NHẠC SĨ TUẤN KHANH * LUẬT PHÁP
Luật pháp xói mòn
Wed, 01/13/2016 - 01:16 — tuankhanh
Chủ nhật vừa rồi (10 tháng 11/2016), có hàng ngàn người Hồng Kông xuống đường, yêu cầu chính quyền đặc khu phải có một cuộc điều tra khẩn thiết về việc một người bán sách bị mất tích. Ông Lee Bo, 65 tuổi, là một trong 5 người của nhà xuất bản Causeway Bay Books đột nhiên mất tích một cách lạ lùng từ tháng 10 vừa qua. Câu chuyện một công dân không có gì là nổi bật ấy, vắng mặt trong đời sống hàng ngày, lại đang là đề tài cho nhiều vụ bình luận của báo giới quốc tế, và cũng khiến cho mối quan hệ ngoại giao giữa Anh và Trung Quốc bất ngờ trở nên trầm trọng.
Chỉ là một người bán sách thôi mà? Nhưng tại sao lại trở nên lớn chuyện như vậy?
Theo lời tố cáo của các tổ chức nhân quyền tại Hồng Kông, thì Causeway Bay Books đang trong chiến dịch ấn hành các loại sách mà Bắc Kinh có vẻ không vui. Một trong những cuốn đó, nghe đồn đoán là nói về cuộc đời tình ái của ông Tập Cận Bình. Ngoài ra, tiêu đề của nhiều cuốn sách khác là những bình luận mang tính phản kháng, chỉ trích những vấn nạn của chính quyền Trung Quốc hiện nay.
Việc tìm kiếm ông Lee Bo bất ngờ bùng lên, sau khi có một bức fax từ đại lục chuyển về cho vợ con ông, nói rằng đừng tìm ông nữa, vì ông ta vẫn ổn. Tuy nhiên, giới luật sư và tranh đấu nhân quyền ở Hồng Kông nói rằng họ tin rằng Bắc Kinh đã bắt cóc ông Lee Bo và ép buộc ông phải viết lá thư đó.
Trong dòng người diễu hành qua trung tâm đặc khu Hồng Kông, người ta nhìn thấy biểu ngữ “Nếu luật pháp không còn, Hồng Kông có còn là Hồng Kông không?”. Rất nhiều người Hồng Kông nói rằng họ đã sống qua thời kỳ thượng tôn pháp luật, sự kiện đầy tính trấn áp và côn đồ này khiến ai nấy đều cảm thấy thương tổn và lo ngại cho tương lai Hồng Kông về sau, khi phải ngày càng gần với Trung Quốc.
Đó chỉ là một câu chuyện thoáng qua trong đời sống. Có lẽ sẽ mau quên trong tâm trí người Việt. Nhưng nếu để dừng lại, ngắm nghía câu chuyện đó như bài học của đời, thì quả là bất ngờ khi chúng ta nhận ra rằng thượng tôn pháp luật là lằn ranh cuối cùng, phân chia rõ đời sống văn minh và thế giới khuôn phép giả tạo của kẻ cầm quyền giỏi mị dân.
Một công dân bình thường của Hồng Kông bị mất tích vô cớ, đủ gây nên một sự phẫn nộ về xã hội bất an và nghi hoặc về tính liêm chính của chính quyền. Mọi tầng lớp hành chính, xã hội, tự pháp… đều lên tiếng và đòi làm rõ. Vậy ở Việt Nam, hàng trăm người chết lạ lùng trong các trại tạm giam, sau khi qua một đêm, thậm chí vài giờ với các công an viên điều tra, sẽ nói lên điều gì?
Theo VTV ngày 8 tháng 1/2016, dẫn lời ông Nguyễn Văn Bốn, Cục trưởng Cục Bồi thường nhà nước (Bộ Tư pháp) cho biết, tiền dự chi bồi thường oan sai trong năm 2015 đã vượt mức 100 tỷ đồng cho người bị hại, bất bất chấp 20 Bộ, ngành, 39 địa phương gửi báo cáo tổng kết 2015 hớn hở khẳng định rằng đã không hề để xảy ra vụ oan sai nào. Ấy vậy mà những vụ án oan khuất như Đỗ Đăng Dư, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén… vẫn bùng nổ, làm xáo động nhân tâm từ Bắc chí Nam. So với Hồng Kông, người Việt đang mất tích vô cớ, tù vô cớ, bị nhục hình vô cớ, và chết vô cớ trong tay từng chính quyền địa phương – chỉ riêng trong năm 2015 đã có 11 người chết vô cớ trong trại tạm giam được thông báo – sao mọi thứ cứ nhẹ nhàng như chuyện con bò được đưa vào lò sát sinh cho tô phở sáng.
Michael Davis, chuyên gia về vấn đề Luật Hồng Kông và Đại lục tại Đại Học Hồng Kông, nói với tờ Time rằng “pháp luật bị xói mòn, đó chính là điều người dân lo lắng nhất”. Michael Davis nhắc lại cuộc biểu tình dài 79 ngày, năm 2014, mà mục đích lớn nhất – cũng như nhục nhã nhất – là người dân nhắc chính quyền phải biết tuân thủ nơi pháp luật của mình bày ra, chứ không thể cai trị ngẫu hứng như những tên cướp trên hoang đảo. “Nếu một chính quyền tự cho mình quyền thao túng xã hội, thì lúc đó người dân trở thành luật pháp và tố cáo sự lạm dụng luật pháp”, Michael Davis nói.
Luật pháp xói mòn là như thế nào? Hãy nghe câu chuyện về bà Nguyễn Thị Tâm (sinh năm 1960), bị đưa ra xử TAND Bù Đăng, Bình Phước, đã quỳ xuống phiên tòa gào lên “Tôi bị oan, điều tra viên khi dựng hiện trường đã chỉ thẳng súng vào đầu tôi nói, nếu không ký, tao bắn…”. Nhưng thật ra bà Tâm không quỳ, bà bị điều tra viên Nguyễn Văn Huyên dùng gậy cao su đánh hơn 20 cái đánh vào ống quyển, rồi bắt quỳ xuống và đánh vào đùi, chân và bả vai nên bà không đứng lâu được nữa”. Bà Tâm bị cài đặt vào một vụ án là đánh người gây thương tích, điều tra viên đánh và đưa bút bắt ký vào giấy mà bà không biết đó là giấy tờ gì.
Đó có phải là luật pháp bị xói mòn không? Hay luật pháp trở thành công cụ của bóng đêm, của những kẽ quay về nhà biết cười và đùa với vợ con, nhưng quay ra thì nhe nanh múa vuốt với đồng bào mình?
Bà Tâm liều chết gào thét được giữa phiên tòa. Thật may mắn. Còn những ai đã chết trước khi được may mắn ra vành móng ngựa, sẽ cất tiếng thét của mình ở đâu? Những con người vô danh chịu nạn như bà Tâm, lại gợi nhớ chuyện ông Y Két Bdap (trú buôn Kmar, Ea Bhốk). Năm 2014, người đàn ông dân tộc thiểu số không rành tiếng Việt này, do bị nghi là ăn cắp bò bị công xã bắt đi, trói treo lên và dùng gậy đánh đến chết. Cho đến khi đi chôn, ông vẫn không được nói trọn vẹn tiếng Kinh rằng “tôi không phải là kẻ cắp”. Gia đình ông Y Két Bdap được Ủy ban xã đền mạng bằng 29 triệu đồng, chỉ bằng hơn phân nửa số tiền thưởng (50 triệu) cho việc tìm ra kẻ bắn một người Trung Quốc tại Đà Nẳng (ngày 26/11/2015).
Viết bao nhiêu cho đủ, những chuyện đã được đưa lên báo, và những chuyện mà người dân ngày ngày vẫn cầm những lá đơn, bạc phơ tóc, ngơ ngác chạy khắp ngõ công đường lúc này? Viết bao nhiêu cho đủ để đo cho đủ vực sâu của luật pháp bị xói mòn, mà chuyện xin lỗi, bồi thường… nhẹ nhàng như một chiếc nắp vung đậy vào nỗi niềm con người, che khuất mọi thứ đang sôi sùng sục?
Joshua Wong, nhà tranh đấu trẻ của Hồng Kông, năm nay đã bước sang tuổi 19, nói với Time rằng “Luật pháp không còn, Hồng Kông không còn là Hồng Kông nữa”. Hãy thử cùng tôi thay đổi chút trật tự chữ nghĩa trong câu nói trên: Hồng Kông đổi bằng Việt Nam. Bạn đã nhận ra điều gì chưa?
Tham khảo:
http://vtv.vn/van-de-hom-nay/tien-boi-thuong-oan-sai-trong-nam-2015-len-...
http://news.zing.vn/Cong-an-danh-chet-nghi-can-trom-bo-lanh-an-18-thang-...
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=237919339872775&set=a.1054796797...
Chỉ là một người bán sách thôi mà? Nhưng tại sao lại trở nên lớn chuyện như vậy?
Theo lời tố cáo của các tổ chức nhân quyền tại Hồng Kông, thì Causeway Bay Books đang trong chiến dịch ấn hành các loại sách mà Bắc Kinh có vẻ không vui. Một trong những cuốn đó, nghe đồn đoán là nói về cuộc đời tình ái của ông Tập Cận Bình. Ngoài ra, tiêu đề của nhiều cuốn sách khác là những bình luận mang tính phản kháng, chỉ trích những vấn nạn của chính quyền Trung Quốc hiện nay.
Việc tìm kiếm ông Lee Bo bất ngờ bùng lên, sau khi có một bức fax từ đại lục chuyển về cho vợ con ông, nói rằng đừng tìm ông nữa, vì ông ta vẫn ổn. Tuy nhiên, giới luật sư và tranh đấu nhân quyền ở Hồng Kông nói rằng họ tin rằng Bắc Kinh đã bắt cóc ông Lee Bo và ép buộc ông phải viết lá thư đó.
Trong dòng người diễu hành qua trung tâm đặc khu Hồng Kông, người ta nhìn thấy biểu ngữ “Nếu luật pháp không còn, Hồng Kông có còn là Hồng Kông không?”. Rất nhiều người Hồng Kông nói rằng họ đã sống qua thời kỳ thượng tôn pháp luật, sự kiện đầy tính trấn áp và côn đồ này khiến ai nấy đều cảm thấy thương tổn và lo ngại cho tương lai Hồng Kông về sau, khi phải ngày càng gần với Trung Quốc.
Đó chỉ là một câu chuyện thoáng qua trong đời sống. Có lẽ sẽ mau quên trong tâm trí người Việt. Nhưng nếu để dừng lại, ngắm nghía câu chuyện đó như bài học của đời, thì quả là bất ngờ khi chúng ta nhận ra rằng thượng tôn pháp luật là lằn ranh cuối cùng, phân chia rõ đời sống văn minh và thế giới khuôn phép giả tạo của kẻ cầm quyền giỏi mị dân.
Một công dân bình thường của Hồng Kông bị mất tích vô cớ, đủ gây nên một sự phẫn nộ về xã hội bất an và nghi hoặc về tính liêm chính của chính quyền. Mọi tầng lớp hành chính, xã hội, tự pháp… đều lên tiếng và đòi làm rõ. Vậy ở Việt Nam, hàng trăm người chết lạ lùng trong các trại tạm giam, sau khi qua một đêm, thậm chí vài giờ với các công an viên điều tra, sẽ nói lên điều gì?
Theo VTV ngày 8 tháng 1/2016, dẫn lời ông Nguyễn Văn Bốn, Cục trưởng Cục Bồi thường nhà nước (Bộ Tư pháp) cho biết, tiền dự chi bồi thường oan sai trong năm 2015 đã vượt mức 100 tỷ đồng cho người bị hại, bất bất chấp 20 Bộ, ngành, 39 địa phương gửi báo cáo tổng kết 2015 hớn hở khẳng định rằng đã không hề để xảy ra vụ oan sai nào. Ấy vậy mà những vụ án oan khuất như Đỗ Đăng Dư, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén… vẫn bùng nổ, làm xáo động nhân tâm từ Bắc chí Nam. So với Hồng Kông, người Việt đang mất tích vô cớ, tù vô cớ, bị nhục hình vô cớ, và chết vô cớ trong tay từng chính quyền địa phương – chỉ riêng trong năm 2015 đã có 11 người chết vô cớ trong trại tạm giam được thông báo – sao mọi thứ cứ nhẹ nhàng như chuyện con bò được đưa vào lò sát sinh cho tô phở sáng.
Michael Davis, chuyên gia về vấn đề Luật Hồng Kông và Đại lục tại Đại Học Hồng Kông, nói với tờ Time rằng “pháp luật bị xói mòn, đó chính là điều người dân lo lắng nhất”. Michael Davis nhắc lại cuộc biểu tình dài 79 ngày, năm 2014, mà mục đích lớn nhất – cũng như nhục nhã nhất – là người dân nhắc chính quyền phải biết tuân thủ nơi pháp luật của mình bày ra, chứ không thể cai trị ngẫu hứng như những tên cướp trên hoang đảo. “Nếu một chính quyền tự cho mình quyền thao túng xã hội, thì lúc đó người dân trở thành luật pháp và tố cáo sự lạm dụng luật pháp”, Michael Davis nói.
Luật pháp xói mòn là như thế nào? Hãy nghe câu chuyện về bà Nguyễn Thị Tâm (sinh năm 1960), bị đưa ra xử TAND Bù Đăng, Bình Phước, đã quỳ xuống phiên tòa gào lên “Tôi bị oan, điều tra viên khi dựng hiện trường đã chỉ thẳng súng vào đầu tôi nói, nếu không ký, tao bắn…”. Nhưng thật ra bà Tâm không quỳ, bà bị điều tra viên Nguyễn Văn Huyên dùng gậy cao su đánh hơn 20 cái đánh vào ống quyển, rồi bắt quỳ xuống và đánh vào đùi, chân và bả vai nên bà không đứng lâu được nữa”. Bà Tâm bị cài đặt vào một vụ án là đánh người gây thương tích, điều tra viên đánh và đưa bút bắt ký vào giấy mà bà không biết đó là giấy tờ gì.
Đó có phải là luật pháp bị xói mòn không? Hay luật pháp trở thành công cụ của bóng đêm, của những kẽ quay về nhà biết cười và đùa với vợ con, nhưng quay ra thì nhe nanh múa vuốt với đồng bào mình?
Bà Tâm liều chết gào thét được giữa phiên tòa. Thật may mắn. Còn những ai đã chết trước khi được may mắn ra vành móng ngựa, sẽ cất tiếng thét của mình ở đâu? Những con người vô danh chịu nạn như bà Tâm, lại gợi nhớ chuyện ông Y Két Bdap (trú buôn Kmar, Ea Bhốk). Năm 2014, người đàn ông dân tộc thiểu số không rành tiếng Việt này, do bị nghi là ăn cắp bò bị công xã bắt đi, trói treo lên và dùng gậy đánh đến chết. Cho đến khi đi chôn, ông vẫn không được nói trọn vẹn tiếng Kinh rằng “tôi không phải là kẻ cắp”. Gia đình ông Y Két Bdap được Ủy ban xã đền mạng bằng 29 triệu đồng, chỉ bằng hơn phân nửa số tiền thưởng (50 triệu) cho việc tìm ra kẻ bắn một người Trung Quốc tại Đà Nẳng (ngày 26/11/2015).
Viết bao nhiêu cho đủ, những chuyện đã được đưa lên báo, và những chuyện mà người dân ngày ngày vẫn cầm những lá đơn, bạc phơ tóc, ngơ ngác chạy khắp ngõ công đường lúc này? Viết bao nhiêu cho đủ để đo cho đủ vực sâu của luật pháp bị xói mòn, mà chuyện xin lỗi, bồi thường… nhẹ nhàng như một chiếc nắp vung đậy vào nỗi niềm con người, che khuất mọi thứ đang sôi sùng sục?
Joshua Wong, nhà tranh đấu trẻ của Hồng Kông, năm nay đã bước sang tuổi 19, nói với Time rằng “Luật pháp không còn, Hồng Kông không còn là Hồng Kông nữa”. Hãy thử cùng tôi thay đổi chút trật tự chữ nghĩa trong câu nói trên: Hồng Kông đổi bằng Việt Nam. Bạn đã nhận ra điều gì chưa?
Tham khảo:
http://vtv.vn/van-de-hom-nay/tien-boi-thuong-oan-sai-trong-nam-2015-len-...
http://news.zing.vn/Cong-an-danh-chet-nghi-can-trom-bo-lanh-an-18-thang-...
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=237919339872775&set=a.1054796797...
SỔ TAY TƯỞNG NĂNG TIẾN
Bèo Giạt
Wed, 01/13/2016 - 07:28 — tuongnangtien
S.T.T.D Tưởng Năng Tiến
đều mang gốc gác Việt
liều lĩnh bỏ quê nhà
bằng đường dây người lậu
đi cầu thực phương xa
những con người khốn khó
tâm hồn rách tả tơi
xuất xứ từ nghèo đói
mang giấc mơ đổi đời
Bắc Phong – “Những Người Rơm”
Cuối năm, blogger Hoàng Giang gửi đến độc giả một câu chuyện rất “nhẹ nhàng” và “đáng yêu” ngăn ngắn:
Tôi mới đọc được mẩu tin nho nhỏ, mà chắc chả mấy ai bận tâm, mẩu tin cũng nhẹ nhàng tình “củm” có tựa đề là “How did this Swedish cat turn up in south France?”. Tức là có một chú mèo tên là Glitter sống ở Bromolla, miền nam Thụy Điển mất tích đã 8 tuần. Anh chủ Sammy Karlsson tưởng chừng như sẽ không có hy vọng tìm lại được Glitter nữa thì bỗng dưng vào đúng tuần lễ Thanksgiving, anh nhận được một cuộc gọi từ vùng Nimes tại miền nam nước Pháp hỏi anh về chú mèo lông xù này.
Sammy ngạc nhiên tới mức anh tưởng người ta đang đùa cợt mình, nhưng khi bức hình được gửi đến, thì chú mèo đó chính xác là Glitter của anh. Trong một bài phỏng vẫn, anh nói đùa rằng “Có lẽ Glitter đã phải lòng một cô gái Pháp nào đó, và chàng quyết định đội chiếc mũ bê rê.” Hiện chàng mèo đang được tiêm phòng và làm quốc tịch Pháp sau đó sẽ được gửi trả về với chủ tại Thụy Điển.
Câu chuyện mới đáng yêu làm sao, cứ tưởng tượng một chú mèo thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu, chu du hơn 1,700km, mà tự dưng cũng muốn mình được như thế, vô lo vô nghĩ...
Ước muốn được “thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu” của Hoàng Giang tuy không có gì là viển vông nhưng vẫn rất xa vời, và mỗi lúc một thêm xa, nếu chúng ta (chả may) sinh ra là ... người Việt Nam – cái xứ sở mà nhiều người dân phải cầm cố nhà cửa/ruộng vườn mới đủ chi trả cho con cái một chuyến đi ra khỏi nước.
Dù giá quá đắt nhưng không phải ai đi (rồi) cũng đến. Hãy nghe qua một mẩu đối thoại giữa một cô gái Việt, và người bạn trai (đồng cảnh) từ hai phòng giam sát cạnh nhau – trong một nhà tù nào đó ở Âu Châu:
Tuyết ho, tôi xót ruột. Ho xong, nó nói:
“Em mơ còn nằm trong cái xe thùng chở em sang đây. Ðứa con gái nằm ngay bên cạnh em chết ngạt.”
“Chết!?”
“Chết. Bị nhốt trong thùng xe hai ngày hai đêm. Khi bọn đầu gấu mở cửa xe ra, thấy bốn người chết từ bao giờ. Con ấy thân với em nhất. Chúng em đã từng chia phiên nhau kề mũi vào cái lỗ nhỏ để thở.
The Vietnamese girl, believed to be 16, had been crammed into a tiny space behind the dashboard of a car stopped at Dover. Ảnh & chú thích: dailymail.co.uk
Thương hại nó hay nhường cho em thở lâu hơn. Dọc đường nó cứ đòi về, không muốn đi nữa. Nhưng em biết về thế nào được với bọn đường dây. Nó mà sống sót cũng bị đường dây hành tới chết về cái tội đòi về... Anh có nghe không đấy?”
“Nghe rõ cả.”
“Nó nói khổ đều quanh năm chịu được, dồn vào một ngày thì chết. Anh nghĩ có đúng không?”
“Chắc đúng.”
“Mẹ nó bán ruộng, bán vườn để chung tiền cho nó đi, cứ mong nó mang đôla về chuộc đất, xây nhà như những người có thân nhân Việt kiều. Bây giờ nó chết, chưa kịp nhìn thấy tờ đôla xanh. Trước khi chết nó tựa vai em lầm bầm 'Mẹ ơi! Con không muốn làm Việt kiều. Con muốn về nhà. Con muốn cơ cực ở nhà với mẹ suốt đời.' Giọng nó như đứa trẻ con ba tuổi.” (Tâm Thanh – “Người Rơm”).
Người rơm còn có một tên gọi khác, dễ nghe hơn, theo ngoại ngữ: nouveaux boat people – những thuyền nhân mới. Khác với lớp người tị nạn từ Việt Nam vào cuối thế kỷ trước, những kẻ đến sau không còn được thế giới chào đón nữa.
Nhân loại, xem chừng, đã oải. Không ai còn đủ kiên nhẫn và bao dung với những kẻ khốn cùng, (không vốn liếng, không ngoại ngữ, không nghề nghiệp, không cả một mảnh giấy tùy thân) cứ tiếp tục đến mãi từ một xứ sở… Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc!
Thêm một điều khác biệt nữa là tuy được gọi tên "những thuyền nhân mới" nhưng họ không vượt biên bằng thuyền.
“Trong cuộc hành trình dài bằng phần nửa vòng trái đất, họ thường bám trên các xe vận tải hạng nặng xuyên qua Châu Âu. Trốn trong những thùng chứa hàng trong xe, họ phải ép xác, có khi chịu đựng không ăn uống trong nhiều ngày...” (PhươngVũ Võ Tam Anh, “Người Việt Khốn Khổ Tại Paris”).
Sau khi đặt chân được đến miền đất hứa (Anh Quốc) có một hiện tượng lạ xẩy ra là lớp người rơm, ở tuổi vị thành niên, đều mất biến - theo bài tường thuật (Missing Kids UK) của Sam Judah, qua Tạp Chí Thời Sự BBC:
"Người ta tin rằng hầu hết các trường hợp đều được các băng đảng đưa lậu vào Anh, bị cảnh sát phát hiện và đưa vào các trung tâm chăm sóc.
Các em rõ ràng là không bỏ trốn khỏi những kẻ bắt giữ mình, mà còn thường trốn khỏi các gia đình nhận nuôi dưỡng mình và các trung tâm chăm sóc để trở lại với những kẻ đó, nhằm tìm cách trả các khoản nợ lớn và nhằm để gia đình ở Việt Nam khỏi bị trả thù.
Văn, một cậu bé người Việt 15 tuổi, mà dường như được đăng tải trên trang mạng trẻ mất tích dưới một cái tên khác, đã được đưa lậu vào Anh bằng xe tải và đã bị buộc phải giúp việc nhà cho những kẻ đã đưa cậu vào. Sau đó, cậu được đưa vào làm ‘thợ vườn’ ở một số trại trồng cần sa trên cả nước...
Hồi năm ngoái, 96 thiếu niên người Việt đã được chuyển tới cho cơ quan quản lý tình trạng buôn bán người của chính phủ, khiến Việt Nam trở thành quốc gia có nhiều đối tượng được cho là nạn nhân ở tuổi vị thành niên nhất tại Anh.
BBC, nghe được hôm 18 tháng 2 năm 2014, còn cho biết thêm một khía cạnh tồi tệ khác: “Số liệu từ Cơ quan Tội phạm Quốc gia Anh Quốc (NCA) cho thấy trẻ em từ Việt Nam nằm đầu bảng danh sách bị đưa lậu vào Anh vì mục đích lạm dụng tình dục.”
Người rơm ở rừng Calais, Pháp Quốc. Ảnh: radiochantroimoi
Cập nhật hơn, The Guardian, số ra ngày 23 tháng 5 năm 2015, có bài tường thuật (“3,000 children enslaved in Britain after being trafficked from Vietnam”) của hai ký giả Annie Kelly và Mei-Ling McNamara. Xin ghi lại vài đoạn ngắn, theo bản dịch (“3.000 trẻ em bị buôn bán từ ‘đất nước Hồ Chí Minh’ sang Anh làm nô lệ”) của blogger Nguyễn Công Huân:
Giống như nhiều trẻ em Việt Nam khác, Hiền đã được đưa đến Anh để sống một cuộc đời nô lệ hiện đại. Em cuối cùng phải vào tù về tội trồng cần sa...
Chuyến đi của Hiền tới Anh Quốc bắt đầu khi em bị bắt cóc khỏi làng lúc 5 tuổi bởi một người nói rằng ông ta là chú của em. Như một đứa trẻ mồ côi, em không còn lựa chọn nào khác ngoài làm theo những mệnh lệnh của người khác. Em đã mất năm năm đi qua nhiều quốc gia bằng đường bộ, hoàn toàn không biết mình đã đi qua những đâu, từ Việt Nam qua biên giới giữa Pháp và Anh để tới một căn nhà ở London. Ở đây em phải làm nô lệ trong nhà trong 3 năm, nấu ăn và dọn dẹp cho nhóm những người Việt đi ra vào ngôi nhà em bị giam giữ...
Trong lời khai với cảnh sát, Hiền nói rằng em vẫn không hiểu chính xác loại cây em trồng là cây gì, mặc dù em hiểu rằng nó rất có giá trị. Em chăm sóc đám cây, sử dụng thuốc trừ sâu khiến em bị ốm, và chỉ rời căn hộ khi em giúp chuyển các cây cần sa này tới nơi khác để sấy khô. Em bị khóa trong nhà, bị đe dọa, bị đánh đập và bị cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài.
Ảnh: theguardian
Ước mơ của đám trẻ con Việt Nam đang bị giam giữ trong những trang trại trồng cần sa, hay những nơi mua bán tình dục - nếu có - hẳn không phải là được "thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu" (như chú mèo Glitter trong câu chuyện của Hoàng Giang) mà là được trở lại quê hương. Được “cơ cực ở nhà với mẹ suốt đời,” như nguyên văn tâm sự của một nhân vật (dẫn thượng) của nhà văn Tâm Thanh.
Chuyện hồi hương, buồn thay, cũng không dễ dàng chi – theo tường trình của thông tín viên Lê Hải, từ Luân Đôn:
"Khi đã vào đến nước Anh rồi thì tùy thuộc vào chính quyền Việt Nam có chịu nhận những người này về hay không. Thường thì số lượng người bị trục xuất về Việt Nam gia tăng khi giữa hai nước có các đoàn công tác cấp cao, và chính phủ Anh có thể đề nghị tăng viện trợ để đổi lại bằng chuyện Việt Nam nhận người về."
Cách ứng xử của những người lãnh đạo ở Việt Nam hiện nay (Luân Đôn phải tăng viện trợ Hà Nội mới chịu nhận người về) dễ làm người ta liên tưởng đến lời lẽ cứng rắn trong bức thư mà ông Lý Quang Diệu gửi cho bà Thủ Tướng Anh, về vấn đề thuyền nhân Việt Nam, vào ngày 5 tháng 6 năm 1979. Xin được trích dẫn đôi dòng, theo bản Việt Ngữ của nhà văn Phạm Thị Hoài:
“Phải nói, phải nhắc đi nhắc lại, cho nhân dân và các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới biết rằng chính quyền nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam chính là kẻ tích cực xúc tiến cuộc di tản ồ ạt này, gây thiệt hại nặng nề cho các nước Đông Nam Á...
Họ có đầu óc lạnh lùng tính toán, không hề biết động lòng với chính đồng bào mình, nhưng làm phép tính giữa chi phí và lời thu về thì rất nhanh.”
(People and leadears throughout the world must be told, again and again, that this is the government of the Socialist Republic of Vietnam which has actively promoted this massive migration, causing havoc to the countries of Southeast Asia...
They have cold, calculating minds, which, whilst incapable of compassion to their own people, are nevertheless most acute in computing cost-benefits.)
Nguồn: Margaret Thatcher Foundation
Từ 1979 đến nay là gần nửa thế kỷ. Trong khoảng thời gian này đã có hai đợt di dân tập thể từ Việt Nam: thuyền nhân cũ và những thuyền nhân mới – ancient boat people and nouveaux boat people.
Giữa hai lớp người này có nhiều điểm dị biệt nhưng chính sách của nhà đương cuộc Hà Nội thì trước sau như một, hoàn toàn xuyên suốt và nhất quán: “Họ có đầu óc lạnh lùng tính toán, không hề biết động lòng với chính đồng bào mình, nhưng làm phép tính giữa chi phí và lời lãi thu về thì rất nhanh.”
Nói cho nó gọn thì đây là một hình thức buôn dân của giới lãnh đạo Việt Nam hiện nay. Nước họ còn dám bán thì buôn dân, tất nhiên, chỉ là chuyện nhỏ.
đều mang gốc gác Việt
liều lĩnh bỏ quê nhà
bằng đường dây người lậu
đi cầu thực phương xa
những con người khốn khó
tâm hồn rách tả tơi
xuất xứ từ nghèo đói
mang giấc mơ đổi đời
Bắc Phong – “Những Người Rơm”
Cuối năm, blogger Hoàng Giang gửi đến độc giả một câu chuyện rất “nhẹ nhàng” và “đáng yêu” ngăn ngắn:
Tôi mới đọc được mẩu tin nho nhỏ, mà chắc chả mấy ai bận tâm, mẩu tin cũng nhẹ nhàng tình “củm” có tựa đề là “How did this Swedish cat turn up in south France?”. Tức là có một chú mèo tên là Glitter sống ở Bromolla, miền nam Thụy Điển mất tích đã 8 tuần. Anh chủ Sammy Karlsson tưởng chừng như sẽ không có hy vọng tìm lại được Glitter nữa thì bỗng dưng vào đúng tuần lễ Thanksgiving, anh nhận được một cuộc gọi từ vùng Nimes tại miền nam nước Pháp hỏi anh về chú mèo lông xù này.
Sammy ngạc nhiên tới mức anh tưởng người ta đang đùa cợt mình, nhưng khi bức hình được gửi đến, thì chú mèo đó chính xác là Glitter của anh. Trong một bài phỏng vẫn, anh nói đùa rằng “Có lẽ Glitter đã phải lòng một cô gái Pháp nào đó, và chàng quyết định đội chiếc mũ bê rê.” Hiện chàng mèo đang được tiêm phòng và làm quốc tịch Pháp sau đó sẽ được gửi trả về với chủ tại Thụy Điển.
Câu chuyện mới đáng yêu làm sao, cứ tưởng tượng một chú mèo thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu, chu du hơn 1,700km, mà tự dưng cũng muốn mình được như thế, vô lo vô nghĩ...
Ước muốn được “thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu” của Hoàng Giang tuy không có gì là viển vông nhưng vẫn rất xa vời, và mỗi lúc một thêm xa, nếu chúng ta (chả may) sinh ra là ... người Việt Nam – cái xứ sở mà nhiều người dân phải cầm cố nhà cửa/ruộng vườn mới đủ chi trả cho con cái một chuyến đi ra khỏi nước.
Dù giá quá đắt nhưng không phải ai đi (rồi) cũng đến. Hãy nghe qua một mẩu đối thoại giữa một cô gái Việt, và người bạn trai (đồng cảnh) từ hai phòng giam sát cạnh nhau – trong một nhà tù nào đó ở Âu Châu:
Tuyết ho, tôi xót ruột. Ho xong, nó nói:
“Em mơ còn nằm trong cái xe thùng chở em sang đây. Ðứa con gái nằm ngay bên cạnh em chết ngạt.”
“Chết!?”
“Chết. Bị nhốt trong thùng xe hai ngày hai đêm. Khi bọn đầu gấu mở cửa xe ra, thấy bốn người chết từ bao giờ. Con ấy thân với em nhất. Chúng em đã từng chia phiên nhau kề mũi vào cái lỗ nhỏ để thở.
The Vietnamese girl, believed to be 16, had been crammed into a tiny space behind the dashboard of a car stopped at Dover. Ảnh & chú thích: dailymail.co.uk
Thương hại nó hay nhường cho em thở lâu hơn. Dọc đường nó cứ đòi về, không muốn đi nữa. Nhưng em biết về thế nào được với bọn đường dây. Nó mà sống sót cũng bị đường dây hành tới chết về cái tội đòi về... Anh có nghe không đấy?”
“Nghe rõ cả.”
“Nó nói khổ đều quanh năm chịu được, dồn vào một ngày thì chết. Anh nghĩ có đúng không?”
“Chắc đúng.”
“Mẹ nó bán ruộng, bán vườn để chung tiền cho nó đi, cứ mong nó mang đôla về chuộc đất, xây nhà như những người có thân nhân Việt kiều. Bây giờ nó chết, chưa kịp nhìn thấy tờ đôla xanh. Trước khi chết nó tựa vai em lầm bầm 'Mẹ ơi! Con không muốn làm Việt kiều. Con muốn về nhà. Con muốn cơ cực ở nhà với mẹ suốt đời.' Giọng nó như đứa trẻ con ba tuổi.” (Tâm Thanh – “Người Rơm”).
Người rơm còn có một tên gọi khác, dễ nghe hơn, theo ngoại ngữ: nouveaux boat people – những thuyền nhân mới. Khác với lớp người tị nạn từ Việt Nam vào cuối thế kỷ trước, những kẻ đến sau không còn được thế giới chào đón nữa.
Nhân loại, xem chừng, đã oải. Không ai còn đủ kiên nhẫn và bao dung với những kẻ khốn cùng, (không vốn liếng, không ngoại ngữ, không nghề nghiệp, không cả một mảnh giấy tùy thân) cứ tiếp tục đến mãi từ một xứ sở… Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc!
Thêm một điều khác biệt nữa là tuy được gọi tên "những thuyền nhân mới" nhưng họ không vượt biên bằng thuyền.
“Trong cuộc hành trình dài bằng phần nửa vòng trái đất, họ thường bám trên các xe vận tải hạng nặng xuyên qua Châu Âu. Trốn trong những thùng chứa hàng trong xe, họ phải ép xác, có khi chịu đựng không ăn uống trong nhiều ngày...” (PhươngVũ Võ Tam Anh, “Người Việt Khốn Khổ Tại Paris”).
Sau khi đặt chân được đến miền đất hứa (Anh Quốc) có một hiện tượng lạ xẩy ra là lớp người rơm, ở tuổi vị thành niên, đều mất biến - theo bài tường thuật (Missing Kids UK) của Sam Judah, qua Tạp Chí Thời Sự BBC:
"Người ta tin rằng hầu hết các trường hợp đều được các băng đảng đưa lậu vào Anh, bị cảnh sát phát hiện và đưa vào các trung tâm chăm sóc.
Các em rõ ràng là không bỏ trốn khỏi những kẻ bắt giữ mình, mà còn thường trốn khỏi các gia đình nhận nuôi dưỡng mình và các trung tâm chăm sóc để trở lại với những kẻ đó, nhằm tìm cách trả các khoản nợ lớn và nhằm để gia đình ở Việt Nam khỏi bị trả thù.
Văn, một cậu bé người Việt 15 tuổi, mà dường như được đăng tải trên trang mạng trẻ mất tích dưới một cái tên khác, đã được đưa lậu vào Anh bằng xe tải và đã bị buộc phải giúp việc nhà cho những kẻ đã đưa cậu vào. Sau đó, cậu được đưa vào làm ‘thợ vườn’ ở một số trại trồng cần sa trên cả nước...
Hồi năm ngoái, 96 thiếu niên người Việt đã được chuyển tới cho cơ quan quản lý tình trạng buôn bán người của chính phủ, khiến Việt Nam trở thành quốc gia có nhiều đối tượng được cho là nạn nhân ở tuổi vị thành niên nhất tại Anh.
BBC, nghe được hôm 18 tháng 2 năm 2014, còn cho biết thêm một khía cạnh tồi tệ khác: “Số liệu từ Cơ quan Tội phạm Quốc gia Anh Quốc (NCA) cho thấy trẻ em từ Việt Nam nằm đầu bảng danh sách bị đưa lậu vào Anh vì mục đích lạm dụng tình dục.”
Người rơm ở rừng Calais, Pháp Quốc. Ảnh: radiochantroimoi
Cập nhật hơn, The Guardian, số ra ngày 23 tháng 5 năm 2015, có bài tường thuật (“3,000 children enslaved in Britain after being trafficked from Vietnam”) của hai ký giả Annie Kelly và Mei-Ling McNamara. Xin ghi lại vài đoạn ngắn, theo bản dịch (“3.000 trẻ em bị buôn bán từ ‘đất nước Hồ Chí Minh’ sang Anh làm nô lệ”) của blogger Nguyễn Công Huân:
Giống như nhiều trẻ em Việt Nam khác, Hiền đã được đưa đến Anh để sống một cuộc đời nô lệ hiện đại. Em cuối cùng phải vào tù về tội trồng cần sa...
Chuyến đi của Hiền tới Anh Quốc bắt đầu khi em bị bắt cóc khỏi làng lúc 5 tuổi bởi một người nói rằng ông ta là chú của em. Như một đứa trẻ mồ côi, em không còn lựa chọn nào khác ngoài làm theo những mệnh lệnh của người khác. Em đã mất năm năm đi qua nhiều quốc gia bằng đường bộ, hoàn toàn không biết mình đã đi qua những đâu, từ Việt Nam qua biên giới giữa Pháp và Anh để tới một căn nhà ở London. Ở đây em phải làm nô lệ trong nhà trong 3 năm, nấu ăn và dọn dẹp cho nhóm những người Việt đi ra vào ngôi nhà em bị giam giữ...
Trong lời khai với cảnh sát, Hiền nói rằng em vẫn không hiểu chính xác loại cây em trồng là cây gì, mặc dù em hiểu rằng nó rất có giá trị. Em chăm sóc đám cây, sử dụng thuốc trừ sâu khiến em bị ốm, và chỉ rời căn hộ khi em giúp chuyển các cây cần sa này tới nơi khác để sấy khô. Em bị khóa trong nhà, bị đe dọa, bị đánh đập và bị cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài.
Ảnh: theguardian
Ước mơ của đám trẻ con Việt Nam đang bị giam giữ trong những trang trại trồng cần sa, hay những nơi mua bán tình dục - nếu có - hẳn không phải là được "thong dong trên khắp nẻo phố châu Âu" (như chú mèo Glitter trong câu chuyện của Hoàng Giang) mà là được trở lại quê hương. Được “cơ cực ở nhà với mẹ suốt đời,” như nguyên văn tâm sự của một nhân vật (dẫn thượng) của nhà văn Tâm Thanh.
Chuyện hồi hương, buồn thay, cũng không dễ dàng chi – theo tường trình của thông tín viên Lê Hải, từ Luân Đôn:
"Khi đã vào đến nước Anh rồi thì tùy thuộc vào chính quyền Việt Nam có chịu nhận những người này về hay không. Thường thì số lượng người bị trục xuất về Việt Nam gia tăng khi giữa hai nước có các đoàn công tác cấp cao, và chính phủ Anh có thể đề nghị tăng viện trợ để đổi lại bằng chuyện Việt Nam nhận người về."
Cách ứng xử của những người lãnh đạo ở Việt Nam hiện nay (Luân Đôn phải tăng viện trợ Hà Nội mới chịu nhận người về) dễ làm người ta liên tưởng đến lời lẽ cứng rắn trong bức thư mà ông Lý Quang Diệu gửi cho bà Thủ Tướng Anh, về vấn đề thuyền nhân Việt Nam, vào ngày 5 tháng 6 năm 1979. Xin được trích dẫn đôi dòng, theo bản Việt Ngữ của nhà văn Phạm Thị Hoài:
“Phải nói, phải nhắc đi nhắc lại, cho nhân dân và các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới biết rằng chính quyền nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam chính là kẻ tích cực xúc tiến cuộc di tản ồ ạt này, gây thiệt hại nặng nề cho các nước Đông Nam Á...
Họ có đầu óc lạnh lùng tính toán, không hề biết động lòng với chính đồng bào mình, nhưng làm phép tính giữa chi phí và lời thu về thì rất nhanh.”
(People and leadears throughout the world must be told, again and again, that this is the government of the Socialist Republic of Vietnam which has actively promoted this massive migration, causing havoc to the countries of Southeast Asia...
They have cold, calculating minds, which, whilst incapable of compassion to their own people, are nevertheless most acute in computing cost-benefits.)
Nguồn: Margaret Thatcher Foundation
Từ 1979 đến nay là gần nửa thế kỷ. Trong khoảng thời gian này đã có hai đợt di dân tập thể từ Việt Nam: thuyền nhân cũ và những thuyền nhân mới – ancient boat people and nouveaux boat people.
Giữa hai lớp người này có nhiều điểm dị biệt nhưng chính sách của nhà đương cuộc Hà Nội thì trước sau như một, hoàn toàn xuyên suốt và nhất quán: “Họ có đầu óc lạnh lùng tính toán, không hề biết động lòng với chính đồng bào mình, nhưng làm phép tính giữa chi phí và lời lãi thu về thì rất nhanh.”
Nói cho nó gọn thì đây là một hình thức buôn dân của giới lãnh đạo Việt Nam hiện nay. Nước họ còn dám bán thì buôn dân, tất nhiên, chỉ là chuyện nhỏ.
TS. PHAM CAO DƯƠNG * BIÊN GIỚI VIỆT NAM
BIÊN GIỚI VIỆT NAM VÀ TRUNG QUỐC QUA CÁC TRIỀU ĐẠI QUÂN CHỦ VIỆT NAM TS. PHAM CAO DƯƠNG
“Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai sứ sang phương bắc trình bày cho rõ điều ngay, lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước, một tấc đất của Thái Tổ làm mồi cho giặc thì tội phải tru di.”
Vua Lê Thánh Tông
Do thực tại địa lý, do hoàn cảnh nhân văn và lịch sử và do những quan niệm về chính trị, vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc là một vấn đề vô cùng phức tạp và tế nhị. Vấn đề này đã được đặt ra ngay từ những ngày đầu của lịch sử dân tộc Việt Nam và tồn tại cho đến tận ngày nay. Trong bài này người viết trình bày một cách tổng quát vấn đề biên giới Việt - Trung qua các triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam, với nội dung gồm có ba phần: phần thứ nhất nói về tính cách phức tạp của biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc phần thứ hai nói về chủ trương và sách lược bảo vệ lãnh thổ của các triều đại Việt Nam ở miền biên giới này và phần thứ ba dành cho một số những cuộc tranh chấp điển hình.
Bài này được viết nhằm cung cấp cho độc giả một vài sự kiện quan trọng và nhận định liên hệ tới nỗ lực của tổ tiên người Việt trong công cuộc giữ gìn và bảo vệ đất nước, một nỗ lực kiên trì, không ngừng nghỉ kể từ ngày lập quốc cho đến những ngày hiện tại.
Tính cách phức tạp của vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc
Khi tìm hiểu vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, nhận xét đầu tiên người ta có thể đưa ra là cho đến thời kỳ Pháp thuộc, giữa hai nước không có đường biên giới như người ta quan niệm ngày nay mà chỉ có những vùng biên giới mà thôi. Đặc tính này bắt nguồn không những từ thực tại địa lý ở nơi tiếp giáp giữa hai quốc gia mà còn do những yếu tố nhân văn, lịch sử và quan niệm về chính trị của các triều đại trị vì nữa.
Trước hết là về địa lý. Giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc không có núi cao hay sông lớn có thể dùng làm ranh giới thiên nhiên.
Những sông hay những núi được viện dẫn như những đường phân thủy chỉ là những đồi hay sông nhỏ, có khi chỉ được biết tới một cách mơ hồ và đã trở thành đầu mối của những tranh chấp. Điển hình là sự lẫn lộn hay cố tình lẫn lộn giữa sông Đổ Chú và một sông nhỏ khác ở thượng nguồn của sông Chảy trong vụ tranh chấp về biên dưới giữa hai châu Vị Xuyên và Thủy Vĩ thuộc trấn Tuyên Quang của Việt Nam và phủ Khai Hóa thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc vào năm 1728. Cũng vậy, với các núi Xưởng Chì hay Diên Xưởng, núi Tụ Long mà người viết dám chắc là các giáo sư sử địa hiếm người biết đến ngay cả nghe đến các địa danh này. Các rặng núi lớn có hình cánh cung ở phía đông của sông Hồng thay vì nằm ngang theo hướng tây - đông để làm ranh giới giữa hai nước lại xòe ra theo hình nan quạt và mở rộng về phía bắc khiến cho sự xâm nhập từ phương bắc xuống trở thành dễ dàng. Nhiều sông của Trung Quốc lại có nguồn từ trên đất Việt Nam hay ngược lại. Tính cách núi liền núi, sông liền sông của địa lý chính trị ở biên giới Hoa Việt này không những đã làm cho việc ngăn chặn các cuộc xâm lăng qui mô của người Tàu từ phương bắc xuống trở thành vô cùng khó khăn cho người Việt, mà còn làm cho ranh giới giữa hai nước không bao giờ ổn định.
Về phương diện nhân văn, miền biên giới Việt - Trung không phải là nơi cư trú của người Việt hay người Tàu mà là của nhiều sắc dân thiểu số của các miền núi như Tày, Nùng, Thổ, Mán...
Những dân này đã ở cả hai phía, ranh giới cư trú thường không rõ ràng. Nhiều nhóm đã từ Trung Quốc di cư xuốngViệt Nam qua nhiều giai đoan lịch sử khác nhau. Những con số được ghi trong tác phẩm Địa Dư Các Tỉnh Bắc Kỳ của các soạn giả Đỗ Đình Nghiêm, Ngô Vi Liễn và Phạm Văn Thư, xuất bản năm 1930 ở Hà Nội, dưới thời Pháp thuộc, có thể cho ta một khái niệm về tính cách thiểu số của người Việt cư ngụ ở miền này so với các dân miền thượng. Trước hết là ở tỉnh Lạng Sơn. Trong số 85.300 cư dân của tỉnh này, người Kinh hay người Việt chỉ có 3.120 người tức 4%, trong khi con số người Thổ là 38.900 người hay 36%, người Nùng là 37.500 người hay 44%, và người Hoa là 3.800 hay 4%.[1] Ở Cao Bằng, trên tổng số dân là 87.000 người, số người Kinh chỉ có 1.200 người hay 1,4%, còn người Thổ là 39.930 người hay 46%, người Nùng 38. 750 người hay 44%, còn lại là người Tàu. Còn ở Hà Giang thì trong tổng số dân là 69.600 người, người Kinh chỉ có 1.000 người, tức 1,4%, so với 20.600 người Thổ hay 31%, còn lại là người Lô Lô, 30%, người Mán, 14%... Các miền giáp ranh giữa các tỉnh này và các tỉnh miền Nam Trung Quốc do đó đã trở thành những vùng biên giới giữa hai nước. Sự tùy thuộc vào nước này hay nước kia một phần nằm trong tay các thổ tù trưởng tức các lãnh tụ của các dân địa phương và sự trung thành của họ từ đó tùy theo chính sách của chính quyền trung ương đối với họ.
Về quan niệm chính trị của các triều đình liên hệ, vì là những miền đất ở xa kinh đô của cả hai nước Hoa, Việt, các vùng biên giới này được coi như những miền đất cơ mi hay ky mi là những miền đất làm phên giậu cho triều đình trung ương.
Đây là một hình thức cai trị lỏng lẻo nhằm liên kết những miền đất xa xôi thay vì cai trị trực tiếp trong chế độ hành chánh thời cổ, ít nhất từ thời nhà Đường của Trung Quốc mà Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca đã tả rõ trong câu “Cơ mi các bộ man hoang ở ngoài.” Các thổ tù trưởng do đó được cha truyền con nối cai trị lãnh thổ riêng của mình với điều kiện tuân phục triều đình trung ương. Vượt lên trên các địa phương, quan hệ giữa các triều đình Trung Quốc và các triều đình Việt Nam cũng mang phần nào tính cách phong kiến của Á Đông theo đó Việt Nam chỉ là một chư hầu của Trung Quốc, lãnh thổ Việt Nam cũng là lãnh thổ Trung Quốc. Điều này thường được thể hiện qua lời nói hay các thơ văn của các sứ giả Trung Quốc khi được các vua Việt Nam hỏi thăm về sức khỏe sau những cuộc hành trình tới kinh đô Việt Nam. Việt Nam thường được người Tàu gọi là Giao Chỉ, hiểu ngầm là Giao Chỉ Quận, là một quận của nước Tàu qua tước phong các vua Tàu phong cho các vua Việt Nam là Giao Chỉ Quận Vương kể từ thời Vương Liễn nhà Đinh, kèm theo với danh vị Tiết Độ Sứ là một chức quan của người Tàu, kể cả sau khi tước vị An Nam quốc vương đã được phong cho vua Lý vào năm 1174 và Việt Nam chính thức trở thành An Nam Quốc và kéo dài rất lâu về sau này. Thái độ phong kiến luôn luôn coi Việt Nam là Giao Chỉ quận này đã giúp cho các hoàng đế Trung Quốc giữ được thể diện mỗi khi phải nhượng bộ và trao trả lại những đất mà họ đã chiếm của Việt Nam, vì theo họ, trong thiên hạ đất nào chẳng là đất của thiên tử. Rõ rệt nhất và gần với ta nhất là trong sắc văn của vua nhà Thanh viết vào năm Ung Chính thứ sáu, năm Bảo Thái thời Vua Dụ Tông nhà Lê (1728), gửi cho vua Việt Nam về việc trả lại vùng mỏ đồng Tụ Long cho Việt Nam, đoạn chính có viết: “Mới đây Ngạc Nhĩ Thái (Tổng Đốc Vân Nam và Quý Châu thời đó) đem bản tâu của quốc vương (vua Việt Nam thời đó) tiến trình, lời lẽ ý tứ trong bản tâu tỏ lòng cung kính, trẫm (vua Thanh) rất vui lòng khen ngợi. Vả lại, 40 dặm ấy nếu thuộc vào Vân Nam thì là nội địa của trẫm, nếu thuộc vào An Nam thì vẫn là ngoại vi của trẫm, không có chút gì phân biệt cả. Vậy chuẩn cho đem đất ấy ban thưởng cho quốc vương (vua Việt Nam) được đời đời giữ lấy.”[2] Nói cách khác sự phân chia biên giới giữa hai nước Hoa, Việt mang nặng tính cách lịch sử và quan niệm chính trrị cổ thời. Đó là những giới hạn có tính cách hành chánh nhiều hơn là phân ranh quốc tế.
Chủ trương và sách lược bảo vệ lãnh thổ ở các miền biên giới của các triều đại quân chủ Việt Nam:
Chủ trương này được xác định rất rõ ngay từ thời nhà Lý qua bài thơ Nam Quốc Sơn Hà được truyền tụng là của Lý Thường Kiệt và được khẳng định bởi các triều đại kế tiếp.
