà nước CSVN;
- Tranh đấu cho Quyền có một môi trường an toàn, sạch sẽ, lành mạnh và bền vững. Đó là ba Quyền không thể thiếu đối với các quyền con người, bao gồm quyền được sống, vệ sinh môi trường, sức khỏe tốt, thực phẩm dinh dưỡng, nguồn nước tinh khiết, đã được công nhận trong Công ước Quốc tế về Văn hóa, Kinh tế, Quyền lợi Xã hội mà Việt Nam là một thành viên.
- Kêu gọi toàn dân ý thức thảm họa nầy để cùng nhau kết đoàn đứng lên đòi “Quyền Sống của con người”;
- Kêu gọi các nhà khoa học trong và ngoài nước hợp tác nhằm hướng dẫn người dân đứng lên tranh đấu cho các quyền đã ghi trong Công ước Quốc tế như:
- Quyền được cung cấp nguồn nước sạch trong sinh hoạt,
- Quyền được thở không khí trong lành;
- Quyền được ăn uống hợp vệ sinh và thực phẩm được kiểm soát để tránh nhiễm độc;
- Quyền được giáo dục và chỉ dẫn về khai thác nông nghiệp, sử dụng hóa chất và phân bón.
Làm tại Hoa Kỳ ngày 31 tháng 7 năm 2016.
Tiến sĩ Mai Thanh Truyết
Chủ tịch HĐQT Hội Khoa học & Kỹ thuật Việt Nam tại Hoa Kỳ
(Vietnamese American Science & Technology Society - VAST, founded since 1990.)
BIỂN ĐÔNG
Trung Quốc đe dọa chiến tranh ở Biển Đông
2016-08-01
Tàu Trung Quốc trong cuộc diễn tập cấp cứu ở Biển Đông gần Tam Sa, tỉnh Hải Nam về phía nam của Trung Quốc. Ảnh chụp ngày 14 tháng bảy năm 2016.
AFP PHOTO
AFP PHOTO
Trung Quốc tiếp tục khẳng định chủ quyền lịch sử ở Trường Sa và Hoàng Sa, đồng thời đang cân nhắc áp lực đến từ phía quân đội là phải có phản ứng mạnh mẽ, kể cả việc không ngần ngại đối đầu với chiến tranh.
Đó là nội dung những bản tin được các hãng thông tấn nước ngoài gửi đi từ Bắc Kinh ngày hôm qua, nói về phản ứng mới nhất của Trung Quốc trước những căng thẳng đang xảy ra ở Biển Đông, đặc biệt sau khi Trọng Tài Thường Trực Quốc Tế ra phán quyết nói rõ Bắc Kinh không có chủ quyền lịch sử lẫn pháp lý ở vùng biển đảo mà họ tự nhận là của mình.
Bằng mọi giá
Bản tin của hãng thông tấn AP cho biết tối Chủ Nhật vừa rồi khi tham dự buổi chiêu đãi tổ chức tại Bắc Kinh để chào mừng 89 năm ngày thành lập quân đội Trung Quốc, Tướng Thường Vạn Toàn, Bộ Trưởng Quốc Phòng Trung Quốc nói rằng nhân dân và quân đội Trung Quốc cương quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải, bảo vệ an ninh và quyền lợi của quốc gia.
Vị Tướng Bộ Trưởng Quốc Phòng nói với những người có mặt trong buổi tiếp tân là chủ quyền và quyền lợi của Hoa Lục sẽ được bảo vệ bằng mọi giá.
Trong bản tin cũng nói về buổi chiêu đãi này, Tân Hoa Xã cho hay ông Bộ Trưởng Quốc Phòng Trung Quốc cũng nói rằng Hoa Lục chẳng bao giờ sợ chiến tranh, nhưng chắc chắn mong muốn thấy hòa bình.
Bản tin của AP cũng cho hay Bộ Trưởng Quốc Phòng Trung Quốc chính là người chủ trương cải tạo các bãi đá, xây dựng căn cứ và phi trường ở những hòn đảo nằm trong vùng 9 đoạn, còn được gọi là vùng lưỡi bò, mà Trung Quốc tự vẽ ra và nói chủ quyền thuộc về họ.
Vẫn theo AP, Tướng Thường Vạn Toàn còn là người rất thân cận với lãnh tụ Tập Cận Bình, sẵn sàng ủng hộ chính sách cứng rắn nếu ông Tập muốn thực hiện trong cuộc tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Sẵn sàng phản ứng mạnh với Mỹ
Trong bản tin cũng đánh đi từ Bắc Kinh, hãng thông tấn Reuters trích dẫn những nguồn tin thân cận với giới lãnh đạo và quân đội Trung Quốc nói rằng hiện có xu hướng muốn phản ứng mạnh hơn với Hoa Kỳ và các nước đồng minh của Mỹ trong khu vực, bất chấp chuyện va chạm quân sự có thể xảy ra. http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/china-pressed-for-stronger-scs-08012016125256.html
Trung Quốc sẽ lại ‘dạy cho Việt Nam một bài học’?
Một nguồn tin thân cận với quân đội nói với Reuters rằng 'Quân đội Giải phóng Nhân dân đã sẵn sàng'.
Một số thành phần trong quân đội Trung Quốc đang gây áp lực cho giới lãnh đạo nước này phải có phản ứng mạnh mẽ hơn sau phán quyết của Tòa Trọng tài Liên Hiệp Quốc. Hãng tin Reuters đăng tải thông tin trên hôm qua, 31/7, dẫn các nguồn tin giấu tên có quan hệ gần gũi với quân đội và lãnh đạo nước này.
Cho dù phản bác quyết định của Tòa ở La Haye, Hà Lan, Bắc Kinh tới nay vẫn chưa đưa ra chỉ dấu nào cho thấy sẽ hành động cứng rắn hơn nữa.
Cho dù phản bác quyết định của Tòa ở La Haye, Hà Lan, Bắc Kinh tới nay vẫn chưa đưa ra chỉ dấu nào cho thấy sẽ hành động cứng rắn hơn nữa.
Nhưng hãng tin Reuters dẫn lời bốn nguồn tin nhận định rằng “một số thành phần trong quân đội Trung Quốc đang thúc ép chính quyền phải phản ứng mạnh hơn nữa, có thể cả hình thức vũ trang, nhắm vào Hoa Kỳ và các đồng minh của nước này trong khu vực”.
Một nguồn tin thân cận với quân đội nói với hãng tin Reuters rằng “Quân đội Giải phóng Nhân dân đã sẵn sàng”, và rằng “chúng ta cần phải đánh cho họ hộc máu mũi như Đặng Tiểu Bình từng làm với Việt Nam năm 1979”.
Hãng tin Reuters dẫn lời một nguồn tin khác có quan hệ với giới lãnh đạo Trung Quốc nói rằng quan điểm chung hiện nay trong quân đội nước này khá là “diều hâu”.
Trong khi đó, khi được hỏi là liệu quân đội Trung Quốc có thúc đẩy một phản ứng mạnh mẽ hơn, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc chỉ nói rằng các lực lượng vũ trang sẽ “quyết tâm bảo vệ lãnh thổ và lãnh hải của Trung Quốc cũng như hòa bình và ổn định, trong khi đương đầu với bất kỳ mối đe dọa hay thách thức nào”.
Theo Reuters, hiện chưa rõ các bước đi mà những người có tư tưởng cứng rắn trong quân đội muốn thực hiện.
Nhưng hãng tin này viết rằng mọi sự chú ý đang dồn vào khả năng Trung Quốc có thể lập Vùng Nhận dạng Phòng không ở biển Đông, hay trang bị tên lửa có khả năng bắn trúng các mục tiêu ở Philippines hoặc Việt Nam cho các máy bay ném bom tuần tra biển Đông.
Reuters dẫn lời các chuyên gia nhận xét rằng dù có những động thái trên, chưa thấy quân đội Trung Quốc thực hiện các bước đi cụ thể có thể gây căng thẳng, vì “giới lãnh đạo Trung Quốc hiểu rõ các nguy cơ của một cuộc xung đột”.
Khi được hỏi có bất ngờ trước các tuyên bố của quan chức Trung Quốc, ông Phan Tất Thành, một cựu du học sinh tại Trung Quốc, nói “không” với VOA Việt Ngữ.
Về dư luận ở trong nước sau các tuyên bố mạnh mẽ của Trung Quốc, ông Thành nói thêm:
“Dân đòi hỏi chính phủ phải quyết liệt hơn, phải kiện [Trung Quốc], phải đủ thứ, nhưng mà chính phủ Việt Nam vẫn có một đối sách mềm dẻo, giữ tình thân thiết đồng chí, 16 chữ [vàng] và 4 [tốt], mặc dù liên tục bị o ép. Thật ra mà nói, các ông lãnh đạo bây giờ cũng rất là khó, chứ không phải không. Bây giờ mà xảy ra chiến tranh thì cũng tan nát hết. Giữ hòa bình, giữ như thế nào, cũng là vấn đề rất khó mà dân chúng cứ sôi sục”.
Trong khi đó, tờ Giáo dục Việt Nam cũng dẫn lại bài viết của Reuters, đặt tựa đề: “Ông Tập Cận Bình đang bị các tướng 'ép' chống phán quyết trọng tài Biển Đông?”
Tờ này viết rằng “đã đến lúc Chủ tịch Tập Cận Bình cần xem lại công tác tham mưu, đội ngũ tham mưu của mình về chính sách đối ngoại, cụ thể là biển Đông”.
Báo thuộc Hiệp hội các trường đại học và cao đẳng Việt Nam từng đăng các bài viết được cho là “chống” Bắc Kinh mạnh mẽ thời gian qua.
Tờ này từng cho rằng tờ “Tầm nhìn” của Trung Quốc “xấc xược” khi nhận định rằng “chỉ cần 3 ngày là biến Việt Nam thành tỉnh của Trung Quốc".
Trong một diễn biến khác liên quan, tờ Nhân dân Nhật báo dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Thường Vạn Toàn nói hôm 31/7 rằng Trung Quốc “đủ bản lĩnh và khả năng xử lý một loạt các khiêu khích và đe dọa về an ninh”.
Phát biểu tại buổi lễ đánh dấu 89 năm ngày thành lập Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa, ông Thường nói rằng lực lượng này “kiên định bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh và các quyền lợi phát triển, bao gồm sự toàn vẹn lãnh thổ cũng như chủ quyền lãnh hải”.
Dù quan chức quốc phòng cấp cao này không đề cập trực tiếp tới phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế, nhưng nói rằng căng thẳng leo thang trong năm 2016 vì các cuộc tuần tra của Mỹ [ở biển Đông] và vụ kiện Trung Quốc của Philippines
Phe diều hâu Trung Quốc đòi «đánh Mỹ» ở Biển Đông
Lính Trung Quốc tham gia tập trận tại cụm Thất Liên Tự thuộc quần đảo Hoàng Sa, 14/07/2016.CHINA REUTERS/Stringer
Chủ tịch Trung Quốc dường như đang bị áp lực của phe chủ chiến trong quân đội đòi phải có phản ứng mạnh ở Biển Đông, sau phán quyết bất lợi của Tòa Án Trọng Tài La Haye. Theo các nguồn tin quân sự tại Hoa lục, nguy cơ xảy ra xung đột với Mỹ rất lớn.
Phán quyết của Tòa Án Trọng Tài La Haye công bố ngày 12/07/2016 vừa qua phủ nhận những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông đã gây ra phản ứng bất bình trên báo chí và truyền thông Nhà nước tại Hoa lục.
Cho đến nay, giới lãnh đạo chính trị không tỏ dấu hiệu sẽ có hành động đáp trả cứng rắn mà chỉ kêu gọi giải pháp hoà bình và « cam kết bảo vệ chủ quyền ». Nhưng thái độ của quân đội hoàn toàn khác hẳn, tự cho là đủ mạnh để « đương đầu với Mỹ và các đồng minh của Mỹ » trong khu vực.
Một nguồn tin quân sự xin giấu tên vì không được phép tiết lộ với báo chí nước ngoài, đã xác định với Reuters là « Giải phóng quân đã sẵn sàng, và cần đập vỡ mũi chúng nó như Đặng Tiểu Bình đã từng dạy cho Việt Nam một bài học ».
Cho đến nay, giới lãnh đạo chính trị không tỏ dấu hiệu sẽ có hành động đáp trả cứng rắn mà chỉ kêu gọi giải pháp hoà bình và « cam kết bảo vệ chủ quyền ». Nhưng thái độ của quân đội hoàn toàn khác hẳn, tự cho là đủ mạnh để « đương đầu với Mỹ và các đồng minh của Mỹ » trong khu vực.
Một nguồn tin quân sự xin giấu tên vì không được phép tiết lộ với báo chí nước ngoài, đã xác định với Reuters là « Giải phóng quân đã sẵn sàng, và cần đập vỡ mũi chúng nó như Đặng Tiểu Bình đã từng dạy cho Việt Nam một bài học ».
Theo hai nhà phân tích Ben Blanchard và Benjamin Kang Lim của hãng thông tấn Reuters, phe chủ chiến trong quân đội đang gây sức ép với chủ tịch Tập Cận Bình phải hành động. Trên thực tế, lãnh đạo Trung Quốc không sợ áp lực vì qua chiến dịch chống tham ô, ông đã thanh lọc hàng ngũ tướng lãnh và dường như đã kềm chế được quân đội.
Publicite, fin dans 8 secondes
Trong chính sách cải cách nâng cao khả năng chiến đấu của quân đội Trung Quốc, chủ tịch Tập Cận Bình cần thời gian và không gian tương đối yên bình nên không muốn gây chiến. Trả lời câu hỏi liệu quân đội Trung Quốc sẽ đáp trả phán quyết La Haye bằng quân sự, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Dương Vũ Côn tuyên bố là « quân đội sẽ đương đầu với mọi đe dọa ». Tuy nhiên, phe diều hâu, qua nhận định « lửa khói » của giáo sư Lương Phương (Liang Fang) thuộc đại học quốc phòng Bắc Kinh, thì « quân đội phải tăng cường chiến đấu không bỏ rơi chủ quyền biển đảo không nhượng bộ bất cứ nước nào». Nhân vật này chỉ không nói rõ là « gia tăng như thế nào ».
Một nguồn tin quân sự khác nêu lên giải pháp Trung Quốc thiết lập « vùng nhận dạng phòng không » trên Biển Đông như đã tuyên bố ở biển Hoa Đông.
Một phương án khác là cho chiến đấu cơ tuần tra trên Biển Đông mang tên lửa đủ sức tấn công Việt Nam và Philippines. Theo Nhạc Cương (Yue Gang), một sĩ quan hồi hưu thuộc phe chủ chiến, quân đội Trung Quốc đã đủ tự tin để thách thức lực lượng hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ.
Trên tập san Southeast Asian Studies của Trung Quốc, giáo sư Lý Kim Minh (Li Jin Ming) đề ra « chiến lược lâu dài tại biển Nam Trung Hoa » mà ông gọi là một « khúc quanh chiến lược quân sự ».
Từ muốn đến được
Theo Reuters, lập luận của phe diều hâu Trung Quốc thấy rất dễ, nhưng thực hành không phải dễ.
Một nhà ngoại giao Tây phương tại Bắc Kinh cho biết là Tập Cận Bình ý thức được cái giá phải trả nếu đụng trận với Mỹ. Ban lãnh đạo Bắc Kinh cũng đã « co chân » vì rất ngại phản ứng quốc tế. Quân đội cũng nhìn nhận sẽ bị công nghệ quân sự của Hoa Kỳ đè bẹp và nếu xung đột xảy ra nạn nhân đầu tiên là người dân Hoa lục chứ không phải Mỹ. Xu hướng này dường như có thế mạnh hiện nay vì bài học 1979 còn in đậm : tuy nói là dạy cho Việt Nam một bài học nhưng người dân không ai tin vào bộ máy tuyên truyền của đảng Cộng sản Trung Quốc về hiệu năng của quân đội Trung Quốc.
Về chiến thuật lập « vùng nhận dạng phòng không », kế hoạch này nói dễ nhưng làm rất khó vì không quân Trung Quốc không đủ năng lực bao trùm một vùng trời quá xa lãnh thổ.
Cho đến nay, Trung Quốc tuy rất bực tức sự kiện Hải quân Mỹ gia tăng lực lượng tuần tra trong vùng, nhưng chỉ đe dọa bằng mồm, chứng tỏ họ không muốn gây chuyện. Từ nay đến tháng 9, thời điểm Trung Quốc tổ chức Thượng đỉnh G20 tại Hàn Châu chắc Trung Quốc sẽ « án binh bất động » tại Biển Đông. Giới ngoại giao quốc tế tại Bắc Kinh kêu gọi đề phòng giai đoạn từ sau hội nghị G20 cho đến tháng 11, lúc bầu cử tổng thống Mỹ. Đây là cơ hội thuận lợi để "nắn gân" Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, nhà ngoại giao Tây phương được trích bên trên giải thích : Trung Quốc sẽ tính lầm nếu cho là Mỹ ngồi yên để cho Trung Quốc muốn làm gì thì làm.
Sunday, July 31, 2016
CAO HUY HUÂN * VIỆT NAM VÀ LÝ QUANG DIỆU
Việt Nam trong mắt Lý Quang Diệu
Trong thế kỷ 21, có những điều mà trong thế kỷ trước không ai nghĩ rằng sẽ có nhiều thay đổi đến vậy. Giờ phút này, một công dân trẻ như tôi ngồi đây, viết những dòng chữ này thì đất nước Việt Nam, nơi tôi đang sống, làm tôi thất vọng về trình độ phát triển. Sáng nay tôi được đọc một bản nói rằng năng suất lao động của người Việt chỉ bằng 1/5 của người Malaysia, 2/5 của người Thái Lan và tệ hơn, chỉ bằng 1/15 của người Singapore.
Singapore, một đất nước nhỏ bé về diện tích, đang ám ảnh những công dân Việt Nam ở thế kỷ 21 này. Những khu dân cư, những trung tâm thương mại, những thành phố mới được xây dựng… tất cả đều được “ăn theo” mô hình và kỹ thuật của Singapore. Nhưng tại sao lại là Singapore? Chẳng phải những mô hình, những kỹ thuật đó Singapore cũng đã học tập từ những quốc gia phương Tây tiên tiến hay sao? Tại sao từ một làng chài kém phát triển trên bán đảo Malay, Singapore đã phát triển thành một quốc gia đứng thứ 2 ở châu Á về mức sống? Câu trả lời có thể dẫn đến nhiều nguyên nhân, nhưng căn nguyên nhất vẫn là yếu tố con người.
Lý Quang Diệu, nhân vật đã thay đổi và biến làng chài nhỏ bị dịch bệnh triền miên trở thành đất nước có nền kinh tế phát triển hàng đầu của châu Á. Singapore là nơi mà những kiến trúc hiện đại cùng chung sống với thiên nhiên chan hòa, nơi cả thế giới ngưỡng mộ về chuẩn mực môi trường xanh sạch, nơi có làn sóng di dân ngược từ châu Âu sang châu Á. Nhưng trong những ngày đầu lập nước vào thập niên 60 thế kỉ trước, Lý Quang Diệu, thủ tướng đầu tiên của Singapore, đã từng nói “hy vọng là một lúc nào đó Singapore sẽ phát triển giống như Sài Gòn”. Thật đáng kinh ngạc khi có một thời chính nhà lãnh đạo của Singapore đã mơ tưởng và bị ám ảnh về sự phát triển của Sài Gòn.
Còn bây giờ thì sao? Sau hơn 30 năm, chính người Việt Nam đang thèm thuồng được như Singapore ngày nay. Sau khi Mỹ rút khỏi miền nam Việt Nam, chính Lý Quang Diệu, người từng có tuổi thơ sinh sống tại Biên Hòa, đã nắm ngay lấy cơ hội đó để biến thời cuộc thành lợi ích cho Singapore. Sau năm 1975, tất nhiên Mỹ và phương Tây đóng cửa với Việt Nam, mọi giao thương với châu Á đều dành cho đồng minh của họ. Singapore được Lý Quang Diệu phát triển thành cảng trung chuyển đường biển lớn nhất tại khu vực. Và đúng theo quy luật về thương mại - kinh tế, Singapore được thừa hưởng những đặc quyền của một cảng biển lớn, một cửa ngõ hướng vào Đông Nam Á và cả châu Á.
Lý Quang Diệu cho rằng, cuộc chiến tranh giữa Việt Nam và Mỹ là tiền đề quan trọng cho sự phát triển của những nước phi Cộng sản ở châu Á. Rõ ràng là trước khi tuyên bố như thế, Lý Quang Diệu đã nhanh chóng nắm lấy cái “tiền đề quan trọng” đó để biến Singapore từ một quốc gia non trẻ kém phát triển thành một đất nước giàu có. Lý Quang Diệu nhận định rằng, sau khi Mỹ rút khỏi miền nam Việt Nam, lập tức những đồng minh của Mỹ ở châu Á tranh thủ thời cơ để trở thành 4 con rồng châu Á, và sau này có thêm sự xuất hiện của 4 con hổ Đông Nam Á.
Bốn con rồng được nói đến là Singapore, Nam Triều Tiên, Hong Kong và Đài Loan. Bốn con hổ là Malaysia, Thái Lan, Philippines và Indonesia. Vậy Việt Nam đã biến đi đâu trong bản đồ khu vực? Và lý do gì Việt Nam lại tụt hậu một cách nhanh chóng như vậy?
Lý Quang Diệu từng nói rằng lẽ ra vị trí số một ở châu Á phải là của Việt Nam. Theo ông, vị trí địa lý chiến lược, tài nguyên thiên nhiên phong phú là hai yếu tố hàng đầu có thể đưa Việt Nam trở thành người khổng lồ ở châu Á. Ông cho rằng, đất nước Singapore nhỏ bé với diện tích và dân số chỉ xấp xỉ Sài Gòn, hoàn toàn không có tài nguyên thiên nhiên, chỉ có một ít đất để xây dựng và ngay cả nước sinh hoạt cũng phải nhập từ nước bạn Malaysia, nhưng Singapore đã phát triển trở thành đất nước có GDP cao thứ hai ở châu Á chỉ sau Nhật Bản.
Lại nói đến Nhật Bản, Lý Quang Diệu cũng chỉ ra những bất lợi của quốc gia này, đó là một quốc gia bại trận sau Chiến tranh thế giới thứ hai, không giàu tài nguyên, quanh năm động đất và sóng thần, nhưng chỉ vài năm sau khi chiến tranh kết thúc, Nhật Bản là người khổng lồ châu Á. Lý Quang Diệu cho rằng, sự thành công của một quốc gia bao gồm ba yếu tố: điều kiện tự nhiên (vị trí chiến lược và tài nguyên thiên nhiên), con người và thời cơ. Trong đó, để có yếu tố thời cơ, thì yếu tố con người phải vững và nhanh nhạy. Lý Quang Diệu đánh giá rất cao điều kiện tự nhiên của Việt Nam, nhưng ông không đánh giá cao yếu tố con người trong sự phát triển chậm chạp này.
Tôi hay đọc các bài viết trong nước ca ngợi sự thông minh, tính cần cù, chịu khó của người Việt. Xin lỗi, tôi không thấy được sự thông minh và cần cù đó. Xin nhắc lại, năng suất làm việc của người Việt Nam chỉ bằng 1/15 của người Singapore, tức là một người Singapore làm việc bằng 15 người Việt Nam. Dân số Singapore là 5 triệu dân, dân số Việt Nam là hơn 90 triệu dân. Vậy tức là năng suất làm việc của 5 triệu dân Singapore chỉ mới bằng 75 triệu dân Việt Nam, thế nhưng GDP của Singapore là gần 300 tỷ USD, trong khi GDP của Việt Nam là khoảng 170 tỷ USD. Đó chỉ là một so sánh chung chung, chưa tính đến dân số ở độ tuổi lao động của hai quốc gia. Một khi yếu tố con người đã yếu kém như thế thì yếu tố cơ hội cũng sẽ chẳng có nhiều.
Lý Quang Diệu tiếc vì Việt Nam không biết trọng dụng người tài, ông nói rằng người tài ở Việt Nam đã định cư ở nước ngoài hết rồi. Tôi đồng tình với quan điểm này của Lý Quang Diệu. Tôi thường nghe nói về cậu bé thần đồng Đỗ Nhật Nam và cũng thường xem các video thi hùng biện tiếng Anh của em. Báo chí và truyền thông Việt Nam cũng hay đề cập đến em, nhưng tuyệt nhiên không thấy có một động thái nào của chính phủ Việt Nam dành cho Đỗ Nhật Nam. Phải chăng đối với chính phủ Việt Nam, cậu bé ấy không phải là nhân tài cần đầu tư và phát triển? Chưa kể là trong một lần phát biểu về truyện tranh, cậu bé ấy đã bị những người lớn Việt Nam công kích, chỉ vì em không thích đọc truyện tranh mà chỉ thích đọc sách khoa học. Thật trớ trêu. Đỗ Nhật Nam chỉ là một trường hợp thần đồng được báo chí ưu ái, nhưng cũng bị chính phủ thờ ơ. Vậy còn những thần đồng thầm lặng khác ở cái đất nước hơn 90 triệu dân này thì sẽ nhận được hỗ trợ gì từ chính phủ? Trong mọi sự phát triển, yếu tố con người luôn tối quan trọng. Thật đáng tiếc.
Nói thế nào đi chăng nữa, Lý Quang Diệu cũng chỉ là người ngoài, không phải người Việt Nam. Thế nhưng những nhận định khách quan của ông cũng đáng để suy ngẫm về sự phát triển của một quốc gia nhiều thuận lợi như Việt Nam. Tôi thường thấy Việt Nam rất tự hào về lực lượng lao động trẻ với giá nhân công rẻ của minh. Tôi cảm thấy đó là một điều đáng xấu hổ. Giá nhân công rẻ chẳng qua là do trình độ, tay nghề kém nên chẳng thể đòi hòi được trả công cao. Gần đây, quốc gia láng giềng với GDP thấp hơn Việt Nam là Campuchia cũng đã tự chế tạo được xe hơi.
Ngược lại, khi hãng điện tử Samsung đưa ra danh sách những mặt hàng có thể đặt gia công với các doanh nghiệp Việt Nam thì mới vỡ lẽ là Việt Nam chưa thể sản xuất nổi cái sạc pin, usb và ngay cả vỏ nhựa cho điện thoại di động. Tất nhiên, Việt Nam đã đánh mất cơ hội gia công cho hãng này. Việt Nam còn sẽ đánh mất nhiều cơ hội như thế cả về quy mô và số lượng nếu cứ tiếp tục tự hào với những cái thuộc về quá khứ và không nhận thức được một cách thấu đáo và nghiêm túc rằng mình đang ở đâu trên bản đồ khu vực và thế giới. Lý Quang Diệu nói phải mất 20 năm nữa Việt Nam mới bằng Malaysia, vậy thì 20 năm nữa Malaysia sẽ phát triển ra sao và mãi mãi người Việt Nam sẽ bị ám ảnh bởi sự thua kém của mình hay sao?
Cao Huy Huân
Sinh trưởng ở Việt Nam và học tập tại Hoa Kỳ. Là một đại diện cho thế hệ sinh ra và lớn lên sau bước ngoặt lịch sử 1975. Luôn theo dõi sao sát những diễn biến xảy ra trong nước và nêu lên cảm nghĩ của một thế hệ hậu bối thông qua blog dưới một lăng kính trong vắt và đa chiều.
http://www.voatiengviet.com/a/vietnam-trong-mat-ly-quang-dieu/2444008.html
YÊN HÀ * THẾ HỆ BÁNH MÌ KẸP -
THẾ HỆ BÁNH MÌ KẸP -
Tôi ra đời giữa hai cuộc chiến, giữa một trăm năm đô-hộ giặc Tây và hai mươi năm nội-chiến từng ngày. Sau đó, tôi được đi du-học và tôi đã sống “vô tư lự” bên trời Âu sung-túc trong khi khói lửa vẫn ngập trời nơi quê nhà.
Giờ đây, bom đạn đã ngừng tiếng nhưng một lần nữa, gia-đình tôi đã phải cuốn gói rời bỏ quê-hương và mấy triệu người Việt-Nam bỗng nhiên phải sống tản mác trên toàn thế-giới như những cây bị bật rễ, ở những chốn dung-thân như Mỹ, Gia-Nã-Đại, Pháp, Úc…
Phần mất mát vần còn đó, nguyên vẹn, ít ra đối với bố mẹ chúng tôi và chúng tôi, thế-hệ đầu của những người di-dân. Một thế-hệ “nửa người, nửa ngợm, nửa đười ươi”, lơ lửng giữa không-gian quê hương, chơi vơi giữa thời-gian thế-hệ, lạc lõng trong tâm-tư văn hoá. Một thế-hệ “bánh mì kẹp”.
Kẹp giữa hai quê-hương
Những người di-dân này, ngày hôm nay mang sổ thông-hành Mỹ, Pháp, Úc… nhưng vẫn chỉ là Mỹ (Pháp, Úc…) giấy, phần đông tiếng Mỹ (Pháp, Úc…) vẫn còn ba-xí ba-tú, miệng vẫn hôi mùi nước mắm chứ không hôi hamburger hay camembert, vẫn không có bạn bè Mỹ (Pháp, Úc…) mà chỉ sống quanh-quẩn với nhau, tụ-tập nơi những thương-xá, chợ búa Á-Đông, hay rủ nhau “party”, ăn uống, karaoke với nhau.
Những người Mỹ (Pháp, Úc…) gốc Việt này đã đi tìm một nơi nương-tựa để sống “tạm-bợ” nơi xứ người mà trong thâm-tâm còn cố tưởng-tượng như mình đang sống ở quê nhà, và lúc nào có dịp, có phương-tiện là lại vù về Việt-Nam, một số để “hưởng-thụ”, nhưng phần lớn vẫn vì nhớ nhà.
Tôi không nhớ ai đã có nói: “Ma patrie, c’est là où je suis heureux”
(Quê-hương tôi là nơi chốn nào tôi sống hạnh-phúc)
Tôi muốn tin ông lắm, tôi cũng muốn tự an-ủi mình lắm, nhưng tiếng gọi của cội-nguồn réo rắt lắm, ông ơi. Tôi cứ ngỡ quê-hương là nơi chôn nhau, cắt rốn, là nguồn, là cội, là gốc, là rễ cơ mà ?
Ở hải-ngoại, đương-nhiên chúng tôi được tự-do, phần đông được ăn sung, mặc sướng, đủ tiền mua nhà, chăm lo cho con cái ăn học, đi shopping hay du-ngoạn đây đó… Đời sống này, nhiều đồng-bào ta nơi quê nhà mong mỏi có được, và tôi thừa hiểu chúng tôi « hạnh phúc » hơn rất nhiều người lắm. Tôi không dám than thân, trách phận hay phân-bì với ai cả, chẳng qua nơi đây, tôi chỉ nói lên tâm-sự u-uẩn những người tha-hương chúng tôi mà thôi.
Nhất là trong trường-hợp tôi, hiện đang mang hai quốc-tịch Pháp và Mỹ, sống bên Mỹ nhưng tim vẫn còn « vọng Nam », tâm vẫn còn hướng về Pháp, đôi khi vẫn nhớ về khung trời Bỉ Quốc. Những nơi tôi đã sống, làm sao tôi có thể xóa quên được ?
Quê-hương như người mẹ đã bụng đau, dạ chửa cho tôi ra đời, nuôi-nấng, dậy-dỗ tôi nên người, và quê-hương thứ hai, thứ ba là những bà mẹ đã mở rộng vòng tay, đón-nhận tôi khi tôi không còn chỗ đứng dưới ánh mặt trời.
Ơn-nghĩa này, chúng tôi không quên (từ ngày sang Mỹ, năm 1975, bố mẹ tôi năm nào cũng gửi chút quà giáng-sinh cho gia-đình ông sĩ-quan Mỹ đã giúp nhà tôi sang Mỹ, và sau khi bố tôi mất, mẹ tôi vẫn tiếp-tục gửi, mặc dù người ân-nhân này đã mấy lần đề-nghị nên thôi gửi quà).
Tôi cảm quí những bà « mẹ nuôi » lắm, tôi lại càng xót-thương Mẹ Việt-Nam, quê-hương đau-khổ. Ôi, quê-hương tôi đâu ? Mỹ, Pháp, Úc… ? Hay vẫn là Việt-Nam muôn thuở ?
Kẹp giữa hai nền Văn-hoá
Ngày hôm nay, tôi đã lục-tuần nhưng tôi đã chỉ được sống ở quê nhà có mười tám năm. (Tôi đã mất mát quá nhiều rồi.)
Bao nhiêu năm tháng sống bên Pháp, bên Bỉ, đã rèn đúc tôi với một lối suy-luận, một cách ăn nói, một cách cư-xử xã-giao, một nền văn-hoá mà tôi hãnh-diện mang bên cạnh văn-hoá của mình, Qua bao năm tháng đó, tiếng Pháp đã dần-dà trở thành tiếng tôi thông-dụng nhất, ngay cả để diễn-tả những tâm-trạng sâu-thẳm nhất của mình.
Tuy nhiên, bao nhiêu năm tháng đó chỉ có thể thấm vào cái vỏ bên ngoài, chỉ có thể thay đổi hình-dạng và cử-chỉ của tôi, chỉ có thể tạo nơi tôi những sở-thích ăn mặc, đi đứng, nói chuyện, chỉ có thể tạc lên cái “Tôi” bên ngoài.
Tất cả những năm tháng đó không hề thay đổi nước da hay sắc tóc tôi (tóc tôi chỉ có thể bạc trắng với thời-gian), không hề lay-chuyển âm-điệu tiếng mẹ đẻ của tôi, không hề làm suy-sút kho-tàng văn-hoá tổ-tiên tôi hay nền giáo-dục bố mẹ tôi.
Nước Pháp đã ban thêm cho tôi một nền văn-hoá, nhưng không hề thay-thế nền văn-hoá của tôi.
Nhưng có lẽ đó cũng là nỗi khổ-tâm của tôi, nỗi khổ-tâm của những người di-dân trong thế-hệ đầu? Cây cối làm sao sống thiếu gốc rễ? Con người ta làm sao sống thiếu cội nguồn? Làm sao tôi có thể vui sướng bên ngoài khi bên trong trống vắng?
Tôi có thể thích pot-au-feu hay bouillabaisse nhưng bao giờ tôi cũng vẫn thèm một tô phở đặc-biệt, tái-nạm-gầu-gân-sách-sụn.
Tôi có thể mê một chai Saint Emilion hay một chai Volnay nhưng tôi vẫn nhớ hương-vị mấy chai la-ve “33” của “Brasseries et Glacières d’Indochine” (BGI).
Tôi có thể viết tiếng Pháp giỏi hơn người Pháp trung-bình, nhưng tim tôi bao giờ cũng rung-động khi tôi được đánh dấu hỏi, dấu ngã.
Tôi có thể thích xem phim “action” Mỹ hay nghe Claude Barzotti hát nhưng tôi vẫn thích xem phim bộ… Đại-Hàn (Việt-Nam tôi làm gì có phim hay?), nhưng tôi vẫn thấy thấm-thía hơn khi tôi nghe nhạc Việt, tôi vẫn truyền-cảm hơn khi hát tiếng Việt.
Tôi có thể ngoảnh lại nhìn một cô đầm tóc vàng, mắt xanh nhưng tôi chỉ có thể hạnh-phúc với người đàn bà gọi tôi bằng “Mình ơi!”.
Chỉ vì đó là văn-hoá dân-tộc nằm trong máu, trong xương-tủy tôi, vì đó là giáo-dục bố mẹ, ông bà tôi đã truyền lại cho tôi, vì đó là vết-tích của mấy ngàn năm lịch-sử.
Chỉ vì tôi là người Việt-Nam.
Kẹp giữa hai nền văn-hoá. Kẹp giữa hai thế-hệ
Bố mẹ chúng chúng tôi và chúng tôi cùng một làn sóng di-cư (cho dù trong số chúng tôi có những người đã đi trước) nhưng hai điều khổ-tâm cũng có điều khác-biệt.
Quả thật vậy, chúng tôi vẫn cùng một nền văn-hoá với bố mẹ, cùng một nền giáo-dục do cha ông truyền lại. Bố mẹ chúng tôi vẫn được sống với chúng tôi như lúc còn ở Việt-Nam, với nền-tảng Phật-Lão-Khổng, cùng một nhân-sinh quan, cùng một đạo làm người. Chúng tôi vẫn nói tiếng Việt với bố mẹ, tiếp-tục yêu thương, kính-nể bố mẹ, để tiếp-tục lưu-truyền phong-tục, tập quán.
Trong khi chúng tôi giờ bắt-buộc phải chấp-nhận văn-hoá con cháu chúng tôi như một văn-hoá ít nhiều là ngoại-Việt.
Vì sự lưu-truyền đó sẽ gián-đoạn từ đây. Con cái chúng tôi đã bắt-đầu nói một thứ tiếng khác và những điều chúng tôi cố-gắng răn-dậy con cái khó lọt qua được màng-lưới thế-giới bên ngoài.
Tôi đã được chứng-kiến một cảnh-tượng mà tôi không bao giờ quên được. Hôm đó, một người bạn có tổ-chức một buổi tiệc họp mặt với hơn sáu mươi bạn hữu để ăn uống, hát hò, nhẩy đầm.
Về khuya, chúng tôi tạm ngưng chương-trình để ăn một bát cháo gà cho ấm bụng và lấy sức chơi tiếp. Lúc đó, đứa con trai chủ nhà từ trên lầu đi xuống với mấy đứa bạn, bật máy truyền-hình lên và nằm xem, ngay giữa sàn nhẩy. Chúng tôi đã bị “chiếm đất” và đợi một lúc, không thấy tình-hình biến-chuyển, quan-khách lần-lượt xin kiếu-từ.
Tôi á-khẩu. Làm sao tôi có thể tưởng-tượng được cảnh này, với nền giáo-dục của tôi? Hôm đó, tôi đã chợt hiểu nền “độc-tài” của con trẻ trong cái quốc-gia tự-do nhất thế-giới này. Nhưng điều tôi phân-vân nhất là trong tình-trạng đó, hai vị chủ nhà, nghĩa là bố mẹ cậu trai trẻ đó, không hề lên tiếng can-thiệp, hầu như làm ngơ, không nhìn thấy điều gì cả.
Trong khi tôi, đầu đã bạc phơ mà mỗi lần sang thăm nhà, Mẹ bảo tôi cạo râu hay đi cắt tóc là tôi vui vẻ làm ngay, chỉ để vâng lời Mẹ, để cho Mẹ vui. Ngược lại, bên Mỹ này, con gái mới mười lăm tuổi đã đánh mắt, thoa son đi học, bố mẹ nói gì được khi trong trường, bạn bè chung quanh đều như vậy, vả lại có thầy bà nào cấm cản đâu? Bên này, con cháu đi xâm mình (tattoo) hay đục vòng sắt vào môi, vào mắt (piercing) thì bố mẹ nào, ông bà nào ngăn cản được?
Nhà chúng tôi lúc trước không giầu có gì nên không bao giờ dám phí-phạm bất cứ gì, ăn cơm phải vét sạch từng hạt, trong khi con trẻ bên này lấy cho đầy đĩa nhưng không ngần-ngại đổ tuốt nửa đĩa thức ăn khi chúng cảm thấy no.
Tôi đã tận mắt thấy những bố mẹ phải khóc tức-tưởi khi bị lũ con xúm vào “mắng”. Ngày nay, bố mẹ nào dám đánh con mà không sợ chúng nó gọi “911”?
“Trời làm một trận lăng-nhăng, ông hoá ra thằng, thằng hoá ra ông”. Ngày nay, thế-giới đảo lộn và chúng tôi đi lộn đầu, để con cái trèo đầu, trèo cổ thôi.
Lúc trước còn ở bên Pháp, tôi vẫn cố gắng mỗi năm lấy máy bay sang thăm bố mẹ, và giờ đây sống bên Mỹ, tôi vẫn đi thăm Mẹ (vì không cùng tiểu bang) và ngoài ra, còn phải đi Pháp thăm con.
Hoá ra, chúng tôi ở trên thì lo cho bố mẹ, ở dưới thì lo cho con cái (ở bất cứ tuổi nào); ở trên thì bị bố mẹ mắng, ở dưới thì bị con trách !?!
Kẹp giữa hai thế-hệ.
Xung-đột cả thế-hệ lẫn văn-hoá
Nói như vậy không phải để trách mắng con cái. Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó không nói được tiếng mẹ đẻ? Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó sinh sống tại hải-ngoại? Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó hoà mình với môi-trường bên ngoài nhiều hơn là với môi-trường gia-đình (nhất là trong cái tuổi thành-niên này)?
Tôi đã có nghe những đứa trẻ nói với bố mẹ: “Bố mẹ đừng trông mong chúng con trở thành người Việt. Văn-hoá của bố mẹ không phải là văn-hoá của chúng con. Chúng con là người Mỹ!” Phũ-phàng thay, đau lòng thay, nhưng chúng nó làm sao hiểu được văn-hoá chúng ta khi chúng nó sống trong một thế-giới mà nền-tảng là “tự-do” và “đồng đô-la”? Làm sao chúng nó có thể nghe lời bố mẹ trong khi sự-thật bên ngoài hầu như khác hẳn?
Có lẽ chính chúng nó có lý. Bổn-phận cha mẹ là giúp con cái thành công cuộc đời chúng nó chứ không phải cuộc đời cha mẹ, giúp chúng nó thành-công ngoài đời, trong môi-trường chúng nó đang sống chứ không phải môi-trường bố mẹ chúng đã sống. Sống ở đâu mà không theo văn-hoá nơi đó thì chỉ có thất bại, mà đâu có cha mẹ nào muốn con mình thất-bại khi ra đời, cho nên đành ngậm cay, nuốt đắng mà thôi.
Đây không phải chỉ là vấn-đề xung-đột thế-hệ (thời-điểm nào chả có vấn-đề này, cho dù không “gây cấn” như vậy), mà còn rắc-rối thêm vấn-đề xung-đột văn-hoá nữa. Làm sao bố mẹ và con cái có thể hiểu nhau và chấp-nhận nhau khi đôi bên không cùng một nền-tảng, cùng những đặc-quan, cùng một nhân-sinh-quan?
Nỗi buồn u-uẩn
Dĩ nhiên tôi không dám vơ đũa cả nắm, không dám nói gia-đình Việt-Nam bên hải-ngoại nào cũng như trên, nhưng có lẽ phần đông là như thế (?)
Nói lên vài điểm cho dễ hiểu, nhưng vấn-đề không giản-dị như vậy và tôi không có khả-năng phân-tích nhiều hơn.
Dù sao đi nữa, đây cũng chỉ là nỗi buồn u-uẩn, ám ảnh tôi từ bao lâu nay, trong mối liên-hệ với tâm-hồn, với văn-hoá, với gốc rễ của mình.
Tôi không tức-giận, không chua chát. Tôi chỉ cảm thấy buồn, tôi không luyến-tiếc quá-khứ, chỉ là tôi cảm thấy buồn.
Vướng mắc giữa hai quê-hương, giữa hai nền văn-hoá, giữa hai thế-hệ, chúng tôi là một thế-hệ "bánh mì kẹp” (đôi khi còn là “bánh bao” nữa). Ngoảnh nhìn lại chỉ còn kỷ-niệm, nhìn về đàng trước thì tương-lai đã bít kín.
Chúng tôi chỉ là một giai-đoạn chuyển-tiếp, một thế-hệ bị mất mát, bị hy-sinh để dân-tộc di-dân chúng tôi có thể lật qua một trang sử mới. Thế hệ bánh mì kẹp của chúng tôi là thế hệ cuối cùng còn hiếu thảo vâng lời cha mẹ và là thế hệ đầu tiên bị con cái bỏ rơi . Chỉ mong sao đời sau, con cháu chúng tôi có hy-vọng thành-công trên đất người, đi tiếp con đường mà chúng tôi đã không đi hết.
Được như vậy, chúng tôi cũng sẽ mãn-nguyện lắm rồi.
Xin cảm-ơn Trời Phật, xin cảm-ơn phúc-đức ông bà.
Tôi ra đời giữa hai cuộc chiến, giữa một trăm năm đô-hộ giặc Tây và hai mươi năm nội-chiến từng ngày. Sau đó, tôi được đi du-học và tôi đã sống “vô tư lự” bên trời Âu sung-túc trong khi khói lửa vẫn ngập trời nơi quê nhà.
Giờ đây, bom đạn đã ngừng tiếng nhưng một lần nữa, gia-đình tôi đã phải cuốn gói rời bỏ quê-hương và mấy triệu người Việt-Nam bỗng nhiên phải sống tản mác trên toàn thế-giới như những cây bị bật rễ, ở những chốn dung-thân như Mỹ, Gia-Nã-Đại, Pháp, Úc…
Phần mất mát vần còn đó, nguyên vẹn, ít ra đối với bố mẹ chúng tôi và chúng tôi, thế-hệ đầu của những người di-dân. Một thế-hệ “nửa người, nửa ngợm, nửa đười ươi”, lơ lửng giữa không-gian quê hương, chơi vơi giữa thời-gian thế-hệ, lạc lõng trong tâm-tư văn hoá. Một thế-hệ “bánh mì kẹp”.
Kẹp giữa hai quê-hương
Những người di-dân này, ngày hôm nay mang sổ thông-hành Mỹ, Pháp, Úc… nhưng vẫn chỉ là Mỹ (Pháp, Úc…) giấy, phần đông tiếng Mỹ (Pháp, Úc…) vẫn còn ba-xí ba-tú, miệng vẫn hôi mùi nước mắm chứ không hôi hamburger hay camembert, vẫn không có bạn bè Mỹ (Pháp, Úc…) mà chỉ sống quanh-quẩn với nhau, tụ-tập nơi những thương-xá, chợ búa Á-Đông, hay rủ nhau “party”, ăn uống, karaoke với nhau.
Những người Mỹ (Pháp, Úc…) gốc Việt này đã đi tìm một nơi nương-tựa để sống “tạm-bợ” nơi xứ người mà trong thâm-tâm còn cố tưởng-tượng như mình đang sống ở quê nhà, và lúc nào có dịp, có phương-tiện là lại vù về Việt-Nam, một số để “hưởng-thụ”, nhưng phần lớn vẫn vì nhớ nhà.
Tôi không nhớ ai đã có nói: “Ma patrie, c’est là où je suis heureux”
(Quê-hương tôi là nơi chốn nào tôi sống hạnh-phúc)
Tôi muốn tin ông lắm, tôi cũng muốn tự an-ủi mình lắm, nhưng tiếng gọi của cội-nguồn réo rắt lắm, ông ơi. Tôi cứ ngỡ quê-hương là nơi chôn nhau, cắt rốn, là nguồn, là cội, là gốc, là rễ cơ mà ?
Ở hải-ngoại, đương-nhiên chúng tôi được tự-do, phần đông được ăn sung, mặc sướng, đủ tiền mua nhà, chăm lo cho con cái ăn học, đi shopping hay du-ngoạn đây đó… Đời sống này, nhiều đồng-bào ta nơi quê nhà mong mỏi có được, và tôi thừa hiểu chúng tôi « hạnh phúc » hơn rất nhiều người lắm. Tôi không dám than thân, trách phận hay phân-bì với ai cả, chẳng qua nơi đây, tôi chỉ nói lên tâm-sự u-uẩn những người tha-hương chúng tôi mà thôi.
Nhất là trong trường-hợp tôi, hiện đang mang hai quốc-tịch Pháp và Mỹ, sống bên Mỹ nhưng tim vẫn còn « vọng Nam », tâm vẫn còn hướng về Pháp, đôi khi vẫn nhớ về khung trời Bỉ Quốc. Những nơi tôi đã sống, làm sao tôi có thể xóa quên được ?
Quê-hương như người mẹ đã bụng đau, dạ chửa cho tôi ra đời, nuôi-nấng, dậy-dỗ tôi nên người, và quê-hương thứ hai, thứ ba là những bà mẹ đã mở rộng vòng tay, đón-nhận tôi khi tôi không còn chỗ đứng dưới ánh mặt trời.
Ơn-nghĩa này, chúng tôi không quên (từ ngày sang Mỹ, năm 1975, bố mẹ tôi năm nào cũng gửi chút quà giáng-sinh cho gia-đình ông sĩ-quan Mỹ đã giúp nhà tôi sang Mỹ, và sau khi bố tôi mất, mẹ tôi vẫn tiếp-tục gửi, mặc dù người ân-nhân này đã mấy lần đề-nghị nên thôi gửi quà).