Trong bài Nam Quốc Sơn Hà tác giả đã khẳng định sự cương quyết của triều đình nhà Lý là sẽ không dung tha bất cứ kẻ nào dám xâm phạm vào lãnh thổ nước mình. Nhưng đó là một thứ tuyên ngôn nói với người ngoài, với kẻ địch, một kẻ địch lớn hơn và mạnh hơn gấp bội nước Việt Nam thời đó. Lê Thánh Tông, bốn thế kỷ sau, năm Hồng Đức thứ tư (1473), khi dụ Thái Bảo Kiến Dương Bá Lê Cảnh Huy là người ở trong nước đã nghiêm khắc khẳng định: “Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai sứ sang phương bắc trình bày cho rõ điều ngay, lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước, một tấc đất của Thái Tổ làm mồi cho giặc thì tội phải tru di.”[3]” Lời dụ này vừa là một nghiêm lệnh, vừa là một sách lược. Đó là không được nhượng bộ dù là nhượng một thước núi, một tấc sông, vì đó là của cha ông để lại, phải cương quyết tranh biện bảo vệ đến cùng không cho kẻ địch lấn dần ngay tự bước đầu ở mức độ địa phương. Nếu kẻ địch không nghe thì triều đình sẽ sai sứ sang biện bạch phải trái theo phương thức ngoại giao. Còn kẻ nào dám đem dù là một tấc đất dâng cho giặc thì không phải chỉ là bị tử hình mà thôi, mà còn bị tru di nghĩa là giết ba họ nữa. Đây là hình phạt nặng nhất của thời quân chủ, một tội dành cho những kẻ khi quân, phản quốc.
Thực thi chủ trương và đường lối kể trên, các nhà cầm quyền quân chủ Việt Nam đã phải cùng lúc đương đầu vừa với các thổ châu mục của mình, các quan lại địa phương Trung Quốc ở miền giáp ranh với những địa điểm tranh chấp vừa với triều đình Trung Quốc.
Đối với các thổ mục địa phương, các chính sách được dùng là vừa uyển chuyển, vừa khoan dung, phủ dụ, vừa kết thân, vừa cứng dắn, nghiêm khắc trừng phạt với mục tiên trước sau không đổi là giữ vững biên cương. Đối với các quan lại và triều đình Trung Quốc thì nhún nhường, khéo léo, lựa những danh sĩ thông minh, lanh lẹ, có tài biện luận, đồng thời kiên trì tranh đấu, không bỏ cuộc, cố gắng duy trì sự tranh chấp, không nhượng bộ để thiệt thòi cho nước mình hầu có thể đặt vấn đề lại sau này.
Để bảo đảm sự trung thành của các thổ mục địa phương, ngoài chính sách cai trị lỏng lẻo, để cho các châu mục cha truyền, con nối như các họ Hoàng, họ Vi, họ Nùng , họ Chu, họ Giáp, họ Thân, họ Hà, họ Đèo... tự trị trong các lãnh thổ của họ, các vua nhà Lý còn dùng hôn nhân để ràng buộc họ chặt chẽ hơn với triều đình trung ương, không phân biệt kinh thượng. Việc các vua nhà Lý gả các công chúa cho các châu mục miền núi đã được ghi nhận trong chính sử Việt Nam khá nhiều như năm 1029 Lý Thái Tông gả Công Chúa Bình Dương cho châu mục Lạng châu là Thân Thiện Thái, năm 1082, dưới thời Lý Nhân Tông, Công Chúa Khâm Thánh được gả cho châu mục Vị Long là Hà Di Khánh, năm 1142, dưới thời Lý Anh Tông, Công Chúa Thiều Dung được gả cho Dương Tự Minh là thủ lãnh châu Phú Lương, năm 1167, cũng dưới triều Lý Anh Tông, Công Chúa Thiên Cực đước gả cho châu mục Lạng Châu là Hoài Trung Hầu... Trước đó Tống Sử hay một sách khác thời nhà Tống cũng chép là tổ tiên của họ Thân, trước mang họ Giáp, là Giáp Thừa Quí lấy con gái của Lý Công Uẩn, tức Lý Thái Tổ, con Thừa Quí là Thiệu Thái, lại lấy con gái của Đức Chính, tức Lý Thái Tông, rồi con Thiệu Thái là Cảnh Long, lại lấy con Nhật Tôn, tức Lý Thánh Tông... Ngược lại, Lý Thái Tông lại chọn con gái Đào Đại Di ở châu Chân Đăng đưa về làm hoàng phi.
Đối với những lãnh tụ đã làm phản như trường hợp cha con Nùng Tồn Phúc, Nùng Trí Cao, các vua cũng tỏ ra rất khoan dung. Mở đầu, năm 1038, khi Nùng Tồn Phúc xưng đế chống lại triều đình , Lý Thái Tông thân chinh đi đánh bắt được Tồn Phúc đem về kinh xử trảm, con là Trí Cao và vợ là A Nùng chạy thoát được và trở về lập ra nước Đại Lịch, tiếp tục chống lại vào năm 1041. Lý Thái Tông lại thân chinh đi đánh, bắt được Trí Cao nhưng thương tình cha và anh đã bị giết nên không những tha cho về lại còn sai sứ đến tận nơi phong hàm thái bảo. Sau đó mẹ con Trí Cao lại xưng đế, làm phản, chống lại cả hai triều Tống ,Việt nhưng cuối cùng bị đánh thua phải bỏ chạy sang nước Đại Lý rồi chết ở đó. Hai lần làm đại nghịch nhưng các triều đình Việt Nam đương thời và sau này vẫn tỏ ra rất khoan nhượng với họ Nùng và những người liên hệ, bằng cớ là ở Cao Bằng các vua Việt Nam vẫn để cho người địa phương lập đền thờ cả hai mẹ con Nùng Trí Cao. Hai đền này nằm trên hai ngọn núi trong số bốn ngọn bao bọc chung quanh tỉnh Cao Bằng là núi Kỳ Cầm ở phía bắc (đền thờ Nùng Trí Cao), và núi Kim Phả ở phía đông (đền thờ A Nùng, gọi là dền Bà Hoàng), cho đến năm 1930 hãy còn. Chính sách được goi là hòa thân này cộng thêm với vị trí gần gũi với kinh đô Thăng Long của người Việt hơn là kinh đô của người Tàu và chắc chắn các đường tiếp tế các sản phẩm của miền đồng bằng và miền biển, nhất là muối từ châu thổ Sông Hồng chắc chắn đã là những tác tố vô cùng trọng yếu của sự trung thành của các châu mục với các triều đình Việt Nam hơn là với triều đình Trung Quốc.
Trong cách tranh biện để bảo vệ lãnh thổ quốc gia, người ta thấy công tác đã được thực hiện ở hai cấp địa phương và trung ương. Ở địa phương các thổ mục đóng vai trò chính yếu. Vì là người địa phương, họ nắm vững tình hình từ địa lý thiên nhiên qua từng con sông, từng ngọn suối, từng trái đồi, từng cột mốc... đến tình hình dân cư với những ruộng nương, nhà cửa, đền thờ của họ, biết rành rẽ hơn những quan lại được cử từ miền xuôi lên. Không những thế, vì được tự trị, những lãnh thổ được trao cho họ được họ coi là phải cẩn trọng giữ gìn. Chỉ đến khi cần phải tranh luận phải trái giữa hai triều đình trung ương, vai trò của các nhà trí thức, các sứ thần mới được đặt ra.
Một số những cuộc tranh chấp điển hình:
Với chủ trương bảo vệ từng thước núi, từng tấc sông, các triều đại quân chủ Việt Nam một mặt đã cương quyết đấu tranh để bảo vệ những phần đất đã có, mặt khác đã kiên trì đòi lại những lãnh thổ đã bị Trung Quốc cưỡng chiếm, ngoại trừ hai trường hợp nhượng đất quá nhiều dưới thời Hồ Quí Ly hay dâng đất dưới thời Mạc Đăng Dung. Cả hai trường hợp này, đặc biệt là trường hợp Mạc Đăng Dung, những người chủ trương đã bị hậu thế lên án nặng nề. Cả hai triều đại này đều bị gọi là ngụy, không phải chỉ vì có nguồn gốc là do sự thoán nghịch mà ra mà còn là vì những hành động bị coi như là phản quốc nữa. Sử gia Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược, đã viết về Mạc Đăng Dung như sau:
“”Mạc Đăng Dung đã làm tôi nhà Lê mà lại giết vua để cướp lấy ngôi, ấy là một người nghịch thần; đã làm chủ một nước mà không giữ lấy bờ cõi, lại đem cắt đất mà dâng cho người, ấy là một người phản quốc. Làm ông vua mà không giữ giữ được cái danh giá cho trọn vẹn, đến nỗi phải cởi trần ra trói mình lại, đi đến quì lạy ở trước cửa một người tướng của quân nghịch để cầu lấy cái phú quí cho một thân mình và một nhà mình, ấy là một người không biết liêm sỉ.... Cho nên dẫu có lấy được giang sơn nhà Lê, dẫu có mượn được thế nhà Minh bênh vực mặc lòng, một cái cơ nghiệp dựng bởi sự gian ác hèn hạ như thế thì không bao giờ bền chặt được. Cũng vì cớ ấy cho nên con cháu họ Lê lại trung hưng lên được”.[4]”
Trên bình diện tích cực, trong phần cuối của bài này, ta nhìn lại ba trường hợp điển hình trong đó các vua quan Việt Nam nói riêng, và người Việt Nam nói chung, đã tỏ ra hết sức kiên nhẫn và cương quyết trong công cuộc bảo vệ biên cương của nước mình. Đó là là các cộc đấu tranh để đòi lại châu Quảng Nguyên, các châu Vật Dương, Vật Ác thời nhà Lý và vùng mỏ đồng Tụ Long trong những giai đoạn sau này.
Quảng Nguyên là tên cũ của một châu thuộc tỉnh Cao Bằng, từ thời nhà Lê được đổi thành Quảng Uyên. Dưới nhà Lý, để trả đũa việc Lý Thường Kiệt và Tôn Đản sang đánh các châu Khâm, châu Liêm và châu Ung thuộc các tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc vào năm 1075, năm 1076 nhà Tống sai Quách Quì sang đánh Đại Việt . Bị quân Đại Việt chống trả kịch liệt lại không hợp thủy thổ, quân Tống bị thiệt hại nặng nề phải rút lui, nhưng vẫn giữ các châu Quảng Nguyên, Tư Lang, Tô, Mậu và huyện Quang Lang. Trong số các châu huyện này Quang Lang và Quảng Nguyên là quan trọng hơn cả vì Quang Lang, sau này được nhà Lê đổi là Ôn Châu là cổ họng của châu Ung, còn Quảng Nguyên là nơi có nhiều mỏ vàng và mỏ bạc. Để thu hồi lại hai châu này, nhà Lý đã dùng cả quân sự lẫn ngoại giao. Huyện Quan Lang đã được Lý Thường Kiệt chiếm lại không lâu sau đó, có lẽ cùng lúc với các châu Tô Mậu và Môn. Riêng châu Quảng Nguyên, việc đòi lại phức tạp hơn vì khả năng sản xuất vàng bạc của địa phương này. Ở đây đường lối ngoại giao đã được sử dụng. Hai lần nhà Lý đã sai sứ bộ sang thương nghị. Lần thứ nhất không thành công vì các quan địa phương nhà Tống viện cớ lời biểu của vua Lý có dùng có dùng chữ húy của triều Tống không nhận. Lần thứ hai, sứ bộ do Đào Tông Nguyên cầm đầu, đem theo năm con voi làm đồ cốngvới lời yêu cầu nhà Tống trả lại các đất quân Tống đã chiếm. Nhà Tống ưng thuận với điều kiện nhà Lý trả lại tất cả những dân các châu Khiêm, Liêm và Ung đã bị quân của Lý Thường Kiệt và Tôn Đản bắt về Đại Việt trước đó. Nhà Lý ưng thuận và Quảng Nguyên đã trở về với Đại Việt. Sự hoàn trả Quảng Nguyên cho Đại Việt đã làm cho nhiều người bên nhà Tống bất mãn. Hai câu thơ châm biếm: “Nhân tham Giao Chỉ tượng, khước thất Quảng Nguyên kim” có nghĩa là vì tham voi Giao Chỉ nên mất vàng Quảng Nguyên mà các tác giả Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca dịch sang thơ là “Tham voi Giao Chỉ, mất vàng Quảng Nguyên” đã được họ làm trong trường hợp này. Thắng lợi này xảy ra vào năm 1079 dưới thời Lý Nhân Tông.
Thành công trong việc đòi lại châu Quảng Nguyên và một số đất khác ít năm sau, Việt nam đã không thành công trong việc đòi lại các động Vật Dương, Vật Ác từ trước đã bị các thổ mục họ Nùng dâng cho nhà Tống, mặc dầu sứ bộ nhà Lý do Lê Văn Thịnh, vị thủ khoa của khoa thi đầu tiên của người Việt cầm đầu đã tranh luận gay gắt. Phản bác lại chủ trương của các quan nhà Tống cho rằng các đất nà là của Tống vì do các thổ mục địa phương dâng cho nhà Tống vì họ qui phục nhà Tống., Lê văn Thịnh lý luận rằng “Đất thì có chủ; bọn thuộc lại giữ đất đem dâng nộp và trốn đi, thì đất ấy thành vật ăn trộm của chủ. Coi giữ đất cho chủ lại tự ý lấy trộm tất không tha thứ được, mà ăn hối lộ và tàng trữ của ăn trộm pháp luật cũng không dung. Huống chi, bọn chúng lại có thể làm nhơ bẩn cả sổ sách của quí vị hay sao?”
Không những quyết tâm bảo vệ lập trường, các vua quan Đại Việt còn tỏ ra rất kiên trì. Các cuộc thương nghị đã diễn ra cả thảy sáu lần những đều bị nhà Tống khước từ, cuối cùng đã bị bỏ dở.
Thắng lợi trong việc đòi lại được mỏ đồng Tụ Long xảy ra vào năm 1728, năm Bảo Thái thứ 9, thời Vua Trần Dụ Tông. Thắng lợi này có thể coi là điển hình nhất trong nỗ lực bảo vệ lãnh thổ của các triều đại quân chủ Việt Nam.
Để kết luận ta có thể nói là trong suốt mười thế kỷ tồn tại, các triều đại gọi là quân chủ Việt Nam đã luôn luôn quan tâm đến sứ mạng vô cùng thiêng liêng là bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền lãnh thổ của dân tộc. Đây là một việc làm vô cùng khó khăn, trường kỳ và tế nhị, đôi khi nguy hiểm, trong đó từ vua quan, nho sĩ trí thức, hoàng phi, công chúa… đến các dân thiểu số ở các vùng biên giới xa xăm đều đã cùng nhau đóng góp cho nỗ lực chung. Điều đáng chú ý ở đây là trong chính sách hoà thân của các triều đình thời đó, các vua đã hy sinh luôn cả hạnh phúc cá nhân và gia đình của chính mình, đem các công chúa gả cho các thổ tù trưởng ở những vùng biên cương hẻo lánh, xa xôi vào lúc giao thông liên lạc còn vô cùng khó khăn, hiểm trở. Nỗi nhớ thương, đau đớn, xót xa khó có thể tưởng tượng là lớn lao đến chừng nào. Nói như vậy nhưng ta cũng không nên quên tình cảm và sự can đảm của các thổ tù trưởng miền biên giới dành cho Triều Đình Việt Nam. Giữa triều đình Trung Quốc, mạnh hơn, các thổ tù trưởng này đã lựa chọn triều đình Việt Nam và từ đó họ đã gặp phải không ít khó khăn. Cuối cùng là các nhà trí thức. Vai trò của những nho sĩ được trao cho trách nhiệm đi sứ để biện minh cho chủ quyền của nước mình cũng không phải là một việc làm đơn giản, dễ dàng, không vất vả và không nguy hiểm. Lời dặn dò gần như là cảnh cáo của Lê Thánh Tông dành cho Thái Bảo Kiến Dương Bá Lê Cảnh Huy năm Hồng Đức thứ tư (1473) được dẫn trên đây, đã nói lên điều đó. Nhưng cuối cùng thì, ngoại trừ một vài trường hợp hiếm hoi, họ đã thành công trong sứ mạng thiêng liêng, cao cả của mình khiến người sau khi đọc đến những đoạn này không chỉ kính phục mà thôi mà còn ngậm ngùi, thương xót nữa.
Phạm Cao Dương
Những ngày cuối năm 2015
[1] Đỗ Đình Nghiêm, Ngô Vi Liễn và Phạm Văn Thư, Địa Dư Các Tỉnh Bắc Kỳ. Hà Nội, Lê Văn Tân, 1930, in lần thứ tư, tr 61.
[2] Quốc Sử Quán Triều Nguyễn, Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, tập hai. Hà Nội: Trung Tâm Khoa Học Xã Hội và Nhân Văn Quốc Gia, Viện Sử Học, Nhà Xuất Bản Giáo Dục, 1998, tr. 468-469.
[3] Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Tập II, Hoàng Văn Lâu dịch và chú thích. Hà Nội: Nhà Xuất Bản Khoa Học Xã hội, 1993, tr. 462.
[4]Trần Trọng Kim, Việt Nam Sử Lược, quyển II. Saigon: Bộ Giáo Dục, Trung Tâm Học Liệu, 1971, tr. 17.
“Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai sứ sang phương bắc trình bày cho rõ điều ngay, lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước, một tấc đất của Thái Tổ làm mồi cho giặc thì tội phải tru di.”
Vua Lê Thánh Tông
Do thực tại địa lý, do hoàn cảnh nhân văn và lịch sử và do những quan niệm về chính trị, vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc là một vấn đề vô cùng phức tạp và tế nhị. Vấn đề này đã được đặt ra ngay từ những ngày đầu của lịch sử dân tộc Việt Nam và tồn tại cho đến tận ngày nay. Trong bài này người viết trình bày một cách tổng quát vấn đề biên giới Việt - Trung qua các triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam, với nội dung gồm có ba phần: phần thứ nhất nói về tính cách phức tạp của biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc phần thứ hai nói về chủ trương và sách lược bảo vệ lãnh thổ của các triều đại Việt Nam ở miền biên giới này và phần thứ ba dành cho một số những cuộc tranh chấp điển hình.
Bài này được viết nhằm cung cấp cho độc giả một vài sự kiện quan trọng và nhận định liên hệ tới nỗ lực của tổ tiên người Việt trong công cuộc giữ gìn và bảo vệ đất nước, một nỗ lực kiên trì, không ngừng nghỉ kể từ ngày lập quốc cho đến những ngày hiện tại.
Tính cách phức tạp của vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc
Khi tìm hiểu vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, nhận xét đầu tiên người ta có thể đưa ra là cho đến thời kỳ Pháp thuộc, giữa hai nước không có đường biên giới như người ta quan niệm ngày nay mà chỉ có những vùng biên giới mà thôi. Đặc tính này bắt nguồn không những từ thực tại địa lý ở nơi tiếp giáp giữa hai quốc gia mà còn do những yếu tố nhân văn, lịch sử và quan niệm về chính trị của các triều đại trị vì nữa.
Trước hết là về địa lý. Giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc không có núi cao hay sông lớn có thể dùng làm ranh giới thiên nhiên.
Những sông hay những núi được viện dẫn như những đường phân thủy chỉ là những đồi hay sông nhỏ, có khi chỉ được biết tới một cách mơ hồ và đã trở thành đầu mối của những tranh chấp. Điển hình là sự lẫn lộn hay cố tình lẫn lộn giữa sông Đổ Chú và một sông nhỏ khác ở thượng nguồn của sông Chảy trong vụ tranh chấp về biên dưới giữa hai châu Vị Xuyên và Thủy Vĩ thuộc trấn Tuyên Quang của Việt Nam và phủ Khai Hóa thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc vào năm 1728. Cũng vậy, với các núi Xưởng Chì hay Diên Xưởng, núi Tụ Long mà người viết dám chắc là các giáo sư sử địa hiếm người biết đến ngay cả nghe đến các địa danh này. Các rặng núi lớn có hình cánh cung ở phía đông của sông Hồng thay vì nằm ngang theo hướng tây - đông để làm ranh giới giữa hai nước lại xòe ra theo hình nan quạt và mở rộng về phía bắc khiến cho sự xâm nhập từ phương bắc xuống trở thành dễ dàng. Nhiều sông của Trung Quốc lại có nguồn từ trên đất Việt Nam hay ngược lại. Tính cách núi liền núi, sông liền sông của địa lý chính trị ở biên giới Hoa Việt này không những đã làm cho việc ngăn chặn các cuộc xâm lăng qui mô của người Tàu từ phương bắc xuống trở thành vô cùng khó khăn cho người Việt, mà còn làm cho ranh giới giữa hai nước không bao giờ ổn định.
Về phương diện nhân văn, miền biên giới Việt - Trung không phải là nơi cư trú của người Việt hay người Tàu mà là của nhiều sắc dân thiểu số của các miền núi như Tày, Nùng, Thổ, Mán...
Những dân này đã ở cả hai phía, ranh giới cư trú thường không rõ ràng. Nhiều nhóm đã từ Trung Quốc di cư xuốngViệt Nam qua nhiều giai đoan lịch sử khác nhau. Những con số được ghi trong tác phẩm Địa Dư Các Tỉnh Bắc Kỳ của các soạn giả Đỗ Đình Nghiêm, Ngô Vi Liễn và Phạm Văn Thư, xuất bản năm 1930 ở Hà Nội, dưới thời Pháp thuộc, có thể cho ta một khái niệm về tính cách thiểu số của người Việt cư ngụ ở miền này so với các dân miền thượng. Trước hết là ở tỉnh Lạng Sơn. Trong số 85.300 cư dân của tỉnh này, người Kinh hay người Việt chỉ có 3.120 người tức 4%, trong khi con số người Thổ là 38.900 người hay 36%, người Nùng là 37.500 người hay 44%, và người Hoa là 3.800 hay 4%.[1] Ở Cao Bằng, trên tổng số dân là 87.000 người, số người Kinh chỉ có 1.200 người hay 1,4%, còn người Thổ là 39.930 người hay 46%, người Nùng 38. 750 người hay 44%, còn lại là người Tàu. Còn ở Hà Giang thì trong tổng số dân là 69.600 người, người Kinh chỉ có 1.000 người, tức 1,4%, so với 20.600 người Thổ hay 31%, còn lại là người Lô Lô, 30%, người Mán, 14%... Các miền giáp ranh giữa các tỉnh này và các tỉnh miền Nam Trung Quốc do đó đã trở thành những vùng biên giới giữa hai nước. Sự tùy thuộc vào nước này hay nước kia một phần nằm trong tay các thổ tù trưởng tức các lãnh tụ của các dân địa phương và sự trung thành của họ từ đó tùy theo chính sách của chính quyền trung ương đối với họ.
Về quan niệm chính trị của các triều đình liên hệ, vì là những miền đất ở xa kinh đô của cả hai nước Hoa, Việt, các vùng biên giới này được coi như những miền đất cơ mi hay ky mi là những miền đất làm phên giậu cho triều đình trung ương.
Đây là một hình thức cai trị lỏng lẻo nhằm liên kết những miền đất xa xôi thay vì cai trị trực tiếp trong chế độ hành chánh thời cổ, ít nhất từ thời nhà Đường của Trung Quốc mà Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca đã tả rõ trong câu “Cơ mi các bộ man hoang ở ngoài.” Các thổ tù trưởng do đó được cha truyền con nối cai trị lãnh thổ riêng của mình với điều kiện tuân phục triều đình trung ương. Vượt lên trên các địa phương, quan hệ giữa các triều đình Trung Quốc và các triều đình Việt Nam cũng mang phần nào tính cách phong kiến của Á Đông theo đó Việt Nam chỉ là một chư hầu của Trung Quốc, lãnh thổ Việt Nam cũng là lãnh thổ Trung Quốc. Điều này thường được thể hiện qua lời nói hay các thơ văn của các sứ giả Trung Quốc khi được các vua Việt Nam hỏi thăm về sức khỏe sau những cuộc hành trình tới kinh đô Việt Nam. Việt Nam thường được người Tàu gọi là Giao Chỉ, hiểu ngầm là Giao Chỉ Quận, là một quận của nước Tàu qua tước phong các vua Tàu phong cho các vua Việt Nam là Giao Chỉ Quận Vương kể từ thời Vương Liễn nhà Đinh, kèm theo với danh vị Tiết Độ Sứ là một chức quan của người Tàu, kể cả sau khi tước vị An Nam quốc vương đã được phong cho vua Lý vào năm 1174 và Việt Nam chính thức trở thành An Nam Quốc và kéo dài rất lâu về sau này. Thái độ phong kiến luôn luôn coi Việt Nam là Giao Chỉ quận này đã giúp cho các hoàng đế Trung Quốc giữ được thể diện mỗi khi phải nhượng bộ và trao trả lại những đất mà họ đã chiếm của Việt Nam, vì theo họ, trong thiên hạ đất nào chẳng là đất của thiên tử. Rõ rệt nhất và gần với ta nhất là trong sắc văn của vua nhà Thanh viết vào năm Ung Chính thứ sáu, năm Bảo Thái thời Vua Dụ Tông nhà Lê (1728), gửi cho vua Việt Nam về việc trả lại vùng mỏ đồng Tụ Long cho Việt Nam, đoạn chính có viết: “Mới đây Ngạc Nhĩ Thái (Tổng Đốc Vân Nam và Quý Châu thời đó) đem bản tâu của quốc vương (vua Việt Nam thời đó) tiến trình, lời lẽ ý tứ trong bản tâu tỏ lòng cung kính, trẫm (vua Thanh) rất vui lòng khen ngợi. Vả lại, 40 dặm ấy nếu thuộc vào Vân Nam thì là nội địa của trẫm, nếu thuộc vào An Nam thì vẫn là ngoại vi của trẫm, không có chút gì phân biệt cả. Vậy chuẩn cho đem đất ấy ban thưởng cho quốc vương (vua Việt Nam) được đời đời giữ lấy.”[2] Nói cách khác sự phân chia biên giới giữa hai nước Hoa, Việt mang nặng tính cách lịch sử và quan niệm chính trrị cổ thời. Đó là những giới hạn có tính cách hành chánh nhiều hơn là phân ranh quốc tế.
Chủ trương và sách lược bảo vệ lãnh thổ ở các miền biên giới của các triều đại quân chủ Việt Nam:
Chủ trương này được xác định rất rõ ngay từ thời nhà Lý qua bài thơ Nam Quốc Sơn Hà được truyền tụng là của Lý Thường Kiệt và được khẳng định bởi các triều đại kế tiếp.
Trong bài Nam Quốc Sơn Hà tác giả đã khẳng định sự cương quyết của triều đình nhà Lý là sẽ không dung tha bất cứ kẻ nào dám xâm phạm vào lãnh thổ nước mình. Nhưng đó là một thứ tuyên ngôn nói với người ngoài, với kẻ địch, một kẻ địch lớn hơn và mạnh hơn gấp bội nước Việt Nam thời đó. Lê Thánh Tông, bốn thế kỷ sau, năm Hồng Đức thứ tư (1473), khi dụ Thái Bảo Kiến Dương Bá Lê Cảnh Huy là người ở trong nước đã nghiêm khắc khẳng định: “Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai sứ sang phương bắc trình bày cho rõ điều ngay, lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước, một tấc đất của Thái Tổ làm mồi cho giặc thì tội phải tru di.”[3]” Lời dụ này vừa là một nghiêm lệnh, vừa là một sách lược. Đó là không được nhượng bộ dù là nhượng một thước núi, một tấc sông, vì đó là của cha ông để lại, phải cương quyết tranh biện bảo vệ đến cùng không cho kẻ địch lấn dần ngay tự bước đầu ở mức độ địa phương. Nếu kẻ địch không nghe thì triều đình sẽ sai sứ sang biện bạch phải trái theo phương thức ngoại giao. Còn kẻ nào dám đem dù là một tấc đất dâng cho giặc thì không phải chỉ là bị tử hình mà thôi, mà còn bị tru di nghĩa là giết ba họ nữa. Đây là hình phạt nặng nhất của thời quân chủ, một tội dành cho những kẻ khi quân, phản quốc.
Thực thi chủ trương và đường lối kể trên, các nhà cầm quyền quân chủ Việt Nam đã phải cùng lúc đương đầu vừa với các thổ châu mục của mình, các quan lại địa phương Trung Quốc ở miền giáp ranh với những địa điểm tranh chấp vừa với triều đình Trung Quốc.
Đối với các thổ mục địa phương, các chính sách được dùng là vừa uyển chuyển, vừa khoan dung, phủ dụ, vừa kết thân, vừa cứng dắn, nghiêm khắc trừng phạt với mục tiên trước sau không đổi là giữ vững biên cương. Đối với các quan lại và triều đình Trung Quốc thì nhún nhường, khéo léo, lựa những danh sĩ thông minh, lanh lẹ, có tài biện luận, đồng thời kiên trì tranh đấu, không bỏ cuộc, cố gắng duy trì sự tranh chấp, không nhượng bộ để thiệt thòi cho nước mình hầu có thể đặt vấn đề lại sau này.
Để bảo đảm sự trung thành của các thổ mục địa phương, ngoài chính sách cai trị lỏng lẻo, để cho các châu mục cha truyền, con nối như các họ Hoàng, họ Vi, họ Nùng , họ Chu, họ Giáp, họ Thân, họ Hà, họ Đèo... tự trị trong các lãnh thổ của họ, các vua nhà Lý còn dùng hôn nhân để ràng buộc họ chặt chẽ hơn với triều đình trung ương, không phân biệt kinh thượng. Việc các vua nhà Lý gả các công chúa cho các châu mục miền núi đã được ghi nhận trong chính sử Việt Nam khá nhiều như năm 1029 Lý Thái Tông gả Công Chúa Bình Dương cho châu mục Lạng châu là Thân Thiện Thái, năm 1082, dưới thời Lý Nhân Tông, Công Chúa Khâm Thánh được gả cho châu mục Vị Long là Hà Di Khánh, năm 1142, dưới thời Lý Anh Tông, Công Chúa Thiều Dung được gả cho Dương Tự Minh là thủ lãnh châu Phú Lương, năm 1167, cũng dưới triều Lý Anh Tông, Công Chúa Thiên Cực đước gả cho châu mục Lạng Châu là Hoài Trung Hầu... Trước đó Tống Sử hay một sách khác thời nhà Tống cũng chép là tổ tiên của họ Thân, trước mang họ Giáp, là Giáp Thừa Quí lấy con gái của Lý Công Uẩn, tức Lý Thái Tổ, con Thừa Quí là Thiệu Thái, lại lấy con gái của Đức Chính, tức Lý Thái Tông, rồi con Thiệu Thái là Cảnh Long, lại lấy con Nhật Tôn, tức Lý Thánh Tông... Ngược lại, Lý Thái Tông lại chọn con gái Đào Đại Di ở châu Chân Đăng đưa về làm hoàng phi.
Đối với những lãnh tụ đã làm phản như trường hợp cha con Nùng Tồn Phúc, Nùng Trí Cao, các vua cũng tỏ ra rất khoan dung. Mở đầu, năm 1038, khi Nùng Tồn Phúc xưng đế chống lại triều đình , Lý Thái Tông thân chinh đi đánh bắt được Tồn Phúc đem về kinh xử trảm, con là Trí Cao và vợ là A Nùng chạy thoát được và trở về lập ra nước Đại Lịch, tiếp tục chống lại vào năm 1041. Lý Thái Tông lại thân chinh đi đánh, bắt được Trí Cao nhưng thương tình cha và anh đã bị giết nên không những tha cho về lại còn sai sứ đến tận nơi phong hàm thái bảo. Sau đó mẹ con Trí Cao lại xưng đế, làm phản, chống lại cả hai triều Tống ,Việt nhưng cuối cùng bị đánh thua phải bỏ chạy sang nước Đại Lý rồi chết ở đó. Hai lần làm đại nghịch nhưng các triều đình Việt Nam đương thời và sau này vẫn tỏ ra rất khoan nhượng với họ Nùng và những người liên hệ, bằng cớ là ở Cao Bằng các vua Việt Nam vẫn để cho người địa phương lập đền thờ cả hai mẹ con Nùng Trí Cao. Hai đền này nằm trên hai ngọn núi trong số bốn ngọn bao bọc chung quanh tỉnh Cao Bằng là núi Kỳ Cầm ở phía bắc (đền thờ Nùng Trí Cao), và núi Kim Phả ở phía đông (đền thờ A Nùng, gọi là dền Bà Hoàng), cho đến năm 1930 hãy còn. Chính sách được goi là hòa thân này cộng thêm với vị trí gần gũi với kinh đô Thăng Long của người Việt hơn là kinh đô của người Tàu và chắc chắn các đường tiếp tế các sản phẩm của miền đồng bằng và miền biển, nhất là muối từ châu thổ Sông Hồng chắc chắn đã là những tác tố vô cùng trọng yếu của sự trung thành của các châu mục với các triều đình Việt Nam hơn là với triều đình Trung Quốc.
Trong cách tranh biện để bảo vệ lãnh thổ quốc gia, người ta thấy công tác đã được thực hiện ở hai cấp địa phương và trung ương. Ở địa phương các thổ mục đóng vai trò chính yếu. Vì là người địa phương, họ nắm vững tình hình từ địa lý thiên nhiên qua từng con sông, từng ngọn suối, từng trái đồi, từng cột mốc... đến tình hình dân cư với những ruộng nương, nhà cửa, đền thờ của họ, biết rành rẽ hơn những quan lại được cử từ miền xuôi lên. Không những thế, vì được tự trị, những lãnh thổ được trao cho họ được họ coi là phải cẩn trọng giữ gìn. Chỉ đến khi cần phải tranh luận phải trái giữa hai triều đình trung ương, vai trò của các nhà trí thức, các sứ thần mới được đặt ra.
Một số những cuộc tranh chấp điển hình:
Với chủ trương bảo vệ từng thước núi, từng tấc sông, các triều đại quân chủ Việt Nam một mặt đã cương quyết đấu tranh để bảo vệ những phần đất đã có, mặt khác đã kiên trì đòi lại những lãnh thổ đã bị Trung Quốc cưỡng chiếm, ngoại trừ hai trường hợp nhượng đất quá nhiều dưới thời Hồ Quí Ly hay dâng đất dưới thời Mạc Đăng Dung. Cả hai trường hợp này, đặc biệt là trường hợp Mạc Đăng Dung, những người chủ trương đã bị hậu thế lên án nặng nề. Cả hai triều đại này đều bị gọi là ngụy, không phải chỉ vì có nguồn gốc là do sự thoán nghịch mà ra mà còn là vì những hành động bị coi như là phản quốc nữa. Sử gia Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược, đã viết về Mạc Đăng Dung như sau:
“”Mạc Đăng Dung đã làm tôi nhà Lê mà lại giết vua để cướp lấy ngôi, ấy là một người nghịch thần; đã làm chủ một nước mà không giữ lấy bờ cõi, lại đem cắt đất mà dâng cho người, ấy là một người phản quốc. Làm ông vua mà không giữ giữ được cái danh giá cho trọn vẹn, đến nỗi phải cởi trần ra trói mình lại, đi đến quì lạy ở trước cửa một người tướng của quân nghịch để cầu lấy cái phú quí cho một thân mình và một nhà mình, ấy là một người không biết liêm sỉ.... Cho nên dẫu có lấy được giang sơn nhà Lê, dẫu có mượn được thế nhà Minh bênh vực mặc lòng, một cái cơ nghiệp dựng bởi sự gian ác hèn hạ như thế thì không bao giờ bền chặt được. Cũng vì cớ ấy cho nên con cháu họ Lê lại trung hưng lên được”.[4]”
Trên bình diện tích cực, trong phần cuối của bài này, ta nhìn lại ba trường hợp điển hình trong đó các vua quan Việt Nam nói riêng, và người Việt Nam nói chung, đã tỏ ra hết sức kiên nhẫn và cương quyết trong công cuộc bảo vệ biên cương của nước mình. Đó là là các cộc đấu tranh để đòi lại châu Quảng Nguyên, các châu Vật Dương, Vật Ác thời nhà Lý và vùng mỏ đồng Tụ Long trong những giai đoạn sau này.
Quảng Nguyên là tên cũ của một châu thuộc tỉnh Cao Bằng, từ thời nhà Lê được đổi thành Quảng Uyên. Dưới nhà Lý, để trả đũa việc Lý Thường Kiệt và Tôn Đản sang đánh các châu Khâm, châu Liêm và châu Ung thuộc các tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc vào năm 1075, năm 1076 nhà Tống sai Quách Quì sang đánh Đại Việt . Bị quân Đại Việt chống trả kịch liệt lại không hợp thủy thổ, quân Tống bị thiệt hại nặng nề phải rút lui, nhưng vẫn giữ các châu Quảng Nguyên, Tư Lang, Tô, Mậu và huyện Quang Lang. Trong số các châu huyện này Quang Lang và Quảng Nguyên là quan trọng hơn cả vì Quang Lang, sau này được nhà Lê đổi là Ôn Châu là cổ họng của châu Ung, còn Quảng Nguyên là nơi có nhiều mỏ vàng và mỏ bạc. Để thu hồi lại hai châu này, nhà Lý đã dùng cả quân sự lẫn ngoại giao. Huyện Quan Lang đã được Lý Thường Kiệt chiếm lại không lâu sau đó, có lẽ cùng lúc với các châu Tô Mậu và Môn. Riêng châu Quảng Nguyên, việc đòi lại phức tạp hơn vì khả năng sản xuất vàng bạc của địa phương này. Ở đây đường lối ngoại giao đã được sử dụng. Hai lần nhà Lý đã sai sứ bộ sang thương nghị. Lần thứ nhất không thành công vì các quan địa phương nhà Tống viện cớ lời biểu của vua Lý có dùng có dùng chữ húy của triều Tống không nhận. Lần thứ hai, sứ bộ do Đào Tông Nguyên cầm đầu, đem theo năm con voi làm đồ cốngvới lời yêu cầu nhà Tống trả lại các đất quân Tống đã chiếm. Nhà Tống ưng thuận với điều kiện nhà Lý trả lại tất cả những dân các châu Khiêm, Liêm và Ung đã bị quân của Lý Thường Kiệt và Tôn Đản bắt về Đại Việt trước đó. Nhà Lý ưng thuận và Quảng Nguyên đã trở về với Đại Việt. Sự hoàn trả Quảng Nguyên cho Đại Việt đã làm cho nhiều người bên nhà Tống bất mãn. Hai câu thơ châm biếm: “Nhân tham Giao Chỉ tượng, khước thất Quảng Nguyên kim” có nghĩa là vì tham voi Giao Chỉ nên mất vàng Quảng Nguyên mà các tác giả Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca dịch sang thơ là “Tham voi Giao Chỉ, mất vàng Quảng Nguyên” đã được họ làm trong trường hợp này. Thắng lợi này xảy ra vào năm 1079 dưới thời Lý Nhân Tông.
Thành công trong việc đòi lại châu Quảng Nguyên và một số đất khác ít năm sau, Việt nam đã không thành công trong việc đòi lại các động Vật Dương, Vật Ác từ trước đã bị các thổ mục họ Nùng dâng cho nhà Tống, mặc dầu sứ bộ nhà Lý do Lê Văn Thịnh, vị thủ khoa của khoa thi đầu tiên của người Việt cầm đầu đã tranh luận gay gắt. Phản bác lại chủ trương của các quan nhà Tống cho rằng các đất nà là của Tống vì do các thổ mục địa phương dâng cho nhà Tống vì họ qui phục nhà Tống., Lê văn Thịnh lý luận rằng “Đất thì có chủ; bọn thuộc lại giữ đất đem dâng nộp và trốn đi, thì đất ấy thành vật ăn trộm của chủ. Coi giữ đất cho chủ lại tự ý lấy trộm tất không tha thứ được, mà ăn hối lộ và tàng trữ của ăn trộm pháp luật cũng không dung. Huống chi, bọn chúng lại có thể làm nhơ bẩn cả sổ sách của quí vị hay sao?”
Không những quyết tâm bảo vệ lập trường, các vua quan Đại Việt còn tỏ ra rất kiên trì. Các cuộc thương nghị đã diễn ra cả thảy sáu lần những đều bị nhà Tống khước từ, cuối cùng đã bị bỏ dở.
Thắng lợi trong việc đòi lại được mỏ đồng Tụ Long xảy ra vào năm 1728, năm Bảo Thái thứ 9, thời Vua Trần Dụ Tông. Thắng lợi này có thể coi là điển hình nhất trong nỗ lực bảo vệ lãnh thổ của các triều đại quân chủ Việt Nam.
Để kết luận ta có thể nói là trong suốt mười thế kỷ tồn tại, các triều đại gọi là quân chủ Việt Nam đã luôn luôn quan tâm đến sứ mạng vô cùng thiêng liêng là bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền lãnh thổ của dân tộc. Đây là một việc làm vô cùng khó khăn, trường kỳ và tế nhị, đôi khi nguy hiểm, trong đó từ vua quan, nho sĩ trí thức, hoàng phi, công chúa… đến các dân thiểu số ở các vùng biên giới xa xăm đều đã cùng nhau đóng góp cho nỗ lực chung. Điều đáng chú ý ở đây là trong chính sách hoà thân của các triều đình thời đó, các vua đã hy sinh luôn cả hạnh phúc cá nhân và gia đình của chính mình, đem các công chúa gả cho các thổ tù trưởng ở những vùng biên cương hẻo lánh, xa xôi vào lúc giao thông liên lạc còn vô cùng khó khăn, hiểm trở. Nỗi nhớ thương, đau đớn, xót xa khó có thể tưởng tượng là lớn lao đến chừng nào. Nói như vậy nhưng ta cũng không nên quên tình cảm và sự can đảm của các thổ tù trưởng miền biên giới dành cho Triều Đình Việt Nam. Giữa triều đình Trung Quốc, mạnh hơn, các thổ tù trưởng này đã lựa chọn triều đình Việt Nam và từ đó họ đã gặp phải không ít khó khăn. Cuối cùng là các nhà trí thức. Vai trò của những nho sĩ được trao cho trách nhiệm đi sứ để biện minh cho chủ quyền của nước mình cũng không phải là một việc làm đơn giản, dễ dàng, không vất vả và không nguy hiểm. Lời dặn dò gần như là cảnh cáo của Lê Thánh Tông dành cho Thái Bảo Kiến Dương Bá Lê Cảnh Huy năm Hồng Đức thứ tư (1473) được dẫn trên đây, đã nói lên điều đó. Nhưng cuối cùng thì, ngoại trừ một vài trường hợp hiếm hoi, họ đã thành công trong sứ mạng thiêng liêng, cao cả của mình khiến người sau khi đọc đến những đoạn này không chỉ kính phục mà thôi mà còn ngậm ngùi, thương xót nữa.
Phạm Cao Dương
Những ngày cuối năm 2015
[1] Đỗ Đình Nghiêm, Ngô Vi Liễn và Phạm Văn Thư, Địa Dư Các Tỉnh Bắc Kỳ. Hà Nội, Lê Văn Tân, 1930, in lần thứ tư, tr 61.
[2] Quốc Sử Quán Triều Nguyễn, Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, tập hai. Hà Nội: Trung Tâm Khoa Học Xã Hội và Nhân Văn Quốc Gia, Viện Sử Học, Nhà Xuất Bản Giáo Dục, 1998, tr. 468-469.
[3] Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Tập II, Hoàng Văn Lâu dịch và chú thích. Hà Nội: Nhà Xuất Bản Khoa Học Xã hội, 1993, tr. 462.
[4]Trần Trọng Kim, Việt Nam Sử Lược, quyển II. Saigon: Bộ Giáo Dục, Trung Tâm Học Liệu, 1971, tr. 17.
CÁNH CÒ =MỸ THUẬT TRÌNH BÀY THỨC ĂN =HÌNH ẢNH VIET NAM
aturday, January 16, 2016
CÁNH CÒ * TỬ HUYỆT
Tử huyệt.
Sun, 01/10/2016 - 20:15 — canhco
Chưa bao giờ người dân cả nước hướng chú ý vào việc tranh quyền đoạt ghế của Bộ chính trị như lần này. Càng tới gần ngày bầu bán, không khí càng sôi động hơn. Cạnh đó những động thái có liên quan tới ván cờ máu ngày càng lộ dần làm mọi người như được chứng kiến một cuộn phim gây cấn đang tới hồi kết thúc. Tiếc một điều, cuộn phim ấy không hề cho xem miễn phí vì những nhân vật chủ chốt lãnh tiền cát sê quá cao, cao đến nỗi có nhiều người không tiền đành phải trả bằng máu để được vào xem vở kịch đang diễn trên sân khấu Ba Đình.
Lối vào nhà hát này có hai cửa chính, một bên Đảng soát vé và một bên do Chính phủ trách nhiệm xé cùi vé cho người xem là nhân dân. Đảng do ông Trọng và Chính phủ do ông Dũng. Cả hai nhân vật chính trong vở kịch lịch sử đang trong giai đoạn cao trào và càng gần kết thì giá vé chợ đen vào cửa lại càng tăng vọt.
Vé vào cửa bên ông Dũng thu vào là tài nguyên trên rừng dưới biển. Là từng giọt mồ hôi của người lao động giá rẻ vắt ra cho các công ty ngoại quốc. Là hột lúa xuất khẩu khắp đồng bằng sông Cửu Long, là khoáng sản tại miền Bắc, là những đầm nuôi tôm cá ở miền Nam. Phe cánh Chính phủ tận thu để làm giàu cho cá nhân. Tiền vé vào cửa là đấy. Và tử huyệt của phe ông Dũng cũng là đấy: làm giàu bất chính trên xương máu nhân dân.
Bên cánh cửa của ông Trọng là những cái vé thu phí với giá khác. Những bộ óc của nhiều thế hệ bị vắt kiệt do các lý thuyết cộng sản, viễn cảnh không bao giờ tới của Xã Hội chủ nghĩa, về điều 4 hiến pháp, về hậu hoạn của Bắc phương, về tương lai u ám của đất nước do lệ thuộc quá sâu vào kẻ thù truyền kiếp. Trí thức trả giá vào cửa bằng sự ù lì, óc sáng tạo tê liệt, thời gian dùng vào nghiên cứu lý luận hảo làm kiệt quệ nhân tài dành cho đất nước. Cửa ông Trọng còn nhận vé từ các tập đoàn có hơi hướm Trung Quốc như Tân Hiệp Phát hay các công trình đầu tư do các tập đoàn Trung Quốc lại quả, do đó người dân có thể trả bằng dollar hay Nhân dân tệ cũng đều tốt cả.
Vì lậm vào thứ chủ nghĩa do Trung Quốc dẫn đầu, mượn Trung Quốc làm bức tường để dựa vào khi Liên xô sụp đổ, tử huyệt của Đảng là Hội nghị Thành Đô, một danh xưng đã trở thành biểu tượng bán nước và cũng chính từ bốn chữ này mà Đảng cộng sản không thể làm gì được ông Dũng. Đây là con dao găm giúp ông Dũng bao lần thoát khỏi sóng gió. Là tử huyệt của ông Trọng và hàng trăm ông khác trong Bộ chính trị.
Cửa ông Dũng ưu tiên dollar hơn vì dù sao thì Phò mã cũng là người Mỹ…tóc đen. Gia thế của anh ta không hợp với đảng nhưng lại hợp với ván bài chính trị của chính phủ. Chính phủ cần tiền, còn Đảng thì cần chủ nghĩa. Ông Dũng học lớp ba nhưng xem ra có viễn kiến hơn ông Trọng mặc dù là Tiến sĩ xây dựng đảng, thứ bằng cấp chỉ được một nơi duy nhất trên thế giới nhận vào làm việc: Đảng cộng sản Việt Nam. Có lẽ chữ Đảng sau đuôi ám ông ta cả đời và dân tộc bị ông ta..ám ngược trở lại.
Hai cánh cửa để vào xem vở kịch Ba Đình đều tận thu và không ngoại lệ cho bất cứ ai nhưng nhân dân chúng ta cứ tưởng vào cửa tự do mới đáng buồn.
Không ai trong chúng ta thoát trả tiền vé dù có vào xem vở kịch thô lậu này hay về nhà ngủ để mai đi cày trả nợ. Thầy giáo hay nông dân, kỹ sư hay thợ mỏ đều còng lưng nộp đủ thứ thuế vô hình đánh trên cả dân tộc. Nhà báo bị cướp đi tiếng nói, nhà nông bị cướp đất, nhà văn bị cướp quyền xuất bản, chúng ta bị cướp tất.
Ba triệu đảng viên hí hửng tưởng rằng gia đình mình ngoại lệ, miễn nhiễm. Họ vô tư và ngây thơ khi sống trong chuồng heo vĩ đại của Đảng lại tưởng mình thơm tho vì đã phun các loại nước hoa đắt tiền mua của Mỹ!
Ngay cả hai nhân vật chính cũng không yên ổn gì khi trình diễn các vũ điệu lõa lồ trên chiếc sân khấu có 90 triệu khán giả.
Ông Trọng mặc chiếc áo Xã hội chủ nghĩa trong suốt. Trong suốt vì không một chút ý nghĩa hiện thực nào. Trong suốt nên cơ thể ông hiện ra trước bàn dân thiên hạ như câu chuyện hoàng đế ở truồng bên trời Tây.
Ông Dũng cũng có gì hơn, bỏ hết những của cải vật chất ra trên con người ông còn lại thứ gì? Chỉ là những tiếng hót véo von trong mỗi bài diễn văn được viết trước hay một vài tuyên bố có tính giật tít của báo chí nhằm ve vuốt những ai chống lại phe ông Trọng.
Nếu giỏi và can đảm, dám làm một cuộc cách mạng cho Việt Nam vào lúc này thì ông Dũng trong cương vị Thủ tướng, nắm vững và rõ từng chi tiết cũng như bằng chứng về Hội nghị Thành Đô, hãy công khai dùng nó tiêu diệt những kẻ đang cạnh tranh với ông.
Dù hơi bất chính một chút vì trở mặt với đồng chí, nhưng nhân dân sẽ tha thứ và tiếp tục xem ông là một người hùng, hay gian hùng cũng được, miễn là vở kịch cũ và kéo dài này nên có một kết thúc có hậu.
Cuộc chiến tuy chưa kết thúc nhưng hầu như ai cũng biết ông Dũng không bao giờ dám làm và ông Trọng cũng biết như thế nên cả hai đang chờ cái ngày lịch sử lập lại trong mỗi kỳ đại hội Đảng: thỏa hiệp để cùng tồn tại.
Chỉ có chúng ta, đám khán giả hiếu kỳ và không hề thiếu mộng mơ, khi vở diễn hạ màn chúng ta lại tiếp tục trong vai trò … khán giả.
Lối vào nhà hát này có hai cửa chính, một bên Đảng soát vé và một bên do Chính phủ trách nhiệm xé cùi vé cho người xem là nhân dân. Đảng do ông Trọng và Chính phủ do ông Dũng. Cả hai nhân vật chính trong vở kịch lịch sử đang trong giai đoạn cao trào và càng gần kết thì giá vé chợ đen vào cửa lại càng tăng vọt.
Vé vào cửa bên ông Dũng thu vào là tài nguyên trên rừng dưới biển. Là từng giọt mồ hôi của người lao động giá rẻ vắt ra cho các công ty ngoại quốc. Là hột lúa xuất khẩu khắp đồng bằng sông Cửu Long, là khoáng sản tại miền Bắc, là những đầm nuôi tôm cá ở miền Nam. Phe cánh Chính phủ tận thu để làm giàu cho cá nhân. Tiền vé vào cửa là đấy. Và tử huyệt của phe ông Dũng cũng là đấy: làm giàu bất chính trên xương máu nhân dân.