Tôi cảm quí những bà « mẹ nuôi » lắm, tôi lại càng xót-thương Mẹ Việt-Nam, quê-hương đau-khổ. Ôi, quê-hương tôi đâu ? Mỹ, Pháp, Úc… ? Hay vẫn là Việt-Nam muôn thuở ?
Kẹp giữa hai nền Văn-hoá
Ngày hôm nay, tôi đã lục-tuần nhưng tôi đã chỉ được sống ở quê nhà có mười tám năm. (Tôi đã mất mát quá nhiều rồi.)
Bao nhiêu năm tháng sống bên Pháp, bên Bỉ, đã rèn đúc tôi với một lối suy-luận, một cách ăn nói, một cách cư-xử xã-giao, một nền văn-hoá mà tôi hãnh-diện mang bên cạnh văn-hoá của mình, Qua bao năm tháng đó, tiếng Pháp đã dần-dà trở thành tiếng tôi thông-dụng nhất, ngay cả để diễn-tả những tâm-trạng sâu-thẳm nhất của mình.
Tuy nhiên, bao nhiêu năm tháng đó chỉ có thể thấm vào cái vỏ bên ngoài, chỉ có thể thay đổi hình-dạng và cử-chỉ của tôi, chỉ có thể tạo nơi tôi những sở-thích ăn mặc, đi đứng, nói chuyện, chỉ có thể tạc lên cái “Tôi” bên ngoài.
Tất cả những năm tháng đó không hề thay đổi nước da hay sắc tóc tôi (tóc tôi chỉ có thể bạc trắng với thời-gian), không hề lay-chuyển âm-điệu tiếng mẹ đẻ của tôi, không hề làm suy-sút kho-tàng văn-hoá tổ-tiên tôi hay nền giáo-dục bố mẹ tôi.
Nước Pháp đã ban thêm cho tôi một nền văn-hoá, nhưng không hề thay-thế nền văn-hoá của tôi.
Nhưng có lẽ đó cũng là nỗi khổ-tâm của tôi, nỗi khổ-tâm của những người di-dân trong thế-hệ đầu? Cây cối làm sao sống thiếu gốc rễ? Con người ta làm sao sống thiếu cội nguồn? Làm sao tôi có thể vui sướng bên ngoài khi bên trong trống vắng?
Tôi có thể thích pot-au-feu hay bouillabaisse nhưng bao giờ tôi cũng vẫn thèm một tô phở đặc-biệt, tái-nạm-gầu-gân-sách-sụn.
Tôi có thể mê một chai Saint Emilion hay một chai Volnay nhưng tôi vẫn nhớ hương-vị mấy chai la-ve “33” của “Brasseries et Glacières d’Indochine” (BGI).
Tôi có thể viết tiếng Pháp giỏi hơn người Pháp trung-bình, nhưng tim tôi bao giờ cũng rung-động khi tôi được đánh dấu hỏi, dấu ngã.
Tôi có thể thích xem phim “action” Mỹ hay nghe Claude Barzotti hát nhưng tôi vẫn thích xem phim bộ… Đại-Hàn (Việt-Nam tôi làm gì có phim hay?), nhưng tôi vẫn thấy thấm-thía hơn khi tôi nghe nhạc Việt, tôi vẫn truyền-cảm hơn khi hát tiếng Việt.
Tôi có thể ngoảnh lại nhìn một cô đầm tóc vàng, mắt xanh nhưng tôi chỉ có thể hạnh-phúc với người đàn bà gọi tôi bằng “Mình ơi!”.
Chỉ vì đó là văn-hoá dân-tộc nằm trong máu, trong xương-tủy tôi, vì đó là giáo-dục bố mẹ, ông bà tôi đã truyền lại cho tôi, vì đó là vết-tích của mấy ngàn năm lịch-sử.
Chỉ vì tôi là người Việt-Nam.
Kẹp giữa hai nền văn-hoá. Kẹp giữa hai thế-hệ
Bố mẹ chúng chúng tôi và chúng tôi cùng một làn sóng di-cư (cho dù trong số chúng tôi có những người đã đi trước) nhưng hai điều khổ-tâm cũng có điều khác-biệt.
Quả thật vậy, chúng tôi vẫn cùng một nền văn-hoá với bố mẹ, cùng một nền giáo-dục do cha ông truyền lại. Bố mẹ chúng tôi vẫn được sống với chúng tôi như lúc còn ở Việt-Nam, với nền-tảng Phật-Lão-Khổng, cùng một nhân-sinh quan, cùng một đạo làm người. Chúng tôi vẫn nói tiếng Việt với bố mẹ, tiếp-tục yêu thương, kính-nể bố mẹ, để tiếp-tục lưu-truyền phong-tục, tập quán.
Trong khi chúng tôi giờ bắt-buộc phải chấp-nhận văn-hoá con cháu chúng tôi như một văn-hoá ít nhiều là ngoại-Việt.
Vì sự lưu-truyền đó sẽ gián-đoạn từ đây. Con cái chúng tôi đã bắt-đầu nói một thứ tiếng khác và những điều chúng tôi cố-gắng răn-dậy con cái khó lọt qua được màng-lưới thế-giới bên ngoài.
Tôi đã được chứng-kiến một cảnh-tượng mà tôi không bao giờ quên được. Hôm đó, một người bạn có tổ-chức một buổi tiệc họp mặt với hơn sáu mươi bạn hữu để ăn uống, hát hò, nhẩy đầm.
Về khuya, chúng tôi tạm ngưng chương-trình để ăn một bát cháo gà cho ấm bụng và lấy sức chơi tiếp. Lúc đó, đứa con trai chủ nhà từ trên lầu đi xuống với mấy đứa bạn, bật máy truyền-hình lên và nằm xem, ngay giữa sàn nhẩy. Chúng tôi đã bị “chiếm đất” và đợi một lúc, không thấy tình-hình biến-chuyển, quan-khách lần-lượt xin kiếu-từ.
Tôi á-khẩu. Làm sao tôi có thể tưởng-tượng được cảnh này, với nền giáo-dục của tôi? Hôm đó, tôi đã chợt hiểu nền “độc-tài” của con trẻ trong cái quốc-gia tự-do nhất thế-giới này. Nhưng điều tôi phân-vân nhất là trong tình-trạng đó, hai vị chủ nhà, nghĩa là bố mẹ cậu trai trẻ đó, không hề lên tiếng can-thiệp, hầu như làm ngơ, không nhìn thấy điều gì cả.
Trong khi tôi, đầu đã bạc phơ mà mỗi lần sang thăm nhà, Mẹ bảo tôi cạo râu hay đi cắt tóc là tôi vui vẻ làm ngay, chỉ để vâng lời Mẹ, để cho Mẹ vui. Ngược lại, bên Mỹ này, con gái mới mười lăm tuổi đã đánh mắt, thoa son đi học, bố mẹ nói gì được khi trong trường, bạn bè chung quanh đều như vậy, vả lại có thầy bà nào cấm cản đâu? Bên này, con cháu đi xâm mình (tattoo) hay đục vòng sắt vào môi, vào mắt (piercing) thì bố mẹ nào, ông bà nào ngăn cản được?
Nhà chúng tôi lúc trước không giầu có gì nên không bao giờ dám phí-phạm bất cứ gì, ăn cơm phải vét sạch từng hạt, trong khi con trẻ bên này lấy cho đầy đĩa nhưng không ngần-ngại đổ tuốt nửa đĩa thức ăn khi chúng cảm thấy no.
Tôi đã tận mắt thấy những bố mẹ phải khóc tức-tưởi khi bị lũ con xúm vào “mắng”. Ngày nay, bố mẹ nào dám đánh con mà không sợ chúng nó gọi “911”?
“Trời làm một trận lăng-nhăng, ông hoá ra thằng, thằng hoá ra ông”. Ngày nay, thế-giới đảo lộn và chúng tôi đi lộn đầu, để con cái trèo đầu, trèo cổ thôi.
Lúc trước còn ở bên Pháp, tôi vẫn cố gắng mỗi năm lấy máy bay sang thăm bố mẹ, và giờ đây sống bên Mỹ, tôi vẫn đi thăm Mẹ (vì không cùng tiểu bang) và ngoài ra, còn phải đi Pháp thăm con.
Hoá ra, chúng tôi ở trên thì lo cho bố mẹ, ở dưới thì lo cho con cái (ở bất cứ tuổi nào); ở trên thì bị bố mẹ mắng, ở dưới thì bị con trách !?!
Kẹp giữa hai thế-hệ.
Xung-đột cả thế-hệ lẫn văn-hoá
Nói như vậy không phải để trách mắng con cái. Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó không nói được tiếng mẹ đẻ? Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó sinh sống tại hải-ngoại? Đâu phải do lỗi chúng nó nếu chúng nó hoà mình với môi-trường bên ngoài nhiều hơn là với môi-trường gia-đình (nhất là trong cái tuổi thành-niên này)?
Tôi đã có nghe những đứa trẻ nói với bố mẹ: “Bố mẹ đừng trông mong chúng con trở thành người Việt. Văn-hoá của bố mẹ không phải là văn-hoá của chúng con. Chúng con là người Mỹ!” Phũ-phàng thay, đau lòng thay, nhưng chúng nó làm sao hiểu được văn-hoá chúng ta khi chúng nó sống trong một thế-giới mà nền-tảng là “tự-do” và “đồng đô-la”? Làm sao chúng nó có thể nghe lời bố mẹ trong khi sự-thật bên ngoài hầu như khác hẳn?
Có lẽ chính chúng nó có lý. Bổn-phận cha mẹ là giúp con cái thành công cuộc đời chúng nó chứ không phải cuộc đời cha mẹ, giúp chúng nó thành-công ngoài đời, trong môi-trường chúng nó đang sống chứ không phải môi-trường bố mẹ chúng đã sống. Sống ở đâu mà không theo văn-hoá nơi đó thì chỉ có thất bại, mà đâu có cha mẹ nào muốn con mình thất-bại khi ra đời, cho nên đành ngậm cay, nuốt đắng mà thôi.
Đây không phải chỉ là vấn-đề xung-đột thế-hệ (thời-điểm nào chả có vấn-đề này, cho dù không “gây cấn” như vậy), mà còn rắc-rối thêm vấn-đề xung-đột văn-hoá nữa. Làm sao bố mẹ và con cái có thể hiểu nhau và chấp-nhận nhau khi đôi bên không cùng một nền-tảng, cùng những đặc-quan, cùng một nhân-sinh-quan?
Nỗi buồn u-uẩn
Dĩ nhiên tôi không dám vơ đũa cả nắm, không dám nói gia-đình Việt-Nam bên hải-ngoại nào cũng như trên, nhưng có lẽ phần đông là như thế (?)
Nói lên vài điểm cho dễ hiểu, nhưng vấn-đề không giản-dị như vậy và tôi không có khả-năng phân-tích nhiều hơn.
Dù sao đi nữa, đây cũng chỉ là nỗi buồn u-uẩn, ám ảnh tôi từ bao lâu nay, trong mối liên-hệ với tâm-hồn, với văn-hoá, với gốc rễ của mình.
Tôi không tức-giận, không chua chát. Tôi chỉ cảm thấy buồn, tôi không luyến-tiếc quá-khứ, chỉ là tôi cảm thấy buồn.
Vướng mắc giữa hai quê-hương, giữa hai nền văn-hoá, giữa hai thế-hệ, chúng tôi là một thế-hệ "bánh mì kẹp” (đôi khi còn là “bánh bao” nữa). Ngoảnh nhìn lại chỉ còn kỷ-niệm, nhìn về đàng trước thì tương-lai đã bít kín.
Nhưng thôi, đã biết là mình vướng mắc, là mình “chấp ngã” (như lời Phật dậy) thì chỉ còn có nước “phá chấp”, nghĩa là “buông”, là chấp-nhận.
Vả lại, cha mẹ chúng tôi không có vấn-đề này, con cháu chúng tôi không có vấn-đề này, chỉ có chúng tôi mới có vấn-đề này. Ngày nào cái thế-hệ chúng tôi đi hết rồi thì vấn-đề này sẽ không còn ai bàn đến nữa.
Vả lại, cha mẹ chúng tôi không có vấn-đề này, con cháu chúng tôi không có vấn-đề này, chỉ có chúng tôi mới có vấn-đề này. Ngày nào cái thế-hệ chúng tôi đi hết rồi thì vấn-đề này sẽ không còn ai bàn đến nữa.
Chúng tôi chỉ là một giai-đoạn chuyển-tiếp, một thế-hệ bị mất mát, bị hy-sinh để dân-tộc di-dân chúng tôi có thể lật qua một trang sử mới. Thế hệ bánh mì kẹp của chúng tôi là thế hệ cuối cùng còn hiếu thảo vâng lời cha mẹ và là thế hệ đầu tiên bị con cái bỏ rơi . Chỉ mong sao đời sau, con cháu chúng tôi có hy-vọng thành-công trên đất người, đi tiếp con đường mà chúng tôi đã không đi hết.
Được như vậy, chúng tôi cũng sẽ mãn-nguyện lắm rồi.
Xin cảm-ơn Trời Phật, xin cảm-ơn phúc-đức ông bà.
VĂN THƠ CHÂM BIẾM
VĂN THƠ CHÂM BIẾM
- Chương trình kế hoạch hóa gia đình khuyến khích có tối đa 2 con thôi. Khẩu hiệu ở trên đưa ra là “Gia đình có hai con , vợ chồng hạnh phúc”. Khi về đến phường khóm, bọn thanh niên viết khẩu hiệu xuống hàng không đúng chỗ, thành ra :
Gia đình có hai con vợ,
Chồng hạnh phúc.
THƠ BÚT TRE
Bút Tre có tài châm biếm, người theo kiểu thơ của ông mà đặt thơ, thành thử không biết bài nào là thật hay giả.
- Môn badmington trước kia ở miền Nam gọi là vũ cầu, bây giờ gọi là cầu lông:
Mấy em mặc váy đánh cầu
Lông bay phất phới trên đầu các anh.
- Cô gái khen e-mail của bạn trai viết rất bay bướm:
E-mail anh viết thật bay
Bướm em mong đợi từng ngày từng đêm.
- Nguyễn trùng Dương là vô địch môn Vật ở tỉnh Bắc Ninh:
Bắc Ninh có cậu Nguyễn trùng
Dương vật rất khỏe cả vùng thất kinh.
- Học sinh được tổ chức đi đặt vòng hoa trên mộ các liệt sĩ trong ngày Thương Binh Liệt Sĩ:
Chị em nô nức đặt vòng
Hoa mộ liệt sĩ tỏ lòng biết ơn.
- Thơ ca ngợi Lê văn Cầu, người anh hùng lao động vì bảo vệ xe tải không cho lăn xuống vực mà bị nghiến đứt cánh tay:
Hoan hô anh La văn Cầu
Cánh tay tuy đứt nhưng đầu vẫn nguyên.
-Thơ hô hào đi đầu phiếu:
Ta đi bầu cử tự do
Chọn người tài đức mà cho vào hòm
(Ngoài Bắc gọi thùng phiếu là hòm phiếu)
- Thơ ca ngợi chị em du kích:
Chị em du kích tài thay
Bắn tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình
(Cửa nhà mình).
Thi đua ta quyết tiến lên
Tiến lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng đầu không biết đi đâu
Đi đâu không biết hàng đầu cứ đi.
Anh đi công tác Pờ lây..
Ku dài dằng dặc biết ngày nào ra...
Họp xong anh ghé Ban Mê
Thuột xong một cái là về với em
Bướm đồng động đến thì bay
Bướm nhà động đến lăn quay ra giường
Chim đồng bóp cái chết ngay
Chim nhà mà bóp càng ngày càng to.
Liên hoan có bánh có chuồi
Ta đi ta nhớ cái buổi hôm nay.
Hoan hô Đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về.
- Môn badmington trước kia ở miền Nam gọi là vũ cầu, bây giờ gọi là cầu lông:
Mấy em mặc váy đánh cầu
Lông bay phất phới trên đầu các anh.
- Cô gái khen e-mail của bạn trai viết rất bay bướm:
E-mail anh viết thật bay
Bướm em mong đợi từng ngày từng đêm.
- Nguyễn trùng Dương là vô địch môn Vật ở tỉnh Bắc Ninh:
Bắc Ninh có cậu Nguyễn trùng
Dương vật rất khỏe cả vùng thất kinh.
- Học sinh được tổ chức đi đặt vòng hoa trên mộ các liệt sĩ trong ngày Thương Binh Liệt Sĩ:
Chị em nô nức đặt vòng
Hoa mộ liệt sĩ tỏ lòng biết ơn.
- Thơ ca ngợi Lê văn Cầu, người anh hùng lao động vì bảo vệ xe tải không cho lăn xuống vực mà bị nghiến đứt cánh tay:
Hoan hô anh La văn Cầu
Cánh tay tuy đứt nhưng đầu vẫn nguyên.
-Thơ hô hào đi đầu phiếu:
Ta đi bầu cử tự do
Chọn người tài đức mà cho vào hòm
(Ngoài Bắc gọi thùng phiếu là hòm phiếu)
- Thơ ca ngợi chị em du kích:
Chị em du kích tài thay
Bắn tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình
(Cửa nhà mình).
Thi đua ta quyết tiến lên
Tiến lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng đầu không biết đi đâu
Đi đâu không biết hàng đầu cứ đi.
Anh đi công tác Pờ lây..
Ku dài dằng dặc biết ngày nào ra...
Họp xong anh ghé Ban Mê
Thuột xong một cái là về với em
Bướm đồng động đến thì bay
Bướm nhà động đến lăn quay ra giường
Chim đồng bóp cái chết ngay
Chim nhà mà bóp càng ngày càng to.
Liên hoan có bánh có chuồi
Ta đi ta nhớ cái buổi hôm nay.
Hoan hô Đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về.
Hoan hô anh Nguyễn Chí Thanh
Anh về phân bắc phân xanh đầy đồng.
Anh về phân bắc phân xanh đầy đồng.
Hoan hô đồng chí Phạm Tuân
Bay vào vũ trụ một tuần về ngay.
Chưa đi chưa biết Vũng Tàu
Đi rùi mới biết phê hơn vũng nhà
Vũng nhà khoan mãi chẳng ra
Vũng Tàu khoan cái dầu ra ầm ầm....
Phụ nữ thường rất hay lươi
Riêng em anh thấy là người cần cu.
Thi sĩ Bùi Giáng là thi sĩ nổi tiếng ngông. Câu chuyện này tôi được nghe ở Hà Nội mặc dù Bùi Giáng là người miền Nam.
Thu Bồn là nhà thơ nổi tiếng, Thu Ba là nghệ sĩ ngâm thơ nổi tiếng. Sau buổi trình diễn Thu Ba ngâm thơ Thu Bồn mọi người mời thi sĩ Bùi Giáng phát biểu ý kiến. Bùi Giáng làm ngay hai câu thơ tặng Thu Ba – Thu Bồn như sau:
Thu Ba ca ngợi Thu Bồn
Thu Bồn thích chí sờ...tay Thu Ba.
Mọi người cười lăn ra đất vì biết rõ một thi sĩ nổi tiếng như Bùi Giáng đời nào làm 2 câu thơ lạc vần như vậy được.
Người miền Nam không phân biệt được chữ CHIM và chữ CHIÊM, cả 2 chữ đều phát âm giống nhau. Thành ra mới có câu chuyện sau:
Cô gái trẻ sau tuần trăng mật trở về nhà chồng đăng ký Hộ Khẩu mới ..
Nhân viên trên Phường hỏi
- Cô tên gì?
- Dạ em tên Nguyễn thị Chim.
- Chim có ê không?
Cô gái bẽn lẽn trả lời:
- Dạ hồi mới lấy chồng thì có nhưng bây giờ thì hết rồi.
Thơ Thái Bá Tân:
Chế độ nào quan ấy
Quan nào thì dân ấy.
Điều đó khỏi phải bàn.
Chế độ nào quan ấy,
Lại càng khỏi phải bàn.
Chế độ mà lãnh đạo
Là giai cấp công nông,
Thì quan sẽ ít chữ,
Mù quáng và bốc đồng.
Chế độ mà ngu dốt,
Quan khó lòng thông minh.
Chế độ mà độc ác,
Quan không thể có tình.
Chế độ mà độc đảng
Chắc chắn quan lạm quyền.
Đó cũng là cơ hội
Để quan vơ vét tiền.
Chế độ bốc phét một,
Quan sẽ bốc phét mười.
Chế độ làm sai một,
Quan sẽ làm sai mười.
Chế độ thiếu minh bạch,
Thì quan sẽ mập mờ.
Chế độ mà tắc trách,
Quan sẽ càng hững hờ.
Đại khái là như vậy.
Quan cũng người như ai.
Vì thế, trách quan một,
Phải trách chế độ hai.
Hãy Lắng Nghe Dân
Một phụ nữ có tuổi,
Đúng hơn, một bà già,
Vén váy chửi giữa phố.
Chửi lâu và chua ngoa.
Mà bà chửi tục lắm.
Chửi từ thấp đến cao.
Chửi từ trên xuống dưới.
Không sót một đứa nào.
Bà mất gà? Không phải.
Bị oan ức? Cũng không.
Không phải vì con cái.
Cũng không phải vì chồng.
Không, bà chửi khu phố,
Chửi công an, an ninh
Không cho ra Hoàn Kiếm
Để tham gia biểu tình.
Bà chửi lũ bán nước
Bán rẻ đất ông cha.
Ải Nam Quan, Bản Giốc,
Trường Sa và Hoàng Sa.
Bà chửi vì biển chết.
Bà chửi lũ quan tham
Rước voi dày mả tổ,
Giết môi trường Việt Nam…
Bà già ấy nhỏ bé,
Chắc ít học, nông dân,
Không thể là phản động.
Càng không phải Việt Tân.
Không tham vọng chính trị,
Không âm mưu hòa bình,
Bà chửi bọn chặn cửa
Không cho đi biểu tình.
Biểu tình để nổi loạn?
Không, một trăm lần không.
Chỉ chống Tàu, ủng hộ
Phán quyết về Biển Đông.
Dân phòng, an ninh mật
Nghe một bữa thỏa thuê.
Tôi muốn các lãnh đạo
Cũng hạ cố lắng nghe.
Bà, dân của ta đấy,
Một người dân bình thường
Nặng lòng với đất nước,
Với biển đảo, quê hương.
Hãy nghe lời dân nói,
Đảng dạy thế nhiều lần.
Vậy hãy nghe bà chửi.
Hay bà không phải dân?
Đảng Cộng Sản Việt Nam mình đểu quá, phải không em?
Tặng cô giáo Trần Thị Lam, tác giả bài thơ “Đất nước mình ngộ quá phải không anh”
Đảng cộng sản Việt Nam mình đểu quá, phải không em
Bẩn hơn cả “đít” thằng Formosa mang chất độc
Làm cho cá và biển quê mình phải chết
Tội Đảng lần này trời đất chẳng dung tha...
Những chiếc bánh trưng em kể đã xa xưa
Cha ông ta đánh tan giặc Nguyên cũng cũ
Đảng cộng sản bây giờ phản nước, buôn chế độ
Lũ quan tham Chính phủ thời nay toàn đứa hại giống nòi
Em thương dân bốn nghìn năm
“Trước những bất công vẫn không biết kêu đòi...” (1)
Thì đến trí thức, văn sĩ giờ phần lớn uốn lưng sống nhục
Nhà báo như những con chó mực... (2)
Gã Chủ tịch Hội nhà văn chỉ là tên cơ hội,
Làm tay sai cho bọn Việt Gian
Đảng cộng sản Việt Nam mình kinh tởm quá, phải không em
Cái “chủ nghĩa xã hội” thối tha
Hàng nghìn tượng đài Lê Nin
ở thế giới và bị chính dân Nga đạp đổ
Kể làm gì Việt Nam mình dựng tượng đài nghìn tỷ
Giành cho ông Hồ một phần, chúng chia nhau đục khoét đấy, em ơi!
Em nói “sinh mạng con người chỉ như cái móng tay” thôi
Thế mà chúng lại rêu rao
“Nhà nước của dân, do dân và vì dân”, em ạ!
Quốc Hội toàn những ông bà nghị gật đầu
Để chiếm đất và vét vơ của nả…
Kẻ tìm đường chạy ra nước ngoài
Đứa về hưu hạ cánh an toàn sau khi đã hút kiệt máu xương dân…
Anh cũng không biết Việt Nam mình rồi sẽ đi về đâu? như em
Nhưng anh biết chắc chắn một điều
Dân mình phải vùng lên đấu tranh để giành quyền tự do, dân chủ
Đánh cho chính thể Đảng cộng sản độc tài này phải đổ
Lôi lũ quan hại giống nòi kia ra trước vành công lý nước nhà
Đảng cộng sản Việt Nam mình đáng phỉ nhổ quá, hỡi em xa!
Anh chỉ phát triển bài thơ em cho thêm sâu, thêm rộng
Để gửi cho thế giới yêu chuộng hoà bình và gửi cả trời xanh
Nỗi đau dân tộc này không biết đến bao năm…
PHẠM NGỌC THÁIHà Nội, tháng 7-2016
____
(1) Thơ của Trần Thị Lam
(2) Nguyễn Như Phong, một nhà báo của Đảng cộng sản đã phát biểu: “Chó khôn nhờ chủ - nghĩa là nhờ sự dậy dỗ của Đảng – Nhà báo là phải như những con chó!”
(1) Thơ của Trần Thị Lam
(2) Nguyễn Như Phong, một nhà báo của Đảng cộng sản đã phát biểu: “Chó khôn nhờ chủ - nghĩa là nhờ sự dậy dỗ của Đảng – Nhà báo là phải như những con chó!”
Saturday, July 30, 2016
VĂN HÓA XÃ HỘI VIỆT NAM
Nguyễn Tất Nhiên: ‘Thà như giọt mưa’
Cát Linh, phóng viên RFA
2016-07-31
2016-07-31
Chân dung nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên
Courtesy of kontumquetoi.com
Courtesy of kontumquetoi.com
00:00/00:00
1971, tạp chí Sáng Tạo của nhà văn Mai Thảo bắt đầu xuất hiện những vần thơ của một người tự cho mình là “kẻ hoang đàng”, “tên vô đạo” bất tính đồ trong tình yêu, Nguyễn Tất Nhiên. Ngay sau đó, lời thơ với ý tưởng và những hình ảnh kỳ lạ, hư hư thật thật, những thú nhận ngông cuồng nhưng cũng rất nồng nhiệt, đã đi vào nhạc của Phạm Duy, Nguyễn Đức Quang, Anh Bằng, trở thành một hiện tượng trong làng thơ và nhạc Việt Nam thời kỳ bấy giờ.
Chúng ta cùng đến với những câu chuyện kể về cuộc đời Nguyễn Tất Nhiên từ những người bạn gần gũi trong cuộc đời ông, những bài tình ca được phổ từ thơ của ông đã đi vào trái tim người nghe qua nhiều thập kỷ.
“Tay ta từng ngón tay
Vuốt lưng em tóc dài
Những trưa ngồi quán vắng
Chia nhau tình phôi thai
Xa nhau mà không hay
Hỡi em cười vô tội
Ðeo thánh giá huy hoàng
Hỡi ta nhiều sám hối
Tính nết vẫn hoang đàng!” (trích bài thơ Em hiền như Ma soeur)
Nguyễn Tất Nhiên rất trong sáng. Chưa bao giờ thấy Nguyễn Tất Nhiên có 1 điều gì tính toán trong cuộc đời này hết.
- Nhà báo Đinh Quang Anh Thái
Những năm 70, Sài Gòn xuất hiện và truyền cho nhau những vần thơ tình của một người ký tên Nguyễn Tất Nhiên. Ngay sau đó thì những vần thơ ấy được thổi vào thêm những giai điệu slowrock nhẹ nhàng, trở thành những bản tình ca nổi tiếng.
“Những bài đó được viết vào khoảng thập niên 1971, 1972. Sài Gòn lúc đó ai cũng biết những bài thơ đó. Có lẽ nhờ Phạm Duy phổ nhạc nên những bài thơ đó được phổ biến một cách rộng rãi hơn.”
Nhà báo Đinh Quang Anh Thái, nhớ về người bạn mà ông gọi rằng “bạn từ thưở hàn vi ở Sài Gòn trước 1975”.
Có thể nói cho đến bây giờ, hiếm có ai dành cho người yêu của mình những tên gọi đẹp, thánh thiện như Nguyễn Tất Nhiên đã từng. Đặc biệt cái đẹp và sự thánh thiện ấy càng được tôn vinh hơn gấp vạn lần hình ảnh ông dùng khi ông so sánh với chính mình là một “người bệnh hoạn”, một “kẻ nhiều sám hối”, một “tên vô đạo”.
Nguyễn Tất Nhiên là ai?
Nếu nói theo ngôn ngữ thi ca, thì Nguyễn Tất Nhiên sinh ra là để làm thơ. Mà phàm là nhà thơ thì cuộc sống không như cuộc sống của những người bình thường, huống chi, đó lại là Nguyễn Tất Nhiên, một người đến với cuộc đời này là một nhà thơ và đi ra khỏi cuộc đời này cũng là một nhà thơ.
“Nguyễn Tất Nhiên rất trong sáng. Chưa bao giờ thấy Nguyễn Tất Nhiên có 1 điều gì tính toán trong cuộc đời này hết. Chơi với bạn bè 1 cách chân tình.”
Vì sự hồn nhiên đó mà âm thanh và màu sắc trong thơ của Nguyễn Tất Nhiên cũng rất trong sáng. Ông thà là một giọt mưa để được rơi chạm vào mặt người thương, cho dù ông biết giọt mưa ấy rồi sẽ vỡ loang.
“Thà như giọt mưa vỡ trên tượng đá
Thà như giọt mưa khô trên tượng đá
Thà như mưa gió đến ôm tượng đá
Có còn hơn không, có còn hơn không
Có còn hơn không, có còn hơn không…” (Thà như giọt mưa)
Cũng vì sự hồn nhiên đó mà chúng ta sẽ thấy một lần ông đã từng “chia nhau tình phôi thai” với “em hiền như ma soeur” thì một linh mục trong tâm hồn ông cũng sẵn sàng biến người tình thành ác quỷ khi người tình bỏ ông đi.
Bìa trước và bìa sau tập thơ Thiên tai của Nguyễn Tất Nhiên. Courtesy of ngo-quyen.org
Có ngờ đâu người tình là ác quỷ
Ác quỷ đầy quyền năng
Giam tôi trong tín đồ
Tín đồ là người tình
Người tình bỏ tôi đi
Thiêu hủy lòng tin si
Người tình bỏ tôi đi
Thiêu hủy lời kinh xưa
Người tình bỏ tôi đi
Giáo đường buồn lê thê
Lời chia xa...” (Vì tôi là linh mục)
Những hình ảnh trong thơ Nguyễn Tất Nhiên giản dị, đôi khi giản dị đến cay nghiệt, không màu mè. Những vần thơ thể hiện một tâm hồn với suy nghĩ không có gì quan trọng trong cuộc sống này, một người sống rất tự nhiên như cây cỏ.
Thánh thiện cũng là Nguyễn Tất Nhiên. Cay nghiệt cũng là Nguyễn Tất Nhiên. Hồn nhiên cũng là Nguyễn Tất Nhiên. Và thất chí cũng là Nguyễn Tất Nhiên.
Kẻ sĩ hồn nhiên
“Anh biết tất cả mọi chuyện, anh cũng biết anh thất chí, anh biết hết. Anh biết, anh chấp nhận và anh chịu đựng. Thành ra trong sự chấp nhận ấy dĩ nhiên có cái cay đắng và cái bất ưng.”Nữ ca sĩ Lê Uyên, một trong những người trong giới văn nghệ sĩ đã ở bên cạnh, giúp đỡ Nguyễn Tất Nhiên vào năm 1991, lúc ông khó khăn nhất, một năm trước khi Nguyễn Tất Nhiên xếp bút giã từ thơ nghiệp, nhớ về một tài năng mà bà quí mến:
“Cách sống của Nguyễn Tất Nhiên tôi thấy khá giống Bùi Giáng, tinh thần không bao giờ thực tế, lúc nào cũng ở trên mây, mà ý nghĩ trong đầu thì lúc nào cũng đẹp. Có lẽ là đời sống thực không được đẹp như thế nên đã sáng tác những điều đó để phản ánh phần nào ước mơ của mình.”
Cái đẹp trong suy nghĩ của Nguyễn Tất Nhiên là những niềm vui của giây phút thực tại, không toan tính không cần biết trước ngày mai sẽ ra sao.
“Khi ông cụ thân sinh ra Nguyễn Tất Nhiên may cho anh một cái quần mới, vì hình ảnh của Nguyễn Tất Nhiên là một cái quần ống cao ống thấp. Anh để cái quần đó trên cái baga xe đạp cột lại đi xe lửa từ Biên Hòa lên Sài Gòn kiếm bạn bè, và bảo thôi đi bán cái quần này rồi đi kiếm món nào ăn cho vui.”
Cái thất chí, bất ưng trong cuộc sống của Nguyễn Tất Nhiên được ông che lấp bằng chính sự hồn nhiên của mình. Có thể hiểu đó là sự hồn nhiên của một tâm hồn luôn trong trạng thái đi mưu cầu cái đẹp và sự hoàn hảo trong cõi đời của chính họ.
Tiếc thay, Nguyễn Tất Nhiên không tìm thấy những gì ông mong muốn. Những lúc cuối đời, ông muốn tất cả mọi nỗi khổ đau của mình biến mất, nhưng không thể, để rồi phải có những vần thơ:
Tôi hô biến cái tôi buồn
Tôi hô biến nỗi thuồng luồng đời tôi
Tôi hô biến vợ
Tôi hô biến con
Tôi hô biến nỗi đói
Tôi hô biến nỗi buồn
Và câu cuối cùng là
Tôi hô cái nào, biến cái nào thì nó hiện lên cái đó.
Phạm Duy từng viết trong tuỳ bút của ông rằng:
Cách sống của Nguyễn Tất Nhiên tôi thấy khá giống Bùi Giáng, tinh thần không bao giờ thực tế, lúc nào cũng ở trên mây, mà ý nghĩ trong đầu thì lúc nào cũng đẹp.“Đi qua đời tôi có khá nhiều thi nhân thuộc nhiều thế hệ, đa số đều như tôi, đều khá hồn nhiên, nghĩa là có tí máu điên. Nhưng trong làng thơ Việt Nam, có ba nhà thơ hồn nhiên nhất, đó là Nguyễn Ngu Ý, Bùi Giáng, và Nguyễn Tất Nhiên… Cả ba vị đều đã từng là thượng khách của Dưỡng trí Viện Biên Hòa, nơi tôi đã có lần đến thăm một trong ba vị đó.”
- Nữ ca sĩ Lê Uyên
Nguyễn Tất Nhiên có điên không? Có điên không mà một người sống giữa bè bạn đó, giữa lòng xã hội đó, nhưng đầu óc luôn bị ám ảnh bởi thơ ca và những tiếng gọi từ muôn trùng kiếp nào khác.
“Người từ trăm năm
Về qua sông rộng
Ta ngoắc mòn tay
Trùng trùng gió lộng…” (Thà như giọt mưa)
“Tôi đã gặp Nguyễn Tất Nhiên nhiều vào những ngày cuối đời của ảnh, thì có những lúc hai tên ngồi với nhau, Nguyết Tất Nhiên bảo tôi đuổi bà bán hàng đi chỗ khác đi vì bà cứ rao hàng hoài khó chịu quá. Nhưng lúc đó chúng tôi ngồi ở 1 căn nhà rất yên tĩnh. Tôi biết lúc đó trong đầu Nguyễn Tất Nhiên đã có những âm thanh hình ảnh cho thấy là tâm trí ảnh không bình thường.”
Cái chết đã hiện diện trong tâm tưởng của Nguyễn Tất Nhiên từ những năm tháng tuổi trẻ, khi ông 16, 17 tuổi. Để cuối cùng chính những câu thơ của Nguyễn Tất Nhiên đã vận vào cuộc đời ông:
“Ta phải khổ cho đời ta chết trẻ
Phải ê chề cho tóc bạc với thời gian
Phải đau theo từng hớp rượu tàn
Phải khép mắt sớm hơn giờ thiên định…”
“Tôi nhớ Nguyễn Tất Nhiên đã nói nhiều lần ý định muốn tự tử. Bạn bè thân thì cứ nghĩ Nguyễn Tất Nhiên nói đùa. Một tuần lễ trước khi Nguyễn Tất Nhiên chọn con đường ra đi từ một ngôi chùa ở Quận Cam California thì tôi có ngồi với Nguyễn Tất Nhiên trước cửa toà báo Người Việt. Tôi nhớ đó là bữa cơm đón nhà báo Ngô Nhân Dụng, tôi có nói Nguyễn Tất Nhiên thôi đi vô kiếm cái gì ăn đi. Anh nói rằng 1 thằng sắp chết thì không có ăn. Tôi nghe câu đó hoài nên cứ nghĩ đó là câu nói đùa. Tôi nói thôi không ăn thì hút với nhau điếu thuốc lá. Anh nói 1 thằng sắp chết thì không hút thuốc lá. Như thế, một tuần lễ sau thì được tin anh tự tử chết.”
Nguyễn Tất Nhiên đã chọn một nơi chốn khác để tiếp tục thả rong sự hồn nhiên của mình. Có thể nơi đó ông không cần phải hô biến đi cái buồn đã từng ngự trị trong ông, không phải nghe những tiếng ồn ào vọng về từ một tâm thức nào đó. Nơi ấy, ông sẽ được hồn nhiên làm tên vô đạo, hay hoá thành giọt mưa rơi phủ trên cây thánh giá huy hoàng.
Tranh biếm Đông Hồ
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2016-07-30
2016-07-30
Tranh biếm bơm hơi vào gà.
Photo by Nguyễn Ngọc Tú
00:00/00:00
Tranh sinh hoạt
Mới tuần trước trên mục này chúng ta đã cùng nhau theo dõi câu chuyện tranh giả của một chuyên gia về mỹ thuật Việt Nam là ông Jean Francois Hubert với 17 bức tranh dưới những cái tên lừng lẫy của trường Mỹ thuật Đông Dương, bị người xem, cũng như các nhà nghiên cứu hội họa vạch ra sự giả mạo rất non tay để từ đó ngành hội họa non trẻ của đất nước không tránh khỏi đau lòng khi tự biết lĩnh vực giám nghiệm tranh của chúng ta quá thô sơ, lạc hậu.
Thế nhưng trong cái “giả” đau lòng ấy, một loạt tranh khác, được định danh là “nhái” lại không hề làm cho người xem bực mình vì đã nhái kỹ thuật của loại tranh nổi tiếng của đất nước, bởi, trong cái nhái đầy thi vị của mình tác giả những bức tranh này ý thức rõ ràng rằng nó sẽ là thông tin cho mai sau đúng với chức năng nó đã và đang mang trên lưng từ hàng trăm năm nay: tranh sinh hoạt.
Dòng tranh tạm “chuyện làng” ấy không khó để đoán ra, đó là những bức tranh Đông Hồ trên giấy dó. Nét cọ nghịch ngợm của những họa sĩ dân gian hằn lên từng thớ giấy toát ra tiếng cười dân giã, kể lại những câu chuyện xảy ra nơi làng quê mà trong đó nhiều thế hệ sau, khi nhìn tranh vào những dịp cuối năm sẽ được dịp cười nghiêng ngã trước những đường cọ bình dị đầy bản sắc dân tộc lộ lên từng mảng màu một cách tinh tế. Khi được hỏi vì sao lại chọn cách mà Đông Hồ đã làm, Nguyễn Ngọc Tú, tác giả của cách thể hiện mới này chia sẻ:
Thế hệ của chúng ta bây giờ xem tranh Đông Hồ để hình dung lại sinh hoạt ngày xưa của ông cha mình, thì ngày nay việc dùng thực phẩm bẩn để gây hại cho người khác cũng sẽ trở thành đề tài để thể hiện sau này.-Nguyễn Ngọc Tú
“Vì sao lựa chọn chất liệu Đông Hồ? Đó là vì bản chất tranh Đông Hồ là thể loại tranh dân gian, nó lưu giữ lại những cảnh sinh hoạt đời thường của người dân. Thế hệ của chúng ta bây giờ xem tranh Đông Hồ để hình dung lại sinh hoạt ngày xưa của ông cha mình, thì ngày nay việc dùng thực phẩm bẩn để gây hại cho người khác cũng sẽ trở thành đề tài để thể hiện sau này. Khi con cháu mình nhìn vào những bức tranh được lưu giữ ở quá khứ nó mang giá trị dành cho thế hệ sau hơn là ở thế hệ này bởi vì chúng ta thấy nó quá bình thường rồi nhưng sau này con cháu chúng ta nhìn vào nó sẽ hình dung ra được một quá khứ không còn đẹp đẽ như những bức tranh Đông Hồ mà chúng ta thấy hiện nay nữa. Nó là một quá khứ rất đáng sợ, đó là lý do tại sao cháu chọn phong cách tranh Đông Hồ.”
Tranh Đông Hồ nổi tiếng vì những câu chuyện mà nó chuyên chở, từ hái dừa, đánh ghen hay đám cưới chuột, cho tới cách nhìn của tranh đối với những con vật quen thuộc trong gia đình như gà hay lợn cũng thân tình và gần gũi với người bình dân hơn bất cứ dòng tranh dân gian nào khác. Nét đặc sắc của Đông Hồ nằm trong ba yếu tố: chất liệu giấy dó được phết điệp khiến tranh sống động như các loại tranh hiện đại. Màu sắc được lấy từ cây cỏ thiên nhiên nhưng không bị giới hạn bởi tính cách đơn sắc khi in mộc bản. Tuy nhiên, chính nội dung của tranh mới làm nó nổi tiếng và người xem yêu quý. Tranh Đông Hồ kể lại những câu chuyện thường nhật về con người sống cùng thời đại của nó mà đôi khi trong thế giới ngày nay đã hoàn toàn biến mất.
Đông Hồ tuy được công nhận là di sản phi vật thể nhưng ngày càng ít người mua hơn, bởi điều dễ nhận thấy nhất là những câu chuyện trong tranh vốn là sức hút nay không còn ăn khách nữa.
Nguyễn Ngọc Tú, một người trẻ không chuyên về vẽ, đã vô tình tiếp nối dòng tranh này bằng những câu chuyện biếm của mình theo cung cách Đông Hồ. Tranh biếm của anh xoay quanh các đề tài mà ngày nay trở thành bình thường đến nỗi không còn ai để ý đó là vấn đề thức ăn thường nhật của người Việt không còn an toàn nữa. Nguyễn Ngọc Tú tuy chỉ là một người vẽ tài tử nhưng cách tiếp cận vấn đề của anh thật đáng chú ý.
Tranh biếm lợn khát của Nguyễn Ngọc Tú.
Nguyễn Ngọc Tú sớm nhận ra những ưu tư của anh trước đời thường nếu ghi chép lại bằng kỹ thuật của tranh Đông Hồ sẽ thu hút được sự chú ý của người hôm nay và quan trọng hơn, nó sẽ lưu truyền trong những năm tháng sau này như Đông Hồ từng làm. Từ trăn trở này Nguyễn Ngọc Tú cho biết:
“Ban đầu do nỗi lo lắng khi mình đi ăn ngoài. Bây giờ việc người ta dùng thực phẩm bẩn đã tràn lan rồi thành ra mỗi lần đi ăn ngoài là một lần lo sợ. Nỗi lo sợ đó khi về nhà cháu muốn vẽ một cái gì đó thể hiện nỗi lo không những cho riêng mình mà cho người thân và con cháu mình sau này để cảnh giác. Ban đầu vẽ lên thì để thể hiện sự lo lắng của bản thân cũng như lo lắng cho những người chung quanh mình về vấn nạn người ta dùng thực phẩm bẩn. Nó đặt nặng nhiều vào sự hy vọng. Hy vọng những người buôn bán họ sẽ lấy cái tâm để làm kinh doanh, chứ nếu lấy sức khỏe người khác mang lợi cho mình thì rất là đáng sợ cho thế hệ này và những thế hệ sau nữa. Nó mang hy vọng rất lớn chứ không phải là thông điệp nhắn gửi bởi vì báo chí đã phản ảnh rất nhiều rồi cho nên bộ tranh này chỉ mong nó là niềm hy vọng, lớn hơn sự phản ảnh.”
Tranh Đông Hồ nhái
Để vẽ loạt tranh biếm này Nguyễn Ngọc Tú sáng tạo background thô nhám nghệ thuật của tranh Đông Hồ bằng cách áp dụng phần mềm Photoshop, sau đó vẽ trực tiếp trên Wacom tạo hình dạng của nhân vật cuối cùng là phần màu dựa vào nguyên mẫu Đông Hồ để tạo nên tổng thể từng họa phẩm.Tuy rất giống tranh Đông Hồ khi mới lướt nhìn nhưng rất khác nếu ngừng lại ở bức tranh lâu hơn. Nguyễn Ngọc Tú cho biết cách mà anh sáng tác:
“Cháu không phải là họa sĩ cũng như không biết cách làm tranh Đông Hồ như thế nào nhưng khi nhìn những bức tranh Đông Hồ cháu dùng máy tính Digital Printing và cố gắng thể hiện chất liệu của nó càng giống càng tốt. Cũng may nó thể hiện được phần nào nên mọi người nhìn vào thì thấy ngay phong cách tranh Đông Hồ bởi vậy người ta hay gọi tranh Đông Hồ nhái chứ không phải tranh Đông Hồ được vẽ theo cách truyền thống. Cháu vẽ trên Wacom và dùng phần mềm Photoshop.”
Cháu không phải là họa sĩ cũng như không biết cách làm tranh Đông Hồ như thế nào nhưng khi nhìn những bức tranh Đông Hồ cháu dùng máy tính Digital Printing và cố gắng thể hiện chất liệu của nó càng giống càng tốt.-Nguyễn Ngọc Tú
Tú dùng bố cục của Đông Hồ để miêu tả câu chuyện trong chủ đề duy nhất là thực phẩm bẩn. Bức tranh người đàn bà ngồi bơm hơi vào con gà cho to lên để bán, hay cả gia đình “hô biến” những quầy chuối còn non thành vàng ruộm đã thật sự làm cho người xem rúng động. Những con người hiền lành khi xưa trong thế giới của tranh Đông Hồ hôm nay thay đổi diện mạo một cách khó hiểu. Cũng chiếc áo tứ thân, cũng khuôn mặt bầu bĩnh của đứa trẻ Việt Nam, cũng thân cây quen thuộc trong Đông Hồ nay đã trở thành một nơi chốn khác, tàn bạo và lạnh lùng bởi lòng tham của con người.
Nếu bức đánh ghen của Đông Hồ làm cho người xem nhớ mãi trong cái ghen tuông của bà vợ vẫn còn chút gì hơi hướm chân quê thì nay chính vợ chồng hai anh chị nhà quê ấy lại cùng nhau mở cửa hàng bán thịt lợn nhưng lại ghi bảng là “thịt bò 100% thề!” Chữ “thề” phía sau như một dấu chấm than diễn tả thật sâu ý nghĩa mà bức biếm họa kéo người xem vào ngôn ngữ kẻ chợ hôm nay. “Thề” không còn là chữ người ta dùng một cách cẩn trọng nữa mà nó như một thứ “tán thán từ” được nói lên nhằm minh họa cho một thời kỳ gian dối đến từng câu chữ.
Con dao bầu sắc nhọn thay cho chiếc kéo đánh ghen hôm xưa vẽ ra hình ảnh một xã hội lừa đảo đến cùng cực. Người xem rùng mình khi nghĩ tới viễn cảnh mình và gia đình đang nằm dưới con dao tròn trĩnh ấy vì hóa chất biến heo thành bò của những thương buôn vô lương tâm.
Nếu con lợn trong tranh Đông Hồ tượng trưng cho sung túc thì trong loạt tranh biếm của Nguyễn Ngọc Tú chú lợn trở thành “lợn oan” vì đói khát phải ra đường tìm nước uống ở những phông tên công cộng. Tú rất tinh tế qua cách dùng màu sắc để biểu cảm trong từng chủ đề. Cũng là màu của Đông Hồ, cũng là hơi thở của Đông Hồ trên từng chiếc lá nhưng trong tranh biếm của Nguyễn Ngọc Tú người xem thấy không gian của thời đại mình đang sống hiện ra bằng ngôn ngữ Tú dùng trong tranh: lạnh lùng, vô cảm và đầy ắp mưu toan.
Trong bức biếm về giá cả, bên cạnh gian hàng thịt heo trưng bảng giá 100 ngàn một ký, thì gian hàng kế bên bán chà bông cũng từ thịt heo nhưng chỉ còn 80 ngàn một ký. Sự gian dối lộ liễu ấy cho thấy người bán xem thường người mua đến mức nào.
Tranh biếm nhuộm chuối của Nguyễn Ngọc Tú.
Bức cuối của loạt tranh biếm Đông Hồ miêu tả một bệnh viện mang tên Ung bứu đang được xây dựng với lá cờ phướng ghi rõ dòng chữ “tưng bừng khởi công” làm cho người xem vừa tức cười vừa chua xót. Đâu đó trong không khí của năm 2016, hình ảnh từng đoàn người bấu víu nhau vào bệnh viện để chữa trị những chứng nội thương ung bứu do hóa chất trong thực phẩm gây ra làm cho “dòng tranh” biếm của Tú thấm đẫm thời gian tính hơn lúc nào hết.
Tranh biếm của Nguyễn Ngọc Tú không có tính cổ vũ cho sự bôi bẩn con người hay chế độ, nó chỉ đơn giản là kể chuyện. Những câu chuyện bằng tranh tuy gây cười nhưng lại tác dụng như những biên bản thời sự, minh họa lại những sinh hoạt gian lận trong công nghệ thực phẩm từ công ty lớn cho tới bà nhà quê mới học được kỹ thuật bơm hóa chất vào trái cây để nó chín mau hơn, bất kể sức khỏe người ăn nó.
Những bức tranh biếm Đông Hồ của thời đại Hồ Chí Minh không đơn độc trong không gian mạng, nó chậm rãi đi vào ý thức của người xem và nếu để ý, người ta sẽ thấy phần chìm phía sau nó là những tiếng thở dài của cả một thế hệ lơ láo trước những nguy hiểm chết người nhưng không có cách nào chống lại.
Khi được hỏi có suy tính tới việc phản ảnh những vấn nạn xã hội khác ngoài thực phẩm bẩn trong tranh biếm của mình hay không, Tú cho biết:
“Những vấn nạn ở xã hội bây giờ nó quá nhiều, nếu diễn tả hết thì thật sự cũng khó mà nói hết được cho nên trước mắt cháu tập trung vào đề tài này thôi còn sau này nếu có thời gian thì sẽ phát triển mở rộng thêm đề tài.”
Công việc của Tú tuy không nặng nề nhưng dù sao nó cũng là tài sản trí tuệ. Anh không thể hiểu nỗi vì sao nhiều tờ báo mạng thoải mái share những bức tranh này của anh mà lại quên ghi tên tác giả. Đây có lẽ là mối bận tâm nhất của anh.
“Chỉ có trên Facebook và có một tờ báo mạng xin phép đăng trên trang của họ. Riêng những người khác hay những trang khác thì họ share về hay lưu lại rồi họ tự post lên. Việc mà được tôn trọng, được credit tên của mình nó thể hiện phần tôn trọng đối với tác giả mà quyền tác giả tại Việt Nam thì dường như nó bị xem nhẹ quá. Cháu khá buồn khi thấy một số một vài trang lớn tự đăng lại mà không một lời xin phép nào thì cũng hơi buồn.”
Con đường còn rất dài trước mặt để khẳng định cách làm của Nguyễn Ngọc Tú có đi trước thời đại hay không. Thế nhưng nếu không chấp nhận cho mình sự thử thách như Tú đang làm, xã hội sẽ buồn và đơn điệu biết bao khi tiếng cười lành mạnh không còn vang lên trong bữa cơm gia đình.
Tú đã mang tiếng cười đến cho ai xem tranh của anh, mặc dù trong tiếng cười ấy là biết bao sinh mệnh đã bị trả giá về lòng tham của con người.
Tranh biếm Đông Hồ của Nguyễn Ngọc Tú dù có được nhắc tới sau này như sự mong đợi của tác giả hay không nhưng cách làm của anh đã cho thấy sự sáng tạo của một người trẻ đang góp phần tích cực kéo dài đời sống tinh thần của Đông Hồ trong ký ức người Việt.
Mười sáu tuổi Ngọc Giàu chiếm giải Thanh Tâm 1960
Ngành Mai, thông tín viên RFA
2016-07-30
2016-07-30
Nữ nghệ sĩ Ngọc Giàu trên bìa tuần báo Phụ Nữ Diễn Ðàn năm 1961.
Hình do Ngành Mai sưu tập
00:00/00:00
Đi hát lúc 8 tuổi
Là một giọng ca nữ được giới mộ điệu ưa chuộng, Ngọc Giàu thành danh rất sớm, và nghệ thuật cải lương cùng dĩa hát đã đưa người nghệ sĩ đến mức vinh quang trong sự nghiệp cầm ca.
Đi hát lúc 8 tuổi, đến 16 tuổi đoạt giải Thanh Tâm 1960 cùng một năm với kiều nữ Bích Sơn, và từ ấy cho đến thập niên sau Ngọc Giàu vẫn còn hát. Còn Bích Sơn thì sau ngày đoạt giải thì gần như không còn đứng trên sân khấu.
Ngọc Giàu tên thật là Công Tôn Nữ Ngọc Giàu, sinh năm 1945, cha mẹ là người Huế vào Nam lập nghiệp ở vùng Thủ Thiêm. Lúc đầu Ngọc Giàu gia nhập đoàn Kim Phụng, sang năm 1957 đi đoàn Thanh Thanh của bầu Văn Khá, 1958 cộng tác với Mai Lan Phương, rồi về đoàn Tỷ Phượng.
Lúc đó Ngọc Giàu chỉ xin một chân vũ sinh mà thôi, nhưng rồi khi nghe qua làn hơi ca của Ngọc Giàu thì mọi người không khỏi ngạc nhiên, vì tuy rằng giọng nói khàn khàn, lại có thể phát âm một giọng thổ đặc biệt trong lời ca.
Rồi thì soạn giả thử thách Ngọc Giàu qua các vai đào non nhí nhãnh, rồi đào thương, đào võ v.v... để rốt cuộc nhận định rằng Ngọc Giàu có nhiều triển vọng trở thành một đào thương quí phái. Theo như ký giả kịch trường Hoài Ngọc thì Ngọc Giàu thông minh và dễ dạy nên chẳng bao lâu cô đóng được vài vai chánh. Ngọc Giàu đi đoàn Cữu Long và đã được sự trìu mến của khán giả miền Hậu Giang. Tuy nhiên, tài nghệ của Ngọc Giàu ít được người trong giới biết đến. Bởi vậy khi Cữu Long tan rả, về gia nhập đoàn Minh Hùng, Ngọc Giàu không được giao phó một vai nào xứng đáng cả.
Đến khi bước sang sân khấu Ngọc Kiều thì được bầu Hoàng Kinh biết vận dụng mầm non đúng mức, và biết khai thác tận tình những sở trường của cô đào trẻ. Thỉnh thoảng bầu Hoàng Kinh gặp Hoài Ngọc là vội khoe: “Ngọc Giàu hát có duyên lạ lắm mà hơi ca cũng đang đà tình cảm khó tả”.
Rồi cũng nhờ sân khấu Ngọc Kiều đó mà Ngọc Giàu được sự chiếu cố của cặp mắt nhà nghề khác: Bà bầu Kim Chưởng! Về với đoàn Kim Chưởng, Ngọc Giàu thay vai cho Út Bạch Lan trong vở “Nước Mắt Kẻ Sang Tần” đến lần hồi được thủ một loạt vai chính trong những vở mới nhất của các soạn giả Phong Anh, Yên Trang, Hoài Linh, Hoài Sơn, bên cạnh Kim Chưởng và Thúy Nga. Chịu khó học tập, trau dồi nghề nghiệp, luôn vui tánh Ngọc Giàu được cảm tình của các từng lớp khán giả cũng như được anh chị em trong giới khen ngợi.
Các hãng dĩa chú ý nhiều nhất
Những nữ nghệ sĩ nhận giải Thanh Tâm. Từ trái qua: Thanh Nga - Ngọc Giàu - Lan Chi - Bích Sơn.
Mỗi lượt đài phát thanh mở lên phần cổ nhạc thu thanh, chỉ nghe đến hơi ca của Ngọc Giàu là giới sành điệu biết ngay: một hơi ca truyền cảm lạ, một giọng thổ đặc biệt chỉ riêng có ở một Ngọc Giàu mà thôi, và một hãng dĩa mới chọn Ngọc Giàu mở đầu cho loạt dĩa tình cảm, mời vài ký giả kịch trường đến thăm để nghe Ngọc Giàu diễn đạt. Một ký giả đang say sưa theo dõi từng câu ca, thì bỗng nhiên người chuyên viên thu và phát âm của hãng đến vỗ vai nói: ông có nghe gì qua hơi ca của Ngọc Giàu không?
Rồi chính người ấy lại nói tiếp: “Tôi nghe có tí cá rô trong đó”. À! Thì ra người ta nhớ lại rằng chính ở Ngọc Giàu còn phảng phất chút âm điệu của người Huế, bởi cha mẹ cô người miền Trung thực sự. Sự pha trộn âm điệu của tiếng miền Trung và tiếng miền Nam để tạo cho Ngọc Giàu một hơi ca khác biệt là vậy đó. Ít ai phân tách được tỉ mỉ trường hợp hiếm có này.
Rời đoàn Kim Chưởng, Ngọc Giàu ký hợp đồng với đoàn Thanh Minh Thanh Nga, với số tiền khá lớn nên cha mẹ Ngọc Giàu đã cất được nhà gạch trên nền nhà xập xệ năm xưa. Có đi sâu vào nghề và có trực tiếp đạo diễn cho Ngọc Giàu, thì người ta mới thấy một nhược điểm khá trầm trọng của cô đào trẻ này:
Khi đã phạm phải một lỗi lầm nào trong lời ca hay trên lối diễn rồi, thì Ngọc Giàu khó thể sửa được. Hôm nay diễn sai lớp ấy, ngày mai lại vẫn tái phạm. Ban nãy đã ca chẽ văn hay trật chữ trong một câu ca, thì lát sau lại cũng lầm lạc nữa. Điều này bắt buộc soạn giả và đạo diễn phải chăm sóc tỉ mỉ Ngọc Giàu từ khi mới ráp tuồng, hay đọc lời văn thì mới giúp đỡ cho cô tránh được nhược điểm nói trên. Lại cũng còn một nhược điểm khác, mà trời đã dành cho Ngọc Giàu và cô không có can đảm nhờ khoa học biến cải:
Đó là cái mũi tẹt của cô. Đã có nhiều ông bà bầu muốn đưa Ngọc Giàu đến thẫm mỹ viện sửa mũi cho cao hơn để gương mặt tròn trịa của cô càng thêm sáng đẹp, nhưng Ngọc Giàu đã phải thốt ra những lời sợ hải:
Không! Không em không chữa mũi đâu. Trời sanh sao để vậy, vì biết đâu chữa mũi rồi thì em lại mất hơi ca!
Kể ra thì Ngọc Giàu cũng có lý đấy, nên muốn giữ được hơi ca trời cho, Ngọc Giàu đành cam mang cái mũi trời cho không mấy đẹp. Tuy nhiên đã mấy phen Ngọc Giàu được các tay hóa trang nhà nghề về điện ảnh chỉ bảo cho cách tô son điểm phấn để cố tình đánh lạc đi phần nhược điểm nói trên rồi. Cho nên ra sân khấu, Ngọc Giàu vẫn đẹp cái đẹp trang nhả dịu hiền của cô gái Xuân vừa mười sáu, và nhờ vậy mà ban tuyển chọn giải Thanh Tâm 1960 đã chấm cho Ngọc Giàu đủ điểm để nhận lãnh huy chương vàng nghệ sĩ triển vọng.
Mời quí vị tiếp tục theo dõi trong phần âm thanh làn hơi ca truyền cảm của Ngọc Giàu qua bản vọng cổ “Tình Mẫu Tử” thu thanh dĩa hát đầu thập niên 1960.
Phở 1.000 đồng: Ngày hạnh phúc của người lao động
Thanh Trúc, phóng viên RFA
2016-07-28
2016-07-28
Quán cơm xã hội Nụ Cười 4 - 132 Bến Vân Đồn, Q.4, TP.HCM.
Photo courtesy of Dr. Nikonian
00:00/00:00
Ngày Thứ Năm hạnh phúc với tô phở thơm ngon nóng hổi vừa thổi vừa ăn mà người lao động nghèo hay người cơ nhỡ chỉ trả 1.000 đồng một tô là đề tài của mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi hôm nay.
Ngày Thứ Năm hạnh phúc với tô phở thơm ngon nóng hổi vừa thổi vừa ăn mà người lao động nghèo hay người cơ nhỡ chỉ trả 1.000 đồng một tô.
Chỉ nói quán Nụ Cười 3 của mình thôi thì một tô là đầy đặn, người lao động người ta ăn nhiều. Nấu bún bò thì mình có thêm một tô bún và thêm một tô nước để người ta ăn cho no. Riêng Nụ Cười 3 thì hơn 50 hay 100 tô so với ngày thường. Các quán khác thì ăn mấy tô cũng được, có khi bán cả ngàn tô. Tô của Nụ Cười 3 thì khó người nào có thể ăn hai tô vì nó khá đầy đặn.
Ngôi làng Cù Lần đẹp như cổ tích ở Đà Lạt
Ở làng Cù Lần, du khách sẽ được đắm mình với màu xanh thăm thẳm của núi rừng hoang sơ, thăm thú những con cù lần nhút nhát chỉ có ở vùng đất này.
Làng Cù Lần nằm dưới chân núi Lang Biang (Đà Lạt), cách Hồ Xuân Hương và Đồi Cù 20 km. Làng rộng khoảng 30 ha, là nơi sinh sống của người dân K'ho.
Ngôi làng nhỏ xinh này được lấy tên từ một loài cây cù lần mọc xen kẽ ở núi rừng nơi đây, đồng thời cũng xuất phát từ con cù lần - loài động vật quý hiếm nằm trong Sách Đỏ.
Nếu như chỉ nhìn ngang qua cổng làng, bạn thường sẽ thất vọng vì cảm giác không có gì thú vị để khám phá. Nhưng càng đi sâu vào trong, du khách sẽ cảm thấy yêu mến với nét bình dị, mộc mạc, hoang sơ với những mảng màu xanh mướt mà thiên nhiên mang tặng cho nơi đây.
Muốn vào làng Cù Lần, bạn sẽ phải đi qua hai cây cầu treo bắc ngang dòng suối nhỏ thơ mộng, cảnh vật hai bên bờ hiện ra như trong tranh. Đây là địa điểm mà mọi du khách đều dừng lại để check-in. Hoặc nếu muốn thử cảm giác mạnh, bạn có thể thuê xe Jeep đi qua suối với giá 100.000 đồng mỗi người.
Để nghỉ chân qua đêm ở làng Cù Lần, du khách có thể chọn nghỉ trọ ở những căn nhà gỗ đầy màu sắc giữa rừng hoặc cắm trại ở khoảng sân rộng giữa làng.
Tại đây, khách du lịch chủ yếu tham gia các hoạt động ngoài trời, hòa mình với thiên nhiên hay tham gia các hoạt động teambuilding như: thả diều, săn gà rừng, bắt cá suối, leo núi, chèo bè...
Ngôi làng Cù Lần chỉ có duy nhất một nhà hàng với những món ăn đặc trưng của núi rừng: cơm lam 50.000 đồng một ống, thịt nướng tầm 120.000-150.000 đồng, gà nướng 350.000 một con, rau kho quẹt 100.000 một đĩa.
Lòng nhân ái trong cộng đồng
Năm 2013, tiếp nối mô hình những quán cơm 2.000 đồng mà Thanh Trúc từng tường trình đến quí vị trước đây, một chuỗi các quán cơm giá rẻ từ Nụ Cười 1 đến Nụ Cười 7 tiếp tục hoạt động trong thành phố Sài Gòn. Với những buổi ăn trưa 2.000 đồng tươm tất đủ ba món, tiếp đó đến một ngày thứ Năm trong tháng thì những quán Nụ Cười lại đều đặn nấu phở hoặc những món bún khác nhau cho bà con lao động mà giá chỉ 1.000 đồng một tô.
Đối với anh Nguyễn Hồng Ánh của Người Tôi Cưu Mang, là nhóm từ thiện đã có sáng kiến lập ra những Quán Cơm 2.000 đồng từ năm 2008:
“Từ mục đích xuyên suốt của nhóm từ thiện Người Tôi Cưu Mang thì những việc nào làm lan tỏa lòng nhân ái trong cộng đồng, làm cho mọi người biết thương yêu giúp đỡ nhau thì đối với Người Tôi Cưu Mang đều là thành công và đều là sự tiến tới. Sự chia sẻ đó chính là câu chuyện bát phở 1.000 đồng mà biết bao con người biết bao nhiêu nhóm đã nấu cho những người hoàn cảnh khó khăn. Tất cả những điều hướng tới cộng đồng hướng tới xã hội, giá trị của Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc hay bát phở 1.000 đồng đều là mục tiêu hướng tới một cái chung là sự chia sẻ.”
Tất cả những điều hướng tới cộng đồng hướng tới xã hội, giá trị của Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc hay bát phở 1.000 đồng đều là mục tiêu hướng tới một cái chung là sự chia sẻ.
-Anh Nguyễn Hồng Ánh
Thỉnh thoảng được dùng một tô phở vừa đủ chất bổ dưỡng mà giá rẻ như cho thì đúng là niềm vui của người ít tiền. Một phụ nữ ở Bình Định, vào Sài Gòn bán vé số, bày tỏ như vậy:
“Thứ Năm là bán phở, rồi bún bò Huế, rồi hủ tiếu... coi như đầy đủ hết, rau, mắm, thịt. Mỗi bữa ăn ở ngoài thì mười mấy hai chục ngàn, có quán hai mươi mấy ngàn, còn quán Nụ Cười đây cơm thì 2.000 đồng, phở có 1.000 đồng thì cũng đỡ một số tiền cho lũ em tại lũ em cũng cực khổ, vô trong này mà đi bán từng tờ số để kiếm tiền về nuôi con.”
Một chị khác từ Thái Bình vào Sài Gòn buôn ve chai ở mọi ngóc ngách nghèo khó của thành phố:
“Em ở Thái Bình, đi ve chai chục năm nay rồi, nhưng từ ngày có cơm từ thiện hai năm nay thì cứ Hai, Tư, Sáu là ăn cơm ở đây. Hôm nào ăn phở ăn bún ngon mà rẻ thì thích lắm. Như ngày hôm nay thì tối về nhà ăn thôi, còn trưa ra đây ăn thì đỡ được 3 bữa. Cứ một tuần 3 bữa là đỡ được nhiều rồi, mấy chục ngàn rồi. Chúng em đi cân ve chai, bê vác nặng sao mà ăn đủ được.”
Cụ ông 77 tuổi, khách thường trực của quán Nụ Cười 3 mà nhất là những Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc, nói rằng nhờ những buổi ăn giá rẻ ở đây mà ông bà tiết kiệm được một số tiền để trả tiền thuê nhà:
“Quê ở An Giang, Long Xuyên, xa lắm, hai vợ chồng đi bán rau cải, mướn nhà trọ ở gần quận 7, lại đây ăn hoài bị ăn ngoài tốn lắm, có chỗ bán hai chục, hai mươi mấy, có chỗ 17.000 đồng.”
Ý tưởng về tô phở hay tô bún 1.000 đồng cho người lao động nghèo được một số người trong Quĩ Từ Thiện Tình Thương đưa vào hiện thực và tiếp tục mãi đến giờ. Ông Trần Viết Huân, một chuyên gia công nghệ thông tin, cũng là thành viên Quĩ Từ Thiện Tình Thương ở Sài Gòn, cho biết thông qua Facebook và thông qua kết nối giữa bạn bè thì chương trình Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc đã đi được tới ngày hôm nay là năm thứ tư:
Ngày Thứ Năm hạnh phúc với tô phở thơm ngon nóng hổi vừa thổi vừa ăn mà người lao động nghèo hay người cơ nhỡ chỉ trả 1.000 đồng một tô.
“Chi phí nấu một tô phở hay hủ tiếu như vậy là 10.000 đồng, là giá cách đây bốn năm năm rồi. Bây giờ thực tế ra chi phí đó tùy thuộc vào từng quán, từng món mà mình nấu thì nó cũng đâu đó giao động từ mười đến 15.000 đồng nhưng mình vẫn bán cho người nghèo với giá 1.000 đồng.
Câu hỏi tại sao cơm thì 2.000 đồng mà tô phở tô hủ tiếu chỉ 1.000 đồng thôi cũng bắt đầu từ suy nghĩ là người lao động ăn cơm thì chắc bụng còn phở hay hủ tiếu thì rất là mau đó. Như vậy, thay vì một suất cơm thì họ có thể ăn hai tô phở hay hai tô hủ tiếu, tính ra cũng tương đương số tiền 2.000 đồng họ bỏ ra cho mỗi suất cơm.”
Và lý do của món phở hay bún nước ngày thứ Năm cũng là cách thỉnh thoảng đổi món ăn cho thực khách, vào khi mà thời giá một tô phở hay một tô bún bò bán bên ngoài đối với người nghèo là một sự hoang phí:
“Mình nhớ hồi xưa, thời mình còn nhỏ và còn khó khăn, cuối tháng lãnh lương bố mẹ dẫn cho đi ăn một tô phở mình cảm thấy rất sung sướng thì mình nghĩ người nghèo cũng vậy. Người nghèo hay người lao động mà bỏ tiền cho những thứ tạm gọi là xa xỉ như bún bò, hủ tiếu, phở thì họ không dám ăn, vì thế Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc nó có ý nghĩa đơn giản là hấp dẫn mà cũng đổi món từ phở, từ hủ tiếu rồi cà ri gà, bún mộc vân vân...”
Một môi trường để chia sẻ lòng tốt với nhau
Nó không chỉ đơn thuần là bữa ăn mà nó tạo ra một môi trường ở đó mọi người chia sẻ lòng tốt với nhau. Có nhiều người tới ăn họ có thể trả số tiền nhiều hơn so với chi phí thực sự. Những người tham gia nấu bếp thì đa số là các chị, các cô tình nguyện viên.
-Ông Trần Viết Huân
Hiện tại Sài Gòn có tất cả 6 quán Nụ Cười, Nụ Cười 1 nằm ở quận Nhất, Nụ Cười 2 ở quận Tân Phú, Nụ Cười 3 ở quận 7, Nụ Cười 4 ở quận Tư, Nụ Cười 6 ở huyện Bình Chánh, Nụ Cười 7 ở quận Mười. Ngoài ngưởi đứng ra trông coi và điều động công việc, còn thì phục vụ trong quán đều là các thiện nguyện viên. Những người này đến nấu nướng, chuẩn bị bữa ăn, bưng thức ăn cho khách. Khi mọi người đã dùng xong bữa thì các thiện nguyện viên lau chùi dọn dẹp và rửa chén bát. Trên tất cả mọi thứ, tôn chỉ của quán Nụ Cười là người phục vụ phải có thái độ cư xử hòa nhã lịch sự với khách. Ông Trần Viết Huân:
“Nó không chỉ đơn thuần là bữa ăn mà nó tạo ra một môi trường ở đó mọi người chia sẻ lòng tốt với nhau. Có nhiều người tới ăn họ có thể trả số tiền nhiều hơn so với chi phí thực sự. Những người tham gia nấu bếp thì đa số là các chị, các cô tình nguyện viên.
Một ngày Thứ Năm Hạnh Phúc thì chi phí trung bình khoảng 5 triệu đồng. Thường quán nhỏ thì khoảng ba bốn trăm suất ăn, quán lớn như Nụ Cười 1 hay Nụ Cười 2 thì lên tới cả ngàn suất ăn. Tô phở bảo đảm phải hầm xương để lấy nước ngọt, phải đưa cái tâm của mình vào phục vụ bữa ăn cho người nghèo. Tình nguyện viên cũng tới rất là đông, Nụ Cười 7 là các em sinh viên của trường Bách Khoa và các em học sinh của trường Lê Hồng Phong tới tham gia. Một buổi nấu như vậy phải chuẩn bị từ 8 giờ sáng để phục vụ bán cho mọi người vào khoảng 11giờ trưa. Tính trung bình mỗi tháng mỗi quán làm một lần, như vậy mỗi tháng ngân sách cho 6 quán tầm khoảng 30 triệu đồng.”
Bây giờ mời quí thính giả ghé qua Nụ Cười 3 ở tại quận Bảy, gặp bà Hồng Lý là người trông coi quán này:
“Từ sự khởi đầu của nhóm Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc thì bây giờ các nhà hảo tâm lại hợp tác thêm lại giúp thêm cho các quán. Bây giờ không phải là một buổi món nước đâu mà có khi là hai buổi, ba buổi. Mỉnh có một nhóm bạn ở bên Mỹ, ba bốn người gom tiền lại cho mình và họ chỉ định luôn là “tháng này nấu bún bò nghe” hay là “tháng này nấu hủ tiếu nghe”... Thành ra bây giờ Nụ Cười 3 ít nhất một tháng có hai ngày chứ không phải một ngày nữa. Và Tết hay cuối năm có khi một tháng là đến 4 lần món nước lận nếu người hảo tâm người ta cứ cho. Luôn luôn là như vậy để đổi khẩu vị cho khách mà ở đây người ta cũng gọi quen cái tiếng là “phở hạnh phúc, bún hạnh phúc” vậy đó.
Quán cơm xã hội Nụ Cười 4 - 132 Bến Vân Đồn, Q.4, TP.HCM.
Các tình nguyện viên đều được nhắc nhở mình bán đây là phục vụ chứ không phải là ban phát. Thí dụ các em sinh viên tới với mình lần đầu thì khi bán phiếu ăn mình yêu cầu các em nói cám ơn. Có em nói không được thì mình tập hợp các em lại liền, nói như vậy là tại vì trong đầu bạn này nghĩ rằng mình đang ban phát thành ra bạn nói cám ơn bạn ngượng vì bạn thấy nó không thật. Còn nếu bạn nghĩ bạn phục vụ, bạn bán thì không cần nhắc bạn cũng sẽ cám ơn thôi, đó là điều rõ ràng và tất cả mọi người đều phải hiểu như vậy. Đây là cái quan điểm xuyên suốt mà tất cả mọi người đều phải hiểu.”
Từ năm 2012, người ta đã thấy một ông Tây chạy bàn trong quán Nụ Cười 3 hay Nụ Cười 7. Tên của ông là John, một người Mỹ đã về hưu ở San Jose, California, thoạt đầu đến quán Nụ Cười trong tư cách hỗ trợ tài chính rồi trở thành thiện nguyện viên thường trực mỗi lần có dịp trở qua Việt Nam:
“Phở nấu ở đây ngon hơn bất cứ tô phở nào mà tôi từng ăn ở Sài Gòn hoặc vùng phụ cận. Đi ăn phở ngoài tiệm tôi thường phải trả từ 40.000 đồng đến 45.000 đồng một tô, còn tô phở của quán Nụ Cười chỉ 1.000 đồng mà đầy bánh phở, nhiều thị tbò và nhiều rau.
Tôi thấy những phụ nữ bán hàng rong với quang gánh nặng trĩu ghé đến ăn phở hay bún, thỉnh thoảng họ còn dắt theo đứa con nhỏ và hai mẹ con tận hưởng món phở thơm ngon một cách thật là hạnh phúc. Tôi cũng thấy rất nhiều người bán vé số ghé vào ăn phở. Thường đến ngày bán phở thì khách đông lắm, cả một hàng người dài từ ngoài đường náo nhiệt vào đến bên trong. Xe cô nhiều như thế mà xép hàng vậy thì cũng không tiện nhưng có sao, mỗi tháng chỉ có một ngày phở thôi mà, chờ đợi như vậy cũng đáng thôi.
Tôi thích cái khung cảnh phục vụ thân thiện ân cần ở nơi này, vì thế chừng nào tôi còn có thể đi về và chừng nào sức khỏe còn cho phép thì tôi vẫn sẽ trở qua mỗi năm.”
Thực sự đằng sau những quán Nụ Cười và bên trong những Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc với tô phở 1.000 đồng là những tấm lòng nhân ái lan tỏa như lời của anh Nguyễn Hồng Ánh thuộc Người Tôi Cưu Mang, được ông Trần Viết Huân của Quĩ Từ Thiện Tình Thương nói là ông hoàn toàn đồng ý như vậy:
“Bên cạnh các quán Nụ Cười luôn có sự đóng góp thường xuyên của những cá nhân, những tổ chức những công ty. Họ là những nhà tài trợ lặng lẽ, họ ủng hộ và thường không nêu tên. Lúc đầu chủ yếu là vận động qua Facebook thì cho đến bây giờ theo đánh giá thì hơn hai phần ba không nằm trong phạm vi bạn bè quen biết nữa mà là những người biết tới chương trình và ủng hộ chương trình.
Nhiều người hỏi đùa bao giờ kết thúc chương trình, bao giờ nguồn kinh phí đó không còn nữa? Tới giờ này thì nó đã năm thứ tư rồi và chương trình vẫn tiếp tục đều đặn. Có những lúc thuận lợi, có những lúc khó khăn nhưng mà hy vọng chương trình sẽ tiếp tục hoài như vậy, năm này sang năm khác.”
Câu chuyện về những quán Nụ Cười ở thành phố Sài Gòn và những Ngày Thứ Năm Hạnh Phúc với tổ phở 1.000 đồng tạm ngưng ở đây. Thanh Trúc kính chào, xin hẹn lại quí vị thứ Năm tuần tới.
http://www.rfa.org/vietnamese/programs/OverseasVietnamese/happy-thursday-with-1-thousand-vnd-a-bowl-of-pho-tt-07282016085918.html
Bánh mì phở - món ăn nhanh độc lạ ở Sài Gòn
Sự kết hợp của bánh mì và phở tạo thành một loại đồ ăn khiến bạn ngay lập tức quẳng đi mọi đắn đo khi chọn thực đơn nhanh buổi sáng.
Chắc chắn không ai có thể kể hết các loại bánh mì ở Việt Nam vì mỗi vùng miền lại có những kiểu "biến tấu" khác nhau. Với bánh mì phở, đây là món ăn pha lẫn sự cầu kỳ trong hương vị của phở và nhanh gọn của bánh mì.
Bạn có thể tìm thấy mọi thứ của món phở chỉ trong một ổ bánh mì thơm giòn.
Chiếc bánh mì phở trông giống như một cái hamburger thông thường, tuy nhiên ngay từ lớp vỏ bánh đã thấy sự khác biệt lớn. Bằng sự sáng tạo, đầu bếp của Ro 22, nơi tạo ra món bánh mì phở với lớp vỏ thơm ngào ngạt mùi nước phở. Bột bánh mì được trộn với 22 loại gia vị dùng để nêm nếm trong nước phở nên quy trình làm vỏ công phu và mất thời gian hơn những loại vỏ bánh khác.
Trải qua nhiều công đoạn nhào nặn dưới bàn tay của người thợ, gia vị thấm đều vào bột nên sau khi nướng, lớp vỏ của loại bánh mì này không những thơm, ngon, giòn, mà bên trong ruột lại mang mùi phở Việt đặc trưng.
Hành lá, tiêu và nhiều loại gia vị khác trên lớp vỏ thơm giòn của bánh mì. Một ổ bánh mì phở có giá 25.000 đồng.
Rau ăn kèm được kẹp bên trong bánh mì không phải xà lách hay cà chua như nhiều loại hamburger khác mà là húng quế, ngò gai và hành tây - những loại rau thơm không thể thiếu khi ăn phở. Gàu hoặc nạm bò là nhân bánh chủ đạo. Thịt bò được nấu chín và thái mỏng theo đúng chuẩn món phở nên mềm vừa phải. Chỉ cần cắn một miếng bánh mì đầu tiên, thực khách đã cảm nhận ngay được vị phở đậm đà. Bí quyết chính là sau khi kẹp thịt, các loại rau, đầu bếp sẽ rưới thêm một loại nước sốt giống nước phở cô đặc, được nấu từ xương hầm như những nồi nước phở thông thường khác lên trên, cuối cùng là một tí tương ớt để thêm vị the.
Giống nhiều loại thức ăn nhanh khác, chỉ mất 1 - 3 phút là có ngay một ổ bánh mì nóng hổi, thơm lừng mùi phở bò truyền thống. Đây là món ăn nhanh có lợi cho sức khỏe vì chứa nhiều dinh dưỡng như một tô phở. Bạn hoàn toàn có thể thay thế "một bát phở lấy sức" bằng việc "một ổ bánh mì phở" trong những ngày bận rộn mà không cần lăn tăn về chất lượng như những loại thức ăn nhanh khác.
Một gợi ý nhỏ dành cho bạn, bánh mì phở và cà phê Việt Nam chính là bộ đôi take away
hoàn hảo cho những người vội vã bắt đầu một ngày mới thuận lợi.
"Cha đẻ" của món bánh mì phở cho biết anh đã mất 6 tháng tâm huyết để nghiên cứu và phát triển loại thức ăn nhanh có hương vị vừa lạ, vừa quen thuộc với người Việt Nam. Bánh mì phở là sự giao duyên của ẩm thực hai miền Nam - Bắc: bánh mì Sài Gòn từ lâu đã là một thương hiệu đặc trưng của miền Nam, còn nhắc đến ẩm thực miền Bắc thì không thể thiếu món phở trứ danh.
Dù mới xuất hiện ở Việt Nam cách đây không lâu nhưng không chỉ người Việt mà rất nhiều khách du lịch nước ngoài, đặc biệt là những phượt thủ đã tìm đến nếm thử. Hầu hết họ đều cảm nhận được sự mới lạ và quyến rũ trong món bánh mì "nhỏ mà có võ" này.
KIỂU HUẾ
Trần Đức Anh Sơn
1. Tôi có quen một phụ nữ Huế, là chủ nhân một ngôi nhà vườn nổi tiếng ở đất thần kinh. Mỗi khi có dịp tiếp chuyện bà, tôi luôn bị cuốn hút bởi sự lịch lãm, nét quý phái tỏa ra từ thần thái của bà. Khi xuất hiện trước người khác, bà luôn chăm chút bản thân từng ly, từng tí, từ trang phục, kiểu tóc đến cử chỉ, ngôn từ. Cứ ngỡ, sự đài các, nét sang trọng kia do bà tạo ra là cốt để xứng hợp với vị thế hiện tại của bà. Nhưng không phải vậy!
Bánh mì phở - món ăn nhanh độc lạ ở Sài Gòn
Sự kết hợp của bánh mì và phở tạo thành một loại đồ ăn khiến bạn ngay lập tức quẳng đi mọi đắn đo khi chọn thực đơn nhanh buổi sáng.
Chắc chắn không ai có thể kể hết các loại bánh mì ở Việt Nam vì mỗi vùng miền lại có những kiểu "biến tấu" khác nhau. Với bánh mì phở, đây là món ăn pha lẫn sự cầu kỳ trong hương vị của phở và nhanh gọn của bánh mì.
Bạn có thể tìm thấy mọi thứ của món phở chỉ trong một ổ bánh mì thơm giòn.
Chiếc bánh mì phở trông giống như một cái hamburger thông thường, tuy nhiên ngay từ lớp vỏ bánh đã thấy sự khác biệt lớn. Bằng sự sáng tạo, đầu bếp của Ro 22, nơi tạo ra món bánh mì phở với lớp vỏ thơm ngào ngạt mùi nước phở. Bột bánh mì được trộn với 22 loại gia vị dùng để nêm nếm trong nước phở nên quy trình làm vỏ công phu và mất thời gian hơn những loại vỏ bánh khác.
Trải qua nhiều công đoạn nhào nặn dưới bàn tay của người thợ, gia vị thấm đều vào bột nên sau khi nướng, lớp vỏ của loại bánh mì này không những thơm, ngon, giòn, mà bên trong ruột lại mang mùi phở Việt đặc trưng.
Hành lá, tiêu và nhiều loại gia vị khác trên lớp vỏ thơm giòn của bánh mì. Một ổ bánh mì phở có giá 25.000 đồng.
Rau ăn kèm được kẹp bên trong bánh mì không phải xà lách hay cà chua như nhiều loại hamburger khác mà là húng quế, ngò gai và hành tây - những loại rau thơm không thể thiếu khi ăn phở. Gàu hoặc nạm bò là nhân bánh chủ đạo. Thịt bò được nấu chín và thái mỏng theo đúng chuẩn món phở nên mềm vừa phải. Chỉ cần cắn một miếng bánh mì đầu tiên, thực khách đã cảm nhận ngay được vị phở đậm đà. Bí quyết chính là sau khi kẹp thịt, các loại rau, đầu bếp sẽ rưới thêm một loại nước sốt giống nước phở cô đặc, được nấu từ xương hầm như những nồi nước phở thông thường khác lên trên, cuối cùng là một tí tương ớt để thêm vị the.
Giống nhiều loại thức ăn nhanh khác, chỉ mất 1 - 3 phút là có ngay một ổ bánh mì nóng hổi, thơm lừng mùi phở bò truyền thống. Đây là món ăn nhanh có lợi cho sức khỏe vì chứa nhiều dinh dưỡng như một tô phở. Bạn hoàn toàn có thể thay thế "một bát phở lấy sức" bằng việc "một ổ bánh mì phở" trong những ngày bận rộn mà không cần lăn tăn về chất lượng như những loại thức ăn nhanh khác.
Một gợi ý nhỏ dành cho bạn, bánh mì phở và cà phê Việt Nam chính là bộ đôi take away
hoàn hảo cho những người vội vã bắt đầu một ngày mới thuận lợi.
"Cha đẻ" của món bánh mì phở cho biết anh đã mất 6 tháng tâm huyết để nghiên cứu và phát triển loại thức ăn nhanh có hương vị vừa lạ, vừa quen thuộc với người Việt Nam. Bánh mì phở là sự giao duyên của ẩm thực hai miền Nam - Bắc: bánh mì Sài Gòn từ lâu đã là một thương hiệu đặc trưng của miền Nam, còn nhắc đến ẩm thực miền Bắc thì không thể thiếu món phở trứ danh.
Dù mới xuất hiện ở Việt Nam cách đây không lâu nhưng không chỉ người Việt mà rất nhiều khách du lịch nước ngoài, đặc biệt là những phượt thủ đã tìm đến nếm thử. Hầu hết họ đều cảm nhận được sự mới lạ và quyến rũ trong món bánh mì "nhỏ mà có võ" này.
KIỂU HUẾ
Trần Đức Anh Sơn
1. Tôi có quen một phụ nữ Huế, là chủ nhân một ngôi nhà vườn nổi tiếng ở đất thần kinh. Mỗi khi có dịp tiếp chuyện bà, tôi luôn bị cuốn hút bởi sự lịch lãm, nét quý phái tỏa ra từ thần thái của bà. Khi xuất hiện trước người khác, bà luôn chăm chút bản thân từng ly, từng tí, từ trang phục, kiểu tóc đến cử chỉ, ngôn từ. Cứ ngỡ, sự đài các, nét sang trọng kia do bà tạo ra là cốt để xứng hợp với vị thế hiện tại của bà. Nhưng không phải vậy!
Nhiều người quen biết bà cho tôi hay: kể cả những lúc khốn khó nhất thì phong thái của bà cũng kiêu sa, đài các như mặc định. Sau ngày hòa bình, cả Huế đều lam lũ mưu sinh. Gia cảnh của bà cũng sa sút: bà phải ăn cơm độn, mặc áo cũ; phải cuốc xới mảnh vườn trong phủ đệ, vốn chỉ trồng hoa và cây kiểng, để trồng các loại rau quả góp thêm cho bữa ăn hàng ngày. Nhưng mỗi khi bước chân ra khỏi tòa phủ đệ thâm nghiêm ấy, bà đều ngồi xe xích lô, mặc những chiếc áo dài không một nếp nhăn, khoác chiếc phu-la mệnh phụ màu trắng. Người ta nói rằng bà nhất mực gìn giữ một phong cách sống riêng, mà họ gọi là kiểu Huế, cho dẫu vật đổi sao dời.
Chân dung người phụ nữ sống theo “kiểu Huế” trong ngôi nhà rường nổi tiếng của bà. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
Tôi cũng có quen một ông thầy người Huế, là giảng viên đại học hồi hưu. Thầy sống nhàn nhã và thong dong trong một ngôi nhà rường xưa ở gần chợ Cống. Thông thạo Hán văn, rành rọt Pháp văn, lưu loát Nhật ngữ và Đức ngữ, am tường “thiên kinh, vạn quyển”, nhưng thầy không “cao đàm khoát luận” bao giờ. Mỗi sáng, thầy tự pha trà trong chiếc độc ẩm màu gan gà hiệu đề Thế Đức; tự thưởng trà trong chiếc chén “mắt trâu – lật đật” vẽ tích Tô Vũ mục dương ký kiểu đời vua Tự Đức. Đoạn, thầy dịch thơ haiku, nghiền ngẫm Osho và tiếp dưỡng cho bản thân bằng hai bữa cơm chay mỗi ngày. Với vốn ngoại ngữ tinh thông và tri thức am tường, lẽ ra, thầy phải là giảng viên thỉnh giảng “đắt sô” cho các trường đại học ở Huế như các vị giáo chức hồi hưu khác vẫn làm. Nhưng thầy lại chọn cho mình một lối sống thanh khiết, bình dị. Nhiều người am hiểu cũng nói với tôi: “Thầy sống theo kiểu Huế”!
Trong ngôi nhà này có một ông thầy Huế, rất lãng tử và cũng rất Huế. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
2. Cách đây hơn hai chục năm, tôi theo một người bạn về thăm quê của anh ở ven phá Tam Giang. Ngôi làng nhỏ như một ốc đảo lọt thỏm trong cồn cát trắng đến nao lòng, phía đông là biển xanh bao bọc, phía tây là vùng đầm phá mênh mông ôm ấp. Làng ở sát biển nhưng dân làng chủ yếu sống về nghề nông và nghề nấu rượu. Sống trong vùng cát nóng bỏng nên mọi thứ cây trồng: từ các loại hoa màu như: thuốc lá, khoai lang, đậu phụng, thậm chí cả lúa, cho đến các loại cây một như bạch đàn, dương liễu… cũng đều phải được tưới nước hàng ngày. Từ ba giờ sáng, người làng đã ra đồng, mỗi người một đôi thùng trên vai, gánh nước từ các giếng khơi đào trong lòng cát để tưới cây. Đến khi mặt trời lên đến ngọn tre thì mỗi người cũng đã gánh được hơn trăm đôi nước tưới.
Lần đó, bạn mời tôi về nhà ăn kỵ. Nhà bạn nghèo nhưng mâm cỗ cúng hôm đó rất tươm tất, ước chừng 10 món khác nhau. Tất cả được bày biện tinh tươm trong những chiếc tô, dĩa, chén làm bằng sứ trắng vẽ lam, mà người Huế vẫn gọi là đồ kiểu. Tôi hỏi nhỏ anh bạn:“Những thứ này mượn ở mô rứa?”. Bạn nói: “Đồ gia bảo, chỉ khi kỵ giỗ hay tết nhứt mới đem ra dùng”. Tôi lại hỏi: “Nghe nói đồ xưa được giá lắm, sao nhà anh không bán bớt để có tiền lo việc khác? Còn cúng giỗ thì mình dùng chén dĩa đời nay cũng được”. Bạn tôi mắng: “Tầm bậy. Đã là đồ gia bảo thì có chết đói cũng không được bán. Nhà mình vay mượn để lo kỵ bữa ni. Đến mùa thu hoạch sẽ trả nợ, dứt khoát không bán đồ gia bảo”.
Trong lễ cúng, tôi thấy cha của bạn dâng rượu cúng đến ba lần, bèn thắc mắc: “Sao phải dâng rượu cúng đến ba lần, thường thì chỉ dâng một lần rượu khi vào lễ và một lần trà khi kết thúc thôi chứ?”. Lễ xong, cha của bạn giải thích: “Trong lễ cúng của người Huế mình, phải dâng đủ ba tuần rượu, gọi là là sơ hiến lễ (dâng rượu lần đầu), á hiến lễ (dâng rượu lần hai) và chung hiến lễ (dâng rượu lần cuối). Sau cùng mới hiến trà (dâng trà)”. Tôi vẫn cố:“Nhưng mà mình cúng ở nhà chứ có cúng đình, cúng họ mô mà phải nhiêu khê như rứa. Cỗ bàn e nguội cả”. Ông mắng tôi: “Không được, cúng mô cũng là cúng, phải đúng bài bản. Xưa bày nay làm, không giản lược được mô”.
Mâm cỗ cúng tất niên của một gia đình người Huế. Ảnh: Internet.
Sau này ra trường, tôi vào làm việc ở quần thể di tích cố đô Huế. Thi thoảng, tôi được mời dự khán các cuộc lễ, kỵ do Nguyễn Phước tộc tổ chức trong Triệu Miếu hay Thế Miếu. Mỗi khi nghe vị chấp lệnh hô: “hành sơ hiến lễ”, “hành á hiến lễ”, “hành chung hiến lễ”, “hiến trà”…, tôi lại chợt nhớ hình ảnh người cha của anh bạn năm xưa, áo dài khăn đóng, thành kính dâng ba tuần rượu và một tuần trà lên bàn thờ tiên tổ. Rồi thầm nghĩ: “Đó cũng là một kiểu Huế”.
3. Trong Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế có hai bộ uống rượu rất đặc sắc. Một bộ làm bằng bạc, chạm trổ tinh xảo, công phu, niên đại vào đời Tự Đức (1848 – 1883). Bộ kia làm bằng ngà voi, kiểu dáng cầu kỳ, chế tác vào đời Đồng Khánh (1885 – 1888). Sử sách triều Nguyễn cho biết: hàng năm, triều đình cấp tiền cho quan binh các tỉnh tìm mua gạo nếp và gạo tám tốt từ các địa phương, giao cho Quang Lộc Tự, tùy chất lượng từng hạng rượu thành phẩm cần tiến, mà cấp phát cho các hộ nấu rượu chuyên nghiệp ở phủ Thừa Thiên nấu rượu tiến cung. Loại rượu ngon nhất được nhập vào Quang Lộc Tự, đến ngày khai niên, được chiết vào những chiếc bình làm bằng bạc, để dâng cúng ở các miếu thờ tiên đế trong Hoàng Thành. Bộ bình và chén rượu bằng bạc niên đại Tự Đức đề cập trên đây là một trong những bộ đồ dâng rượu cúng trong các miếu mà Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế còn giữ được. Ngoài rượu gạo, triều đình còn trưng nạp và sử dụng nhiều loại rượu khác phục vụ sở thích và bồi bổ sức khỏe cho các vị vua quan, trong đó có rượu dâu từ tỉnh Quảng Bình.
Chân dung người phụ nữ sống theo “kiểu Huế” trong ngôi nhà rường nổi tiếng của bà. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
Tôi cũng có quen một ông thầy người Huế, là giảng viên đại học hồi hưu. Thầy sống nhàn nhã và thong dong trong một ngôi nhà rường xưa ở gần chợ Cống. Thông thạo Hán văn, rành rọt Pháp văn, lưu loát Nhật ngữ và Đức ngữ, am tường “thiên kinh, vạn quyển”, nhưng thầy không “cao đàm khoát luận” bao giờ. Mỗi sáng, thầy tự pha trà trong chiếc độc ẩm màu gan gà hiệu đề Thế Đức; tự thưởng trà trong chiếc chén “mắt trâu – lật đật” vẽ tích Tô Vũ mục dương ký kiểu đời vua Tự Đức. Đoạn, thầy dịch thơ haiku, nghiền ngẫm Osho và tiếp dưỡng cho bản thân bằng hai bữa cơm chay mỗi ngày. Với vốn ngoại ngữ tinh thông và tri thức am tường, lẽ ra, thầy phải là giảng viên thỉnh giảng “đắt sô” cho các trường đại học ở Huế như các vị giáo chức hồi hưu khác vẫn làm. Nhưng thầy lại chọn cho mình một lối sống thanh khiết, bình dị. Nhiều người am hiểu cũng nói với tôi: “Thầy sống theo kiểu Huế”!