Bên cánh cửa của ông Trọng là những cái vé thu phí với giá khác. Những bộ óc của nhiều thế hệ bị vắt kiệt do các lý thuyết cộng sản, viễn cảnh không bao giờ tới của Xã Hội chủ nghĩa, về điều 4 hiến pháp, về hậu hoạn của Bắc phương, về tương lai u ám của đất nước do lệ thuộc quá sâu vào kẻ thù truyền kiếp. Trí thức trả giá vào cửa bằng sự ù lì, óc sáng tạo tê liệt, thời gian dùng vào nghiên cứu lý luận hảo làm kiệt quệ nhân tài dành cho đất nước. Cửa ông Trọng còn nhận vé từ các tập đoàn có hơi hướm Trung Quốc như Tân Hiệp Phát hay các công trình đầu tư do các tập đoàn Trung Quốc lại quả, do đó người dân có thể trả bằng dollar hay Nhân dân tệ cũng đều tốt cả.
Vì lậm vào thứ chủ nghĩa do Trung Quốc dẫn đầu, mượn Trung Quốc làm bức tường để dựa vào khi Liên xô sụp đổ, tử huyệt của Đảng là Hội nghị Thành Đô, một danh xưng đã trở thành biểu tượng bán nước và cũng chính từ bốn chữ này mà Đảng cộng sản không thể làm gì được ông Dũng. Đây là con dao găm giúp ông Dũng bao lần thoát khỏi sóng gió. Là tử huyệt của ông Trọng và hàng trăm ông khác trong Bộ chính trị.
Cửa ông Dũng ưu tiên dollar hơn vì dù sao thì Phò mã cũng là người Mỹ…tóc đen. Gia thế của anh ta không hợp với đảng nhưng lại hợp với ván bài chính trị của chính phủ. Chính phủ cần tiền, còn Đảng thì cần chủ nghĩa. Ông Dũng học lớp ba nhưng xem ra có viễn kiến hơn ông Trọng mặc dù là Tiến sĩ xây dựng đảng, thứ bằng cấp chỉ được một nơi duy nhất trên thế giới nhận vào làm việc: Đảng cộng sản Việt Nam. Có lẽ chữ Đảng sau đuôi ám ông ta cả đời và dân tộc bị ông ta..ám ngược trở lại.
Hai cánh cửa để vào xem vở kịch Ba Đình đều tận thu và không ngoại lệ cho bất cứ ai nhưng nhân dân chúng ta cứ tưởng vào cửa tự do mới đáng buồn.
Không ai trong chúng ta thoát trả tiền vé dù có vào xem vở kịch thô lậu này hay về nhà ngủ để mai đi cày trả nợ. Thầy giáo hay nông dân, kỹ sư hay thợ mỏ đều còng lưng nộp đủ thứ thuế vô hình đánh trên cả dân tộc. Nhà báo bị cướp đi tiếng nói, nhà nông bị cướp đất, nhà văn bị cướp quyền xuất bản, chúng ta bị cướp tất.
Ba triệu đảng viên hí hửng tưởng rằng gia đình mình ngoại lệ, miễn nhiễm. Họ vô tư và ngây thơ khi sống trong chuồng heo vĩ đại của Đảng lại tưởng mình thơm tho vì đã phun các loại nước hoa đắt tiền mua của Mỹ!
Ngay cả hai nhân vật chính cũng không yên ổn gì khi trình diễn các vũ điệu lõa lồ trên chiếc sân khấu có 90 triệu khán giả.
Ông Trọng mặc chiếc áo Xã hội chủ nghĩa trong suốt. Trong suốt vì không một chút ý nghĩa hiện thực nào. Trong suốt nên cơ thể ông hiện ra trước bàn dân thiên hạ như câu chuyện hoàng đế ở truồng bên trời Tây.
Ông Dũng cũng có gì hơn, bỏ hết những của cải vật chất ra trên con người ông còn lại thứ gì? Chỉ là những tiếng hót véo von trong mỗi bài diễn văn được viết trước hay một vài tuyên bố có tính giật tít của báo chí nhằm ve vuốt những ai chống lại phe ông Trọng.
Nếu giỏi và can đảm, dám làm một cuộc cách mạng cho Việt Nam vào lúc này thì ông Dũng trong cương vị Thủ tướng, nắm vững và rõ từng chi tiết cũng như bằng chứng về Hội nghị Thành Đô, hãy công khai dùng nó tiêu diệt những kẻ đang cạnh tranh với ông.
Dù hơi bất chính một chút vì trở mặt với đồng chí, nhưng nhân dân sẽ tha thứ và tiếp tục xem ông là một người hùng, hay gian hùng cũng được, miễn là vở kịch cũ và kéo dài này nên có một kết thúc có hậu.
Cuộc chiến tuy chưa kết thúc nhưng hầu như ai cũng biết ông Dũng không bao giờ dám làm và ông Trọng cũng biết như thế nên cả hai đang chờ cái ngày lịch sử lập lại trong mỗi kỳ đại hội Đảng: thỏa hiệp để cùng tồn tại.
Chỉ có chúng ta, đám khán giả hiếu kỳ và không hề thiếu mộng mơ, khi vở diễn hạ màn chúng ta lại tiếp tục trong vai trò … khán giả.
MỸ THUẬT TRÌNH BÀY THỨC ĂN
HÌNH ẢNH VIỆT NAM HIỆN NAY
Những hình ảnh đặc biệt ở Việt Nam
Hương Bùi (Theo Wanderlust, Tourdust) 
Chủ Nhật, ngày 25/10/2015 16:03 PM (GMT+7)(Dân Việt) - Nhiều du khách đã thốt lên ngạc nhiên khi nhìn thấy những hình ảnh "có một không hai" tại Việt Nam.
Tạp chí du lịch Wanderlust đã tổng hợp lại những hình ảnh kỳ lạ mà các du khách phương Tây từng chứng kiến tại Việt Nam. Trong đó, vấn đề giao thông và đi lại của người Việt là điều khiến người nước ngoài cảm thấy ngạc nhiên và "choáng váng" nhất.
Họ tỏ ra thích thú và gọi hình ảnh này là taxi bò.
Các du khách cũng không thể tin được Việt Nam có loại xe "vừa đi vừa ngủ" giữa đường như thế này.
"Chẳng cần xe tải chuyên chở đồ, chỉ cần hai người đàn ông và 1 chiếc xe đẩy cũ kỹ là có thể vận chuyển cả tá đồ đạc thế này".
Một chiếc xe đạp điện có thể chở được tận 4 người.
Họ băn khoăn không hiểu tại sao người Việt có thể chạy xe hai bánh và chuyên chở được nhiều thứ như thế.
Bức hình này khá nổi tiếng và từng được nhiều du khách đưa vào mục "ảnh hài nhất trong ngày".
Không chỉ có nữ, ngay cả 8 thanh niên "to con" cũng "tranh giành" chỗ ngồi trên một chiếc xe máy.
Những hình ảnh này, thoạt nhìn không mấy khác biệt so với những bộ phim về lực sỹ Héc-quyn mà khán giả vẫn thường xem.
Ngay cả xô chậu cũng có thể làm mũ che nắng, mưa.
Dùng ghế nhựa làm "giày cao gót" vượt lũ mùa mưa bão.
Du khách Tây chụp bức ảnh này tại Hà Nội không giấu được sự băn khoăn, không hiểu tại sao người Việt có thể chịu đựng được đường ray tàu hỏa, được đặt sát cửa nhà mà không có thanh chắn an toàn.
Sức nặng của những chiếc bình cổ không làm khó được sức mạnh của xe honda.
"Tôi đã rất bất ngờ và phấn khích khi nhìn thấy 2 người và một con bò còn sống cùng đèo nhau trên chiếc xe máy", du khách nước ngoài nhận xét.
TS.NGUYỄN BÁ LONG * ĐẠI HỘI 12
RẤT NHIỀU NGƯỜI DÂN VN CHO RẰNG ĐẠI HỘI LẦN THỨ XII CỦA ĐẢNG CSVN NĂM 2016 CÓ THỂ LÀ ĐẠI HỘI CHÓT VÀ RẰNG CÓ THỂ XẢY RA CHÍNH BIẾN TRONG KỲ ĐẠI HỘI NÀY. MỘT NGUYÊN TẮC TỐI YẾU: ĐỂ CÓ THỂ THÀNH CÔNG, LỰC LƯỢNG TẠO CHÍNH BIẾN NHẰM THAY ĐỔI ĐẤT NƯỚC CẦN PHẢI HUY ĐỘNG NGƯỜI DÂN ĐỨNG DẬY CÙNG LÚC VỚI SỬ DỤNG BINH LỰC
TS NGUYỄN BÁ LONG
Học Giả Chuyên Về Lý Thuyết Cách Mạng
Tổng Đại Diện kiêm Phát Ngôn Viên Hiến Chương 2000
Với các tin đồn dồn dập về việc CHÍNH BIẾN CÓ THỂ XẢY RA trong kỳ Đại Hội Lần Thứ XII Đảng CSVN và chính Nguyễn Phú Trọng cùng phe nhóm đã có các chuẩn bị cật lực để đối phó trước thời gian Hội Nghị Trung Ương 14 bàn về nhân sự cho "bộ tứ" bằng cách sáng ngày 1-1-2016, Nguyễn Phú Trọng đã đi thăm Bộ Tư lệnh Quân khu Thủ đô. Hôm sau, 2-1, NPT đến thăm và làm việc với Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động. Cùng đi với Trọng là Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang. Sáng ngày 5-1, màn sơ duyệt của 5,200 binh sĩ thuộc lực lượng vũ trang (nói rằng để bảo vệ Đại hội đảng) khiến dân chúng thủ đô hoang mang. Ngoài 5,200 binh lính là 125 chiếc xe đặc chủng chủ yếu làm nhiệm vụ chống khủng bố, bạo loạn và khoảng 100 chiếc xe chở binh lính, dẫn đường v.v. Hơn một tuần lễ trước Đại Hội, tin mới nhất cho biết 30 con đường tại thủ đô sẽ bị cấm hoặc giới hạn trong những ngày Đại Hội từ 20 - 28/1/2016. Trong khi đó, Hội Nghị Trung Ương 14 biểu quyết đề nghị nhân sự cho "Bộ Tứ" ngày 11-1-2016 cho thấy dường như NPT đã được nhiều phiếu nhất cho chức vụ Tổng Bí Thư nửa nhiệm kỳ kế tiếp trong khi chờ đợi Bộ Chính Trị đề cử Tổng Bí Thư mới, cùng lúc với Trần Đại Quang là Chủ Tịch Nước, Nguyễn Xuân Phúc là Thủ Tướng và Nguyễn Thị Kim Ngân là Chủ Tịch Quốc Hội (theo tin Cali Today ngày 12-1-2016). Nếu các nguồn tin này đúng thì Nguyễn Tấn Dũng chỉ còn hai con đường:
- Chờ Đại Hội Đảng lần thứ XII quyết định, mà Nguyễn Tấn Dũng có thể có nhiều ảnh hưởng, rút kinh nghiệm Đại Hội lần thứ XI.
- Có các hoạt động tạo "Đột biến" để loại đối thủ, mà chính NPT và phe nhóm đang phòng hờ. Ngoài ra còn có tin là NPT đang nhờ Bắc Kinh bảo vệ Đại Hội Đảng (đồng nghiã với việc BÁN Việt Nam cho Tàu!).
Bài viết này được đặt vào giả thiết thứ nhất là sự tranh hùng giữa 2 phe Trọng - Sang và Dũng không thể có lối thoát được, và chính biến có khả năng xảy ra, còn không thì Dũng cũng hết đường, có thể bị TRIỆT sau Đại Hội!. Giả thiết thứ hai là Dũng chấp nhận thua cuộc, và cũng sẽ bị "quản thúc" hoặc "thanh toán" sau Đại Hội Đảng bằng cách này hay cách khác; ngoài việc xuất ngọai (nhưng tình báo Hoa Nam cũng sẽ tìm cách diệt Dũng theo yêu cầu của phe Trọng , sau khi Dũng ra ngoại quốc, không tha).
Vậy giả thiết CHÍNH BIẾN không phải là một GIẢ THIẾT VÔ LÝ hoặc VÔ CĂN CỨ. Cái yếu tố quan hệ nhất cho cả Dân Tộc là làm sao cho chính biến này trở thành một đột biến giúp VN thay đổi theo hướng tích cực là THOÁT KHỎI TÀU PHÙ và tiến dần đến DÂN CHỦ HÓA ĐẤT NƯỚC, khởi đi từ một tranh chấp trong nội bộ Đảng CSVN.
Trong bài này, tác giả chỉ đưa ra ý kiến làm sao cho CHÍNH BIẾN THÀNH CÔNG. Còn việc đối phó với TC (và bọn THÁI THÚ BẮC KINH) sau chính biến, tác giả sẽ trình bày trong một bài khác.
I. SỬ DỤNG BINH LỰC CÙNG LÚC VỚI HUY ĐỘNG QUẦN CHÚNG ĐỨNG DẬYTHÀNH MỘT "NGỌN TRIỀU DÂN TỘC" LÀ NGUYÊN LÝ TỐI YẾU GIÚP CUỘC CHÍNH BIẾN THÀNH CÔNG
Trong hoàn cảnh quân đội bị phân tán thành hai hoặc nhiều phe, chỉ sử dụng BINH LỰC không thôi để làm CHÍNH BIẾN (nhất là khi bên kia đã chuẩn bị) là không chắc ăn, thậm chí có thể dưới cơ. Cần nhớ rằng phe tạo CHÍNH BIẾN có thể ảnh hưởng nhiều đến dân và các địa phương, cũng như được dân ủng hộ. Thành ra nguyên tắc để CHÍNH BIẾN THÀNH CÔNG trong kỳ Đại Hội này là phe TẠO CHÍNH BIẾN phải huy động BINH LỰC và QUẦN CHÚNG cùng lúc. Phải nắm bắt ngay điều kiện thuận lợi là ĐỒNG BÀO và LÒNG NGƯỜI đang hướng đến sự thay đổi; và THÔNG BÁO RỘNG RÃI ĐẾN ĐỒNG BÀO NGUỒN TIN NGUYỄN PHÚ TRỌNG và PHE NHÓM đã nhờ Bắc Kinh bảo vệ Đại Hội Đảng (cũng đồng nghiã giao VN cho Tàu) và nếu nhóm Thái Thú Bắc Kinh chiến thắng tại Đại Hội Đảng thì việc bàn giao VN cho Tàu và DUYỆT Y THỎA ƯỚC THÀNH ĐÔ giao VN cho Tàu sẽ được Đại Hội XII tiến hành, và VN sẽ mất vào tay Tàu Cộng trong những năm trước mắt, trước năm 2020. Dân không muốn mất nước VN thì phải cùng đồng lòng đứng lên HÀNH ĐỘNG cùng với phe tạo CHÍNH BIẾN.
Tất nhiên sẽ có vấn đề ĐỐI PHÓ VỚI BẮC KINH (cũng như đám THÁI THÚ BẮC KINH tại VN) sau khi CHÍNH BIẾN THÀNH CÔNG. Tác giả sẽ viết một bài thứ hai để giải quyết vấn đề này, nếu chính biến xảy ra. Đại khái là một nền ngoại giao đa phương, mở cửa Cam Ranh, kêu gọi quốc tế góp sức bảo vệ VN, tiến hành dân chủ hóa thật sự đất nước, tổng động viên, và kêu gọi NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI (cùng với QUỐC NỘI) đứng lên cứu nước. Các giải pháp cụ thể sẽ được tác giả nghiên cứu chi tiết trong bài viết một khi tiên đoán biến thành sự thật.
Là cán bộ CS, tất nhiên việc khích động quần chúng là sở trường rồi; mà một khi đã tạo CHÍNH BIẾN để có thay đổi tại VN (thoát Trung) là có CHÍNH NGHIÃ và ĐÁP ỨNG LÒNG NGƯỜI; sự vận động quần chúng với các chuyên viên chuyên về lãnh vực này (như Nguyễn Đăng Trừng v.v.) là điều không quá khó khăn. Vấn đề là yếu tố THỜI GIAN: phải làm ngay và mở CHIẾN DỊCH ngay, trước khi ĐỘNG BINH. Đừng có chỉ dựa vào BINH LỰC không sẽ thất bại.
Mở 2 MẶT TRẬN cùng lúc: vừa ĐỘNG BINH vừa KHỞI ĐỘNG "NGỌN TRIỀU DÂN TỘC" tạo sự đứng lên của quần chúng, sẽ giải quyết được vấn đề TƯƠNG QUAN LỰC LƯỢNG, so với trường hợp chỉ ĐỘNG BINH không thôi, thì chưa chắc thắng, mà có khi phần thua là nhiều hơn.
Cán bộ và chính quyền tại các địa phương mà lãnh đạo có người theo phe CHÍNH BIẾN có thể góp một phần quan trọng trong việc VẬN ĐỘNG QUẦN CHÚNG.
Làm sao thoát khỏi sự sợ hãi mà quần chúng có thể gặp phải khi vận động cuộc cách mạng này? Phải có một chiến dịch thông tin và tuyên truyền đi trước với các tên tuổi có uy tín cao và được nhân dân tin tưởng đứng đầu chiến dịch cũng như một cuộc kêu gọi sự hỗ trợ của toàn dân, cho biết rằng ĐẤT NƯỚC SẼ BỊ MẤT VÀO TAY TÀU PHÙ và TRỪ MỘT GIẢI PHÁP LÀ DÂN ĐỨNG DẬY cùng với cuộc CHÍNH BIẾN, thì không thể nào BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC được. Nhưng huy động dân chúng bằng một chiến dịch THÔNG TIN và TUYÊN TRUYỀN với những người có UY TÍN CAO đứng đầu cũng chưa đủ làm Quốc Dân tin tưởng, cần một CHIẾN DỊCH THỨ HAI sau đây phải LÀM NGAY thì mới khiến LÒNG NGƯỜI TIN TƯỞNG, cùng đứng lên với PHE TẠO CHÍNH BIẾN.
II. THẢ TẤT CẢ CÁC TÙ CHÍNH TRỊ VÀ NHỮNG NHÀ TRANH ĐẤU BỊ BẮT GIỮ, BAN HÀNH VÀ ĐẢM BẢO CÁC TỰ DO CƠ BẢN, KÊU GỌI CÁC XÃ HỘI DÂN SỰ VÀ CÁC NHÀ TRANH ĐẤU CHO DÂN CHỦ, CÁC TÔN GIÁO VÀ SẮC TỘC, CŨNG NHƯ NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI, CÙNG ĐỨNG LÊN VẬN ĐỘNG ĐỒNG BÀO
Bằng cách này, một bộ phận lớn Quốc Dân và các thành phần Dân Tộc bị trù dập, hạn chế hoặc đàn áp lâu nay sẽ đứng lên hợp tác để cứu nước. Người Việt Hải Ngoại cũng thế.
Chính các xã hội dân sự không được mở rộng (đặc biệt công đoàn độc lập và các Giáo Hội Tôn Giáo Truyền Thống/Dân Lập) đã làm cho sinh khí xã hội teo tắt; và cuộc mở ra cho các thành phần dân tộc và xã hội sẽ đem lại sức sống và sức mạnh mới cho lực lượng mưu cầu sự thay đổi đất nước.
Chí ít, nó sẽ bảo vệ AN NINH CHÍNH TRỊ và AN NINH CÁ NHÂN cho phe tạo CHÍNH BIẾN bởi hậu thuẩn của TOÀN DÂN và quốc tế cũng phải thấy được điều này để có thái độ thích hợp.
Cũng cần phải có một CHIẾN DỊCH VẬN ĐỘNG QUỐC TẾ đi kèm với chiến dịch vận động các THÀNH PHẦN ĐỐI LẬP và XÃ HỘI DÂN SỰ nói ở điểm 2 để khi CHÍNH BIẾN XẢY RA là quốc tế có thểõ hỗ trợ, như kinh nghiệm của Mùa Xuân Ả Rập trong những năm 2010, 2011 đối với các nước Tunisie, Ai Cập, Libya. Phải hiểu ngay rằng đây phải là sự LÀM THIỆT ĐỂ CỨU NƯỚC KHỎI TAY TÀU PHÙ mới được toàn dân ủng hộ, chứ trí trá để mong qua GIAI ĐOẠN TRANH CHẤP PHE PHÁI rồi mọi sự lại trở về chổ cũ (lại thần phục và nô lệ Tàu, lại đàn áp các nhà dân chủ, lại bóp nghẹt tôn giáo, lại tráo trở trong đường lối ngoại giao v.v.) thì chắc chắn là DÂN SẼ LẠI QUAY LƯNG và rồi cũng SỤP ĐỔ thôi.
Thành ra CHÍNH BIẾN và THAY ĐỔI XÃ HỘI là phải làm THẬT, chứ không phải mưu đồ cá nhân hoặc phe nhóm để qua cơn khốn khó, rồi lại THỎA HIỆP VỚI BỌN BÁN NƯỚC và TÀU CỘNG để đàn áp đồng bào; thì chắc chắn là đồng bào cũng sẽ đứng lên, và những kẻ PHẢN BỘI cũng sẽ phải TRẢ GIÁ.
Tác giả không nói ủng hộ bất cứ ai hết cho đến khi có một lực lượng hay nhóm đứng lên để DIỆT ĐÁM THÁI THÚ BẮC KINH BÁN NƯỚC và CỨU ĐẤT NƯỚC KHỎI VÒNG NÔ LỆ của TÀU. Cho đến khi có nhóm hoặc lực lượng thực sự làm thì không thể kết luận hay quyết đoán gì được. Và hy vọng rằng những góp ý này sẽ giúp cho những người MỘT LÒNG VÌ NƯỚC THẬT SỰ trong hàng ngũ CS thấy rằng THỜI CƠ ĐÃ TỚI và MÌNH CÓ THỂ NẮM BẮT TÌNH HÌNH và LÀM NHỮNG ĐIỀU HỮU HIỆU để cứu nước, với TOÀN DÂN ĐỨNG SAU LƯNG. Nếu LÀM THẬT và KHÔNG CÓ NHỮNG MƯU ĐỒ TRÁO TRỞ thì TOÀN DÂN SẼ ỦNG HỘ và CƠ MAY THÀNH CÔNG RẤT LỚN.
Xin ơn trên phù hộ những người hết lòng vì nước và mở con đường cho DÂN TỘC VIỆT NAM!
Hải Ngoại ngày 14 tháng 1 năm 2016
T/M Diễn Đàn Quốc Tế Của Các Phong Trào Dân Chủ VN
TS NGUYỄN BÁ LONG
Chủ Nhiệm
* Ghi chú: Bài này sẽ được đăng tải trong Khai Thác Thị Trường #101 (tháng 1-2-3/2016, Tết Bính Thân) với một số hiệu chỉnh thích hợp. Tác giả cho lên lưới trước khi báo xuất bản vì sự gấp rút của tình hình. Qua số KTTT 101 được xuất bản, bài này sẽ được cập nhật, hiệu chỉnh và lên lưới lại cùng với số báo vào cuối tháng 1-2016.
TÀI LIỆU THAM KHẢO I:
Đấu đá tranh hùng tàn bạo trong nội bộ đảng cộng sản trước kỳ Họp Trung Ương đảng 14 chuẩn bị nhân sự chóp bu cho Đại hội XII ngày 21/1/2016 [4 Attachments]
Nhiều tin tức dựt gân ? nội bộ ? có cơ sở ? được loan truyền: VN đang loạn ? hay giòng sông xương máu Việt,sau ngàn năm vượt suối,thác,ghềnh đang đổ ra phá chờ hoà nhập vào đại dương với nhiều bạo lực có thể thê thảm.
Xét lịch sử đẩm máu hung bạo dã man từ gần 100 năm qua của các đảng cộng sản Liên sô,Đông âu,Trung quốc,Miên;Lào...và ngay của đảng cộng sản việt nam đẩm máu nội tranh và của đồng bào,những tin tức tưởng "khó tin được " từ Hà nội thật ra khả tín vì bộc lộ bộ mặt giai cấp đấu tranh,tranh dành quyền lợi hèn mọn, dối trá vô đạo vô luân của motä bè lũ cặn bả xã hội từng cướp công của phong tráo kháng chiến chống thực dân Pháp (1858-1945), của Việt Minh ( 1945-1948),của nhân dân Việt nam, của quốc gia VN (1948-1954), của Chính phủ cách mạng lâm thời Miền Nam VN, của VNCH1 và VNCH2,( 1955 -1975), của Thành phần thứ ba từng muốn thành lập một nền Cộng hoà tựï do dân chủ nhân ái phú cường ! tóm lại của dân tộc Việt nam.
Mặt nạ thảo khấu của đảng csvn đang rơi! Mặt nạ tay sai cho TQ đang rớt ! Nhân quả nhãn tiền.
Những thành phần VM và yêu nước yêu dân chủ tiến bộ có thể bị nhóm cặn bả trong đảng lật đổ và loại trừ chăng ?
Bố tát Trạng Trình (1491 -1585) đã tiên đoán như sau :
2013 (năm Tỵ/con rắn) : Rắn mọc 2 đầu khó nghĩ thay (đúng)
2014 (năm ngưạ NGỌ) Ngưa đã mất cương không kẻ cưỡi ! (đúng)
2015 (năm Dê) : Dê khôn ăn lộc ngoảnh về Tây ! (đúng)
2016 (năm Thân/khỉ) : Lũ khỉ ôm con ngồi mếu máo ?!
2017 : (năm dậu/gà ) : Gà kia vở tổ chập chùng bay ! ?
2018: (năm Tuất/chó) : Bầy chó vẩy đuôi mừng chủ cũ !?
2019 (năm Hợi/con heo) : Ủn ỉn ăn no lợn ngủ ngày ! ?
Hãy chờ xem màn bi hài kịch Hà nội văn vật bị ô uế ! *
Thánh Trạng Trình đã tiên tri đúng 100% những sự kiện quan trọng sau đây:
1) nói với Chúa Nguyễn Hoàng : Hoành sơn nhất đái,vạn đại dung thân ! (nên vào trấn vùng Trường sơn (Thuận hoá và miền nam) sẽ lập nên cơ nghiệp Triều Nguyễn.
2) Nói với Trịnh Kiêm : giữ chùa ăn oản (không nên lật đổ vua Lê,cứ làm chúa mà hưởøng quyền lợi)
3) nói với họ Mạc : Rút lui về giữ Cao bằng, sẽ trụ thêm được 3 đời !
* Nhưng Hà nội Thăng Long xưa, ngàn năm văn hiến vẫn chờ ai ?
Từ độ mang gươm đi mở cõi
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long.
GS NGUYÊN Thái Sơn.
http://baocalitoday.com/vn/chinh-su-viet-nam/ong-nguyen-phu-trong-luong-truoc-viec-dao-chanh.html
Ông Nguyễn Phú Trọng lường trước việc đảo chánh
Trong khi chờ đợi kết quả để biết được ai là Tổng Bí thư đảng CSVN sắp tới thì hãy coi màn chuẩn bị triệt hạ nhau giữa các đối thủ trong nội bộ đảng CSVN. Cuộc chiến sống còn này sẽ cực kỳ hấp dẫn, mà có khi kết thúc cuộc chiến đảng CSVN cũng khó có thể tồn tại.
Cali Today News - Trong nỗ lực loại trừ đối thủ của mình, càng đến gần ngày Đại hội đảng lần thứ XII diễn ra, liên tiếp trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có rất nhiều động thái khiến cho dư luận cảm thấy bất an. Nhiều người cho rằng, dường như tại thủ đô sắp diễn ra một trận thư hùng một mất một còn.
Ngay trong ngày đầu năm mới 2016, thay vì nghỉ ngơi, ông Tống Bí thư Nguyễn Phú Trọng trên cương vị Bí thư Quân ủy Trung ương đã đi thăm Bộ Tư lệnh Quân khu Thủ đô. Tại đấy, ông Trọng đã kêu gọi quân nhân phải tuyệt đối trung thành với đảng Cộng sản, không được giao động. Đặc biệt, ông chú trọng đến công tác an ninh cho Đại hội đảng lần thứ 12 sắp diễn ra.
Bảo vệ Đại hội đảng nhưng CS cơ động tập như chống đảo chánh. Ảnh: Zing (Attachment - Hình 1)
Bảo vệ Đại hội đảng nhưng CS cơ động tập như chống đảo chánh. Ảnh: Zing (Attachment - Hình 2)
Bảo vệ Đại hội đảng nhưng CS cơ động tập như chống đảo chánh. Ảnh: Zing (Attachment - Hình 3)
Bảo vệ Đại hội đảng nhưng CS cơ động tập như chống đảo chánh. Ảnh: Zing (Attachment - Hình 4)
Nguyễn Phú Trọng đi thăm Bộ Tư lệnh CS cơ động. Ảnh: Báo Nhân Dân ( (Attachment - Hình chót)
Chưa dừng ở đó, sáng ngày hôm sau, ngày 2/1, cũng chính ông Trọng đến thăm, làm việc với Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động. Cùng đi với ông Trọng là ông Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang. Tại buổi làm việc, vấn đề được ông Trọng đặt lên hàng đầu là công tác bảo đảm an ninh cho Đại hội đảng.
Song song với những việc làm đó, ông Trọng còn đăng đàn kêu gọi chống tham nhũng, chống bè phái, không đưa người tham vọng quyền lực vào Ban Chấp hành Trung ương, loại khỏi bộ máy những kẻ có đạo đức không trong sáng, những kẻ giàu lên bất minh...Việc làm này không nằm ngoài mục đích chỉa mũi nhọn công kích về phía ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Bằng việc thăm Quân khu Thủ đô, Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động, huy động 5,200 cảnh sát cơ động để phục vụ công tác bảo đảm an ninh cho đại hội đảng lần thứ XII, ông Trọng đang làm công tác chuẩn bị cho tình huống xấu nhất có thể xảy ra.
Theo giới quan sát, Đại hội đảng lần thứ XII là cuộc chiến sống còn giữa một bên là hai ông Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang, còn bên kia là ông Nguyễn Tấn Dũng. Cũng như lần Đại hội đảng lần thứ XI, bộ đôi Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang song thủ nhưng vẫn không thể loại được ông Nguyễn Tấn Dũng. Cho dù vào thời điểm đó, uy tín của ông Dũng đã xuống thấp đến trầm trọng do sự thua lỗ, sụp đỗ từ Vinashin, Vinalines.
Vào tháng 10/2012, Bộ Chính trị mà đi đầu là ông Nguyễn Phú Trọng đề nghị Ban Chấp hành Trung ương phải kỷ luật ông Nguyễn Tấn Dũng, cùng với đó là bầu Nguyễn Bá Thanh, ông Vương Đình Huệ vào Bộ Chính trị. Song, Ban Chấp hành Trung ương đã lật ngược yêu cầu của ông Nguyễn Phú Trọng. Đó là không kỷ luật Nguyễn Tấn Dũng và cũng không bầu 2 ông Nguyễn Bá Thanh, Vương Đình Huệ vào Bộ Chính trị. Thay vào đó là đưa 2 người miền Nam, ông Nguyễn Thiện Nhân và bà Nguyễn Thị Kim Ngân vào Bộ Chính trị. Cả hai người miền Nam này nếu không phải phe cánh của ông Dũng thì ít ra cũng không phải đối thủ chính trị, muốn thanh trừng ông Dũng. Cùng với đó, qua các đợt thăm dò gần đây, ông Nguyễn Tấn Dũng được tín nhiệm rất cao, cao hơn hẳn những đối thủ chính trị của ông. Điều đó cho thấy ông Dũng có sức ảnh hưởng rất lớn đến Ban Chấp hành Trung ương.
Theo Điều lệ đảng CSVN có từ năm 2011, vào giai đoạn giữa hai kỳ đại hội toàn quốc thì Ban Chấp hành Trung ương là cơ quan nắm quyền lãnh đạo tối cao. Do đó, việc tạo ra được ảnh hưởng hoặc nắm giữ được Ban Chấp hành Trung ương trong tay có thể làm cho ông Dũng có thể thoải mái rung đùi, mặc cho các đối thủ chính trị của mình tung những ngón đòn ra nhằm triệt hạ mình.
ông Trọng còn đăng đàn kêu gọi chống tham nhũng, chống bè phái, không đưa người tham vọng quyền lực vào Ban Chấp hành Trung ương, loại khỏi bộ máy những kẻ có đạo đức không trong sáng, những kẻ giàu lên bất minh...Việc làm này không nằm ngoài mục đích chỉa mũi nhọn công kích về phía ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Từ những nguồn tin được tung lên Internet cho thấy, trước kỳ Đại hội đảng lần thứ XII, ông Nguyễn Phú Trọng đã tỏ ra rất quyết đoán, một hình ảnh rất khác so với người chỉ quen với những giáo điều, lý luận. Trong tất cả những phương án bầu chọn lãnh đạo cho Đại hội đảng lần tới, ông Trọng thẳng thừng loại trừ Nguyễn Tấn Dũng. Cùng với đó là có nguyện vọng muốn được tái cử thêm một nhiệm kỳ làm Tổng Bí thư nữa. Tham vọng của ông Trọng liệu có đạt được ý nguyện, chúng ta cần phải chờ đến khi Đại hội đảng lần thứ XII hạ màn, kết quả mới được công bố.
Sáng ngày 5/1, màn sơ duyệt của 5,200 của các binh sĩ thuộc lực lượng vũ trang chuẩn bị cho Đại hội đảng lần thứ XII khiến cho dân chúng bàng hoàng. Cùng với 5,200 binh lính là 125 chiếc xe đặc chủng chủ yếu làm nhiệm vụ chống khủng bố, bạo loạn. Bên cạnh đó còn có khoảng 100 chiếc xe chở binh lính, xe dẫn đường, xe cứu thương...
Trong khi chờ đợi kết quả để biết được ai là Tổng Bí thư đảng CSVN sắp tới thì hãy coi màn chuẩn bị triệt hạ nhau giữa các đối thủ trong nội bộ đảng CSVN. Cuộc chiến sống còn này sẽ cực kỳ hấp dẫn, mà có khi kết thúc cuộc chiến đảng CSVN cũng khó có thể tồn tại.
NGƯỜI QUAN SÁT
Cộng tác viên thường trực của nhật báo Cali Today tại Việt Nam
(Posted by: Thaison Nguyen <jthaison.nguyen@gmail.com>, Phung Su Xa Hoi, 1/5/2016, 7.17AM)
TÀI LIỆU THAM KHẢO II:
Cập nhật: 07/01/2016 08:13
Thủ tướng Dũng phản pháo, kẻ thua cuộc sẽ lật ngược tình thế bằng một cuộc đảo chính?
Phía trước sẽ vẫn còn là những màn đấu đá kịch liệt giữa các đối thủ để tiến đến chiếc ghế Tổng Bí thư. Sẽ không loại ra khả năng kẻ thua cuộc sẽ lật ngược tình thế bằng một cuộc đảo chính. Những động thái gần đây của ông Trọng, như: thăm Bộ Tư lệnh quân khu Thủ đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động. Cùng với đó là những màn tập dượt chống khủng bố, bạo loạn tại Hà Nội cho thấy phe ông Trọng đã chuẩn bị rất kỹ.
Thu Tuong Dung phan phao - Hinh 1 (Trinh van Lau)
Ông Trịnh Văn Lâu, người liên tục có rất nhiều đơn tố cáo làm bất lợi cho ông Nguyễn Tấn Dũng. Ảnh: Đại hội 12
Cali Today News - Liên tiếp trong nhiều ngay qua, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải hứng chịu những đợt công kích dữ dội từ các đối thủ chính trị của mình. Sau một thời gian im hơi lặng tiếng, Thủ tướng Dũng đã phản công.
Trong thời gian Hội nghị Trung ương 13 diễn ra, trên Internet xuất hiện trang blog có tên "Ý kiến Đảng viên về Đại hội XII", với đường link www.daihoi12.com. Với những gì mà trang blog này cho đưa lên, độc giả có thể khẳng định là do nhóm người thân ông Nguyễn Tấn Dũng lập ra. Vì rằng, tất cả những bài viết trên trang này đều nhằm mục đích bênh vực, ủng hộ cho ông Dũng trở thành Tổng Bí thư trong Đại hội đảng lần tới.
Đầu tiên, đang khi diễn ra Hội nghị Trung ương 13 là lần để biểu quyết đề cử nhân sự Bộ Chính trị, ngày 16/12/2015, một lá thư được gửi từ ông Trịnh Văn Lâu (Tư Cẩn, sinh năm 1929) đến thẳng ông Nguyễn Phú Trọng cùng tập thể Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN. Ông Lâu là người có chức phận khá cao trong bộ máy chính quyền trước đây. Ông này từng là Ủy viên Ban Chấp hành đảng CSVN khóa VI,VII, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh, Vĩnh Long. Đứng tên cùng với ông là một loạt cán bộ, lãnh đạo cao cấp khác. Trong lá thư của mình ông Lâu đòi phải kỷ luật ông Nguyễn Tấn Dũng vì đã đề xuất "Luật biểu tình", thực hiện cuộc cách mạng màu mà người cố vấn cho ông Dũng chính là cựu Thủ tướng Anh- Tony Blair, rồi trở thành tổng thống.
Nội dung lá đơn của ông Trịnh Văn Lâu cũng là những gì mà liên minh Sang- Trọng muốn đánh vào ông Dũng. Ngay tức khắc, ông Dũng đã có phản hồi bằng một lá thư gửi cho ông Trọng. Trong đó ông khẳng định sẽ "không tái cử".
Mới đây, vào ngày 6/1/2016, trên trang blog "Ý kiến Đảng viên về Đại hội XII" đã cho đăng lá thư của ông ông Lê Quang Nhường (Mười Rua), đảng viên Cộng sản, nguyên Tổng Giám đốc công ty Kỹ nghệ Súc Sản Việt Nam (Vissan) gửi đến ông Nguyễn Phú Trọng để tố cáo ông Trịnh Văn Lâu "vu khống, bịa đặt, hồ đồ trắng trợn, vô liêm sĩ, xúc phạm danh dự" cá nhân ông Lê Quang Nhường trong lá đơn ngày 16/12/2015. Cùng với đó, ông Nhường đòi phải điều tra, đem ông Lâu ra xét xử nghiêm minh vì đã dám vu khống mình.
Chưa hết, cũng trên blog "Ý kiến..." 8 lão thành cách mạng, gồm: Võ Công Lý (nguyên phó Bí thư tỉnh Vĩnh Long); Nguyễn Ký Ức (nguyên Ủy viên Trung ương đảng, Bí thư tỉnh Vĩnh Long); Phan Đức Hường (nguyên phó Bí thư tỉnh Vĩnh Long); Trương Văn Sáu (nguyên ủy viên Trung ương đảng, Bí thư tỉnh Vĩnh Long); Ngô Ngọc Bỉnh (tự Sáu Kỳ, nguyên ủy viên thường vụ tỉnh Vĩnh Long); Nguyễn Văn Út (nguyên tỉnh ủy viên tỉnh Vĩnh Long); Nguyễn Văn Huyền (nguyên tỉnh ủy viên tỉnh Vĩnh Long); Đoàn Văn Thắng (thiếu tướng, nguyên tỉnh đội trưởng tỉnh Vĩnh Long) có thư gửi đến ông Trọng để khẳng định ông Lâu đã mạo danh những người này đòi kỷ luật ông Nguyễn Tấn Dũng.
"Chúng tôi khẳng định rằng, đồng chí Tư Cần không đại diện cho chúng tôi và chúng tôi không đồng tình với nội dung mà đồng chí Tư Cần đã nêu".- lá thư viết.
Như vậy phần nào sự thật quanh lá đơn tố cáo mà ông Trịnh Văn Lâu gửi đến ông Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị đã được phơi bày. Theo từ nhiều nguồn tin, sở dĩ ông Lâu làm việc này là chịu sự tác động của liên minh Sang- Trọng.
Không chỉ những cán bộ lão thành chịu sự tác động của liên minh Sang- Trọng chống ông Dũng, trên Facebook cá nhân của mình, nhà báo Huy Đức, một người được coi là phò tá ông Trương Tấn Sang từ lâu nay đã có bài viết "Bộ Tứ" quy rất nhiều tội của ông Dũng. Cùng với đó, nhà báo Huy Đức cũng tiết lộ ra rằng, "Tứ trụ triều đình" lần này sẽ không có ông Dũng. Ông Dũng sẽ ra đi, trong khi ông Trọng sẽ ở lại. Số phận của ông Sang vẫn đang còn là một bí ẩn.
Ngay sau khi bài viết của nhà báo Huy Đức được đưa lên, vào ngày 7/1, cũng trên blog "Ý kiến..." đã có ngay thư "phản ánh và kiến nghị" của Trung tướng Lưu Phước Lượng, nguyên phó Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ yêu cầu phải kỷ luật một loạt 4 nhà báo đã có âm mưu phò trợ cho "minh chủ" (ám chỉ ông Trương Tấn Sang- người viết) bằng cách lũng đoạn thông tin và triệt hạ đối thủ chính trị trong quá trình chuẩn bị nhân sự lãnh đạo cao cấp của đảng cho Đại hội XII. Những nhà báo mà ông Lượng nêu ra gồm: Nguyễn Công Khế, nguyên Tổng Biên tập báo Thanh Niên, hiện nay là Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn truyền thông Thanh Niên; nhà Trương Huy San (bút danh Huy Đúc, tác giả cuốn sách "Bên Thắng Cuộc"); ông Đoàn Khắc Xuyên (nguyên Tổng Thư ký Tòa soạn báo Tuổi Trẻ, hiện đang công tác tại Thời báo kinh tế Sài Gòn và tờ Một Thế Giới); luật sư Phan Trung Hoài, phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam.
Trong đợt phản pháo của Thủ tướng Dũng, dư luận bất ngờ với màn "nâng bi" của luật sư Nguyễn Đăng Trừng, người từng là Chủ tịch Đoàn Luật sư Sài Gòn. Trong bài viết "Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và chính sách ngoại giao đa phương" ông đã tâng bốc ông Dũng không tiếc lời, ca ngợi việc ông Dũng bắt tay giao thương với các nước trên thế giới, để cuối cùng đưa ra kết luận rằng:
"Theo tôi ông (Nguyễn Tấn Dũng- người viết) rất xứng đáng để được tín nhiệm vào vị trí lãnh đạo cao nhứt để tiếp tục lãnh đạo đất nước đi tới một tương lai tươi sáng".
Thu tuong Dung phan phao - Hinh 2 (Le Duc Anh)
Ông Lê Đức Anh (bên phải) được coi là người có tiếng nói nặng ký để quyết định chiếc ghế Tổng Bí thư. Ảnh: Đại hội 12
Song, đáng kể nhất trong đợt phản pháo, chống lại những luận điệu đả kích mình là trên blog "Ý kiến..." đã cho đăng lá thư của Đại tướng Lê Đức Anh, người được coi là có tiếng nói trong việc quyết định nhân sự cho Đại hội đảng lần thứ XII. Lá thư của ông Lê Đức Anh được gửi cho ông Nguyễn Phú Trọng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương khóa XI. Trong lá thư này nêu 2 điểm chính:
- Một là, nhắc lại điều lệ của đảng CSVN "lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản". Trong đó, thiểu số phục tùng đa số.
- Hai là, người được giới thiệu, bầu làm Tổng Bí thư phải là "người có quan điểm, thái độ dân chủ, có năng lực tổ chức, huy động sức mạnh toàn dân tộc, tranh thủ được sự ủng hộ quốc tế cho công cuộc bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ".
Sau khi Hội nghị Trung ương lần thứ 13 kết thúc, rất nhiều tin đồn được tung ra cho biết rằng, liên minh Sang- Trọng bằng mọi cách hất cẳng Thủ tướng Dũng. Trong ba phương án "Tứ trụ triều đình" sẽ trình lên Trung ương đảng sẽ không có tên ông Dũng. Bằng việc nhắc nhở ông Trọng, các ủy viên Bộ Chính trị về nguyên tắc "Tập trung dân chủ" để đe nẹt những người này không được lộng quyền, tự mình định đoạt nhân sự cho Đại hội đảng lần thứ XII.
Nếu trước đây, Bộ Chính trị coi Trung ương đảng như là con nít, thì từ sau khi ông Nguyễn Tấn Dũng lên làm Thủ tướng dân chủ đã được mở rộng. Trước đây, nguyên tắc Dân chủ tập trung chỉ nhằm chỉ vào một nhóm người gồm mười mấy ông ủy viên trong Bộ Chính trị, thì nay được mở rộng ra Trung ương đảng. Trong khi ông Dũng là người có ảnh hưởng rất lớn tại Trung ương.
Bằng việc "nhắc nhở" người được bầu làm Tổng Bí thư phải có quyết tâm "giữ vững chủ quyền biển đảo", "được sự ủng hộ quốc tế" đã cho thấy ông Lê Đức Anh đang tiến cử Nguyễn Tấn Dũng cho chiếc ghế Tổng Bí thư. Vì tới tận bây giờ, chiêu bài "bảo vệ chủ quyền" được ông Nguyễn Tấn Dũng sử dụng rất thành công, được sự ủng hộ rất lớn từ dân chúng.
Phía trước sẽ vẫn còn là những màn đấu đá kịch liệt giữa các đối thủ để tiến đến chiếc ghế Tổng Bí thư. Sẽ không loại ra khả năng kẻ thua cuộc sẽ lật ngược tình thế bằng một cuộc đảo chính. Những động thái gần đây của ông Trọng, như: thăm Bộ Tư lệnh quân khu Thủ đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động. Cùng với đó là những màn tập dượt chống khủng bố, bạo loạn tại Hà Nội cho thấy phe ông Trọng đã chuẩn bị rất kỹ.
Trong khi chờ đợi kết quả, chúng ta hãy tiếp tục màn đấu đá, thanh trừng lẫn nhau giữa những người được coi là "đồng chí".
Người Quan Sát
Cộng tác viên nhật báo Cali Today từ Việt Nam
LỜI CUỐI CỦA STEVE JOBS
Những lời cuối cùng của Steve Jobs - người sáng tạo ra Iphone Apple - chấn động cả thế giới.
"Tôi đã đạt đến tột đỉnh của thành công. Trong con mắt người khác, cuộc đời tôi là một biểu tượng của thành công. Tuy vậy phía sau của công việc tôi có rất ít niềm vui. Tài sản của tôi cuối cùng cũng bình hoá với tôi. Trong lúc này trên giường bệnh viện, hồi tưởng về cuộc đời, những lời khen ngợi, tự cao, tự hào về tài sản nhưng tôi cảm thấy thật vô nghĩa trước tử thần, cái chết.
Trong bóng tối, khi nhìn ánh đèn màu xanh và tiếng ồn ào của máy dưỡng khí, tôi cảm nghiệm được những hơi thở của tử thần rất gần kề. Bây giờ tôi mới hiểu thấu, nếu một lần bạn đã có tiền đủ cho cuộc đời của bạn, bạn hãy đeo đuổi một mục đích khác không liên quan đến tiền bạc. Nên tìm một điều gì quan trọng hơn. Ví dụ như là lịch sử tình yêu nhân loại, nghệ thuật, ước mơ tuổi thơ… Đừng làm nô lệ cho vật chất, giàu sang, vì nó sẽ biến bạn thành một người yếu ớt như tôi.
Thượng Đế tạo dựng chúng ta để cảm nghiệm được tin yêu trong tim, chứ không phải những ảo tưởng về tiền tài, danh vọng như tôi đã làm trong suốt cuộc đời nhưng không thể đem theo tôi được. Tôi có thể mang theo được những kỉ niệm của yêu thương. Đây mới chính là sự giàu sang sẽ có thể đồng hành với bạn, là sức mạnh, ánh sáng soi sáng cho bạn tiến tới. Tình yêu có thể đi hàng ngàn cây số và chính vì thế cuộc đời không có giới hạn. Đi, tiến đến nơi mà bạn muốn, Cố gắng lên để đạt được những mục đích. Tất cả là ở trong tim và trong lòng bàn tay của bạn.
Cái giường nào đắt giá nhất trên đời? Đó là giường bệnh viện, vì nếu có tiền, bạn có thể mướn tài xe lái xe cho bạn, nhưng không thể dùng tiền để thuê người mang bệnh cho bạn. Mất tài sản mình có thể tìm lại được, có một cái khi đã mất thì không thể tìm lại được: sự sống. Dù đang ở giai đoạn nào trong cuộc đời, cuối cùng, tất cả phải đối diện khi bức màn sự sống kéo xuống.Làm ơn hãy nâng niu và nhận thức được giá trị tình yêu gia đình, tình yêu bạn đời và tình yêu bạn hữu, gìn giữ sức khỏe cho bạn và chăm sóc đồng bào của bạn.
Thanks for all you have done and RIP Steve Jobs. (ManhLe,svd)
Amazon 3.12.15
Amazon 3.12.15
VIETTUSAIGON * ĐẠI HỘI XII
Những phiên bản đại hội 12 đảng CSVN
Thu, 01/14/2016 - 02:06 — VietTuSaiGon
Hiện tại, cuộc chơi của đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) là một cuộc chơi của những phiện bản và không có bất kỳ một phiên bản nào là ổn định cho dù nó định vị mọi thứ từ ghế ngồi, chức danh cho đến quyền lực sau đại hội 12 này. Vì sao nói đại hội 12 là đại hội của nhiều phiên bản?
Có ba lý do để nói rằng đây là đại hội của nhiều phiên bản: Không có sự đoàn kết trong bộ sậu trung ương đảng CSVN; Tình hình chính trị trong nước và khu vực cũng như thế giới bắt buộc các đảng viên trung ương CSVN phải tự thỏa hiệp với nhau để giữ quyền lực; Nhân dân đã chính thức thành “thế lực thù địch” của CSVN.
Ở lý do thứ nhất, bộ sậu trung ương đảng chưa bao giờ có sự đoàn kết. Điều này dễ nhìn thấy và cũng dễ hiểu. Bởi do kéo dài độc đảng quá lâu, chính nội bộ đảng sẽ có sự phân hóa quyền lực, chia năm sẻ bảy phe phái để tạo ra một hệ thống quyền lực riêng vừa làm hậu thuẫn cho mỗi “ông lớn” lại vừa ăn chia lợi tức từ thuế của nhân dân, từ quĩ đất, tiền vay nước ngoài, các khoản bán được từ tài nguyên con người đến tài nguyên đất nước và các khoản đút lót của hệ thống các công ty nước ngoài khi họ đến làm ăn tại Việt Nam.
Mỗi “ông lớn” ở trung ương trở thành một đầu lĩnh, thống soái hệ thống đàn em bên dưới gồm quan chức cấp tỉnh, đại biểu quốc hội, doanh nghiệp tư nhân, những giám đốc doanh nghiệp nhà nước, báo chí nhà nước, nhà báo và nhiều loại xã hội đen có quyền lợi liên đới với “ông lớn”. Và khi các hệ thống quyền lực này đã hình thành cụ thể, có trên có dưới, có đầy đủ ban bệ, lúc này người ta tính đến chuyện ban phái nào sẽ thống lĩnh toàn bộ các ban phái còn lại.