Trong ngôi nhà này có một ông thầy Huế, rất lãng tử và cũng rất Huế. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
2. Cách đây hơn hai chục năm, tôi theo một người bạn về thăm quê của anh ở ven phá Tam Giang. Ngôi làng nhỏ như một ốc đảo lọt thỏm trong cồn cát trắng đến nao lòng, phía đông là biển xanh bao bọc, phía tây là vùng đầm phá mênh mông ôm ấp. Làng ở sát biển nhưng dân làng chủ yếu sống về nghề nông và nghề nấu rượu. Sống trong vùng cát nóng bỏng nên mọi thứ cây trồng: từ các loại hoa màu như: thuốc lá, khoai lang, đậu phụng, thậm chí cả lúa, cho đến các loại cây một như bạch đàn, dương liễu… cũng đều phải được tưới nước hàng ngày. Từ ba giờ sáng, người làng đã ra đồng, mỗi người một đôi thùng trên vai, gánh nước từ các giếng khơi đào trong lòng cát để tưới cây. Đến khi mặt trời lên đến ngọn tre thì mỗi người cũng đã gánh được hơn trăm đôi nước tưới.
Lần đó, bạn mời tôi về nhà ăn kỵ. Nhà bạn nghèo nhưng mâm cỗ cúng hôm đó rất tươm tất, ước chừng 10 món khác nhau. Tất cả được bày biện tinh tươm trong những chiếc tô, dĩa, chén làm bằng sứ trắng vẽ lam, mà người Huế vẫn gọi là đồ kiểu. Tôi hỏi nhỏ anh bạn:“Những thứ này mượn ở mô rứa?”. Bạn nói: “Đồ gia bảo, chỉ khi kỵ giỗ hay tết nhứt mới đem ra dùng”. Tôi lại hỏi: “Nghe nói đồ xưa được giá lắm, sao nhà anh không bán bớt để có tiền lo việc khác? Còn cúng giỗ thì mình dùng chén dĩa đời nay cũng được”. Bạn tôi mắng: “Tầm bậy. Đã là đồ gia bảo thì có chết đói cũng không được bán. Nhà mình vay mượn để lo kỵ bữa ni. Đến mùa thu hoạch sẽ trả nợ, dứt khoát không bán đồ gia bảo”.
Trong lễ cúng, tôi thấy cha của bạn dâng rượu cúng đến ba lần, bèn thắc mắc: “Sao phải dâng rượu cúng đến ba lần, thường thì chỉ dâng một lần rượu khi vào lễ và một lần trà khi kết thúc thôi chứ?”. Lễ xong, cha của bạn giải thích: “Trong lễ cúng của người Huế mình, phải dâng đủ ba tuần rượu, gọi là là sơ hiến lễ (dâng rượu lần đầu), á hiến lễ (dâng rượu lần hai) và chung hiến lễ (dâng rượu lần cuối). Sau cùng mới hiến trà (dâng trà)”. Tôi vẫn cố:“Nhưng mà mình cúng ở nhà chứ có cúng đình, cúng họ mô mà phải nhiêu khê như rứa. Cỗ bàn e nguội cả”. Ông mắng tôi: “Không được, cúng mô cũng là cúng, phải đúng bài bản. Xưa bày nay làm, không giản lược được mô”.
Mâm cỗ cúng tất niên của một gia đình người Huế. Ảnh: Internet.
Sau này ra trường, tôi vào làm việc ở quần thể di tích cố đô Huế. Thi thoảng, tôi được mời dự khán các cuộc lễ, kỵ do Nguyễn Phước tộc tổ chức trong Triệu Miếu hay Thế Miếu. Mỗi khi nghe vị chấp lệnh hô: “hành sơ hiến lễ”, “hành á hiến lễ”, “hành chung hiến lễ”, “hiến trà”…, tôi lại chợt nhớ hình ảnh người cha của anh bạn năm xưa, áo dài khăn đóng, thành kính dâng ba tuần rượu và một tuần trà lên bàn thờ tiên tổ. Rồi thầm nghĩ: “Đó cũng là một kiểu Huế”.
3. Trong Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế có hai bộ uống rượu rất đặc sắc. Một bộ làm bằng bạc, chạm trổ tinh xảo, công phu, niên đại vào đời Tự Đức (1848 – 1883). Bộ kia làm bằng ngà voi, kiểu dáng cầu kỳ, chế tác vào đời Đồng Khánh (1885 – 1888). Sử sách triều Nguyễn cho biết: hàng năm, triều đình cấp tiền cho quan binh các tỉnh tìm mua gạo nếp và gạo tám tốt từ các địa phương, giao cho Quang Lộc Tự, tùy chất lượng từng hạng rượu thành phẩm cần tiến, mà cấp phát cho các hộ nấu rượu chuyên nghiệp ở phủ Thừa Thiên nấu rượu tiến cung. Loại rượu ngon nhất được nhập vào Quang Lộc Tự, đến ngày khai niên, được chiết vào những chiếc bình làm bằng bạc, để dâng cúng ở các miếu thờ tiên đế trong Hoàng Thành. Bộ bình và chén rượu bằng bạc niên đại Tự Đức đề cập trên đây là một trong những bộ đồ dâng rượu cúng trong các miếu mà Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế còn giữ được. Ngoài rượu gạo, triều đình còn trưng nạp và sử dụng nhiều loại rượu khác phục vụ sở thích và bồi bổ sức khỏe cho các vị vua quan, trong đó có rượu dâu từ tỉnh Quảng Bình.
Rượu dâu được tiến nạp vào cung để phục vụ lễ tế hưởng. Sau lễ, số rượu dâu còn lại được nhập vào kho trong hoàng cung để vua dùng quanh năm và để ban thưởng cho những người có công. Vua Đồng Khánh (1885 – 1889) không chỉ ban thưởng rượu dâu, mà còn sai Sở Nội Tạo chế tác một bộ bình và chén làm bằng ngà voi, trên thân khắc bốn chữ Hán: Đồng Khánh sắc tứ, đặt trong một chiếc giá hình lồng đèn sơn son thếp vàng, để ban thưởng cho một trọng thần. Bộ đồ uống rượu này thật tiện lợi cho những chuyến du ngoạn: mỗi khi đi đâu, chỉ cần rót rượu đầy bình, treo chén vào các lá cửa của chiếc lồng đèn rồi đóng lại, giao cho gia nhân thủ giữ. Lúc cần thưởng rượu, chỉ kéo cần gạt phía dưới lồng đèn, những cánh cửa mở ra, mang chén ngà đến cho tửu khách chiết tửu. Quả là thú vị vô cùng.
Bộ đồ uống rượu kiểu cách của vua Đồng Khánh. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
Huế là xứ sở của các loại bánh, mứt. Vì thế, trong cung luôn sẵn có những quả hộp đựng mứt làm bằng sứ ký kiểu hay bằng pháp lam. Trong điện Long An có bày một bộ khay đựng mứt do Pháp lam tượng cục của triều Nguyễn làm vào đời vua Thiệu Trị (1841 – 1847). Đó là bộ khay gồm 9 ngăn, đặt trong chiếc hộp gỗ sơn son vẽ rồng. Mỗi ngăn dùng đựng một món mứt, và mứt gừng là thứ không bao giờ vắng trong quả mứt Tết của người Huế, dù ở trong cung hay ngoài thôn dã.
Bộ đồ uống rượu kiểu cách của vua Đồng Khánh. Ảnh: Trần Đức Anh Sơn
Huế là xứ sở của các loại bánh, mứt. Vì thế, trong cung luôn sẵn có những quả hộp đựng mứt làm bằng sứ ký kiểu hay bằng pháp lam. Trong điện Long An có bày một bộ khay đựng mứt do Pháp lam tượng cục của triều Nguyễn làm vào đời vua Thiệu Trị (1841 – 1847). Đó là bộ khay gồm 9 ngăn, đặt trong chiếc hộp gỗ sơn son vẽ rồng. Mỗi ngăn dùng đựng một món mứt, và mứt gừng là thứ không bao giờ vắng trong quả mứt Tết của người Huế, dù ở trong cung hay ngoài thôn dã.
Ngoài ra, còn có bộ khay pháp lam khác, không phải để đựng mứt mà dùng để ăn món gỏi. Tôi nhớ lần ở Seoul cách nay 10 năm, cô bạn Kang Soyoung mời tôi đi ăn món kuyolp’an, là món gỏi gồm 9 thứ khác nhau (chữ ku tiếng Hàn nghĩa là số 9). Người Hàn bày món này trong bộ khay sứ có 9 ngăn. Chính giữa là ngăn đựng những lát củ cải cắt mỏng. Các ngăn xung quanh gồm: lòng trắng trứng, lòng đỏ trứng gà, nấm hương, thịt bò xào với mè, cà rốt, dưa leo, ớt xanh xào với tôm bóc vỏ và củ cải trắng. Tất cả đều được thái chỉ và dọn riêng mỗi thứ một ngăn. Khi ăn, thực khách gắp mỗi thứ một tí, bỏ vào trong lát củ cải cắt mỏng như tờ giấy, cuốn lại, rồi chấm với xì dầu và dầu mè có trộn sẵn muối tiêu. Ngon tuyệt trần. Kang Soyoung giải thích:
“Món này ngày xưa người Triều Tiên chỉ được thưởng thức trong dịp Tết hoặc trong các dịp lễ trọng vì chế biến rất cầu kỳ và tốn kém. Bộ khay dùng để đựng món ăn này làm bằng ch’onghua paekch’a, là loại đồ sứ trắng vẽ men lam Hồi cao cấp, nên cũng rất đắt tiền”. Tôi bảo với Soyoung: “Ở Huế của tôi cũng có món ăn tương tự như món kuyolp’an của người Triều Tiên, gọi là món gỏi thập cẩm. Thức ăn cũng đựng trong những chiếc khay nhiều ngăn làm bằng sứ hay bằng pháp lam, tất cả đặt trong một chiếc hộp sơn mài vẽ rồng phượng rất đẹp. Món ấy, người Huế cũng chỉ dùng trong các dịp trọng đại”. Soyoung cười: “Vậy thì văn hóa ẩm thực của người Triều Tiên và người Huế cũng có nét tương đồng đấy nhỉ?”. Hình như là thế.
Bộ khay dùng để ăn món gỏi thập cẩm của người Huế. Sưu tập Trần Đình Sơn. Ảnh: Đào Hoa Nữ.
Người Huế sống, ăn, mặc và ứng xử theo một kiểu thức riêng. Ai không hiểu sẽ cho là người Huế cầu kỳ, kiểu cách. Còn ai hiểu người Huế, biết về văn hóa Huế, sẽ nói: “Kiểu Huế là rứa. Có chi mà thắc mắc”.
T.Đ.A.S
Bộ khay dùng để ăn món gỏi thập cẩm của người Huế. Sưu tập Trần Đình Sơn. Ảnh: Đào Hoa Nữ.
Người Huế sống, ăn, mặc và ứng xử theo một kiểu thức riêng. Ai không hiểu sẽ cho là người Huế cầu kỳ, kiểu cách. Còn ai hiểu người Huế, biết về văn hóa Huế, sẽ nói: “Kiểu Huế là rứa. Có chi mà thắc mắc”.
T.Đ.A.S
Ngôi làng Cù Lần đẹp như cổ tích ở Đà Lạt
Ở làng Cù Lần, du khách sẽ được đắm mình với màu xanh thăm thẳm của núi rừng hoang sơ, thăm thú những con cù lần nhút nhát chỉ có ở vùng đất này.
Làng Cù Lần nằm dưới chân núi Lang Biang (Đà Lạt), cách Hồ Xuân Hương và Đồi Cù 20 km. Làng rộng khoảng 30 ha, là nơi sinh sống của người dân K'ho.
Ngôi làng nhỏ xinh này được lấy tên từ một loài cây cù lần mọc xen kẽ ở núi rừng nơi đây, đồng thời cũng xuất phát từ con cù lần - loài động vật quý hiếm nằm trong Sách Đỏ.
Nếu như chỉ nhìn ngang qua cổng làng, bạn thường sẽ thất vọng vì cảm giác không có gì thú vị để khám phá. Nhưng càng đi sâu vào trong, du khách sẽ cảm thấy yêu mến với nét bình dị, mộc mạc, hoang sơ với những mảng màu xanh mướt mà thiên nhiên mang tặng cho nơi đây.
Muốn vào làng Cù Lần, bạn sẽ phải đi qua hai cây cầu treo bắc ngang dòng suối nhỏ thơ mộng, cảnh vật hai bên bờ hiện ra như trong tranh. Đây là địa điểm mà mọi du khách đều dừng lại để check-in. Hoặc nếu muốn thử cảm giác mạnh, bạn có thể thuê xe Jeep đi qua suối với giá 100.000 đồng mỗi người.
Để nghỉ chân qua đêm ở làng Cù Lần, du khách có thể chọn nghỉ trọ ở những căn nhà gỗ đầy màu sắc giữa rừng hoặc cắm trại ở khoảng sân rộng giữa làng.
Tại đây, khách du lịch chủ yếu tham gia các hoạt động ngoài trời, hòa mình với thiên nhiên hay tham gia các hoạt động teambuilding như: thả diều, săn gà rừng, bắt cá suối, leo núi, chèo bè...
Ngôi làng Cù Lần chỉ có duy nhất một nhà hàng với những món ăn đặc trưng của núi rừng: cơm lam 50.000 đồng một ống, thịt nướng tầm 120.000-150.000 đồng, gà nướng 350.000 một con, rau kho quẹt 100.000 một đĩa.
 |
Ngoài không gian yên tĩnh, thơ mộng với những sắc màu xanh mướt của núi rừng, làng Cù Lần còn hấp dẫn du khách bởi những con đường nhỏ phủ đầy sắc hoa vào mùa xuân và mùa thu.
|
OBAMA- SƠN TRUNG - NGA- TRUNG CỘNG
TỔNG THỐNG OBAMA
Tổng thống Obama: Cộng sản sẽ luôn thất bại!
CTV Danlambao - Đó là lời khẳng định của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trong bài phát biểu trước Đại hội Toàn quốc của đảng Dân chủ hôm 27/7/2016 tại Philadelphia.
Dẫn lại lời dạy của ông bà mình - vốn là những di dân đến Kansas cách đây 200 năm, Obama đã ngợi ca những giá trị cao đẹp như: Trung thực, chăm chỉ, tử tế, trách nhiệm, biết giúp đỡ lẫn nhau… Chính những giá trị ấy đã làm nên nước Mỹ.
“Đó cũng là lý do tại sao bất cứ ai đe dọa các giá trị của chúng ta, bất kể là phát xít, cộng sản, các phần tử thánh chiến hay những kẻ mị dân, cuối cùng sẽ luôn bị thất bại!”, vị tổng thống đời thứ 44 của Hoa Kỳ nhấn mạnh.
* Video phụ đề Việt ngữ do CTV Danlambao thực hiện.
MAI THANH TRUYẾT * ÂM MƯU TRUNG CỘNG
Âm mưu của Trung Cộng trong vụ cá chết Vũng Áng và Miền Trung Việt Nam
Mai Thanh Truyết (Danlambao) - Trung Cộng đã lên thế trận toàn diện để tiêu diệt Việt Nam, tiêu diệt từ môi trường đến con người cho mục tiêu chiếm đóng Việt Nam mà không cần khởi động một cuộc chiến tranh vũ trang đối đầu cổ điển. Đó là ngăn nước ngọt đầu nguồn sông Mekong, gây ra cuộc chiến “Nước” ở phía Tây, tiêu diệt toàn bộ mùa lúa Đông Xuân vừa qua ở Tứ Giác Long Xuyên, cùng việc xả độc từ Vũng Áng, Hà Tĩnh để đầu độc Việt Nam ở mặt trận phía Đông, tức biển Đông...
*
Ngày 23/4/2016 vừa qua, tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York, 171 quốc gia, trong đó, có Việt Nam, đã ngồi vào ký kết Công ước bảo vệ môi trường thế giới vì lo ngại hiểm họa môi trường từ sự phát triển công nghiệp.
Từ tháng ba vừa qua, lần đầu tiên miền Nam Việt Nam hạn hán ngập mặn sâu đến hơn 95km vào đất liền, người dân ở Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) không có nước để uống, tiêu diệt hoàn toàn mùa lúa Đông Xuân, thủy hải sản nước ngọt cũng chết vì nước mặn và hạn hán, con người cũng khô vì hạn, chỉ vì phá rừng, đắp đập thủy điện thượng nguồn sông Mekong, xây dựng đê bao không có điều nghiên kỹ lưỡng, cùng việc hủy hoại rừng tràm rừng đước ở vùng Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau…
Ngay cả Hiệp định đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP-TransPacific Partnership) của 12 quốc gia thành viên vừa ký kết, và đang chờ quốc hội Hoa Kỳ thông qua cũng phải cam kết bảo vệ môi trường.
Bảo vệ môi trường được thế giới cam kết không phải là chỉ cho riêng bất kỳ quốc gia nào, mà là phải hiểu rằng trái đất là mái nhà chung. Ô nhiễm ở Việt Nam hay ở bất kỳ quốc gia nào cũng là ô nhiễm của toàn cầu. Một quốc gia nào muốn phát triển thì cũng phải cân bằng với việc bảo vệ môi trường. Nếu quốc gia nào vi phạm vào những cam kết bảo vệ môi trường sẽ bị đưa ra trọng tài tòa án quốc tế phân xử, cấm vận và tẩy chay.
Thảm họa môi trường từ Formosa Hà Tĩnh
Trên lý thuyết, những kim loại nặng có tác hại khôn lường và rất khó chẩn đoán. Các loại hải sản ở khu vực nhiễm độc đều có thể bị nhiễm nặng. Lượng độc tố có thể ngấm sâu xuống mạch nước ngầm và gây hại lâu dài. Tình trạng ở Vũng Áng có tầm nguy hại ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của dân chúng trên bình diện rộng do dòng hải lưu và phân phối hải sản tiêu thụ trên một vùng rộng lớn chứ không chỉ giới hạn ở Vũng Áng. Lịch sử thế giới đã ghi nhận rất nhiều trường hợp thương tâm về việc nhiễm kim loại nặng từ môi trường và cuộc đấu tranh pháp lý rất phức tạp, nhứt là khi đảng CSVN mà đứng đầu là Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị đã bán linh hồn cho Trung Cộng.
Vũng Áng xả chất thải độc hại gây ô nhiễm biển từ ngày 2 tháng 4/2016 là do âm mưu của Trung Cộng. Đây chỉ là DIỆN. Việc cho tàu cá, tàu quân sự, tàu hải giám đầu độc khắp vùng biển Đông bằng một loại vũ khí sinh học hay vi trùng bí mật mới chính là ĐIỂM.
Rõ ràng, Trung Cộng đã lên thế trận toàn diện để tiêu diệt Việt Nam, tiêu diệt từ môi trường đến con người cho mục tiêu chiếm đóng Việt Nam mà không cần khởi động một cuộc chiến tranh đối đầu cổ điển. Đó là:
(1) Ngăn nước ngọt đầu nguồn sông Mekong, gây ra cuộc chiến “Nước” ở phía Tây, tiêu diệt toàn bộ mùa lúa Đông Xuân vừa qua ở Tứ Giác Long Xuyên;
(2) Xả độc từ Vũng Áng, Hà Tĩnh để đầu độc Việt Nam ở mặt trận phía Đông, tức biển Đông.
Hai hành động nầy, Trung Cộng nhằm mục đích tiêu diệt nguồn lúa gạo và nguồn protein cá, hai nguồn lương thực chính yếu của con dân Việt.
Trong một bài viết, GS-TS Canada gốc Hoa, Khương Văn Nhiên (Wenran Jiang, Đại học Alberta), nhận xét: "Căn cước định tính của dân tộc Việt, nếu không được “cấp” hoặc được sao chép từ Trung Cuốc, thì cũng đang bị chính đất nước này can tâm đốt đi, thiêu rụi cùng với lịch sử ngàn năm từng tự hào không bị đồng hóa bởi giặc phương Bắc."
Vấn đề không chỉ là những con cá chết do Formosa Hà Tĩnh gây ra. Cái chết của một dân tộc đang mất gốc mới là điều đáng suy nghĩ và lo âu. Rồi sẽ có những “Formosa Hà Tĩnh” khác. Rồi sẽ có những kỳ “Đền Hùng thất thủ” tiếp theo.”
Đây là một thứ vũ khí thật đáng sợ và độc ác.
Qua những trình bày trên đây, chúng ta có thể định hình được tại sao tập đoàn cai trị tại Ba Đình có thái độ bưng bít, hay úp úp mở mở trong vụ cá chết ở Vũng Áng ngày 6/4 và những thành phố phía Nam sau đó.
Phải chăng:
- Vì não trạng đặc sệt của những người đang lãnh đạo đảng?
- Vì đã ngậm “mùi đồng” của TC cho nên... há miệng thì mắc quai?
- Vì sợ tình báo Hoa Nam “xử lý” cho nên phải ngậm “tăm”?
- Và sau cùng, vì tính vô cảm và vô nhân tính của con người cộng sản có trong các nhiễm sắc thể (chromosomes) của họ.
Tất cả câu trả lời ở trên đều đúng. Nó đã được thể hiện rõ rệt từ sau Mật nghị Thành Đô, rõ hơn ở kết quả của đại hội đảng cộng sản 12 sau chuyến công du Ba Đình của Dương Khiết Trì; và không thể chối cãi được với những gì xảy ra từ đầu tháng 4, 2016 khi hàng loạt cá chết ở Biển Đông và khắp sông hồ trong nội địa, cho đến nay.
Hội Bảo vệ Môi trường Việt Nam - Vietnamese Environmental Protection Society-VEPS)
VĂN HÓA & NHÂN VẬT VIỆT NAM
Sống và sáng tác quanh cột mốc 1975
- 1 giờ trước
BBC Tiếng Việt trích đăng các bài đã đăng trên trang nhà của chúng tôi về một số gương mặt văn nghệ sỹ thuộc thế hệ Việt Nam Cộng Hòa.
“Tùy bút là thể loại mà Võ Phiến thành công nhất, để lại nhiều tác phẩm và tư liệu hay nhất.”
Image copyright
Những bài bình luận chính trị của ông trước 1975 chứng tỏ ông rất am hiểu chủ nghĩa cộng sản.Nguyễn Hưng Quốc
“Ông viết nhiều đề tài nhưng lúc nào phong cách của ông luôn là Võ Phiến. Nhà văn chỉ thành công khi anh có phong cách riêng, để khi đọc một câu, một đoạn, độc giả biết ngay là của anh.”
Từ sau 1975 đến nay, hầu hết tác phẩm của Võ Phiến vẫn chưa được xuất bản tại Việt Nam.
Vài năm trước, tại Việt Nam xuất hiện hai cuốn tạp văn của Võ Phiến nhưng in với bút danh Tràng Thiên.
Ông Quốc giải thích: “Những bài bình luận chính trị của ông trước 1975 chứng tỏ ông rất am hiểu chủ nghĩa cộng sản. Ông phê phán nó rất sắc sảo, mới mẻ so với thời đại bấy giờ.”
“Vì vậy ông bị miền Bắc xem là nhà văn ‘biệt kích, phản động’, toàn bộ sách của ông bị tịch thu sau 1975.”
Từ trong nước, nhà phê bình, giáo sư Trần Đình Sử cho biết tại Việt Nam hiện nay, đánh giá về Võ Phiến “rất phân tán”.
“Chủ yếu là do nhìn vào khuynh hướng chính trị của tác giả.”
“Tuy vậy, nhà văn nào cũng có khuynh hướng chính trị của họ. Nếu đặt nó sang bên để nhìn khía cạnh sáng tạo văn học, tôi nghĩ Võ Phiến là người viết tùy bút lớn.”
Trước đây ta cho rằng Nguyễn Tuân viết tùy bút số một, nhưng còn Võ Phiến. Nhiều khi tôi trộm nghĩ tùy bút Võ Phiến không hề thua kém, thậm chí có khi hơn.Trần Đình Sử
Giáo sư Trần Đình Sử đánh giá rất cao các bài tùy bút của Võ Phiến.
“Trước đây ta cho rằng Nguyễn Tuân viết tùy bút số một, nhưng còn Võ Phiến. Nhiều khi tôi trộm nghĩ tùy bút Võ Phiến không hề thua kém, thậm chí có khi hơn.”
Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc nói “ân oán chính trị sẽ ngày càng phôi phai”. (Toàn bài đã đăng tại đây).
Di cư vào Nam năm 1955, ông được xem là có đóng góp khai phá hàng đầu trong phong trào Thơ Tự Do không vần.
Khoảng năm 1957, ông Thanh Tâm Tuyền chủ trương tạp chí Sáng Tạo cùng với Mai Thảo, Nguyên Sa, Vũ Khắc Khoan, Tô Thùy Yên, Doãn Quốc Sỹ, Quách Thoại, Lý Hoàng Phong, Lữ Hồ, Trần Thanh Hiệp, Thanh Nam... và các họa sĩ Thái Tuấn, Ngọc Dũng, Tạ Tỵ, Duy Thanh.
Năm 1960, tạp chí Sáng Tạo bộ mới ra đời, cũng do Thanh Tâm Tuyền thực hiện cùng các bạn hữu như Cung Trầm Tưởng, Thạch Chương, Dương Nghiễm Mậu.
Theo tiểu sử, năm 1962, Thanh Tâm Tuyền bi động viên, vào học ở Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, rồi về dạy Đại Học Chính Trị Đà Lạt và phụ trách Nguyệt San Quốc Phòng.
Image copyright thanh tam tuyen Image caption Thanh Tâm Tuyền trên bìa tạp chí Văn
Với cách viết thơ Tự Do, Thanh Tâm Tuyền được xem là một trong những người đưa vào sự cách tân trong thơ Việt Nam vào lúc ảnh hưởng của thơ Tiền chiến còn rất mạnh.
Trong một bài viết về ông của Bùi Vĩnh Phúc, tác giả nói Thanh Tâm Tuyền đã "đẩy thơ tự do của ông, thời ấy, vào những con đường hết sức mới lạ."
Một số tác phẩm đã xuất bản của Thanh Tâm Tuyền: Tôi Không Còn Cô Ðộc (thơ, 1955); Liên, Ðêm, Mặt Trời Tìm Thấy (thơ, 1964); Khuôn Mặt (truyện, 1964); Bếp Lửa (truyện); Dọc Ðường (truyện, 1966); Ba Chị Em (truyện, 1967); Cát Lầy (truyện, 1967); Mù Khơi (truyện, 1970); Tiếng Ðộng (truyện, 1970); Tạp Ghi (1970); Thơ Ở Ðâu Xa (thơ, Hoa Kỳ). Toàn bài đã đăng tại đây.
"Trường thiên tiểu thuyết là thuật ngữ Nguyễn Mộng Giác đã dùng để gọi thể loại mà ông sử dụng khi viết Mùa biển động: một tiểu thuyết dài nhiều lần hơn mức trung bình, chia thành nhiều tập, đưa ra một tuyến nhiều nhân vật, sống trong một giai đoạn lịch sử dài, và những hoàn cảnh khác nhau.
Image copyright 
Image copyright BBC World Service Image caption John Steinbeck và Phạm Duy 
Image copyright PD 
Image copyright Image caption Ảnh của Lý Đợi chụp Dương Nghiễm Mậu 
Image copyright Image caption Nhà văn Dương Nghiễm Mậu (1936-2016) - ảnh của Lý Đợi
Câu chuyện giữa một nhà văn lớn và một họa sĩ nổi danh từ thế hệ đáng kính trọng đều mở cho tôi thấy không gian-bất tử của nền văn học nghệ thuật- ý thức miền Nam Việt Nam dưới chính thể VNCH.
Trong ngôi nhà cư xá của gia đình anh Mậu, phòng khách bày trí giản dị.
Tôi ưng ngồi vừa nghe chuyện vừa ngắm vài bức tranh sơn mài của anh. Thật ra anh cho biết mấy bức sơn mài nhỏ đó chỉ là tranh anh làm để bán ở chợ tranh.
Sau biến cố 1975, sau mãn hạn tù cải tạo, qua hàng thập niên dưới chế độ cộng sản, nghề mưu sinh của anh là làm tranh sơn mài.
Anh thích người dưng gọi mình là ông thợ sơn mài.
Lần đầu tôi đến nhà anh, nhìn tấm tranh sơn mài chân dung Đức Chúa Jesus treo trên tường, gần với bàn tiếp khách, tôi ngồi ngó hoài, ngó để tránh thất lễ vì tôi luôn muốn nhìn anh để được cuốn hút vào đôi mắt rất sáng và rất sắc của anh.
Tôi không có câu chuyện gì để kể về anh, chưa tặng anh tập thơ nào cũng như anh chưa từng muốn để lại trong tôi vài câu chuyện văn và nghiệp văn chương của anh.
Những gì tôi biết về anh đều qua việc đọc các tác phẩm đã in của anh.
Tôi không muốn đi quá vị trí của một độc giả thế hệ văn nghệ sau biến cố 1975; tôi muốn gìn giữ trạng thái cảm xúc trước một nhà văn lớn đáng kính trọng, rồi thu mình lại giữ ranh giới giữa độc giả và nhà văn.
Có lần đến thăm anh khi anh vừa qua khỏi cơn đột quỵ nhẹ.
Tôi nghe anh Trịnh Cung hỏi. “Sao toa không viết hồi ký?” Anh cười; đó là lần đầu tôi thấy từ đôi mắt thấu thị của nhà văn ánh nhìn thanh thản.
Anh nói: “ Lâu nay moa là thợ tranh, hồi ký cái gì!”
Lần nào ghé thăm anh, tiễn tôi ra về, anh đều nói:
“Cậu thỉnh thoảng ghé tôi chơi, có gì mới đem cho tôi đọc.”
Hôm nay, tôi ngồi đục mưa trong quán cà phê, nhận tin nhắn cho biết anh mất đêm qua.
Sài Gòn mấy ngày nay mưa mù trời, mù người. Bỗng nhiên hình ảnh của anh hiển hiện khiến tôi nhớ bài hài cú của thiền sư Ba-Sô.
“Lữ khách!
Xin gọi tôi là thế
Cơn mưa thu này.”
3/8/2016
Bài đã đăng trên trang Facebook cá nhân của ông Trần Tiến Dũng, Sài Gòn.Đọc thêm bài về văn nghệ sỹ thế hệ Việt Nam Cộng Hòa: Võ Phiến, Nguyễn Ánh 9, Nguyễn Mộng Giác, Thanh Tâm Tuyền, Hoàng Anh Tuấn.
Võ Phiến (1925-2015):
"Nói với BBC ngày 29/9/2015, nhà phê bình Đặng Tiến từ Pháp nhận xét tùy bút của Võ Phiến rất đa dạng.“Tùy bút là thể loại mà Võ Phiến thành công nhất, để lại nhiều tác phẩm và tư liệu hay nhất.”
Image copyright Những bài bình luận chính trị của ông trước 1975 chứng tỏ ông rất am hiểu chủ nghĩa cộng sản.Nguyễn Hưng Quốc
“Ông viết nhiều đề tài nhưng lúc nào phong cách của ông luôn là Võ Phiến. Nhà văn chỉ thành công khi anh có phong cách riêng, để khi đọc một câu, một đoạn, độc giả biết ngay là của anh.”
Từ sau 1975 đến nay, hầu hết tác phẩm của Võ Phiến vẫn chưa được xuất bản tại Việt Nam.
Vài năm trước, tại Việt Nam xuất hiện hai cuốn tạp văn của Võ Phiến nhưng in với bút danh Tràng Thiên.
Ông Quốc giải thích: “Những bài bình luận chính trị của ông trước 1975 chứng tỏ ông rất am hiểu chủ nghĩa cộng sản. Ông phê phán nó rất sắc sảo, mới mẻ so với thời đại bấy giờ.”
“Vì vậy ông bị miền Bắc xem là nhà văn ‘biệt kích, phản động’, toàn bộ sách của ông bị tịch thu sau 1975.”
Từ trong nước, nhà phê bình, giáo sư Trần Đình Sử cho biết tại Việt Nam hiện nay, đánh giá về Võ Phiến “rất phân tán”.
“Chủ yếu là do nhìn vào khuynh hướng chính trị của tác giả.”
“Tuy vậy, nhà văn nào cũng có khuynh hướng chính trị của họ. Nếu đặt nó sang bên để nhìn khía cạnh sáng tạo văn học, tôi nghĩ Võ Phiến là người viết tùy bút lớn.”
Trước đây ta cho rằng Nguyễn Tuân viết tùy bút số một, nhưng còn Võ Phiến. Nhiều khi tôi trộm nghĩ tùy bút Võ Phiến không hề thua kém, thậm chí có khi hơn.Trần Đình Sử
Giáo sư Trần Đình Sử đánh giá rất cao các bài tùy bút của Võ Phiến.
“Trước đây ta cho rằng Nguyễn Tuân viết tùy bút số một, nhưng còn Võ Phiến. Nhiều khi tôi trộm nghĩ tùy bút Võ Phiến không hề thua kém, thậm chí có khi hơn.”
Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc nói “ân oán chính trị sẽ ngày càng phôi phai”. (Toàn bài đã đăng tại đây).
Thanh Tâm Tuyền (1936-2006):
Nhà thơ Thanh Tâm Tuyền (Dzư Văn Tâm) qua đời tại bang Minesota, Hoa Kỳ, sáng thứ Ba, ngày 22 tháng Ba, 2006, hưởng thọ 70 tuổi.Di cư vào Nam năm 1955, ông được xem là có đóng góp khai phá hàng đầu trong phong trào Thơ Tự Do không vần.
Khoảng năm 1957, ông Thanh Tâm Tuyền chủ trương tạp chí Sáng Tạo cùng với Mai Thảo, Nguyên Sa, Vũ Khắc Khoan, Tô Thùy Yên, Doãn Quốc Sỹ, Quách Thoại, Lý Hoàng Phong, Lữ Hồ, Trần Thanh Hiệp, Thanh Nam... và các họa sĩ Thái Tuấn, Ngọc Dũng, Tạ Tỵ, Duy Thanh.
Năm 1960, tạp chí Sáng Tạo bộ mới ra đời, cũng do Thanh Tâm Tuyền thực hiện cùng các bạn hữu như Cung Trầm Tưởng, Thạch Chương, Dương Nghiễm Mậu.
Theo tiểu sử, năm 1962, Thanh Tâm Tuyền bi động viên, vào học ở Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, rồi về dạy Đại Học Chính Trị Đà Lạt và phụ trách Nguyệt San Quốc Phòng.
Image copyright thanh tam tuyen Với cách viết thơ Tự Do, Thanh Tâm Tuyền được xem là một trong những người đưa vào sự cách tân trong thơ Việt Nam vào lúc ảnh hưởng của thơ Tiền chiến còn rất mạnh.
Trong một bài viết về ông của Bùi Vĩnh Phúc, tác giả nói Thanh Tâm Tuyền đã "đẩy thơ tự do của ông, thời ấy, vào những con đường hết sức mới lạ."
Một số tác phẩm đã xuất bản của Thanh Tâm Tuyền: Tôi Không Còn Cô Ðộc (thơ, 1955); Liên, Ðêm, Mặt Trời Tìm Thấy (thơ, 1964); Khuôn Mặt (truyện, 1964); Bếp Lửa (truyện); Dọc Ðường (truyện, 1966); Ba Chị Em (truyện, 1967); Cát Lầy (truyện, 1967); Mù Khơi (truyện, 1970); Tiếng Ðộng (truyện, 1970); Tạp Ghi (1970); Thơ Ở Ðâu Xa (thơ, Hoa Kỳ). Toàn bài đã đăng tại đây.
Nguyễn Mộng Giác (1940-2012):
Đặng Tiến viết năm 2012 để tưởng niệm Nguyễn Mộng Giác và thể loại tiểu thuyết của ông:"Trường thiên tiểu thuyết là thuật ngữ Nguyễn Mộng Giác đã dùng để gọi thể loại mà ông sử dụng khi viết Mùa biển động: một tiểu thuyết dài nhiều lần hơn mức trung bình, chia thành nhiều tập, đưa ra một tuyến nhiều nhân vật, sống trong một giai đoạn lịch sử dài, và những hoàn cảnh khác nhau.
Image copyright
Có thể nói Nguyễn Mộng Giác là "chuyên gia" về thể loại này. Ông còn là tác giả bộ tiểu thuyết lịch sử, lấy thời kỳ Tây Sơn làm bối cảnh, bộ truyện Sông Côn Mùa Lũ, bốn cuốn, dài khoảng 2000 trang, viết tại Sài Gòn từ tháng 5-1978 đến tháng 3- 1981, tu chính tại Hoa Kỳ 1990, và nhà An Tiêm của Thanh Tuệ xuất bản, cùng năm, tại Cachan- Paris và California.
Sách được tái bản trong nước, tôi không nhớ xuất xứ, vì tôi có một bộ nhưng đã gửi tặng…tác giả! Sách, vì ấn hành trong nước, đã gây tai tiếng và phiền hà cho người viết tại Mỹ.
Như vậy, mấy chữ trường thiên tiểu thuyết đã mất nghĩa đầu tiên của nó: trước kia, nó chỉ là truyện dài, khác với trung thiên tiểu thuyết là truyện vừa, và đoản thiên tiểu thuyết là truyện ngắn. Từ ngày báo Phong Hóa, năm 1932, đưa ra từ truyện ngắn, thì dần dần người ta chỉ còn dùng hai chữ truyện dài, truyện ngắn. Cũng cần thêm rằng, hai chữ truyện ngắn mượn của người Anh, dịch từ short story, chớ người Pháp và người Trung Quốc, thầy ta lúc ấy, không có khái niệm truyện ngắn, hiểu theo quan niệm bây giờ...
...Tiểu thuyết xưa nay vẫn là niềm an ủi của quần hùng chiến bại, là tiếng kèn bi thảm của hiệp sĩ Roland từ đèo Roncevaux đáp lại lời kêu cứu thất thanh của Quan Công khi thất thủ Kinh Châu, là tâm sự của Từ Hải, chết rồi còn đứng giữa trận tiền để đợi chàng Julien Sorel rụng đầu bên máy chém.
Tiểu thuyết, nơi hẹn hò của những Hạng Võ khi biệt Ngu Cơ. Ngược lại lịch sử là triều đình của những người chiến thắng, của Tần Thủy Hoàng, Lưu Bang, Câu Tiễn, Trần Thủ Độ, Đặng Trần Thường, tiểu thuyết là lối về của người chiến bại, những Kinh Kha, Ngũ Tử Tư hay Ngô Thời Nhậm. Trong đám tàn quân rã ngũ đó, có cả nhân vật Mùa biển động của Nguyễn Mộng Giác – và có lẽ có cả Nguyễn Mộng Giác.
Tiểu thuyết hiện thực xã hội chủ nghĩa, ở một chân trời khác, thì lật ngược quy luật: các nhân vật chính và chính diện – con người mới – sau khi chiếm đoạt lịch sử thì chế ngự luôn cả nghệ thuật; họ làm anh hùng hai lần, chỉ với một mũi tên; họ xe duyên với Thúy Vân rồi ép duyên cả Thúy Kiều, họ có cái vẻ vang luộm thuộm lẫn cái hạnh phúc lúng túng của những người đàn ông hai vợ.
Ngày nay, mấy chữ tiểu thuyết trường thiên nghe nó xa xôi quá. Cứ gọi là bộ truyện Cửa biển, Mùa biển động, Sông Côn mùa lũ, nghe gần gũi hơn, và đúng hơn. Vì khái niệm tiểu thuyết, du nhập từ phương Tây, từ thời kỳ này sang thời đại khác, đã nhiều lần biến chất, và hiện nay là một văn loại đang tự hủy hay băng hoại trước nhưng thể loại khác và phương tiện truyền thông mới.
Cái còn lại là cốt lõi, là phần "truyện", hiểu theo nghĩa nôm na: truyện Tam Quốc, truyện Thạch Sanh. Khi mọi người đều nói truyện Mùa Biển Động, thì Nguyễn Mộng Giác có quyền sung sướng."
Hoàng Anh Tuấn (1932-2006):
Đỗ Văn Trọn viết trên trang BBC Tiếng Việt:
"Hoàng Anh Tuấn sinh ngày 7-5-1932 tại Hà Nội. Ngoài làm thơ, viết văn, viết kịch với những vở kịch như: Ly Nước Lọc, Hà Nội 48, ông còn là đạo diễn điện ảnh với những phim: Ngàn Năm Mây Bay, Xa Lộ Không Đèn…
Năm 1949 ông du học bên Pháp và lập gia đình tại đó, vợ ông là bà Ngô Thị Liên.
Hai người có với nhau sáu người con là: Hoàng Hôn Thắm, Hoàng Ánh Thép, Hoàng Thu Thuyền, Hoàng Hương Thao, Hoàng Mạc Tiên, và cô gái út là Hoàng Thái Trang kết duyên cùng anh Trần Văn Học, con trai của cố thi sĩ Nguyên Sa.
Thời gian sau này ông sống chung với bà Khương Thị Phương Trâm.
Suốt thời gian ông bị bệnh bà Trâm là người cận kề chăm sóc ông.
Năm 1958 thi sĩ Hoàng Anh Tuấn về Việt Nam cộng tác với các tạp chí văn nghệ, cùng nhiều tuần báo và nhật báo ở Sàigòn.
Ông là một trong những thi sĩ được cố nhà văn Mai Thảo yêu mến nhất. Trước đó, mặc dù ông chưa có một thi phẩm nào ấn hành nhưng thơ của ông rất được mọi người yêu mến và nhìn nhận ở ông là một tài thơ lớn.
Với Hoàng Anh Tuấn lúc nào cũng là bạn hữu. Tính ông thích bông đùa. Người lớn tuổi hoặc nhỏ tuổi hơn ông cũng xưng hô với nhau là 'tao-mày'.
Nữ tài tử Kiều Chinh hay gọi đùa ông là đạo diễn 'trẻ mãi không già'. Thi sĩ Du Tử Lê gọi ông là 'Châu Bá Thông'. Còn tôi, thân mến gọi anh là 'Hoàng Công Tử'.
Hoàng Anh Tuấn là một trường hợp vô cùng đặc biệt. Chưa có tác phẩm nhưng lại vô cùng nổi tiếng.
Người ta biết nhiều đến ông qua bản nhạc: 'Mưa Sàigòn, Mưa Hà Nội' viết chung với cố nhạc sĩ Phạm Đình Chương trên một căn gác ở Sài Gòn.
Những năm gần đây, nhạc sĩ Phan Nguyên Anh phổ nhạc bài thơ 'Yêu Em Hà Nội' của ông được ca sĩ Như Mai trình bày rất xuất sắc.
Năm 1965 ông làm quản đốc đài phát thanh Đà Lạt cho đến năm 1975.
Năm 1979 thì ông được qua Pháp. Năm 1981 ông định cư tại Mỹ..."
Nguyễn Ánh 9 (1940-2016):
Hoàng Nguyên Vũ viết về 'Nhân chứng âm nhạc Sài Gòn':
"...Sau sự kiện tháng 4/1975, ông không đi nước ngoài mà ở lại với Sài Gòn, cũng là một hình thức “quyết liệt nghe theo cảm xúc của mình” như thế.
Sau này, ông có tâm sự, ông muốn ở lại để thử thách cảm xúc của mình có bị mất đi một cách dễ dàng với mọi đổi thay hay không. Và trong dòng người đi, ông lại muốn mình ở lại. Vì ông thuộc về Sài Gòn, lớn lên với Sài Gòn, cuồng yêu với Sài Gòn.
Ở lại với công việc của người chơi nhạc ở một đoàn văn công khi ấy, chẳng bao lâu, vì mưu sinh, người nhạc sĩ, nhạc công này tạm xa cây đàn để làm một công việc không liên quan: nhân viên soát vé tại xa cảng miền Tây trong 2 năm.
Tôi đã từng ái ngại hỏi ông, rằng con người thuộc về âm nhạc, những ngón tay nhỏ nhắn dạo phím một đời thế, thì ông làm việc soát vé như thế nào, ông nói: “Nhà chú còn bỏ để mà đi thì việc soát vé đâu có gì con. Hơn nữa, những nghệ sĩ khi qua Mỹ cũng làm những việc phổ thông, thì mình ở đây, cũng làm việc phổ thông. Như nhau thôi mà.”
Ông cho rằng, ông đã ở lại và nếm trải đủ cảm xúc của mình với Sài Gòn, đủ cảm xúc của mọi kiếp người như ngoài phố, để hiểu Sài Gòn qua những trải nghiệm suốt cuộc đời.
Và ông lại về chỗ của ông, là cây dương cầm. Ông thuộc về nơi đó...
...Và hôm nay, người ngồi đó với cây đàn bao nhiêu năm, đã thành người thiên cổ.
Ừ thì, sinh lão bệnh tử, vòng luân hồi tự nhiên ấy ai cũng phải trải qua. Nhưng tiếc nuối thực sự cho một nhân chứng âm nhạc, là cảm xúc của tôi lúc này.
Lẽ ra, ông nên ngồi đó thêm nhiều năm nữa, để người đời vẫn nghe tiếng đàn ông. Và, một số những câu chuyện, những giai thoại về làng nhạc Sài Gòn năm xưa, khi mà những ca khúc cũ đã được biểu diễn trở lại một cách mạnh mẽ ở Việt Nam, cần nhân chứng xác tín một số giai thoại.
Và tôi thực sự tiếc nuối cho một nhân cách đẹp thực sự của làng nhạc, một người có đời sống lặng lẽ, tận hiến cho những điều tốt đẹp trong số ít những người như thế giữa đời, đã không ở lại với đời lâu hơn."
Phạm Duy (1921-2013):
Tiến sỹ Eric Henry, ĐH North Carolina, cựu binh lục quân Mỹ (Củ Chi - Xuân Lộc - Quảng Trị) trả lời phỏng vấn về Phạm Duy:
"Tôi thấy rằng Phạm Duy là "đại vương" của nhạc phổ thông Việt Nam.
Image copyright BBC World Service
Không có một nhà sáng tác nào khác có thể nói là đa dạng, sâu sắc, và đầy sức tưởng tượng bằng ông.
Nhưng tôi nói thế nhất định không có nghĩa là tôi muốn bác bỏ những thành tựu của các người soạn nhạc khác. Trong giới nhạc phổ thông Việt Nam, có rất nhiều nhân vật mà ta chỉ thể nói là "vĩ đại" đến tột độ.
Đối với con người Phạm Duy, thì tôi thấy là ông không những là nhạc sỹ, mà là một vị tư tưởng gia nữa, và rất quan tâm đến tương lai và số mệnh của người Việt Nam.
Điều đó có thể thấy rõ khi đọc bốn quyển Hồi Ký của ông.
Tôi đã được cái may mắn làm quen với nhiều người "không phàm," nhưng chưa hề gặp một ngưởi nào thông minh hơn, hoặc phức tạp hơn, nhạc sỹ Phạm Duy.
Nếp sống của ông đã bận rộn vô cũng và ông lúc nào cũng phải chuyên tâm về nghề nghiệp của mình—tuy vậy ông luôn luôn đối xử với tôi một cách tử tế, đẹp đẽ không thể tả được.
Tôi không khó mà thấy tại sao những người gọi ông bằng "bố" là nhiều như thế.
Ông Phạm Duy được cho là chỉ muốn trung thành với văn hóa dân tộc chứ không phải chính quyền.
Image copyright PD
...Việc dịch Hồi Ký đã giúp tôi hiểu là: suốt đời ông, Phạm Duy đã rất quyết tâm không công nhận là người Việt Nam có một thứ chia lìa nào cả về chính trị, tư tưởng, nếp sống.
Phần đông người khác cảm thế là mình có bổn phận ủng hộ phe nọ phe kia, nhưng Phạm Duy từ chối làm như thế, và trái lại tiếp tục đứng ở trung gian.
Thái độ đó đã khiến nhiều người đâm ra hoài nghi đối với ông.
Họ đều tin tưởng là bổn phận của mỗi con người là có một thứ 'lập trường' chính trị.
Họ đều tin tưởng là 'thiếu lập trường' giống như không có nguyên tắc ăn ở nào cả.
Nhưng đối với Phạm Duy, trên đời này không có gì đáng ghét hơn 'lập trường'.
Theo ông, hai chữ "yêu nước" chỉ thể mang một ý nghĩa thôi; đó là 'trung thành với văn hóa, ngôn ngữ, và cảnh vật của nước mình', tôi thấy là cách suy nghĩ đó rất là có lý..."
Dương Nghiễm Mậu (1936-2016):
Tên thật là Phí Ích Nghiễm, sinh tại làng Mậu Hòa, Ðan Phượng, phủ Hoài Ðức, Hà Ðông. Ông di cư vào Nam năm 1954, là nhà văn, phóng viên quân đội VNCH và làm họa sỹ sơn mài để mưu sinh sau 1975.
Image copyright
Nhà thơ, blogger Trần Tiến Dũng viết trên Facebook 03/08/2016:
"Tôi không có câu chuyện gì để kể về anh, chưa tặng anh tập thơ nào cũng như anh chưa từng muốn để lại trong tôi vài câu chuyện văn và nghiệp văn chương của anh.
Những gì tôi biết về anh đều qua việc đọc các tác phẩm đã in của anh.
Tôi không muốn đi quá vị trí của một độc giả thế hệ văn nghệ sau biến cố 1975; tôi muốn gìn giữ trạng thái cảm xúc trước một nhà văn lớn đáng kính trọng, rồi thu mình lại giữ ranh giới giữa độc giả và nhà văn.
Có lần đến thăm anh khi anh vừa qua khỏi cơn đột quỵ nhẹ.
Tôi nghe anh Trịnh Cung hỏi:
'Sao toa không viết hồi ký?'
Anh cười; đó là lần đầu tôi thấy từ đôi mắt thấu thị của nhà văn ánh nhìn thanh thản.
Anh nói: 'Lâu nay moa là thợ tranh, hồi ký cái gì!'
...Hôm nay, tôi ngồi đục mưa trong quán cà phê, nhận tin nhắn cho biết anh mất đêm qua.
Sài Gòn mấy ngày nay mưa mù trời, mù người. Bỗng nhiên hình ảnh của anh hiển hiện khiến tôi nhớ bài hài cú của thiền sư Ba-Sô.
"Lữ khách!
Xin gọi tôi là thế
Cơn mưa thu này
Vĩnh biệt nhà văn Dương Nghiễm Mậu
- 4 giờ trước
Image copyright
Đôi dòng kính viếng anh Dương Nghiễm Mậu.
Ngày trước, đôi ba lần tôi đến nhà thăm anh Dương Nghiễm Mậu, lần gần nhất, tôi đi với anh Trịnh Cung. Lần nào thăm anh Mậu, tôi cũng có ý ít nói để được lắng nghe hai vị đàn anh.Câu chuyện giữa một nhà văn lớn và một họa sĩ nổi danh từ thế hệ đáng kính trọng đều mở cho tôi thấy không gian-bất tử của nền văn học nghệ thuật- ý thức miền Nam Việt Nam dưới chính thể VNCH.
Trong ngôi nhà cư xá của gia đình anh Mậu, phòng khách bày trí giản dị.
Tôi ưng ngồi vừa nghe chuyện vừa ngắm vài bức tranh sơn mài của anh. Thật ra anh cho biết mấy bức sơn mài nhỏ đó chỉ là tranh anh làm để bán ở chợ tranh.
Sau biến cố 1975, sau mãn hạn tù cải tạo, qua hàng thập niên dưới chế độ cộng sản, nghề mưu sinh của anh là làm tranh sơn mài.
Anh thích người dưng gọi mình là ông thợ sơn mài.
Lần đầu tôi đến nhà anh, nhìn tấm tranh sơn mài chân dung Đức Chúa Jesus treo trên tường, gần với bàn tiếp khách, tôi ngồi ngó hoài, ngó để tránh thất lễ vì tôi luôn muốn nhìn anh để được cuốn hút vào đôi mắt rất sáng và rất sắc của anh.
Tôi không có câu chuyện gì để kể về anh, chưa tặng anh tập thơ nào cũng như anh chưa từng muốn để lại trong tôi vài câu chuyện văn và nghiệp văn chương của anh.
Những gì tôi biết về anh đều qua việc đọc các tác phẩm đã in của anh.
Tôi không muốn đi quá vị trí của một độc giả thế hệ văn nghệ sau biến cố 1975; tôi muốn gìn giữ trạng thái cảm xúc trước một nhà văn lớn đáng kính trọng, rồi thu mình lại giữ ranh giới giữa độc giả và nhà văn.
Có lần đến thăm anh khi anh vừa qua khỏi cơn đột quỵ nhẹ.
Tôi nghe anh Trịnh Cung hỏi. “Sao toa không viết hồi ký?” Anh cười; đó là lần đầu tôi thấy từ đôi mắt thấu thị của nhà văn ánh nhìn thanh thản.
Anh nói: “ Lâu nay moa là thợ tranh, hồi ký cái gì!”
Lần nào ghé thăm anh, tiễn tôi ra về, anh đều nói:
“Cậu thỉnh thoảng ghé tôi chơi, có gì mới đem cho tôi đọc.”
Hôm nay, tôi ngồi đục mưa trong quán cà phê, nhận tin nhắn cho biết anh mất đêm qua.
Sài Gòn mấy ngày nay mưa mù trời, mù người. Bỗng nhiên hình ảnh của anh hiển hiện khiến tôi nhớ bài hài cú của thiền sư Ba-Sô.
“Lữ khách!
Xin gọi tôi là thế
Cơn mưa thu này.”
3/8/2016
Bài đã đăng trên trang Facebook cá nhân của ông Trần Tiến Dũng, Sài Gòn.Đọc thêm bài về văn nghệ sỹ thế hệ Việt Nam Cộng Hòa: Võ Phiến, Nguyễn Ánh 9, Nguyễn Mộng Giác, Thanh Tâm Tuyền, Hoàng Anh Tuấn.
VĂN QUANG * SAIGON
Dân Sài Gòn ăn nước heo thối chẳng ai biết, nhà nước cũng mù tịt
(VienDongDaily.Com - 30/07/2016)
Còn bao nhiêu vụ gian lận táng tận lương tâm của các con buôn và chính quyền địa phương toa rập giết hại dân Sài Gòn nữa không khám phá ra. Những tên này chính là những kẻ thù ngầm phá hoại đời sống của người dân Sài Gòn.
Văn Quang – Viết từ Sài Gòn
“Còn đâu những buổi chiều dạo chơi bên bờ sông Sài Gòn thơ mộng. Xin cho tôi được sống lại với Hải Phòng và Sài Gòn của tôi những ngày xa xưa.”
Cuộc hẹn hò đầu tiên trong đời tôi cũng ở đấy. Người con gái trường trung học Ngô Quyền mà tôi theo đuổi mới 17 tuổi, tóa xõa ngang lưng rất hồn nhiên. Tôi chẳng biết cách nào đến gần bởi tôi dạy học ở một trường khác. Đành viết một “lá thư màu xanh” gửi đến nàng. Nàng biết tôi và đón nhận nhưng không dám hồi âm.
Tôi viết lá thư thứ hai “liều mạng” hẹn nàng ra bờ sông hồi đó được gọi là Bến Bính, một nơi ai cũng biết. Trước giờ hẹn tôi đã có mặt và hồi hộp đợi từng phút. Đúng 5 giờ chiều vẫn chưa thấy, tôi ngẩn ngơ. Nhưng bất ngờ không lâu sau đó, nàng xuất hiện và... tôi lúng túng như gà mắc tóc, tiến lại gật đầu chào. Cái nhìn e ấp đáp lại.
Chẳng biết nói lời nào phút ban đầu ấy. Chúng tôi lẳng lặng đi bên nhau, nhìn dòng sông mà chẳng biết nhìn cái gì. Đi một đoạn dài tôi mới bạo dạn cất tiếng. Ôi cái thứ chuyện ban đầu lôi thôi lắm. Chỉ biết rằng cuối cùng rồi chúng tôi cũng nắm tay nhau. Và tình yêu như bắt đầu từ đấy nhưng chẳng ai dám nói “ai yêu ai.” Hiểu ngầm như thế là quá đủ.
Tiếc rằng quãng thời gian đó quá ngắn cho đến khi tôi được lệnh động viên vào Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức và rồi cuộc di cư năm 1954 đã chia cắt chúng tôi, chẳng bao giờ còn gặp lại. Thôi thì để một chuyện tình đẹp ngây ngô ấy qua đi.
Tôi ở lại làm việc tại miền Nam và ở mãi cho tới nay gần 60 năm rồi. Ở đây cũng có dòng sông Sài Gòn và cũng có những vườn hoa dọc theo dòng sông với những nhà hàng khá sang khác hẳn bờ sông Hải Phòng. Dòng nước cũng trong xanh soi bóng những dãy nhà được gọi là “cao ốc,” những khu phố cực kỳ “hoành tráng” của dân nhà giàu.
Ở bờ sông Sài Gòn đã ghi dấu trong tôi quá nhiều kỷ niệm. Tình bạn, tình yêu cùng đồng hành ở đấy cho đến cái tuổi già tôi không còn có cái thú đi dạo bên bờ sông như xưa nữa. Nhưng tất nhiên tôi cũng như hàng chục triệu dân Sài Gòn vẫn ăn uống, sinh họat hàng ngày với nước dòng sống ấy và vẫn cứ đinh ninh rằng dòng sông vẫn như xưa.
Nhưng thật bất ngờ khi đọc trên báo thấy cái tít to tướng trên đầu trang – mà dân làm báo gọi là tít vơ đét – báo động: “Dân Sài Gòn ăn nước pha xác heo thối.”
Theo báo Thanh Niên: “Cái sự mù mờ của người dân Sài Gòn có lẽ không hơn gì các vị lãnh đạo tỉnh Bình Phước. Họ cũng có biết gì đâu. Vì đã rất nhiều lần doanh nghiệp Đài Loan (lại Đài Loan) đóng tại xã Minh Tâm, huyện Hớn Quản vứt xác heo thối xuống sông Sài Gòn, nhưng chỉ khi báo chí khui ra các vị ấy mới chịu chỉ đạo điều tra làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp làm bậy. Mà cũng không hiểu cơ quan chức năng ở tỉnh này làm việc kiểu gì, cứ làm lơ, hay đang bảo vệ doanh nghiệp sai phạm?
“Ông phó chủ tịch tỉnh khi được hỏi đã trả lời rằng không biết gì vì chưa nhận được báo cáo về vụ việc. Chuyện động trời mà lãnh đạo phải chờ báo cáo mới biết? Hay thật!”
Hay quá là hay, nhất là khi nghe bà Nguyễn Thị Quý, Chủ tịch UBND xã Minh Tâm thanh minh thanh nga, “Hằng năm, đoàn của phòng, Sở Tài Nguyên - Môi Trường, lãnh đạo huyện Hớn Quản, xã Minh Tâm tổ chức nhiều đợt kiểm tra, nhưng không phát hiện công ty này xả thải ra sông Sài Gòn gây ô nhiễm.”
Tin vào những phát ngôn của bà này chỉ có nước đổ thóc giống ra mà ăn. Dân biết nhưng bà ấy là “phương diện quốc gia” muốn nói gì thì nói, tin thì tin chẳng tin cũng chẳng chết thằng Tây nào, bà chủ tịch vẫn cứ yên vị ngồi đấy. Phát ngôn nữa đi thưa bà chủ tịch. Dân ngửi thấy mùi thôi nhưng bà không ngửi thấy, có lẽ bà bị... nghẹt mũi. Xin thông cảm!
Cái gì cũng đúng quy trình làm mộc đỡ đạn
Thật ra chuyện này người dân khu vực nhiều lần kêu cứu lên chính quyền địa phương vì tình trạng hôi thối kinh khủng khắp vùng do khu chăn nuôi này gây ra thì với chính quyền địa phương nhưng mọi chuyện vẫn êm re.
Có phải đó chính là “điểm tựa” để mấy doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam sẵn sàng coi VN như bãi rác của họ - bãi rác công nghệ, bãi rác xả chất thải, khí thải. Cứ bảo rằng họ làm lén lút, nhưng hàng trăm xác heo thối vứt thẳng ra sông hoặc chất đầy bờ sông thì sao gọi là lén lút được. Trừ khi tiền đã cản mũi thì chẳng ai nhìn ra thứ gì hôi thối trước mặt. Chỉ nhìn thấy nét đẹp của đồng đô la.
Một người bạn của tôi đang ở Mỹ bảo, ở Mỹ, nếu rác thải đựng trong bao rách văng vãi ra ngoài, không để đúng chỗ, đúng giờ, không phân loại sẽ bị phạt mỗi lần ít nhất $35 đô. Nhưng đấy là luật của... thiên hạ. mình chẳng ăn nhậu gì. Luật của mình khác. Luật là do các quan làm, các quan bảo nó là “đúng quy trình” là đúng, bảo sai là sai, anh dân làm gì có quyền xía vô. Đã có các quan “no.”
Việc xử lý chất thải không đúng quy định tưởng chỉ là hành vi vi phạm hành chính nhưng thực ra, đó là hành động đầu độc cộng đồng. Ai dám chắc 10 năm nữa những đứa trẻ mới sinh ở khu vực mà Formosa xả thải độc hại sẽ không mắc những chứng bệnh quái gở vì cha mẹ chúng đã phải sống trong môi trường bị nhiễm độc? Hay việc vứt xác heo chết xuống thượng nguồn sông Sài Gòn khác nào cố tình phá hoại môi trường, hủy diệt nguồn nước và lan truyền dịch bệnh cho hàng chục triệu người dân sống nhờ vào nguồn nước sông Sài gòn?
Chủ doanh nghiệp tàn nhẫn
Chủ các doanh nghiệp biết rất rõ hậu quả việc làm của họ. Nhưng họ lại biết hành động của mình sẽ được lờ đi, được tiếp tay, thậm chí nếu bị khui ra thì cũng chỉ là “giơ cao đánh khẽ,” phạt mấy chục triệu đồng thì ăn thua gì, hà cớ gì họ phải bỏ qua. Tiền họ bỏ túi mang về nước, độc hại, chết chóc, nghèo đói mình chịu. Thế là doanh nghiệp đồng lõa với kẻ thù để đồng bào mình tự giết lẫn nhau. Còn có thứ kẻ thù nào nham hiểm hơn kẻ thù giấu mặt đó.
Bộ Luật Hình Sự của ta trước đây chủ yếu chỉ phạt hành chính các doanh nghiệp gây ô nhiễm, dù là hành vi cố ý và gây hậu quả nghiêm trọng, nên không gây được áp lực với doanh nghiệp vi phạm. Nay Bộ Luật Hình Sự sửa đổi năm 2015 được quốc hội khóa 13 thông qua và có hiệu lực từ 1 tháng 7, 2016 đã có nhiều thay đổi theo chiều hướng tăng nặng hình phạt doanh nghiệp vi phạm. Bộ Luật Hình sự 2015 bổ sung hình phạt đối với pháp nhân là tội phạm môi trường. Theo giới luật sư thì thời gian tới chắc chắn nhiều pháp nhân vi phạm môi trường sẽ bị xử lý hình sự.
Nhiều chuyên gia luật pháp đề nghị thêm, việc xác định hậu quả môi trường không dễ, vì vậy cần xử lý theo hành vi, cách mà thế giới vẫn áp dụng và phải có những hướng dẫn cụ thể hơn nữa để dễ dàng định tội danh và hình thức xử lý.
Người dân đã đặt nhiều hy vọng vào bộ luật hình sự mới như là liều thuốc mạnh chấn chỉnh lại tình trạng lọan xả thải hiện nay. Nhưng một tin không vui từ Quốc Hội vừa cho biết, Bộ Luật Hình Sự được Quốc hội khóa 13 thông qua phải tạm “treo” do phát hiện nhiều sai sót lớn.
Không biết đến bao giờ bộ luật này mới được thông qua đây. Dân dài cổ chờ. Nhưng đợi đến khi luật ban hành rồi, liệu có ai dám bảo đảm các cấp thừa hành sẽ tuân thủ đúng hay lại mập mờ làm ngược lại, khi bị hỏi vẫn cho là “đúng quy trình.”
Cái sự “đúng quy trình” này đang là cái mộc đỡ đạn cho tất cả những việc làm tai quái của các quan tham, không tham thì dốt, không dốt thì đổ vạ lung tung rằng “chưa nghe,” “chưa có báo cáo,” “chưa thể xử lý được,” “khi nào điều tra xong sẽ xử đúng người đúng tội.”
Ôi, câu trả lời nhẹ nhàng ngon ơ như thế người dân vẫn thường nghe, phải chăng đó là con đường chạy tội nhanh nhất, đỡ vất vả nhất? Còn bao giờ xử lý là chuyện nói sau hay chẳng bao giờ nói nữa. Thế là huề cả làng.
Còn nhiều chuyện vô đạo đức nữa, tôi chỉ nêu một vấn đề tiêu biểu trong thời gian gần đây
Biết heo độc vẫn bán cho dân ăn, chính quyền cũng đồng ý
Hàng loạt lô heo độc lén lút vận chuyển về TP Sài Gòn giết mổ được cơ quan chức năng phát hiện kịp thời nhưng thay vì buộc tiêu hủy thì cơ quan chức năng lại cho thương lái bán ra thị trường.
Ngày 31 tháng Năm vừa qua, Chi Cục Thú Y TP. Sài Gòn cho biết vẫn đang lưu giữ bốn lô (325 con heo) có nguồn gốc từ Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Đồng Nai có dấu hiệu bơm nước bẩn trước khi đưa vào các lò mổ tại thành phố.
Trong đó có ba lô đưa về cơ sở giết mổ Xuyên Á, một lô đưa về lò Tân Thạnh Đông (cùng đóng tại huyện Củ Chi). Sau khi làm việc, các chủ hàng đã thừa nhận số heo trên đã bị bơm nước bẩn trước khi vận chuyển về Sài Gòn.
Trước đó, rạng sáng 14 tháng Năm, Chi Cục Thú Y phối hợp Phòng Cảnh Sát Phòng Chống Tội Phạm Về Môi Trường (PC49) - công an TP. Sài Gòn kiểm tra, phát hiện tám lô (623 con heo) có dấu hiệu bất thường từ các tỉnh chuẩn bị nhập vào cơ sở Nam Phong (Quận Bình Thạnh) giết mổ. Sau khi xét nghiệm, 623 con heo này đã bị thương lái bơm nước bẩn và tiêm chất acepromazine (thuốc an thần này đã bị cấm tiêm vào heo trước khi giết mổ).
Thế nhưng điều đáng nói là những lô heo độc này rồi cũng sẽ được ưu ái cho sống bảy ngày để “đào thải độc,” sau đó giết mổ bán ra cho người tiêu dùng mua về ăn.
Nếu vi phạm số lượng hàng trăm con heo với khối lượng hàng chục tấn mà chỉ xử phạt hành chính với mức 6 - 7 triệu đồng ($300) là quá nhẹ, không đủ sức răn đe bởi bằng cách này sẽ đem lại cho người giết mổ lợi nhuận lớn hơn nhiều so với số tiền bị phạt. Thêm vào đó, việc cho phép người vi phạm giữ gia súc sau bảy ngày rồi tiếp tục giết mổ để bán ra thị trường cũng là một cách xử lý không thể chấp nhận được, thiếu khoa học và thiếu đạo đức.
Việc này không chỉ có doanh nghiệp vô đạo đức mà chính quyền cũng tiếp tay gây tai họa cho dân, nó có thể đe dọa đến sức khỏe, tính mạng của cả cộng đồng xã hội với thời gian lâu dài.
Sự việc ghê rợn này đã kéo dài. Năm 2015, Chi Cục Thú Y TP. Sài Gòn cũng đã phát hiện nhiều trường hợp heo bị tiêm thuốc an thần trước khi giết mổ.
Cụ thể, ngày 6 tháng 7, 2015, trạm thú y quận 12 phát hiện tại nhà không số thuộc tổ 47, KP.7, phường Hiệp Thành của ông Nguyễn Văn Văn đang giết mổ lậu 11 con heo. Tại hiện trường, lực lượng chức năng phát hiện rất nhiều chai thuốc hiệu combistress (thuốc gây mê an thần) và chính ông Văn cũng thừa nhận mua loại thuốc này ở các tiệm thuốc thú y về tiêm vào heo trước khi giết thịt.
Ngày 22 tháng Bảy, 2015, trạm thú y huyện Hóc Môn phát hiện ông Nguyễn Văn Tiến ngụ tổ 11, ấp 1, xã Đông Thạnh đang giết mổ lậu 25 con heo. Ông Tiến cũng thừa nhận đã tiêm thuốc an thần vào heo trước khi giết mổ...
Còn bao nhiêu vụ gian lận táng tận lương tâm của các con buôn và chính quyền địa phương toa rập giết hại dân Sài Gòn nữa không khám phá ra. Những tên này chính là những kẻ thù ngầm phá hoại đời sống của người dân Sài Gòn.
Thế nên các bệnh viện công cũng như tư ở Sài Gòn cứ mỗi ngày một đông kín chật chội đến nỗi không có chỗ len chân, bệnh nhân phải nằm dưới gầm giường. Mỗi năm nhà nước và người dân phải bỏ ra bao nhiêu tiền khám chữa những thứ bệnh quái lạ thư mà trước đây rất ít. Ôi người Sài Gòn của tôi đáng thương biết chừng nào.
Còn đâu những buổi chiều dạo chơi bên bờ sông Sài Gòn thơ mộng. Xin cho tôi được sống lại với Hải Phòng và Sài Gòn của tôi những ngày xa xưa.
Văn Quang (27-6-2016)
“Còn đâu những buổi chiều dạo chơi bên bờ sông Sài Gòn thơ mộng. Xin cho tôi được sống lại với Hải Phòng và Sài Gòn của tôi những ngày xa xưa.”
Xe cộ di chuyển trên đại lộ chạy hướng Đông-Tây dọc theo bờ sông Sài Gòn, trong hình chụp năm 2013. (Hoang Dinh Nam/ Getty Images)
Nói đến dòng sông, tôi không thể nào quên có một thời tôi đã sống ở Hải Phòng. Ở đó cũng có một dòng sông, nước trong xanh soi bóng những dãy nhà lầu xuống như có thành phố thứ hai và những hàng cây ven sông thật đẹp. Buổi chiều, tôi thường cùng bạn bè dong chơi trên những khu như công viên chạy dọc theo bờ sông. Những cặp tình nhân cũng nắm tay nhau đi trên những con đường cát mịn trong vườn hoa.Cuộc hẹn hò đầu tiên trong đời tôi cũng ở đấy. Người con gái trường trung học Ngô Quyền mà tôi theo đuổi mới 17 tuổi, tóa xõa ngang lưng rất hồn nhiên. Tôi chẳng biết cách nào đến gần bởi tôi dạy học ở một trường khác. Đành viết một “lá thư màu xanh” gửi đến nàng. Nàng biết tôi và đón nhận nhưng không dám hồi âm.
Tôi viết lá thư thứ hai “liều mạng” hẹn nàng ra bờ sông hồi đó được gọi là Bến Bính, một nơi ai cũng biết. Trước giờ hẹn tôi đã có mặt và hồi hộp đợi từng phút. Đúng 5 giờ chiều vẫn chưa thấy, tôi ngẩn ngơ. Nhưng bất ngờ không lâu sau đó, nàng xuất hiện và... tôi lúng túng như gà mắc tóc, tiến lại gật đầu chào. Cái nhìn e ấp đáp lại.
Chẳng biết nói lời nào phút ban đầu ấy. Chúng tôi lẳng lặng đi bên nhau, nhìn dòng sông mà chẳng biết nhìn cái gì. Đi một đoạn dài tôi mới bạo dạn cất tiếng. Ôi cái thứ chuyện ban đầu lôi thôi lắm. Chỉ biết rằng cuối cùng rồi chúng tôi cũng nắm tay nhau. Và tình yêu như bắt đầu từ đấy nhưng chẳng ai dám nói “ai yêu ai.” Hiểu ngầm như thế là quá đủ.
Heo được các thương lái bơm nước bẩn rồi vận chuyển về Sài Gòn tiêu thụ.
Tiếc rằng quãng thời gian đó quá ngắn cho đến khi tôi được lệnh động viên vào Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức và rồi cuộc di cư năm 1954 đã chia cắt chúng tôi, chẳng bao giờ còn gặp lại. Thôi thì để một chuyện tình đẹp ngây ngô ấy qua đi.
Tôi ở lại làm việc tại miền Nam và ở mãi cho tới nay gần 60 năm rồi. Ở đây cũng có dòng sông Sài Gòn và cũng có những vườn hoa dọc theo dòng sông với những nhà hàng khá sang khác hẳn bờ sông Hải Phòng. Dòng nước cũng trong xanh soi bóng những dãy nhà được gọi là “cao ốc,” những khu phố cực kỳ “hoành tráng” của dân nhà giàu.
Ở bờ sông Sài Gòn đã ghi dấu trong tôi quá nhiều kỷ niệm. Tình bạn, tình yêu cùng đồng hành ở đấy cho đến cái tuổi già tôi không còn có cái thú đi dạo bên bờ sông như xưa nữa. Nhưng tất nhiên tôi cũng như hàng chục triệu dân Sài Gòn vẫn ăn uống, sinh họat hàng ngày với nước dòng sống ấy và vẫn cứ đinh ninh rằng dòng sông vẫn như xưa.
Nhưng thật bất ngờ khi đọc trên báo thấy cái tít to tướng trên đầu trang – mà dân làm báo gọi là tít vơ đét – báo động: “Dân Sài Gòn ăn nước pha xác heo thối.”
Theo báo Thanh Niên: “Cái sự mù mờ của người dân Sài Gòn có lẽ không hơn gì các vị lãnh đạo tỉnh Bình Phước. Họ cũng có biết gì đâu. Vì đã rất nhiều lần doanh nghiệp Đài Loan (lại Đài Loan) đóng tại xã Minh Tâm, huyện Hớn Quản vứt xác heo thối xuống sông Sài Gòn, nhưng chỉ khi báo chí khui ra các vị ấy mới chịu chỉ đạo điều tra làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp làm bậy. Mà cũng không hiểu cơ quan chức năng ở tỉnh này làm việc kiểu gì, cứ làm lơ, hay đang bảo vệ doanh nghiệp sai phạm?
“Ông phó chủ tịch tỉnh khi được hỏi đã trả lời rằng không biết gì vì chưa nhận được báo cáo về vụ việc. Chuyện động trời mà lãnh đạo phải chờ báo cáo mới biết? Hay thật!”
Khốn khổ vì xác heo chết vứt dọc đường.
Bà Phó chủ tịch... nghẹt mũiHay quá là hay, nhất là khi nghe bà Nguyễn Thị Quý, Chủ tịch UBND xã Minh Tâm thanh minh thanh nga, “Hằng năm, đoàn của phòng, Sở Tài Nguyên - Môi Trường, lãnh đạo huyện Hớn Quản, xã Minh Tâm tổ chức nhiều đợt kiểm tra, nhưng không phát hiện công ty này xả thải ra sông Sài Gòn gây ô nhiễm.”
Tin vào những phát ngôn của bà này chỉ có nước đổ thóc giống ra mà ăn. Dân biết nhưng bà ấy là “phương diện quốc gia” muốn nói gì thì nói, tin thì tin chẳng tin cũng chẳng chết thằng Tây nào, bà chủ tịch vẫn cứ yên vị ngồi đấy. Phát ngôn nữa đi thưa bà chủ tịch. Dân ngửi thấy mùi thôi nhưng bà không ngửi thấy, có lẽ bà bị... nghẹt mũi. Xin thông cảm!
Cái gì cũng đúng quy trình làm mộc đỡ đạn
Thật ra chuyện này người dân khu vực nhiều lần kêu cứu lên chính quyền địa phương vì tình trạng hôi thối kinh khủng khắp vùng do khu chăn nuôi này gây ra thì với chính quyền địa phương nhưng mọi chuyện vẫn êm re.
Có phải đó chính là “điểm tựa” để mấy doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam sẵn sàng coi VN như bãi rác của họ - bãi rác công nghệ, bãi rác xả chất thải, khí thải. Cứ bảo rằng họ làm lén lút, nhưng hàng trăm xác heo thối vứt thẳng ra sông hoặc chất đầy bờ sông thì sao gọi là lén lút được. Trừ khi tiền đã cản mũi thì chẳng ai nhìn ra thứ gì hôi thối trước mặt. Chỉ nhìn thấy nét đẹp của đồng đô la.
Một người bạn của tôi đang ở Mỹ bảo, ở Mỹ, nếu rác thải đựng trong bao rách văng vãi ra ngoài, không để đúng chỗ, đúng giờ, không phân loại sẽ bị phạt mỗi lần ít nhất $35 đô. Nhưng đấy là luật của... thiên hạ. mình chẳng ăn nhậu gì. Luật của mình khác. Luật là do các quan làm, các quan bảo nó là “đúng quy trình” là đúng, bảo sai là sai, anh dân làm gì có quyền xía vô. Đã có các quan “no.”
Việc xử lý chất thải không đúng quy định tưởng chỉ là hành vi vi phạm hành chính nhưng thực ra, đó là hành động đầu độc cộng đồng. Ai dám chắc 10 năm nữa những đứa trẻ mới sinh ở khu vực mà Formosa xả thải độc hại sẽ không mắc những chứng bệnh quái gở vì cha mẹ chúng đã phải sống trong môi trường bị nhiễm độc? Hay việc vứt xác heo chết xuống thượng nguồn sông Sài Gòn khác nào cố tình phá hoại môi trường, hủy diệt nguồn nước và lan truyền dịch bệnh cho hàng chục triệu người dân sống nhờ vào nguồn nước sông Sài gòn?
Chủ doanh nghiệp tàn nhẫn
Chủ các doanh nghiệp biết rất rõ hậu quả việc làm của họ. Nhưng họ lại biết hành động của mình sẽ được lờ đi, được tiếp tay, thậm chí nếu bị khui ra thì cũng chỉ là “giơ cao đánh khẽ,” phạt mấy chục triệu đồng thì ăn thua gì, hà cớ gì họ phải bỏ qua. Tiền họ bỏ túi mang về nước, độc hại, chết chóc, nghèo đói mình chịu. Thế là doanh nghiệp đồng lõa với kẻ thù để đồng bào mình tự giết lẫn nhau. Còn có thứ kẻ thù nào nham hiểm hơn kẻ thù giấu mặt đó.
Bộ Luật Hình Sự của ta trước đây chủ yếu chỉ phạt hành chính các doanh nghiệp gây ô nhiễm, dù là hành vi cố ý và gây hậu quả nghiêm trọng, nên không gây được áp lực với doanh nghiệp vi phạm. Nay Bộ Luật Hình Sự sửa đổi năm 2015 được quốc hội khóa 13 thông qua và có hiệu lực từ 1 tháng 7, 2016 đã có nhiều thay đổi theo chiều hướng tăng nặng hình phạt doanh nghiệp vi phạm. Bộ Luật Hình sự 2015 bổ sung hình phạt đối với pháp nhân là tội phạm môi trường. Theo giới luật sư thì thời gian tới chắc chắn nhiều pháp nhân vi phạm môi trường sẽ bị xử lý hình sự.
Nhiều chuyên gia luật pháp đề nghị thêm, việc xác định hậu quả môi trường không dễ, vì vậy cần xử lý theo hành vi, cách mà thế giới vẫn áp dụng và phải có những hướng dẫn cụ thể hơn nữa để dễ dàng định tội danh và hình thức xử lý.
Người dân đã đặt nhiều hy vọng vào bộ luật hình sự mới như là liều thuốc mạnh chấn chỉnh lại tình trạng lọan xả thải hiện nay. Nhưng một tin không vui từ Quốc Hội vừa cho biết, Bộ Luật Hình Sự được Quốc hội khóa 13 thông qua phải tạm “treo” do phát hiện nhiều sai sót lớn.
Không biết đến bao giờ bộ luật này mới được thông qua đây. Dân dài cổ chờ. Nhưng đợi đến khi luật ban hành rồi, liệu có ai dám bảo đảm các cấp thừa hành sẽ tuân thủ đúng hay lại mập mờ làm ngược lại, khi bị hỏi vẫn cho là “đúng quy trình.”
Cái sự “đúng quy trình” này đang là cái mộc đỡ đạn cho tất cả những việc làm tai quái của các quan tham, không tham thì dốt, không dốt thì đổ vạ lung tung rằng “chưa nghe,” “chưa có báo cáo,” “chưa thể xử lý được,” “khi nào điều tra xong sẽ xử đúng người đúng tội.”
Ôi, câu trả lời nhẹ nhàng ngon ơ như thế người dân vẫn thường nghe, phải chăng đó là con đường chạy tội nhanh nhất, đỡ vất vả nhất? Còn bao giờ xử lý là chuyện nói sau hay chẳng bao giờ nói nữa. Thế là huề cả làng.
Còn nhiều chuyện vô đạo đức nữa, tôi chỉ nêu một vấn đề tiêu biểu trong thời gian gần đây
Biết heo độc vẫn bán cho dân ăn, chính quyền cũng đồng ý
Hàng loạt lô heo độc lén lút vận chuyển về TP Sài Gòn giết mổ được cơ quan chức năng phát hiện kịp thời nhưng thay vì buộc tiêu hủy thì cơ quan chức năng lại cho thương lái bán ra thị trường.
Ngày 31 tháng Năm vừa qua, Chi Cục Thú Y TP. Sài Gòn cho biết vẫn đang lưu giữ bốn lô (325 con heo) có nguồn gốc từ Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Đồng Nai có dấu hiệu bơm nước bẩn trước khi đưa vào các lò mổ tại thành phố.
Trong đó có ba lô đưa về cơ sở giết mổ Xuyên Á, một lô đưa về lò Tân Thạnh Đông (cùng đóng tại huyện Củ Chi). Sau khi làm việc, các chủ hàng đã thừa nhận số heo trên đã bị bơm nước bẩn trước khi vận chuyển về Sài Gòn.
Trước đó, rạng sáng 14 tháng Năm, Chi Cục Thú Y phối hợp Phòng Cảnh Sát Phòng Chống Tội Phạm Về Môi Trường (PC49) - công an TP. Sài Gòn kiểm tra, phát hiện tám lô (623 con heo) có dấu hiệu bất thường từ các tỉnh chuẩn bị nhập vào cơ sở Nam Phong (Quận Bình Thạnh) giết mổ. Sau khi xét nghiệm, 623 con heo này đã bị thương lái bơm nước bẩn và tiêm chất acepromazine (thuốc an thần này đã bị cấm tiêm vào heo trước khi giết mổ).
Thế nhưng điều đáng nói là những lô heo độc này rồi cũng sẽ được ưu ái cho sống bảy ngày để “đào thải độc,” sau đó giết mổ bán ra cho người tiêu dùng mua về ăn.
Nếu vi phạm số lượng hàng trăm con heo với khối lượng hàng chục tấn mà chỉ xử phạt hành chính với mức 6 - 7 triệu đồng ($300) là quá nhẹ, không đủ sức răn đe bởi bằng cách này sẽ đem lại cho người giết mổ lợi nhuận lớn hơn nhiều so với số tiền bị phạt. Thêm vào đó, việc cho phép người vi phạm giữ gia súc sau bảy ngày rồi tiếp tục giết mổ để bán ra thị trường cũng là một cách xử lý không thể chấp nhận được, thiếu khoa học và thiếu đạo đức.
Việc này không chỉ có doanh nghiệp vô đạo đức mà chính quyền cũng tiếp tay gây tai họa cho dân, nó có thể đe dọa đến sức khỏe, tính mạng của cả cộng đồng xã hội với thời gian lâu dài.
Sự việc ghê rợn này đã kéo dài. Năm 2015, Chi Cục Thú Y TP. Sài Gòn cũng đã phát hiện nhiều trường hợp heo bị tiêm thuốc an thần trước khi giết mổ.
Cụ thể, ngày 6 tháng 7, 2015, trạm thú y quận 12 phát hiện tại nhà không số thuộc tổ 47, KP.7, phường Hiệp Thành của ông Nguyễn Văn Văn đang giết mổ lậu 11 con heo. Tại hiện trường, lực lượng chức năng phát hiện rất nhiều chai thuốc hiệu combistress (thuốc gây mê an thần) và chính ông Văn cũng thừa nhận mua loại thuốc này ở các tiệm thuốc thú y về tiêm vào heo trước khi giết thịt.
Ngày 22 tháng Bảy, 2015, trạm thú y huyện Hóc Môn phát hiện ông Nguyễn Văn Tiến ngụ tổ 11, ấp 1, xã Đông Thạnh đang giết mổ lậu 25 con heo. Ông Tiến cũng thừa nhận đã tiêm thuốc an thần vào heo trước khi giết mổ...
Còn bao nhiêu vụ gian lận táng tận lương tâm của các con buôn và chính quyền địa phương toa rập giết hại dân Sài Gòn nữa không khám phá ra. Những tên này chính là những kẻ thù ngầm phá hoại đời sống của người dân Sài Gòn.
Thế nên các bệnh viện công cũng như tư ở Sài Gòn cứ mỗi ngày một đông kín chật chội đến nỗi không có chỗ len chân, bệnh nhân phải nằm dưới gầm giường. Mỗi năm nhà nước và người dân phải bỏ ra bao nhiêu tiền khám chữa những thứ bệnh quái lạ thư mà trước đây rất ít. Ôi người Sài Gòn của tôi đáng thương biết chừng nào.
Còn đâu những buổi chiều dạo chơi bên bờ sông Sài Gòn thơ mộng. Xin cho tôi được sống lại với Hải Phòng và Sài Gòn của tôi những ngày xa xưa.
Văn Quang (27-6-2016)
Nguồn: http://www.viendongdaily.com/dan-sai-gon-an-nuoc-heo-thoi-chang-ai-biet-nha-nuoc-cung-mu-tit-oKJ6452M.html
Tuesday, August 2, 2016
AI BẢO PHÂN VÔ GIÁ TRỊ?
LTS Bên Kia Bờ Đại Dương
Ông Mao bảo trí thức không bằng cục phân, như thế là cục phân có giá trị hơn con người, nhất là con người trí thức! Ông Lenin, ông Mao bảo trong thế giới cộng sản, vàng chỉ để lót cầu tiêu.
Nay trong chế độ cộng sản, vàng và phân cũng như dollars đều có giá trị! Cộng sản ghét tư bản, thù thực dân đế quốc nhưng thích dollars, vàng và phân tư bản đấy các ông bà ạ!
NỢ CÚT
Phạm Thế Việt
Ngày đó hợp tác xã ra một chiến dịch thu gom phân bắc (cứt người), mỗi gia đình một tháng phải đóng đủ mười cân, nếu không đóng đủ thì bị cắt gạo. Thật là một chiến dịch có một không hai trong xã hội loài người.
Vậy nên, khi chiến dịch ra đời, cái cầu tiêu trở nên vô cùng quan trọng và cấp thiết. Người người, nhà nhà mua xi măng mua gạch về xây cầu tiêu. Cầu tiêu phải làm bằng xi măng thì cứt mới không bị phân huỷ, chứ ỉa xuống đất vài ngày là bọ hung ăn hết, lấy gì mà đóng cho nhà nước.
Vậy nên, cái cầu tiêu quan trọng hơn cái nhà. Chuyện ỉa đái lúc này cũng cực kỳ quan trọng, dù ai đó có bị tào tháo rượt ở đâu thì cũng phải nhanh nhanh ba chân bốn cẳng chạy thẳng về cầu tiêu nhà mình mà giải quyết chứ để mất đi một cục là mất đi lon gạo chứ chẳng chơi. Nhiều người đi làm ngoài đồng, ngày trước, khi mắc ỉa thì chạy vô bờ, vô bụi làm đại cho xong, nhưng bây giờ, làm như vậy có mà đói chết. Vậy nên, phải tìm cách, có người làm đại vào bao ni lông, có người cuộn trong lá chuối, có người cẩn thận hơn đi vào trong cái càmèn đựng cơm để mang về cho an toàn mà đổ xuống cầu.
Có nhiều chuyện dở khóc dở cười trong chiến dịch này lắm, ai sống thời đó chắc biết. Khi chiến dịch ra đời thì cũng là lúc không biết bao nhiêu con chó phải chết. Chó chết vì đói, cơm khoai đã không có ăn, đến cục cứt cũng bị nhà nước giành mất thì lấy gì mà sống. Nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, cố gắng lắm không để thất thoát cục nào, vậy mà đến tháng vẫn không đủ cân nộp, má tôi sai anh em chúng tôi đi tìm đá sỏi bỏ vào cho đủ. Khi mang lên cân người ta kiểm tra và phát hiện nhà tôi gian lận nên lập biên bản và làm kiểm điểm. Họ còn ghi rõ ràng trong biên bản gian lận như thế nào, có bao nhiêu cục cứt và bao nhiêu cục đá sỏi.
Quả đúng không sai, cái đời người nông dân u tối làm sao mà lừa được mấy ông nhà nước, mấy ông tinh vi vô cùng. Kết quả là nhà tôi bị cấm không cho nhận gạo một tháng. Trong một buổi họp người ta đưa tên má tôi ra kiểm điểm trước dân về việc gian lận lấy đá sỏi trộn với cứt để nộp cho nhà nước. Họ không cho má tôi phân bua gì hết. Nhưng không đành lòng nhìn cảnh con đói, bà đứng dậy thẳng thừng, dứt khoát. Bà nói: Việc tôi làm gian lận tôi chịu trách nhiệm trước toàn thể mọi người, nhưng các người nhìn đi thì cũng phải nhìn lại, nhìn ngược thì cũng phải nhìn xuôi, các người có nhìn vào nhà tôi không, nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, tôi thì suốt ngày đi làm ngoài hợp tác xã, có cục nào tôi đã ỉa ngoài hợp tác xã hết rồi, còn con tôi ở nhà, nó là con nít nó ăn bao nhiêu, ỉa bao nhiêu, nó ỉa ra cục nào chó lủm cục đó thì lấy đâu đủ cứt để mà nộp cho mấy ông. Vậy mà bây giờ mấy ông kiểm điểm tôi, cắt gạo thì lấy gì tôi nuôi con, lấy gì ăn để mà ỉa mà đem cứt nộp cho mấy ông.
Nói gì thì nói, la gì thì la, nhà tôi vẫn bị cắt gạo tháng đó. Không còn gì khốn nạn hơn thế. Nói thiệt, đến bây giờ trong hồ sơ giấy tờ ở kho lưu trữ quốc gia thì nhà tôi vẫn còn một món nợ lớn với nhà nước mà không thể nào trả nổi, đó là nợ cứt.
Phạm Thế Việt
CHUYỆN KỂ CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN QUANG LẬP.
( Hốt phân bò để “gia tăng trồng trọt, gởi thực phẩm vào Nam, chống Mỹ cứu nước).
“Ở đội trồng trọt, cày cuốc cấy gặt không sợ, sợ nhất là việc nhặt phân bò. Qui định mỗi tuần một đứa phải nôp 30 cân thôi, nhưng trâu bò ba xã quanh trường chắc không đủ ngàn con mà ngày nào cũng có cả ngàn đứa quảy gánh ra đồng nhặt phân bò, kiếm đâu ra? Khắp cánh đồng ba xã ngày ấy, ở đâu cũng thấy học sinh cấp 3 quảy gánh lượn lờ quanh các đàn trâu bò. Hễ thấy con nào cong đuôi, cả chục đứa bưng rổ chạy đến tranh nhau hứng, cãi nhau chí chóe, nói tau thấy trước tau thấy trước- Ê ê đừng có gian, tau thấy trước không phải mi. Lắm khi mất bạn mất bè vì một bãi phân bò.
Nhưng tình yêu cũng nảy nở từ phân bò, hi hi. Con trai thường tinh nhanh hơn con gái, nhiều đứa nhặt phân bò nhanh như chớp, chỉ cần hy sinh một bãi phân bò đôi khi cũng lấy được cảm tình của các “ em”. Các “em” cũng khôn lắm, thấy chú nào hăm hở xăm xăm đi tới nơi có phân là các “ em” đã kêu to, nói ê ê của em của em, em thấy trước. Chú cười cái xoẹt, vội tránh ra cho người đẹp dù biết thừa người đẹp chẳng hề thấy cái “ của em” nằm ở đâu. Có chú đã nhặt phân bỏ vào gánh rồi, nghe các “em” nũng nịu, nói của em… của em mừ, đành ngậm bồ hòn “ nôn” ra cho người đẹp.
Mất bãi phân bò nhưng được các “ em” nhoẻn miệng cười, ném cho cái liếc, thật sướng củ tỉ. Có chú còn nói: các “ em” bảo ăn hết bãi phân bò tao cũng ăn ngay, nói chi việc nhường nhau một bãi phân. Hy sinh phân bò cho các “em”, được các “em” ném cho mấy nụ cười, mấy cái liếc thế là quá hạnh phúc rồi, không dám mơ tưởng gì thêm nữa.
Thằng Cảnh mê gái đẹp nhất hạng, trong lớp chục “em” nó mê 5 em, lại còn mê tràn sang các “em” lớp khác, mê nhất là “em” Thuận lớp 8E xinh nhất trường. Nó làm thơ tặng các em trong lớp: Ước gì anh hóa phân bò/ để em nhặt lấy nộp cho thầy Hiền. Mình chê dở, sửa lại thơ cho nó: Ước gì anh hóa phân bò/ để em nhặt lấy ủ cho thật nồng. Thằng Cảnh gật gù khen hay, nó chép lại tặng cho con Thuận. Chẳng dè con Thuận khóc như cha chết, nói anh Cảnh khinh em, coi em không bằng cục cứt. Thằng Cảnh hãi quá, cầu cứu mình.
Mình bèn trổ tài đấu hót, nỉ non với con Thuận về “giá trị thiêng liêng của phân bò” suốt buổi chiều nó mới hết giận. Từ đó nảy nòi ra “thơ ca trường phái phân bò”, đứa làm thơ, đứa “ phổ nhạc” loạn cả lên. Sáng sáng chủ nhật, đàn con trai quảy gánh ra đồng, vừa đi vừa hát rống lên bài hát nhại theo bài “ Cung đàn mùa xuân”: Em ơi tới đây nhặt phân bò. Kìa bò đã cong đuôi, trâu cày đang dạng háng ơ hơ…
Thằng Thái Bình lớp 8A mê con Châu lớp mình, một hôm nó đứng cửa sổ ném thơ cho con Châu, chẳng may trúng đầu mình. Mình giở ra đọc oang oang: “ Châu ơi giấc mơ học trò/ đêm nào cũng thấy phân bò và em”.
He he có lẽ đó là câu thơ hay nhất thời phân bò…”
Phân Bắc, phân nam, phân trung, phân chuồng, phân xanh, phân đạm?
Một bữa, vác một bó nứa to tổ chảng ở rừng về, tôi bị té xỉu, và được chuyển vào đội Rau Xanh của mấy ông già lụ khụ, ốm yếu ho hen, loại sứt cán gãy gọng, và vì trẻ nhất tôi được chỉ định làm trưởng tổ hốt phân, mỗi bữa ít nhất năm chuyến, đem giao cho một tổ khác chế biến thành nước tưới rau, hoặc ủ thẳng trên... hiển thị thêm Một bữa, vác một bó nứa to tổ chảng ở rừng về, tôi bị té xỉu, và được chuyển vào đội Rau Xanh của mấy ông già lụ khụ, ốm yếu ho hen, loại sứt cán gãy gọng, và vì trẻ nhất tôi được chỉ định làm trưởng tổ hốt phân, mỗi bữa ít nhất năm chuyến, đem giao cho một tổ khác chế biến thành nước tưới rau, hoặc ủ thẳng trên các luống khoai. Trước khi xuất quân, tên “quản giáo” lên lớp:
- Có bốn thứ phân: phân bắc, phân chuồng, phân xanh. Các anh phải lấy ba thứ này cho đầy đủ chất lượng. Còn phân đạm, hay u-rê là phân cao cấp, ta chưa dùng đến.
Phân chuồng (trâu bò) và phân xanh (lá cây ngâm mục) thì ai cũng hiểu. Riêng phân bắc tên quản giáo không cắt nghĩa. Một anh tổ viên, gốc Quảng, giơ tay hỏi:
- Thưa coáng bộ, còn pheng béc là pheng chi?
Tên quản giáo nhìn anh chằm chằm, rồi dằn từng tiếng:
- Có thế mà không hiểu. Phân bắc là phân tươi...
- Pheng tươi là pheng chi, coáng bộ ?
- Là c ứt chứ còn gì nữa. Hỏi mãi.
Sau khi tên “quản giáo” đi, một anh già trong đội lên tiếng cắt nghĩa :
- Mấy cha biết tại sao tụi nó gọi c ứt là phân bắc mà không là phân nam, phân trung không?
- Làm sao biết được!
- Tại vì ở ngoài Bắc, c ứt quý như vàng, cho nên tụi nó giành lấy hết, cả trong chữ nghĩa tụi nó cũng không chừa cho ai.