Tình trạng Việt Nam là một tình trạng lộng hành các ban phái trong bộ sậu trung ương đảng. Mặc dù đất nước không có dân chủ, không có đa nguyên nhưng lại có đa phái, đa diện và đa quyền. Riêng vấn đề này, người dân thay vì chịu sức ép của một hệ thống quyền lực duy nhất là đảng CSVN thì phải gánh thêm một gánh nặng khác từ sự đè đầu cưỡi cổ, bóc lột của quyền lực địa phương dưới sự ủy nhiệm không văn bản của các ban phái.
Và cũng bởi chịu chung một nguyên tắc “còn đảng còn mình”, nhận quyền hạn cũng như lợi lộc từ hệ thống và nguyên lý độc tài nên bắt buộc các ban phái trong nội bộ đảng dù đứng trên phe nào thì cũng phải bảo vệ độc tài. Bởi chỉ có độc tài mới đảm bảo mối lợi từ quyền lực đến tiền bạc của họ được kéo dài. Trường hợp ngược lại, giải trừ độc tài, đi đến đa nguyên đa đảng, lúc này những tội lỗi và những lỗi hệ thống của đảng Cộng sản sẽ bị phơi bày dưới ánh sáng khoa học và công lý.
Điều này sẽ dẫn đến hệ quả là rất có thể mọi thứ lợi lộc tích tụ mấy chục năm nay nhờ vào quyền lực sẽ trở về số không. Hay nói một cách ví von như nhiều người đã nói là mối lợi lộc và quyền lực của đảng Cộng sản là mối lợi của mâm thịt chó. Mặc dù ghét nhau như thế nào đi nữa thì phải giữ mâm thịt chó cho hoành tráng để cùng ăn. Không để quá căng dẫn đến có người nổi khùng hất đổ mâm. Đại hội 12, dù đứng trên góc nhìn nào thì vẫn có thể nhìn ra những qui ước giữ mâm thịt chó cho hoành tráng mà cùng ăn.
Hơn nữa, tình hình thế giới và khu vực là một bài học kinh nghiệm cho những kẻ có tham vọng độc tài và nắm quá nhiều quyền lực, mối lợi từ chế độ độc tài. Những cuộc cách mạng dân chủ nổ ra khắp thế giới cũng như thái độ chấp nhận giải trừ độc tài, bắt tay với dân chủ của chính quyền Miến Điện và những phản ứng, yêu cầu, nguyện vọng dân chủ, công bằng, văn minh từ nhân dân trong nước đã làm cho chế độ Cộng sản lung lay hơn bao giờ hết. Hay nói cách khác, giờ cáo chung của chế độ đang được đếm ngược.
Bên cạnh đó, tình hình của nước đàn anh Cộng sản Trung Quốc cũng chẳng mấy khả quan. Nhà nước Cộng sản Trung Quốc buộc phải bằng mọi giá phô trương sức mạnh quân sự của họ để một mặt áp đảo những nước nhỏ hơn nhằm giải quyết nạn nhân mãn, ô nhiễm, nhằm vừa dọa nạt, răn đe lại vừa lấy lòng nhân dân khi mà số người phản đối độc tài, phản đối sự chậm chạp, ì ạch của nhà nước và đứng lên kêu gọi, đòi hỏi dân chủ ngày càng nhiều ở Trung Quốc. Và để đáp ứng nhu cầu bức thiết về chính trị trong nước, Trung Quốc bắt buộc phải dùng đến sách lược Đại Hán để mở rộng vành đai quyền lực, Việt Nam trở thành đích ngắm đầu tiên của họ.
Một khi nhân dân Việt Nam thấy được mối nguy từ Trung Quốc và thái độ yếu kém của nhà cầm quyền Việt Nam, niềm tin của nhân dân vào đảng lãnh đạo sẽ sút giảm nghiêm trọng. Và đại hội 12 giống như một cuộc đấu trí giữa đảng và nhân dân. Đảng CSVN phải dùng rất nhiều phiên bản đại hội để bằng mọi giá hoàn tất hệ thống ban bệ, đặt định quyền lực để khi đại hội kết thúc thì không có vấn đề gì xảy ra.
Và có ít nhất là năm phiên bản đại hội 12: Cuộc đảo chính do phe Nguyễn Tấn Dũng lãnh đạo để hướng đến dân chủ bởi phe này thân Mỹ; Phe thân Trung Nguyễn Phú Trọng hất cẳng phe Nguyễn Tấn Dũng để tiếp tục nắm quyền; Nhân dân ủng hộ phe Nguyễn Tấn Dũng lên làm bí thư đảng CSVN; Các phe phái miền Bắc đang tìm mọi cách để loại Nguyễn Tấn Dũng cùng ban bệ của ông ta; Trung Quốc gây sức ép lên đại hội 12 để hợp thức hóa vấn đề Biển Đông.
Các phiên bản này được tạo ra để tung hỏa mù dư luận, để thấy vấn đề Biển Đông là chuyện đã rồi bởi Trung Quốc đánh ngay điểm nhạy cảm là đại hội 12 khiến cho đảng CSVN không kịp trở tay. Và các phiên bản này cũng dẫn dắt dư luận tập trung vào chuyện ai sẽ nắm quyền, nếu Trọng nắm quyền thì thân Trung, Dũng nắm quyền thì thân Mỹ. Hơn nữa, các phiên bản này là cái cớ mạnh nhất để trả lời thắc mắc tại sao đại hội 12 lại có quá nhiều quân đội, công an, lực lượng chống khủng bố tụ về Hà Nội để bảo vệ.
Đặc biệt, 48 chuyến bay thử bằng máy bay dân sự của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập, xâm lấn vào vùng bay Hồ Chí Minh FIR nhiều lần nếu nhìn bề ngoài thì đơn giản đây là chuyện xâm lăng của Tàu, là ý đồ bành trướng Đại Hán gì gì đó… Đại khái là vậy. Nhưng trên thực tế, nếu xâu chuỗi những thông số từ hội nghị Thành Đô cho đến nay, rõ ràng việc bay của Trung Quốc là một bước kế tiếp nhằm che chở cho đại hội 12 CSVN và dần sáp nhập vùng bay Việt Nam vào Trung Quốc.
Về vấn đề che chở đại hội 12, tiếp theo những chuyến bay dân sự, thiết lập vùng bay và mặc định vùng bay dân sự sẽ là cho việc thử nghiệm những chuyến bay quân sự. Trong khi đó, mối bận tâm của nhân dân về nhân sự trong đại hội đảng sẽ chuyển từ ai nắm quyền, ai thân Mỹ, thân Tàu sang chỗ đất nước sẽ bị mất nếu như nội tình chính trị khủng hoảng. Và một lần nữa, nhân dân phải chờ đợi, hướng tập trung bị đánh lạc, vấn đề dân chủ, đa nguyên, đa đảng bị đánh lạc sang hướng khác.
Vở kịch “cùng nhau bảo vệ đất nước” được đảng CSVN diễn rất thành công nhờ vào sự phối hợp nhịp nhàng của đàn anh Trung Quốc. Và dưới bàn tay che chở của Trung Quốc, đại hội 12 diễn ra trong sự bảo vệ bằng nhiều vành đai quân sự. Nếu nhân dân nổi dậy, viện binh Trung Quốc sẽ xuất hiện và tạo cớ để đàn áp, thậm chí, những chuyến bay quân sự của Trung Quốc trên bầu trời Việt Nam sẽ là vành đai lửa nhằm che chở cho vành đai quân sự bên dưới đang ra sức đàn áp nhân dân khi có biến.
Ngược lại, nếu không có biến cố nào, đại hội kết thúc, bộ sậu lãnh đạo “mới” lên nắm quyền, lúc này, vấn đề biển đảo, vùng trời, kinh tế, chính trị, xã hội Việt Nam bị Trung Quốc thao túng, thâu tóm cũng là chuyện đã rồi. Không chừng, lúc đó sẽ có những kiểu lý luận so sánh GDP của Trung Quốc với GDP Việt Nam và dần gieo rắc vào đầu óc nhân dân rằng nếu Việt Nam sáp nhập vào Trung Quốc, đời sống sẽ khá hơn, GDP sẽ tăng dựa trên GDP Trung Quốc và làm một công dân của nước lớn, nước mạnh bao giờ cũng tốt hơn làm công dân của một nước luôn bị đe dọa… Làm anh em bao giờ cũng no lưng ấm cật hơn làm kẻ thù…(?!).
Bởi hiện tại, cái điều mà người dân mong mỏi rằng “sẽ có một lãnh đạo đủ mạnh đứng lên như một Gorbachev của Liên Xô mang lại dân chủ cho Việt Nam” là chuyện rất hão huyền. Bởi lẽ, tài sản, quyền lợi và tội lỗi của những “ông lớn” Việt Nam quá nặng, họ sẽ không dám đánh đổi và con đường duy nhất để họ không bị mất gì cả chính là giữ độc tài.
Và khi giữ độc tài, đàn anh Trung Quốc sẽ là chỗ dựa cho chiếc ghế quyền lực của họ. Và giả sử nếu có sáp nhập Việt Nam vào Trung Quốc thì lúc đó họ cũng đã hạ cánh an toàn, con cháu họ sẽ là những thái thú có sân sau, dựa vào khối tài sản đã chính thức được rửa sạch ở các ngân hàng tư bản. Xem như chuyện đã rồi.
Có thể nói rằng đây là lộ trình quyền lực của CSVN và họ phải đưa ra nhiều phiên bản đại hội 12 nhằm đánh lạc hướng mọi chuyện để bằng mọi giá giữ độc tài. Đất nước vẫn chưa hết u ám, trừ khi nhân dân thấy được phép màu và không còn sợ hãi!
VietTuSaiGon's blog
http://www.rfavietnam.com/node/3005
Có ba lý do để nói rằng đây là đại hội của nhiều phiên bản: Không có sự đoàn kết trong bộ sậu trung ương đảng CSVN; Tình hình chính trị trong nước và khu vực cũng như thế giới bắt buộc các đảng viên trung ương CSVN phải tự thỏa hiệp với nhau để giữ quyền lực; Nhân dân đã chính thức thành “thế lực thù địch” của CSVN.
Ở lý do thứ nhất, bộ sậu trung ương đảng chưa bao giờ có sự đoàn kết. Điều này dễ nhìn thấy và cũng dễ hiểu. Bởi do kéo dài độc đảng quá lâu, chính nội bộ đảng sẽ có sự phân hóa quyền lực, chia năm sẻ bảy phe phái để tạo ra một hệ thống quyền lực riêng vừa làm hậu thuẫn cho mỗi “ông lớn” lại vừa ăn chia lợi tức từ thuế của nhân dân, từ quĩ đất, tiền vay nước ngoài, các khoản bán được từ tài nguyên con người đến tài nguyên đất nước và các khoản đút lót của hệ thống các công ty nước ngoài khi họ đến làm ăn tại Việt Nam.
Mỗi “ông lớn” ở trung ương trở thành một đầu lĩnh, thống soái hệ thống đàn em bên dưới gồm quan chức cấp tỉnh, đại biểu quốc hội, doanh nghiệp tư nhân, những giám đốc doanh nghiệp nhà nước, báo chí nhà nước, nhà báo và nhiều loại xã hội đen có quyền lợi liên đới với “ông lớn”. Và khi các hệ thống quyền lực này đã hình thành cụ thể, có trên có dưới, có đầy đủ ban bệ, lúc này người ta tính đến chuyện ban phái nào sẽ thống lĩnh toàn bộ các ban phái còn lại.
Tình trạng Việt Nam là một tình trạng lộng hành các ban phái trong bộ sậu trung ương đảng. Mặc dù đất nước không có dân chủ, không có đa nguyên nhưng lại có đa phái, đa diện và đa quyền. Riêng vấn đề này, người dân thay vì chịu sức ép của một hệ thống quyền lực duy nhất là đảng CSVN thì phải gánh thêm một gánh nặng khác từ sự đè đầu cưỡi cổ, bóc lột của quyền lực địa phương dưới sự ủy nhiệm không văn bản của các ban phái.
Và cũng bởi chịu chung một nguyên tắc “còn đảng còn mình”, nhận quyền hạn cũng như lợi lộc từ hệ thống và nguyên lý độc tài nên bắt buộc các ban phái trong nội bộ đảng dù đứng trên phe nào thì cũng phải bảo vệ độc tài. Bởi chỉ có độc tài mới đảm bảo mối lợi từ quyền lực đến tiền bạc của họ được kéo dài. Trường hợp ngược lại, giải trừ độc tài, đi đến đa nguyên đa đảng, lúc này những tội lỗi và những lỗi hệ thống của đảng Cộng sản sẽ bị phơi bày dưới ánh sáng khoa học và công lý.
Điều này sẽ dẫn đến hệ quả là rất có thể mọi thứ lợi lộc tích tụ mấy chục năm nay nhờ vào quyền lực sẽ trở về số không. Hay nói một cách ví von như nhiều người đã nói là mối lợi lộc và quyền lực của đảng Cộng sản là mối lợi của mâm thịt chó. Mặc dù ghét nhau như thế nào đi nữa thì phải giữ mâm thịt chó cho hoành tráng để cùng ăn. Không để quá căng dẫn đến có người nổi khùng hất đổ mâm. Đại hội 12, dù đứng trên góc nhìn nào thì vẫn có thể nhìn ra những qui ước giữ mâm thịt chó cho hoành tráng mà cùng ăn.
Hơn nữa, tình hình thế giới và khu vực là một bài học kinh nghiệm cho những kẻ có tham vọng độc tài và nắm quá nhiều quyền lực, mối lợi từ chế độ độc tài. Những cuộc cách mạng dân chủ nổ ra khắp thế giới cũng như thái độ chấp nhận giải trừ độc tài, bắt tay với dân chủ của chính quyền Miến Điện và những phản ứng, yêu cầu, nguyện vọng dân chủ, công bằng, văn minh từ nhân dân trong nước đã làm cho chế độ Cộng sản lung lay hơn bao giờ hết. Hay nói cách khác, giờ cáo chung của chế độ đang được đếm ngược.
Bên cạnh đó, tình hình của nước đàn anh Cộng sản Trung Quốc cũng chẳng mấy khả quan. Nhà nước Cộng sản Trung Quốc buộc phải bằng mọi giá phô trương sức mạnh quân sự của họ để một mặt áp đảo những nước nhỏ hơn nhằm giải quyết nạn nhân mãn, ô nhiễm, nhằm vừa dọa nạt, răn đe lại vừa lấy lòng nhân dân khi mà số người phản đối độc tài, phản đối sự chậm chạp, ì ạch của nhà nước và đứng lên kêu gọi, đòi hỏi dân chủ ngày càng nhiều ở Trung Quốc. Và để đáp ứng nhu cầu bức thiết về chính trị trong nước, Trung Quốc bắt buộc phải dùng đến sách lược Đại Hán để mở rộng vành đai quyền lực, Việt Nam trở thành đích ngắm đầu tiên của họ.
Một khi nhân dân Việt Nam thấy được mối nguy từ Trung Quốc và thái độ yếu kém của nhà cầm quyền Việt Nam, niềm tin của nhân dân vào đảng lãnh đạo sẽ sút giảm nghiêm trọng. Và đại hội 12 giống như một cuộc đấu trí giữa đảng và nhân dân. Đảng CSVN phải dùng rất nhiều phiên bản đại hội để bằng mọi giá hoàn tất hệ thống ban bệ, đặt định quyền lực để khi đại hội kết thúc thì không có vấn đề gì xảy ra.
Và có ít nhất là năm phiên bản đại hội 12: Cuộc đảo chính do phe Nguyễn Tấn Dũng lãnh đạo để hướng đến dân chủ bởi phe này thân Mỹ; Phe thân Trung Nguyễn Phú Trọng hất cẳng phe Nguyễn Tấn Dũng để tiếp tục nắm quyền; Nhân dân ủng hộ phe Nguyễn Tấn Dũng lên làm bí thư đảng CSVN; Các phe phái miền Bắc đang tìm mọi cách để loại Nguyễn Tấn Dũng cùng ban bệ của ông ta; Trung Quốc gây sức ép lên đại hội 12 để hợp thức hóa vấn đề Biển Đông.
Các phiên bản này được tạo ra để tung hỏa mù dư luận, để thấy vấn đề Biển Đông là chuyện đã rồi bởi Trung Quốc đánh ngay điểm nhạy cảm là đại hội 12 khiến cho đảng CSVN không kịp trở tay. Và các phiên bản này cũng dẫn dắt dư luận tập trung vào chuyện ai sẽ nắm quyền, nếu Trọng nắm quyền thì thân Trung, Dũng nắm quyền thì thân Mỹ. Hơn nữa, các phiên bản này là cái cớ mạnh nhất để trả lời thắc mắc tại sao đại hội 12 lại có quá nhiều quân đội, công an, lực lượng chống khủng bố tụ về Hà Nội để bảo vệ.
Đặc biệt, 48 chuyến bay thử bằng máy bay dân sự của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập, xâm lấn vào vùng bay Hồ Chí Minh FIR nhiều lần nếu nhìn bề ngoài thì đơn giản đây là chuyện xâm lăng của Tàu, là ý đồ bành trướng Đại Hán gì gì đó… Đại khái là vậy. Nhưng trên thực tế, nếu xâu chuỗi những thông số từ hội nghị Thành Đô cho đến nay, rõ ràng việc bay của Trung Quốc là một bước kế tiếp nhằm che chở cho đại hội 12 CSVN và dần sáp nhập vùng bay Việt Nam vào Trung Quốc.
Về vấn đề che chở đại hội 12, tiếp theo những chuyến bay dân sự, thiết lập vùng bay và mặc định vùng bay dân sự sẽ là cho việc thử nghiệm những chuyến bay quân sự. Trong khi đó, mối bận tâm của nhân dân về nhân sự trong đại hội đảng sẽ chuyển từ ai nắm quyền, ai thân Mỹ, thân Tàu sang chỗ đất nước sẽ bị mất nếu như nội tình chính trị khủng hoảng. Và một lần nữa, nhân dân phải chờ đợi, hướng tập trung bị đánh lạc, vấn đề dân chủ, đa nguyên, đa đảng bị đánh lạc sang hướng khác.
Vở kịch “cùng nhau bảo vệ đất nước” được đảng CSVN diễn rất thành công nhờ vào sự phối hợp nhịp nhàng của đàn anh Trung Quốc. Và dưới bàn tay che chở của Trung Quốc, đại hội 12 diễn ra trong sự bảo vệ bằng nhiều vành đai quân sự. Nếu nhân dân nổi dậy, viện binh Trung Quốc sẽ xuất hiện và tạo cớ để đàn áp, thậm chí, những chuyến bay quân sự của Trung Quốc trên bầu trời Việt Nam sẽ là vành đai lửa nhằm che chở cho vành đai quân sự bên dưới đang ra sức đàn áp nhân dân khi có biến.
Ngược lại, nếu không có biến cố nào, đại hội kết thúc, bộ sậu lãnh đạo “mới” lên nắm quyền, lúc này, vấn đề biển đảo, vùng trời, kinh tế, chính trị, xã hội Việt Nam bị Trung Quốc thao túng, thâu tóm cũng là chuyện đã rồi. Không chừng, lúc đó sẽ có những kiểu lý luận so sánh GDP của Trung Quốc với GDP Việt Nam và dần gieo rắc vào đầu óc nhân dân rằng nếu Việt Nam sáp nhập vào Trung Quốc, đời sống sẽ khá hơn, GDP sẽ tăng dựa trên GDP Trung Quốc và làm một công dân của nước lớn, nước mạnh bao giờ cũng tốt hơn làm công dân của một nước luôn bị đe dọa… Làm anh em bao giờ cũng no lưng ấm cật hơn làm kẻ thù…(?!).
Bởi hiện tại, cái điều mà người dân mong mỏi rằng “sẽ có một lãnh đạo đủ mạnh đứng lên như một Gorbachev của Liên Xô mang lại dân chủ cho Việt Nam” là chuyện rất hão huyền. Bởi lẽ, tài sản, quyền lợi và tội lỗi của những “ông lớn” Việt Nam quá nặng, họ sẽ không dám đánh đổi và con đường duy nhất để họ không bị mất gì cả chính là giữ độc tài.
Và khi giữ độc tài, đàn anh Trung Quốc sẽ là chỗ dựa cho chiếc ghế quyền lực của họ. Và giả sử nếu có sáp nhập Việt Nam vào Trung Quốc thì lúc đó họ cũng đã hạ cánh an toàn, con cháu họ sẽ là những thái thú có sân sau, dựa vào khối tài sản đã chính thức được rửa sạch ở các ngân hàng tư bản. Xem như chuyện đã rồi.
Có thể nói rằng đây là lộ trình quyền lực của CSVN và họ phải đưa ra nhiều phiên bản đại hội 12 nhằm đánh lạc hướng mọi chuyện để bằng mọi giá giữ độc tài. Đất nước vẫn chưa hết u ám, trừ khi nhân dân thấy được phép màu và không còn sợ hãi!
VietTuSaiGon's blog
http://www.rfavietnam.com/node/3005
VIỆT CỘNG = NGƯỜI VIỆT BỎ QUÊ HƯƠNG
NAM NGUYÊN * ÁP LỰC CẢI CÁCH
“Tứ trụ” nào thì cũng chịu áp lực cải cách
Nam Nguyên, phóng viên RFA
2016-01-15
2016-01-15
“Tứ trụ” nào thì cũng chịu áp lực cải cách 
Hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI sáng ngày 11/01/2016, tại Hà Nội.
Courtesy chinhphu.vn
Đồng thuận – Tiền đề cho cải cách kinh tế
Không bao lâu nữa sẽ tới 21/1, thời điểm Đại hội Đảng Cộng sản lần thứ 12 chính thức khai mạc tại Hà Nội và kéo dài 1 tuần. Lúc đó, những đồn đoán về lãnh đạo cao cấp mà dư luận quan tâm sẽ được làm sáng tỏ. Nhưng trên phương diện khác có thể thấy một vài điểm rõ nét, đảng Cộng sản Việt Nam chấp nhận những thách thức và cơ hội mang tới, khi đồng thuận chủ trương ký kết phê chuẩn Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP. Đây cũng là một tiền đề cho cải cách kinh tế để đáp ứng những điều kiện khó của TPP.
Trả lời Nam Nguyên tối 14/1/2016, chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành từ Hà Nội nhận định rằng, dù lãnh đạo mới của Đảng là ai thì Việt Nam cũng phải cải cách để đáp ứng những điều kiện của TPP.
Trong cuộc chơi này Việt Nam hiểu rõ mọi điều kiện qua thời gian dài thương thảo, đã có sự đồng ý chấp nhận thì phải thực hiện, mặc dù ai làm lãnh đạo của Việt Nam cũng phải thực hiện đầy đủ Hiệp định được ký, không có cách nào khác.
-Bùi Kiến Thành
“Tất nhiên đã chấp nhận hội nhập, Việt Nam là một trong 12 quốc gia thành viên, riêng Việt Nam còn xu hướng xã hội chủ nghĩa, nếu muốn hội nhập thì phải thay đổi thôi. Trong cuộc chơi này Việt Nam hiểu rõ mọi điều kiện qua thời gian dài thương thảo, đã có sự đồng ý chấp nhận thì phải thực hiện, mặc dù ai làm lãnh đạo của Việt Nam cũng phải thực hiện đầy đủ Hiệp định được ký, không có cách nào khác.”
Hầu hết báo điện tử ở Việt Nam cập nhật thông tin về Đại hội Đảng sắp tới mà tiến trình là bế mạc Hội nghị Trung ương 14 hôm 13/1/2016 vừa qua. Thông tin trên báo chí chỉ cho thấy Trung ương Đảng đã bỏ phiếu kín đề cử nhân sự chức danh 4 vị trí chủ chốt là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội nhiệm kỳ 2016-2021. Danh sách đề cử Tứ Trụ này sẽ để Trung ương Đảng khóa 12 xem xét.
Bên cạnh thông tin khá kín kẽ về vấn đề nhân sự tương lai, người đọc báo cũng tìm thấy một điểm tích cực trong sinh hoạt chính trị đặc thù của Việt Nam qua Hội nghị Trung ương 14. Theo VnEconomy, một trong hai nội dung lớn được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu lên trong bài phát biểu bế mạc. Đó là Trung ương Đảng sau khi thảo luận đã thống nhất cao về chủ trương ký kết, phê duyệt Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP.
Theo VietnamNet, thông cáo báo chí về Hội nghị Trung ương 14 cho biết Trung ương Đảng nhìn nhận Hiệp định TPP là hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, có phạm vi điều chỉnh rộng hơn và mức độ cam kết sâu hơn Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã tham gia trước đây.
Vào TPP Việt Nam có cơ hội tăng xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài, tạo thêm cơ hội tham gia các chuỗi sản xuất, tiêu thụ quốc tế và khu vực; góp phần tạo thêm công việc làm, nâng cao thu nhập và bảo đảm an sinh xã hội. Bên cạnh đó, Trung ương Đảng nhận thức, các cam kết mở cửa thị trường hàng hóa trong TPP tạo ra sức ép cạnh tranh lớn hơn, đặc biệt với ngành nông nghiệp; một số doanh nghiệp, trước hết là các doanh nghiệp có công nghệ sản xuất và kinh doanh lạc hậu có thể lâm vào tình trạng khó khăn.
Đối với thách thức của ngành nông nghiệp Việt Nam trước ngưỡng cửa TPP và các FTA khác, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan từ Hà Nội nhận định:
TBT Nguyễn Phú Trọng (thứ ba từ trái), Chủ tịch VN Trương Tấn Sang (thứ 3 từ phải), Thủ tướng VN Nguyễn Tấn Dũng (thứ 2 từ trái), và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng (phải) tại buổi lễ kỷ niệm lần thứ 40 ngày 30/4 tổ chức tại TPHCM hôm 30/4/2015
“Có thể coi là ngành nông nghiệp chịu sức ép cạnh tranh toàn diện trên tất cả các sản phẩm. Trước yêu cầu như thế, rõ ràng Việt Nam phải thúc đẩy mạnh mẽ cải cách nông nghiệp mà phải thực hiện một cách triệt để. Dù sao nó cũng tạo ra một cơ hội cho thấy Việt nam không thể tiếp tục phát triển nông nghiệp như từ trước đến nay được nữa mà phải buộc đi vào phát triển theo kiểu một mặt thì hiện đại hóa, một mặt phải thương hiệu hóa rất cao cách sản xuât các mặt hàng nông sản…nghĩa là phải căn cứ vào yêu cầu của thị trường để tổ chức sản xuất chứ không phải cứ làm như từ trước đến nay và xảy ra tình trạng hàng hóa nhiều khi dư thừa và bán với giá rất thấp nữa.”
Theo thông cáo báo chí, Hội nghị Trung ương 14 bày tỏ lo ngại về việc mở cửa thị trường sẽ gây khó khăn lớn cho các doanh nghiệp có công nghệ sản xuất và kinh doanh lạc hậu. Về vấn đề này chuyên gia Bùi Kiến Thành nhận định:
“Đây là nguy cơ rất lớn cho Việt Nam, nguyên nhân là khi Việt Nam ký những hiệp định thì có chuẩn bị đầy đủ cho doanh nghiệp trong nước phát triển mạnh mẽ hay không? Đấy là sự lo lắng rất lớn cho tất cả mọi người quan sát tình hình Việt Nam. Mong rằng các vị lãnh đạo Việt Nam sẽ làm những gì như đã nhiều lần tuyên bố. Nhất là vào kỳ họp Chính phủ tháng 11 vừa rồi, Thủ tướng Chính phủ đã rất là quyết liệt, làm sao tất cả mọi điều kiện phải tập trung lại cho doanh nghiệp tư doanh phát triển…quyết tâm thì đã có rồi, sắp tới chỉ việc thực hiện thôi, nếu không doanh nghiệp Việt Nam sẽ bị đào thải lần lần và chúng ta sẽ mất chủ quyền kinh tế.”
Nhiều thách thức
Thông cáo Hội nghị Trung ương 14 được VietnamNet trích dẫn cho thấy Trung ương Đảng có sự trăn trở vì tham gia TPP, Việt Nam sẽ phải điều chỉnh, sửa đổi một số quy định pháp luật về thương mại, hải quan, đầu tư, đấu thầu, sở hữu trí tuệ, lao động…
Bản thông cáo Hội nghị không trực tiếp đề cập tới vấn đề công đoàn độc lập, một cách hiểu khác về tự do nghiệp đoàn và xa hơn là tự do lập hội. Tuy vậy thông cáo cho biết, Trung ương Đảng nhìn nhận việc thực hiện các qui định về lao động trong hiệp định TPP cũng đặt ra nhiều thách thức, đòi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý Nhà nước và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức chính trị-xã hội đối với các hoạt động có liên quan đến quan hệ lao động, giữ vững ổn định chính trị xã hội để phát triển đất nước.
Đúng là khi vào TPP hay hợp tác với thế giới nói chung thì về luật phải phù hợp tương thích nhau thì mới làm ăn được, chuyện này đương nhiên. Thế nhưng bản thân cái ông này không chân thành gì cả, ông ấy tìm cách dối trá đánh lừa thôi.
-TS Hà Sĩ Phu
Trong dịp trả lời chúng tôi, TS Hà Sĩ Phu, một nhân sĩ đã trải nghiệm những mặt trái của thực tế độc quyền cộng sản, từ Đà Lạt bày tỏ sự hoài nghi về việc Việt Nam sẽ thực hiện cải cách khi hội nhập nhanh với thế giới:
“Đúng là khi vào TPP hay hợp tác với thế giới nói chung thì về luật phải phù hợp tương thích nhau thì mới làm ăn được, chuyện này đương nhiên. Thế nhưng bản thân cái ông này không chân thành gì cả, ông ấy tìm cách dối trá đánh lừa thôi. Thứ hai, tôi nghĩ quốc tế dễ bị cộng sản lừa lắm, chỉ có người Việt Nam, người trong cuộc từng trải mới có thể biết tim đen của người cộng sản.”
Trong dịp trả lời chúng tôi, TS Phạm Chí Dũng chủ tịch Hội nhà báo độc lập, một tổ chức xã hội dân sự tự phát, cho rằng Đảng và Nhà nước Việt Nam hạn chế việc phổ biến ra công chúng vấn đề công đoàn độc lập, sự triển khai từ các điều kiện trong TPP.
“Trong bản văn được công bố về TPP, báo chí nhà nước không hề nhắc tới công đoàn độc lập mặc dù chương về lao động chương 19 trong bản văn TPP hoàn toàn rõ ràng. Nhưng đã không có tờ báo nào của Việt Nam nói về công đoàn độc lập. Điều đó cho thấy Bộ Công thương là cơ quan chủ trì đàm phán cũng như Ban Tuyên giáo Trung ương đã làm động tác nào đó, ngăn không cho báo chí loan về công đoàn độc lập. Nếu như ngay từ đầu mà nhà nước đã không tôn trọng việc công khai điều khoản về định chế công đoàn độc lập cũng như ngăn truyền thông rộng rãi cho người dân được biết về công đoàn độc lập, thì sau này làm sao họ có thể tôn trọng những điều khoản cụ thể hơn về công đoàn độc lập…”
Trong thông cáo phổ biến sau khi Hội nghị Trung ương 14 bế mạc, Trung ương Đảng khóa 11 nhận định, cơ hội mà hiệp định TPP đem lại cho Việt Nam là rất lớn và cơ bản, song thách thức không nhỏ. Tuy nhiên Trung ương Đảng cho rằng các thách thức này đã được nhận diện và với kinh nghiệm 30 năm đổi mới, hội nhập kinh tế quốc tế…Việt Nam quyết tâm vượt qua thách thức, tận dụng cơ hội do hiệp định TPP mang lại để phát triển đất nước nhanh và bền vững. Trung ương Đảng tán thành việc Chính phủ Việt Nam cùng các chính phủ các nước ký hiệp định TPP vào đầu tháng 2/2016; giao Bộ Chính trị chuẩn bị công tác trình Quốc hội xem xét phê chuẩn hiệp định.
Người đọc báo xem vấn đề đồng thuận chủ trương ký kết và phê chuẩn Hiệp định TPP của Hội nghị Trung ương 14 là một điểm sáng. Vì như thế ban lãnh đạo mới của đảng Cộng sản và nhà nước Việt Nam không thể quay lưng lại với cải cách kinh tế, mà cải cách kinh tế luôn đòi hỏi phải cải cách chính trị.
DÂN LÀM BÁO * NGUYỄN PHÚ TRỌNG
Nguyễn Phú Trọng thất bại nặng nề trong việc giành quyền đề cử thuộc về Bộ Chính trị
CTV Danlambao - Đi ngược lại mọi mỹ từ về dân chủ trong đảng, chiêu bài chiến lược mà Nguyễn Phú Trọng dựa vào trước đây để tìm cách loại Nguyễn Tấn Dũng là điều 13-3, Quyết định số 244-QĐ/TW. Hội nghị TƯ 14 đã đánh tan tham vọng này của Nguyễn Phú Trọng. Không những thế, quyền đề cử, ứng cử không chỉ dừng lại trong Ban Chấp hành trung ương với 175 ủy viên, mà đã bị rơi vào thẩm quyền quyết định của đại hội đảng toàn quốc XII với 1510 đại biểu tham dự.
Điều này đã được ông Nguyễn Đức Hà, hàm vụ trưởng, Ban Tổ chức Trung ương (T.Ư) xác nhận qua cuộc trả lời báo chí (1):
"Vừa rồi T.Ư mới chỉ quyết định giới thiệu các đồng chí đủ điều kiện ứng cử, tức là có danh sách đề cử ra Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Căn cứ vào đó Đại hội XII sẽ tiếp tục đề cử, ứng cử. Như thế bỏ phiếu quyết định trúng hay không trúng vẫn là Đại hội, chứ không phải cứ T.Ư giới thiệu là đã trúng, vì bầu có số dư."
Do đó, những nguồn tin từ phía Nguyễn Phú Trọng tung ra về việc các chức vụ TBT, CTN, CTQH, TT đã xong, đã lọt vào tay Nguyễn Phú Trọng, Trần Đại Quang, Nguyễn Thị Kim Ngân, Nguyễn Xuân Phúc là tin vịt, mang mục đích tạo sự chiến thắng và hy vọng có nhiều đảng viên ủng hộ Nguyễn Tấn Dũng thay đổi chiến tuyến, gió chiều nào ta theo chiều đó.
Quyết định số 244-QĐ/TW của BCH TƯ khóa XI, ngày 9 tháng 6, 2014 - điều 13-3 quy định: "Ở các hội nghị của Ban Chấp hành Trung ương, các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư không được đề cử nhân sự ngoài danh sách do Bộ Chính trị đề cử; không được ứng cử và nhận đề cử nếu không có tên trong danh sách đề cử của Bộ Chính trị." (2)
Quyết định này được ra đời với mưu đồ tập trung mọi quyết định cho nhân sự lãnh đạo tương lai của đảng vào trong tay tập thể 16 ủy viên Bộ Chính Trị đương nhiệm. Nếu mọi quyết định sau cùng trong Bộ Chính trị dựa vào quá bán thì chính xác hơn là:
- Chỉ cần 9 người đồng thuận với nhau thì có thể thao túng toàn đảng về nhân sự lãnh đạo.
- Nguyễn Phú Trọng chỉ cần thuyết phục 8 người đứng về phía ông ta là có thể loại Nguyễn Tấn Dũng.
Dựa vào những gì xảy ra trong vài tuần trước đay, nhất là dựa vào nội dung lá thư của "thái thượng hoàng" Lê Đức Anh gửi Nguyễn Phú Trọng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư vào ngày 2.1.2016, đòi hỏi quyền đề cử, ứng cử ngoài phạm vi Bộ Chính trị, người ta có thể kết luận Nguyễn Phú Trọng đã lôi kéo được hơn 8 ủy viên BCT đứng về phía ông ta và dùng điều 13-3 Quyết định 244 để loại Nguyễn Tấn Dũng ra khỏi danh sách Bộ Chính trị đề cử vào các chức vụ chủ chốt.
Để trả đũa, Nguyễn Tấn Dũng tẩy chay và vào ngày 10.12.2015 đã gửi thư cho Nguyễn Phú Trọng, BCT, BBT tuyên bố sẽ không tái cử.
Thay vào đó, Nguyễn Tấn Dũng chuẩn bị nhân sự, thế lực để lật ngược nước cờ trong hội nghị 14 và danh sách đề cử của Nguyễn Phú Trọng đã bị cho vào thùng rác.
Nếu quyền đề cử, ứng cử, bầu cử và bầu có số dư thuộc vào thẩm quyền của Đại hội đảng toàn quốc như tuyên bố của Nguyễn Đức Hà thì lãnh đạo tương lai của VN tùy thuộc vào nỗ lực của 2 phe Trọng / Dũng đang chạy đôn chạy đáo vận động và mua chuộc 1510 đại biểu sẽ về tham dự đại hội.
NGUYỄN NGHĨA 650 * NGUYỄN TẤN DŨNG
Nguyễn Tấn Dũng tiếp tục cuộc chơi
Nguyễn Nghĩa 650 (Danlambao) - Sau hội nghị 14, ta có thể thấy: (1) Sinh mạng chính trị Nguyễn Sinh Hùng đã chết; (2) Nguyễn Tấn Dũng và có thể là thêm cả Trương Tấn Sang có tên trong danh sách bổ xung để tiếp tục cuộc chơi trong Đại hội 12. (3) Nguyễn Phú Trọng đã mất dần niềm tin vào chiến thắng của mình. Tuy nhiên bất ngờ về nhân sự vẫn còn ở phía trước, do 1400 đại biểu của đại hội 12 sẽ bầu BCHTƯ mới. Bất ngờ nằm ở các quyết định của BCH mới này.
*
Đã sau hội nghị 14 được 3 ngày, nhưng người dân vẫn ù tịt không biết kết quả ra sao.
Câu hỏi Hội nghị TƯ 14, từ 11 đến 13/1/2016 đã bàn xong nhân sự và có được 1 danh sách giới thiệu tứ trụ cho Đại hội 12 chưa? vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng.
Trang BASAM tập trung các bài khẳng định là đã có bầu phiếu kín trong HNTW 14 và có kết quả mà trong đó Nguyễn Tấn Dũng đã bị loại khỏi danh sách đề cử.
Trong bài "6534. Nguyễn Tấn Dũng ‘hết cửa’ tranh chức tổng bí thư" đăng trên BASAM ngày 14/1 /2016 có đoạn viết:
"Một nguồn tin khả tín của báo Người Việt cho hay, tại cuộc “bỏ phiếu kín” để đề cử nhân sự cho 4 chức danh lãnh đạo chóp bu là tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch quốc hội nhiệm kỳ 2016-2021 sẽ được bầu tại đại hội lần thứ 12.
Kết quả bỏ phiếu kín đề cử cho 4 chức danh chóp bu hay gọi nôm na là “tứ trụ” bao gồm: Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư: 137/175 phiếu, Trần Đại Quang - Chủ tịch Nước: 157/175 phiếu, Nguyễn Xuân Phúc - Thủ tướng: 153/175 phiếu và Nguyễn Thị Kim Ngân - Chủ tịch Quốc Hội: 161/175 phiếu."
Trong khi đó, Hoàng Trần ngay sau khi hội nghị TƯ 14 bế mạc, đã có nhận xét tinh tế với bài viết trên Danlambao rằng: "Kết thúc hội nghị 14: Ban chấp hành trung ương “đối đầu” bộ chính trị?".
Cùng một ý nhận xét là Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn tiếp tục cuộc chơi tại Đại hội 12, khai mạc vào ngày 21 /1/2016, là Vũ Đông Hà trong bài bình luận "HNTƯ 14: Theo Tàu: YES, theo Mỹ: YES, theo Dân: NO!!!". Người quan sát trong "Đống rác thông tin đội hại đảng" hay "Phe Nguyễn Phú Trọng chơi trò nhiễu loạn thông tin về kết quả nhân sự!?" của Lê Huy Văn cũng cùng nhận xét này.
Để có câu trả lời: Basam hay Danlambao bình luận sát sự thực hơn, tôi phân tích đoạn văn sau trong diễn văn bế mạc của Nguyễn Phú Trọng.
"2. Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm và biểu quyết thông qua nhân sự đề cử bổ sung một số đồng chí Ủy viên Trung ương khóa 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa 12; nhân sự là Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa 12 và danh sách đề cử các đồng chí ứng cử các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước nhiệm kỳ khóa 12 với số phiếu rất tập trung."
Đây là đoạn diễn văn duy nhất đả động vấn đề quan trọng nhất của hội nghị 14: vấn đề nhân sự ở các chức vụ chóp bu.
Đòi hỏi của 1 diễn văn bế mạc là phải phản ánh trung thực kết của của hội nghị, nhưng không được tiết lộ bí mật nhân sự, vì kết quả nhân sự của hội nghị này còn phải được thông qua trong Đại hội 12 thì mới có hiệu lực. Chính vì vậy Nguyễn Phú Trọng cố tình viết cho khó hiểu.
Chính sự mập mờ của đoạn diễn văn bế mạc đã gây ra những phỏng đoán trái chiều trên mạng internet.
Hãy bỏ qua các tính từ, mà chú ý đến chủ ngữ hành động của câu, ta làm gọn câu trên:
BCH TW đã biểu quyết thông qua nhân sự - đề cử bổ sung - một số đ/c ủy viên TƯ khóa 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa 12, nhân sự là ủy viên BCT, Ban bí thư khóa 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa 12 và danh sách đề cử các đ/c ứng cử vào các chức danh chủ chốt... với số phiếu rất tập trung.
Trong câu trên, trước hết ta để ý đến cụm từ "đề cử bổ xung".
Như vậy là đã có một danh sách của BCT trình cho hội nghị 14, nhưng bản danh sách này bị các ủy viên TƯ trong hội nghị 14 không nhất trí thông qua vì vậy phải bổ xung.
Điều này hợp với thông tin đã lộ ra trước khai mạc hội nghị 14 là Nguyễn Tấn Dũng đã tẩy chay danh sách đề cử của BCT trong hội nghị 13 với lý do là nghị quyết 244/QD TW về đề cử nhân sự không phù hợp với điều lệ ĐCS VN.
Điều này cũng giải thích tại sao có bức thư của Lê Đức Anh:
“.. tôi xin nhấn mạnh:
... cần tôn trọng và thực hiện đầy đủ ba quyền cơ bản của đảng viên: quyền đề cử, quyền ứng cử và quyền bầu cử. Tất cả các Nghị quyết, Quy định do Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành không được trái với Điều lệ của Đảng hiện hành.
... việc chọn giới thiệu và bầu người làm Tổng Bí thư của Đảng, phải là người có quan điểm thái độ thật sự dân chủ, hành động kiên quyết kịp thời, có năng lực tổ chức, huy động sức mạnh toàn dân tộc, tranh thủ được sự ủng hộ quốc tế cho công cuộc bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ lợi ích quốc gia Dân tộc, mà trọng tâm hiện nay là giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc và tổ chức chỉ đạo xây dựng phát triển kinh tế xã hội, đưa đất nước ngày một giàu mạnh.”
Cuộc họp về nhân sự của Hội nghị TƯ 14 chiếm cả 1 ngày.
Ta có thể hình dung diễn biến trong ngày này như sau.
Bắt đầu cuộc họp bàn nội dung nhân sự, Nguyễn Phú Trong hay Tô Huy Rứa đọc tờ trình của BCT giới thiệu nhân sự cho 4 chức vị chủ chốt với nội dung: TBT Nguyễn Phú Trọng, CTN Trần Đại Quang, TT Nguyễn Xuân Phúc và CT QH Nguyễn Thị Kim Ngân.
Đây là tờ trình mà Nguyễn Tấn Dũng tẩy chay, không tham gia quá trình bỏ phiếu cho nó.
Nguyễn Phú Trọng và phe cánh của mình muốn 175 UVTƯ khóa 11 bỏ phiếu ngay ủng hộ tờ trình này.
Nếu được như thế, chuyện nhân sự mà trung ương khóa 11 giới thiệu cho Đại hội 12 coi như xong và như vậy mọi chuẩn bị cho Đại hội 12 đã hoàn tất đến nút cuối cùng.
Tuy nhiên, phe Nguyễn Tấn Dũng đã sử dụng bức thư của Lê Đức Anh để đả phá tờ trình giới thiệu nhân sự của BCT là không phù hợp Điều lệ ĐCS VN.
Đôi bên dùng mọi lý lẽ và không phe nào chịu phe nào.
Nếu ta quay lại quá khứ với Hội nghi TƯ 6 và kết quả bỏ phiếu của nó, nếu ta quay lại quá khứ với cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại QH 2015 mà 175 vị TƯ ủy viên khóa 11 đều là đại biểu QH, nếu ta quay trở lại quay lại cuộc bỏ phiếu tín nhiệm trong TƯ năm 2015, thì nhận định rằng trong HNTW 14 này, những người ủng hộ Nguyễn Tấn Dũng chiếm đa số, là một sự thật.
Hoàng Trần trong bài "Kết thúc hội nghị 14: BCH TW đối đầu BCT" đã phán đoán: "... phe thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thực hiện một cuộc “lật đổ” ngoạn mục, khiến cho đội hình “bộ tứ quyền lực” được đưa ra trước đó (Nguyễn Phú Trọng, Trần Đại Quang Quang, Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân) đang phải đứng trước nguy cơ phá sản. Khoảng 140 vị quan chức - chiếm 70% số ghế trong ban chấp hành trung ương đảng đã bỏ phiếu chống lại phương án nhân sự do bộ chính trị đưa ra biểu quyết." (hết)
Tôi thì cho rằng: HN 14 chưa đi đến bỏ phiếu chống lại phương án này. Khi căng thẳng của cuộc họp lên đến đỉnh điểm, Nguyễn Tấn Dũng đã cầm đầu cùng một số ủy viên đe dọa là sẽ bỏ cuộc họp, nếu Nguyễn Phú Trọng tiếp tục khăng khăng ép bỏ phiếu ngay cho phương án này.
Để tránh bế tắc, để có được sự chấp thuận của cả 2 nhóm, một phương án mới được đưa ra: Trung ương sẽ bỏ phiếu cho phương án giới thiệu của BCT, nhưng trong tờ phiếu này, mỗi ủy viên có quyền gạch tên người do BCT giới thiệu mà đề cử người khác thay vào.
Đây là phương án mà cả 2 phía đều chấp nhận được.
Phương án này không bác bỏ phương án do BCT đề nghị, mà Dũng tẩy chay, vì nếu bác bỏ nó, đây sẽ là điều khẳng định: TBT Trọng đã làm sai Điều lệ đảng.
Phương án này làm thỏa mãn phe Nguyễn Tấn Dũng vì vẫn mở cửa cho Dũng tranh quyền đoạt vị tại Đại hội 12.
Chính vì thế, một cuộc bỏ phiếu đã được tiến hành. Kết quả ra sao, chắc một phần đã được lọt ra trên Basam với các số phiếu cho Trọng, Quang Ngân và Phúc.
Họ cố tình lờ đi kết quả của Dũng, hay khẳng định rất thấp.
Điều này trái ngược với quá khứ thắng cuộc của Dũng tại các hội nghị TƯ vừa qua, nên không tin được.
Sự căng thẳng thể hiện trên các gương mặt của các nhân vật chính, khi Trọng đọc diễn văn bế mạc.
Thái độ cố ý giữ vẽ mặt trang nghiêm không bộc lộ cảm xúc của Trọng khi đọc diễn văn bế mạc, trong khi ta đã thấy những giọt nước mắt của ông ta sau hội nghị TƯ 6, hay thái độ huýnh: ta có thế nào thì họ mới mời chứ, cho phép chúng ta khẳng định: mọi diễn biến của hội nghị TƯ 14 đã không tuân theo ý muốn của ông ta.
Nếu Trọng thắng thế trong Hội nghị này, thì ông ta đã nhảy câng cẫng lên mà đắc thắng.
Diễn văn của Trọng có một đoạn dài nói về TPP, chính là khoe công trong thành công TPP, nhằm dành thêm điểm trong cuộc chiến mới tại diễn đàn đại hội 12. Thực tâm của Trọng là tôi đòi cho TQ và sẽ phá TPP đến cùng.
Như vậy sau hội nghị 14, ta có thể thấy:
1. Sinh mạng chính trị Nguyễn Sinh Hùng đã chết.
2. Nguyễn Tấn Dũng và có thể là thêm cả Trương Tấn Sang có tên trong danh sách bổ xung để tiếp tục cuộc chơi trong Đại hội 12.
3. Nguyễn Phú Trọng đã mất dần niềm tin vào chiến thắng của mình.
Tuy nhiên bất ngờ về nhân sự vẫn còn ở phía trước, do 1400 đại biểu của đại hội 12 sẽ bầu BCHTƯ mới.
Bất ngờ nằm ở các quyết định của BCH mới này.
DÂN LÀM BÁO * DANH SÁCH TỨ TRỤ
Lộ danh sách “tứ trụ” trên hệ thống màn hình sân bay Tân Sơn Nhất?
 |
| Sân bay Tân Sơn Nhất (Ảnh minh hoạ) |
Bạn đọc Danlambao - Bộ CA đã phải vào cuộc điều tra sau khi toàn bộ hệ thống màn hình tại sân bay Tân Sơn Nhất bị xâm nhập vào chiều ngày 12/1/2016.
Đây được coi là vụ tấn công nghiêm trọng và mang “động cơ chính trị”, xảy ra đúng vào thời điểm hội nghị trung ương 14 đang họp bàn về nhân sự.
Thủ tướng Dũng “mặt đầy máu me”?
Lúc 17:45’, các màn hình quảng cáo tại sân bay Tân Sơn Nhất đã bất ngờ bị xâm nhập và thay đổi nội dung hiển thị.
Theo nguồn tin gửi đến Danlambao, cuộc tấn công kéo dài khoảng hơn 5 phút.
Sau khi toàn bộ hệ thống điều khiển bị khống chế, trên màn hình liền xuất hiện một bản danh sách nhóm “bộ tứ quyền lực”, gồm hình ảnh các ông Nguyễn Phú Trọng, Trần Đại Quang, Nguyễn Xuân Phúc và bà Nguyễn Thị Kim Ngân.
Đáng chú ý, nguồn tin này còn cho rằng, hình ảnh ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng “mặt đầy máu me” cũng đã được mang ra trình chiếu công khai.
Vụ việc chỉ chấm dứt khi ai đó kịp thời cắt điện, toàn bộ hệ thống màn hình liền phụt tắt.
 |
| Nguyễn Tấn Dũng tứ bề thọ "đồng chí" |
Ai là thủ phạm vụ xâm nhập?
Thông tin về vụ việc cũng đã được đăng tải trên nhiều tờ báo, nhưng ngay sau đó hầu hết đã bị xoá bỏ mà không rõ nguyên nhân.
Dường như giới chóp bu cộng sản cũng nhận rõ mức độ nghiêm trọng và “nhạy cảm” của vụ việc, nhất là trong thời điểm cuộc chiến quyền lực trong nội bộ đang ngày càng khốc liệt.
Điều này cũng thể hiện qua thái độ dè dặt của giới hữu trách khi trả lời phỏng vấn báo chí.
Trao đổi với báo Tuổi Trẻ, một lãnh đạo sân bay Tân Sơn Nhất cũng thừa nhận có xảy ra vụ xâm nhập, nhưng không cung cấp thêm thông tin gì thêm.
Bản tin trước khi bị xoá trên tờ báo này, dẫn lời một nguồn tin mô tả: "Sự việc diễn ra trong vài phút, toàn bộ các màn hình bị đưa thông tin xấu giống như trên mạng internet rồi sau đó toàn bộ hệ thống màn hình bị tắt điện và không hiện thông tin gì thêm trong suốt thời gian sau đó".