- Có bốn thứ phân: phân bắc, phân chuồng, phân xanh. Các anh phải lấy ba thứ này cho đầy đủ chất lượng. Còn phân đạm, hay u-rê là phân cao cấp, ta chưa dùng đến.
Phân chuồng (trâu bò) và phân xanh (lá cây ngâm mục) thì ai cũng hiểu. Riêng phân bắc tên quản giáo không cắt nghĩa. Một anh tổ viên, gốc Quảng, giơ tay hỏi:
- Thưa coáng bộ, còn pheng béc là pheng chi?
Tên quản giáo nhìn anh chằm chằm, rồi dằn từng tiếng:
- Có thế mà không hiểu. Phân bắc là phân tươi...
- Pheng tươi là pheng chi, coáng bộ ?
- Là c ứt chứ còn gì nữa. Hỏi mãi.
Sau khi tên “quản giáo” đi, một anh già trong đội lên tiếng cắt nghĩa :
- Mấy cha biết tại sao tụi nó gọi c ứt là phân bắc mà không là phân nam, phân trung không?
- Làm sao biết được!
- Tại vì ở ngoài Bắc, c ứt quý như vàng, cho nên tụi nó giành lấy hết, cả trong chữ nghĩa tụi nó cũng không chừa cho ai.
chuồng người
Lâm Chương
Chỉ còn vài ngày nữa là thu hoạch xong vụ mùa. Tôi được miễn đi lao động, vì cái chân đau. Hôm qua lúc chuyển lúa vào bồ, tôi vô ý vấp ngã nơi bậc thềm nhà kho. Mặc dù đã được nắn bóp, sửa trặc, nhưng khớp xương mắc cá chân vẫn sưng đỏ, đau nhức.
Khi các đội đã xuất trại, tôi chống cây gậy ra cửa, đứng nhìn lên sân trại. Giữa sân có đặt ba cái thùng phuy, dùng chứa phân người. Sau một đêm bài tiết của anh em trong trại, phân được xúc từng gánh đem đổ vào thùng. Hàng ngày, người của đội rau xanh sẽ chuyển ba cái thùng này bằng xe cải tiến đến vườn rau. Ðổ phân xuống hố, lấp phủ lên một lớp đất. Ủ phân. Một thời gian sau, phân từ màu vàng như đất sét nhão, biến thành màu xám như bùn, đã tới lúc có thể dùng được, xúc lên làm phân bón rất tốt. Phân được chế biến kiểu này gọi là phân Bắc. Mới đầu, anh em đội rau xanh rất tởm phân Bắc, nhưng thời gian lâu dài, tiếp xúc mãi thành quen, thấy cũng không có gì đáng gớm ghiếc, và khám phá ra cái công dụng tuyệt vời của nó. Chỉ cần rau muống nếm một chút phân Bắc, rau trở nên xanh tốt, tăng trưởng rất nhanh.
Từ trong đội cải tạo hình sự, có hai tên cầm que đi đến thùng phuy. Nó bươi móc thứ gì trong đó. Một trong hai tên này, tôi quen. Hồi mới quen, tôi hỏi nó:
-Mày tên gì?
-Ný!
-Tên ngộ quá! Họ gì?
-Nê !
-Cái gì? Làm gì có họ Nê?
-Có chứ! Rất nhiều!Tên họ của cháu: Nê văn Ný
Tôi chợt hiểu, bật cười:
-Mày nói ngọng. Tên họ của mày là Lê văn Lý.
-Người miền Nam của các chú thường nói thế. Ở đây chúng cháu gọi Nê Văn Ný!
Từ đó trở đi, tôi cũng gọi nó là thằng Ný.
Thấy nó bươi móc trong thùng phuy, tôi kêu lớn:
-Ný! Mày làm cái gì đó?
Nó quay lại nhìn tôi, rồi bỏ cái que, đi lại gặp tôi.
-Hôm nay sao chú được nghỉ?
-Tao bị bong gân chân. Còn mày?
-Cháu chờ để trưa gánh đồ ăn thông tầm cho đội!
-Mày tìm gì trong thùng phân?
-Nhà bếp vừa đổ rác trong ấy. Cháu kiếm chút rau cải vụn.
Khi các đội đã xuất trại, tôi chống cây gậy ra cửa, đứng nhìn lên sân trại. Giữa sân có đặt ba cái thùng phuy, dùng chứa phân người. Sau một đêm bài tiết của anh em trong trại, phân được xúc từng gánh đem đổ vào thùng. Hàng ngày, người của đội rau xanh sẽ chuyển ba cái thùng này bằng xe cải tiến đến vườn rau. Ðổ phân xuống hố, lấp phủ lên một lớp đất. Ủ phân. Một thời gian sau, phân từ màu vàng như đất sét nhão, biến thành màu xám như bùn, đã tới lúc có thể dùng được, xúc lên làm phân bón rất tốt. Phân được chế biến kiểu này gọi là phân Bắc. Mới đầu, anh em đội rau xanh rất tởm phân Bắc, nhưng thời gian lâu dài, tiếp xúc mãi thành quen, thấy cũng không có gì đáng gớm ghiếc, và khám phá ra cái công dụng tuyệt vời của nó. Chỉ cần rau muống nếm một chút phân Bắc, rau trở nên xanh tốt, tăng trưởng rất nhanh.
Từ trong đội cải tạo hình sự, có hai tên cầm que đi đến thùng phuy. Nó bươi móc thứ gì trong đó. Một trong hai tên này, tôi quen. Hồi mới quen, tôi hỏi nó:
-Mày tên gì?
-Ný!
-Tên ngộ quá! Họ gì?
-Nê !
-Cái gì? Làm gì có họ Nê?
-Có chứ! Rất nhiều!Tên họ của cháu: Nê văn Ný
Tôi chợt hiểu, bật cười:
-Mày nói ngọng. Tên họ của mày là Lê văn Lý.
-Người miền Nam của các chú thường nói thế. Ở đây chúng cháu gọi Nê Văn Ný!
Từ đó trở đi, tôi cũng gọi nó là thằng Ný.
Thấy nó bươi móc trong thùng phuy, tôi kêu lớn:
-Ný! Mày làm cái gì đó?
Nó quay lại nhìn tôi, rồi bỏ cái que, đi lại gặp tôi.
-Hôm nay sao chú được nghỉ?
-Tao bị bong gân chân. Còn mày?
-Cháu chờ để trưa gánh đồ ăn thông tầm cho đội!
-Mày tìm gì trong thùng phân?
-Nhà bếp vừa đổ rác trong ấy. Cháu kiếm chút rau cải vụn.
-Ăn uống dơ bẩn, có ngày bỏ mạng con ơi!
-Cháu mang về rửa sạch, cho vào ca cống, đun sôi, vi trùng nào chả chết!
Tôi nhìn thân hình gầy gò, cái mặt hốc hác của nó, và nghĩ đến mình. Tôi có khác nó gì đâu. Cùng một hoàn cảnh khốn khó, người ta không cần tỏ lòng trắc ẩn cho nhau.
Ðứng tần ngần một lúc, nó hỏi:
-Chú có thuốc nào, cho cháu xin một bi!
-Vô đây!
Tôi dẫn nó vào lán, ngắt trong cái bọc nhỏ, cho nó một bi thuốc lào. Rít xong hơi thuốc, nó nói:
-Hôm nay, đội cháu có mấy thằng được chỉ định nên khung, mổ nợn cho cán bộ bồi dưỡng. Cháu không được đi. Tiếc thật!
-Mổ lợn đâu có gì thích mà mày tiếc?
-Thích chứ! Ðược xơi thịt!
-Cán bộ cho ăn hả?
-Không. Làm gì có người tốt thế!
-Vậy ăn bằng cách nào?
-Khi được chỉ định đi mổ nợn, thằng nào cũng phải măc hai nớp quần. Nớp trong được bó sát vào bìu dái như cái quần xì của người miền Nam. Ðến núc xẻ thịt thì xén vài cục, nén dấu vào quần, dưới bìu dái. Trước khi về, cán bộ bắt đứng xếp hàng, mò xét khắp ngườii, nhưng không mò dưới bìu dái. Thế nà thoát!
-Tụi mày tài thật!
- Cách này dùng mãi, bị phát giác. Chúng nó bắt cởi đồ, chỉ còn độc cái quần trong, thò tay sờ vào quần, sờ nắn trong háng, nhột bỏ mẹ. Bắt gặp có dấu thịt, chúng nó dần cho nát đòn và cùm vào nhà kỷ nuật.
-Khó khăn, nguy hiểm như vậy, tụi mày không sợ?
-Trong khó khăn nẩy sinh sáng tạo. Chúng cháu nghĩ ra được cách giấu thịt, chỉ có trời biết.
Nó ngừng lại, chỉ tay vào túi tôi:
-Chú cho cháu thêm bi thuốc!
-Mày có tài thật, đang kể chuyện tới hồi gây cấn là ngừng lại, đòi thứ này, thứ nọ.
Dù cằn nhằn nhưng tôi vẫn ngắt cho nó bi thuốc lào thứ hai. Nó cẩn thận cho bi thuốc vào nõ điếu, châm mồi lửa, rít một hơi dài...Tôi giục:
-Kể tiếp đi. Cái mánh lới giấu thịt của mày!
-Thằng nào được chỉ định đi mổ lợn, khi trở về đội cũng phải nạp cho thằng đội trưởng hai cục thịt bằng ngón chân cái.Không có, nó thụi vào bụng cho thổ huyết!
-Tao không muốn nghe chuyện thằng đội trưởng của tụi mày. Hãy kể phương pháp dấu thịt mà mày cho rằng sáng tạo.
-Vâng! Phương pháp này không cần phải chuẩn bị đồ nghề gì cả. Lúc xẻo thịt, nếu cán bộ không để ý, cứ xén từng cục, cho vào mồm xơi tươi!
-Ăn thịt sống hả?
-Vâng! Xơi thịt sống thì đã có sao?
-Tụi mày ăn uống như người tiền sử!
-Người tiền sử nà người xứ nào mà ăn uống như chúng cháu?
-Chẳng phải xứ nào cả! Ðó là tổ tiên của chúng ta nhiều triệu năm về trước. Khi chưa tìm ra lửa, loài người phải ăn thịt sống.
-Ðấy! Họ vẫn khoþe mạnh, sinh tồn đến ngày nay. Cọp beo cũng thế!
-Hãy nói vấn đề lấy thịt. Tụi mày ăn tại chỗ, nhưng làm sao lấy về cho thằng đội trưởng?
-Chúng cháu xén sẳn vài cục, khi có nệnh về nà cho vào mồm nuốt ngay. Bọn cán bộ dù có con mắt thánh cũng không bắt gặp. Xét xong, chúng cháu vội về đội, móc họng, nôn ra niền, nạp đủ số cho thằng đội trưởng.
-Rồi thằng đội trưởng ăn bằng cách nào?
-Hắn rửa cục thịt sạch chất nhớt, cho vào ca cống, đun lên nà có được bữa ăn ngon.
Nói xong, thằng Ný đứng dậy:
-Cháu phải về gánh cơm cho đội thông tầm. Cái chân chú đau, không nên đi đứng nhiều.
Nó quay lưng, ra khỏi lán.
Nhìn đôi vai gầy guộc của nó rút lại như đôi vai cuþa người bệnh ho lao, tôi gọi: -Ný! Mày trở lại lấy vài bi thuốc laòo, đêm nay hút cho đỡ lạnh!
Vào những ngày cuối năm, trời bỗng dưng trở lạnh. Mưa phùn lất phất trên những vòm cây. Ðồi nương ẩm đục. Ngày hai mưới chín tháng Chạp, được phép trại trưởng, các đội khỏi phaþi xuất trại lao động bên ngoài. Thay vào đó, anh em được giao công tác dọn dẹp và làm vệ sinh trong trại, chuẩn bị đón Tết.
Tôi đang ngồi nhổ cỏ dọc theo những chân tường ngăn chia các đội. Thăng Ný đi ra. Hôm nay nó mặc bộ đồ lành lặn, sạch, mặt hiện niềm vui. Tôi nói:
-Chưa Tết mà ngó mày, tao đã thấy mùa xuân!
Nó báo tin: - Cháu được mẹ từ Vĩnh Yên nên thăm. Bộ đồ này cháu mượn của thằng bạn, để mẹ cháu không nhìn thấy cháu rách. Cháu đang chờ cán bộ dẫn ra nhà thăm nuôi.
- Mày ngon rồi! Vừa có đồ ăn của trại, vừa được mẹ tiếp tế thêm. Tết này mày huy hoàng!
-Vâng! Huy hoàng thật! Cháu không ngờ may mắn đến thế!
Khoảng hai giờ chiều, cán bộ dẫn thằng Ný về trại, tay ôm bụng, mặt nhăn nhó, tái nhợt. Ngờ nó bị trúng gió, tôi theo nó vào lán. Nó năm vật lên sạp, lăn lộn, kêu đau bụng và lạnh. Tôi hỏi mượn mấy thằng bạn của nó ve dầu nóng để cạo gió.
Thằng đội trưởng hình sự đứng nhìn một lúc, nói:
-Chả phải trúng gió đâu! Nó bị bội thực đấy! Móc họng nôn ra là khỏi ngay!
Nhiều thằng khác lao nhao:
-Nôn ?đi! Nôn đi!
Thằng Ný trườn về bìa sạp, rướn cổ, thò đầu ra ngoài, cho ngón tay vào miệng. Có thăng la lớn:
-Hãy khoan!
Và nó chạy ra ngoài, đem vô một cái thau bằng nhựa, bưng thau kề sát miệng thằng Ný:
-Hãy nôn vào đây!
Thằng Ný móc họng, ụa mữa. Ðồ ăn lẫn nhớt dãi tuôn trào xuống thau. Thằng bưng thau bóc lên những miếng thịt còn dính lòng thòng nhớt dãi, đưa lên miệng ăn. Một thằng khác đang đói cũng ăn.
Có thằng nhăn mặt: - Gớm quá!
Thằng bưng thau nói:
-Gớm gì? Từ bụng kia sang bụng nọ mà thôi!
Sáng mồng một Tết, mọi người quy tụ ra sân trại coi anh em văn nghệ trình diễn. Có đàn và trống xập xình vui tai. Tôi gặp thằng Ný đang lóng ngóng coi hát. Tôi hỏi:
-Mày khỏe hẳn chưa?
-Hôm sau nà khỏe ngay!
-Mẹ mày thăm nuôi, sao tao thấy mày đi vào tay không?
-Nhà cháu nghèo, không có tiền sắm sửa. Thăm nuôi là thăm cho có nệ thế thôi! Mẹ cháu chỉ mang cho cháu một con gà nuộc, và một cân xôi.
-Sao không đem vô trại, để dành ăn từ từ?
-Nếu đem vô trại, mấy thằng đầu gấu, chúng nó giành giựt cả. Thế cháu mới xơi hết tại chỗ!
Tôi trợn mắt:
-Mày ăn hết một lần hết con gà và cân xôi?
-Vâng! Không còn cách nào khác! Lúc thì dư thừa phải nôn ra, bây giờ thì đói.
Nhìn thằng Ný, tôi thấy nó đang tàn tạ, khô héo dần. Nó không có mùa Xuân.
Lâm Chương
-Cháu mang về rửa sạch, cho vào ca cống, đun sôi, vi trùng nào chả chết!
Tôi nhìn thân hình gầy gò, cái mặt hốc hác của nó, và nghĩ đến mình. Tôi có khác nó gì đâu. Cùng một hoàn cảnh khốn khó, người ta không cần tỏ lòng trắc ẩn cho nhau.
Ðứng tần ngần một lúc, nó hỏi:
-Chú có thuốc nào, cho cháu xin một bi!
-Vô đây!
Tôi dẫn nó vào lán, ngắt trong cái bọc nhỏ, cho nó một bi thuốc lào. Rít xong hơi thuốc, nó nói:
-Hôm nay, đội cháu có mấy thằng được chỉ định nên khung, mổ nợn cho cán bộ bồi dưỡng. Cháu không được đi. Tiếc thật!
-Mổ lợn đâu có gì thích mà mày tiếc?
-Thích chứ! Ðược xơi thịt!
-Cán bộ cho ăn hả?
-Không. Làm gì có người tốt thế!
-Vậy ăn bằng cách nào?
-Khi được chỉ định đi mổ nợn, thằng nào cũng phải măc hai nớp quần. Nớp trong được bó sát vào bìu dái như cái quần xì của người miền Nam. Ðến núc xẻ thịt thì xén vài cục, nén dấu vào quần, dưới bìu dái. Trước khi về, cán bộ bắt đứng xếp hàng, mò xét khắp ngườii, nhưng không mò dưới bìu dái. Thế nà thoát!
-Tụi mày tài thật!
- Cách này dùng mãi, bị phát giác. Chúng nó bắt cởi đồ, chỉ còn độc cái quần trong, thò tay sờ vào quần, sờ nắn trong háng, nhột bỏ mẹ. Bắt gặp có dấu thịt, chúng nó dần cho nát đòn và cùm vào nhà kỷ nuật.
-Khó khăn, nguy hiểm như vậy, tụi mày không sợ?
-Trong khó khăn nẩy sinh sáng tạo. Chúng cháu nghĩ ra được cách giấu thịt, chỉ có trời biết.
Nó ngừng lại, chỉ tay vào túi tôi:
-Chú cho cháu thêm bi thuốc!
-Mày có tài thật, đang kể chuyện tới hồi gây cấn là ngừng lại, đòi thứ này, thứ nọ.
Dù cằn nhằn nhưng tôi vẫn ngắt cho nó bi thuốc lào thứ hai. Nó cẩn thận cho bi thuốc vào nõ điếu, châm mồi lửa, rít một hơi dài...Tôi giục:
-Kể tiếp đi. Cái mánh lới giấu thịt của mày!
-Thằng nào được chỉ định đi mổ lợn, khi trở về đội cũng phải nạp cho thằng đội trưởng hai cục thịt bằng ngón chân cái.Không có, nó thụi vào bụng cho thổ huyết!
-Tao không muốn nghe chuyện thằng đội trưởng của tụi mày. Hãy kể phương pháp dấu thịt mà mày cho rằng sáng tạo.
-Vâng! Phương pháp này không cần phải chuẩn bị đồ nghề gì cả. Lúc xẻo thịt, nếu cán bộ không để ý, cứ xén từng cục, cho vào mồm xơi tươi!
-Ăn thịt sống hả?
-Vâng! Xơi thịt sống thì đã có sao?
-Tụi mày ăn uống như người tiền sử!
-Người tiền sử nà người xứ nào mà ăn uống như chúng cháu?
-Chẳng phải xứ nào cả! Ðó là tổ tiên của chúng ta nhiều triệu năm về trước. Khi chưa tìm ra lửa, loài người phải ăn thịt sống.
-Ðấy! Họ vẫn khoþe mạnh, sinh tồn đến ngày nay. Cọp beo cũng thế!
-Hãy nói vấn đề lấy thịt. Tụi mày ăn tại chỗ, nhưng làm sao lấy về cho thằng đội trưởng?
-Chúng cháu xén sẳn vài cục, khi có nệnh về nà cho vào mồm nuốt ngay. Bọn cán bộ dù có con mắt thánh cũng không bắt gặp. Xét xong, chúng cháu vội về đội, móc họng, nôn ra niền, nạp đủ số cho thằng đội trưởng.
-Rồi thằng đội trưởng ăn bằng cách nào?
-Hắn rửa cục thịt sạch chất nhớt, cho vào ca cống, đun lên nà có được bữa ăn ngon.
Nói xong, thằng Ný đứng dậy:
-Cháu phải về gánh cơm cho đội thông tầm. Cái chân chú đau, không nên đi đứng nhiều.
Nó quay lưng, ra khỏi lán.
Nhìn đôi vai gầy guộc của nó rút lại như đôi vai cuþa người bệnh ho lao, tôi gọi: -Ný! Mày trở lại lấy vài bi thuốc laòo, đêm nay hút cho đỡ lạnh!
Vào những ngày cuối năm, trời bỗng dưng trở lạnh. Mưa phùn lất phất trên những vòm cây. Ðồi nương ẩm đục. Ngày hai mưới chín tháng Chạp, được phép trại trưởng, các đội khỏi phaþi xuất trại lao động bên ngoài. Thay vào đó, anh em được giao công tác dọn dẹp và làm vệ sinh trong trại, chuẩn bị đón Tết.
Tôi đang ngồi nhổ cỏ dọc theo những chân tường ngăn chia các đội. Thăng Ný đi ra. Hôm nay nó mặc bộ đồ lành lặn, sạch, mặt hiện niềm vui. Tôi nói:
-Chưa Tết mà ngó mày, tao đã thấy mùa xuân!
Nó báo tin: - Cháu được mẹ từ Vĩnh Yên nên thăm. Bộ đồ này cháu mượn của thằng bạn, để mẹ cháu không nhìn thấy cháu rách. Cháu đang chờ cán bộ dẫn ra nhà thăm nuôi.
- Mày ngon rồi! Vừa có đồ ăn của trại, vừa được mẹ tiếp tế thêm. Tết này mày huy hoàng!
-Vâng! Huy hoàng thật! Cháu không ngờ may mắn đến thế!
Khoảng hai giờ chiều, cán bộ dẫn thằng Ný về trại, tay ôm bụng, mặt nhăn nhó, tái nhợt. Ngờ nó bị trúng gió, tôi theo nó vào lán. Nó năm vật lên sạp, lăn lộn, kêu đau bụng và lạnh. Tôi hỏi mượn mấy thằng bạn của nó ve dầu nóng để cạo gió.
Thằng đội trưởng hình sự đứng nhìn một lúc, nói:
-Chả phải trúng gió đâu! Nó bị bội thực đấy! Móc họng nôn ra là khỏi ngay!
Nhiều thằng khác lao nhao:
-Nôn ?đi! Nôn đi!
Thằng Ný trườn về bìa sạp, rướn cổ, thò đầu ra ngoài, cho ngón tay vào miệng. Có thăng la lớn:
-Hãy khoan!
Và nó chạy ra ngoài, đem vô một cái thau bằng nhựa, bưng thau kề sát miệng thằng Ný:
-Hãy nôn vào đây!
Thằng Ný móc họng, ụa mữa. Ðồ ăn lẫn nhớt dãi tuôn trào xuống thau. Thằng bưng thau bóc lên những miếng thịt còn dính lòng thòng nhớt dãi, đưa lên miệng ăn. Một thằng khác đang đói cũng ăn.
Có thằng nhăn mặt: - Gớm quá!
Thằng bưng thau nói:
-Gớm gì? Từ bụng kia sang bụng nọ mà thôi!
Sáng mồng một Tết, mọi người quy tụ ra sân trại coi anh em văn nghệ trình diễn. Có đàn và trống xập xình vui tai. Tôi gặp thằng Ný đang lóng ngóng coi hát. Tôi hỏi:
-Mày khỏe hẳn chưa?
-Hôm sau nà khỏe ngay!
-Mẹ mày thăm nuôi, sao tao thấy mày đi vào tay không?
-Nhà cháu nghèo, không có tiền sắm sửa. Thăm nuôi là thăm cho có nệ thế thôi! Mẹ cháu chỉ mang cho cháu một con gà nuộc, và một cân xôi.
-Sao không đem vô trại, để dành ăn từ từ?
-Nếu đem vô trại, mấy thằng đầu gấu, chúng nó giành giựt cả. Thế cháu mới xơi hết tại chỗ!
Tôi trợn mắt:
-Mày ăn hết một lần hết con gà và cân xôi?
-Vâng! Không còn cách nào khác! Lúc thì dư thừa phải nôn ra, bây giờ thì đói.
Nhìn thằng Ný, tôi thấy nó đang tàn tạ, khô héo dần. Nó không có mùa Xuân.
Lâm Chương
LTS Bên Kia Bờ Đại Dương
Ông Mao bảo trí thức không bằng cục phân, như thế là cục phân có giá trị hơn con người, nhất là con người trí thức! Ông Lenin, ông Mao bảo trong thế giới cộng sản, vàng chỉ để lót cầu tiêu.
SƠN TRUNG * HAI NGƯỜI EM
HAI NGƯỜI EM
SƠN TRUNG
Tôi có hai người em họ.Một là em con ông chú và một người em con bà dì. Cả hai là đảng viên. Người em con ông chú là trung tá, người em con bà dì là bác sĩ. Sau ngày Sài gòn thất thủ, hai đứa em đều vào Saigon thăm tôi.
Người em con chú tên là Vĩnh, đẹp trai, cao ráo, sống ở Hà Nội nên nói năng khôn ngoan, khéo léo. Người em con dì tên Hợi, ở cùng làng với tôi, quê mùa, có lẽ y tá lâu năm lên bác sĩ, phục vụ miền núi xa xôi, thích uống rượu.
SƠN TRUNG
Tôi có hai người em họ.Một là em con ông chú và một người em con bà dì. Cả hai là đảng viên. Người em con ông chú là trung tá, người em con bà dì là bác sĩ. Sau ngày Sài gòn thất thủ, hai đứa em đều vào Saigon thăm tôi.
Người em con chú tên là Vĩnh, đẹp trai, cao ráo, sống ở Hà Nội nên nói năng khôn ngoan, khéo léo. Người em con dì tên Hợi, ở cùng làng với tôi, quê mùa, có lẽ y tá lâu năm lên bác sĩ, phục vụ miền núi xa xôi, thích uống rượu.
Hợi vào Saigon đi dự hôi nghị khoa học. Khi đến nhà tôi, anh em nói chuyện. Trên bàn tôi còn có thư cũ của Viện Đại Học Cao Đài, cậu em liền thó lấy và bỏ vào túi ( để báo cáo cơ quan).
Hợi cùng tôi bát phố Catina. Hợi hỏi tôi có an toàn không. Tôi bảo người trong Nam không giật mìn, bắn sẻ, ném lựu đạn như Việt Cộng...
Khi đi qua Pharmacy ở góc Lê Lợi - Chợ Bến Thành, cậu em bảo "Tiệm thuốc trong này to lớn và nhiều thuốc hơn tiệm thuốc quốc doanh ở Hà Nội ".
Cậu em con chú đến nhà tôi nhiều lần.Có lần cậu em bảo cậu em đóng đồn ở Long Khánh, ăn chuối đã đời, đến nay thấy chuối là sợ! Tôi và Vĩnh thường đến thăm đến ông Ba Hoành là cậu của Vĩnh. Ông Hoành là trung uý quân đội nhân dân, gốc dân tập kết nay hồi kết làm việc ở Sai gòn. Hồi đó quân Việt Cộng đóng bên cạnh nhà bà ngoại các cháu vì nhà này bỏ đi vượt biên bị quân Việt Cộng tịch thâu. Khi rút đi họ tháo các cánh cửa, đồng hồ điện, quạt trần và cạy gạch lát nền nhà mang theo.
Khu nhà các giáo sư Đại học ở Trần Hưng Đạo được lệnh trao trả cho ban Quân Quản, nhưng sau khi các giáo sư bỏ đi thì khu nhà này tan tành như bị bão Tsunami . Tôi hỏi ông Ba tại sao họ lại tháo gở đồ đạc, nhà cửa. Đó là điều cướp phá của công, trái đạo đức và pháp luật. Ông Ba bảo rằng ngày xưa ở rừng khổ đã nhiều. Nay hòa bình, cũng phải có cái va ly đựng quần áo chứ không thể dùng cái ba lô cũ. Và cũng phải có cái gì cho vợ con...Phải biến những cánh cửa, quạt máy, tủ bàn... thành tiền. Tôi công nhận giờ này các ông cộng sản là duy vật chánh tông!
Ông Ba được đảng bán hóa giá cho một cái nhà rất rộng, ông bán trong nháy mắt và được cấp cái thứ hai,thứ ba...
Một hôm tôi và Vĩnh đến thăm ông Ba. Lúc đó ông Ba cùng các đồng chí đang bữa nhậu. Các ông Việt Cộng miền Nam ăn nói tự do. Họ kể chuyện Tôn Thất Tùng, Tôn Thất Đức, Tôn thất Tín, Tôn Thất Thoát... cười nói vui vẻ. Cậu em tôi nghiêm nét mặt tỏ vẻ khó chịu vì đám này ăn nói phản tuyên quyền quá trước mặt một "ngụy quân, ngụy quyền" như tôi.
Trong lúc bàn luận, cậu em bảo: Quân đội nhân dân có tinh thần cao, phải trung kiên và tài giỏi mới được gia nhập quân đội. Chính phủ và đảng rất tự do. Ai muốn đi lính thì đi, không muốn thì thôi, không ai ép buộc. Tôi hỏi thật hả? Cậu em bảo Thật chứ!anh cứ tìm hiểu thì biết".
Tôi rành cộng sản sáu câu.Tôi biết chiến tranh đã làm miền Bắc tiêu hao nhân lực và tài lực vì họ chuyên dùng chiến thật biển người của bậc thầy Trung Quốc. Họ lấy thịt đè người, lúc nào cũng lấy ba hoặc năm chọi một. Trước khi ra trận ,họ điều nghiên, lập trận địa như hệt và bắn nhau thật tình để lấy kinh nghiệm. Trong đấu tố cũng thế!
Trong cuộc tuyển binh, họ đưa các ông già bà già lên xung phong nhập ngũ. Ông bà giàxung phong nhập ngũ không lẽ thanh niên ngồi im, thế là xung phong tuốt. Ai không xung phong thì bị phê bình kiểm thảo.. Họ bắt phụ nữ ra chiến trường, bắt trẻ con 14-15 tuổi đi lính . Họ xich lính vào xe tăng, vào cổ pháo. Họ đóng cửa trung học, đại học thế là đi tuốt.Tại thôn quê, ai không thi hành nghĩa vụ quân sự thì bị cắt hộ khẩu, bị tù theo luật chứ đâu có tha! Ai trốn lính hoặc còn chần chờ thì họ bắt cả nhà lên xã huyện học tập một thời gian.Cộng sản làm gì mà dễ dãi và nhân đức!
Trong khi miền Nam bắt lính theo lứa tuổi và cho hoãn dịch nhiều trường hợp. Miền Nam chưa đóng cửa trung học, đại học để bắt tòng quân. Các giáo sư một số phải vào quân trường vài tháng sau đó biệt phái vể bộ Giáo dục đi dạy học, vì Miền Nam không muốn trẻ bơ vơ không nơi học tập, và nhà trường lâm tình trạng thiếu thầy. Trong khi miền Bắc có quân Trung Cộng nhập Việt mà vẫn vay tuổi tòng quân, chơi trò cạn tàu ráo máng. Ông Hồ là người Hoa cho nên muốn đốt cả Trường Sơn và đánh đến người Việt cuối cùng!
Câu chuyện đã trôi đi gần nửa thế kỷ. Hai cậu em nay đã quá vãng. Tôi buồn và nhớ nhung hai đứa em, mỗt đứa một cá tính, rất quý mến tôi mà tôi cũng thương nhớ hai đứa.
Câu chuyện đã trôi đi gần nửa thế kỷ. Hai cậu em nay đã quá vãng. Tôi buồn và nhớ nhung hai đứa em, mỗt đứa một cá tính, rất quý mến tôi mà tôi cũng thương nhớ hai đứa.
Monday, August 1, 2016
NGA VÀ TRUNG CỘNG
Nga đối diện với một tương lai đen tối. Có cách nào để thoát ra không?
Đây là một đoạn trích ra từ cuốn sách mới của nhà nghiên cứu David Satter, “The Less You Know, the Better You Sleep: Russia’s Road to Terrorism and Dictatorship Under Yeltsin and Putin” (Bạn biết càng ít, bạn ngủ càng ngon:
Con đường đưa nước Nga đến khủng bố và độc tài dưới thời Yeltsin và Putin) Tương lai tốt nhất cho nước Nga là loại bỏ chế độ Putin bằng một cuộc bầu cử tự do và công bằng. Nhưng gần như việc này sẽ không thể xảy ra. Chỉ khi nào có một cuộc nổi dậy rất lớn từ bên dưới, đội ngũ an ninh và quân đội trở nên thờ ơ với việc bảo vệ chế độ, nhóm lãnh đạo đương thời bị phân chia để ít nhất một phần trong số họ đứng về phía quần chúng thì mới lật đổ được chế độ Putin.
[LMN: Do hệ thống chính trị được designed từ ban đầu là không thể thay đổi trừ khi bị sụp đổ, Cộng Sản Việt Nam cũng tương tự, không muốn và không có khả năng thay đổi qua dân chủ pháp trị. Sự thay đổi thực sự nếu có ở VN là do dân chúng đứng lên mà ra, với sự trung lập của lực lượng đàn áp và một mảng của Đảng tách ra đứng cùng quần chúng].
Trong những trường hợp này, điều quan trọng cần được nhấn mạnh đến là những lời hiệu triệu (the banners) mà từ đó một cuộc cách mạng dân chủ sẽ xảy ra. Cái mà nước Nga cần là một ý thức (consciousness) có khả năng hướng dẫn một phong trào quần chúng để tiến đến sự cam kết cho các giá trị phổ quát.
Khuynh hướng của Nga sử dụng con nguời (individual) như vật liệu sổi (raw material) để thực hiện những tham vọng của nhà nước đã ăn sâu bắt rễ vào tâm lý quốc gia, nó đã giúp cho sự chiến thắng của chủ nghĩa cộng sản và sau đó nó định vị cho chủ nghĩa tư bản không luật pháp, để rồi ngày nay dẫn đến một quốc gia tội phạm.
Để xây dựng việc tôn trọng con người như nền tảng cho một sự bắt đầu mới, nước Nga cần phải có một cái nhìn chân thật vào quá khứ của chính mình. Nga đã thất bại trong việc đối diện với sự thật về các tội ác của chế độ cộng sản, nhưng có lẽ càng cấp bách hơn nữa cho nước Nga là sự đối mặt với những tội ác xảy ra sau khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ. Điển hình là thảm sát tại tháp truyền hình Ostankino vào năm 1993, pháo kích vào Nhà Trắng Nga, tình trạng đạo tặc trong quá trình tư nhân hoá các xí nghiệp quốc doanh, các cuộc đánh bom những chung cư năm 1999, việc bao vây tấn công Nhà hát Moscow năm 2002, bao vây tấn công trường học Beslan năm 2004, dùng phóng xạ đầu độc Alexander Litvinenko ở London, những vụ ám sát Anna Polikovskaya, Sergei Yuschenkov, Yuri Shchekochikhin, Paul Klebnikov, Natalya Estemirova và Boris Nemtsov.
[LMN: CSVN cũng như Nga, sử dụng con người như đồ vật thí nghiệm cho sự nắm quyền bằng mọi giá của Đảng. Những vụ giết dân tập thể Tết Mậu Thân ở Huế năm 1968, Cải Cách Ruộng Đất, Nhân Văn Giai Phẩm, đầu độc phóng xạ Nguyễn Bá Thanh, ám hại Nguyễn Hữu Thắng (Cục trưởng Cục đường sắt VN), Dương Văn Đầy, ĐS Đinh Bá Thi, tướng Thi Văn Tám, thượng tướng Nguyễn Khắc Nghiên... Hiện nay, tuy giữ Mác-Lê làm bình phong để nắm quyền, CSVN đang theo chủ nghĩa tư bản không luật pháp, cướp ngày là quan của chế độ đạo tặc].
Trong số những tội ác này, quan trọng nhất là những vụ đánh bom các chung cư năm 1999. Những vụ đánh bom ở Moscow, Buinaksk và Volgodonsk là hậu quả của nước Nga tội phạm dưới thời Boris Yeltsin và là chìa khóa để Putin nổi lên nắm quyền. Người ta có thể lập luận rằng không có chứng cớ về tội lỗi của Yeltsin và Putin trong các vụ đánh bom này. Điều này đúng, nhưng chỉ đúng trong ý nghĩa là khi có một toà án công lý (độc lập) xử và công bố ra như vậy cho kẻ bị truy tố phạm tội.
Chế độ Putin đã không bao giờ đối mặt với một tòa án của luật pháp như thế, do bởi chính họ kiểm soát tiến trình pháp lý và ở trong vị trí thu thập rồi giấu diếm các bằng chứng. Toàn bộ các chứng cớ của hoạt cảnh (circumstantial evidence) – nó không giống như chứng cớ trực tiếp (direct evidence) vì không thể nào giả tạo ra được – cho ra một bức tranh tội lỗi của chế độ một cách hết sức thuyết phục, mà nếu đây là một vụ án hình sự cá nhân, kết quả tội lỗi sẽ rất rõ ràng và không thể chối cãi.
Chế độ Putin đã không bao giờ đối mặt với một tòa án của luật pháp như thế, do bởi chính họ kiểm soát tiến trình pháp lý và ở trong vị trí thu thập rồi giấu diếm các bằng chứng. Toàn bộ các chứng cớ của hoạt cảnh (circumstantial evidence) – nó không giống như chứng cớ trực tiếp (direct evidence) vì không thể nào giả tạo ra được – cho ra một bức tranh tội lỗi của chế độ một cách hết sức thuyết phục, mà nếu đây là một vụ án hình sự cá nhân, kết quả tội lỗi sẽ rất rõ ràng và không thể chối cãi.
Cho đến nay, chế độ đã ngăn chận ba nỗ lực để tiến hành cuộc điều tra độc lập về các vụ đánh bom những chung cư, cũng như ngăn chận điều tra các vụ ám sát những cá nhân đã cố gắng điều tra độc lập các vụ đánh bom trên, điều này cho thấy sự nghi can chạy tội của chế độ. Nếu chính quyền muốn bác bỏ những cáo buộc về việc họ tham gia vào các vụ đánh bom chung cư, họ lẽ ra nên công bố các bằng chứng quan trọng cho các cuộc điều tra độc lập, đặc biệt là những quả bom đã được đặt dưới hầm của tòa nhà Ryazan và bị cơ quan an ninh FSB tịch thu và giấu kín (sequestered), (không cho điều tra) vi phạm trực tiếp pháp luật về bí mật nhà nước.
Nga hiện nay đối mặt với một tương lai đen tối. Ðiều cấp thiết nhất cho nước Nga là một ủy ban điều tra sự thật, giống như Ủy ban về Sự thật và Hòa giải của Nam Phi, ngõ hầu có thể điều tra một cách khách quan những tội ác thời hậu cộng sản và công bố kết quả với nhân dân Nga. Nhiều tội ác thật là khủng khiếp, nên sự nhận thức về bản chất thật sự của chúng sẽ rất quan trọng trong việc xây dựng một xã hội dân chủ mới.[LMN: VN hiện nay cũng đang đối mặt với một tương lai đen tối, nhiều tội ác thật là khủng khiếp đã xảy ra, chính quyền càng ngày càng có hiện tượng biến VN trở thành một quốc gia tội phạm, văn hoá lành mạnh đã bị phá nát, mua quan bán chức để đạo tặc tài nguyên quốc gia và hút máu đồng bào. Đảng đang đi con đường tội phạm của Nga và dân muốn đi con đường dân chủ của Ukraine].
Trong trường hợp Nga có thể bắt chước được các kinh nghiệm của Ukraine trong việc lật đổ một chế độ tội phạm, thì việc triệu tập một Quốc Hội Lập Hiến mới, có khả năng soạn ra một hiến pháp, cao cả đặc định (enshrining) việc phân chia quyền lực, sẽ là một điều hết sức cần thiết. Nga chưa bao giờ phục hồi lại được từ sự dẹp bỏ Quốc Hội Lập Hiến hồi Tháng Giêng năm 1918; do vậy mà cấu trúc chính trị ở Nga đã luôn luôn được sử dụng như những công cụ cho sự chuyên quyền (arbitrary power).
Người dân Nga có tư tưởng dân chủ có lẽ chiếm không quá 10-15 phần trăm dân số, nhưng kinh nghiệm của thời kỳ Đổi Mới và Tái Cấu Trúc (perestroika) cho thấy rằng họ có thể hướng dẫn hàng
triệu người khác theo cùng. Tuy nhiên, để làm được điều này, họ sẽ cần phải đối mặt với sự thật về kinh nghiệm “dân chủ” hậu Xô Viết tại Nga (dân chủ giả). Có làm như thế thì mới giúp cho đất nước được thực sự trong sáng. Các lực lượng dân chủ mới có thể phá vỡ được lịch sử bi thảm của nước Nga và tạo nền tảng cho tương lai của đất nước. Họ chỉ cần tập trung vào giá trị của con người và để cho sự thật dẫn dắt họ.
Tác giả:
Ông David Satter là nhà báo Mỹ và là chuyên gia về Nga, Liên Xô, Đông Âu. Ông là tác giả các cuốn sách và các bài báo về sự suy tàn và sụp đổ của Liên Xô và sự nổi lên của nước Nga tội phạm hậu Xô viết. Ông Satter bị chính quyền Putin trục xuất khỏi Nga tháng 12/2013. Ông là thành viên cao cấp của Viện Nghiên Cứu Hudson và là thành viên của Viện Chính sách đối ngoại, Trường Nghiên cứu quốc tế cao cấp, Đại học Johns Hopkins (SAIS).
Dịch bởi Phạm Đức Duy & Lê Minh Nguyên
Nguyên bản: Atlantic Counil© Đàn Chim Việt
http://www.danchimviet.info/archives/104023/nga-doi-dien-voi-mot-tuong-lai-den-toi-co-cach-nao-de-thoat-ra-khong/2016/07
Trung Cộng- một xã hội không lối thoát!
“Gió lành có biết chữ đâu,
Cớ sao trang sách trước sau lật nhìn?”
Xu Jun, một nhà thơ uyên bác vào thế kỷ thứ 18 của Trung Quốc, đã làm hai câu thơ nổi tiếng trên khi thấy gió thổi lật sách của ông lên. Thật không ngờ, hai câu thơ vô thuởng vô phạt đó lại khiến ông bị triều đình nhà Thanh đem đi xử trảm vào năm 1730 vì cho rằng ông có ý ca ngợi Minh triều văn hiến bởi chữ “lành” đồng âm đồng nghĩa với chữ “minh” trong tiếng Hán.
Triều Thanh dù đã cai trị cả Trung nguyên từ lâu (1645- 1911) nhưng vẫn mang hoài mặc cảm là hoàn toàn nhờ dùng võ lực mọi rợ tàn bạo bức hại tiêu diệt triều Minh mà có thiên hạ nên không muốn ai nhắc đến chữ “Minh” nữa; ngoài ra, Triều Thanh sợ muôn dân nhớ đến nhà Minh vùng lên tạo phản đánh đuổi man di mọi rợ dù rằng nền Hán học của triều trước đã được triều Thanh duy trì để bình ổn phát triển. Những nhà thơ có chung số phận như Xu Jun thì không sao đếm cho hết dưới thời triều nhà Thanh. Nổi ám ảnh sẽ bị dân Hán vùng lên mãi mãi đè nặng lên triều đình Mãn Thanh cho đến ngày sụp đổ.
Triều Thanh dù đã cai trị cả Trung nguyên từ lâu (1645- 1911) nhưng vẫn mang hoài mặc cảm là hoàn toàn nhờ dùng võ lực mọi rợ tàn bạo bức hại tiêu diệt triều Minh mà có thiên hạ nên không muốn ai nhắc đến chữ “Minh” nữa; ngoài ra, Triều Thanh sợ muôn dân nhớ đến nhà Minh vùng lên tạo phản đánh đuổi man di mọi rợ dù rằng nền Hán học của triều trước đã được triều Thanh duy trì để bình ổn phát triển. Những nhà thơ có chung số phận như Xu Jun thì không sao đếm cho hết dưới thời triều nhà Thanh. Nổi ám ảnh sẽ bị dân Hán vùng lên mãi mãi đè nặng lên triều đình Mãn Thanh cho đến ngày sụp đổ.
Triều Mãn Thanh, cũng giống như mọi triều đại phong kiến trung ương tập quyền khác ở Trung Quốc, rất chật vật để duy trì quyền uy tối thuợng của triều đình trên toàn lãnh thổ rộng lớn. Một nhóm nhỏ người Mãn mà lại cố đi cai trị toàn bộ dân Hán chất chứa căm phẩn thì quá rõ là chuyện khó làm. Những cuộc nổi loạn của dân Hán, thuờng là theo lời kiêu gọi của nhân sĩ trí thức lúc nào cũng đe dọa cho quyền uy của triều đình Mãn Thanh trong suốt thể kỷ thứ 19. Và đương nhiên, đến năm 1911, cách mạng của người dân Hán cũng đã xóa bỏ uy quyền của triều đình Mãn Thanh, dẫn đến việc nước Cộng Hòa Trung Hoa ra đời. Chính thể non trẻ này lại nhanh chóng bị chia cắt với nhiều sứ quân cho đến khi Cộng Sản đánh bại Trung Hoa Dân Quốc thiết lập ra Trung Cộng năm 1949.
Ám ảnh bị sụp đổ đang gia tăng mạnh khi Chủ Tịch Tập Cận Bình tăng cường kiểm soát quyền lực trung uơng và diệt trừ hối lộ, vốn đã nảy nở bè phái sâu rộng trong chế độ sau bao năm phát triển kinh tế theo đường lối tư bản. Nhìn bề ngoài, họ Tập dường như đang nắm được tình thế. Giới quan sát thuờng thừa nhận họ Tập có quyền uy không thua gì chủ tịch Mao Trạch Đông. Bằng chứng quá hiển nhiên, họ Tập như một minh quân, đang trừng trị hối lộ quan tham; nhưng trên thực tế, họ Tập đang phải đối phó với một lực lượng kẻ thù đầy thế lực binh quyền ngày một nhiều hơn, đông hơn và ẩn sâu trong chế độ rất khó nhận ra hơn.
Kể từ năm 2012, Ủy Ban Nội Chính Trung Ương, cơ quan có quyền hành thanh trừng bài trừ tham nhũng cao nhất của Cộng đảng đã thanh trừng hàng trăm ngàn các viên chức có thế lực. Cuộc thanh trừng sẽ còn tiếp tục diễn ra ở mọi ban ngành của chế độ cho đến kỳ họp đại hội của Cộng đảng lần thứ 19 diễn ra vào năm 2017. Bằng cách này, họ Tập có thể loại bỏ mọi thế lực đe dọa đến quyền uy của ông, và dường như, với bản chất độc tài chuyên chế mà đã có lần thể hiện rõ vào trước năm 1978 (ý nói thời Cách Mạng Văn Hóa của Mao), chế độ chuyên chính của Cộng đảng thuờng thích hợp tạo dựng quyền uy tối thuợng cho một cá nhân để rồi các chính sách đem đến thảm họa sai lầm kinh khiếp từ đó mà phát sinh.
Ngày nay, thông qua họ Tập, người ta có thể thấy rõ chế độ chuyên chính Cộng sản đó không thể nào có thể đưa Trung Quốc thoát khỏi khủng hoảng kinh tế, trong đó có việc đầu tư quá trớn bừa bãi vào công nghiệp nặng và sự bùng phát nợ nần không thắng lại nổi của các đại công ty quốc doanh hay doanh nghiệp nhà nước. Giới lãnh đạo chóp bu của Trung Cộng chẳng biết làm gì hơn ngoài lúng túng lo lắng hoang mang đến cực độ để rồi cố bưng bít – kể từ tháng Hai năm nay, truyền thông ở Trung Cộng bị kiểm duyệt, kiểm soát gắt gao chưa từng có. Hành động bóp chẹt truyền thông tối đa của Bắc Kinh càng thể hiện rõ đấu đá bên trong nội bộ Trung Cộng hiện nay gay gắt ác liệt hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân đàn áp báo chí truyền thông:
Trước kỳ họp đại hội của Cộng đảng định kỳ hàng năm, họ Tập đã viếng thăm ba cơ quan báo chí truyền thông của đảng. Trong thời gian này, Tập được tán dương lên đến mây xanh, báo chí truyền thông thề trung thành với họ Tập. Gần đây, họ Tập đã tự khẳng định: “Tập là đảng, đảng là Tập.” Báo chí phải là công cụ của đảng thì mới đúng lập trường tư tưởng. Chỉ trong vài ngày sau đó, giới lãnh đạo ngành báo chí của Trung Cộng bị điều tra tham nhũng. Ý muốn của họ Tập đã quá rõ, đó là giới truyền thông phải trung thành tuyệt đối đối với ông, cho dù các cơ quan này đã từ lâu cũng chỉ vì đảng mà tuyên truyền viết láo.