Động thái che dấu thông tin như trên cho thấy đây không phải là một vụ xâm nhập thông thường, nhiều khả năng có liên quan đến nhóm “bộ tứ quyền lực” vừa được lộ diện.
Mọi nghi ngờ đổ dồn về phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc – một nhân vật vừa được “cơ cấu” ngồi vào chiếc ghế thủ tướng tại đại hội đảng 12 sắp tới.
Theo một nguồn tin tiết lộ với Danlambao, vụ “xâm nhập” xảy ra ngay tại nhà ga nội địa sân bay Tân Sơn Nhất. Hầu hết các cán bộ làm việc tại khu vực này đều là “lính” của ông Phúc.
HOÀNG THANH TRÚC * BẦU CỬ
Bầu cử dân chủ thật và bầu cử dân chủ bịp bợm
Hoàng Thanh Trúc (Danlambao) - Định nghĩa nội hàm “dân chủ” bao la và phức tạp nhưng có một chân lý chung gần với sự đồng thuận: “Dân Chủ là phương thức tổ chức xã hội bảo đảm cao nhất các quyền của con người trong đó có quyền được trực tiếp chọn lựa người đại diện cho mình - Dân chủ ở quốc gia đa đảng, quyền dân chủ tuyệt đối thuộc về công dân, còn dân chủ ở chế độ độc đảng, quyền của một nhóm người tự họ đặt lên cao hơn cả quyền dân chủ của toàn dân”.
Biện chứng cho hình thái này đang diễn ra là cuộc bầu cử lãnh đạo tại 2 quốc gia, Đài Loan với thể chế đa nguyên (đa đảng) và CH/XHCN/Việt Nam với thể chế độc đảng Cộng Sản. Đài Loan ngày 16/1 và 5 ngày sau (20/1) đến phiên Việt Nam.
Theo hãng tin Kyodo Nhật Bản, ngày hôm nay 16/1 lúc 8 giờ sáng (giờ địa phương), các điểm bầu cử ở Đài Loan đã mở cửa để đón cử tri đi bỏ phiếu bầu tổng thống và viện lập pháp trong thể chế đa nguyên dân chủ.
Cuộc bầu cử Tổng Thống là cuộc đua “tam mã" giữa 3 ứng viên sáng giá của 3 đảng chính trị là ông Chu Lập Luân (Eric Chu) của Quốc dân Đảng (KMT) cầm quyền - Nữ ứng viên Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen) thuộc Đảng Dân Tiến (DPP) đối lập chính, và ông Tống Sở Du (James Soong) của Đảng Thân Dân. Các điểm bỏ phiếu sẽ đóng cửa lúc 4 giờ chiều cùng ngày. Kết quả sơ bộ dự kiến sẽ được công bố trong tối 16/1. Khoảng 18 triệu cử tri hợp lệ được đi bỏ phiếu tại Đài Loan.
Ông Chu Lập Luân (Eric Chu) của Quốc dân Đảng (KMT) -
Nữ ứng viên Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen) thuộc Đảng Dân Tiến (DPP)
và ông Tống Sở Du (James Soong) Đảng Thân dân (PFP).
Nữ ứng viên Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen) thuộc Đảng Dân Tiến (DPP)
và ông Tống Sở Du (James Soong) Đảng Thân dân (PFP).
Trước đó, diễn ra trong ba tuần lễ, người dân Đài Loan đã hào hứng tham dự các buổi diễn thuyết vận động của cả 3 ứng viên trình bày quan điểm tổng quát của kỹ năng đường lối lãnh đạo quốc gia điều hành đất nước để cử tri nhân dân thẩm định cân nhắc chọn lựa thông qua phiếu bầu trực tiếp…
Dân chúng Đài Loan trực tiếp giao lưu với các ứng cử viên
Tự do ứng cử - Lần đầu tiên Đài Loan có một nữ ứng cử viên Tổng Thống -
Tiến Sĩ Thái Anh Văn (đang cười giữa cử tri).
Tiến Sĩ Thái Anh Văn (đang cười giữa cử tri).
Điều đáng lưu ý, tuần trước Trung Quốc thông báo hạn chế cho phép cư dân Hoa Lục du lịch đến Đài Loan mùa bầu cử, con số giảm mạnh đến 95%. Không cần phải hỏi tại sao thì mọi người cũng đều hiểu!
Quay lại quê nhà Việt Nam - khỏi phải nói thêm, chuyện biết rồi, khổ lắm đừng nói nữa, vị trí lãnh đạo quốc gia là quyền của toàn dân lựa chọn mà một nhóm người “hội nghị” đi hội nghị lại trong bí mật, tranh giành với nhau như chó giành “kít”, cục nào được chia, cục nào không, mất phần là bằng mặt nhưng không bằng lòng…
“Đỉnh chung là miếng tồi tàn - Mất đi một miếng lộn gan lên đầu”.
Vậy mà ngày 15/1 ông Nguyễn Đức Hà, vụ trưởng Ban Tổ chức Trung ương đảng “rống” lên với công luận trên báo điện tử Tiền Phong (Cơ quan chủ quản: Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh) rằng:
“Chuẩn bị cho Đại Hội XII đảng - T.Ư, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã chuẩn bị các nội dung cho Đại hội một cách chủ động, chặt chẽ, thận trọng, bài bản, từng bước một có cả ý Đảng, lòng dân và hết sức dân chủ”. (*)
Trời đất? “ý Đảng, lòng dân và hết sức dân chủ”? ông Nguyễn Đức Hà ơi! Chưa nói tới dân thường, ngay cả phóng viên có thẻ báo chí tòng teng trên cổ và thẻ đảng viên CS trong túi mà còn không mon men được vào phòng hội nghị thì có “thằng dân” nào léo hánh được trong đó đâu mà ông gọi là lòng dân và dân chủ? Ông cứ nghĩ đi, một bọn 14 tên côn đồ nó chỉ đạo ra 1 thằng tối nay vào phòng ngủ chung với vợ ông mà chúng nó nói do tập thể chúng nó nhất trí là “dân chủ” ông phải nghe theo, ông có OK không?
Ông vụ trưởng Ban Tổ chức Trung ương đảng ơi? Sao ông khoái “dân chủ” đền thế cơ chứ! Chỉ có một đoạn ngắn 66 chữ mà ông nhét vào tới 3 lần “dân chủ”.
“Không chỉ chủ động, làm sớm, việc chuẩn bị nhân sự còn được thực hiện theo một quy trình chặt chẽ, thận trọng, bài bản, cứ từng bước, từng bước một. Những vấn đề có ý kiến khác nhau đều “dân chủ” bằng cách bỏ phiếu kín để công tâm, khách quan “dân chủ”. Chính sự “dân chủ” dẫn đến bỏ phiếu tập trung rất cao”. (*)
Thật ra thì ông phải nói cho nó thực tế. Chính sự “đảng chủ” dẫn đến bỏ phiếu tập trung rất cao. Bởi tất cả họ là đảng viên đảng CSVN mà Quốc Hội cũng thế, tới 97% là đảng viên CS. Ông còn kết lại rằng:
“Với tinh thần chuẩn bị chu đáo, thống nhất cao trong T.Ư thì Đại hội 12 tới đây chắc chắn sẽ thành công tốt đẹp, bầu ra những người xứng đáng lãnh đạo Đảng và Nhà nước trong nhiệm kỳ tới”.
Ông nói thế thì ông xem lại - Có phải là đảng bầu không? Đừng nói là bầu rất “dân chủ” nữa nhá? Ông nhìn xem nhân dân Đài Loan bầu Tổng Thống và Viện Lập Pháp... đó mới là bầu cử “dân chủ” đích thực chính tay họ cầm phiếu chọn - còn bầu cử của “đảng ta” là bầu cử “dỏm” lừa bịp nhân dân =. Nó khác nhau như bóng tối âm u và ban ngày rực rỡ - không thể nhầm lẫn được.
Con người và con chó tuy ăn cơm nhưng rất khác nhau - Con người biết lựa chọn cơm sạch mà ăn vì vậy biết phân biệt tốt xấu, phải trái, đúng sai - Còn chó thì ngược lại.
16/1/2016
TRẦN QUANG THÀNH * TRUNG QUỐC KHỦNG HỎANG
Trung Quốc - Phải chăng chỉ khủng hoảng về kinh tế?
Ông Nguyễn Gia Kiểng trả lời phỏng vấn của nhà báo Trần Quang Thành
"Cho đến ngày hôm nay tất cả cấp lãnh đạo đảng cộng sản, dù là Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang, Nguyễn Sinh Hùng hay bất cứ ai, có thể có quan điểm khác nhau trên nhiều vấn đề nhưng họ đều đồng ý phải dựa Trung Quốc để giữ nguyên chế độ. Điều họ cần nhận định ra trước khi quá trễ là Trung Quốc không còn là chỗ dựa nữa. Trên thực tế họ đang dựa lưng vào môt bức tường bằng giấy..." - Nguyễn Gia Kiểng.
*
Lời giới thiệu: Trung Quốc nuôi mộng vượt qua mặt Hoa Kỳ để thành cường quốc số 1 của thế giới. Mục tiêu đó chưa đạt được nhưng một tiêu khác đạt được: Trung Quốc đã là nước lôi kéo nhiều chú ý nhất trong tuần lễ đầu tiên của năm 2016.
Ngày 04-01-2016, ngày đầu tiên trong năm 2016 của các thị trường chứng khoán, thị trường chứng khoán của Trung Quốc đã phải đóng cửa sau nửa ngày hoạt động vì sụt giá hơn 7%.
Ngày thứ năm 07-01 lại phải đóng chỉ sau 15 phút niêm yết vì cũng bị sụt giá hơn 7%.
Trung Quốc còn được đặc biệt chú ý sau khi chế độ cộng sản Triều Tiên, tức Bắc Hàn, cho nổ trái bom Hydro đầu tiên ngày 06/01. Mọi con mắt của thế giới đổ về Trung Quốc bởi vì Trung Quốc được coi là quan thày cấp dưỡng của chế độ quái dị này. Chưa hết, cùng với năm 2016 những máy bay đầu tiên của Trung Quốc đáp xuống đảo đá Chữ Thập trong quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc đã đánh chiếm của Việt Nam từ năm 1988. Trong suốt năm qua Trung Quốc đã thực hiện những công trình xây dựng rất lớn trên các đá đã chiếm của Việt Nam, biến các đá nhỏ này thành những đảo nhân tạo lớn với dụng ý lộ liễu là tăng cường sự hiện diện tại quần đảo này và giành thế áp đảo trên Biển Đông. Đặc biệt trên đá Chữ Thập Trung Quốc đã xây một phi trường với bãi đáp dài 3.000m.
Từ Paris, ông Nguyễn Gia Kiểng, thường trực ban lãnh đạo Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên, đã trả lời một cuộc phỏng vấn của nhà báo Trần Quang Thành về những biến động do Trung Quốc gây ra.
Sau đây là tóm lược những phát biểu chính.
Trần Quang Thành (TQT): Xin chào ông Nguyễn Gia Kiểng.
Nguyễn Gia Kiểng (NGK): Xin chào ông Trần Quang Thành.
TQT: Thưa ông Nguyễn Gia Kiểng,
Vào nửa đầu tháng Giêng năm 2016 này tình hình ở Trung Quốc và 2 nước lân bang của Trung Quốc có nhiều vấn đề khiến thế giới quan tâm.
Tại Trung Quốc, thị trường chứng khoán Thượng Hải, Thẩm Quyến đang sụt giảm nghiêm trọng và có ngày phải đóng cửa. Ô nhiễm môi trường đến mức nghiêm trọng đang dẫn đến hàng nghìn xí nghiệp có nguy cơ phải phá sản. Trung Quốc cải tổ quân sự. Còn ở hai nước lân bang thì phía Đông Bắc Á Bắc Hàn thử thành công bom khinh khí, còn nước 4 tốt của Trung Quốc là Việt Nam ở Đông Nam Á sau một năm đấu đá nhau kịch liệt đang chuẩn bị bước vào đại hội Đảng lần thứ 12.
Ông Nguyễn Gia Kiểng có bình luận gì về Trung Quốc và hai nước lân bang này ạ?
NGK: Trước hết tôi xin có một nhận xét về sự khác biệt giữa Việt Nam và Triều Tiên. Mặc dầu hai nước lệ thuộc Trung Quốc rất nặng nề, nhưng mức độ nặng nề đó khác nhau. Việt Nam thì ban lãnh đạo muốn lệ thuộc Trung Quốc để tồn tại nhưng một phần quan trọng trong đảng cầm quyền - đảng cộng sản - và gần như toàn bộ nhân dân Việt Nam không muốn tình trạng đó. Cho nên mức độ lệ thuộc Trung Quốc khác nhau. Tôi nghĩ là trong một tương lai không xa Việt Nam sẽ không còn lệ thuộc Trung Quốc nữa. Mức độ lệ thuộc Trung Quốc sẽ một ngày một giảm đi. Không giống như chế độ ở Triều Tiên, một chế độ vô lý ở mức mà người ta không thể nghĩ là nó có thực. Vậy thì phải xét bản chất của nó. Chúng ta nên nhớ lại thời chiến tranh Triều Tiên. Vào mùa hè 1950, chế độ Bắc Triều Tiên mở cuộc tổng tiến công hòng thôn tính quốc gia Nam Cao Ly, bây giờ gọi là Hàn Quốc. Chỉ trong một thời gian ngắn họ đã đẩy lùi được quân đội Hàn Quốc xuống tận cùng phía Nam. Nhưng sau đó gặp sự phản công rất mạnh của quân đội Liên Hợp Quốc, chủ yếu là Hoa Kỳ. Trong một thời gian rất ngắn quân đội Bắc Triều Tiên hầu như đã bị tiêu diệt và khi bị dồn tới tận sông Áp Lục thì chỉ còn khoảng 10 ngàn người mà thôi. Lúc đó Trung Quốc đã quyết định nhảy vào cứu vãn chế độ Triều Tiên. Họ đã gửi gần 2 triệu quân. Phải nói là quân đội Triều Tiên từ đó thuần túy là quân đội Trung Quốc. Và sau đó họ đỡ đầu chế độ Triều Tiên, sử dụng Triều Tiên như một căn cứ quân sự, một phần của họ, để làm những điều họ không muốn thế giới buộc tội họ vì đã làm. Nhưng dần dần thế giới cũng đã nhìn ra. Càng ngày càng có nhiều quan sát viên, nhiều chính phủ nhận định những việc chế độ Triều Tiên làm thực ra là làm theo chỉ thị ngầm của Trung Quốc. Cho nên khi chế độ Triều Tiên thử bom khinh khí - bom hydrogen - người ta nhìn vấn đề như là chính Trung Quốc thử trái bom đó, mượn tay bắc Triều Tiên để làm áp lực với thế giới. Càng ngày càng có những lập luận buộc tội Trung Quốc. Cho nên tôi nghĩ trong tương lai tình thế có lẽ sẽ khó khăn hơn cho Trung Quốc vì họ không còn giấu giếm và đánh lừa được dư luận thế giới nữa.
Bây giờ trở lại vấn đề thị trường chứng khoán của Trung Quốc. Quả nhiên nó rất trầm trong. Hai tuần lễ đầu năm nay thị trường chứng khoán Thượng Hải đã giảm hơn 15%. Riêng tại Thẩm Quyến là trung tâm công nghiệp của Trung Quốc thị trường chứng khoán giảm 24%.
Từ đó chúng ta có thể rút ra một vài kết luận:
- Một là kinh tế Trung Quốc suy sụp một cách không thể đảo ngược được. Đây không phải là lần đầu tiên. Trong sáu tháng qua thế giới đã sống trong sự hồi hộp của sự xuống giá của thị trường chứng khoán Trung Quốc ở Thẩm Quyến cũng như ở Thượng Hải.
- Kết luận thứ hai nó cũng có phần quan trọng của nó là nền công nghiệp Trung Quốc sụp đổ; đó là vì nhiều xí nghiệp công nghiệp Trung Quốc chủ yếu được niêm yết giá tại thị trường Thẩm Quyến mà thị trường Thẩm Quyến trong 2 tuần sút giảm 24%. Như vậy là sự sụt giảm quan trọng. Nền kinh tế Trung Quốc cho đến ngày hôm nay có thể tóm tắt một câu là họ dựa trên sản xuất và nhân công rẻ, thực tế là họ xuất khẩu sự nghèo khổ mà chính đảng cộng sản đã là nguyên nhân. Nhưng chính sách đó ngày hôm nay đã thất bại.
Người ta đã nói nhiều tới sự suy sụp của Trung Quốc, vào giờ này tôi nghĩ không còn ai ngờ vực rằng sự suy thoái của nền kinh tế Trung Quốc không thể đảo ngược được nữa.
Nói về trường hợp Việt Nam tôi cũng xin nói thêm về tình trạng rất mới nhân sự kiện Trung Quốc gửi các chuyến bay đến quần đảo Trường Sa. Trên 50 chuyến bay của họ đã đáp lên đảo Chữ Thập, một đảo đá họ đã chiếm được của Việt Nam và biến thành một phi trường lớn. Sự kiện này rất nghiêm trọng. Chúng ta đã để cho họ xây căn cứ ở đó thì tất nhiên có ngày máy bay của họ sẽ đáp xuống. Trong tương lai nó có thể là một căn cứ về hàng hải, nhưng cũng có thể nó là một căn cứ quân sự. Nó sẽ làm thay đổi hẳn những dữ kiện về địa lý chính trị trong vùng. Nó đe dọa một cách nghiêm trọng hải phận của Việt Nam cũng như không phận của Việt Nam.
Một lần nữa chúng ta cần nhắc lại trước năm 1988 Trung Quốc không có hiện diện tại Trường Sa. Trung Quốc chỉ có mặt ở Trường Sa sau khi đã đánh chiếm sáu đảo của Việt Nam. Tôi đã có bài phân tích và nhiều người đã phân tích là cuộc đánh chiếm sáu đảo đá của Việt Nam tại Trường Sa thực ra nó là một sự dàn cảnh của ban lãnh đạo lúc đó do bộ ba Nguyễn Văn Linh - Lê Đức Anh - Đỗ Mười, nhưng chủ yếu là Nguyễn Văn Linh và Lê Đức Anh. Họ đã chủ trương dâng một phần quần đào Trường Sa cho Trung Quốc để đổi lấy ơn huệ được lệ thuộc Trung Quốc. Chúng ta đừng quên là quân đội Trung Quốc chỉ đánh chiếm chính thức những đảo này vào cuối tháng 3 đầu tháng 4 năm 1988. Nhưng họ đã đem hải quân đến đó từ tháng Giêng mà Việt Nam không hề có một phản ứng nào hết, và sau khi họ tấn công đánh chiếm sáu hòn đảo tàn sát 74 chiến sĩ hải quân của Việt Nam thì chính quyền Việt Nam chỉ ra một cái thông cáo phản đối chiếu lệ rất ngắn ngủi và sau đó một hai tháng bộ chính trị họp tuyên bố từ này Trung Quốc là bạn. Hiến pháp Việt Nam được sửa đổi để bỏ lời nói đầu coi Trung Quốc là thù địch. Như vậy chúng ta thấy có một sự kiện rất nghịch lý là Trung Quốc trở thành bạn của Việt Nam sau khi xâm phạm lãnh thổ của Việt Nam, đánh chiếm sáu hòn đảo của Việt Nam, tàn sát hải quân của Việt Nam.
Cũng đừng quên là trong khi Trung Quốc đánh chiếm có một sự kiện quân sự rất đáng chú ý là Lê Đức Anh đã ra lệnh cho không quân không được can thiệp. Sự thật lúc đó nếu không quân Việt Nam can thiệp thì có thể tiêu diệt được lực lượng hải quân rất sơ sài của Trung Quốc trong nháy mắt. Sở dĩ Trung Quốc đã chiếm được là vì chính quyền cộng sản Việt Nam, những người cầm đầu Đảng Cộng Sản Việt Nam đã âm mưu để cho Trung Quốc chiếm. Cho nên ngày hôm nay chúng ta thấy tình trạng trong tương lai rất phức tạp thì húng ta phải nhắc tới trách nhiệm rất nặng nề của Nguyễn Văn Linh và Lê Đức Anh. Có lẽ theo tôi, trong thế kỷ 20 này đó là hai người có tội nặng nhất đối với đất nước Việt Nam.
TQT: Người ta chứng kiến sự phát triển kinh tế của Trung Quốc. Họ có ba thập niên liên tục tăng trưởng tới 10%. Rồi 5 năm gần đây tuy mức tăng trưởng nó có khựng lại nhưng vẫn là mức 7%. Mức này phải nói rằng nhiều nước mơ mà không được. Phải chăng những con số Trung Quốc đưa ra là ảo. Thực trạng kinh tế Trung Quốc hiện nay là thế nào thưa ông?
NGK: Trước hết chúng ta đừng nên quên Trung Quốc vẫn là một chế độ cộng sản và đặc tính của mọi chế độ cộng sản là họ bưng bít sự thật. Họ đưa ra những con số dối trá. Nhiều khi dối trá một cách lộ liễu.
Thí dụ năm 2014, ngoại thương của Trung Quốc, xuất nhập khẩu của Trung Quốc, đã giảm 11% trong khi con số tăng trưởng của Trung Quốc vẫn là 7,5%. Đối với một người có một chút lý luận câu hỏi đặt ra là làm thế nào một nền kinh tế chủ yếu đặt nền tảng trên xuất khẩu lại có thể đạt tỷ lệ tăng trưởng 7,5% trong khi mức xuất nhập khẩu giảm 11%? Không thể có. Thực trạng này nó khiêu khích lô-gich nhiều quá, cho nên có một công ty tư vấn về tài chính tại Anh là công ty Lombard Street đã dùng những con số của chính Trung Quốc để tính lại một cách đúng đắn và thấy tỷ lệ tăng trưởng của Trung Quốc chỉ là 1,7% thôi. Nhưng ngay cả con số 1,7% này cũng không thể tin được vì khi xuất khẩu đã giảm sút nặng nề đến như vậy thì tăng trưởng kinh tế làm gì có, kinh tế phải suy thoái thôi. Những con số của Trung Quốc không đáng tin chút nào.
Đầu tháng 4/2014 tôi có viết bài "Khi thiên triều sụp đổ và lịch sử sang trang" tôi đã phân tích rằng tình hình kinh tế Trung Quốc không có thuốc chữa. Nhận xét của tôi có lẽ nó không nghiêm khắc bằng nhận xét của ông Lý Khắc Cường, thủ tướng Trung Quốc. Cũng vào giai đoạn đó ông Lý Khắc Cường nói rằng: "Từ nay chúng ta phải tuyên chiến với mô hình kinh tế và nếp sống của chúng ta", một lời tuyên bố rất nặng nề. Khi nói tuyên chiến với một cái gì đó người ta phải coi nó là thù địch. Ông Lý Khắc Cường tuyên bố mô hình kinh tế của Trung Quốc sai hoàn toàn. Nói chung từ trước đến giờ nó đặt trên nền tảng sản xuất tối đa với giá thật rẻ để xuất khẩu được nhiều. Nói cách khác họ xuất khẩu sự nghèo khổ mà chính họ là nguyên nhân. Thế nhưng mà làm như thế cũng không được về mặt kỹ thuật và kinh tế thuần túy; ngay cả nếu chúng ta bỏ qua khía cạnh chính trị và nhân đạo mô hình đó vẫn là sai. Lý do là vì từ trước đến nay một nền kinh tế lành mạnh luôn luôn phải đặt nền tảng trên một thị trường nội địa lành mạnh. Đó là điều anh em chúng tôi trong Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên đã nhận định. Vào năm 2001, khi mô hình Trung Quốc được cả thế giới ca tụng, anh em chúng tôi có đưa một dự án chính trị Thành Công Thế Kỷ 21 trong đó chúng tôi đã nhận định mô hình Trung Quốc là rất sai. Đó là mô hình bất chấp con người, bất chấp môi trường và bất chấp cả các qui luật kinh tế. Trong thảo luận anh em chúng tôi còn nói nếu mô hình tăng trưởng của Trung Quốc mà đúng thì phải dẹp hết các trường đại học về kinh tế và hủy bỏ hết các cuốn sách kinh tế. Ngày hôm nay rõ ràng mô hình dựa trên xuất khẩu không thể tiếp tục được. Sau cuộc khủng hoảng năm 2008 Trung Quốc đã cố gắng phát triển thị trường mội địa. Đây là một cố gắng theo chiều hướng đúng nhưng rất khó khăn. Đặc tính của thị trường nội địa là mình không thể phát triển nó một cách đột ngột như phát triển xuất khẩu được mà phải phát triển nó một cách đều đặn, tuần tự và với nhiều cố gắng kiên nhẫn và liên tục. Nhưng điều đó Trung Quốc không làm. Trung Quốc cho rằng muốn tăng cường thị trường nội địa phải tăng lương cho công nhân để công nhân có tiền mua sắm. Nhưng người công nhân Trung Quốc không được bảo đảm về sức khỏe cho nên khi có được một phần gia tăng về lương bổng thì họ dùng số tiền mới có thêm được để dành, phòng mỗi khi yếu bệnh. Cho nên chính sách phát triển thị trường nội địa một cách nhanh chóng của Trung Quốc đã thất bại. Nó chỉ đưa đến kết quả ngược lại là làm giá cả các hàng hóa của Trung Quốc trở thành đắt đỏ và khối lượng hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc đã giảm lại càng giảm đi nhanh hơn. Chính sách phát triển thị trường nội địa tuy vẫn phải tiếp tục nhưng không thể thực hiện dễ dàng như họ nghĩ. Từ đầu mùa hè năm 2014 họ đưa ra một chiến dịch mới để thay thế cho một chiến dịch họ vẫn làm từ trước tức là dùng chi phí công cộng và dùng những công trình xây dựng kết cấu hạ tầng, dùng các công trình xây dựng bất động sản. Trong một thời gian họ đã giấu được sự suy thoái nhưng cuối cùng họ đã tạo ra những thành phố ma, những chung cư không có người ở, những đường cao tốc không có xe chạy; cuối cùng khiến số nợ công của Trung Quốc gia tăng lên một cách đáng sợ.
Từ mùa Hè năm 2014 họ có một tham vọng mới, đó là biến Thượng Hải và Thẩm Quyến thành những trung tâm tài chính quốc tế tương đương với New York và London. Kết quả là một năm sau, năm 2015, chúng ta chứng kiến sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Thượng Hải. Và đầu năm nay sau khi Trung Quốc đã bỏ ra hàng trăm tỷ đô la để cứu vãn thì chúng ta thấy thị trường Trung Quốc nó đi vào một giai đoạn suy thoái mới. Lần này Trung Quốc tuyên bố bỏ cơ chế đóng cửa ở thị trường chứng khoán tự động, nghĩa là cứ để cho thị trường chứng khoán từ từ mà sụt xuống, còn nếu muốn cố gắng cứu vãn thì bơm thêm tiền vào mua những cố phiếu bị đe dọa cứu được phần nào hay phần đó. Nhưng tôi thấy đây chỉ là một sự đầu hàng. Cái gì vừa xảy ra đúng là chứng tỏ thị trường chứng khoán Trung Quốc không cứu vãn nổi và nền kinh tế Trung Quốc nói chung không có lối thoát.
TQT: Cũng trong bài "Khi Thiên triều sụp đổ, và lịch sử sang trang" ông có nói là vấn đề kinh tế không phải là nghiêm trọng lắm đối với Trung Quốc mà vấn đề nghiêm trọng, cực kỳ nghiêm trọng, đối với Trung Quốc là vấn đề môi trường và chính trị. Tại sao lại như vậy và những nhận định ấy bây giờ còn đúng không thưa ông?
NGK: Bây giờ còn đúng hơn trước, thưa ông Trần Quang Thành. Chúng ta không nên quên là trong tháng 12, tháng cuối cùng của năm 2015, Bắc Kinh đã phải đóng cửa các nhà máy, đóng cửa các trường học, các công sở trong vòng một tuần lễ. Các hoạt động ở Bắc Kinh ngừng trệ trong vòng một tuần lễ là vì ô nhiễm của không khí đã đạt đến mức độ không thể chịu đựng được nữa. Muốn hiểu rõ hơn tình hình bi đát của môi trường Trung Quốc chúng ta hãy tham khảo một vài con số do Tổ Chức Y Tế Thế Giới đưa ra. Mức độ không khí bình thường là từ 10 đến 12 microgram/m3 hạt mịn. Hạt mịn là những hạt cực nhỏ có thể chui vào vào phổi vì đường kính dưới 2,5 micron. Nó chui vào trong phổi làm cho phổi cứng người ta không thở được nữa và nó có thể làm người ta chết vì ung thư hoặc chết vì không thở được nữa. Theo tổ chức Y Tế Thế Giới mức độ không khí bình thường là từ 10 đến12 microgram hạt mịn trong một mét khối. Mức độ được cho là nguy ngập đến tính mạng là 25 microgram/m3. Nhưng ở Trung Quốc những ngày nào tốt là 80 microgram/m3. Có ngày nó lên tới 200 microgram/m3. Ở tỉnh Hà Bắc có ngày lên tới 1.400 microgram/m3, tức là gần 60 lần mức độ nguy hiểm chết người. Phải nói là tình hình ô nhiễm không khí ở Trung Quốc ghê gớm lắm. Nhưng đó không phải là tất cả. Trung Quốc cũng là một nước rất thiếu nước. Hiện nay quá nửa các dòng sông ở Trung Quốc không có nước nữa. 400 thành phố hoàn toàn không có nước trên bề mặt phải hút nước từ lòng đất lên để dùng. Chiều sâu để hút được nước ngày càng xuống. Ở các tỉnh như vùng Tân Cương, Sơn Tây phải đào sâu xuống gần 100 mét mới hút được nước lên. Tình trạng nước ở Trung Quốc rất nguy ngập. Đất nước Trung Quốc đang bị phá hủy. Đây là hậu quả chính sách của Trung Quốc trong hơn 30 năm qua trong đó Trung Quốc đã kỹ nghệ hóa tối đa bất chấp môi trường, bất chấp cả con người. Cho nên ngày nay các chuyên gia trên thế giới không nhìn thấy giải đáp.
Năm 2000 Trung Quốc đã bỏ ra hơn 5 tỉ đô-la để nghiên cứu làm sao cứu được sông Dương Tử. Sau khi sài hết 5 tỉ đô-la đó các chuyên gia kết luận là không tài nào cứu được sông Dương Tử cả và mọi sự sống sẽ biến mất. Ngày nay nạn thiếu nước ở Trung Quốc có thể đưa đến nội chiến. Đã có trường hợp có những tỉnh hoặc những huyện trong một tỉnh giao chiến với nhau để giành một con sông. Có thể nói vấn đề môi trường của Trung Quốc cũng không có giải đáp.
Kể từ ngày Tập Cận Bình lên cầm quyền lại có một vấn đề nữa là cuộc khủng hoảng chính trị. Nhìn từ bên ngoài vào, có lẽ vì người Việt Nam chúng ta có quá nhiều vấn đề cho nên chúng ta không quan tấm lắm đến những vấn đề xảy ra ở Trung Quốc. Thực ra chiến dịch chống tham nhũng mà người Trung Quốc đặt một cái tên rất ngộ nghĩnh là « Đả hổ, diệt ruồi » đã gặp phải một trở ngại không thể tưởng tượng được. Nhóm thân cận của Tập Cận Bình đã không lường trước được mức độ dữ dội của nó. Lúc này Trung Quốc đang sống trong sự nghi vấn rất lớn là chế độ có thể tồn tại như thế này được hay không? Ông Tập Cận Bình nhân danh chống tham nhũng để phục hồi kinh tế nhưng trên thực tế đời sống nhân dân Trung Quốc đã sút giảm. Ông Tập Cận Bình có thể bị sụp đổ không phải vì ông đã làm gì sai mà vì ông thừa hưởng một di sản mà ông không thể nào cứu chữa được nữa.
Cho đến ngày hôm nay chế độ cộng sản Trung Quốc đã tồn tại dựa trên hai thỏa hiệp bất thành văn:
Thỏa hiệp thứ nhất là nhân dân Trung Quốc chấp nhận để Đảng Cộng sản tiếp tục chế độ toàn trị và khước từ những tự do căn bản của họ, nhưng với điều kiện là chế độ này vẫn tạo ra được một sự tăng trưởng đều đặn ở mức độ rất cao. Như ông Ôn Gia Bảo thời trước đã nói nếu Trung Quốc không có tăng trưởng trên 8% thì sẽ có bạo loạn. Bây giờ thì không những không có tăng trưởng 8% mà kinh tế vẫn tiếp tục sa sút.
- Nguy cơ thứ hai về chính trị của Trung Quốc, do kinh tế mà đến, là sự ổn vững của Trung Quốc cũng dựa trên một thỏa hiệp bất thành văn thứ hai là người dân Trung Quốc chấp nhận để bị bóc lột, làm nhiều với lương rẻ để tích lũy tư bản cho các công ty có lời nhiều và dùng lợi nhuận đó tiếp tục đầu tư vào kinh tế. Nhưng bây giờ 2/3 những người giàu có của Trung Quốc có ý đồ rời bỏ Trung Quốc hoặc đã rời bỏ Trung Quốc. Nói một cách khác tư bản mà họ đã đổ mồ hôi nước mắt ra để tích lũy được cho các công ty ngày hôm nay đang đào thoát ra nước ngoài. Cho nên có một sự phản bội, phản bội về mô hình kinh tế, phản bội cả về đạo đức chính trị và về lòng yêu nước.
Cho nên Tập Cận Bình đang sống những ngày khó khăn. Tôi nghĩ hiện nay kinh tế tuy khó khăn nhưng nó không bằng hai vấn đề khác: Vấn đề trầm trọng nhất vẫn là môi trường và vấn đề trầm trọng thứ hai là đề khủng hoảng chính trị.
TQT: Ông có nói vấn đề thứ hai là trầm trọng khủng hoảng chính trị. Nhưng tôi thấy dường như Tập Cận Bình đang làm chủ trong vấn đề chính trị. Ông ấy mở chiến dịch chống tham nhũng tràn khắp cả nước. Người bị đụng chạm đến không phải là những quan chức bình thường mà là giới chức cao nhất Trung Quốc kể cả ông Giang Trạch Dân cũng đang có nguy cơ. Ông đang củng cố lại quân đội theo hệ thống quản lý của Quân ủy trung ương. Ông ấy tràn ra Biển Đông chiếm các hòn đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam để làm sân bay. Máy bay hạ cánh xuống bất chấp sự phản đối. Vậy phải chăng ông ấy đang làm chủ được về chính trị?
NGK: Theo như tôi vừa nói vì chúng ta có quá nhiều vấn đề nội bộ nên chúng ta không quan sát kỹ tình hình Trung Quốc. Nhưng các chuyên gia theo dõi tinh hình Trung Quốc đều nhận định tình hình Trung Quốc rất là căng thẳng. Cố gắng của ông Tập Cập Bình càng ngày càng khó khăn.
Vấn đề là Tập Cận Bình thừa hưởng một đất nước Trung Quốc cũng tan hoang, cũng bị phân hóa từ bên trong như ông Gorbachev đã thừa hưởng ở Liên Xô năm 1985. Gorbachev đã cố gắng để cải tổ toàn diện hệ thống của Liên Xô nhưng đã không cải tổ được. Ông ấy đã thất bại, nhưng ít ra cũng đã giúp cho chế độ cộng sản Liên Xô được giải thể trong hòa bình, giúp Liên Bang Xô Viết hạ cánh an toàn, tuy cũng mất đi một số nước như Ukraine, Georgia, Khazakstan... Trái lại Tập Cận Binh từ chối những cải tổ cần thiết và đang ngày càng tích lũy nhiều khó khăn.
Điều chúng ta đáng lo ngại không phải là Trung Quốc khiêu khích trên Biển Đông hoặc khiêu khích với Nhật Bản. Chúng ta thấy gần đây họ không dám khiêu khích Nhật Bản trên hòn đảo Điếu Ngư nữa và họ cũng muốn hòa dịu với Hàn Quốc. Tại Biển Đông vì Việt Nam gần như là một nước chư hầu của họ và chấp nhận tất cả những gì họ làm nên họ còn lộng hành một tí. Nhưng tôi nghĩ tình trạng này cũng sẽ không kéo dài vì chế độ Trung Quốc đang lung lay từ bên trong theo cái lô-gich bình thường của một chế độ gần giống như một đế quốc, nghĩa là tập trung nhiều lực lượng, nhiều khối không giống nhau, không có nguyện vông sống chung, không tương đồng về mặt văn hóa, địa lý và kinh tế, sản xuất. Khi một đế quốc như vậy gặp khó khăn nó thì co cụm lại chứ nó không khiêu khích với bên ngoài.
Trái với sự lo lắng của nhiều người tôi nghĩ rằng chúng ta không phải lo sợ lắm về tình hình Biển Đông. Trung Quốc sẽ không làm tới ở một mức độ dữ dội. Tôi phải nhắc lại là do một sai lầm không thể tha thứ được của Nguyễn Văn Linh và Lê Đức Anh họ đã có mặt ở Trường Sa, họ đã xây các đảo nhân tạo trên Trường Sa, họ xây phi trường, họ sẽ hiện diện ở đó. Sự hiện diện đó có thể mạnh trong lúc đầu, nhưng mà nó sẽ không mạnh trong tương lai khi mà Trung Quốc yếu đi. Và nếu chúng ta là một nước Việt Nam dân chủ, khai thác được đầy đủ những tài nguyên của chúng ta thì chúng ta sẽ mạnh lên và sẽ buộc Trung Quốc phải có một thái độ biết điều hơn, khiêm tốn hơn ở Biển Đông. Tôi nghĩ vấn đề Biển Đông mặc dầu là một xúc phạm lớn đối với mọi người Việt Nam nhưng nếu chúng ta có được một chế độ dân chủ lành mạnh thì những vấn đề ấy cũng không đến nỗi quá phức tạp.
TQT: Nói về vấn đề Trung Quốc và Việt Nam. Tình hình Trung Quốc theo ông vấn đề mội trường là cực kỳ nguy hiểm, kinh tế thì đang suy sụp, chính trị thì đang lủng củng từ vấn đề Nội Mông, Tây Tạng rồi ra Biển Đông. Những vấn đề ấy có tác động gì đến vấn đề Việt Nam hay không thưa ông?
NGK: Tôi nghĩ là chúng ta đang chờ đợi một biến cố lớn trong chế độ Cộng sản - Đại hội XII một tuần nữa sẽ mở ra - Vào giờ này chúng ta chưa chính thức biết được những gì họ đã quyết định với nhau, chúng ta chỉ đoán thôi mà tính tôi không thích dự đoán khi mà mình không nắm được những dữ kiện cơ bản. Tôi chỉ nắm được điều, đó tôi nghĩ rằng đã có một sai lầm trong nhận định về thái độ của Trung Quốc đối với Việt Nam. Nhiều người nghĩ rằng Trung Quốc bỏ rơi ông Nguyễn Tấn Dũng vì ông Nguyễn Tấn Dũng chống Trung Quốc. Theo tôi lý do không phải như vậy. Trung Quốc không thể tìm được đồng minh nào lý tưởng hơn ông Nguyễn Tấn Dũng. Ông Nguyễn Tấn Dũng trước hết là truyền nhân của ông Lê Đức Anh, kiến trúc sư của chính sách lệ thuộc Trung Quốc. Thứ hai là ông Nguyễn Tấn Dũng trong mười năm qua đã làm tất cả những gì mà một thủ tướng Việt Nam có thể làm để làm vừa lòng Trung Quốc. Ông đã để cho hàng hóa Trung Quốc tràn ngập vào Việt Nam như chỗ không người. Ông đã xuất khẩu một số lượng lớn hàng hóa Trung Quốc mang nhãn Made in Vietnam, đó là một trợ giúp cho Trung Quốc tuy nó cũng có lợi phần nào đối với Việt Nam, ông đã cho thuê rừng đầu nguồn, ông đã cho phép Trung Quốc thành lập những khu gần như tự trị kiểu như Vũng Áng tại Việt Nam. Và gần đây ngày 30/4/2015 ông đã lên tiếng đanh thép để lên án đế quốc Mỹ, để hô lại một khẩu hiệu mà trong vòng hơn 20 năm qua tôi không thấy một lãnh tụ cộng sản nào hô nữa là khẩu hiệu "Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào", mà chúng ta tưởng đâu đã lùi hẳn vào quá khứ rồi. Nói chung ông Dũng có cảm tưởng là ông ấy bị Trung Quốc bỏ rơi vì thân Mỹ, thân phương Tây nên ông ấy cố gắng lấy lòng Trung Quốc bằng cách lên án, gần như tuyên chiến với Hoa Kỳ. Nhưng cuối cùng thì ông ấy mất tình cảm của các nước dân chủ, của Mỹ, nhưng không tranh thủ được sự ủng hộ của Trung Quốc. Lý do giản dị là vì Tập Cận Bình đang tiến hành môt chính sách dữ dội và khó khăn để chống tham nhũng cho nên Tập Cận Bình không thể ủng hộ ông Dũng được bởi vì ông Dũng đối với dư luận của cả thế giới và của cả mọi người là một người tham nhũng. Ngay cả những người ủng hộ ông Dũng cũng không thể chối cãi sự kiện là ông Dũng rất tham nhũng. Tập Cận Bình hiện đang ở trong tình thế khó khăn nên không thể yểm trợ ông Dũng được dù trọng lượng của Trung Quốc lên Đảng Cộng sản Việt Nam còn khá lớn.
Cho nên vào giờ này tôi có thể nói có một khúc quanh, khúc quanh đó quan trọng đến mức độ nào thì hãy đợi tương lai cho chúng ta biết vì ngay cả những người cộng sản hiện nay cũng chưa biết. Đó là sự thất sủng của ông Dũng có thể tiên liệu được.
Nhân việc nói quan hệ Việt Nam - Trung Quốc tôi muốn nói tới điều này:
- Cho đến ngày hôm nay tất cả cấp lãnh đạo đảng cộng sản, dù là Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang, Nguyễn Sinh Hùng hay bất cứ ai, có thể có quan điểm khác nhau trên nhiều vấn đề nhưng họ đều đồng ý phải dựa Trung Quốc để giữ nguyên chế độ. Điều họ cần nhận định ra trước khi quá trễ là Trung Quốc không còn là chỗ dựa nữa. Trên thực tế họ đang dựa lưng vào môt bức tường bằng giấy.
- Điều thứ hai là đối với những người dân chủ Việt Nam. Nhân đại hội này tôi cũng muốn phát biểu một ý kiến. Cho đến ngày hôm nay có rất nhiều người tuy trong thâm tâm mong muốn một cách rất thành thực dân chủ cho Việt Nam, nhưng nghĩ rằng phong trào dân chủ không có lực lượng, không có tổ chức nên đàng nào dù muốn hay không chế độ này vẫn tiếp tục, cho nên phải thở dài mà thỏa hiệp với nó và hy vọng cải tổ được phần nào hay phần đó từ bên trong.
Nhưng ngày hôm này theo tôi suy nghĩ đó rất sai. Chế độ này đã phân hóa quá rồi. Nó đang sống những ngày cuối cùng và đằng nào cũng sụp đổ. Vậy thì vấn đề đối với những người dân chủ Việt Nam rất giản di: Một là chúng ta để cho đảng và chế độ này sụp đổ trong sự hỗn loạn nhường chỗ cho một khoảng trống chính trị; hai là chúng ta chuẩn bị một giải pháp chuyển hóa về dân chủ trong hòa bình, trong tinh thần anh anh em, trong tình đồng bào, trong tinh thần hòa giải và hòa hợp dân tộc.
Như vậy chúng ta phải xây dựng lực lượng. Nếu chúng ta không có lực lượng thì chúng ta phải xây dựng ra lực lượng dân chủ đó vì đàng nào nó cũng cần. Chúng ta không thể dựa vào đảng cộng sản để cải tổ được nữa bởi vì đảng cộng sản đã tích lũy quá nhiều mâu thuẫn, nó đã suy nhược đến mức không thể phục hồi được. Nó đang sống những ngày cuối cùng và đàng nào nó không thể tồn tại.
Điều tôi tin tưởng vào lúc này là có rất nhiều triển vọng Đại hội XII sẽ là đại hội cuối cùng của đảng cộng sản như là một đảng cầm quyền. Sau đó một là nó không còn nữa. Hai là nếu nó còn thì nó cũng chỉ là một đảng bình thường như các chính đảng Việt Nam khác.
TQT: Xin cảm ơn ông Nguyễn Gia Kiểng
17.01.2016
NGUYỆT QUỲNG * BỎ QUÊ HƯƠNG
Người Việt đang từ bỏ quê hương
Một người Việt bị cưỡng chế hồi hương. Ảnh chụp ngày 8 tháng 3 năm 1995.
AFP PHOTO
AFP PHOTO
Cứ mỗi năm cuộc tranh giành quyền lực ở cấp lãnh đạo thượng tầng lại lặp đi lặp lại, và càng ngày mức độ càng gay gắt. Tôi tự hỏi không biết các vị lãnh đạo có từng bao giờ quan tâm để nhận biết ra rằng từ lâu nhiều người dân Việt Nam đã thầm lặng bỏ nước ra đi!
Điều đáng giật mình là - ngày nay người ta rời bỏ quê hương mình không một chút vấn vương luyến tiếc. Quê hương là nơi chốn thiêng liêng, nơi thân thuộc, nơi có cha mẹ, anh em, bằng hữu, có cả một trời thơ ấu; nhưng vì sao người VN lại tìm mọi cách để rời bỏ đất nước mình?
Bốn mươi năm trước, người ta buộc phải dứt áo ra đi, buồn thắt ruột khi phải rời bỏ nơi chôn nhau cắt rốn. Thi sĩ Luân Hoán có bốn câu thơ nhớ quê đến nao lòng:
“Trông ra cửa kính trời mưa tuyết
Ngó lại mình đang ngồi bó tay
Quê hương nhắm mắt như sờ được
Sao vẫn buồn xo đến thế này?”
Nếu như ngày xưa, người Việt tị nạn lìa xa quê, nhớ từng chiếc lá me, từng cành phượng vĩ, thương từng viên ngói vỡ, bóng con chim se sẻ trước hiên nhà; thì ngày nay, người giàu cũng như nghèo, ngay cả con cái các quan chức nằm trong bộ máy chính quyền cũng tìm mọi cách để rời bỏ đất nước, ra đi không cần ngoái đầu nhìn lại.
Trong cuộc họp tại văn phòng Quốc hội ngày 29 tháng 12 vừa qua, bàn về tình trạng các du học sinh cấp phổ thông trung học và đại học sau khi tốt nghiệp không trở về; Thứ trưởng Nội vụ Nguyễn Duy Thăng đã nhìn nhận với các đại biểu Quốc hội rằng: "Tôi nghĩ con em nhiều người ngồi ở đây cũng không về. Cá nhân gia đình tôi cũng vậy, 2 đứa không về.”
Vì đâu có tình trạng này? Chiến tranh, nghèo đói cũng không làm người ta rời bỏ quê hương mình. Chỉ mới ngày nào, khi cuộc chiến biên giới bùng nổ vào năm 1979, hàng hàng lớp lớp thanh niên ưu tú sẵn sàng viết đơn bằng máu để xin ra chiến trường. Dù khó khăn, gian khổ người ta vẫn gắn bó, vẫn hãnh diện về dân tộc mình. Tôi nhớ có lần đọc được trong facebook của một em sinh viên: “Tôi tự hào vì mỗi tên đất, tên đường ở xứ tôi đều viết bằng tên người chứ không phải đánh số.” Nhưng chỉ vài tuần trước đây, một bài viết trên trang mạng BBC viết rằng - tác giả muốn rời bỏ VN để con cái mình khi lớn lên được sống làm người tử tế.
Tôi có dịp gặp một số thanh niên Việt Nam ở Philippines. Họ trẻ, tốt lành và trong sáng, nhưng họ quay lưng hẳn và không muốn nhắc đến tình hình xã hội, chính trị tại đất nước mình. Sự gian dối, giả trá khắp nơi đã làm các em chán nản. Một em chia sẻ với tôi là hầu hết các bạn của em đều cảm thấy bất lực và muốn tìm cách rời khỏi Việt Nam.
Tôi gặp em H, một thiếu nữ sống một mình ở đất nước xa lạ này. Em sống và chống trả với những bất trắc, bão tố do tình trạng cư trú bất hợp pháp của mình. Gã chủ nhà muốn xâm hại em, thản nhiên cầm điện thoại và hăm dọa nếu em không thuận hắn sẽ báo cảnh sát. Rất may, H là một thiếu nữ thông minh và mạnh mẽ, em đã vượt thoát được. Cha mẹ ở miền quê làm sao biết được em đã phải chống chọi với những gì. Những thiếu nữ yếu đuối, không may mắn khác sẽ hành xử ra sao? Và định mệnh sẽ đưa đẩy các em về đâu?
Tôi cũng gặp một trường hợp khác, một phụ nữ miền biển, nghèo khó, vô danh nhưng chị đã làm tôi xúc động đến ngẩn ngơ.
Nếu bạn đang đi du lịch phượt trên đất Thái. Dừng chân uống một cốc nước dừa trên hè phố hay tại một quán ăn nào đó. Lúc bạn đang cố bập bẹ nói một ít tiếng Thái với người đang phục vụ, thì nhớ rằng người đang nói chuyện với bạn bằng tiếng địa phương đó có thể là một người Việt Nam. Bên dưới nụ cười xã giao và ánh mắt lẩn tránh đó, ẩn chứa cả một mối ân tình thắm thiết của người đồng hương.
Tôi gặp chị L, người phụ nữ gầy ốm da ngăm đen đứng bán một xe nước dừa bên hè phố. Ban đầu có lẽ nghe chúng tôi nói tiếng Việt, không nhịn được, chị cất tiếng hỏi tôi có phải người Việt Nam không. Thấy người đồng hương tôi vồn vã hỏi thăm, nhưng thấy thái độ chị lẩn tránh và đáp lại bằng tiếng Thái tôi đoán có lẽ chị đang có vấn đề về di trú. Bốn mươi năm trước, tôi đã gặp một người mẹ cắt ruột đẩy đứa con 6 tuổi của mình ra biển để mong nó tìm được tương lai. Ngày nay, tôi gặp người mẹ khác, cũng thắt ruột bỏ lại đứa con gái năm tuổi của mình cho bà ngoại để đi kiếm sống ở nước ngoài, đi “tha hương cầu thực”.
- Nhưng khi để dành đủ tiền rồi chị về quê mình chứ?
- Thôi không về đâu.
- Tại sao lại không về?
Điều đáng giật mình là - ngày nay người ta rời bỏ quê hương mình không một chút vấn vương luyến tiếc. Quê hương là nơi chốn thiêng liêng, nơi thân thuộc, nơi có cha mẹ, anh em, bằng hữu, có cả một trời thơ ấu; nhưng vì sao người VN lại tìm mọi cách để rời bỏ đất nước mình?
Bốn mươi năm trước, người ta buộc phải dứt áo ra đi, buồn thắt ruột khi phải rời bỏ nơi chôn nhau cắt rốn. Thi sĩ Luân Hoán có bốn câu thơ nhớ quê đến nao lòng:
“Trông ra cửa kính trời mưa tuyết
Ngó lại mình đang ngồi bó tay
Quê hương nhắm mắt như sờ được
Sao vẫn buồn xo đến thế này?”