Mặc dù vậy, người ta vẫn thấy dấu hiệu phản kháng mạnh mẻ từ giới truyền thông của Nhà-nước. Hàng loạt các tổng ban biên tập, chủ bút của giới truyền thông Nhà nước từ chức để phản đối. Bên lề cuộc họp định kỳ của Cộng đảng, Caixin, một tạp chí chuyên về tài chánh đã bị kiểm duyệt xóa bỏ ấn bản khi cho đăng một cuộc phỏng vấn mà trong đó, một ùy viên kêu gọi nới rộng kiểm soát báo chí. Caixin đã loan báo thừa nhận trong ấn bản kế là ấn bản trước đó đã bị cấm cho đăng.
Bên cạnh những sự kiện hiếm hoi cho thấy báo chí của Cộng đảng phản kháng giới lãnh đạo, Bắc Kinh dường như rất nóng nảy bồn chồn hoang man bực tức trước những lỗi nhỏ tình cờ vô phạt vô thưởng của giới truyền thông Nhà nước. Vào tháng Ba, một tờ báo tại chi bộ của Cộng đảng ở Quảng Đông, đã đăng trên trang nhất với hai tựa đề lớn nổi bật. Một tựa đề lững lơ liên quan đến họ Tập thăm viếng các cơ quan truyền thông của Cộng đảng, tạm dịch như sau: ” Báo chí truyền thông chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình”, phía dưới tựa đề này là tấm hình chụp cảnh thân nhân của một chính trị gia đem hài cốt người này ra biển với tựa đề lớn thứ hai, tạm dịch như sau: ” Linh hồn an nghĩ ” –
Thế nhưng do lối viết sắp đặt theo chiều dọc theo thói quen viết chữ Hán thời xưa, hai tựa đề này đọc theo chiều dọc, không phải theo chiều ngang như văn tự Tây phương lại thành câu có nghĩa là : ” Linh hồn báo chí truyền thông chết đi (an nghĩ) chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình ( “chết đi” đồng nghĩa với “an nghĩ” nhưng thiếu trịnh trọng lịch sự) Xin coi hình chụp lại dưới đây, đóng trong khung xanh:
Thế nhưng do lối viết sắp đặt theo chiều dọc theo thói quen viết chữ Hán thời xưa, hai tựa đề này đọc theo chiều dọc, không phải theo chiều ngang như văn tự Tây phương lại thành câu có nghĩa là : ” Linh hồn báo chí truyền thông chết đi (an nghĩ) chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình ( “chết đi” đồng nghĩa với “an nghĩ” nhưng thiếu trịnh trọng lịch sự) Xin coi hình chụp lại dưới đây, đóng trong khung xanh:
Một thí dụ khác chẳng hạn, Tân Hoa Xã có một bài báo đánh máy bị lỗi cho nên thay vì là ca ngợi họ Tập lên tận chân mây với tựa đề: ” Lãnh đạo CAO CẢ của Trung Quốc” lại đánh máy bị trật in ra thành ” lãnh đạo CUỐI CÙNG của Trung Quốc” do “cao cả” và “cuối cùng” đều cùng âm “zui” trong tiếng Hán ( “zuigao” – cao cả thành “zuihou”- cuối cùng.)
Trung Cộng dường như hiểu rõ nguyên tắc bạo lực của Cộng Sản: “Nơi nào có đàn áp, nơi đó có đấu tranh”. Đối với thế giới bên ngoài, thanh trừng đấu đá đang diễn ra ở thuợng tầng lãnh đạo tại Trung Cộng không phải là không có cơ sở. Cả ngàn năm phong kiến, lợi dụng cách chơi chữ đồng âm, các âm mưu lật đổ chính biến dành ngôi đều bắt đầu từ những bài hát du ca trẻ nhỏ ngoài đồng, những câu chuyện ngụ ngôn, châm biếm, hay sấm truyền nhằm ám chỉ sâu xa thế sự. Những mẫu chuyện hay sấm truyền này cũng thường được chiết tự, ghép tự để thông hiểu những điều bí mật khác trong giới sĩ phu hay trong phe tạo phản.
Với sự lập đi lập lại nhiều lần trong lịch sử như vậy, các triều đại phong kiến tại Trung Quốc, nhất là những triều đại đang lung lay, đều ráng chém giết thẳng tay ở bất cứ mọi nơi những ai rao truyền sấm ký, bài hát đồng dao cho con trẻ, có ngầm ý sâu sa báo trước ngày tàn của những triều đại này. Dưới chế độ phong kiến, số nhà văn hay nhà thơ bị tội phạm thuợng khi quân hay kị húy hoặc có ý báo trước điềm gỡ dù chỉ là hiểu lầm hay vô tình rồi đem đi xử chém như Xu Jun chẳng hạn thì nhiều vô kể. Phong kiến tuy đã chết đi nhưng tập quán tàn bạo độc tài thì còn tồn tại. Năm 1965, một bồi bút của Mao viết bài đấu tố một vở kịch nổi tiếng khơi màn cho Cách Mạng Văn Hóa để Mao loại hết các đối thủ chính trị. Đài Loan hai năm sau, Bo Yang, một nhà văn danh tiếng bị bắt giam cầm cả mười năm vì ông này dịch truyện tranh hoạt họa thủy thủ Popeye sau có vẻ giống như chọc quê Tưởng Giới Thạch bị thua phải chạy ra đảo Đài Loan. Cho nên, lý do Họ Tập bóp chặt báo chí vào ngày hôm nay ở Trung Cộng cũng chẳng có lạ lẫm gì nếu nhìn lại lịch sử.
“Giấy thì làm sao giấu được lửa”: Lộ ra phản kháng bất ngờ hiếm thấy:
Đối với giới lãnh đạo Trung Cộng, họ không cách gì có thể nhận ra được lỗi lầm trên truyền thông làm chế độ mất mặt là hoàn toàn tình cờ hay thật sự cố ý. Sự trừng phạt từ Trung Ương trước những sai sót dù rất nhỏ của truyền thông ngày mỗi nặng nề cho thấy giới lãnh đạo Trung Cộng đang muốn đè bẹp những thế lực ngầm nhưng rất mạnh đứng đằng sau chứ không phải cố tình đi bơi móc so đo với một vài ký giả quèn chỉ muốn bày tỏ bực tức phẩn nộ trước nhiểu nhương xã hội.
“Thà là giết lầm hơn bỏ sót”, xét xử oan một người vì lầm tưởng người này là đối thủ chính trị không có nghĩa là người kế khi bị xét xử sẽ bị oan. Trong lúc Cộng đảng đang họp thì một lá thư yêu cầu họ Tập từ chức công khai trên mạng vốn luôn được chế độ kiểm soát chặt chẽ. Những người kêu gọi họ Tập từ chức còn tự nhận mình trung thành với Cộng đảng mới là ghê, lại chỉ trích họ Tập làm Trung Cộng đổ vỡ toàn diện từ kinh tế đến môi trường cũng như khiến nội bộ Cộng đảng bị rối loạn phân liệt. Lá thư này đương nhiên là bị tháo văng ra khỏi mạng thiệt nhanh và cả chục người dây dưa với vụ việc này điều bị bắt để điều tra xét hỏi cho rõ ngọn nguồn – bắt bớ vẫn còn đang tiếp diễn…
Trong lúc cần phải đi hỏi ông trời ai là tác giả thật sự của lá thư kêu gọi họ Tâp từ chức, thì một điều rõ như ban ngày là phải có thế lực hậu thuẫn thì lá thư động trời này mới có thể đăng tải được trên mạng truyền thông của Nhà nước. Lá thư này không hề kêu gọi dân chủ, lại ca ngợi vai trò lãnh đạo tập thể của Bộ Chính Trị Cộng đảng thì đã quá rõ lá thư này phải được những kẻ thật sự nằm trong giới lãnh đạo chóp bu của Cộng đảng, nhưng nay đã mất dần tiếng nói và ảnh huởng bởi do họ Tập giới hạn quyền uy của các ủy viên bộ Chính Trị – vốn rất mạnh sau khi Đặng Tiểu Bình lên nắm quyền vào năm 1978, tạo ra đường lối lãnh đạo tập thể chung trong nội bộ Trung Cộng.
Thế lực tung lá thư này trên mạng dường như thách thức công khai quyền uy của họ Tập và muốn cho mọi người thấy sau khi đã hơn ba năm thanh trừng tơi bời hoa lá nhưng vẫn không bứng được thế lực này ra khỏi quyền lực. Trước khi có lá thư này thì cũng có nhiều sự phản kháng thụ động chống lại họ Tập vì đặc quyền đặc lợi bị xâm phạm, thậm chí có nhiều dấu hiệu ngầm cho thấy có những hoạt động nhằm làm thủ tướng Trung Cộng bị mất mặt. Tuy nhiên, lá thư kêu gọi họ Tập từ chức vẫn là cú đấm thẳng vào uy quyền họ Tập công khai lần đầu tiên, không những chỉ trích lên án các chính sách của bè phái họ Tập mà còn thách thức cho mọi người xem là họ Tập làm gì được bọn người này để từ đó cho thấy quyền uy của họ Tập chẳng có gì đáng để phải sợ hãi cả …. Lá thư đòi họ Tập từ chức cho thấy bè phái chống đối họTập rõ ràng thật sự có tồn tại ở xứ sở này.
Bè phái đấu đá bên trong nội bộ Trung Cộng không bao giờ lộ rõ cho người thấy một cách dễ dàng. Và hiện tại, Bắc Kinh đang có chuẩn bị cho sự chuyển giao quyền lực vào năm tới. Cuộc họp đại hội Cộng đảng lần thứ 19 sẽ hé lộ thế lực kế thừa họ Tập với một danh sách ủy viên thuờng trực Bộ Chính Trị mới thay thế cho những kẻ cũ bị đá văng đi. Kể từ đại hội Cộng đảng lần thứ 9 năm 1969, những đảng viên bị đá té nhào xảy ra ở mọi cấp bậc trong đảng, từ trung ương lẫn địa phương. Các phe nhóm tranh dành tìm đủ cách gài người của mình vào các ghế trống trong bộ Chính Trị càng nhiều càng tốt, khiến họ Tập khó mà đặt để trở lại đàn em theo ý muốn của mình. Những ai muốn dành ghế trong nội bộ Cộng đảng thì cần phải hành động ngay từ bây giờ – và thất bại trong tranh dành quyền lực là một điều cần phải chấp nhận.
Bè phái của họ Tập cũng xuất phát từ chung một “chuồng” sói mưu mẹo đấu đá quyền lực như những bè phái khác bên trong nội bộ của Trung Cộng. Đàn em của Tập, những kẻ leo lên được đỉnh cao của quyền lực cũng nhờ vào đấu đá tranh dành thành công khi sát cánh chung với họ Tập, đương nhiên hiểu quá rõ mánh khóe khi đấu đá tranh dành quyền. Mấu chốt căn bản là làm thế nào để bôi nhọ và đạp văng những kẻ đang có ghế trong Bộ Chính Trị, đồng thời gầy dựng liên minh để hậu thuẩn phe cánh minh hay bản thân mình ngồi vào cài ghế trống đó. Bạc Hy Lai đã cố làm chuyện này trước đó nhưng bất thành. Trải qua kinh nghiệm và lúc nào cũng cảnh giác đề phòng, phe cánh họ Tập muốn bóp nát đối thủ của mình từ trong trứng nước bằng cách siết chặt giới truyền thông để các đối thủ của mình không có cơ hội nào hết trong việc sử dụng truyền thông tấn công bôi nhọ thành tích lãnh đạo giả tạo của phe cánh họ Tập. Thái độ nghi kỵ trù dập rộng khắp nội bộ của lãnh đạo Trung Cộng cho thấy quyền lực họ Tập đang bị đe dọa ngày một tăng lên đáng báo động.
Bối cảnh chính trị thông qua thành trừng giới truyền thông ở Trung Cộng:
Họ Tập không giấu diếm quyết tâm kiểm soát truyền thông tối đa, nhưng bàn tay sắt của ông đè lên báo chí truyền thông chỉ là phần nổi của những thanh trừng đang xảy ra trong nội Trung Cộng. Mục tiêu của họ Tập rất rõ ràng- lồng trong lời tuyên bố của ông:” trung thành tuyệt đối ” vào ông từ mọi ban ngành của chính phủ lẫn quân đội, từ mọi cấp đảng ủy địa phương hay trung ương. Tuy nhiên, sức phản kháng chống đối họ Tập không chỉ đến từ nội bộ chóp bu đấu đá tranh dành quyền lực bên trọng nội bộ Cộng đảng mà còn đến từ giới công nhân thợ thuyền đang và sẽ bị sa thải hàng loạt. Có thể nói “lòng trung thành tuyệt đối” từ mọi tầng lớp xã hội mà họ Tập đòi hỏi phải có cho bằng được quá hết sức cuồng vọng!
Thử hỏi tại sao phản kháng chống đối họ Tập lại nảy nở trong xứ sở Trung Cộng của ông? Đối với giới đảng viên quyền thế thì sự phản kháng chống đối họ Tập đến từ cả những người đang bị mất dần quyền lực cho phe cánh của họ Tập lẫn những kẻ có quyền thế nhờ đứng kế họ Tập nhưng đặc quyền đặc lợi thụ huởng lại không được nhiều như thuở trước nữa, tức là vào cái thời mà họ Tập chưa nắm quyền, còn rất dễ dàng nhiểu nhương hối lộ tham nhũng. Đương nhiên, giới làm báo chí truyền thông thì bực tức họ Tập ra mặt vì nay bị bịt miệng là luôn bị đe dọa . Đối với công nhân, thì chính họ Tập sa thải họ và làm nền kinh tế đời sống ngày một sống khó khăn hơn cho họ. Nói một cách ngắn gọn, một Trung Quốc phồn thịnh như trước kia đã không còn nữa dưới sự lãnh đạo của họ Tập.
Năm 1971, Albert O. Hirschman viết một bài tiểu luận với tựa đề “Exit, Voice, and Loyalty” tạm dịch theo nội dung của bài viết là “Di tản, Cải cách và Trung thành” trong đó đề cập rõ ràng hành động và tâm lý con người khi đối phó với sự suy đồi của xã hội như sau: Một số người sẽ tìm đủ tránh né hoàn cảnh sống đang suy đồi bằng cách đào thoát qua xã hội khác hoặc ngưng mọi hoạt động sinh hoạt kể cả kinh doanh của mình để chờ đợi tình hình xã hội tốt hơn (ở ẩn hay di tản). Một số khác thì lên tiếng chỉ trích và đòi hỏi cải cách thay đổi để cho tương lai đốt đẹp hơn (cải cách). Và nhóm người còn lại thì lại có quan điểm muốn tìm đủ cách loại bỏ mọi nguyên nhân làm cho suy đồi để xã hội quay về lại tốt đẹp giống như xưa trước khi bị suy đồi (trung thành hay bảo thủ)-
Ngăn cản cấm đoán con người hành động đối phó trước suy đồi của xã hội theo một trong ba cách đã liệt kê trên chỉ khiến con người phải phản ứng ồ ạt mạnh mẽ hơn bằng những cách còn lại. Thí dụ như cấm mọi người lên tiếng chỉ trích đòi hỏi cải cách để xã hội tốt đẹp hơn thì sự đào thoát hay ở ẩn của con người ra khỏi xã hội đó càng gia tăng. Đối với họ Tập thì ông nghĩ rằng tạo ra một thể chế bảo thủ, buộc mọi người phải bảo thủ trung thành và ngăn cấm chỉ trích đòi hỏi cải cách hay đào thoát ở ẩn là điều tốt nhất.
Trung Cộng ngày nay, tìm cách di tản đào thoát ra khỏi xã hội này bị ngăn cấm giới hạn triệt để bởi họ Tập. Họ Tập đã tìm đủ cách khẳng định không ai có thể thoát ra khỏi hệ xã hội và hệ thống chính trị hiện nay tại Trung Cộng. Năm 2014, Bắc Kinh đẩy mạnh hai chiến dịch: “Săn sói” và “Bủa lưới ” – nhằm bắt hết từ con người đến tài sản mọi phần tử muốn đào thoát ra khỏi Trung Cộng. Hai chiến dịch này chỉ có thể thật sự hữu hiệu khi mà Trung Cộng cải cách hệ thống ngân hàng của họ.
Cộng đồng người Hoa tại hải ngoại, vốn là hậu phương quá lớn cho những kẻ tỵ nạn di tản khỏi Trung Cộng nay tràn ngập an ninh mật vụ của Trung Cộng, khiến không ai muốn nói chuyện với ai vì sợ lò rỉ tin tức. An ninh mật vụ của Trung Cộng có mặt khắp Đông Nam Á và thế giới. Hai vụ bắt cóc người Hoa ở Thái Lan chẳng hạn, và nếu như không lầm, một vụ giết một người Hoa đào tỵ ở Hoa Kỳ điều do an ninh mật vụ của trung Cộng tiến hành. Nếu an ninh mật vụ Trung Cộng không thể làm được gì đối với những người đã đào tỵ an toàn, thì Trung Cộng thẳng tay trù dập, bắt bớ hành hạ thân nhân bà con còn sót lại của những người này ở tại quê nhà.
Họ Tập cũng khẳng định cho thấy mọi hình thức phản kháng bất bạo động, vốn rất phổ biến và thành công ở các nước Cộng sản Đông Âu vào thời Xô-viết chiến tranh lạnh, cũng bị chính quyền bóp nát thẳng tay. Nếu các viên chức chính phủ chậm chạp trong việc cho tiến hành điều tra chống tham nhũng vì sợ trả thù, Bắc Kinh cũng thanh tra và thanh trừng tối đa các viên chức này. Tập Cận Bình thật sự thành công trong việc làm cho mọi người nhận ra Trung Cộng là một xã hội không lối thoát- “Thuận Tập thì sống, nghịch Tập thì chết !” Mọi bất mãn đối với chính quyền chỉ dẫn đến họa sát thân mà thôi.
Nói trắng ra, họ Tập đã thắt chặt kiểm soát của chính phủ không những chỉ trên phương tiện truyền thông Nhà nước mà còn khống chế cả bộ máy chính trị tuyên truyền điều khiển hệ thống truyền thông, loại bỏ mọi khả năng phản đối hay khiếu nại chính quyền. Ngoài ra, mọi luật sư đoàn hay các tổ chức phi chính phủ điều bị đình chỉ hoạt động. Đương nhiên, mọi cấp chính quyền, mọi cấp đảng ủy điều bị thanh trừng như đang thấy.
Nếu thật sự là như vậy, có nghĩa là bè phái họ Tập nỗ lực bóp nát mọi đối kháng tối đa, vậy thì tại sao đối kháng vẫn còn?
Sai lầm ở chỗ, có lẽ là họ Tập muốn xóa bỏ quyền lực của toàn bộ các nhân vật trong Bộ Chính Trị của Cộng đảng mà gom hết vào trong tay mình thay vì dựa vào sự lãnh đạo của nhóm người này để điều hành xã hội. “Lãnh đạo tập thể” không có nghĩa đơn giản là thỏa hiệp với các bè phái khác trong nội bộ Cộng đảng khi điều hành, mà còn là sự dàn xếp khôn khéo để quyền lực của Đặng Tiểu Bình trong nội bộ được gia tăng củng cố. Họ Đặng, cha đẻ của cải cách ở Trung Cộng, nhận ra rằng để có thể được yên ổn điều hành đất nước, ông ta cần sự ủng hộp từ cả hai phe bảo thủ lẫn phe cải cách. Họ Đặng khéo léo đặt để họ ở những vị trí để họ có tiếng nói khi bàn thảo chính sách, cũng nhưng có thể giúp họ Đặng khi cần hoặc vẫn có thể ngồi ngoài im lặng an toàn nếu tiếng nói bị bất lợi.
Nói trắng ra, họ Đặng biết cách hợp tác với đối thủ chính trị của mình và tạo ra một sự kính trọng (mình) sâu sắc từ trong lòng các đối thủ- nhưng họ Tập thì không có khả năng đó. Phe chống đối nào cũng chỉ muốn ăn tươi nuốt sống họ Tập cho bằng được. Không có dấu hiệu gì cho thấy sẽ có thoả hiệp hợp tác giữa các phe nhóm trong nội bộ lãnh đạo Trung Cộng hiện nay như thời của họ Đặng và điều này chỉ khiến các bè nhóm đối kháng rắp tâm tạo phản trong nội bộ Trung Cộng ngày càng nhiều thêm ra mà thôi.
Không thể hợp tác để tồn tại, không thể thoát khỏi sự truy đuổi của thể chế, các đảng viên Trung Cộng chỉ còn có cách liên kết nhau chống họ Tập để tìm đường sống. Ngồi đó mà trông chờ vào sự nhân từ của Bắc Kinh thì thì chẳng khác nào ngồi trông chờ cát sẽ hóa ra vàng!
Họ Tập muốn các đảng viên không còn đường lựa chọn ngoại trừ trung thành tuyệt đối vào ông- điều này còn khó cả hơn lên trời vì họ Tập có thể thành công bít đường chắn lối khiến không ai có thể có lối thoát nhưng ông lại thất bại trong việc dàn xếp bất mãn. Điều này chỉ khiến bè phái của ông sẽ phải đương đầu với đối kháng mạnh mẽ vào đại hội Cộng đảng lần thứ 19 sắp tới đây. Những bất mạn dễ thấy ngoài xã hội như công nhân biểu tình, hay giới báo chí phóng viên chỉ trích sẽ không nguy hiểm đối với họ Tập bằng sự phản kháng đang lớn mạnh bên trong nội bộ Cộng đảng- chỉ toàn những kẻ có binh quyền thế lực- lại tình cờ được hậu thuẫn của dư luận xã hội chất chứa quá nhiều bất mãn lên họ Tập bao nhiêu lâu nay.
Thử thách lớn của họ Tập là phải đối phó với nền kinh tế ốm yếu lâm vào khủng hoảng- chính ảo vọng thâu tóm quyền lực vào một mối trong lúc quyết định quốc sách là nguyên do tạo ra đối kháng chia rẽ rạn nứt trong nội bộ ngày một thêm trầm trọng. Những nhóm đối kháng mới hình thành rắp tâm tạo phản sẽ còn hung hiểm hơn những nhóm bè phái có trước khi họ Tập nắm quyền. Và nếu như họ Tập thất bại trong việc “dọn dẹp” sạch sẽ mọi bè nhóm rắp tâm tạo phản chống ông trong nội bộ Cộng đảng, một điều gần như không thể nào thực hiện nổi trước tình thế hiện nay, thì hệ quả chính quyền trung ương bị rối loạn và mất quyền kiểm soát là điều đương nhiên. Rồi cũng sẽ giống như thời nhà Thanh khi mất quyền kiểm soát, Trung Quốc lại phải trải qua cả chục năm loạn lạc mới có thể phục hồi lại chính quyền trung ương.
Tác giả: Thomas Vien Nguyễn Trọng Dân lược dịch
—————————————————————–
1. Nguồn: www.stratfor.com
2. Thomas Vien có bằng cử nhân kinh tế và cao học về Chính trị Kinh doanh tại đại học Texas A&M, vốn được thành lập từ những năm 1870 và được coi là đại học lớn đứng hàng thứ tư tại Hoa Kỳ. Ông được coi là một bình luận gia sắc sảo về các đề tài chính trị kinh tế của Đông Nam Á. Ông cũng rất giởi về tiếng Hán và hiện đang làm việc cho Stratfor. Strattfor là một hãng thu thập tin tức tình báo tư nhân có trụ sở tại Austin, Texas và được thành lập từ năm 1996. Cộng sự với Strattfor là hàng loạt các chiến lược gia, bình luận gia rất cứng cựa trên nhiều lãnh vực phức tạp từ kinh tế, chính trị và xã hội.
Lối viết của Thomas Vien rất dễ hiểu, chi tiết nhưng lúc nào cũng ẩn ý sâu xa .
(Theo nguyên thi của nhà thơ Xu Jun (Từ Tuấn) thì chữ “lành” ám chỉ nhà Thanh (thanh phong) nhưng vì người dịch lại thích “Minh” phong xứng với chữ “lật” trong câu thơ lục bát phóng tác thứ hai nên đổi lại là ám chỉ chữ “Minh” cho đúng ý riêng của người dịch )
Nga-Trung đồng sàng chống Mỹ nhưng dị mộng về Biển Đông
Vỏn vẹn hai tuần sau phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye ngày 12/07/2016, phủ nhận đòi hỏi chủ quyền rộng khắp của Trung Quốc trên Biển Đông, Bắc Kinh hôm 26/07 đã loan báo một cuộc tập chung của Hải Quân Nga và Trung Quốc tại Biển Đông vào tháng Chín tới đây. Trong bối cảnh Bắc Kinh lớn tiếng bác bỏ phán quyết quốc tế và tái khẳng định chủ quyền Trung Quốc trên vùng biển đang tranh chấp, việc Nga đồng ý tham gia tập trận đã đặt ra câu hỏi về ý định thực thụ của Mátxcơva.
Với việc loan báo một cuộc tập trận chung với cường quốc nặng ký duy nhất mà Bắc Kinh đưa vào danh sách các nước ủng hộ lập trường Biển Đông của Trung Quốc, ý đồ hù dọa các đối phương – trong đó có Việt Nam - còn rõ nét hơn nữa, nhất là khi đối tác tập trận lại là Nga, chỗ dựa chủ yếu của Việt Nam về vũ khí.
Tập trận Nga Trung chỉ nhằm phô diễn hình thức
Câu hỏi từng được giới quan sát nêu lên gần đây là phải chăng nước Nga đã thôi không còn trung lập trên vấn đề Biển Đông, mà đã về hùa với Trung Quốc, làm cho so sánh lực lượng quân sự trong vùng thay đổi theo chiều hướng có lợi cho Bắc Kinh ?
Trên vấn đề này, bà Bonnie Glaser, chuyên gia về Trung Quốc tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế CSIS ở Washington tỏ ra rất dè dặt. Trả lời nhật báo Mỹ New York Times ngày 29/07, chuyên gia này cho rằng cuộc tập trận hải quân chung Nga-Trung có lẽ nhằm mục tiêu phô trương quan hệ gắn bó giữa hai nước có liên can vào một thời điểm căng thẳng, hơn là một sự thay đổi quân sự đáng kể trong khu vực.
« Còn quá sớm để rút ra một kết luận dứt khoát… Tôi thiên về quan điểm cho rằng cuộc tập trận nằm trong một loạt các phản ứng chống lại phán quyết (của Tòa Trọng Tài Thường Trực) để chứng tỏ quyết tâm của đảng Cộng Sản Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền đất nước, và giải tỏa áp lực đến từ công chúng và quân đội. »
Đối với bà Glaser, cuộc tập trận Nga-Trung không nhất thiết là một sự leo thang so với toàn cảnh là một thái độ tự kiềm chế tương đối của Trung Quốc trong phản ứng chống lại phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực.
Tập trận diễn ra gần Trường Sa mới là vấn đề !
Về phần mình, chuyên gia về quân đội Trung Quốc Taylor Fravel, thuộc Học Viện Công nghệ Massachusetts MIT của Mỹ, cũng thận trọng cho rằng cần phải chờ xem hai nước Nga-Trung tập trận ở khu vực nào trên Biển Đông, thì mới rõ được ý nghĩa thực của sự can dự của Mátxcơva vào hồ sơ Biển Đông.
Theo ông Fravel, hai bên có thể tập trận tại vùng biển miền Nam Trung Quốc, như ngoài khơi tỉnh Quảng Đông, thâm chí ngoài khơi đảo Hải Nam. Đó là những địa điểm « vô hại ». Tuy nhiên, nếu hai bên quyết định tập trận gần quần đảo Trường Sa đang tranh chấp, thì đó sẽ là một vấn đề đáng để cho các láng giềng báo động.
Khi loan báo cuộc tập trận vào hôm 26/07 vừa qua, bộ Quốc Phòng Trung Quốc không cho biết ngày giờ hay địa điểm diễn ra cuộc tập trận, trong lúc Nga hoàn toàn im hơi lặng tiếng, chỉ có truyền thông Nga là trích lại thông báo từ phía Trung Quốc để đưa tin mà thôi.
Nga không hoàn toàn theo đuôi Trung Quốc về Biển Đông
Tuy nhiên, có một thực tế mà tất cả các nhà quan sát đều ghi nhận. Đó là nước Nga của ông Vladimir Putin, và nước Trung Quốc của ông Tập Cận Bình đang trên đà xích lại gần nhau hơn, kể cả trên bình diện hợp tác an ninh và quốc phòng. Khởi xướng từ năm 2015, các cuộc tập trận hải quân hỗn hợp Nga-Trung ngày càng thường xuyên hơn, mà gần đây nhất là cuộc thao diễn tại vùng Biển Nhật Bản vào tháng 8 năm 2015.
Đối thủ chung là Mỹ được cho là nhân tố thúc đẩy Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau hơn. Thế nhưng trong vấn đề Biển Đông, dù bị Bắc Kinh lôi kéo, nhưng Nga vẫn có dấu hiệu kháng lại.
Tháng 06/2016, tại Bắc Kinh, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Nga Putin đã ra tuyên bố chung về việc « Tăng cường ổn định chiến lược toàn cầu », nhấn mạnh đến các điểm tương đồng giữa hai nước trên nhiều vấn đề quốc tế.
Ông Tập Cận Bình khi ấy không ngần ngại nói rằng « Trung Quốc và Nga sẽ hỗ trợ lẫn nhau về các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi của hai bên ». Biển Đông đã được Trung Quốc đưa vào diện lợi ích cốt lõi.
Nga tránh ủng hộ việc Trung Quốc bác bỏ phán quyết quốc tế
Thời điểm của cuộc gặp Tập Cận Bình-Putin rất đáng chú ý vì đó là lúc Bắc Kinh đang cố sức vận động các nước ủng hộ lập trường của Trung Quốc phủ nhận phán quyết về Biển Đông sắp được Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye đưa ra, mà tất cả các chuyên gia đều dự đoán là sẽ rất bất lợi cho Trung Quốc.
Theo ghi nhận của báo New York Times, trước công chúng, các quan chức Nga cho biết họ ủng hộ một giải pháp thương lượng cho các tranh chấp ở Biển Đông, nhưng không công khai lên tiếng ủng hộ việc Trung Quốc bác bỏ phán quyết quốc tế.
Trả lời ban Việt Ngữ RFI bằng thư điện tử, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về các vấn đề châu Á và Biển Đông thuộc Học Viện Quốc Phòng Úc, đã giải thích thêm về tình trạng đồng sàng dị mộng giữa Bắc Kinh và Mátxcơva hiện nay :
« Nước Nga thời Putin đang tìm cách khôi phục vai trò của mình trong khu vực Đông Á. Đây là cuộc tập trận hải quân chung Nga-Trung lần thứ hai trong năm nay trong vùng Châu Á, lần đầu tiên là gần Nhật Bản.
Cả Trung Quốc lẫn Nga đều chia sẻ cùng một lợi ích là chống lại việc Mỹ thống trị về Hải Quân ở vùng Tây Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Nga vẫn quan ngại trước việc Trung Quốc thâm nhập vào khu vực gọi là Á-Âu (Eurasia) thông qua sáng kiến ‘Một vành đai, một con đường’, đặc biệt là vào vùng Trung Á (vốn nằm trong khu vực ảnh hưởng của Nga). Nga và Trung Quốc có cùng lợi ích trên một số vấn đề, nhưng lại có quan điểm khác nhau về những vấn đề khác. »
Đối với giáo sư Thayer, Biển Đông chính là một trong những vấn đề mà quan điểm của Nga khác với Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh Nga phải chú ý đến nhân tố Việt Nam khi xem xét hồ sơ này.
Giáo sư Thayer đã dẫn chứng bằng phản ứng mới đây của Mátxcơva đối với phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye, hoàn toàn không giống như Bắc Kinh mong đợi :
« Nga không trực tiếp giúp Trung Quốc, hoặc hậu thuẫn các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Điều đó được phản ánh rất rõ trong tuyên bố do Bộ Ngoại Giao Nga ban hành sau khi Tòa Trọng Tài La Haye ra phán quyết về Biển Đông : Nga ủng hộ luật pháp quốc tế và nhấn mạnh rằng Mátxcơva sẽ không can dự vào việc giải quyết các tranh chấp trên biển.
Nga đã bị Việt Nam công khai phản đối vào đầu năm nay sau khi Ngoại trưởng Nga Lavrov lên tiếng chỉ trích sự can thiệp từ bên ngoài vào tranh chấp Biển Đông. Ông đã đưa ra những nhận xét nói trên trước ngày đi thăm Trung Quốc và Mông Cổ.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại Giao Việt Nam đã thẳng thắn lưu ý rằng một số vấn đề ở Biển Đông có liên quan đến bên thứ ba, và lợi ích của họ cần phải được quan tâm. Nga đã phản đối sự can thiệp của Mỹ, trong lúc Việt Nam lại hoan nghênh hành động này. »
Nhân tố Việt Nam trong quan hệ Nga-Trung về Biển Đông
Theo giáo sư Thayer, hợp tác quan hệ quốc phòng chặt chẽ giữa Mátxcơva và Hà Nội, vai trò không thể coi nhẹ của Việt Nam trong khối Đông Nam Á là những nhân tố khiến cho Nga phải cân nhắc khi bị Trung Quốc lôi kéo vào trong vấn đề Biển Đông :
« Nga tìm cách bán vũ khí cho cả Trung Quốc lẫn Việt Nam. Trong bốn năm qua, Việt Nam là nước nhập khẩu vũ khí lớn thứ tám của thế giới. Nga cung cấp hơn 90% lượng vũ khí nhập khẩu của Việt Nam. Hà Nội là một cầu nối cho Mátxcơva vào vùng Đông Nam Á, nhưng Nga lại cần bán năng lượng cho Trung Quốc.
Mátxcơva rõ ràng là đang phải đối mặt với những căng thẳng nẩy sinh từ những cố gắng để duy trì quan hệ tốt với cả Bắc Kinh lẫn Hà Nội. Thế nhưng Hà Nội không cố kéo Nga về phía mình mà chỉ tìm cách tận dụng căng thẳng Nga-Trung để giành lợi thế về mình. »
Tóm lại cần phải chờ xem là cuộc tập trận Hải Quân chung với Nga mà Trung Quốc đang quảng cáo sẽ được tiến hành như thế nào thì mới hiểu rõ thêm về sự can dự của Nga vào Biển Đông, trung lập như Mátxcơva luôn tuyên bố, hay đồng tình với Trung Quốc như Bắc Kinh cố cho thấy khi đưa Nga vào danh sách các nước gọi là ủng hộ lập trường Biển Đông của Trung Quốc.
Trung Cộng- một xã hội không lối thoát!
“Gió lành có biết chữ đâu,
Cớ sao trang sách trước sau lật nhìn?”
Xu Jun, một nhà thơ uyên bác vào thế kỷ thứ 18 của Trung Quốc, đã làm hai câu thơ nổi tiếng trên khi thấy gió thổi lật sách của ông lên. Thật không ngờ, hai câu thơ vô thuởng vô phạt đó lại khiến ông bị triều đình nhà Thanh đem đi xử trảm vào năm 1730 vì cho rằng ông có ý ca ngợi Minh triều văn hiến bởi chữ “lành” đồng âm đồng nghĩa với chữ “minh” trong tiếng Hán. Triều Thanh dù đã cai trị cả Trung nguyên từ lâu (1645- 1911) nhưng vẫn mang hoài mặc cảm là hoàn toàn nhờ dùng võ lực mọi rợ tàn bạo bức hại tiêu diệt triều Minh mà có thiên hạ nên không muốn ai nhắc đến chữ “Minh” nữa; ngoài ra, Triều Thanh sợ muôn dân nhớ đến nhà Minh vùng lên tạo phản đánh đuổi man di mọi rợ dù rằng nền Hán học của triều trước đã được triều Thanh duy trì để bình ổn phát triển. Những nhà thơ có chung số phận như Xu Jun thì không sao đếm cho hết dưới thời triều nhà Thanh. Nổi ám ảnh sẽ bị dân Hán vùng lên mãi mãi đè nặng lên triều đình Mãn Thanh cho đến ngày sụp đổ.
Triều Mãn Thanh, cũng giống như mọi triều đại phong kiến trung ương tập quyền khác ở Trung Quốc, rất chật vật để duy trì quyền uy tối thuợng của triều đình trên toàn lãnh thổ rộng lớn. Một nhóm nhỏ người Mãn mà lại cố đi cai trị toàn bộ dân Hán chất chứa căm phẩn thì quá rõ là chuyện khó làm. Những cuộc nổi loạn của dân Hán, thuờng là theo lời kiêu gọi của nhân sĩ trí thức lúc nào cũng đe dọa cho quyền uy của triều đình Mãn Thanh trong suốt thể kỷ thứ 19. Và đương nhiên, đến năm 1911, cách mạng của người dân Hán cũng đã xóa bỏ uy quyền của triều đình Mãn Thanh, dẫn đến việc nước Cộng Hòa Trung Hoa ra đời. Chính thể non trẻ này lại nhanh chóng bị chia cắt với nhiều sứ quân cho đến khi Cộng Sản đánh bại Trung Hoa Dân Quốc thiết lập ra Trung Cộng năm 1949.
Ám ảnh bị sụp đổ đang gia tăng mạnh khi Chủ Tịch Tập Cận Bình tăng cường kiểm soát quyền lực trung uơng và diệt trừ hối lộ, vốn đã nảy nở bè phái sâu rộng trong chế độ sau bao năm phát triển kinh tế theo đường lối tư bản. Nhìn bề ngoài, họ Tập dường như đang nắm được tình thế. Giới quan sát thuờng thừa nhận họ Tập có quyền uy không thua gì chủ tịch Mao Trạch Đông. Bằng chứng quá hiển nhiên, họ Tập như một minh quân, đang trừng trị hối lộ quan tham; nhưng trên thực tế, họ Tập đang phải đối phó với một lực lượng kẻ thù đầy thế lực binh quyền ngày một nhiều hơn, đông hơn và ẩn sâu trong chế độ rất khó nhận ra hơn.
Kể từ năm 2012, Ủy Ban Nội Chính Trung Ương, cơ quan có quyền hành thanh trừng bài trừ tham nhũng cao nhất của Cộng đảng đã thanh trừng hàng trăm ngàn các viên chức có thế lực. Cuộc thanh trừng sẽ còn tiếp tục diễn ra ở mọi ban ngành của chế độ cho đến kỳ họp đại hội của Cộng đảng lần thứ 19 diễn ra vào năm 2017. Bằng cách này, họ Tập có thể loại bỏ mọi thế lực đe dọa đến quyền uy của ông, và dường như, với bản chất độc tài chuyên chế mà đã có lần thể hiện rõ vào trước năm 1978 (ý nói thời Cách Mạng Văn Hóa của Mao), chế độ chuyên chính của Cộng đảng thuờng thích hợp tạo dựng quyền uy tối thuợng cho một cá nhân để rồi các chính sách đem đến thảm họa sai lầm kinh khiếp từ đó mà phát sinh.
Ngày nay, thông qua họ Tập, người ta có thể thấy rõ chế độ chuyên chính Cộng sản đó không thể nào có thể đưa Trung Quốc thoát khỏi khủng hoảng kinh tế, trong đó có việc đầu tư quá trớn bừa bãi vào công nghiệp nặng và sự bùng phát nợ nần không thắng lại nổi của các đại công ty quốc doanh hay doanh nghiệp nhà nước. Giới lãnh đạo chóp bu của Trung Cộng chẳng biết làm gì hơn ngoài lúng túng lo lắng hoang mang đến cực độ để rồi cố bưng bít – kể từ tháng Hai năm nay, truyền thông ở Trung Cộng bị kiểm duyệt, kiểm soát gắt gao chưa từng có. Hành động bóp chẹt truyền thông tối đa của Bắc Kinh càng thể hiện rõ đấu đá bên trong nội bộ Trung Cộng hiện nay gay gắt ác liệt hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân đàn áp báo chí truyền thông:
Trước kỳ họp đại hội của Cộng đảng định kỳ hàng năm, họ Tập đã viếng thăm ba cơ quan báo chí truyền thông của đảng. Trong thời gian này, Tập được tán dương lên đến mây xanh, báo chí truyền thông thề trung thành với họ Tập. Gần đây, họ Tập đã tự khẳng định: “Tập là đảng, đảng là Tập.” Báo chí phải là công cụ của đảng thì mới đúng lập trường tư tưởng. Chỉ trong vài ngày sau đó, giới lãnh đạo ngành báo chí của Trung Cộng bị điều tra tham nhũng. Ý muốn của họ Tập đã quá rõ, đó là giới truyền thông phải trung thành tuyệt đối đối với ông, cho dù các cơ quan này đã từ lâu cũng chỉ vì đảng mà tuyên truyền viết láo.
Mặc dù vậy, người ta vẫn thấy dấu hiệu phản kháng mạnh mẻ từ giới truyền thông của Nhà-nước. Hàng loạt các tổng ban biên tập, chủ bút của giới truyền thông Nhà nước từ chức để phản đối. Bên lề cuộc họp định kỳ của Cộng đảng, Caixin, một tạp chí chuyên về tài chánh đã bị kiểm duyệt xóa bỏ ấn bản khi cho đăng một cuộc phỏng vấn mà trong đó, một ùy viên kêu gọi nới rộng kiểm soát báo chí. Caixin đã loan báo thừa nhận trong ấn bản kế là ấn bản trước đó đã bị cấm cho đăng.
Bên cạnh những sự kiện hiếm hoi cho thấy báo chí của Cộng đảng phản kháng giới lãnh đạo, Bắc Kinh dường như rất nóng nảy bồn chồn hoang man bực tức trước những lỗi nhỏ tình cờ vô phạt vô thưởng của giới truyền thông Nhà nước. Vào tháng Ba, một tờ báo tại chi bộ của Cộng đảng ở Quảng Đông, đã đăng trên trang nhất với hai tựa đề lớn nổi bật. Một tựa đề lững lơ liên quan đến họ Tập thăm viếng các cơ quan truyền thông của Cộng đảng, tạm dịch như sau: ” Báo chí truyền thông chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình”, phía dưới tựa đề này là tấm hình chụp cảnh thân nhân của một chính trị gia đem hài cốt người này ra biển với tựa đề lớn thứ hai, tạm dịch như sau: ” Linh hồn an nghĩ ” –
Thế nhưng do lối viết sắp đặt theo chiều dọc theo thói quen viết chữ Hán thời xưa, hai tựa đề này đọc theo chiều dọc, không phải theo chiều ngang như văn tự Tây phương lại thành câu có nghĩa là : ” Linh hồn báo chí truyền thông chết đi (an nghĩ) chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình ( “chết đi” đồng nghĩa với “an nghĩ” nhưng thiếu trịnh trọng lịch sự) Xin coi hình chụp lại dưới đây, đóng trong khung xanh:
Thế nhưng do lối viết sắp đặt theo chiều dọc theo thói quen viết chữ Hán thời xưa, hai tựa đề này đọc theo chiều dọc, không phải theo chiều ngang như văn tự Tây phương lại thành câu có nghĩa là : ” Linh hồn báo chí truyền thông chết đi (an nghĩ) chỉ vì phải biết còn đảng là còn mình ( “chết đi” đồng nghĩa với “an nghĩ” nhưng thiếu trịnh trọng lịch sự) Xin coi hình chụp lại dưới đây, đóng trong khung xanh:
Một thí dụ khác chẳng hạn, Tân Hoa Xã có một bài báo đánh máy bị lỗi cho nên thay vì là ca ngợi họ Tập lên tận chân mây với tựa đề: ” Lãnh đạo CAO CẢ của Trung Quốc” lại đánh máy bị trật in ra thành ” lãnh đạo CUỐI CÙNG của Trung Quốc” do “cao cả” và “cuối cùng” đều cùng âm “zui” trong tiếng Hán ( “zuigao” – cao cả thành “zuihou”- cuối cùng.)
Trung Cộng dường như hiểu rõ nguyên tắc bạo lực của Cộng Sản: “Nơi nào có đàn áp, nơi đó có đấu tranh”. Đối với thế giới bên ngoài, thanh trừng đấu đá đang diễn ra ở thuợng tầng lãnh đạo tại Trung Cộng không phải là không có cơ sở. Cả ngàn năm phong kiến, lợi dụng cách chơi chữ đồng âm, các âm mưu lật đổ chính biến dành ngôi đều bắt đầu từ những bài hát du ca trẻ nhỏ ngoài đồng, những câu chuyện ngụ ngôn, châm biếm, hay sấm truyền nhằm ám chỉ sâu xa thế sự. Những mẫu chuyện hay sấm truyền này cũng thường được chiết tự, ghép tự để thông hiểu những điều bí mật khác trong giới sĩ phu hay trong phe tạo phản.
Với sự lập đi lập lại nhiều lần trong lịch sử như vậy, các triều đại phong kiến tại Trung Quốc, nhất là những triều đại đang lung lay, đều ráng chém giết thẳng tay ở bất cứ mọi nơi những ai rao truyền sấm ký, bài hát đồng dao cho con trẻ, có ngầm ý sâu sa báo trước ngày tàn của những triều đại này. Dưới chế độ phong kiến, số nhà văn hay nhà thơ bị tội phạm thuợng khi quân hay kị húy hoặc có ý báo trước điềm gỡ dù chỉ là hiểu lầm hay vô tình rồi đem đi xử chém như Xu Jun chẳng hạn thì nhiều vô kể. Phong kiến tuy đã chết đi nhưng tập quán tàn bạo độc tài thì còn tồn tại. Năm 1965, một bồi bút của Mao viết bài đấu tố một vở kịch nổi tiếng khơi màn cho Cách Mạng Văn Hóa để Mao loại hết các đối thủ chính trị. Đài Loan hai năm sau, Bo Yang, một nhà văn danh tiếng bị bắt giam cầm cả mười năm vì ông này dịch truyện tranh hoạt họa thủy thủ Popeye sau có vẻ giống như chọc quê Tưởng Giới Thạch bị thua phải chạy ra đảo Đài Loan. Cho nên, lý do Họ Tập bóp chặt báo chí vào ngày hôm nay ở Trung Cộng cũng chẳng có lạ lẫm gì nếu nhìn lại lịch sử.
“Giấy thì làm sao giấu được lửa”: Lộ ra phản kháng bất ngờ hiếm thấy:
Đối với giới lãnh đạo Trung Cộng, họ không cách gì có thể nhận ra được lỗi lầm trên truyền thông làm chế độ mất mặt là hoàn toàn tình cờ hay thật sự cố ý. Sự trừng phạt từ Trung Ương trước những sai sót dù rất nhỏ của truyền thông ngày mỗi nặng nề cho thấy giới lãnh đạo Trung Cộng đang muốn đè bẹp những thế lực ngầm nhưng rất mạnh đứng đằng sau chứ không phải cố tình đi bơi móc so đo với một vài ký giả quèn chỉ muốn bày tỏ bực tức phẩn nộ trước nhiểu nhương xã hội.
“Thà là giết lầm hơn bỏ sót”, xét xử oan một người vì lầm tưởng người này là đối thủ chính trị không có nghĩa là người kế khi bị xét xử sẽ bị oan. Trong lúc Cộng đảng đang họp thì một lá thư yêu cầu họ Tập từ chức công khai trên mạng vốn luôn được chế độ kiểm soát chặt chẽ. Những người kêu gọi họ Tập từ chức còn tự nhận mình trung thành với Cộng đảng mới là ghê, lại chỉ trích họ Tập làm Trung Cộng đổ vỡ toàn diện từ kinh tế đến môi trường cũng như khiến nội bộ Cộng đảng bị rối loạn phân liệt. Lá thư này đương nhiên là bị tháo văng ra khỏi mạng thiệt nhanh và cả chục người dây dưa với vụ việc này điều bị bắt để điều tra xét hỏi cho rõ ngọn nguồn – bắt bớ vẫn còn đang tiếp diễn…
Trong lúc cần phải đi hỏi ông trời ai là tác giả thật sự của lá thư kêu gọi họ Tâp từ chức, thì một điều rõ như ban ngày là phải có thế lực hậu thuẫn thì lá thư động trời này mới có thể đăng tải được trên mạng truyền thông của Nhà nước. Lá thư này không hề kêu gọi dân chủ, lại ca ngợi vai trò lãnh đạo tập thể của Bộ Chính Trị Cộng đảng thì đã quá rõ lá thư này phải được những kẻ thật sự nằm trong giới lãnh đạo chóp bu của Cộng đảng, nhưng nay đã mất dần tiếng nói và ảnh huởng bởi do họ Tập giới hạn quyền uy của các ủy viên bộ Chính Trị – vốn rất mạnh sau khi Đặng Tiểu Bình lên nắm quyền vào năm 1978, tạo ra đường lối lãnh đạo tập thể chung trong nội bộ Trung Cộng.