Nếu như ngày xưa, người Việt tị nạn lìa xa quê, nhớ từng chiếc lá me, từng cành phượng vĩ, thương từng viên ngói vỡ, bóng con chim se sẻ trước hiên nhà; thì ngày nay, người giàu cũng như nghèo, ngay cả con cái các quan chức nằm trong bộ máy chính quyền cũng tìm mọi cách để rời bỏ đất nước, ra đi không cần ngoái đầu nhìn lại.
Trong cuộc họp tại văn phòng Quốc hội ngày 29 tháng 12 vừa qua, bàn về tình trạng các du học sinh cấp phổ thông trung học và đại học sau khi tốt nghiệp không trở về; Thứ trưởng Nội vụ Nguyễn Duy Thăng đã nhìn nhận với các đại biểu Quốc hội rằng: "Tôi nghĩ con em nhiều người ngồi ở đây cũng không về. Cá nhân gia đình tôi cũng vậy, 2 đứa không về.”
Vì đâu có tình trạng này? Chiến tranh, nghèo đói cũng không làm người ta rời bỏ quê hương mình. Chỉ mới ngày nào, khi cuộc chiến biên giới bùng nổ vào năm 1979, hàng hàng lớp lớp thanh niên ưu tú sẵn sàng viết đơn bằng máu để xin ra chiến trường. Dù khó khăn, gian khổ người ta vẫn gắn bó, vẫn hãnh diện về dân tộc mình. Tôi nhớ có lần đọc được trong facebook của một em sinh viên: “Tôi tự hào vì mỗi tên đất, tên đường ở xứ tôi đều viết bằng tên người chứ không phải đánh số.” Nhưng chỉ vài tuần trước đây, một bài viết trên trang mạng BBC viết rằng - tác giả muốn rời bỏ VN để con cái mình khi lớn lên được sống làm người tử tế.
Một người nhập cư Việt đang lao động ở Ba Lan. Ảnh chụp ngày 4 tháng 10 năm 2003. (minh họa)
Tôi gặp em H, một thiếu nữ sống một mình ở đất nước xa lạ này. Em sống và chống trả với những bất trắc, bão tố do tình trạng cư trú bất hợp pháp của mình. Gã chủ nhà muốn xâm hại em, thản nhiên cầm điện thoại và hăm dọa nếu em không thuận hắn sẽ báo cảnh sát. Rất may, H là một thiếu nữ thông minh và mạnh mẽ, em đã vượt thoát được. Cha mẹ ở miền quê làm sao biết được em đã phải chống chọi với những gì. Những thiếu nữ yếu đuối, không may mắn khác sẽ hành xử ra sao? Và định mệnh sẽ đưa đẩy các em về đâu?
Tôi cũng gặp một trường hợp khác, một phụ nữ miền biển, nghèo khó, vô danh nhưng chị đã làm tôi xúc động đến ngẩn ngơ.
Nếu bạn đang đi du lịch phượt trên đất Thái. Dừng chân uống một cốc nước dừa trên hè phố hay tại một quán ăn nào đó. Lúc bạn đang cố bập bẹ nói một ít tiếng Thái với người đang phục vụ, thì nhớ rằng người đang nói chuyện với bạn bằng tiếng địa phương đó có thể là một người Việt Nam. Bên dưới nụ cười xã giao và ánh mắt lẩn tránh đó, ẩn chứa cả một mối ân tình thắm thiết của người đồng hương.
Tôi gặp chị L, người phụ nữ gầy ốm da ngăm đen đứng bán một xe nước dừa bên hè phố. Ban đầu có lẽ nghe chúng tôi nói tiếng Việt, không nhịn được, chị cất tiếng hỏi tôi có phải người Việt Nam không. Thấy người đồng hương tôi vồn vã hỏi thăm, nhưng thấy thái độ chị lẩn tránh và đáp lại bằng tiếng Thái tôi đoán có lẽ chị đang có vấn đề về di trú. Bốn mươi năm trước, tôi đã gặp một người mẹ cắt ruột đẩy đứa con 6 tuổi của mình ra biển để mong nó tìm được tương lai. Ngày nay, tôi gặp người mẹ khác, cũng thắt ruột bỏ lại đứa con gái năm tuổi của mình cho bà ngoại để đi kiếm sống ở nước ngoài, đi “tha hương cầu thực”.
Ở đây người Thái họ hiền lắm, họ thương mình. Mình đẩy xe đi bán từ 7 giờ sáng đến 12 giờ đêm mới về được đến nhà. Đi ban đêm cũng không sợ… Ở đây từ những người thấp nhất trong xã hội như xe ôm hay cảnh sát họ đều giúp đỡ mình hết mình.Khi đã tin cậy, chị níu chặt lấy cánh tay tôi luôn miệng nói chuyện, quên cả bán hàng. Được một lúc chị móc trong túi áo ra 25 baht tôi vừa trả tiền nước, đưa lại. Chị ngượng ngùng bảo tình cảm mà lấy tiền tối về không ngủ được. Tôi xúc động vì sự tốt lành, vì cái ân tình chị dành cho tôi, một người xa lạ. Bấy nhiêu thôi cũng đủ thấu hiểu tấm lòng tha thiết của chị đối với người Việt, đối với quê hương như thế nào. Vậy mà có đến mấy lần chị nói với tôi là chị không muốn trở về VN nữa. Xin ghi lại một đoạn đối thoại của tôi với người phụ nữ này để hiểu vì sao chị không muốn trở về. Tôi cố tình hỏi tiếp:
- Nhưng khi để dành đủ tiền rồi chị về quê mình chứ?
- Thôi không về đâu.
- Tại sao lại không về?
- Ở đây người Thái họ hiền lắm, họ thương mình. Mình đẩy xe đi bán từ 7 giờ sáng đến 12 giờ đêm mới về được đến nhà. Đi ban đêm cũng không sợ… Ở đây từ những người thấp nhất trong xã hội như xe ôm hay cảnh sát họ đều giúp đỡ mình hết mình.
- Nhưng mai mốt chị về thăm con, người khác dành mất chỗ bán của chị thì sao?
- Không sao đâu, không có mình thì họ bán, khi họ thấy mình đẩy xe tới, họ tự động đẩy xe đi chỗ khác.
- …
Những dự thảo văn kiện đại hội đảng có bao giờ đặt ra vấn đề vì lẽ gì mà người dân nghèo, lương thiện lại không cảm thấy an toàn ở quê hương mình? Những người như chị bán nước dừa, hay cháu H đâu cần biết gì đến dân chủ hay nhân quyền? Họ cũng không cần biết ngày mai ông Nguyễn Phú Trọng hay ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ trở thành Tổng Bí Thư. Họ chỉ cần một môi trường sống ổn định, an lành. Nơi hàng ngày không phải nơm nớp lo sợ gặp cảnh sát giao thông hay quân cướp giật. Nơi họ kiếm được miếng ăn hàng ngày và không phải im lặng trước những điều tai ác.
Đến bao giờ người dân mình khi “Rời Bỏ” quê hương đều ôm giấc mơ sẽ “Trở Về” để sớt chia những gian nan và dựng xây lại đất nước?
Tôi biết những người như vậy, những người đã ra đi, nhưng lại chọn trở về như Trần Văn Bá, Võ Đại Tôn, Hoàng Cơ Minh, Võ Hoàng, Ngô Chí Dũng…Chúng ta cũng biết những người đang nỗ lực thay đổi xã hội, những người gắn bó với tổ quốc, người muốn dân mình, đồng bào mình được có đời sống đích thực cần có của một con người. Họ là Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công Nhân, Hồ Đức Hoà, Đặng xuân Diệu, Nguyễn Đặng Minh Mẫn, Nguyễn Văn Oai, Bùi Minh Hằng, Nguyễn Đình Cương, Võ An Đôn…Tiếc rằng những nỗ lực của họ chỉ đổi lấy tù tội, bất trắc và gian nan.
Tôi tự hỏi những người như Thứ trưởng Nội vụ Nguyễn Duy Thăng, các vị đại biểu quốc hội, những đảng viên “chân chính”… họ nghĩ gì? Họ phục vụ cho ai? Một chính quyền dù có theo đuổi mục đích, lý tưởng cao đẹp gì đi chăng nữa thì cũng chẳng có ý nghĩa gì khi mà con em họ, khi mà mọi người dân, từ trí thức cho đến chị bán nước dừa cũng đều muốn ra đi.
Tôi cho rằng các vị lãnh đạo, những người liên hệ trong chính quyền, hay trong trận đấu đá tranh giành quyền lực năm 2016 - từ anh công an quèn quen bóp cổ dân, đến các nhân sự tứ-trụ-triều-đình tương lai cần có câu trả lời chính đáng cho chính mình và cho những người dân hiền lành, chất phác đang phải sống lưu vong khắp nơi.
http://www.rfa.org/vietnamese/ReadersOpinions/Vietnamese-people-are-turning-away-from-homeland-01062016125121.html
http://www.rfa.org/vietnamese/ReadersOpinions/Vietnamese-people-are-turning-away-from-homeland-01062016125121.html
TRUYỆN SƠN TRUNG = VIỆT CỘNG= KÝ HUY PHƯƠNG
SƠN TRUNG * NGƯỜI BỐ LIỆT SĨ
NGƯỜI BỐ LIỆT SĨ
SƠN TRUNG
Thôn Mai Sơn là một làng quê hẻo lánh, ở cạnh Trường Sơn. Thôn xóm cũng khá đông đúc khoảng vài trăm nóc gia. Dân chúng làm nghề hái củi, đốt than ,làm rẫy và làm nghề nông. Đất miền núi khô cằn, quanh năm đa số ăn khoai, bắp, sắn thay cơm. Cách thôn độ vài cây số là một ga nhỏ. Từ trước 1945 cho đến nay, ga Mai Sơn đã nổi danh trộm cướp. Ban đêm bọn cướp phục kích tại các chỗ vắng trên đường từ ga về. Họ ẩn nấp tại các khu đồi sim rập rạp, chờ khách từ ga về lẻ tẻ không đề phòng là họ xông ra cướp đồ đạc của cải của khách. Công an cũng làm ngơ vì không làm gì được vì trong công an cũng có nhiều đạo tặc. Tiếng lành đồn gần, tiếng dữ đồn xa. Người trong huyện đã nghe danh ga Mai Sơn trộm cướp khiến cho họ một là không dám đi xe lửa, hai là nếu đi xe lửa,họ chọn xuống ga vào lúc ban ngày.Và dù đêm hay ngày, họ phải chờ nhau đi thành đoàn mới dám đi qua truông Mai Sơn.Làng này văn học cũng khá, thầy Bảo dạy lớp nhất của tôi ở tại làng này. Lớp tôi đã đến nhà thầy một lần trong dịp thân mẫu của thầy tạ thế. Ngôi nhà của thầy là một nhà gạch lợp ngói khá khang trang. Trong vườn trồng ổi, mít và cau , cây trái sum sê.
Sửu và Khoai là hai học sinh cùng ở thôn Mai Sơn, cùng học trường trung học Vĩnh Hòa, là một trường cấp hai cách Mai Sơn vài cây số. Hai người cùng một lứa tuổi. Sửu mạnh khoẻ và đẹp trai hơn Khoai. Lúc học lớp bảy, cả hai cùng yêu Mai là một nữ sinh khá xinh đẹp, người thôn Thượng . Sửu chiếm được trái tim của Mai khiến cho Khoai đau khổ, ghen tức.
Nhưng mối tình này cũng như hoa sớm nở chiều tàn vì gia đình Mai bỏ làng đi kinh tế mới tại Pleiku. Năm sau, cả mấy tỉnh miền Trung liên tiếp bị đói , mất mùa và bão lụt. Học sinh nghỉ học hàng loạt. Lúc này nhà nước cũng có chính sách sa thải công nhân viên. Các công xưởng chỉ có giám đốc và thủ kho là vào chánh ngạch, còn tất cả là hợp đồng. Trường cấp hai Vĩnh Hòa cũng chung số phận, một nửa trường đóng cửûa và một nửa giáo viên thất nghiệp. Sửu và Khoai cùng đi bán nước chè trên xe lửa. Sửu nhanh nhẹn hơn, kiếm được nhiều tiền hơn Khoai cho nên Khoai càng hận thù Sửu.
Bố Khoai là một bần cố nông, đã có thành tích đấu tố địa chủ thẳng tay, đuợc vào đảng viên từ năm 1953, hiện phụ trách ủy viên an ninh xã. Năm Khoai 17 tuổi , bố Khoai vận động cho Khoai làm việc xã đội. Khi viên xã đội trưởng lên làm việc tại huyện đội, Khoai leo lên chức xã đội trưởng, có nhiệm vụ trông coi quân sự trong xã, trong đó có việc bắt lính. Lúc này, Sửu được một người bà con mách nước, khuyên Sửu xin cho đi học Trường Công Nhân tại trung ương. Sửu thi và đậu nhưng khi kết quả gửi về xã thì bị bố con Khoai nhận chìm, họ ghi tên Sửu vào danh sách tân binh rồi tháng sau, Sửu đuợc trúng tuyển nghĩa vụ quân sự, và phải lên đường đi Căm Pu Chia làm nghĩa vụ quốc tế.
Sửu và các trai trong xã được ở chung một trung đội, cứ ba người là một tổ tam tam, đi đâu cũng có nhau. Không biết trong hồ sơ của Sửu, xã ủy đã phê như thế nào mà viên chính ủy đại đội và viên trung đội trưởng luôn luôn nhìn Sửu bằng cặp mắt hận thù, hoặc thiếu thiện cảm.
Cuộc chiến ở Căm Phu Chia thật gay go. Ban ngày, họ là bạn đấy, nhưng ban đêm, bất cứ người Căm Pu Chia nào cũng sẵn sàng nhả đạn vào lính Việt.
Bố Khoai là một bần cố nông, đã có thành tích đấu tố địa chủ thẳng tay, đuợc vào đảng viên từ năm 1953, hiện phụ trách ủy viên an ninh xã. Năm Khoai 17 tuổi , bố Khoai vận động cho Khoai làm việc xã đội. Khi viên xã đội trưởng lên làm việc tại huyện đội, Khoai leo lên chức xã đội trưởng, có nhiệm vụ trông coi quân sự trong xã, trong đó có việc bắt lính. Lúc này, Sửu được một người bà con mách nước, khuyên Sửu xin cho đi học Trường Công Nhân tại trung ương. Sửu thi và đậu nhưng khi kết quả gửi về xã thì bị bố con Khoai nhận chìm, họ ghi tên Sửu vào danh sách tân binh rồi tháng sau, Sửu đuợc trúng tuyển nghĩa vụ quân sự, và phải lên đường đi Căm Pu Chia làm nghĩa vụ quốc tế.
Sửu và các trai trong xã được ở chung một trung đội, cứ ba người là một tổ tam tam, đi đâu cũng có nhau. Không biết trong hồ sơ của Sửu, xã ủy đã phê như thế nào mà viên chính ủy đại đội và viên trung đội trưởng luôn luôn nhìn Sửu bằng cặp mắt hận thù, hoặc thiếu thiện cảm.
Cuộc chiến ở Căm Phu Chia thật gay go. Ban ngày, họ là bạn đấy, nhưng ban đêm, bất cứ người Căm Pu Chia nào cũng sẵn sàng nhả đạn vào lính Việt.
Chiều xuống, lính Việt không dám ra khỏi trại. Ban ngày hành quân trong rừng, hễ vừa đặt lưng ngồi dựa gốc cây chưa đầy năm phút là quân PoL Pot đã bắn hạ. Họ dùng súng Trung cộng có ống ngắm rất chính xác. Khắp nơi là mìn, là bẫy đủ thứ. Nhất là mìn do Trung cộng chế tạo. Nó không nổ lớn, gây thiệt mạng, nhưng cái độc hiểm là gây cụt tay, cụt chân. Chết là hết chuyện nhưng không chết mới gây thiệt hại cho đối phương. Này nhé, khi một người chết, các đồng đội vẫn có thể xông lên, nhưng khi một người bị thương thì hai người khác phải tới giúp bạn, đưa bạn về trạm xá. Như vậy mỗi quả mìn loại đuợc ba tay súng.
Một người chết nằm xuống người ta chỉ đào lỗ chôn, và thế là xong, nhưng khi một lính bị thương, nhà nước phải tốn thuốc men, cơm gạo nuôi nấng, và còn bao nhiêu chuyện khác nữa như là bác sĩ, y tá, trạm xá, xe chuyển vận?. Khi người thương binh xuất viện, xã hội phải mang gánh nặng.
Nhà nước phải kiếm việc cho thương binh, hoặc phải nuôi nấng, trợ cấp nhà cửa,luơng thực, tiền bạc cho họ. Nếu không đủ, họ sẽ bất mãn. Họ ngang nhiên đi buôn lậu, mở sòng bài, chứa gái , cướp của hoặc đi biểu tình, phản đối, gây ra biết bao tệ trạng xã hội. Nhưng cái đau khổ cho lính Việt ở Căm Pu Chia là cô đơn, vì bốn bề là kẻ thù, dù bất cứ người Miên nào, dù là phe Pol Pot, phe Sihanouk hay phe Son Sen cũng đều muốn giết người Việt.
Trong một trận tập kích, quân Pol Pot đông bấp ba, tiêu diệt trọn đại đội của Sửu. Sửu và vài người bạn trong đại đội bị bắt làm tù binh. Sửu bị quân Pol Pot đánh đập, tra tấn dã man. Sửu đã chết đi sống lại không biết mấy phen. Sau một thời gian bị nhốt chuồng cọp, Sửu và các tù binh khác bị giam trong rừng. Ban ngày họ phải lên rừng đốn cây, hoặc trồng khoai sắn dưới roi vọt của những tên Khmer đỏ. Ban đêm về trại, họ bị nhốt lại dưới những hầm sâu có nắp đậy.
Ngày tháng trôi qua, Sửu bị bắt đã ba năm. Ở trong tù, Sửu không còn ý thức được thời gian, và Sửu cũng không biết một chút tin tức về thế giới bên ngoài. Cha me, anh em, làng xóm đã trở thành dĩ vẵng, một quá khứ xa xăm của muôn năm trước.
Trong một trận tập kích, quân Pol Pot đông bấp ba, tiêu diệt trọn đại đội của Sửu. Sửu và vài người bạn trong đại đội bị bắt làm tù binh. Sửu bị quân Pol Pot đánh đập, tra tấn dã man. Sửu đã chết đi sống lại không biết mấy phen. Sau một thời gian bị nhốt chuồng cọp, Sửu và các tù binh khác bị giam trong rừng. Ban ngày họ phải lên rừng đốn cây, hoặc trồng khoai sắn dưới roi vọt của những tên Khmer đỏ. Ban đêm về trại, họ bị nhốt lại dưới những hầm sâu có nắp đậy.
Ngày tháng trôi qua, Sửu bị bắt đã ba năm. Ở trong tù, Sửu không còn ý thức được thời gian, và Sửu cũng không biết một chút tin tức về thế giới bên ngoài. Cha me, anh em, làng xóm đã trở thành dĩ vẵng, một quá khứ xa xăm của muôn năm trước.
Một hôm, không biết quân Son Sen hay quân Sihanouk tấn công trại. Binh sĩ Khmer đỏ chống cự mãnh liệt nhưng cuối cùng phải rút lui vì thiệt hại quá lớn trước vũ lực quá mạnh của địch. Vì bị tấn công quá rát, quân Khmer đỏ đã không kịp giết tù binh trước khi rút. Nhưng cuộc tấn công đã làm một số tù nhân chết và bị thương. Sửu và các bạn tù khác nhân dịp tháo chạy. Cùng chạy trốn với Sửu có Nựu là một người ở thôn Lâm Hạ, là một thôn cách Mai Sơn vài ba cây số. Cả hai cứ ban ngày nấp trốn, ban đêm bương bải vượt suối trèo non mới về đến gần một làng xóm Miên. Họ vẫn tiếp tục ngày trốn, đêm di chuyển để tránh tai mắt dân Miên và Khmer đỏ.
Một đêm nọ, cả hai đến một ngôi chùa khá lớn. Cả hai tính vào chùa kiếm chác. Họ tính vào trộm thức ăn, và vàng bạc. Những ngày sang đất Miên, Sửu và Nựu đã theo chân các đồng đội vào các chùa đập phá tượng Phật lấy vàng. Kẻ lấy chân, người lấy tay, bẻ thành từng miếng nhỏ cho dễ chia nhau, dễ cất giấu và mua bán. Sửu đã lấy được một số vàng bạc, châu báu để trong ba lô nhưng sau cuộc tấn công cuả Khmer đỏ, tài sản của anh thu vén đuợc đã mất sạch.
Nay hai chàng cũng muốn trở lại nghề cũ, mong kiếm chác chút ít để sinh sống trong cơn túng quẫn. Hai anh buớc vào chùa đã nửa đêm nhưng khi buớc vào đại điện, họ bị phát giác. Nựu nhanh chân chạy thoát, riêng anh bị một nhà sư nắm lại, anh phải dùng dao đâm một nhát, nhà sư ngã xuống, máu tuôn như suối. Cả chùa xôn xao cứu chữa nhà sư, anh chạy thoát đuợc và theo kịp Nựu. Cả hai anh cứ ngày trốn, đêm đi, đến gần biên giới Việt Miên. Hai anh làm đủ nghề, gánh thuê, gặt mướn, nhiều khi trộm cướp nữa mới có đủ tiền mua vé xe lửa và sắm sửa hành trang về quê.
Ba năm trước, gia đình anh đã nhận được thư của đơn vị gửi về làng báo tin anh tử trận, và tên anh đã được nằm trong danh sách liệt sĩ của tỉnh. Theo luật lệ hiện hành, gia đình liệt sĩ mỗi quý ( ba tháng) được lãnh khoảng 30 ngàn đồng tương đương $3 CAN, nhưng vì tỉnh nghèo, huyện nghèo hoặc bị xén bớt, gia đình anh chỉ nhận được vài ký khoai, sắn hoặc bắp tượng trưng. Ngay cả các giáo viên cũng vậy. Trong khi các giáo viên cấp hai ở Sài gon lãnh hai trăm ngàn mỗi tháng, giáo viên cấp hai ở đây lãnh 30 kí lúa mỗi tháng ( tương đương 14 ký gạo).
Ba năm trước, gia đình anh đã nhận được thư của đơn vị gửi về làng báo tin anh tử trận, và tên anh đã được nằm trong danh sách liệt sĩ của tỉnh. Theo luật lệ hiện hành, gia đình liệt sĩ mỗi quý ( ba tháng) được lãnh khoảng 30 ngàn đồng tương đương $3 CAN, nhưng vì tỉnh nghèo, huyện nghèo hoặc bị xén bớt, gia đình anh chỉ nhận được vài ký khoai, sắn hoặc bắp tượng trưng. Ngay cả các giáo viên cũng vậy. Trong khi các giáo viên cấp hai ở Sài gon lãnh hai trăm ngàn mỗi tháng, giáo viên cấp hai ở đây lãnh 30 kí lúa mỗi tháng ( tương đương 14 ký gạo).
Có hơn không. Dẫu sao thì đó cũng là một niềm an ủi cho gia đình thương binh liệt sĩ. Gia đình Sửu chỉ có hai chị em. Chị Hợi của Sửu lấy chồng người cùng thôn, đã được hai con. Bố Sửu 60 tuổi, làm ruộng, lúc rảnh lên rừng hái củi về bán tại chợ Dinh. Nhưng ông còn một nghề nữa là thỉnh thoảng kiếm ăn tại ga. Một đêm như thường lệ, cha của Sửu phục kích tại truông. Trời mưa to, gió lớn. Ông thấy từ xa đi tới là một người mang áo mưa nhựa, đi xe đạp, vai mang hành lý cồng kềnh. Ông mừng rỡ vô cùng. Ông tiến tới và đánh liên tiếp chục gậy trên đầu khiến nạn nhân bể óc, máu và óc bắn tứ phía. Người đó ngã xuống, ông đem vùi nông xác xuống một cái hố. Ông lấy xe đạp và mọi thứ trên người kể cả áo quần, đồng hồ, viết máy rồi nhanh nhẹn ra về.
Vài tháng sau đó, Nựu tìm đến nhà Sửu. Anh chào bố Sửu rồi hỏi:
- Anh Sửu đâu rồi?
Bố Sửu ngạc nhiên vô cùng. Ông nói:
-Sửu đã tử trận từ lâu, ở nhà đã đuợc giấy đơn vị báo tin Sửu đã hy sinh trong khi làm nghĩa vụ quốc tế tại Kăm Pu Chia.
Nựu bèn thuật lại mọi chuyện, kể từ khi hai đứa ở chung một trung đội, rồi bị Khmer đỏ bắt làm tù binh, sau cả hai trốn thoát và cùng về quê một lần trên tàu Thống Nhất.
Bố Nựu hỏi:
- Các anh trốn thoát, tại sao lại không gửi thư về nhà?
Nựu đáp:
- Chúng con luôn luôn ở trong rừng, không có giấy bút, không có tem, không thấy bưu điện ở đâu cả, lúc cuối mua đuợc vé thì hối hả lên tàu, cho nên không thể nào viêt thư được.
Nựu nói tiếp:
- -Con và anh Sửu cùng xuống tàu Thống Nhất tại nhà ga Mai sơn lúc 12 giờ đêm 23 tháng 8, cách đây bốn tuần, lúc trời mưa gió. Thế thì anh Sửu đi đâu? Thật là lạ lùng!
Vài tháng sau đó, Nựu tìm đến nhà Sửu. Anh chào bố Sửu rồi hỏi:
- Anh Sửu đâu rồi?
Bố Sửu ngạc nhiên vô cùng. Ông nói:
-Sửu đã tử trận từ lâu, ở nhà đã đuợc giấy đơn vị báo tin Sửu đã hy sinh trong khi làm nghĩa vụ quốc tế tại Kăm Pu Chia.
Nựu bèn thuật lại mọi chuyện, kể từ khi hai đứa ở chung một trung đội, rồi bị Khmer đỏ bắt làm tù binh, sau cả hai trốn thoát và cùng về quê một lần trên tàu Thống Nhất.
Bố Nựu hỏi:
- Các anh trốn thoát, tại sao lại không gửi thư về nhà?
Nựu đáp:
- Chúng con luôn luôn ở trong rừng, không có giấy bút, không có tem, không thấy bưu điện ở đâu cả, lúc cuối mua đuợc vé thì hối hả lên tàu, cho nên không thể nào viêt thư được.
Nựu nói tiếp:
- -Con và anh Sửu cùng xuống tàu Thống Nhất tại nhà ga Mai sơn lúc 12 giờ đêm 23 tháng 8, cách đây bốn tuần, lúc trời mưa gió. Thế thì anh Sửu đi đâu? Thật là lạ lùng!
Bố của Sửu ngẩn ngơ, choáng váng. Ông ra sân tiễn Nựu ra về. Ông nhìn thấy chiếc xe đạp của Nựu khóa để ngoài sân , rất giống chiếc xe chiến lợi phẩm của ông.
Ông hỏi:
-Xe này anh mua ở đâu?
Nựu đáp:
-Con và anh Sửu ghé một tiệm ở Sài Gòn, cùng mua hai chiếc xe đạp hiệu Giải Phóng, màu sắc, và kích thước giống nhau như đúc, giá mỗi chiếc 200 đồng, thật là rẻ..
Lúc này thì ông đã rõ. Vì chiếc xe đạp, vì mấy thước vải, vì cái đài, chính ông đã giết thằng con yêu quý của ông
Wednesday, January 20, 2016
CÁNH DÙ LỘNG GIÓ * ĐẠI HỘI XII
Khơi mào vấn đề Đại Hội 12 sáng nay
Cánh Dù lộng gió (Danlambao) - Hôm nay thứ tư ngày 20/01/2016 CSVN lại tổ chức Đại Hội Đảng lần thứ 12 để bầu các chức danh tứ trụ quyền lực nhất CSVN. Các Ủy viên Trung Ương đảng sáng sớm đã hồ hởi phấn khởi hăng hái quyết tâm chuẩn bị bước vào bàn hội nghị để đề cử và bầu ra chức danh tứ trụ (nói theo cách nói của VC bây giờ).
Đấu trường sẽ là nơi các Ủy Viên sáp vào đấu đá nhau giữa 2 phe Nguyễn Lú Trọng và Nguyễn Tấn X. Gọi cho nôm na một chút là phe Bảo Thủ và phe Cấp Tiến chúng ta thường hay gọi theo nghĩa đen là phe Mafia Đỏ (trung thành với chủ nghĩa CS) và phe Mafia Xanh (đồng Dollar xanh).
Cũng có nghĩa là các ông chủ nhà ta cứ ngóng cổ lên chờ xem những Osin thời @ ngồi rung đùi bầu lên 4 tay Osin gộc để tiếp tục đè đầu cỡi cổ Nhân Dân thêm một nhiệm kỳ mới.
Kỳ họp lần trước phe Mafia Đỏ Nguyễn Phú Trọng tự biên tự diễn dùng Nghị Quyết 244 của Bộ Chính Trị đề cử 4 chức danh, trong đó có Nguyễn Phú Trọng, Trần Đại Quang, Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân, phớt lờ phe Nguyễn Tấn Dũng nhưng Nguyễn Thiện Nhân và các Ủy Viên Trung Ương đảng không đồng ý vì vi phạm điều lệ đảng từ trước đến giờ là BCT không có quyền được đề cử những chức danh tứ trụ ngoài các Ủy viên Trung Ương Đảng ra. Cho thấy tình hình càng ngày càng trở lên phức tạp, một phe muốn ngồi lỳ tại chỗ cho dù sắp sửa xuống lỗ như Trọng Lú, một phe cấp tiến muốn cải cách với những khuôn mặt trẻ hơn như Nguyễn Thiện Nhân, Vũ Đức Đam, Nguyễn Bình Minh.
Người Dân có cảm giác như kỳ đại hội này rất quyết liệt, vì các phe phái bất đồng chính kiến với nhau về vấn đề nhân sự. Để đi được đến kết quả cuối cùng, còn nhiều gay cấn và tranh cãi.
Nọ nay Thủ Tướng đương nhiệm Nguyễn Tấn Dũng im lặng không phát biểu gì thêm về vấn đề này, kỳ họp lần trước NTD chỉ cười nửa miệng khi kết thúc cuộc họp Nguyễn Phú Trọng phát biểu trước khi bế mạc, NTD không thèm vỗ tay, tới phút chót mới vỗ tay có vẻ gượng ép, tính cách của NTD ai cũng biết rồi, vừa âm mưu, thủ đoạn và quyết đoán, lại nắm trong tay đám Côn An và Quân Đội mà chịu bó tay ngồi chờ kỷ luật hay bị truy tố khi phe Nguyễn Phú Trọng thắng thế ư? Chưa đến giờ phút chót chưa biết được quả banh sẽ lọt về tay ai.
Trước đó NTD đã ban phát nhiều ơn huệ, bổng lộc cho một số lớn Ủy Viên Trung Ương các Chủ Tịch Tỉnh Thành trong cả Nước nên cũng có thể các Ủy Viên này, "Ăn cây nào, rào cây nấy", sóng gió phong ba, bão táp chưa biết sẽ sảy ra lúc nào khi cơn sóng ngầm đang cuồn cuộn bên dưới lòng đại dương.
Phe Nguyễn Phú Trọng là đám xưa nay được hứa nếu thắng cử sẽ giữ nguyên chức vụ như cũ, nửa khóa sau sẽ bổ sung thêm Phạm Quang Nghị lên thay thế. Nguyễn Phú Trọng chỉ ban phát cho phe mình lý luận giáo điều chủ nghĩa Maclemao, lời hứa nhiều quyền lực cho những kẻ cùng phe cánh chứ không thấy Dollar xanh lấp lánh như NTD đã mua chuộc các Ủy viên khác.
Cũng có thể sau đại hội này có nhiều diễn biến phức tạp sảy ra, nếu phe Nguyễn Phú Trọng thắng cuộc thì VN sẽ nhanh chóng đổi thẻ CMND và xài tiền Nhân Dân Tệ thay đồng Dollar. VN có nguy cơ sát nhập với Trung Cộng nhanh hơn dự tính. Nếu phe Nguyễn Tấn Dũng thắng, thì mọi việc sẽ lấy đồng Dollar làm chuẩn trong nước.
Chưa ai đoán được cục diện sẽ đến mức độ nào, tương lai của Tổ Quốc sẽ ra sao, nhưng nhìn thấy cái cách đấu đá nhau trong Nghị Trường CSVN thì có thể đoán ngay được sóng gió có thể sẽ mạnh dần lên cấp 12, nếu không có giải pháp tối ưu nào để 2 phe cùng đi đến quyết định cuối cùng.
Chúng ta cũng thường nghĩ, CS chỉ có thể thay đổi mới khá được, chứ trong đảng CSVN ai lên thì VN vẫn cứ y như cũ có khi còn tệ hơn vì có nguy cơ chiến tranh hay mất nước vào tay ngoại bang xâm lược./.
Ngày 20/01/2016.
Monday, January 18, 2016
HỆU MINH * BAO TẢI TIỀN CỦA NGƯỜI VIỆT
Bao Tải Tiền Của Người Việt Và Dự Định Bán Nhà Của Phó TT Mỹ - Hiệu Minh
Tại Việt Nam, đối với người khá giả, chuyện mua nhà bằng bao tải tiền là hết sức bình thường nhưng ở nước Mỹ thì khác.
Viết câu chuyện này tôi nhớ người quen sang Washington DC, nhờ đưa đi mua sắm. Khi vào trung tâm mua sắm Potomac Mills lớn nhất của Virginia, anh ta tìm mua cái thắt lưng giá khoảng 500-700 đô la Mỹ.
Hồi đó tôi đã công tác ở DC được 5 năm, khá thuộc khu mua sắm này vì đồng hương sang nhất định phải đến đó. Nhưng tôi chưa bao giờ biết cái thắt lưng 500 đô la.
Cái có giá nhất mà tôi nghiến răng mua là đồ của Brooks Brothers khoảng 60 đô la thì phải. Còn lại dùng đồ của Bostonian khoảng 14-16 đô la.
Tìm không nổi, người quen tỏ vẻ coi thường nước Mỹ. Đương nhiên do lỗi của tôi không biết những cửa hàng sang trọng chứ không phải nước Mỹ không có những thắt lưng hàng ngàn đô la.
Lần khác có cô bạn từng là đồng nghiệp ở viện cũ sang nhà chơi cùng với các bạn khác. Cô ngạc nhiên thấy nhà tôi bé (townhouse – nhà liền kề) chỉ có ba phòng bé, phòng ăn và phòng khách.
Đối với tôi một người làm công ăn lương đó là hết khả năng chi trả tiền vay ngân hàng hàng tháng.
Cô bảo, Mỹ chán nhỉ, nhà thì bé tý, thấy anh chị phải đi chợ, rửa bát lau nhà, lo hết mọi việc gia đình. Chả bù cho nhà cô, có osin lo mọi việc, nhà 4 tầng mặt bằng hàng trăm m2, lúc nào cũng như khách sạn 5 sao.
Nghe cô nói tôi chẳng biết giải thích thế nào.
Đối với người Mỹ làm công ăn lương thì việc sở hữu một ngôi nhà thật của mình là rất khó. Họ chỉ có thể vay ngân hàng để mua nhà trả góp.
Thông thường ngân hàng sẽ kiểm tra khả năng tài chính và cho vay để mua một ngôi nhà mà tiền trả hàng tháng bằng khoang 1/3 tháng lương.
Ngân hàng khôn chán, ngoài chi trả tiền nhà (mua trả góp hay thuê) thì gia đình còn phải chi tiền cho ăn uống, đi lại, xe hơi và các nhu cầu khác. Cho vay vượt khả năng tài chính thì ngân hàng sẽ mất tiền vì người vay vỡ nợ.
Một ngôi nhà giá 500 ngàn đô la có thể ước tính ra lương của chủ là bao nhiêu. Cứ cho là mỗi tháng phải chi 2 ngàn đô la cho cả tiền lãi và gốc cho cái nhà thì lương phải cỡ 6 ngàn đô la/tháng.
Ngân hàng cho vay khoảng 450 ngàn và trả trong vòng từ 20 đến 30 năm vì 50 ngàn (10%) là tiền trả trước, nếu không có thì lãi suất rất cao.
Trong suốt cuộc đời làm việc nếu may mắn sẽ trả hết nợ lúc về hưu. Phần đông lúc hưu phải bán nhà to mua nhà bé hay chuyển vào căn hộ rẻ tiền mới đủ chi trả.
Người ta ước tính khoảng 25% dân Mỹ thực sự làm chủ ngôi nhà của mình, còn lại họ nợ ngân hàng tới lúc rời bỏ thế giới này.
Tại Việt Nam, đối với người khá giả, chuyện mua nhà bằng bao tải tiền là hết sức bình thường. Nhà có giá hàng trăm ngàn đô hay vài triệu đô vẫn dùng tiền mặt. Mua đứt bán đoạn, ít khi vay ngân hàng để trả góp.
Người giàu dư tiền mặt chẳng cần ngân hàng, người nghèo không đủ tín chỉ để ngân hàng cho vay.
Dài dòng thế để hiểu việc ông Joe Biden định bán nhà để chữa bệnh ung thư cho con. Nhưng phần ông lấy về sau khi bán sẽ không được bao nhiêu vì phần còn nợ ngân hàng phải trả lại ngân hàng.
Có lẽ ông Joe Biden bán nhà riêng vì muốn ở nhà bé hơn, chi phí thấp hơn.
Theo thông lệ, gia đình Phó tổng thống được dinh cơ do chính phủ trả tiền trong thời gian tại nhiệm. Tổng thống ở trong Nhà Trắng, nhưng Phó tổng thống phải ở ngoài vì lý do an ninh, hai người không thể ở cạnh nhau.
Dinh thự của Phó tổng thống nằm ở trong khu gọi là đài thiên văn Hải quân Mỹ (United States Naval Observatory) ở phía đông bắc thủ đô Washington DC, được bảo vệ cẩn mật không khác gì Nhà Trắng.
Hết nhiệm kỳ, Tổng thống hay Phó tổng thống đều phải về “quê” hưởng thú điền viên. Tổng thống được hưởng lương hưu khoảng 200 ngàn đô la/năm, tương đương với lương của Giám đốc quốc gia của Ngân hàng Thế giới.
Phó tổng thống không được hưởng lương hưu một cách tự động như Tổng thống mà phụ thuộc vào số năm làm tại Hạ viện hay Thượng viện. Phó tổng thống phải có ít nhất 2 năm làm việc mới được hưởng chế độ hưu.
Năm 2008, khi tranh cử cùng với Tổng thống Obama, Joe Bidden thông báo về lương năm của hai ông bà là 245 ngàn đô la trong 10 năm liền. Làm Phó tổng thống lương của ông là 230 ngàn đô la.
Như ông nói với báo chí, ông không có tiền tiết kiệm hay cổ phiếu, hết nhiệm kỳ sẽ sống dựa hoàn toàn vào tiền hưu trí do một số năm tại nhiệm ở Quốc hội Hoa Kỳ.
Tin cho hay, trong chương trình phỏng vấn của Đài CNN hôm 11-1, ông Joe Biden cho biết có lần chia sẻ với cấp trên trong một bữa ăn trưa cùng nhau rằng:
Nếu con trai Beau Biden buộc phải từ chức Tổng chưởng lý bang Delaware vì căn bệnh ung thư não, ông Biden và phu nhân Jill sẽ phải bán nhà để chi trả viện phí.
Khi đó Tổng thống Obama đã có một lời đề nghị xúc động:
“Tôi sẽ đưa anh tiền, bất cứ điều gì anh cần, tôi sẽ giúp đỡ. Đừng bán nhà, anh Joe. Tôi không nghĩ chúng ta phải dùng cách này. Hãy hứa với tôi điều đó” – ông Biden trích lại lời của Tổng thống Obama trong cuộc phỏng vấn.
Đối với người Mỹ thì điều đó không có gì ngạc nhiên nếu Phó tổng thống phải bán nhà chữa chạy cho con. Bởi trong một hệ thống quản lý minh bạch, những gì thuộc về tài sản chung không được động đến.
Tiền thuế của dân không thể dùng cho mục đích cá nhân, không thể là cái kho vàng lộ thiên để các quan chức đào bới.
Người thân trong gia đình bị ốm đau, Phó tổng thống phải tự bỏ tiền chi trả. Không có bệnh viện nào chữa chạy miễn phí cho con của một người chỉ vì ông ta là Phó tổng thống.
Với lương 230 ngàn đô la/năm, ông Biden khó mà đủ tiền trả viện phí cho con, nếu như biết rằng mỗi lần chạy xạ tốn kém từ 5 nghìn đến 10 nghìn đô la tùy ca bệnh.
Dù được bảo hiểm chi trả 80% nhưng phần 20% còn lại cũng là con số rất lớn nếu việc đó kéo dài vài năm. Nếu phải bán nhà chẳng có gì ngạc nhiên vì cái nhà đang ở vượt quá chi trả của gia đình.
Một người sẵn sàng bỏ ra hàng ngàn đô la để mua cái thắt lưng da sẽ không thể hiểu tại sao Joe Biden không có sổ tiết kiệm, không có cổ phiếu, sống dựa vào lương hưu ít ỏi sau khi rời nhiệm sở.
Mua nhà bằng bao tải tiền, người Việt ngạc nhiên khi thấy đồng bào mình nai lưng ra kiếm tiền để có giấc mơ Mỹ, thì họ sẽ càng ngạc nhiên hơn khi thấy một Phó tổng thống Hoa Kỳ hùng mạnh nhất thế giới phải bán nhà chạy chữa cho con.
Tuyên ngôn Độc lập Mỹ đã viết “mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng”, nghĩa là bình đẳng về cơ hội, bình đẳng về trách nhiệm và bình đẳng trước pháp luật.
Dân thường phải bán cơ nghiệp chữa chạy cho con thì tại sao Phó tổng thống không phải làm chuyện đó? Không hiểu đó là sức mạnh hay sự yếu kém của nước Mỹ, xin nhường lời cho bạn đọc.
HM. 14-1-2016
Tại Việt Nam, đối với người khá giả, chuyện mua nhà bằng bao tải tiền là hết sức bình thường nhưng ở nước Mỹ thì khác.
Viết câu chuyện này tôi nhớ người quen sang Washington DC, nhờ đưa đi mua sắm. Khi vào trung tâm mua sắm Potomac Mills lớn nhất của Virginia, anh ta tìm mua cái thắt lưng giá khoảng 500-700 đô la Mỹ.
Hồi đó tôi đã công tác ở DC được 5 năm, khá thuộc khu mua sắm này vì đồng hương sang nhất định phải đến đó. Nhưng tôi chưa bao giờ biết cái thắt lưng 500 đô la.
Cái có giá nhất mà tôi nghiến răng mua là đồ của Brooks Brothers khoảng 60 đô la thì phải. Còn lại dùng đồ của Bostonian khoảng 14-16 đô la.
Tìm không nổi, người quen tỏ vẻ coi thường nước Mỹ. Đương nhiên do lỗi của tôi không biết những cửa hàng sang trọng chứ không phải nước Mỹ không có những thắt lưng hàng ngàn đô la.
Lần khác có cô bạn từng là đồng nghiệp ở viện cũ sang nhà chơi cùng với các bạn khác. Cô ngạc nhiên thấy nhà tôi bé (townhouse – nhà liền kề) chỉ có ba phòng bé, phòng ăn và phòng khách.
Đối với tôi một người làm công ăn lương đó là hết khả năng chi trả tiền vay ngân hàng hàng tháng.
Cô bảo, Mỹ chán nhỉ, nhà thì bé tý, thấy anh chị phải đi chợ, rửa bát lau nhà, lo hết mọi việc gia đình. Chả bù cho nhà cô, có osin lo mọi việc, nhà 4 tầng mặt bằng hàng trăm m2, lúc nào cũng như khách sạn 5 sao.
Nghe cô nói tôi chẳng biết giải thích thế nào.
Đối với người Mỹ làm công ăn lương thì việc sở hữu một ngôi nhà thật của mình là rất khó. Họ chỉ có thể vay ngân hàng để mua nhà trả góp.
Thông thường ngân hàng sẽ kiểm tra khả năng tài chính và cho vay để mua một ngôi nhà mà tiền trả hàng tháng bằng khoang 1/3 tháng lương.
Ngân hàng khôn chán, ngoài chi trả tiền nhà (mua trả góp hay thuê) thì gia đình còn phải chi tiền cho ăn uống, đi lại, xe hơi và các nhu cầu khác. Cho vay vượt khả năng tài chính thì ngân hàng sẽ mất tiền vì người vay vỡ nợ.
Một ngôi nhà giá 500 ngàn đô la có thể ước tính ra lương của chủ là bao nhiêu. Cứ cho là mỗi tháng phải chi 2 ngàn đô la cho cả tiền lãi và gốc cho cái nhà thì lương phải cỡ 6 ngàn đô la/tháng.
Ngân hàng cho vay khoảng 450 ngàn và trả trong vòng từ 20 đến 30 năm vì 50 ngàn (10%) là tiền trả trước, nếu không có thì lãi suất rất cao.
Trong suốt cuộc đời làm việc nếu may mắn sẽ trả hết nợ lúc về hưu. Phần đông lúc hưu phải bán nhà to mua nhà bé hay chuyển vào căn hộ rẻ tiền mới đủ chi trả.
Người ta ước tính khoảng 25% dân Mỹ thực sự làm chủ ngôi nhà của mình, còn lại họ nợ ngân hàng tới lúc rời bỏ thế giới này.
Tại Việt Nam, đối với người khá giả, chuyện mua nhà bằng bao tải tiền là hết sức bình thường. Nhà có giá hàng trăm ngàn đô hay vài triệu đô vẫn dùng tiền mặt. Mua đứt bán đoạn, ít khi vay ngân hàng để trả góp.
Người giàu dư tiền mặt chẳng cần ngân hàng, người nghèo không đủ tín chỉ để ngân hàng cho vay.
Dài dòng thế để hiểu việc ông Joe Biden định bán nhà để chữa bệnh ung thư cho con. Nhưng phần ông lấy về sau khi bán sẽ không được bao nhiêu vì phần còn nợ ngân hàng phải trả lại ngân hàng.
Có lẽ ông Joe Biden bán nhà riêng vì muốn ở nhà bé hơn, chi phí thấp hơn.
Theo thông lệ, gia đình Phó tổng thống được dinh cơ do chính phủ trả tiền trong thời gian tại nhiệm. Tổng thống ở trong Nhà Trắng, nhưng Phó tổng thống phải ở ngoài vì lý do an ninh, hai người không thể ở cạnh nhau.
Dinh thự của Phó tổng thống nằm ở trong khu gọi là đài thiên văn Hải quân Mỹ (United States Naval Observatory) ở phía đông bắc thủ đô Washington DC, được bảo vệ cẩn mật không khác gì Nhà Trắng.
Hết nhiệm kỳ, Tổng thống hay Phó tổng thống đều phải về “quê” hưởng thú điền viên. Tổng thống được hưởng lương hưu khoảng 200 ngàn đô la/năm, tương đương với lương của Giám đốc quốc gia của Ngân hàng Thế giới.
Phó tổng thống không được hưởng lương hưu một cách tự động như Tổng thống mà phụ thuộc vào số năm làm tại Hạ viện hay Thượng viện. Phó tổng thống phải có ít nhất 2 năm làm việc mới được hưởng chế độ hưu.
Năm 2008, khi tranh cử cùng với Tổng thống Obama, Joe Bidden thông báo về lương năm của hai ông bà là 245 ngàn đô la trong 10 năm liền. Làm Phó tổng thống lương của ông là 230 ngàn đô la.
Như ông nói với báo chí, ông không có tiền tiết kiệm hay cổ phiếu, hết nhiệm kỳ sẽ sống dựa hoàn toàn vào tiền hưu trí do một số năm tại nhiệm ở Quốc hội Hoa Kỳ.
Tin cho hay, trong chương trình phỏng vấn của Đài CNN hôm 11-1, ông Joe Biden cho biết có lần chia sẻ với cấp trên trong một bữa ăn trưa cùng nhau rằng:
Nếu con trai Beau Biden buộc phải từ chức Tổng chưởng lý bang Delaware vì căn bệnh ung thư não, ông Biden và phu nhân Jill sẽ phải bán nhà để chi trả viện phí.
Khi đó Tổng thống Obama đã có một lời đề nghị xúc động:
“Tôi sẽ đưa anh tiền, bất cứ điều gì anh cần, tôi sẽ giúp đỡ. Đừng bán nhà, anh Joe. Tôi không nghĩ chúng ta phải dùng cách này. Hãy hứa với tôi điều đó” – ông Biden trích lại lời của Tổng thống Obama trong cuộc phỏng vấn.
Đối với người Mỹ thì điều đó không có gì ngạc nhiên nếu Phó tổng thống phải bán nhà chữa chạy cho con. Bởi trong một hệ thống quản lý minh bạch, những gì thuộc về tài sản chung không được động đến.
Tiền thuế của dân không thể dùng cho mục đích cá nhân, không thể là cái kho vàng lộ thiên để các quan chức đào bới.
Người thân trong gia đình bị ốm đau, Phó tổng thống phải tự bỏ tiền chi trả. Không có bệnh viện nào chữa chạy miễn phí cho con của một người chỉ vì ông ta là Phó tổng thống.
Với lương 230 ngàn đô la/năm, ông Biden khó mà đủ tiền trả viện phí cho con, nếu như biết rằng mỗi lần chạy xạ tốn kém từ 5 nghìn đến 10 nghìn đô la tùy ca bệnh.
Dù được bảo hiểm chi trả 80% nhưng phần 20% còn lại cũng là con số rất lớn nếu việc đó kéo dài vài năm. Nếu phải bán nhà chẳng có gì ngạc nhiên vì cái nhà đang ở vượt quá chi trả của gia đình.
Một người sẵn sàng bỏ ra hàng ngàn đô la để mua cái thắt lưng da sẽ không thể hiểu tại sao Joe Biden không có sổ tiết kiệm, không có cổ phiếu, sống dựa vào lương hưu ít ỏi sau khi rời nhiệm sở.
Mua nhà bằng bao tải tiền, người Việt ngạc nhiên khi thấy đồng bào mình nai lưng ra kiếm tiền để có giấc mơ Mỹ, thì họ sẽ càng ngạc nhiên hơn khi thấy một Phó tổng thống Hoa Kỳ hùng mạnh nhất thế giới phải bán nhà chạy chữa cho con.
Tuyên ngôn Độc lập Mỹ đã viết “mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng”, nghĩa là bình đẳng về cơ hội, bình đẳng về trách nhiệm và bình đẳng trước pháp luật.
Dân thường phải bán cơ nghiệp chữa chạy cho con thì tại sao Phó tổng thống không phải làm chuyện đó? Không hiểu đó là sức mạnh hay sự yếu kém của nước Mỹ, xin nhường lời cho bạn đọc.
HM. 14-1-2016
\\nguồn “Blog Hiệu Minh”
TAP GHI HUY PHU7O7NG
Những Người Ở Lại - Tạp Ghi Huy Phương
Người ta thường nói: “Chúng ta đi mang theo quê hương!” Nhưng quê hương là gì? Phải chăng đó là ngôn ngữ, thói quen trong cuộc sống, câu hò, giọng hát và miếng ăn, thức uống hàng ngày. Nhưng quê hương đâu phải chỉ có vậy, và như vậy là hết!
Bước chân lên bờ mà người ta gọi đó là mảnh đất tự do, bước chân xuống đất một phi trường nào đó mà người ta gọi là đất hứa, chẳng mấy chốc mà chúng ta đã quên hết. Mang theo quê hương nhưng chúng ta đã bỏ lại rất nhiều thứ, như người chăn chiên bỏ bầy chiên lại cho lũ sói rừng. Chúng ta bỏ lại người sống lẫn người chết, người chết đã đành, người sống thì cũng như người đã chết. Người sống hôm nay là những anh em thương binh quặt què của chúng ta, những người trong một đất nước tối đen mà mắt mình thì không còn trông thấy ánh sáng, sống đời sống lây lất trong cái thảm cảnh lê lết của những ngày tháng vô vọng còn lại.
Một người tù binh còn lành lặn, còn lại sau chiến tranh, đã mất đơn vị, không còn hàng ngũ, lạc bạn bè trên trận địa, sống giữa thù hận, kỳ thị, sống đã là một chuyện đau khổ. Chúng ta nghĩ thế nào một người thất trận, mù hai mắt, cụt hai chân, không còn hai tay, giữa rừng người thắng trận kiêu ngạo mà vô nhân tính, mà không thể chết.
Không ít người chỉ còn biết sống trong tình thương của người qua đường không quen biết, mà người qua đường cũng không cần biết con người khốn khổ đó là ai, khi chúng ta còn ngồi trong ghế nhà trường, sống hạnh phúc trong một thành phố chan hòa ánh sáng, nơi quán cà phê hay những đêm vũ trường, bên bữa cơm gia đình ấm cúng khi họ còn ba ngày lương khô, hai cấp số đạn, băng rừng lội suối.
Chúng ta có gần 100 vị tướng lãnh, những người mà “cấp bậc là xương máu của thuộc cấp,”(*) được may mắn ra đi trước khi Sài Gòn thất thủ, bỏ lại gần một triệu quân tinh nhuệ, hàng chục nghìn thương binh bị đuổi ra khỏi quân y viện, đã có ai có cái ý nghĩ kêu gọi đồng bào ở hải ngoại nghĩ ra chuyện “lon gạo thương binh.” Phải đợi đến 20 năm sau, mới có những người bạn đồng ngũ, mới ra khỏi nhà tù tập trung, thoát nạn, quần tụ nơi đây, ngồi lại với nhau, nghĩ cách kiếm đồng tiền cho bạn bè. Cho đến bây giờ, mỗi năm, cả thế giới, nhiều lắm là chúng ta mới có khoảng $2 triệu cho thương binh, trong con số $13 tỷ gửi về Việt Nam, mà đã có người kêu la bài bác, hô hào thương binh ngưng nhận tiền cứu trợ, vì đồng tiền gửi về này, giúp cho chế độ Cộng Sản vững mạnh và sống còn!
Có người còn dạy khôn các cơ quan cứu trợ thương binh ngưng gửi tiền giúp cho các thương binh, để dành năng lực ủng hộ cho một cuộc vận động không tưởng. Cũng có người dối trá với chính mình, khi khai tử đồng đội, cho rằng việc cứu trợ thương binh là một việc làm “dối trá,” vì bây giờ, sau 40 năm, làm gì còn có thương binh nữa!
Về việc đối xử với thương binh thua trận của chính phủ Cộng Sản hiện nay, thì chính phóng viên trong nước, Bùi Minh Quốc cũng đã công nhận: “Chính sách của chính quyền Việt Nam lâu nay từ sau 1975 tới nay rất tệ. Tức là họ phân biệt đối xử và họ không quan tâm tới cái quyền sống của số anh chị em thương phế binh của phía VNCH này.”
Việc cởi mở “có giới hạn” như những diễn tiến liên quan đến thương binh VNCH tại chùa Liên Trì hay Dòng Chúa Cứu Thế ở Sài Gòn trong thời gian gần đây, và chưa lúc nào danh xưng Việt Nam Cộng Hòa được nói đến nhiều như hôm qua, hôm nay sau 40 năm bị chôn vùi và lăng mạ. Nhưng những điều này cũng không thay đổi được cuộc sống đen tối của những người đã chịu khổ 40 năm qua, nhất là những anh em ở xa vùng phố thị. Điều đáng buồn hơn là ngoài các chức sắc tôn giáo, một triệu người miền Nam trong 3 triệu người Sài Gòn hôm nay, vì đang chạy theo “cơm áo gạo tiền,” hay ký ức đã xói mòn, như người mất trí, chẳng còn ai lo âu, đoái hoài đến những người anh em năm cũ.
Trước khi nói đến những gì mà những người có lòng ở hải ngoại đang cố gắng tìm con đường sống cho các thương binh, công việc cấp bách hiện nay là tăng cường sự cứu trợ, vì con số thương binh chết càng ngày càng nhiều, vì tuổi tác, bệnh tật và đói nghèo. Hãy nhìn thẳng vào sự thật, anh em thương binh cần chén cơm, viên thuốc hơn là những lời hứa hẹn hão huyền.
Chiến dịch “Một Gia đình-Một Thương Binh” đã được Hội HO Cứu Trợ TPB phát động cách đây vài ba năm, tuy thấy đơn giản, nhưng thật khó khăn. Người có hảo tâm dễ dàng gửi đến hội một số tiền, nhưng thấy phiền phức khi phải có trách nhiệm, cưu mang lấy một gia đình, thường trực vài ba năm, lo lắng cho họ. Đồng tiền bảo trợ giờ đây ấm áp thêm những lời thăm hỏi, thấm đượm tình người.
Chiến dịch này không phải là để trút gánh nặng cho quần chúng, để các hội đoàn thiện nguyện phủi tay, đóng cửa, mà chỉ là lời kêu gọi sự quan tâm của chúng ta đối với từng hoàn cảnh riêng của mỗi một người, mà người cho kẻ nhận gặp nhau trong sự ân cần, gần gũi.
Công việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn đầy tình người, lẽ tất nhiên là khó khăn hơn khi chúng ta gửi đến các hội thiện nguyện một số tiền, mà thường là chúng ta chẳng hề quan tâm đến người nhận là ai.
Chỉ tính riêng những gia đình những người cựu quân nhân trong tập thể cựu tù nhân chính trị, hay những quân nhân đã vượt thoát ra đi vào những ngày cuối cùng của cuộc chiến, là những người đã từng chiến đấu bên cạnh anh em thương binh ngày nay, đôi khi còn là cấp chỉ huy, con số này lên đến hằng trăm nghìn. Một trăm nghìn gia đình bảo trợ cho 15,000 hồ sơ thương binh, không phải là chuyện khó khăn không làm được, nhưng cũng phải nói đây là chuyện khó khăn.
Phần lớn, có những chuyện chúng ta hay quên phải có người khác nhắc nhở, phần lớn chúng ta “có lòng” nhưng trong cuộc sống lại thường “vô tâm,” chúng ta đi nhưng thường ít khi quay đầu ngó lại.
Có những người chết cho chúng ta được sống, có những người thương tật cho chúng ta lành lặn, có những người đành ở lại để chúng ta có cơ hội ra đi.
Tạp ghi Huy Phương
Sunday, January 17, 2016
TS. PHAN VĂN SONG * KHAI BÚT
Khai Bút Đầu Năm: Từ Thời Tiết Đến Thời Sự — Cuối Năm Dỡ Cười, Qua Năm Dỡ Khóc
Noël Au Balcon, Pâques Au Tison; Giáng Sanh Tắm Nắng Bao Lơn, Phục Sanh Lò Sưởi Ôm Mền Ngồi Quanh. Cuối Năm Dỡ Cười, Qua Năm Dỡ Khóc – Jean Qui Rit À Noël, Pleurera À Pâques.
Sáng nay, mồng một Tết tây, dậy sớm đón năm mới, ngày mới, ra nhà kiếng sau vườn để uống cà phê, ngắm vườn, chợt thấy cây mimosa trổ bông vàng rộ. Hưởng Tết năm nay với bông mimosa vàng đẹp. Thật đại phước ! Nhớ Tết ta ở quê nhà với cây mai vàng truyền thống ! Nỗi nhớ dâng trào, da diết ! Thật thú vị ! Cám ơn Chúa cho cuối đời con món quà quý giá !
Lần đầu tiên, trên nửa đời người trên đất Pháp, mới được thấy hoa mimosa nở giữa mùa đông, và trong vườn nhà. Quý hóa thay ! Lạy Chúa, mong trời đừng trở lạnh đột ngột, vì chỉ cần một sáng sương gíá xuống là tiêu tùng đời hoa lá ! Đúng là được hưởng «Noël au balcon – Ngồi bao lơn hưởng Giáng Sanh ! ». Nhìn Mimosa rộ hoa giữa mùa đông, nhớ câu thơ cổ Việt :
« Thuợng Uyển nhứt chi hoa- Thượng Uyển một cành hoa » (Mạc Đĩnh Chi 1286-1350)
(Mà nhà tôi, thượng uyển thật, vì vườn cao hơn nhà đến sáu nất thang, chúng tôi phải « leo » lên vườn) Mong rằng không có câu thán : «Vân tán, tuyết tiêu, hoa tàn, nguyệt khuyết » !
1/ Mimosa Nở Giữa Đông, Giáng Sanh Ngồi Bao Lơn :
2015 đã qua, một năm đầy bất hạnh, đầy chết chóc và nước mắt cho xứ Pháp ! Đầu năm, tháng giêng khủng bố giết các nhà báo, giết cảnh sát, giết dân Do Thái. Cuối năm, tháng mười một, khủng bố bắn giết người bừa bãi giữa Paris. Nước Pháp hai lần gặp nạn. Suốt cả năm 2015 sống trong không khí lo âu, phòng bị, hết vô tư, hết phóng túng, sống thả, yêu đời.
2015 đã qua. Suốt cả năm, dân chúng Pháp, dân chúng thành phố Paris, quê hương của Tình Yêu, quê hương của Hồn Nhiên, quê hương của Yêu Đời không còn nữa. Kể từ nay, dân Paris, dân Pháp, dòm trước ngó sau. Như phe ta dạo nào, thời chinh chiến, sống với nỗi lo Việt Cộng pháo kích bừa bãi, sống trong lo âu, sống trong cẩn thận, khi ra đường, lúc họp hành, khi nhóm chợ, lúc hội họp, khi ca hát ngoài đường, ngoài phố, không còn thoải mái nữa. Đi du lịch, đến nhà ga, sân bay, phải khám, phải xét, đi cinê, coi hát, đi siêu thị, nhà hàng, cũng lắm vất vã, phải sắp hàng, dơ tay cao hơn đầu cho nhơn viên an ninh khám xét, nâng, rờ, bóp, nắn, hay đi qua máy rà điện tử. Những hình ảnh ấy, của những năm tháng ở Việt Nam, ở Sài Gòn, thời chiến tranh vương vấn trong ký ức suốt ngày đầu năm nay.
2016 đến với mùa Đông ấm áp, lôi tôi trở về quá khứ Việt Nam. Đó là do thời tiết !
2016 đến với không khí chiến tranh lôi tôi trở về quê hương. Đó là do thời sự !
2016 sáng đầu năm, thời tiết của mùa Đông ấm áp đang ru hồn tôi, đưa tôi trở về thời niên thiếu, với cái thoan thoản hơi lạnh dễ thương của Đà Lạt thuở ấy. Mimosa vàng rộ giữa trong vườn nhà, nơi xứ tây, gợi nhớ hàng cây Anh Đào đỏ hồng, rực rở, dọc con đường từ cây cầu vượt hồ Xuân Hương dẫn đến chợ Hòa Bình cũ, năm nào. Mimosa vàng, vàng như mai rừng nở rộ, của Rừng Ái Ân, của những buổi chiều Chúa Nhựt, được « sortie », vào rừng hái trái mát mát để ăn – sau nầy qua Pháp mới biết tên tây trái ấy là Fruit de la Passion, rất được ưa chuộng ở âu tây dưới dạng nước uống.
Mùa Đông 2015 nầy, thời tiết xứ Pháp đúng thật là đăc biệt. Suốt Mùa Vọng, cả tháng 12, tuy đang tiết đông mà trời vẫn ấm. Dĩ nhiên, khi kể chuyện thời tiết nghịch lý ấy với bạn bè « phe ta », dù với người đà chục năm xa nhà, do cái gốc, cái gác, do cái vốn liếng của dân xứ nóng, nên ai cũng gất gù khoái, dẫu là trái mùa. Riêng dân Pháp thật sự bản địa, mới thất vọng với cái mùa Đông « không có tuyết rơi » !
Sao cái thời tiết kỳ dị của mùa Đông nầy làm thằng tui nhớ nhà quá ? Chưa lúc nào nhớ nhà bằng lúc nầy ! Cả một khung trời, bao nhớ nhung, bao vương vấn, đặc biệt do nơi cái lạnh sơ sơ, đầy tình cảm của những buổi sáng Đà Lạt mờ sương giá của thuở nhỏ. Thời ấy, những năm 1952, 53, của cái thuở ban đầu đầy thiếu thốn, của những năm tháng đầu, thuở mới nhập cư Đà Lạt, « mồ côi địa dư », « bị » cha mẹ gởi nội trú Trường Thiếu Sanh Quân. Nhớ mãi những buổi dậy sớm với kèn báo thức, rửa mặt đánh răng chải đầu bằng nước lạnh – sau nầy, sống 7 năm với nội trú ở Lycée Yersin cũng thế, cũng vệ sanh sáng, chỉ với nước lạnh. Chỉ khi tắm, một tuần một lần, mới có nước nóng thôi. Vệ sanh xong, quân phục chỉnh tề, giường chiếu ngăn ngắn, draps kéo thẳng nếp, mền nén kỹ, bốn góc vuốt nếp thẳng thắng, couvre-lit vuốt không một nếp nhăn. Xong ! Sẳn sàng, đứng chờ ở hành lang cuối giường ! Sắp hàng, « Nghiêm, bước đều, bước – Fixe, en avant, marche, ọt đơ, ọt đơ – un deux, un deux », xuống lầu (đếm bước, một hai, một hai, là cách đếm quân hành theo quân kỷ Pháp ; về sau – năm 1956 ? Quân đội VNCH đếm một, hai, ba, bốn). Xuống lầu, vẫn bước đều, diễn hành qua sân trường còn đầy hạt sương trong ánh đèn vàng vọc, để vào phòng học – salle d’étude, ôn bài và sửa soạn hành trang đi học, trước khi vào réfectoire – nhà bàn, ăn sáng. Ăn sáng xong, lại sắp hàng, lại ọt xê rê – en ordre serré, lên xe mười bánh, chở đến Trường Yersin để học chữ. Một xe hướng tiểu học Petit Lycée nằm cạnh đường đi đến Thác Cam Ly, một xe hướng Grand Lycée, nằm trên đường đi Saint Benoît, cạnh Nha Địa Dư và Ga Đà Lạt. Hai anh em chúng tôi đi Petit Lycée, năm 52/53 Song học 8ème, Toàn học 11ème. Sáng nào cũng như vậy, nửa giờ ngồi học, chưa tỉnh ngủ hẳn, vật vưởng, co ro trong bộ quân phục Thiếu Sanh Quân không đủ ấm. Quần sọt, vớ cao, giầy bố cổ cao, sơ mi cụt tay, mũ bê rê, tất cả mầu kaki vàng. Nhờ ở Đà Lạt nên được khoát thêm áo ngoài bằng một cái blouson ngắn bằng nỉ mầu cức ngựa và một cái khăn choàng cổ cũng bằng vãi mầu kaki. Đó là quân phục mặc suốt cả năm. Đà Lạt không có hai mùa nóng lạnh, chỉ sáng lạnh trưa nóng, quanh năm. Đà Lạt chỉ hai mùa, Tết nắng khô, Hè mưa lũ thế thôi !
Tiện đây, cũng xin nhắc đến cái tục trang phục kỳ cục của thời ấy, thời tuối nhỏ của chúng tôi (các bạn cùng thế hệ ?). Dù ở ngoài đời dân sự, và đặc biệt, với chúng tôi, Thiếu Sanh Quân cũng vậy. Phải lên trung học mới được mặc quần dài, còn khi tuổi nhỏ, còn ở tiểu học là chỉ mặc quần cụt, thời ấy, gọi tiếng Tây là quần sọt (short – ngắn, cụt), nắng mưa, lạnh nóng gì cũng vậy. Chỉ lên Trung học mới được quần dài. Bây giờ chẳng còn mấy ai mặc quần sọt đi làm hay đi học đâu ? Cái quần jean, thế mà hay. Ngày nay từ con trẻ đến lão già đều bận quần jean cả ! Như Tây nói « de 7 à 77 ans – từ 7 tuổi đến 77 tuổi » ! Hoan hô quần jean – người việt ta bên nhà nay gọi là quần bò, tại sao bò ? Đồng phục, giàu nghèo già cả, ai cũng mặc jean.
Việt Cộng hơn ta chổ đó. Từ thời Cộng Sản cổ hủ, họ đã biết đồng phục rồi, từ nông dân đến cán bộ họ đồng gọi nhau là đồng chí và họ đồng phục áo quần vãi Nam định, quần cao trên mắc cá, áo sơ mi bỏ ngoài, dép lốp, mũ cối thuộc địa tất cả mầu xanh « cứt ngựa ».
Trở về thời tiết bên Pháp tháng chạp 2015 nầy. Sáng se se lạnh, trưa chiều nắng nóng. Noël cái gì mà không có tuyết, và trời trong nắng ? Đêm 24, Réveillon, đi lễ đêm về, trời trong sao sáng, được cả trăng 14 tròn, soi sáng dẫn đường. Quả giống bầu trời Trung Đông đêm Chúa Ra Đời, như kể trong Kinh Thánh, đầy ánh sáng, của xứ Palestine ngày xưa – đất Do Thái ngày nay. Đêm Chúa Giáng Sanh ở Bê lê em, với bầu trời đầy ánh sao sáng, với trăng tròn, với ngôi tinh cầu dẫn lộ Ba Vua và các mục đồng đến hầu hang đá.
Riêng nói đến mặt kinh tế, mặc ai than ai khóc, mặc gạo châu, củi quế, dân Pháp vẫn ào ào đi chợ mua sắm quà Noël. Nô-ên đối dân tây, giống như Tết đối với phe ta, người Việt vậy. Tây với quà Nô-ên, như chúng ta với quà Tết, với lì xì vậy ! Nghèo giàu, mặc ! Tết nhứt, là phải mua vui, ăn chơi, đánh bạc, thỏa thích ! Ăn uống của Tây cũng lắm trò đặc biệt. Ta, người Việt, bánh chưng, bánh tét, dưa món, dưa chua, mứt, rượu đế, rượu tây, báng quy, bánh ngọt …thì Tây cũng rứa, gan ngổng, gan vịt, hải sản, sò, tôm, ăn chơi bốn món. Ngoài ngổng, vịt còn thêm gà sống thiến, gà tây nướng, tôm càng, không thiếu món nào… đấy là món mặn ! Còn nói về món ngọt, ngoài rượu ngọt, rượu trắng, rượu đỏ, champagne ! Còn chocolat, bánh bûche đầy kem béo… Và cứ thế, tối thiểu gì, giàu nghèo gì, cũng phải, ít nhứt, cũng phải… hai bửa tiệc to ngon lành cho hai buổi giao thừa. Một tiệc cho đêm Noël, thánh thiện, gia đình ; phải là một buổi tiệc ấm cúng, đoàn tụ, gia đình với nhau một năm một lần, chờ Ông Già Nô ên phát quà, tặng quà ! Lúc xưa quay quần ngồi bên lỏ sưởi, ngày nay ngồi xô pha nhưng duới chơn Cây Thông Nô ên kết hoa đèn đủ mầu đủ sắc. Và môt bửa tiệc vào đêm giao thừa cuối năm, ăn Tết tây, tiệc tùng xum tụ, nhảy đầm, vui vẽ, xã láng, xã giao cùng bạn bè, hàng xóm chào Năm Mới, Chúc Lành với nhau ! Bonne Année và hát theo điệu « Ò e Con Ma đánh đu, Tạc dăn nhảy dù, Dô Rô bắn súng ! » để tiển Năm Cũ Đón Năm mới ! Ce n’est qu’un au revoir.
Giữa năm, nửa Xuân, Phục Sanh đến. Nhưng năm nay, e rằng nếu theo tục ngữ tây : «Noël au balcon », thì sợ rằng sẽ gặp « Pâques au tison- Phục Sanh ngồi lò sưởi» ! Xuân nầy e lạnh đấy !
2/ 2016, Năm Bất Ổn Cho Âu Châu,Thường Trực Báo Động:
Suốt 2015, thời sự âu châu đã bất thường. Tình trạng an ninh được đặt cao, quan trọng hơn tình trạng kinh tế. Lễ cuối năm Noël, Tết tây, tuy ngồi bao lơn, nhưng Noël và Tết đến trong bầu không khí lo âu, sợ hãi. Trời đẹp khuyến khích ra đường đấy ! Ra đường thì cũng có đó, tuy có vẻ ty tý « ăn chơi » đó, nhưng bớt thoải mái nhiều, bớt đi nhiều tụm năm, tụm ba la cà bát phố.
Vương Quốc Bỉ, bãi bỏ truyền thống đốt pháo bông của thủ đô Bruxelles mừng năm mới. Nhiều tỉnh, nhiều làng ở Pháp cũng bỏ thông lệ ấy. Hồi tưởng Việt Nam năm xưa trước 1975 ta, cũng có những ngày Tết bị cấm đốt pháo vậy. Quên sao Tết năm nào ? Cũng Năm Con Khỉ ấy ? Cách đây 48 năm ? Tiếng súng AK đầy giết chóc, máu lửa, hận thù rùng rợn, trà trộn lẫn cùng tiếng pháo vui mừng, hân hoan đón Tết, của đêm mồng 2 ấy, của năm Mậu Thân, của năm 1968 ấy ? Việt Cộng lừa lọc, bài thơ « Tết năm nay hơn hẳn Tết năm xưa… » của Hồ Chí Minh xua quân vào Nam, bịp dân miền Nam, lợi dụng hưu chiến ba ngày Tết, lợi dụng quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hòa, đang tròn bổn phận, được phép về nhà, đang trước trả hiếu với non sông, với tổ tiên, cha mẹ lạy cúng bà thờ ông bà, sau trả nghĩa với gia đình, vợ con, vui chơi cùng làng xóm,… quân Cộng Sản đã lợi dụng, nhơn cơ hội, dân quân miền Nam đang đi phép, an lành, thăm gia đình, lộng giả thành chơn, thay pháo bằng súng AK, đồng loạt tổng tấn công các thành phố của miền Nam Tự Do. Tết năm Con Khỉ ấy là một cái Tết đầy tang tóc đau thương cho cả triệu đồng bào miền Nam Việt Nam. Tết năm ấy đáng lý sum họp, đành phải ly tan, đáng lý gia đình, đành phải di tản, chay lanh nan. Tết năm ấy, toàn dân Việt Nam Tự Do của Miền Nam Việt Nam đã đành phải ăn Tết trong máu lửa, trong khói súng, trong chết chóc, trong hãi hùng, trong chạy giặc, lánh nạn ! Sài Gòn Đẹp lắm, biến thành Sài Gòn Khói lửa ! Thành phố Huế cổ kính an lành, quê hương gốc gác dòng họ Phan chúng tôi biến thành thành phố Huế, đổ nát, điêu tàn. « Cầu Trường Tiền sáu vài,… » : sụp đổ, « sông An Cựu, nắng đục… » : đầy máu và xác chết. Huế, đất Thần Kinh biến thành đất Kinh Hoàng, với 5000 ngàn người dân vô tội bị thủ tiêu, giết hại, mổ bụng hay bị đập đầu, chôn sống.Thấm thoát sắp tròn 48 năm, thấm thoát đã sắp tròn là Bốn Vận hội Con Khỉ, sắp tròn 4 chu kỳ tuổi Thân. Thế nhưng, những giải khăn tang vẫn còn đó, không phai, trong ký ức người dân Huế, người trong nước hay người hải ngoại.
Oán ấy chưa đền, hận ấy chưa giải, chưa nói được chuyện hòa giải, xin lỗi, phải trái, làm sao nói được hòa hợp ? Ai đã tạo ra cái từ hòa hợp ấy vậy ? Chính cũng vì cái quan niệm hòa hợp, cái tư tưởng sai trái ấy, mà ngày nay, đã tạo bao mối họa cho thế giới. Thế nào là Hòa Hợp ? Có phải là phải hòa tan tất cả vào nhau, xóa bỏ tất cả những dị biệt, những đặc biệt, tất cả gom lại một, hợp là một, là thống nhứt. Tất cả là một ? Thật là một quan điểm hoàn toàn sai trái !
Phải chấp nhận quan niệm đa chủng, đa tộc của xứ Mỹ. Những quan niệm « assimilation », « hoà nhập », « hôi nhập » là những khó khăn. Ví như nước Pháp đây, vì với cái chánh sách phải cố gắng « hội nhập » để « sống chung » nên cố ép người ngoại sanh, ngoại tộc, ngoại tôn giáo bản xứ, phải « ép mình » vào « cung cách » gia đình Pháp, với cái miệng « lý thuyết » thì nói « thế tục – laïc », nhưng « thực sự » phải ép mình vào, hội nhập vào cái mẫu chung của tập quán, tập tục, giáo dục xã hôi, « da trắng thiên chúa giáo La Hy » ! Ngày nay, do đó nhiều hiểu lầm, nên nhiều tai họa mới. Ngày hôm nay, nước Pháp đang tận dụng « quan niệm Cộng Hòa », « quan niệm Thế Tục » để tạo một nước Pháp républicain – cộng hoà, và laïc – thế tục, để tạo một không gian sanh hoạt xã hội, một không gian « sống chung », được tạo dựng một cách độc lập, dung hòa, ngoài các khác biệt của các khung văn hóa, ngoài những khác biệt của các tôn giáo và tập tục truyền thống ! Đầy khó khăn, do đó, người viết e rằng Mùa Phục Sanh năm nay, 2016 sẽ gặp nhiều cơn bảo tố. Bảo tố do thời tiết ? Có thể ! Do kinh tế ? Cũng có thể ! Nhưng do chánh trị và hỗn loạn xã hội chắc chắn sẽ gặp phải. Trung Đông sẽ rực lửa, Âu Châu sẽ báo động, hỗn loạn. Chiến tranh chắc chưa đến, nhưng hỗn loạn sẽ đầy rẫy !
Đó là tình hình Âu Châu, nhưng cũng, đó là tình hình Mỹ Châu. Xứ Huê Kỳ tuy đầy may mắn được hai Đại Dương che chở, xa Trung Đông, xa những lò lửa chiến tranh. Nhưng không phải như vậy mà Huê Kỳ tránh được nạn Hồi Giáo quá khích với những khủng bố !
3/ Và Việt Nam, và Đông Nam Á?
Trở về Việt Nam, 40 năm đã qua, sau ngày miền Nam thất thủ, người Cộng Sản xâm lăng thắng trận vẫn tiếp tục cầm quyền, vẫn áp đặt một chế độ chánh trị lai căng mất gốc với một lý thuyết ngoại xâm vừa của ba ông tổ râu xồm da trắng – Các Mác Lê Nin và Xít Ta lin, và một ông tổ Ba Tàu ở dơ không tắm, không đánh răng súc miệng Mao Xề Đông – vẫn quản trị đất nước với một cái nhìn kinh tế cổ lổ sỉ, lạc hậu, lỗi thời. Bắt chước Tàu, cũng cố vai trò độc quyền quốc doanh, để làm giàu cá nhơn và Đảng, nhưng khác với Tàu, là Tàu đưa xứ Tàu lên, Việt Cộng lại bán nước, bán biển…cho Tàu. Chế độ thì vẫn cứ tiếp tục Đảng trị, vẫn cứ tiếp tục độc tài, vẫn cứ tiếp tục đối nội, trị dân thì bằng dùi cui cảnh sát, đàn áp, còn đối ngoại, giao tế người ngoài, nhứt là với anh láng giềng to đùng, khổng lồ lưu manh Tàu, thì ngoại giao bằng « lưng cong lưỡi dẽo » « bán hết đất nầy, nhường thêm đảo nọ », nhượng bộ « hán thuộc hoàn toàn Cộng Sản Tàu ». Và do đó, tuy có một bài toán được đặt ra từ từng bao năm nay, của tất cả những người Việt yêu nước, đầy tâm huyết, đầy thiện chí, cả trong lẫn ngoài nước, là làm sao tạo cho những nhóm người Việt ấy, trong và ngoài đất nước, gặp gở được nhau, hòa giải, kết hợp, để xây dựng lại non sông ? Và câu trả lời rõ ràng và phủ phàng, là người Việt Tự Do ngoài nước cùng người Việt Dân Chủ trong nước không thể làm việc với nhau được chỉ vì đương quyền Cộng Sản không tạo điều kiện để hòa giải được với tất cả những người thiện chí, yêu nước. Vì Chủ nghĩa Cộng Sản quốc tế tạo những con người Cộng Sản quốc tế, nên người Cộng Sản không còn tánh Việt, chất Việt nữa. Thật vậy, được đào tạo, huấn luyện bởi một lý thuyết ngoại lai, nên từ người lãnh đạo đến người cán bộ hay đến cả người đảng viên bình thường, người Việt Cộng đã mất hẳn hoàn toàn chất Việt.
4/ Đồng Hương Có Thể, Nhưng Không Đồng Tổ Quốc:
Đã ngay từ ngày đầu, đã ngay từ cái ngày cuối cùng của tháng tư đen tối năm 1975, người công dân « bị mất nước của Việt Nam Cộng Hòa thương yêu thua trận », đã không nhìn được nơi người lính của Quân đội Cộng sản Bắc Việt, những đức tánh, những nhơn tánh của « một người cùng quê hương xứ sở, cùng gốc gác người Việt mình ».
Chúng tôi dịch từ « compatriote » thành « người đồng tổ quốc ». Chúng tôi không dịch thành đồng hương. Chúng ta người Việt Tự Do ở Hải ngoại có thể đồng hương với người Việt công dân Việt Nam Cộng Sản, nhưng chúng ta không thể compatriote, đồng Tổ quốc với họ. Họ, người Việt Cộng, nói theo đề nghị của anh bạn Giáo sư Stephen Young là những Hán Ngụy. Tổ Quốc Họ không có nữa, vì họ đã Bán nước cho Tàu. Họ phục vụ cho Tổ quốc Tàu !
Phải ! Đúng vậy, ngay vào dạo ấy, chúng tôi người viết, còn ở Sài Gòn, chúng tôi nhơn chứng, đã chứng kiến và cảm nhận tâm trạng ấy của toàn người miền Nam thất trận, là không nhận thấy nơi người miền Bắc thắng trận một chất liệu gì gọi là compatriote cả ! Mà ngay cả người lính của quân đội Cộng Sản miền Bắc xâm lược cũng vậy, họ đã tự xem họ như những người lạ, đứng ngồi lớ ngớ giữa đất người. Người Sài Gòn, người miền Nam không tìm được nhơn tánh Việt nơi người miền Bắc, mà cả người miền Bắc cũng không nhìn được tánh gia đình họ hàng nơi người miền Nam. Họ không có thái độ thân thiện gia đình, vì vậy họ không cảm hóa được với người miền Nam.
Hệ thống từ ngữ sử dụng đều là từ ngữ của người lạ thống trị, chế độ của người lạ xâm lăng, xâm chiếm : thí dụ : chế độ quân quản, sung công, tịch thu,… Từ ngữ sử dụng cho những chánh sách hay hành động đều là những từ ngữ của kẻ thắng đi đày đọa dân, đuổi nhà dân, cướp của dân, cộng với cái giọng « kẻ cả » « huấn luyện, mô phạm, dạy đời » và chưa kể miệng lưởi « chưởi cha mắng mẹ », và với một từ ngữ ngoại lai đầy miệt thị khinh khi để chỉ, để định nghĩa người miền Nam : « Ngụy ». Phải, « ngụy » là một từ ngắn gọn tóm tắc tất cả. Gọi chúng ta là Ngụy, họ đã đưa chúng ta ra khỏi quê hương xứ sở, chúng ta không còn người Việt nữa. Chúng ta là Ngụy, là rác rến, cặn bả, vứt bỏ tận cùng của một cái xã hội do chính họ tổ chức.
Xin kể thêm những từ ngữ ngoại quốc như đăng ký, khẩn trương, và tốt ! Từ ngữ « Tốt » Bắc Việt, Việt Cộng thay thế từ ngữ « Ô Kê » Huê kỳ, quốc tế của phe ta thường dùng thế thôi ! Đều là mượn tiếng nước ngoài cả ! Lúc ấy họ cấm chúng ta Ô Kê, có nhiều bạn tù bị còng vì chỉ gất gù lẩm bẩm Ô Kê thôi ! Phải dùng từ Tốt !
Ngày hôm nay, đã 40 năm qua rồi, quý bạn có tò mò hỏi thử xem có bao giờ người Cộng sản cầm quyền, có một lúc nào đó, trong suốt thời gian qua, đã chìa tay chào, bắt « rua », người đồng hương thua trận không ? Có bao giờ họ dám xem người đồng hương hải ngoại hay người đồng hương miền Nam là người đồng tổ quốc không ?
Hay họ chỉ xem chúng ta là người đồng hương, chứ không xem chúng ta là người đồng tổ quốc ! Và chúng ta cũng thế ! Quê hương của chúng ta mãi mãi là Việt Nam, nhưng Tổ quốc chúng ta chắc chắn là không phải là cái Cộng Hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quái đản không giống ai kia đâu. Vì quê hương Việt Nam đã bị Hán Thuộc, Cộng sản Thuộc rồi ! Và Truyền thống Tổ quốc chúng ta luôn luôn chống ngoại xâm. Ngày hôm nay, những người đang cầm quyền quê hương chúng ta có gìn giữ Tổ quốc chúng ta không ? Không ! Vì vậy Cái Việt Nam Hán hóa đang bị Tàu xâm chiếm không còn là Tổ quốc của người Việt Nam đương quyền nữa.
Nếu Việt Nam Thực Sự Là Tổ Quốc Của Họ ? Họ đã và phải đánh Tàu để bảo vệ Tổ quốc.
Vậy từ nay, với tôi, chúng ta không nhìn nhận họ là « compatriote » của chúng ta nữa.
Kết Luận:
Phục Sanh nầy đến, Đại hội Đảng đã xong. Tứ trụ đã bầu xong. Nhưng Ai cầm quyền đây ?
Hai con đường đi : 1/ Nô lệ và tiếp tục nô lệ với Bốn Tứ Trụ Cặp Rằng. Những ai sẽ tiếp tục làm anh Cả của bọn Cặp Rằng cai quản cái đồn điền Việt Nam ?
2/ Hay ai đây ? Tứ Trụ nào đây ? Sẽ là người mở cửa đón Dân chủ, mở cửa đón nhơn tài phục vụ đất nước. Với tiềm lực, tài năng, hải ngoại đầy rẩy. Với tiềm lực, tài năng tuổi trẻ đất nước năng động sẳn sàng. Với ngoại quốc sẳn sàng ngoại viện, trong trường hợp thứ hai nầy, xây dựng lại Việt Nam, cũng cố lại Việt Nam sẽ không khó khăn gì. Và
Dù nhóm nào, dù phe nào, dù nhơn vật nào đi nữa. Ván bài Xập Xám Chướng cho tương lai Việt Nam chỉ có hai đường binh thôi :
1/ hoặc binh y chang Tàu, chỉ biết có Tàu, mọi chuyện đều rập khuôn, nhờ Tàu. Tàu sống, ta sống. Tàu chết, ta chết. Hãy nhìn thằng Tàu đang là số hai kinh tế thế giới, với những dự án khổng lồ, đồ sộ, trong một không gian kinh tế, môi trường khổng lồ, chớ tưởng bở. Tàu to đấy, nhưng hiện nay đầy gian nan, đồng Yuan nguyên tệ đang xập tiệm, thị trường chứng khóa đang bị hai lần phải đóng cửa để cứu mạng, môi trường đầy bụi bặm, ô nhiểm, kinh tế xuất cảng đang ế ẩm …thì binh theo Tàu chỉ có chết tới bị thương.
2/ Đại Hội Đảng nếu khôn ngoan, biết làm Cách Mạng, biết Cải Cách biết Canh Tân, mở điều kiện hợp tác với những người Dân Chủ trong nước, nói chuyện hợp tác với người Tự Do hải ngoại, vứt đi tất cả những rào cản lý thuyết lỗi thời Mác Xít, Mao Ít, Hồ Ít…
Dẹp Điều 4, Dẹp Đảng Cộng Sản. Thừa cơ hội ngàn năm một thuở Tàu -Tập đang bị khủng hoảng kinh tế tái chánh nội địa tiền bạc của cải, vứt bỏ hắn đi.
Mở cảng cho Âu Mỹ đầu tư. Mở vòng tay tiếp đón bạn bè ASEAN, mở cửa hàng buôn bán với thế giới. Nay đã vào TPP, chần chờ gì nữa … Nếu làm được vậy, Việt Nam chẳng chốc sẽ tìm lại tự hào dân tộc, tạo niềm tin cho công dân, và… tìm lại được Tổ Quốc, Dân Tộc và Truyền Thống Đại Việt ! Mong Thay !
Hồi Nhơn Sơn, Khai Bút Tết Tây 2016
Phan Văn Song
TRÀ MI * HÀNH TRÌNH NGƯỜI VIỆT TẠI MỸ
‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
Hành Trình Cộng Đồng Việt Trên Đất Mỹ' do Người Việt Books xuất bản. (Hình: Triết Trần/Người Việt)
17.01.2016
1 triệu 700 ngàn người Việt đang sinh sống trên đất Mỹ kể từ sau cuộc chiến Việt Nam kết thúc năm 1975.
Họ là ai, họ sinh tồn bằng cách nào, hội nhập ra sao, và hiện nay phát triển tới mức nào trên bến bờ tự do mà họ đã đánh đổi bằng máu và nước mắt để được đặt chân tới đây?
Đó có lẽ cũng là thắc mắc của nhiều người, nhất là thế hệ trẻ sinh ra sau chiến tranh.
Các bạn sẽ tìm được những giải đáp sâu sắc và thú vị qua tác phẩm ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’ do nhật báo Người Việt vừa phát hành, điểm lại 40 năm cộng đồng Việt hiện diện và trưởng thành tại Hoa Kỳ, từ khổ đau mất mát vươn tới những thành tựu đáng hãnh diện.
Tập sách trên 700 trang của nhiều tác giả chứa đựng những câu chuyện thật được ký giả Người Việt thu thập từ những chuyến thực tế ‘lên rừng-xuống biển’ trải dài khắp các tiểu bang có đông người Việt sinh sống và những câu chuyện do chính độc giả Người Việt ghi lại từ trải nghiệm bản thân.
Để chia sẻ đến các bạn niềm tự hào về cộng đồng Việt Nam tại Mỹ, Tạp chí Thanh Niên VOA hôm nay có cuộc trao đổi với những người góp phần làm nên quyển sách: phóng viên Đỗ Dũng và Ngọc Lan, hai trong số các tác giả chủ chốt trong tập sách.
Đỗ Dũng: ‘Hành trình’ nghĩa là chưa kết thúc. Sách nói lên tất cả những gì người Việt hội nhập, đạt được, và làm nên lịch sử ở Mỹ trong 40 năm. Cuộc hành trình đó sẽ còn tiếp tục.
Ngọc Lan: Nhìn lại chặng đường đã qua, quyển sách này bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào. Đó là nội dung chính của ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
Trà Mi: Điểm son của tác phẩm này so với các tác phẩm khác cùng chủ đề?
Đỗ Dũng: Điểm đặc biệt của cuốn sách này là báo Người Việt gửi phóng viên tới những nơi tập trung người Việt đông nhất. Chúng tôi đưa ra một bức tranh khá đầy đủ, sử dụng những số liệu thống kê chính thức, đồng thời đi phỏng vấn để thu thập câu chuyện của các cá nhân. Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Trong số các mẫu chuyện góp phần vào hành trình này, anh có thể kể một câu chuyện anh cho là thú vị nhất?
Đỗ Dũng: Một trong những câu chuyện thú vị nhất tôi ghi lại là nghề làm thịt bò của người Việt tại Mỹ. Có những người không có tiếng Anh hoặc không có nghề hoặc sang đây nghề của họ không còn thực dụng, họ tìm tới những nghề đơn giản nhất để mưu sinh. Trong số này có một số người đi vào nghề mổ bò và thành công từ hai bàn tay trắng trở thành chủ nhân hoặc giám đốc những hãng chế biến thịt bò. Tôi đã gặp một trong những người như thế ở Nebraska, rất giàu có. Ông hiện làm chủ 150 căn hộ, mấy cái nhà hàng, và là một cổ đông rất lớn của hãng thịt bò Nebraska Beef. Những câu chuyện này cho thấy đây là đất nước của cơ hội, những người Việt chịu khó đã tận dụng cơ hội đó tối đa và họ đã thành công.
Ngọc Lan: Nơi mình đi xa nhất là Hawaii, tìm hiểu được công việc đánh bắt cá ngừ đại dương của người Việt ở đó. Rất thú vị vì trên đất Mỹ, tại một bến cảng của Mỹ mà số đông thành công nhất ở đó lại là người Việt mình.
Trà Mi: Đi nhiều, viết nhiều về sự phát triển của cộng đồng Việt tại Mỹ, anh Dũng thấy thế mạnh của cộng đồng Việt ở Mỹ so với cộng đồng Việt ở các nước khác là gì?
Đỗ Dũng: So với các cộng đồng Việt tại các nơi khác ngoài Việt Nam, về mặt chính trị, cộng đồng Việt ở Mỹ là mạnh nhất. Trong 40 năm qua chúng ta có gần 50 vị dân cử Mỹ gốc Việt. Chúng ta có thượng nghị sĩ tiểu bang, dân biểu tiểu bang, cựu phụ tá Bộ trưởng Tư pháp Đinh Đồng Phụng Việt. Trong quân đội chúng ta có tướng Lương Xuân Việt. Trong tòa án, ngoài một số chánh án cấp tiểu bang, chúng ta còn có bà Jacqueline Nguyen hiện là chánh án tòa kháng án liên bang, tòa số 9 lớn nhất nước Mỹ, trông coi mười mấy tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ…
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn trên nước Mỹ, chị Lan thấy cộng đồng Việt có điểm mạnh nào?
Ngọc Lan: Đó là sự cần cù, chịu khó. Qua những gì mình đi, mình viết trong quyển sách này, mình nhìn thấy một cộng đồng Việt hiện diện ở đây bắt đầu từ sự đổ nát, tan thương đứng lên nơi này khẳng định được mình, phát triển và thành công.
Trà Mi: Người Việt tị nạn vào Mỹ cũng kéo theo hệ quả về gánh nặng xã hội cho người dân bản xứ bên cạnh những thành quả đóng góp về kinh tế. 40 năm qua, cán cân hệ quả-thành quả đó hiện nay thế nào theo ghi nhận của anh Dũng?
Đỗ Dũng: Thật sự chưa có thống kê nghiêm túc nào về chuyện này, mình cũng khó biết. Thoạt đầu khi người Việt tới đây dĩ nhiên là gánh nặng, nhưng đây là sự đầu tư rất có lợi cho nước Mỹ. Tất nhiên vẫn có những người chưa thành công, vẫn nhờ vào trợ cấp welfare của chính phủ Mỹ. Nhưng khi người Việt bắt đầu đủ lông đủ cánh, họ ‘bung ra’ đóng thuế lại cho nước Mỹ, đóng góp lại cho nước Mỹ.
Trà Mi: Cộng đồng Việt tại Mỹ đang đối diện những cơ hội và thách thức trước mắt ra sao?
Đỗ Dũng: Đất nước này còn rất nhiều cơ hội, chúng ta chưa trải ra hết được. Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn, có những thách thức nào đối với cộng đồng Việt trong quá trình phát triển vươn lên tại Mỹ?
Ngọc Lan: Nhìn ngay Little Saigon, nơi đông người Việt sinh sống nhất, thách thức về ngôn ngữ vẫn là một trở ngại rất lớn dù hội nhập được, làm ăn sinh sống được. Nếu vượt qua được rào cản đó thì sự thành công của người Việt trong dòng chính sẽ còn nhiều hơn nữa. Đối với thế hệ Việt trưởng thành ở đây, thách thức của họ chính là người gốc Á ở Mỹ vẫn được đối xử không giống như người bản xứ chính gốc. Cho nên, nó đòi hỏi người Việt, dù là thế hệ mới, một sự nỗ lực rất nhiều so với người bản xứ.
Trà Mi: Với hành trình nhìn lại-nhìn tới, những người tham gia vào cuốn sách này muốn nhắn gửi điều gì với độc giả, nhất là những độc giả trẻ?
Đỗ Dũng: Từ cuốn sách này mình sẽ nhìn thấy những ưu điểm của cộng đồng Việt Nam để tiếp tục phát triển. Tôi hy vọng không chỉ người Việt mà các cộng đồng khác cũng đọc được cuốn sách này để hiểu biết hơn về cộng đồng Việt Nam, và từ đó, những người làm chính sách của Hoa Kỳ sẽ có những chính sách thích hợp hơn với cộng đồng người Việt.
Họ là ai, họ sinh tồn bằng cách nào, hội nhập ra sao, và hiện nay phát triển tới mức nào trên bến bờ tự do mà họ đã đánh đổi bằng máu và nước mắt để được đặt chân tới đây?
Đó có lẽ cũng là thắc mắc của nhiều người, nhất là thế hệ trẻ sinh ra sau chiến tranh.
Các bạn sẽ tìm được những giải đáp sâu sắc và thú vị qua tác phẩm ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’ do nhật báo Người Việt vừa phát hành, điểm lại 40 năm cộng đồng Việt hiện diện và trưởng thành tại Hoa Kỳ, từ khổ đau mất mát vươn tới những thành tựu đáng hãnh diện.
Tập sách trên 700 trang của nhiều tác giả chứa đựng những câu chuyện thật được ký giả Người Việt thu thập từ những chuyến thực tế ‘lên rừng-xuống biển’ trải dài khắp các tiểu bang có đông người Việt sinh sống và những câu chuyện do chính độc giả Người Việt ghi lại từ trải nghiệm bản thân.
Quyển sách bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào..
Đỗ Dũng: ‘Hành trình’ nghĩa là chưa kết thúc. Sách nói lên tất cả những gì người Việt hội nhập, đạt được, và làm nên lịch sử ở Mỹ trong 40 năm. Cuộc hành trình đó sẽ còn tiếp tục.
Ngọc Lan: Nhìn lại chặng đường đã qua, quyển sách này bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào. Đó là nội dung chính của ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
Trà Mi: Điểm son của tác phẩm này so với các tác phẩm khác cùng chủ đề?
Đỗ Dũng: Điểm đặc biệt của cuốn sách này là báo Người Việt gửi phóng viên tới những nơi tập trung người Việt đông nhất. Chúng tôi đưa ra một bức tranh khá đầy đủ, sử dụng những số liệu thống kê chính thức, đồng thời đi phỏng vấn để thu thập câu chuyện của các cá nhân. Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Trong số các mẫu chuyện góp phần vào hành trình này, anh có thể kể một câu chuyện anh cho là thú vị nhất?
Đỗ Dũng: Một trong những câu chuyện thú vị nhất tôi ghi lại là nghề làm thịt bò của người Việt tại Mỹ. Có những người không có tiếng Anh hoặc không có nghề hoặc sang đây nghề của họ không còn thực dụng, họ tìm tới những nghề đơn giản nhất để mưu sinh. Trong số này có một số người đi vào nghề mổ bò và thành công từ hai bàn tay trắng trở thành chủ nhân hoặc giám đốc những hãng chế biến thịt bò. Tôi đã gặp một trong những người như thế ở Nebraska, rất giàu có. Ông hiện làm chủ 150 căn hộ, mấy cái nhà hàng, và là một cổ đông rất lớn của hãng thịt bò Nebraska Beef. Những câu chuyện này cho thấy đây là đất nước của cơ hội, những người Việt chịu khó đã tận dụng cơ hội đó tối đa và họ đã thành công.
Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Đi nhiều, viết nhiều về sự phát triển của cộng đồng Việt tại Mỹ, anh Dũng thấy thế mạnh của cộng đồng Việt ở Mỹ so với cộng đồng Việt ở các nước khác là gì?
Đỗ Dũng: So với các cộng đồng Việt tại các nơi khác ngoài Việt Nam, về mặt chính trị, cộng đồng Việt ở Mỹ là mạnh nhất. Trong 40 năm qua chúng ta có gần 50 vị dân cử Mỹ gốc Việt. Chúng ta có thượng nghị sĩ tiểu bang, dân biểu tiểu bang, cựu phụ tá Bộ trưởng Tư pháp Đinh Đồng Phụng Việt. Trong quân đội chúng ta có tướng Lương Xuân Việt. Trong tòa án, ngoài một số chánh án cấp tiểu bang, chúng ta còn có bà Jacqueline Nguyen hiện là chánh án tòa kháng án liên bang, tòa số 9 lớn nhất nước Mỹ, trông coi mười mấy tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ…
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn trên nước Mỹ, chị Lan thấy cộng đồng Việt có điểm mạnh nào?
Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: Người Việt tị nạn vào Mỹ cũng kéo theo hệ quả về gánh nặng xã hội cho người dân bản xứ bên cạnh những thành quả đóng góp về kinh tế. 40 năm qua, cán cân hệ quả-thành quả đó hiện nay thế nào theo ghi nhận của anh Dũng?
Đỗ Dũng: Thật sự chưa có thống kê nghiêm túc nào về chuyện này, mình cũng khó biết. Thoạt đầu khi người Việt tới đây dĩ nhiên là gánh nặng, nhưng đây là sự đầu tư rất có lợi cho nước Mỹ. Tất nhiên vẫn có những người chưa thành công, vẫn nhờ vào trợ cấp welfare của chính phủ Mỹ. Nhưng khi người Việt bắt đầu đủ lông đủ cánh, họ ‘bung ra’ đóng thuế lại cho nước Mỹ, đóng góp lại cho nước Mỹ.
Trà Mi: Cộng đồng Việt tại Mỹ đang đối diện những cơ hội và thách thức trước mắt ra sao?
Đỗ Dũng: Đất nước này còn rất nhiều cơ hội, chúng ta chưa trải ra hết được. Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn, có những thách thức nào đối với cộng đồng Việt trong quá trình phát triển vươn lên tại Mỹ?
Ngọc Lan: Nhìn ngay Little Saigon, nơi đông người Việt sinh sống nhất, thách thức về ngôn ngữ vẫn là một trở ngại rất lớn dù hội nhập được, làm ăn sinh sống được. Nếu vượt qua được rào cản đó thì sự thành công của người Việt trong dòng chính sẽ còn nhiều hơn nữa. Đối với thế hệ Việt trưởng thành ở đây, thách thức của họ chính là người gốc Á ở Mỹ vẫn được đối xử không giống như người bản xứ chính gốc. Cho nên, nó đòi hỏi người Việt, dù là thế hệ mới, một sự nỗ lực rất nhiều so với người bản xứ.