Thế lực tung lá thư này trên mạng dường như thách thức công khai quyền uy của họ Tập và muốn cho mọi người thấy sau khi đã hơn ba năm thanh trừng tơi bời hoa lá nhưng vẫn không bứng được thế lực này ra khỏi quyền lực. Trước khi có lá thư này thì cũng có nhiều sự phản kháng thụ động chống lại họ Tập vì đặc quyền đặc lợi bị xâm phạm, thậm chí có nhiều dấu hiệu ngầm cho thấy có những hoạt động nhằm làm thủ tướng Trung Cộng bị mất mặt. Tuy nhiên, lá thư kêu gọi họ Tập từ chức vẫn là cú đấm thẳng vào uy quyền họ Tập công khai lần đầu tiên, không những chỉ trích lên án các chính sách của bè phái họ Tập mà còn thách thức cho mọi người xem là họ Tập làm gì được bọn người này để từ đó cho thấy quyền uy của họ Tập chẳng có gì đáng để phải sợ hãi cả …. Lá thư đòi họ Tập từ chức cho thấy bè phái chống đối họTập rõ ràng thật sự có tồn tại ở xứ sở này.
Bè phái đấu đá bên trong nội bộ Trung Cộng không bao giờ lộ rõ cho người thấy một cách dễ dàng. Và hiện tại, Bắc Kinh đang có chuẩn bị cho sự chuyển giao quyền lực vào năm tới. Cuộc họp đại hội Cộng đảng lần thứ 19 sẽ hé lộ thế lực kế thừa họ Tập với một danh sách ủy viên thuờng trực Bộ Chính Trị mới thay thế cho những kẻ cũ bị đá văng đi. Kể từ đại hội Cộng đảng lần thứ 9 năm 1969, những đảng viên bị đá té nhào xảy ra ở mọi cấp bậc trong đảng, từ trung ương lẫn địa phương. Các phe nhóm tranh dành tìm đủ cách gài người của mình vào các ghế trống trong bộ Chính Trị càng nhiều càng tốt, khiến họ Tập khó mà đặt để trở lại đàn em theo ý muốn của mình. Những ai muốn dành ghế trong nội bộ Cộng đảng thì cần phải hành động ngay từ bây giờ – và thất bại trong tranh dành quyền lực là một điều cần phải chấp nhận.
Bè phái của họ Tập cũng xuất phát từ chung một “chuồng” sói mưu mẹo đấu đá quyền lực như những bè phái khác bên trong nội bộ của Trung Cộng. Đàn em của Tập, những kẻ leo lên được đỉnh cao của quyền lực cũng nhờ vào đấu đá tranh dành thành công khi sát cánh chung với họ Tập, đương nhiên hiểu quá rõ mánh khóe khi đấu đá tranh dành quyền. Mấu chốt căn bản là làm thế nào để bôi nhọ và đạp văng những kẻ đang có ghế trong Bộ Chính Trị, đồng thời gầy dựng liên minh để hậu thuẩn phe cánh minh hay bản thân mình ngồi vào cài ghế trống đó. Bạc Hy Lai đã cố làm chuyện này trước đó nhưng bất thành. Trải qua kinh nghiệm và lúc nào cũng cảnh giác đề phòng, phe cánh họ Tập muốn bóp nát đối thủ của mình từ trong trứng nước bằng cách siết chặt giới truyền thông để các đối thủ của mình không có cơ hội nào hết trong việc sử dụng truyền thông tấn công bôi nhọ thành tích lãnh đạo giả tạo của phe cánh họ Tập. Thái độ nghi kỵ trù dập rộng khắp nội bộ của lãnh đạo Trung Cộng cho thấy quyền lực họ Tập đang bị đe dọa ngày một tăng lên đáng báo động.
Bối cảnh chính trị thông qua thành trừng giới truyền thông ở Trung Cộng:
Họ Tập không giấu diếm quyết tâm kiểm soát truyền thông tối đa, nhưng bàn tay sắt của ông đè lên báo chí truyền thông chỉ là phần nổi của những thanh trừng đang xảy ra trong nội Trung Cộng. Mục tiêu của họ Tập rất rõ ràng- lồng trong lời tuyên bố của ông:” trung thành tuyệt đối ” vào ông từ mọi ban ngành của chính phủ lẫn quân đội, từ mọi cấp đảng ủy địa phương hay trung ương. Tuy nhiên, sức phản kháng chống đối họ Tập không chỉ đến từ nội bộ chóp bu đấu đá tranh dành quyền lực bên trọng nội bộ Cộng đảng mà còn đến từ giới công nhân thợ thuyền đang và sẽ bị sa thải hàng loạt. Có thể nói “lòng trung thành tuyệt đối” từ mọi tầng lớp xã hội mà họ Tập đòi hỏi phải có cho bằng được quá hết sức cuồng vọng!
Thử hỏi tại sao phản kháng chống đối họ Tập lại nảy nở trong xứ sở Trung Cộng của ông? Đối với giới đảng viên quyền thế thì sự phản kháng chống đối họ Tập đến từ cả những người đang bị mất dần quyền lực cho phe cánh của họ Tập lẫn những kẻ có quyền thế nhờ đứng kế họ Tập nhưng đặc quyền đặc lợi thụ huởng lại không được nhiều như thuở trước nữa, tức là vào cái thời mà họ Tập chưa nắm quyền, còn rất dễ dàng nhiểu nhương hối lộ tham nhũng. Đương nhiên, giới làm báo chí truyền thông thì bực tức họ Tập ra mặt vì nay bị bịt miệng là luôn bị đe dọa . Đối với công nhân, thì chính họ Tập sa thải họ và làm nền kinh tế đời sống ngày một sống khó khăn hơn cho họ. Nói một cách ngắn gọn, một Trung Quốc phồn thịnh như trước kia đã không còn nữa dưới sự lãnh đạo của họ Tập.
Năm 1971, Albert O. Hirschman viết một bài tiểu luận với tựa đề “Exit, Voice, and Loyalty” tạm dịch theo nội dung của bài viết là “Di tản, Cải cách và Trung thành” trong đó đề cập rõ ràng hành động và tâm lý con người khi đối phó với sự suy đồi của xã hội như sau: Một số người sẽ tìm đủ tránh né hoàn cảnh sống đang suy đồi bằng cách đào thoát qua xã hội khác hoặc ngưng mọi hoạt động sinh hoạt kể cả kinh doanh của mình để chờ đợi tình hình xã hội tốt hơn (ở ẩn hay di tản). Một số khác thì lên tiếng chỉ trích và đòi hỏi cải cách thay đổi để cho tương lai đốt đẹp hơn (cải cách). Và nhóm người còn lại thì lại có quan điểm muốn tìm đủ cách loại bỏ mọi nguyên nhân làm cho suy đồi để xã hội quay về lại tốt đẹp giống như xưa trước khi bị suy đồi (trung thành hay bảo thủ)-
Ngăn cản cấm đoán con người hành động đối phó trước suy đồi của xã hội theo một trong ba cách đã liệt kê trên chỉ khiến con người phải phản ứng ồ ạt mạnh mẽ hơn bằng những cách còn lại. Thí dụ như cấm mọi người lên tiếng chỉ trích đòi hỏi cải cách để xã hội tốt đẹp hơn thì sự đào thoát hay ở ẩn của con người ra khỏi xã hội đó càng gia tăng. Đối với họ Tập thì ông nghĩ rằng tạo ra một thể chế bảo thủ, buộc mọi người phải bảo thủ trung thành và ngăn cấm chỉ trích đòi hỏi cải cách hay đào thoát ở ẩn là điều tốt nhất.
Trung Cộng ngày nay, tìm cách di tản đào thoát ra khỏi xã hội này bị ngăn cấm giới hạn triệt để bởi họ Tập. Họ Tập đã tìm đủ cách khẳng định không ai có thể thoát ra khỏi hệ xã hội và hệ thống chính trị hiện nay tại Trung Cộng. Năm 2014, Bắc Kinh đẩy mạnh hai chiến dịch: “Săn sói” và “Bủa lưới ” – nhằm bắt hết từ con người đến tài sản mọi phần tử muốn đào thoát ra khỏi Trung Cộng. Hai chiến dịch này chỉ có thể thật sự hữu hiệu khi mà Trung Cộng cải cách hệ thống ngân hàng của họ.
Cộng đồng người Hoa tại hải ngoại, vốn là hậu phương quá lớn cho những kẻ tỵ nạn di tản khỏi Trung Cộng nay tràn ngập an ninh mật vụ của Trung Cộng, khiến không ai muốn nói chuyện với ai vì sợ lò rỉ tin tức. An ninh mật vụ của Trung Cộng có mặt khắp Đông Nam Á và thế giới. Hai vụ bắt cóc người Hoa ở Thái Lan chẳng hạn, và nếu như không lầm, một vụ giết một người Hoa đào tỵ ở Hoa Kỳ điều do an ninh mật vụ của trung Cộng tiến hành. Nếu an ninh mật vụ Trung Cộng không thể làm được gì đối với những người đã đào tỵ an toàn, thì Trung Cộng thẳng tay trù dập, bắt bớ hành hạ thân nhân bà con còn sót lại của những người này ở tại quê nhà.
Họ Tập cũng khẳng định cho thấy mọi hình thức phản kháng bất bạo động, vốn rất phổ biến và thành công ở các nước Cộng sản Đông Âu vào thời Xô-viết chiến tranh lạnh, cũng bị chính quyền bóp nát thẳng tay. Nếu các viên chức chính phủ chậm chạp trong việc cho tiến hành điều tra chống tham nhũng vì sợ trả thù, Bắc Kinh cũng thanh tra và thanh trừng tối đa các viên chức này. Tập Cận Bình thật sự thành công trong việc làm cho mọi người nhận ra Trung Cộng là một xã hội không lối thoát- “Thuận Tập thì sống, nghịch Tập thì chết !” Mọi bất mãn đối với chính quyền chỉ dẫn đến họa sát thân mà thôi.
Nói trắng ra, họ Tập đã thắt chặt kiểm soát của chính phủ không những chỉ trên phương tiện truyền thông Nhà nước mà còn khống chế cả bộ máy chính trị tuyên truyền điều khiển hệ thống truyền thông, loại bỏ mọi khả năng phản đối hay khiếu nại chính quyền. Ngoài ra, mọi luật sư đoàn hay các tổ chức phi chính phủ điều bị đình chỉ hoạt động. Đương nhiên, mọi cấp chính quyền, mọi cấp đảng ủy điều bị thanh trừng như đang thấy.
Nếu thật sự là như vậy, có nghĩa là bè phái họ Tập nỗ lực bóp nát mọi đối kháng tối đa, vậy thì tại sao đối kháng vẫn còn?
Sai lầm ở chỗ, có lẽ là họ Tập muốn xóa bỏ quyền lực của toàn bộ các nhân vật trong Bộ Chính Trị của Cộng đảng mà gom hết vào trong tay mình thay vì dựa vào sự lãnh đạo của nhóm người này để điều hành xã hội. “Lãnh đạo tập thể” không có nghĩa đơn giản là thỏa hiệp với các bè phái khác trong nội bộ Cộng đảng khi điều hành, mà còn là sự dàn xếp khôn khéo để quyền lực của Đặng Tiểu Bình trong nội bộ được gia tăng củng cố. Họ Đặng, cha đẻ của cải cách ở Trung Cộng, nhận ra rằng để có thể được yên ổn điều hành đất nước, ông ta cần sự ủng hộp từ cả hai phe bảo thủ lẫn phe cải cách. Họ Đặng khéo léo đặt để họ ở những vị trí để họ có tiếng nói khi bàn thảo chính sách, cũng nhưng có thể giúp họ Đặng khi cần hoặc vẫn có thể ngồi ngoài im lặng an toàn nếu tiếng nói bị bất lợi.
Nói trắng ra, họ Đặng biết cách hợp tác với đối thủ chính trị của mình và tạo ra một sự kính trọng (mình) sâu sắc từ trong lòng các đối thủ- nhưng họ Tập thì không có khả năng đó. Phe chống đối nào cũng chỉ muốn ăn tươi nuốt sống họ Tập cho bằng được. Không có dấu hiệu gì cho thấy sẽ có thoả hiệp hợp tác giữa các phe nhóm trong nội bộ lãnh đạo Trung Cộng hiện nay như thời của họ Đặng và điều này chỉ khiến các bè nhóm đối kháng rắp tâm tạo phản trong nội bộ Trung Cộng ngày càng nhiều thêm ra mà thôi.
Không thể hợp tác để tồn tại, không thể thoát khỏi sự truy đuổi của thể chế, các đảng viên Trung Cộng chỉ còn có cách liên kết nhau chống họ Tập để tìm đường sống. Ngồi đó mà trông chờ vào sự nhân từ của Bắc Kinh thì thì chẳng khác nào ngồi trông chờ cát sẽ hóa ra vàng!
Họ Tập muốn các đảng viên không còn đường lựa chọn ngoại trừ trung thành tuyệt đối vào ông- điều này còn khó cả hơn lên trời vì họ Tập có thể thành công bít đường chắn lối khiến không ai có thể có lối thoát nhưng ông lại thất bại trong việc dàn xếp bất mãn. Điều này chỉ khiến bè phái của ông sẽ phải đương đầu với đối kháng mạnh mẽ vào đại hội Cộng đảng lần thứ 19 sắp tới đây. Những bất mạn dễ thấy ngoài xã hội như công nhân biểu tình, hay giới báo chí phóng viên chỉ trích sẽ không nguy hiểm đối với họ Tập bằng sự phản kháng đang lớn mạnh bên trong nội bộ Cộng đảng- chỉ toàn những kẻ có binh quyền thế lực- lại tình cờ được hậu thuẫn của dư luận xã hội chất chứa quá nhiều bất mãn lên họ Tập bao nhiêu lâu nay.
Thử thách lớn của họ Tập là phải đối phó với nền kinh tế ốm yếu lâm vào khủng hoảng- chính ảo vọng thâu tóm quyền lực vào một mối trong lúc quyết định quốc sách là nguyên do tạo ra đối kháng chia rẽ rạn nứt trong nội bộ ngày một thêm trầm trọng. Những nhóm đối kháng mới hình thành rắp tâm tạo phản sẽ còn hung hiểm hơn những nhóm bè phái có trước khi họ Tập nắm quyền. Và nếu như họ Tập thất bại trong việc “dọn dẹp” sạch sẽ mọi bè nhóm rắp tâm tạo phản chống ông trong nội bộ Cộng đảng, một điều gần như không thể nào thực hiện nổi trước tình thế hiện nay, thì hệ quả chính quyền trung ương bị rối loạn và mất quyền kiểm soát là điều đương nhiên. Rồi cũng sẽ giống như thời nhà Thanh khi mất quyền kiểm soát, Trung Quốc lại phải trải qua cả chục năm loạn lạc mới có thể phục hồi lại chính quyền trung ương.
Tác giả: Thomas Vien Nguyễn Trọng Dân lược dịch
—————————————————————–
1. Nguồn: www.stratfor.com
2. Thomas Vien có bằng cử nhân kinh tế và cao học về Chính trị Kinh doanh tại đại học Texas A&M, vốn được thành lập từ những năm 1870 và được coi là đại học lớn đứng hàng thứ tư tại Hoa Kỳ. Ông được coi là một bình luận gia sắc sảo về các đề tài chính trị kinh tế của Đông Nam Á. Ông cũng rất giởi về tiếng Hán và hiện đang làm việc cho Stratfor. Strattfor là một hãng thu thập tin tức tình báo tư nhân có trụ sở tại Austin, Texas và được thành lập từ năm 1996. Cộng sự với Strattfor là hàng loạt các chiến lược gia, bình luận gia rất cứng cựa trên nhiều lãnh vực phức tạp từ kinh tế, chính trị và xã hội.
Lối viết của Thomas Vien rất dễ hiểu, chi tiết nhưng lúc nào cũng ẩn ý sâu xa .
(Theo nguyên thi của nhà thơ Xu Jun (Từ Tuấn) thì chữ “lành” ám chỉ nhà Thanh (thanh phong) nhưng vì người dịch lại thích “Minh” phong xứng với chữ “lật” trong câu thơ lục bát phóng tác thứ hai nên đổi lại là ám chỉ chữ “Minh” cho đúng ý riêng của người dịch )
Nga-Trung: Thế lực bên ngoài không được can thiệp vào Biển Đông
Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov và đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị họp báo chung tại Matxcơva ngày 18/04/2016.REUTERS/Maxim Zmeyev
Trong chuyến công du Bắc Kinh, ngày 29/04/2016, trước báo giới, ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị đã đồng loạt lên tiếng tố cáo "sự can thiệp" từ bên ngoài vào Biển Đông và bán đảo Triều Tiên.
Theo hãng tin AP, phát biểu về tình hình Biển Đông, nơi mà Trung Quốc tuyên bố có chủ quyền trên hầu hết khu vực, ngoại trưởng Lavrov nói rằng các thế lực bên ngoài không nên can thiệp vào, nhằm ám chỉ tới Hoa Kỳ, quốc gia luôn phản đối những đòi hỏi của Bắc Kinh.
Còn ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh : Chỉ có các quốc gia có tranh chấp trực tiếp mới tìm ra được giải pháp hòa bình bằng con đường đàm phán. Một lần nữa, ông khẳng định : « Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là những quốc gia nằm ngoài khu vực Biển Đông, nên đóng một vai trò xây dựng trong việc duy trì hòa bình và ổn định, chứ không nên khiến tình hình trở nên hỗn loạn hơn ».
Hiện đang bị lên án vì những hành động gây hấn và những công trình xây dựng đảo nhân tạo, phi đạo, hải cảng và trạm radar tại vùng Biển Đông, Trung Quốc tìm sự ủng hộ của Nga để chống lại Hoa Kỳ cũng như các nước có tranh chấp, đặc biệt là Philippines, khi quốc gia này đã đưa vụ việc lên Tòa Án Trọng Tài quốc tế La Haye.
Tranh thủ sự ủng hộ của Nga, Trung Quốc còn cố quảng bá về cái mà quốc gia này gọi là một « bản thỏa thuận chung » mới đạt được với Brunei, Cam Bốt và Lào để khẳng định Biển Đông cũng không phải là vấn đề chung của toàn khối ASEAN.
Về tình hình bán đảo Triều Tiên, cả Nga và Trung Quốc đều yêu cầu Hoa Kỳ từ bỏ việc triển khai hệ thống phòng chống tên lửa THAAD tại Hàn Quốc, nhằm đối phó với những động thái ngày một hung hăng của Bắc Triều Tiên, thông qua những vụ thử tên lửa và hạt nhân trong thời gian gần đây.
Ngoại trưởng Vương Nghị cảnh cáo : « Dự án này vượt quá những nhu cầu đảm bảo an ninh của các nước có liên quan. Nếu như hệ thống này vẫn được triển khai, điều đó sẽ gây những hậu quả trực tiếp đến các chiến lược an ninh của Trung Quốc và Nga. Ngoài ra, quyết định (triển khai hệ thống THAAD) không chỉ gây hại tới nghị quyết về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, mà còn đổ thêm dầu vào lửa, trong khi tình hình đã đủ căng thẳng tại đó ». Cuối cùng, đại diện ngoại giao của Trung Quốc yêu cầu Washington phải cân nhắc « những quan ngại chính đáng » của Bắc Kinh và Matxcơva.
Làm ăn với TQ: 'lòng tham và nỗi sợ'
- 1 tháng 8 2016
An ninh và an toàn nguyên tử
Cố vấn cho bà May, ông Nick Timothy, người nay là Chánh văn phòng Phủ thủ tướng, đã lên tiếng trước chuyến thăm Anh của ông Tập Cận Bình (10/2015), chất vấn chuyện để Trung Quốc đặt chân vào ngành điện nguyên tử Anh.Theo bà Carrie Gracie trong bài viết hôm 31/07, thì "mới tháng 10 năm ngoái, khi Thủ tướng David Cameron và Bộ trưởng Tài chính George Osborne chuẩn bị công bố hợp đồng Hinkley nhân chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình, ông Timothy đã lên tiếng phê phán mạnh thoả thuận này,"
Ông viết trên trang Conservativehome:
"Khi ông Tập đến London, hai chính phủ sẽ ký các thỏa thuận cho những tập đoàn nhà nước Trung Quốc cổ phần trong các nhà máy điện nguyên tử Anh, ở Hinkley Point, vùng Somerset và ở Sizewell, vùng Suffolk. Người ta tin rằng những thoả thuận này sẽ cho phép người Trung Quốc thiết kế và xây dựng cả lò phản ứng nguyên tử thứ ba tại Bradwell ở Essex.
"Các chuyên gia an ninh, mà ta hiểu là ở trong các cơ quan chính phủ cũng như bên ngoài, đang lo ngại rằng người Trung Quốc sẽ dùng vai trò của họ để gắn các điểm yếu vào hệ thống computer cho phép họ sau này có thể đóng sập cả nguồn sản xuất năng lượng Anh tùy theo ý thích.
"Những ai vốn nghĩ khả năng đó khó xảy ra thì nên biết tập đoàn năng lượng hạt nhân Trung Quốc (Chinese National Nuclear Corporation), một trong số các công ty liên quan đến các kế hoạch xây cất tại Anh, nói rõ trên trang web của họ rằng họ không chỉ có trách nhiệm 'tăng giá trị của tài sản quốc gia và phát triển xã hội', mà còn 'tăng cường quốc phòng'.
Bà Carrie Gracie cũng so sánh thái độ quá 'cởi mở' của chính phủ tiền nhiệm tại Anh với cách tiếp cận Trung Quốc cẩn trọng hơn của Đức.
Với Thủ tướng Anh vừa lên nhậm chức, bà Theresa May, câu hỏi là các lãnh đạo quốc tế khác "xử lý khó khăn ra sao" trong quan hệ với Trung Quốc.
Vì không có tầm vóc và vị thế như Hoa Kỳ, ví dụ gần hơn cho Anh học tập là các nước ngay gần.
Ví dụ như Thủ tướng Angela Merkel có các chuyến thăm Trung Quốc để giành hợp đồng lớn cho các tập đoàn Đức.
"Thủ tướng Đức Angela Merkel vừa đạt được việc có quan hệ gần gũi, nhiều lợi ích kinh tế với Bắc Kinh và cùng lúc lên tiếng mạnh lẽ hơn để bảo vệ quyền lợi của Đức, và cũng mạch lạc hơn khi đề cập đến các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc, việc Trung Quốc đàn áp nhân quyền và tự do ngôn luận."
"Còn với hai ông Cameron và Osborne, lãnh đạo Trung Quốc như đã quen rằng đối tác Anh luôn giữ kín khác biệt hai bên ở hậu trường, dù đó là chuyện Trung Quốc bán phá giá thép, chuyện Hong Kong, chuyện giam cầm các luật sư hay chuyện Biển Nam Trung Hoa."
'Tham lam và sợ hãi'
Nhà báo BBC cũng nhắc lại vấn đề lớn hơn trong quan hệ với Trung Quốc mà các nước Phương Tây và Úc phải giải quyết.Nhắc lại cuộc nói chuyện giữa Angela Merkel và Thủ tướng Úc khi đó, ông Tony Abbott hồi 2015, quan hệ với Trung Quốc được lãnh đạo Úc mô tả là "do lòng tham và nỗi sợ điều khiển".
Một mặt, Úc cần thị trường Trung Quốc, cần đầu tư Trung Quốc (lòng tham - greed), để có tăng trưởng kinh tế, cân bằng ngân sách.
Mặt khác, Úc cũng có nỗi sợ (fear) trước các thách thức an ninh từ Trung Quốc, theo Bộ Ngoại giao, cơ quan tình báo Úc nói với ông Abbott.
Công an Trung Quốc sang cả Úc để "săn cáo", tức là bắt mang về những người đào tẩu bị chính quyền truy nã.
Thái độ hung hăng của Trung Quốc trên các tuyến hàng hải ở Biển Nam Trung Hoa, nơi Trung Quốc xây các đảo nhân tạo để đòi chủ quyền lãnh hải, cũng làm Úc lo ngại.
Nhưng theo nhà báo BBC, vấn đề nói chung không chỉ của Úc là các nước làm ăn với Bắc Kinh sẽ phải nghiêng về bên 'lòng tham', hay 'nỗi sợ' nhiều hơn, hoặc tùy lúc nào, đối với Trung Quốc.
Được biết chính phủ của bà Theresa May cho hay họ sẽ đánh giá mọi góc độ trong dự án đầu tư của Trung Quốc vào nhà máy điện nguyên tử thông qua một đối tác Pháp và ra kết luận đầu mùa thu năm nay.
Xem thêm video:Nữ hoàng Anh đón Chủ tịch Tập.Video:Vì sao Anh - Trung nay hữu hảo?Trung Quốc: Nạn ăn thịt người và tội ác của Nhà nước ở Quảng Tây
Hồng vệ binh tấn công những "phần tử phản cách mạng" trong Cách Mạng Văn Hóa Trung Quốc.DR
Theo kết quả một cuộc điều tra tuyệt mật, chưa từng được công bố của một số lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng Cộng Sản Trung Quốc tiến hành từ năm 1983 đến năm 1988 về các vụ tàn sát và nạn ăn thịt người, chỉ tính riêng ở tỉnh Quảng Tây vào năm 1968, đã có 302 vụ và khoảng 150.000 cái chết bất thường.
Trong bài viết có tiêu đề « Cách Mạng Văn Hóa : nạn ăn thịt người và tội ác của Nhà nước Trung Quốc ở tỉnh Quảng Tây », Le Monde nhận định đặc trưng của Cách Mạng Văn Hóa Trung Quốc là « bạo lực trên diện rộng ».
Le Monde cho biết nhà sử học người Trung Quốc Tống Ủng Di (Song Yongyi), của Đại học California ở Los Angeles đang giám sát công tác xuất bản 36 tập các tài liệu lưu trữ nhà nước tuyệt mật chưa từng được công bố tại Trung Quốc về Cách mạng Văn Hóa ở tỉnh tự trị Quảng Tây. 13.000 trang tài liệu bằng tiếng Trung là kết quả cuộc điều tra mật của các lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng Cộng Sản Trung Quốc giai đoạn 1983-1988. Trong vòng 5 năm, 100.000 quan chức nhà nước các cấp đã được huy động để làm sáng tỏ các vụ tàn sát, đặc biệt là nạn ăn thịt đồng loại xảy ra tại tỉnh tự trị Quảng Tây năm 1968.
Trước đó, năm 1981, Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã thông qua một nghị quyết, lên án Cách Mạng Văn Hóa, gọi đó là một một thảm họa, quy trách nhiệm cho Mao Trạch Đông và « bè lũ bốn tên ». Sau khi Mao Trạch Đông qua đời, nhiều lãnh đạo bị cáo buộc là thành phần xét lại, bị cách chức và bị bắt.
Cuộc điều tra được Đảng Cộng Sản Trung Quốc tiến hành ở 40% khu vực nông thôn và 2/3 số các thành phố lớn nhất của tỉnh Quảng Tây. Theo kết luận cuộc điều tra này, có tổng cộng 302 vụ ăn thịt đồng loại và khoảng 150.000 cái chết bất thường tại Quảng Tây vào năm 1968.
Publicite, fin dans 13 secondes
Còn bản thân nhà nghiên cứu Tống Ủng Di, dựa trên cả kết quả của một nhà nghiên cứu khác, thì cho rằng của Đại học California ở Los Angeles đang giám sát công tác xuất bản 36 tập các tài liệu lưu trữ nhà nước tuyệt mật chưa từng được công bố tại Trung Quốc về Cách mạng Văn Hóa ở tỉnh tự trị Quảng Tây. 13.000 trang tài liệu bằng tiếng Trung là kết quả cuộc điều tra mật của các lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng Cộng Sản Trung Quốc giai đoạn 1983-1988. Trong vòng 5 năm, 100.000 quan chức nhà nước các cấp đã được huy động để làm sáng tỏ các vụ tàn sát, đặc biệt là nạn ăn thịt đồng loại xảy ra tại tỉnh tự trị Quảng Tây năm 1968.
Trước đó, năm 1981, Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã thông qua một nghị quyết, lên án Cách Mạng Văn Hóa, gọi đó là một một thảm họa, quy trách nhiệm cho Mao Trạch Đông và « bè lũ bốn tên ». Sau khi Mao Trạch Đông qua đời, nhiều lãnh đạo bị cáo buộc là thành phần xét lại, bị cách chức và bị bắt.
Cuộc điều tra được Đảng Cộng Sản Trung Quốc tiến hành ở 40% khu vực nông thôn và 2/3 số các thành phố lớn nhất của tỉnh Quảng Tây. Theo kết luận cuộc điều tra này, có tổng cộng 302 vụ ăn thịt đồng loại và khoảng 150.000 cái chết bất thường tại Quảng Tây vào năm 1968.
Publicite, fin dans 0 secondes
Còn bản thân nhà nghiên cứu Tống Ủng Di, dựa trên cả kết quả của một nhà nghiên cứu khác, thì cho rằng có tới 415 vụ ăn thịt đồng loại. Ông cho biết : « Các vụ ăn thịt đồng loại trong nạn đói nghiêm trọng 1958-1961 xuất phát từ các hành vi cá nhân, do người dân bị đói quá. Còn trong Cách Mạng Văn Hóa, nạn ăn thịt đồng loại là hệ quả trực tiếp của các phong trào diện rộng do nhà chức trách khơi dậy. Nhiều người bị giết hại một cách có chủ ý, tim, gan họ bị moi ra cho đám đông ăn. Một số người ăn vì tin là kẻ thù đáng bị vậy, còn một số người khác thì ăn vì tin là có thể kéo dài tuổi thọ.»
Cuộc điều tra còn cho thấy, ở một số quận, huyện, có những ngày, vài ngàn người dân được mời gọi tới tham gia vào các sự kiện chết chóc, rùng rợn quen thuộc kiểu này. Một người nào đó tên là Bàng, bị coi là « kẻ thù của giai cấp » đã bị chặt ra thành từng miếng nhỏ và vài trăm người đã ăn thịt ông này.
Ông Tống Ủng Di đánh giá là đây là tội ác của cả bộ máy nhà nước Trung Quốc vì nó được các ủy ban Cách Mạng, tức là bộ máy quyền lực mới được triển khai ở tất cả các cấp vào năm 1968 cổ vũ, khích lệ. Đây là năm đẫm máu nhất của cuộc Cách Mạng Văn Hóa. Các Ủy ban này phát động, tổ chức nhưng sau đó lại giấu nhẹm thông tin về các vụ ăn thịt đồng loại. Những kẻ xúi giục trực tiếp là những người đứng đầu các đơn vị dân quân tự vệ và thành viên của các đơn vị này.
Cuộc điều tra đã khiến 10 kẻ xúi giục trực tiếp các vụ ăn thịt đồng loại bị kết án tử hình nhưng nhà sử học Tống Ủng Di khẳng định các lãnh đạo Đảng và các sĩ quan quân đội thời đó vẫn được tự do, thậm chí còn được thăng chức. Ông gọi đó là chính sách « chuyển sang các việc khác, và không trừng phạt quá nhiều người ».
Ông Tống Ủng Di cho biết chính các quan chức cao cấp của Đảng Cộng Sản Trung Quốc hoặc gia đình họ khi đi sang phương Tây đã phổ biến các tài liệu liên quan đến cuộc điều tra vì họ không muốn quá khứ bị xóa nhòa, và giải pháp là gửi các tài liệu đó cho các thư viện phương Tây.
Le Monde nhận định là câu chuyện về Cách Mạng Văn Hóa là « câu chuyện lưu vong » mà tác giả là các nhà sử học Trung Quốc và nước ngoài viết nên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, dựa trên các tư liệu được phát tán một cách bấp bênh qua các kẽ hở tạm thời của cơ quan lưu trữ Trung Quốc, và dựa trên các nghiên cứu thực địa với nhiều nhân chứng lịch sử của một số nhà nghiên cứu, phóng viên và các nhà dựng phim tài liệu Trung Quốc. Những người này thường bị cấm xuất bản tại Trung Quốc và ở cả nước ngoài.
Mặc dù cha của Tập Cận Bình đã từng là thành viên bộ Chính Trị, một trong những nhà lãnh đạo theo đường lối cải cách và chủ trương tiến hành điều tra ở tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc dưới thời Tập Cận Bình lại không cởi mở về chủ đề Cách Mạng Văn Hóa. Le Monde nhận định rằng dưới một chế độ mà lịch sử bị xuyên tạc một cách vô liêm sỉ thì sự thật lịch sử là một thứ vũ khí mà Trung Quốc muốn kiểm soát. Tin rằng Đảng Cộng sản đang gặp nguy hiểm nên khi lên nhậm chức vào năm 2013, Tập Cận Bình đã xếp « sai lầm của Đảng » về Cách Mạng Văn Hóa vào danh sách « bảy chủ đề không được nhắc tới » và tuyên chiến với những cáo buộc về lịch sử, hay còn gọi « thuyết hư vô lịch sử ».
Và 50 năm sau khi nổ ra Cách Mạng Văn Hóa, dưới nhiều sức ép mạnh mẽ, báo chí Trung Quốc hầu như vẫn không nhắc nhở gì đến cuộc Cách Mạng này.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160801-nan-an-thit-dong-loai-va-toi-ac-cua-nha-nuoc-o-quang-tay
Truyền thông Trung Quốc phớt lờ Cách mạng Văn hóa
Công nhân quét dọn trước lăng Mao Trạch Đông tại Quảng trường Thiên An Môn, ngày 16/5/2016.
Báo chí nhà nước Trung Quốc gần như phớt lờ sự kiện 50 năm ngày xảy ra Cách mạng Văn hóa, trong khi các trao đổi trên mạng xã hội về ngày này đã bị xóa.
Khoảng 1,5 tới 1,8 triệu người đã thiệt mạng trong 10 năm sau khi Chủ tịch Mao Trạch Đông hồi năm 1966 huy động đội Hồng vệ Binh đi trấn áp các phần tử “tư sản” đã xâm nhập vào chính phủ và xã hội.
Ngoài ra, còn có khoảng 36 triệu người là nạn nhân của đợt thanh trừng chính trị cho tới khi ông Mao qua đời năm 1976.
Chính phủ hiện vẫn không cho thảo luận công khai về các sự kiện, dù Đảng Cộng sản Trung Quốc hồi năm 1981 từng đề cập tới giai đoạn này là “10 năm thảm họa”.
Tin cho hay, một số cuộc thảo luận về Cách mạng Văn hóa trên trang vi blog Weibo đã bị xóa.
Nhiều người bày tỏ quan ngại rằng một cuộc cách mạng tương tự có thể lại xảy ra trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình tiếp tục trấn áp các quan chức tham nhũng và tiếng nói bất đồng từ xã hội dân sự.
Một bình luận bị xóa viết: “Máu của Cách mạng Văn hóa vẫn chưa phai mờ; các thi thể vẫn còn ấm nóng. Phản bác những gì xảy ra trong Cách mạng Văn hóa vẫn là trách nhiệm của mọi công dân”.
Tờ Globe and Mail của Canada hôm nay đưa tin rằng các giáo sư và các tạp chí học thuật của Trung Quốc đầu tháng này đã nhận được thông báo cấm mọi cuộc thảo luận về Cách mạng Văn hóa.
Tuy nhiên, một số cơ quan truyền thông nhà nước của Trung Quốc đã đăng tải các bài viết đánh dấu ngày này.
Kênh truyền hình Pheonix hôm nay phát các cuộc phỏng vấn, trong đó hỏi các thanh niên họ sẽ dùng những từ gì để miêu tả Cách mạng Văn hóa.
Một số đã dùng những từ như “điên rồ”, “tai họa lớn”, “lý tưởng” và “xáo trộn”.
Theo AAP, SBS
http://www.voatiengviet.com/a/truyen-thong-trung-quoc-phot-lo-cach-mang-van-hoa/3332201.html
Khoảng 1,5 tới 1,8 triệu người đã thiệt mạng trong 10 năm sau khi Chủ tịch Mao Trạch Đông hồi năm 1966 huy động đội Hồng vệ Binh đi trấn áp các phần tử “tư sản” đã xâm nhập vào chính phủ và xã hội.
Ngoài ra, còn có khoảng 36 triệu người là nạn nhân của đợt thanh trừng chính trị cho tới khi ông Mao qua đời năm 1976.
Chính phủ hiện vẫn không cho thảo luận công khai về các sự kiện, dù Đảng Cộng sản Trung Quốc hồi năm 1981 từng đề cập tới giai đoạn này là “10 năm thảm họa”.
Tin cho hay, một số cuộc thảo luận về Cách mạng Văn hóa trên trang vi blog Weibo đã bị xóa.
Nhiều người bày tỏ quan ngại rằng một cuộc cách mạng tương tự có thể lại xảy ra trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình tiếp tục trấn áp các quan chức tham nhũng và tiếng nói bất đồng từ xã hội dân sự.
Một bình luận bị xóa viết: “Máu của Cách mạng Văn hóa vẫn chưa phai mờ; các thi thể vẫn còn ấm nóng. Phản bác những gì xảy ra trong Cách mạng Văn hóa vẫn là trách nhiệm của mọi công dân”.
Tờ Globe and Mail của Canada hôm nay đưa tin rằng các giáo sư và các tạp chí học thuật của Trung Quốc đầu tháng này đã nhận được thông báo cấm mọi cuộc thảo luận về Cách mạng Văn hóa.
Tuy nhiên, một số cơ quan truyền thông nhà nước của Trung Quốc đã đăng tải các bài viết đánh dấu ngày này.
Kênh truyền hình Pheonix hôm nay phát các cuộc phỏng vấn, trong đó hỏi các thanh niên họ sẽ dùng những từ gì để miêu tả Cách mạng Văn hóa.
Một số đã dùng những từ như “điên rồ”, “tai họa lớn”, “lý tưởng” và “xáo trộn”.
Theo AAP, SBS
http://www.voatiengviet.com/a/truyen-thong-trung-quoc-phot-lo-cach-mang-van-hoa/3332201.html
Nhìn lại Cách mạng Văn hóa TQ
- 9 tháng 5 2016
Một số hình ảnh lịch sử nhân kỷ niệm giai đoạn Cách mạng Văn hóa tàn khốc tại Trung Quốc.
BBC Cuốn Mao Tuyển là một công cụ tẩy não đầy quyền lực. Nó đảm bảo nội dung trong cuốn sách nhỏ này là tư tưởng thông suốt và loại bỏ mọi tư tưởng khác tại Trung Quốc. Cuốn Mao Tuyển bao gồm 427 câu trích dẫn Chủ tịch Mao Trạch Đông về 33 lĩnh vực khác nhau, từ Đảng Cộng sản, đấu tranh giai cấp tới chủ nghĩa xã hội, thanh niên, phụ nữa và nghệ thuật. Vào thời điểm cao trào, tất cả mọi người dân đều phải mang theo người một cuốn và những câu nói của Mao được dùng để khai mạc các buổi tuần thành, mit-tinh hay các lớp học.
BBC “Cách mạng không phải là một bữa tiệc, cũng không phải giống như viết những bài báo, hay vẽ những bức tranh; Nó không thể sang trọng, có tính giải trí hay dịu dàng. Cách mạng là một cuộc bạo loạn; nó là hành động bạo lực của một tầng lớp này để lật đổ một tầng lớp khác.” Đây là câu trích dẫn từ một bài viết của Mao hồi năm 1927, nhưng nó được dùng rộng rãi vượt ra ngoài ngữ cảnh của nó vào thời kỳ những năm đầu cuộc Cách mạng Văn hóa để lý giải cho bạo động chống lại những gì bị coi là phản cách mạng, kỷ thù giai cấp và "những thành phần xấu" khác.
AFP Giáo sư Lý Tiễn Lâm thuộc trường Đại học Tổng hợp Bắc Kinh đã chứng kiến cảnh xảy ra ở một trại cải tạo lao động năm 1968/69: “Mỗi sáng chúng tôi bị yêu cầu phải học thuộc lòng một câu trích dẫn của Chủ tịch Mao trước khi bắt đầu lao động cực nhọc. Bất cứ một nhân viên bảo vệ nào cũng có thể bắt bạn nhắc lại câu đó, nếu chỉ mắc một lỗi bạn có thể bị tát vào mặt hoặc có thể bị những hình phạt nặng nề hơn. Một giáo sư vật lý cao tuổi thường bị đánh thâm tím mặt mày vì ông không thể thuộc các câu trích dẫn này.” (Memories of the Cowshed, Lý Tiễn Lâm, 1998). Ảnh: công dân nghiên cứu Mao Tuyển năm 1971.
BBC Người ta ước tính là từ năm 1964 tới 1976, hơn 5 tỷ bản Mao Tuyển đã được in ra với hơn 40 thứ tiếng, và đây là ấn phẩm thịnh hành thứ hai trên thế giới sau Kinh Thánh. Nguyên soái Lâm Bưu đóng vai trò chủ chốt trong việc quảng bá cho Mao Tuyển như một cách thức để thực hiện chính tham vọng của mình. Mao Tuyển có lời tựa do Lâm Bưu viết và ông cũng thường được thấy tay cầm cuốn sách đỏ vẫy trước các cuộc mit-tinh tuần hành. Sau khi ông bị truất quyền năm 1971, nhiều người đã gạch bỏ tên Lâm Bưu ra khỏi Mao Tuyển để tỏ thái độ trung thành của mình.
BBC Huy hiệu là biểu tượng cho sự sùng bái cá nhân Mao Trạch Đông. Người ta cho là khoảng 2 tỷ chiếc huy hiệu Mao đã được sản xuất trong thời gian Cách mạng Văn hóa. “Tinh thần sôi sục bắt đầu nguội dần từ năm 1969 sau khi Mao nghe nói đã phản ứng trước một đợt bùng nổ sản xuất huy hiệu và nói ông cần nhôm để sản xuất phi cơ.”
BBC Những chiếc huy hiệu này được phổ biến rộng rãi nhất vào thời gian giữa năm 1967 và1969, khi tất cả mọi người (có “tính cách tốt”) đeo một chiếc để tỏ lòng trung thành với Mao - “Lãnh tụ vĩ đại”.
BBC Tinh thần sùng bái Mao còn vượt ra ngoài việc đeo huy hiệu và cầm Mao Tuyển. Trong các gia đình, lớp học, phòng họp, công sở và nhà máy là những tờ áp phích tuyên truyền, in hình Mao ở chính giữa. Dòng chữ bên dưới tấm áp phích này là: Kính chúc Chủ tịch Mao sống lâu.
BBC Bên dưới dòng chữ này là chữ "Trung Thành" và ba dòng chữ: Trung thành tuyệt đối với Lãnh tụ Vĩ đại Mao Trạch Đông Trung thành tuyệt đối với tư tưởng của Mao Trạch Đông Vĩ đại và Trung thành tuyệt đối với con đường cách mạng của Chủ tịch Mao.
BBCĐây là băng đỏ của tổ chức thanh niên thường được gọi là Hồng Vệ Binh. Tổ chức này được thành lập lúc đầu là ở các trường trung học và đại học ở Bắc Kinh vào mùa hè năm 1966 và sau đó nhanh chóng lan ra cả nước. Hồng Vệ Binh tự coi mình là những người bảo vệ Chủ tịch Mao và những người vô sản và là chiến sĩ chống lại tư sản.
Getty ImagesMao Trạch Đông ủng hộ Hồng Vệ Binh và gặp gỡ xem xét đội ngũ của họ tại các buổi mit-tinh tuần hành lớn - tổng cộng tám lần tại Quảng trường Thiên An Môn từ tháng Tám tới tháng 11 năm 1966. Tại một buổi như vậy, Mao đã hỏi một Hồng vệ binh thiếu niên người tặng ông tấm băng đỏ có mang tên cô là tên cô có nghĩa là gì. Cô nói: "Dịu dàng", Mao liền nói cô hãy là "Chiến đấu".
AFPĐược Mao khuyến khích, Hồng Vệ Binh đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức các cuộc tuần hành chống lại các viên chức, giáo viên, trí thức, những người bị gọi tư sản hay phản cách mạng hoặc kẻ thù truyền thống của nhà nước (địa chủ, nông dân nghèo và những nhà tư bản v.v.), bắt họ bỏ tù, tra tấn họ và kết quả là rất nhiều người bị chết.
Getty ImagesNhững tấm áp phích chữ lớn là các bài báo được viết trên những trang giấy lớn, còn được gọi là đại tự báo. Chúng được dùng như một cách để công khai vạch ra những hành vi bị đặt câu hỏi khi đảng cộng sản lên nắm quyền năm 1949. Vào giai đoạn Cách mạng Văn hóa tình trạng này lên tới mức điên rồ.
Getty ImagesÁp phích đầu tiên kiểu như vậy xuất hiện tháng Năm năm 1966. Do bảy giáo sư của trường Đại học Bắc Kinh viết, nó tấn công giới lãnh đạo đảng trong trường.
Other Những cuộc tụ tập quần chúng lớn được tổ chức để lên án những người bị xem là "trí thức tư sản" và "những kẻ thuần phục tư bản" hay những "phần tử xấu". Những người bị lên án bị bắt phải đeo trước ngực những tấm biển có viết tên họ bị gạch bỏ và phải đi diễu hành trên phố, đầu cúi gầm, tay chắp sau lưng trong khi những người xung quanh hô khẩu hiệu và họ bị chịu những hành động hạ nhân phẩm. Nhiều người bị hạ nhục đã tự sát.
BBCCuốn sách này được giáo sư Lý Tiễn Lâm viết năm 1998, mang tên “Memoir of the Cowshed” (tạm dịch: Hồi ký Chuồng bò), nó miêu tả trải nghiệm suýt chết của ông tại một trại cải tạo lao động từ năm 1968 tới 1969, sau khi ông bị coi là phản cách mạng. Đây là câu chuyện về lao động cực nhọc, nhịn đói, thẩm vấn, tra trấn và việc sống trong sợ hãi không ngừng. Ông nói về cuốn sách: “Nó đã được viết bằng máu và nước mắt, không phải vì sự thù hận hay mà với hy vọng rằng thảm họa đó sẽ là một tấm gương cho dân tộc chúng tôi, một sự nhắc nhở rằng chúng ta phải luôn cảnh giác mọi lúc và không bao giờ để sự điên rồ được lặp lại.”- BBCTrong thời gian Cách mạng Văn hóa, các trường đại học và trung học được điều hành giống như các doanh trại quân đội với thanh niên mang các trang thiết bị của binh lính khi đi tuần hành hay khi làm việc ngoài đồng.
AFP Cho tới năm 1968 trường học chưa trở lại bình thường và nhà máy không tuyển nhân công, Hồng vệ binh tranh đấu lẫn nhau và nó được Mao và những người thân cận với ông nhìn nhận là những kẻ gây rối. Thế là những hồng vệ binh này được gửi hàng loạt về vùng nông thân để tránh bât ổn xã hội trên diện rộng. Khoảng 16 triệu thanh niên tới vùng nông thôn làm việc nhà nông.
APVào ngày 1/6/1966, tờ Nhân dân Nhật báo in một bài Xã luận nói: "những suy nghĩ cũ, văn hóa cũ và tập quán cũ đã nhiễm độc người dân hàng ngàn năm phải bị phá bỏ". Sau này, "bốn cũ" trở thành mục tiêu tấn công của Hồng vệ binh. Ảnh: tượng tại một chùa Phật giáo bị đặt tựa tường khi Hồng vệ binh chuẩn bị phá "mê tín dị đoan cũ"
AP Một bức tượng Phật tại Chùa Linh Ẩn ở Hàng Châu, Trung Quốc bị dán các dòng chữ "Đả cựu" và "Kiến tân".
Getty Images Tháng 11/1966, hơn 200 Hồng Vệ Binh từ Bắc Kinh đã xông vào khu tổ hợp thờ Khổng tử ở tình Sơn Đông phá hủy di tích và hơn 100 ngàn cuốn sách.
Getty ImagesTừ năm 1966 - 1976, chỉ có tám vở opera và ballet cách mạng.
BBC Những chương trình biểu diễn này thường ca ngợi hành động của những chiến sĩ cách mạng chống lại kẻ thù. Bên cạnh hình ảnh các nhân vật là trích dẫn lời Mao Chủ tịch rằng nghệ thuật phải phục vụ nhân dân.
No comments:
Post a Comment