Trà Mi: Với hành trình nhìn lại-nhìn tới, những người tham gia vào cuốn sách này muốn nhắn gửi điều gì với độc giả, nhất là những độc giả trẻ?
Đỗ Dũng: Từ cuốn sách này mình sẽ nhìn thấy những ưu điểm của cộng đồng Việt Nam để tiếp tục phát triển. Tôi hy vọng không chỉ người Việt mà các cộng đồng khác cũng đọc được cuốn sách này để hiểu biết hơn về cộng đồng Việt Nam, và từ đó, những người làm chính sách của Hoa Kỳ sẽ có những chính sách thích hợp hơn với cộng đồng người Việt.
Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ
Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹi
Tại Little Saigon, nơi đông người Việt sinh sống nhất, thách thức về ngôn ngữ vẫn là một trở ngại rất lớn dù hội nhập được, làm ăn sinh sống được. Nếu vượt qua được rào cản đó thì sự thành công của người Việt trong dòng chính sẽ còn nhiều hơn nữa. Đối với thế hệ Việt trưởng thành ở đây, thách thức của họ chính là người gốc Á ở Mỹ vẫn được đối xử không giống như người bản xứ chính gốc. Cho nên, nó đòi hỏi người Việt, dù là thế hệ mới, một sự nỗ lực rất nhiều so với người bản xứ.
Anh Phạm Phú Thiện Giao: "Về ưu điểm, thứ nhất, rõ ràng là cộng đồng Việt Nam phát triển về số lượng rất nhanh. Thứ hai, cộng đồng Việt Nam vươn lên rất nhanh và trưởng thành cũng khá nhanh . Còn những khó khăn mang tính khách quan của người Việt đó là thu nhập trung bình của cộng đồng Việt ở Mỹ không cao so với các cộng đồng gốc Á khác. Trong lĩnh vực giáo dục, chúng ta có sự phát triển rất nhanh nhưng chưa hẳn có thành tựu về giáo dục mạnh như cộng đồng gốc Nhật, Ấn, hay Hàn Quốc tại Mỹ. Điều này khách quan ở chỗ các cộng đồng đó đã có mặt ở Mỹ cả trăm năm nay rồi. Người Việt mới 40 năm thôi. Cho nên, nếu xét về giá trị tuyệt đối thì mình không bằng họ. Nhưng nếu xét trên tốc độ phát triển thì rõ ràng mình rất nhanh."
Chủ bút của tòa soạn Người Việt, người biên tập ấn phẩm ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’, nói quyển sách này ngay từ buổi đầu đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của độc giả khắp nơi:
"Bán được khá nhiều. Mình có in một số lượng để bán ở địa phương. Đối với các độc giả ở xa, mua qua internet, mình in sách theo yêu cầu, cần bao nhiêu in bấy nhiêu. Việc in ấn được thực hiện qua các nhà in của Amazon cung cấp nên rất linh hoạt."
Anh Giao cho biết thêm về quá trình chuẩn bị cuốn sách đánh dấu 40 năm tạo dựng tương lai từ hai bàn tay trắng của cộng đồng Việt Nam trên đất Mỹ:
"Toàn bộ sự chuẩn bị kéo dài hơn 1 năm. Khoảng gần cuối năm 2014, chúng tôi đã chuẩn bị để gửi rất nhiều phóng viên đi các tiểu bang trong nước, tới các cộng đồng lớn, để viết về cuộc sống của người Việt Nam ở đó. Ngoài ra, ngay từ đầu năm 2015, chúng tôi phát động cuộc tham dự viết chung với nhật báo Người Việt để hình thành cuốn sách có thể tổng quát về hành trình của người Việt Nam từ sau năm 1975 tại Mỹ. Nên đọc cuốn sách này. Một hình ảnh có tính lịch sử được xây dựng một cách khách quan vẫn là một điều tốt cho những người thuộc thế hệ sau."
Mời các bạn cùng tìm hiểu ‘Hành Trình Cộng Đồng Việt Trên Đất Mỹ’ và chia sẻ cảm nhận với Tạp chí Thanh Niên VOA trong phần Ý kiến bên dưới bài đăng. Trà Mi hẹn gặp lại các bạn trong một câu chuyện mới vào giờ này, tuần sau.
Saturday, January 16, 2016
TRANH NHAU CHỪC TƯỚC
Chủ nhật, 17/01/2016
Ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Tấn Dũng được coi là hai ứng viên hàng đầu cho vị trí Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ ‘theo chân’ Tổng thống Putin? Đương kim thủ tướng Việt Nam vẫn là “ứng viên sáng giá” cho vị trí Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, và nếu 'lên ngôi', ông sẽ là 'Putin của Việt Nam'
Trong bài viết có tựa đề “Ai sẽ lãnh đạo Việt Nam?”, ông Lâm viết rằng câu hỏi về chuyện ai là tổng bí thư kế tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam luôn là điều “phức tạp nhất” trong mỗi kỳ đại hội đảng suốt nhiều thập kỷ qua.
Cuộc đua chức Tổng bí thư VN ‘căng thẳng chưa từng thấy’
"Ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Tấn Dũng được coi là hai ứng viên hàng đầu cho vị trí Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam." Ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Tấn Dũng được coi là hai ứng viên hàng đầu cho vị trí Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ ‘theo chân’ Tổng thống Putin? Đương kim thủ tướng Việt Nam vẫn là “ứng viên sáng giá” cho vị trí Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, và nếu 'lên ngôi', ông sẽ là 'Putin của Việt Nam'
Trong bài viết có tựa đề “Ai sẽ lãnh đạo Việt Nam?”, ông Lâm viết rằng câu hỏi về chuyện ai là tổng bí thư kế tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam luôn là điều “phức tạp nhất” trong mỗi kỳ đại hội đảng suốt nhiều thập kỷ qua.
“Nhưng dấu ấn của Đại hội 12 diễn ra vào tuần tới chính là việc cuộc đua giành vị trí cao nhất nước căng thẳng chưa từng thấy”, ông Lâm viết.
Nhà nghiên cứu từ Hawaii, Mỹ, cho rằng cuộc đua giữa ông Trọng và ông Dũng gay cấn là bởi vì hai ông này đại diện cho “hai thái cực khác nhau”, và “tính cách trái ngược nhau”.
“Điều cốt lõi là ông Trọng là người thủ cựu, trong khi ông Dũng lại là người có tư tưởng tư bản; một người trung thành với các nguyên tắc, trong khi người kia lại quan tâm tới các lợi ích”, chuyên gia gốc Việt viết. “Không như các nhà quan sát bên ngoài nghĩ, những tích cách đó không ngụ ý rằng ông Trọng là người thân Trung Quốc, chống phương Tây còn ông Dũng thân Mỹ và bài Trung Quốc”.
Tiến sỹ Vũ Hồng Lâm viết thêm rằng “thực tế phức tạp hơn nhiều”, và “cả ông Trọng lẫn ông Dũng đều không thể được miêu tả là mềm mỏng hay cứng rắn với Trung Quốc”.
“Mỗi người kết hợp sự mềm mỏng và cứng rắn theo cách riêng”, ông Lâm viết, đồng thời nêu ra các ví dụ cụ thể.
Chưa ngã ngũ
Nhà nghiên cứu này cũng đề cập tới khả năng ông Trọng sẽ tại vị “thêm hai năm”, rồi sau đó chuyển giao vị trí cho “ông Trần Đại Quang [Bộ trưởng Công an] hoặc ông Đinh Thế Huynh [Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương]”.
Tuy nhiên, tiến sỹ Lâm cho rằng mọi chuyện sẽ chỉ ngã ngũ khi Đại hội 12 đưa “ra quyết định cuối cùng” và khi ấy câu hỏi “Ai sẽ lãnh đạo Việt Nam?” sẽ có lời đáp.
Những ngày qua, các trang mạng “lề trái” cũng viết nhiều về chuyện đương kim Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ “duy trì quyền lực thêm nữa”, trong khi đương kim Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng “trắng tay”. Tuy nhiên, chưa có có quan chức nào công khai xác nhận hay bác bỏ điều đó.
Trong khi đó, báo chí trong nước dẫn lời ông Nguyễn Thế Kỷ - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho biết, có nhiều thông tin “bịa đặt chuyện tranh giành quyền lực trước thềm Đại hội Đảng”.
Ông Kỷ được trích lời nói: “Các thế lực xấu nói rằng trong Đảng ‘có sự rạn nứt’, kể cả trong lãnh đạo cấp cao có sự ‘tranh giành quyền lực’, thậm chí ‘đấu đá’. Họ dựng lên những chuyện như đồng chí A, đồng chí B tham nhũng, lợi ích nhóm, có tội này, tội nọ. Có một số câu chuyện bịa đặt, xuyên tạc đến mức những người giàu trí tưởng tượng cũng khó có thể dựng lên được”.
Tin cho hay, đại hội đảng lần thứ 12 dự kiến sẽ diễn ra từ ngày 20 tới ngày 28/1 ở Hà Nội.
Theo báo chí trong nước, Việt Nam sẽ triển khai lực lượng an ninh hùng hậu với “xe bọc thép chống khủng bố” để bảo vệ đại hội này.
Theo The Diplomat, Zing, VOA
KAMI * CUỘC ĐUA
Cuộc đua chưa hết?
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, ảnh minh họa chụp hôm 2/7/2015 tại Hà Nội.
AFP
Cho dù Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 14 - Khóa XI (HNTW14) đã kết thúc vào cuối ngày 13/01/2016. Tuy vậy, việc ai sẽ là Tổng Bí thư cũng như ba chức danh Chủ tịch Nước, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội tại Đại hội Đảng CSVN lần thứ 12, là chủ đề được người ta bàn tán sôi nổi nhất thì vẫn chưa có câu trả lời. Nếu có, thì đó chỉ là những tin tức đồn đoán thiếu cơ sở từ một vài cá nhân và cũng không loại trừ rằng việc có những thế lực chính trị tung ra các "kết quả bỏ phiếu" để phục vụ cho các mưu đồ riêng của họ.
Bên cạnh những phỏng đoán kiểu "Hạ màn! Dũng thắng" hay thì cũng có nhưng bản tin được cho là theo các nguồn tin khả tín về kết quả bỏ phiếu cho 4 vị trí chủ chốt tại HNTW14" của trang ABS hay từ báo Người Việt, với thông tin chỉ khác nhau ít nhiều về con số đều cho rằng: "Kết quả bỏ phiếu kín đề cử cho 4 chức danh chóp bu hay gọi nôm na là “tứ trụ” bao gồm: Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư: 137/175 phiếu, Trần Đại Quang - Chủ tịch Nước: 157/175 phiếu, Nguyễn Xuân Phúc - Thủ tướng: 153/175 phiếu và Nguyễn Thị Kim Ngân - Chủ tịch Quốc Hội: 161/175 phiếu." . Thậm chí còn có thông tin "tại hội nghị 14, ông Nguyễn Tấn Dũng cũng chỉ được “rất ít ủy viên trung ương giới thiệu.". Trong lúc theo VNN dưới tiêu đề "Trung ương biểu quyết nhân sự 'đặc biệt' tái cử" cho biết, Trung ương biểu quyết thông qua nhân sự đề cử là ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khoá 12.
Do vậy có nhiều khả năng cho thấy, đây là những nhận định và thông tin không có cơ sở. Vì các lý do:
1. Danh sách đề cử các ứng viên được giới thiệu cho mỗi chức danh sẽ phải có hơn một người (>1), vì đã có vấn đề "nhân sự đề cử bổ sung". Điều đó cho thấy có sự bất hợp lý số phiếu bầu tập trung ở mức cao, ở mức xấp xỉ 80% đối với những ứng cử viên được bầu (theo danh sách nêu trên) là điều khó có thể tin. Nhất là đối với ông Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng trong lúc đối thủ của ông là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, trong lúc các đồn đóan cho rằng ông Dũng hiện nay đang nắm đa số trong BCHTW. Không có lẽ đã xảy ra chuyện đa số các Ủy viên Trung ương tay chân của ông Nguyễn Tấn Dũng đã đồng loạt "lật kèo" đối với ông Dũng? Đây là điều không thể có, vì những UVTW - những người đã cứu ông Dũng tại HNTW6 sẽ không bao giờ làm điều đó, nhất là trong lúc màn đấu đá giữa 2 phe của ông Trọng và ông Dũng đang quyết liệt hơn bao giờ hết.
2. Hiện nay, đa số các Ủy viên Chấp hành Trung ương rất bất bình với sự độc đóan chuyên quyền của Bộ Chính trị, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đối với quyết định 244/QĐ/TW ngày 09 tháng 6 năm 2014 về "QUY CHẾ BẦU CỬ TRONG ĐẢNG". Được cho là đã thu hẹp dân chủ trong Đảng, và đã vi phạm nghiêm trọng Điều lệ Đảng. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc, trong các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương các nghị quyết hay quyết định của Bộ Chính trị, khi đưa ra trình Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương đều bị phản bác và trả về để yêu cầu làm lại. Việc "Trung ương đã thống nhất cao bằng hình thức bỏ phiếu kín đề cử nhân sự chức danh Tổng bí thư; đề cử chức danh Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch QH nhiệm kỳ 2016 - 2021 để Trung ương khoá 12 xem xét.". Đã khẳng định điều này và đây là một tiến bộ vượt bậc trong công tác bầu cử nhân sự cao cấp trong đảng, điều đó cho thấy quyết định của Ban Chấp hành Trung ương đã bác bỏ quyết định 244/QĐ/TW.
3. Việc trong các cuộc họp Bộ Chính trị về công tác nhân sự cho Đại hội 12 gần đây, ông Dũng đã luôn tỏ ra không mặn mà, thậm chí là hờ hững với việc Bộ Chính trị đề cử trường hợp nhân sự "đặc biệt". Ông Dũng không chỉ đã không tự ứng cử, mà còn khẳng định rằng "TÔI XIN KHÔNG TÁI CỬ", thậm chí còn chủ động giới thiệu Nguyễn Phú Trọng ra ứng cử chức vụ Tổng Bí Thư tại Đại hội 12. Vì ông Nguyễn Tấn Dũng căn cứ vào Điều 11, Mục 5 của quyết định 244/QĐ/TW đã quy định rõ rằng: ”Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương đề cử Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương khác để được bầu vào Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương; đề cử Ủy viên Bộ Chính trị để được bầu làm Tổng Bí thư ...”, thì mọi giới thiệu của Bộ Chính trị và ông Trọng không chỉ vi phạm Điều lệ Đảng mà còn vi phạm nghị quyết 244/QĐ/TW. Điều đó cho thất phương án nhân sự trình HNTW14 có nguy cơ bị các UVTW bác bỏ là cao và khả năng diễn ra đúng như dự tính. Việc đã có nhiều Ủy viên Trung ương đã giới thiệu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào danh sách ứng viên chức vụ Tổng Bí thư đã phản ảnh điều đó.
4. Ngay sau khi HNTW14 kết thúc, thì trường chứng khoán Việt nam không có các diễn biến bất thường. Đặc biệt khi quan sát các định chế kinh tế, tài chính của các tập đoàn, doang nghiệp được cho là sân sau cũng như của con rể và con gái ông Dũng làm chủ cũng thì cũng chưa ko những dấu hiệu giao dịch dịch bất thường.
1. Việc ông Dũng được bầu làm Tổng bí thư là một trường hợp hy hữu chưa từng có trong tiền lệ, vì từ trước đến nay trong Đảng CSVN chưa bao giờ có một viên chức cao cấp nào trong Bộ chính trị đã quá tuổi lại được bầu chọn giữ một chức vụ cao cấp hơn.
2. Theo các chuyên gia tướng số thì "Tháng Sửu năm Mùi bầu bán thì ắt hẳn hai ông tuổi Kỷ Sửu bị năm xung tháng hạn ( Tháng Sửu tuổi Sửu là tháng hạn, Mùi & Sửu là 1 trong 6 cặp tuổi xung gọi là Lục Xung -và 1 trong 3 cặp Tương hình , cho nên ai tuổi Kỷ Sửu sẽ khó trúng ! Còn tuổi Tuất cũng Tự hình với Mùi , Sửu nên cũng khó được ! Còn lại Giáp Thân là số tốt hơn cả !".
3. Việc ông Nguyễn Tấn Dũng trở thành Tổng Bí thư đã không được đa số thành viên Bộ Chính trị và lực lượng các đảng viên kỳ cựu ủng hộ, vì họ lấy lý do rằng sau khi nắm trọn các chức vụ này, ông Dũng sẽ cải cách thể chế chính trị và trở thành một vị tổng thống. Điều đó sẽ ảnh hưởng tới sự tồn vong của Đảng CSVN. Thậm chí quan điểm “ai làm Tổng Bí thư cũng được, trừ ông Dũng” khá phổ biến trong đảng thiện nay.
4. Ông Nguyễn Tấn Dũng là cái gai trong Bắc kinh, một thế lực chính trị khổng lồ từ lâu nay đã thâu tóm chính trường Việt nam. Và chắc chắn, Bắc Kinh không bằng cách này thì cách khác, kể cả việc tạo xung đột về quan sự giữa 2 nước Trung - Việt là điều hoàn toàn có thể. Việc Trung quốc gây áp lực trên biển, trên không đối với Việt nam trong những ngày qua đã cho thấy điều đó. Hơn nữa, nếu để cho chiến tranh Việt - Trung lúc này là chế độ hiện nay sẽ sụp đổ. Vì thế, trong điều kiện hiện nay việc để ông Nguyễn Tấn Dũng giữ chức vụ Tổng Bí thư có thỏa mãn mong đợi của đa số nhân dân và có lợi cho đất nước. Song sẽ không có lợi cho Trung quốc và phe thân Tầu, vì vậy bằng mọi cách họ sẽ phải triệt hạ bằng được ông Nguyễn Tấn Dũng.
Tóm lại, cuộc đua vào chiếc ghế Tổng Bí thư cũng như các chức vụ còn lại của "tứ trụ" chưa kết thúc. Mọi sự thay đổi vào phút cuối cùng của mỗi bên là điều hoàn toàn có thể. Song nguy cơ ông Nguyễn Tấn Dũng thát bại là khả năng cao. Vì vậy, con đường duy nhất của ông ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ phải "chặt cầu để tiến" bằng cách sử dụng tất cả các thủ đoạn có thể để lật ngược thế cờ. Lùi bước lúc này ông Dũng không chỉ sẽ trở thành vật tế thần nhà cầm quyền Bắc Kinh và của phe thân Trung quốc trong Đảng, mà các đồng chí luôn theo sát và ủng hộ ông sẽ cũng sẽ không buông tha cho ông.
Ngày 14/01/2015
Kami
*Nội dung bài viết không phản ảnh quan điểm của RFA.
http://www.msn.com/en-ca/?ocid=iehp
Những tin tức đồn đoán thiếu cơ sở
Trước hết theo Thông báo về Hội nghị Trung ương 14 đã cho biết: "Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm và biểu quyết thông qua nhân sự đề cử bổ sung một số đồng chí Uỷ viên Trung ương khoá XI thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khoá XII; nhân sự là Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá XI thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khoá XII và danh sách đề cử các đồng chí ứng cử các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước nhiệm kỳ khoá XII với số phiếu rất tập trung.". Điều đó có nghĩa là không có chuyện bầu (kể cả là sơ bộ) các chức danh tứ trụ, mà chỉ dừng lại ở mức biểu quyết danh sách ứng viên cho các chức vụ chủ chốt - "tứ trụ" mà thôi.Bên cạnh những phỏng đoán kiểu "Hạ màn! Dũng thắng" hay thì cũng có nhưng bản tin được cho là theo các nguồn tin khả tín về kết quả bỏ phiếu cho 4 vị trí chủ chốt tại HNTW14" của trang ABS hay từ báo Người Việt, với thông tin chỉ khác nhau ít nhiều về con số đều cho rằng: "Kết quả bỏ phiếu kín đề cử cho 4 chức danh chóp bu hay gọi nôm na là “tứ trụ” bao gồm: Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư: 137/175 phiếu, Trần Đại Quang - Chủ tịch Nước: 157/175 phiếu, Nguyễn Xuân Phúc - Thủ tướng: 153/175 phiếu và Nguyễn Thị Kim Ngân - Chủ tịch Quốc Hội: 161/175 phiếu." . Thậm chí còn có thông tin "tại hội nghị 14, ông Nguyễn Tấn Dũng cũng chỉ được “rất ít ủy viên trung ương giới thiệu.". Trong lúc theo VNN dưới tiêu đề "Trung ương biểu quyết nhân sự 'đặc biệt' tái cử" cho biết, Trung ương biểu quyết thông qua nhân sự đề cử là ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá 11 thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khoá 12.
Do vậy có nhiều khả năng cho thấy, đây là những nhận định và thông tin không có cơ sở. Vì các lý do:
1. Danh sách đề cử các ứng viên được giới thiệu cho mỗi chức danh sẽ phải có hơn một người (>1), vì đã có vấn đề "nhân sự đề cử bổ sung". Điều đó cho thấy có sự bất hợp lý số phiếu bầu tập trung ở mức cao, ở mức xấp xỉ 80% đối với những ứng cử viên được bầu (theo danh sách nêu trên) là điều khó có thể tin. Nhất là đối với ông Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng trong lúc đối thủ của ông là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, trong lúc các đồn đóan cho rằng ông Dũng hiện nay đang nắm đa số trong BCHTW. Không có lẽ đã xảy ra chuyện đa số các Ủy viên Trung ương tay chân của ông Nguyễn Tấn Dũng đã đồng loạt "lật kèo" đối với ông Dũng? Đây là điều không thể có, vì những UVTW - những người đã cứu ông Dũng tại HNTW6 sẽ không bao giờ làm điều đó, nhất là trong lúc màn đấu đá giữa 2 phe của ông Trọng và ông Dũng đang quyết liệt hơn bao giờ hết.
2. Hiện nay, đa số các Ủy viên Chấp hành Trung ương rất bất bình với sự độc đóan chuyên quyền của Bộ Chính trị, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đối với quyết định 244/QĐ/TW ngày 09 tháng 6 năm 2014 về "QUY CHẾ BẦU CỬ TRONG ĐẢNG". Được cho là đã thu hẹp dân chủ trong Đảng, và đã vi phạm nghiêm trọng Điều lệ Đảng. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc, trong các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương các nghị quyết hay quyết định của Bộ Chính trị, khi đưa ra trình Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương đều bị phản bác và trả về để yêu cầu làm lại. Việc "Trung ương đã thống nhất cao bằng hình thức bỏ phiếu kín đề cử nhân sự chức danh Tổng bí thư; đề cử chức danh Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch QH nhiệm kỳ 2016 - 2021 để Trung ương khoá 12 xem xét.". Đã khẳng định điều này và đây là một tiến bộ vượt bậc trong công tác bầu cử nhân sự cao cấp trong đảng, điều đó cho thấy quyết định của Ban Chấp hành Trung ương đã bác bỏ quyết định 244/QĐ/TW.
Hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI sáng ngày 11/01/2016, tại Hà Nội.
4. Ngay sau khi HNTW14 kết thúc, thì trường chứng khoán Việt nam không có các diễn biến bất thường. Đặc biệt khi quan sát các định chế kinh tế, tài chính của các tập đoàn, doang nghiệp được cho là sân sau cũng như của con rể và con gái ông Dũng làm chủ cũng thì cũng chưa ko những dấu hiệu giao dịch dịch bất thường.
Ông Nguyễn Tấn Dũng khó có thể là Tổng BT
Việc ông Nguyễn Tấn Dũng được bầu làm Tổng bí thư của Đai hội 12 đang là mong ước của một số đông người dân Việt nam, vì họ kỳ vọng rằng ông Dũng vốn có nhiều kinh nghiệm trong việc xử lý các các vấn đề. Song quan trọng hơn có lẽ là dân chúng thích sự bày tỏ quan điểm rõ ràng trong vấn đề chủ quyền nói riêng hay vấn đề quan hệ với Trung quốc nói riêng. Tuy vậy, con đường tiến đến chiếc ghế chức vụ Tổng Bí Thư tại Đại hội 12 của ông Nguyễn Tấn Dũng đến lúc này không hoàn toàn dễ dàng. Bởi các lý do sau đây:1. Việc ông Dũng được bầu làm Tổng bí thư là một trường hợp hy hữu chưa từng có trong tiền lệ, vì từ trước đến nay trong Đảng CSVN chưa bao giờ có một viên chức cao cấp nào trong Bộ chính trị đã quá tuổi lại được bầu chọn giữ một chức vụ cao cấp hơn.
2. Theo các chuyên gia tướng số thì "Tháng Sửu năm Mùi bầu bán thì ắt hẳn hai ông tuổi Kỷ Sửu bị năm xung tháng hạn ( Tháng Sửu tuổi Sửu là tháng hạn, Mùi & Sửu là 1 trong 6 cặp tuổi xung gọi là Lục Xung -và 1 trong 3 cặp Tương hình , cho nên ai tuổi Kỷ Sửu sẽ khó trúng ! Còn tuổi Tuất cũng Tự hình với Mùi , Sửu nên cũng khó được ! Còn lại Giáp Thân là số tốt hơn cả !".
3. Việc ông Nguyễn Tấn Dũng trở thành Tổng Bí thư đã không được đa số thành viên Bộ Chính trị và lực lượng các đảng viên kỳ cựu ủng hộ, vì họ lấy lý do rằng sau khi nắm trọn các chức vụ này, ông Dũng sẽ cải cách thể chế chính trị và trở thành một vị tổng thống. Điều đó sẽ ảnh hưởng tới sự tồn vong của Đảng CSVN. Thậm chí quan điểm “ai làm Tổng Bí thư cũng được, trừ ông Dũng” khá phổ biến trong đảng thiện nay.
4. Ông Nguyễn Tấn Dũng là cái gai trong Bắc kinh, một thế lực chính trị khổng lồ từ lâu nay đã thâu tóm chính trường Việt nam. Và chắc chắn, Bắc Kinh không bằng cách này thì cách khác, kể cả việc tạo xung đột về quan sự giữa 2 nước Trung - Việt là điều hoàn toàn có thể. Việc Trung quốc gây áp lực trên biển, trên không đối với Việt nam trong những ngày qua đã cho thấy điều đó. Hơn nữa, nếu để cho chiến tranh Việt - Trung lúc này là chế độ hiện nay sẽ sụp đổ. Vì thế, trong điều kiện hiện nay việc để ông Nguyễn Tấn Dũng giữ chức vụ Tổng Bí thư có thỏa mãn mong đợi của đa số nhân dân và có lợi cho đất nước. Song sẽ không có lợi cho Trung quốc và phe thân Tầu, vì vậy bằng mọi cách họ sẽ phải triệt hạ bằng được ông Nguyễn Tấn Dũng.
Tóm lại, cuộc đua vào chiếc ghế Tổng Bí thư cũng như các chức vụ còn lại của "tứ trụ" chưa kết thúc. Mọi sự thay đổi vào phút cuối cùng của mỗi bên là điều hoàn toàn có thể. Song nguy cơ ông Nguyễn Tấn Dũng thát bại là khả năng cao. Vì vậy, con đường duy nhất của ông ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ phải "chặt cầu để tiến" bằng cách sử dụng tất cả các thủ đoạn có thể để lật ngược thế cờ. Lùi bước lúc này ông Dũng không chỉ sẽ trở thành vật tế thần nhà cầm quyền Bắc Kinh và của phe thân Trung quốc trong Đảng, mà các đồng chí luôn theo sát và ủng hộ ông sẽ cũng sẽ không buông tha cho ông.
Ngày 14/01/2015
Kami
*Nội dung bài viết không phản ảnh quan điểm của RFA.
http://www.msn.com/en-ca/?ocid=iehp
RÙA HỒ GƯƠM = TIN VIÊT NAM = CHỢ XUÂN PHƯỚC LỘC THỌ
RÙA HỒ GƯƠM
Rùa Hồ Gươm & Người Hà Nội
Wed, 01/20/2016 - 00:10 — tuongnangtien
Rùa Hồ Gươm được đưa lên bờ để chữa trị các vết thương ngày 3/4/2011.
TIN RÙA HỒ GƯƠM
S.T.T.D Tưởng Năng Tiến
Chỉ đạo thông tin: trong không khí vui tươi, hân hoan chào đón đại hội đảng, báo chí tạm thời không đăng tin cụ ruà ở hồ gươm chết.
Tin nhắn văn bản
Sách Lam Sơn Thực Lục của Nguyễn Trãi có ghi:
“Đầu năm 1428, Lê Thái Tổ cùng quần thần bơi thuyền ra hồ Thủy Quân. Ra giữa hồ, có Rùa vàng nổi lên mặt nước, chắn trước thuyền của vua gọi to:
- Xin nhà vua hãy hoàn lại gươm thần cho Long Vương!
Lê Thái Tổ rút gươm trả, rùa vàng ngậm lấy gươm lặn xuống nước đi mất. Từ đó hồ Tả Vọng được đặt tên là hồ Hoàn Kiếm.”
Câu chuyện về Cụ Rùa ở hồ Hoàn Kiếm, tất nhiên, không chỉ ngừng ngang đó. Gần 600 năm sau – nhà báo Hải Diệp, trong chuyên đề Nhật Ký Đại Lễ Ngàn Năm Thăng Long – có ghi: “... vào ngày khai mạc Đại lễ (1/10) cụ đã nổi vào buổi sáng... với người dân Thủ đô, vào dịp Đại lễ sự xuất hiện của cụ Rùa luôn gợi lên một cảm thức linh thiêng bên hồ Gươm huyền thoại.”
Ông Trương Duy Nhất, ngó bộ, không bằng lòng lắm với ghi nhận (vừa nêu) nên lầu bầu phản đối:
“Hồ bẩn, ngột ngạt, rùa phải ngóc đầu nhoi lên mặt nước để thở thì bị gán cho tích này điềm nọ, đến mức báo chí còn thổi rằng đó là cụ rùa thiêng ngoi lên để... chào mừng đại lễ nghìn năm Thăng Long- Hà Nội. Mô Phật! May mà rùa không biết nói!”
“Trung tâm nghiên cứu và cộng đồng môi trường (CECR) vừa công bố kết quả nghiên cứu về môi trường của 120 hồ, ao, đầm, thủy vực lớn nhỏ của 6 quận trung tâm Hà Nội.Theo đó, chỉ có 6 hồ đạt yêu cầu chất lượng ở tất cả các chỉ tiêu nghiên cứu, chiếm tỷ lệ 5%, phần lớn các ao hồ bị ô nhiễm chất hữu cơ, nồng độ oxy hòa tan dưới mức tiêu chuẩn cho phép.Hơn 80% hàng lang bờ bị ô nhiễm, và đang đứng trước nguy cơ bị lấn chiếm để xây nhà, bãi đỗ xe, trở thanh bãi tập kết phế liệu,rác thải sinh hoạt.
“Theo CECR, nguyên nhân gây ô nhiễm chính là do nước thải sinh hoạt và một phần nước thải từ gia đình hoặc cộng đồng tùy tiện thải xuống hồ. Ngoài ra, hiện tượng đổ phế thải xây dựng, đổ đất, lấn chiếm ao hồ… cũng làm giảm đáng kể diện tích ao hồ, nhiều hồ đang dần biến mất.”
Riêng mức độ ô nhiễm của hồ Linh Quang, xem ra, có vẻ (hơi) vượt chỉ tiêu – theo lời nhà báo Hải Hà,
“Gần 50 năm nay, hồ Linh Quang chưa một lần được nạo vét. Nước hồ đen đặc bốc mùi hôi thối, mực nước nơi sâu nhất cũng chỉ hơn 1 mét, còn lại toàn là bùn và rác do người dân đổ xuống để lấn chiếm. Vừa qua khi phát hiện các ca tả ở phường Văn Chương, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã lấy mẫu nước hồ để xét nghiệm và phát hiện phẩy khuẩn tả cũng như nhiều loại vi khuẩn gây bệnh đường ruột khác... ”
Cùng với sự “tôi luyện khả năng chịu đựng” sự hôi thối của ao/hồ, sức “chai lỳ” của người Tràng An (trước hệ thống sông cống dơ bẩn và tù đọng) cũng vô cùng đáng nể – theo như (nguyên văn) cách dùng từ của phóng viên Việt Hưng:
“Sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu, sông Sét, sông Lừ… và còn rất nhiều con sông nữa, trước kia mang dòng nước chảy khắp Hà Nội, cùng với hệ thống các ao hồ đã có tác dụng điều hoà, giảm bớt cái nóng oi bức của miền Bắc.
Giờ đây, với tốc độ phát triển chóng mặt của Hà Nội cả về kinh tế và dân số, các dòng sông này đổi tên thành những ‘cống nước thải’ , mang đầy rác rưởi và bốc mùi hôi thối khó chịu. Người dân sống gần ‘cống’ lâu ngày đã tôi luyện khả năng chịu đựng, chai lỳ trước mùi hôi thối và môi trường ô nhiễm. Bằng chứng là họ vẫn cứ đời này qua đời khác sống ‘mạnh khỏe’ cạnh những dòng sông chết ấy, vẫn quần áo thơm tho ngẩng cao đầu bước đường, bỏ lại sau lưng mùi tanh nồng của nước thải...”
Người dân khu Hào Nam ngồi chơi bên cái cống nồng nặc mùi rác thải. Nguồn: Dân Trí.
Với hệ thống sông hồ “tanh nồng” như thế, người Hà Nội – tất nhiên – phải dùng nước bẩn. Sự bẩn thỉu được phóng viên Châu Như Quỳnh mô tả là “hãi hùng” khi nhìn thấy ở khu vực Thanh Trì – Hà Nội – trong bát “nước sạch” vừa được xả từ vòi, nhiều con giun màu đỏ, có chiều dài khoảng từ 0,5-1,5cm bơi ngoe nguẩy, hết nổi lên lại lặn xuống.
Giun trong bát nước vừa được lấy từ vòi. Nguồn: Dân Trí
Tiến sĩ Trần Văn Nhị (Viện Khoa học & Công nghệ) cho biết:”Ngày ngày, hàng trăm nghìn người dân Hà Nội phải uống nguồn nước chứa những chất độc có khả năng gây ung thư cao mà không biết đến bao giờ mới được sử dụng nước sạch hoàn toàn.”
Bụi mù mịt ở đường Láng - Hòa Lạc. Ảnh: Thu Huyền
Thở không khí bụi bặm và ngột ngạt khói xe, sống bên cạnh sông hồ hôi thối, dùng nước uống không đủ tiêu chuẩn vệ sinh, tiêu thụ những loại thực phẩm độc hại ... (chắc) không phải là “độc quyền” của người dân Hà Nội. Tôi e rằng người dân Việt, ở rất nhiều thành phố khác nữa, cũng đang sống trong môi trường (bệnh hoạn) tương tự.
Hà Nội chỉ may mắn hơn những địa phương khác ở chỗ có một Cụ Rùa. Sự xuất hiện bất thường, đều đặn, của sinh vật này – trong thời gian qua – là một tín hiệu (không lành) về tình trạng môi sinh của cả cộng đồng.
Điều không may là “tín hiệu” này không được đánh giá đúng mức. Mọi nỗ lực của UBNDTP Hà Nội đều chỉ chăm chú vào “cá thể” của Cụ Rùa thôi, và cả nước (xem chừng) cũng đều đồng tình như thế cả.
E là đã đến lúc phải tỉnh dậy đi thôi, muộn lắm rồi!
Chỉ đạo thông tin: trong không khí vui tươi, hân hoan chào đón đại hội đảng, báo chí tạm thời không đăng tin cụ ruà ở hồ gươm chết.
Tin nhắn văn bản
Sách Lam Sơn Thực Lục của Nguyễn Trãi có ghi:
“Đầu năm 1428, Lê Thái Tổ cùng quần thần bơi thuyền ra hồ Thủy Quân. Ra giữa hồ, có Rùa vàng nổi lên mặt nước, chắn trước thuyền của vua gọi to:
- Xin nhà vua hãy hoàn lại gươm thần cho Long Vương!
Lê Thái Tổ rút gươm trả, rùa vàng ngậm lấy gươm lặn xuống nước đi mất. Từ đó hồ Tả Vọng được đặt tên là hồ Hoàn Kiếm.”
Câu chuyện về Cụ Rùa ở hồ Hoàn Kiếm, tất nhiên, không chỉ ngừng ngang đó. Gần 600 năm sau – nhà báo Hải Diệp, trong chuyên đề Nhật Ký Đại Lễ Ngàn Năm Thăng Long – có ghi: “... vào ngày khai mạc Đại lễ (1/10) cụ đã nổi vào buổi sáng... với người dân Thủ đô, vào dịp Đại lễ sự xuất hiện của cụ Rùa luôn gợi lên một cảm thức linh thiêng bên hồ Gươm huyền thoại.”
Ông Trương Duy Nhất, ngó bộ, không bằng lòng lắm với ghi nhận (vừa nêu) nên lầu bầu phản đối:
“Hồ bẩn, ngột ngạt, rùa phải ngóc đầu nhoi lên mặt nước để thở thì bị gán cho tích này điềm nọ, đến mức báo chí còn thổi rằng đó là cụ rùa thiêng ngoi lên để... chào mừng đại lễ nghìn năm Thăng Long- Hà Nội. Mô Phật! May mà rùa không biết nói!”
| Thằng chả ăn nói báng bổ, tầm bậy tầm bạ (thấy rõ) vậy mà hoàn toàn ... không trật! Đại Lễ Ngàn Năm Thăng Long đã qua nhưng “cụ rùa thiêng (vẫn cứ) ngoi lên để chào mừng” khiến cho ký giả Kỳ Duyên sốt ruột: “Về hiện tượng Cụ Rùa nổi lên trên mặt nước quá nhiều lần – không còn là bình thường, mà ở góc độ sinh học, là bất thường. Khi đó, Cụ không còn là ngắm phố phường, con cháu lại qua. Mà dường như Cụ đang ngóng con cháu hãy giúp Cụ.... nhiều người dân Hà Nội kinh hoàng nhận ra, mình Cụ Rùa đầy vết lở loét, dấu hiệu rõ ràng nhất của nước hồ nhiễm bẩn quá nặng.” Dù chưa bao giờ nhìn thấy Cụ Rùa, và cũng chưa bao giờ có dịp đặt chân đến Hà Thành, tôi cũng “kinh hoàng” chết mẹ (luôn) vì “Chín Mươi Lăm Phần Trăm Hồ Ao Hà Nội Bị Ô Nhiễm” – theo như tường thuật ký giả Hương Thu: |
“Theo CECR, nguyên nhân gây ô nhiễm chính là do nước thải sinh hoạt và một phần nước thải từ gia đình hoặc cộng đồng tùy tiện thải xuống hồ. Ngoài ra, hiện tượng đổ phế thải xây dựng, đổ đất, lấn chiếm ao hồ… cũng làm giảm đáng kể diện tích ao hồ, nhiều hồ đang dần biến mất.”
Riêng mức độ ô nhiễm của hồ Linh Quang, xem ra, có vẻ (hơi) vượt chỉ tiêu – theo lời nhà báo Hải Hà,
“Gần 50 năm nay, hồ Linh Quang chưa một lần được nạo vét. Nước hồ đen đặc bốc mùi hôi thối, mực nước nơi sâu nhất cũng chỉ hơn 1 mét, còn lại toàn là bùn và rác do người dân đổ xuống để lấn chiếm. Vừa qua khi phát hiện các ca tả ở phường Văn Chương, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã lấy mẫu nước hồ để xét nghiệm và phát hiện phẩy khuẩn tả cũng như nhiều loại vi khuẩn gây bệnh đường ruột khác... ”
Cùng với sự “tôi luyện khả năng chịu đựng” sự hôi thối của ao/hồ, sức “chai lỳ” của người Tràng An (trước hệ thống sông cống dơ bẩn và tù đọng) cũng vô cùng đáng nể – theo như (nguyên văn) cách dùng từ của phóng viên Việt Hưng:
“Sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu, sông Sét, sông Lừ… và còn rất nhiều con sông nữa, trước kia mang dòng nước chảy khắp Hà Nội, cùng với hệ thống các ao hồ đã có tác dụng điều hoà, giảm bớt cái nóng oi bức của miền Bắc.
Giờ đây, với tốc độ phát triển chóng mặt của Hà Nội cả về kinh tế và dân số, các dòng sông này đổi tên thành những ‘cống nước thải’ , mang đầy rác rưởi và bốc mùi hôi thối khó chịu. Người dân sống gần ‘cống’ lâu ngày đã tôi luyện khả năng chịu đựng, chai lỳ trước mùi hôi thối và môi trường ô nhiễm. Bằng chứng là họ vẫn cứ đời này qua đời khác sống ‘mạnh khỏe’ cạnh những dòng sông chết ấy, vẫn quần áo thơm tho ngẩng cao đầu bước đường, bỏ lại sau lưng mùi tanh nồng của nước thải...”
Người dân khu Hào Nam ngồi chơi bên cái cống nồng nặc mùi rác thải. Nguồn: Dân Trí.
Với hệ thống sông hồ “tanh nồng” như thế, người Hà Nội – tất nhiên – phải dùng nước bẩn. Sự bẩn thỉu được phóng viên Châu Như Quỳnh mô tả là “hãi hùng” khi nhìn thấy ở khu vực Thanh Trì – Hà Nội – trong bát “nước sạch” vừa được xả từ vòi, nhiều con giun màu đỏ, có chiều dài khoảng từ 0,5-1,5cm bơi ngoe nguẩy, hết nổi lên lại lặn xuống.
Tiến sĩ Trần Văn Nhị (Viện Khoa học & Công nghệ) cho biết:”Ngày ngày, hàng trăm nghìn người dân Hà Nội phải uống nguồn nước chứa những chất độc có khả năng gây ung thư cao mà không biết đến bao giờ mới được sử dụng nước sạch hoàn toàn.”
Để khắc phục tình trạng này, ông đưa ra một lời khuyên (vô cùng) giản dị: “Trong khi chờ đợi phép màu từ phía các nhà chức trách, mỗi hộ dân nên tìm cách tự cứu lấy mình.”
Tự cứu bằng cách nào ?
Cầu Trời mưa xuống chăng?
Việt Nam vốn là nơi xuất sứ của câu thành ngữ “hiền như một ngụm nước mưa” mà, phải không?
Dạ phải nhưng đó là chuyện đã xưa rồi, hồi trào phong kiến hay trào thực dân kìa. Kịp tới khi cách mạng về thì ở xứ sở này không còn cái gì mà hiền (hay lành) được nữa, kể cả nước mưa. Ông Dương Hồng Sơn, Giám Đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Môi Trường, tuyên bố:
“Ở Việt Nam, lượng mưa axit đã chiếm 30%, có nơi tới 50% số lần mưa… gây tác hại không nhỏ đối với con người, cơ sở hạ tầng, sản xuất… Những báo cáo của mạng lưới quan trắc quốc gia cho thấy, mưa axit từ nước ngoài vào Việt Nam đang tăng lên…” (Mưa Độc Có Thể Tàn Phá Hệ Hô Hấp Của Con Người).
Nước ngoài là nước nào vậy cà?
Dân chúng Miên, Lào, Miến Điện không mấy ai có “cơ hội” được đụng chạm gì nhiều tới máy móc. Họ đâu có làm gì ra khói, ngoại trừ những lúc họ nướng khoai, sao có thể tạo ra mưa acid được, cha nội?
Vậy thì khói thải ở đâu ra? Phải có lửa ở chỗ nào đó mới được chớ, đúng không? Không có lửa sao có khói, mấy cha? Lò dò một chập, tui tìm được xuất xứ của nguồn khói lạ (nguyên nhân gây ra “mưa axit từ nước ngoài vào nước ta”) qua một bài viết ngắn, bằng Anh Ngữ: “Transboundary sulfur pollution & Vietnam.”
Tác giả, một chuyên gia về khí quyển hiện sinh sống tại nước Úc, bày tỏ sự quan ngại rằng ở Ðông Nam Á có những quốc gia chỉ tạo ra những lượng lưu huỳnh rất nhỏ nhưng lại phải chịu nhận sự tích tụ của loại hóa chất này (rất lớn) từ những lân bang. Việt Nam và Nepal là hai “nạn nhân” điển hình, trong vùng, về tệ trạng này.
Tài liệu mà tiến sĩ Nguyễn Đức Hiệp trích dẫn (R. Arndt, G. Carmichael, J. Roorda – Seasonal source-receptor relationships in Asia, Journal of Atmospheric Environment, Vol. 32, No. 8, 1988, pp. 1937-1406) được phổ biến từ năm 1988 lận. Hơn hai mươi năm sau, ông Dương Hồng Sơn – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường thuộc Viện Khoa học Khí tượng – mới từ tốn cho công luận biết là “hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào đáng giá tổng thể ảnh hưởng của mưa axit,” dù vẫn theo lời ông: “Mưa độc có thể tàn phá hệ hô hấp của con người” (VnMedia 23/12/2008).
Mà dân Việt thì rõ ràng không cần thêm “khói lạ” của ông bạn láng giềng vĩ đại. Khói nhà vốn đã có dư rồi, theo đánh giá của GS.TS.Vũ Hoan – Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học Kỹ thuật Hà Nội:
"Hiện nay tình trạng ô nhiễm môi trường không khí Hà Nội đang ở mức báo động đỏ. Nồng độ bụi lơ lửng ở các quận nội thành đều vượt quá tiêu chuẩn cho phép 5–6 lần thậm chí có nơi trên 10 lần. Lượng khí thải độc hại như CO2, SO2, CO3, NO, CO… ngày càng gia tăng và tác động tiêu cực tới con người, môi trường."
"Vào giờ cao điểm, nồng độ bụi tính trung bình của riêng TP Hà Nội gấp 4 lần tiêu chuẩn cho phép, nồng độ khí CO cao hơn 2,5 lần, hơi xăng cao hơn 12,1 – 2000 lần tiêu chuẩn cho phép. Người dân sống quanh các điểm nóng giao thông có biểu hiện triệu chứng rõ tới sức khoẻ như kích thích các hệ cơ quan mắt, mũi, họng, da và thần kinh thực vật..."
“Hà Nội phải chịu đựng âm thanh hỗn tạp của còi xe, tiếng động cơ, tiếng ồn tại các công trường xây dựng và hàng loạt tạp âm khác làm cho môi trường không khí trở nên chật chội ngột ngạt.”
Bụi mù mịt ở đường Láng - Hòa Lạc. Ảnh: Thu Huyền
Thở không khí bụi bặm và ngột ngạt khói xe, sống bên cạnh sông hồ hôi thối, dùng nước uống không đủ tiêu chuẩn vệ sinh, tiêu thụ những loại thực phẩm độc hại ... (chắc) không phải là “độc quyền” của người dân Hà Nội. Tôi e rằng người dân Việt, ở rất nhiều thành phố khác nữa, cũng đang sống trong môi trường (bệnh hoạn) tương tự.
Hà Nội chỉ may mắn hơn những địa phương khác ở chỗ có một Cụ Rùa. Sự xuất hiện bất thường, đều đặn, của sinh vật này – trong thời gian qua – là một tín hiệu (không lành) về tình trạng môi sinh của cả cộng đồng.
Điều không may là “tín hiệu” này không được đánh giá đúng mức. Mọi nỗ lực của UBNDTP Hà Nội đều chỉ chăm chú vào “cá thể” của Cụ Rùa thôi, và cả nước (xem chừng) cũng đều đồng tình như thế cả.
E là đã đến lúc phải tỉnh dậy đi thôi, muộn lắm rồi!
Trong lòng Hà Nội
21.01.2016
Người ta thường nghĩ đến gì khi nhắc đến trong lòng Hà Nội? Hẳn là mặt Hồ Gươm màu xanh ngọc với Tháp Rùa nhỏ nhắn giữa lòng hồ, và bên dưới mặt hồ là linh vật trăm năm nằm lặng yên, chứng kiến biết bao sự kiện đổi thay của đất kinh kỳ. “Cụ” rùa – linh vật của đất Hà thành ngày 19/1/2016 đã mất. Tuy nhiên, thông tin “cụ” mất vừa được các báo đưa lên chưa đầy một giờ đồng hồ đã phải đồng loạt gỡ xuống vì nghe đâu đó việc dư luận xôn xao sẽ gây ảnh hưởng đến kỳ Đại hội XII vào ngày 20/1. Nghe quả thật ấu trĩ, nhưng ở Việt Nam thì những việc như thế kể ra vẫn thấy hợp lý vô cùng.
Mà khoan nhắc đến việc trọng đại kia, ta quay trở lại với “cụ” rùa. Dân tình thủ đô không ngớt nhắc về “cụ”, về những sự kiện lớn lao của đất nước nhiều năm gần đây khi mà “cụ” vô tình nổi lên bơi lòng vòng quanh hồ và cảm thấy buồn bã nuối tiếc khôn cùng cho sự ra đi của “cụ”. Có hẳn một bài phân tích về những lần “cụ” nổi lên và kết luận sâu sắc về khả năng giao cảm linh thiêng kỳ lạ của “cụ”. Năm 2000, vào thời khắc bắn pháo hoa đón chào năm mới cũng như đón chào một thiên niên kỷ mới, “cụ” liên tục nổi lên mặt hồ khiến nhiều người dân thủ đô phải rơi lệ. Tháng 11/2006, vào dịp Thủ đô Hà Nội đang tổ chức nhiều hoạt động đón mừng hội nghị APEC và sự kiện Việt Nam gia nhập WTO, “cụ” cũng xuất hiện trước sự chứng kiến của đông đảo người dân thủ đô và du khách quốc tế. “Cụ” càng trở nên linh thiêng hơn khi nổi lên đúng dịp đại lễ 1000 năm Thăng Long Hà Nội, và gần đây nhất là trong lễ đại tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngày 13/10/2013 khi linh cữu của ông được đưa về đất mẹ Quảng Bình.
Có lẽ không ai đặt ra nghi vấn rằng phải chăng “cụ” nổi lên đơn giản vì dân tình đang làm náo loạn mặt hồ lặng yên? Đại lễ, năm mới, phố xá trưng đèn khắp lối, pháo hoa bắn không ngớt, “cụ” nổi lên coi “tụi bây” đang làm gì mà không cho mình nghỉ, có khi lấy làm phiền lòng lắm lắm. Dù sao đó cũng chỉ là một cách nghĩ hài hước vậy thôi. Điều tôi thực sự băn khoăn, đó là chúng ta có đang thực sự coi “cụ” rùa như linh hồn của đất Hà Thành hay không? Việc “cụ” mất đang được quan tâm hết mực rồi liệu sẽ chìm nghỉm như một tin lá cải cũ kĩ ngày hôm qua? Sẽ phũ phàng như một gáo nước lạnh tạt vào mặt bất cứ người dân nào đang sống tại thủ đô rằng thực chất chẳng có một “cụ” rùa nào, đó chỉ là một loài động vật sống lâu năm chậm chạp không hơn không kém. Đảm bảo có cả ngàn người sẵn sàng miệt thị dè bỉu kẻ to gan ấy. Mới chỉ năm trước có tin đồn thất thiệt về việc “cụ” rùa mất, mà đã bị dọa khởi tố lên tòa chứ chẳng đùa. Nhưng thực sự, nếu coi rùa là một linh vật, thì tại sao việc “cụ” bao nhiêu tuổi cũng không có sách vở nghiên cứu chính thức nào kiểm chứng? Và ngay cả việc bảo đảm một môi trường sống xanh sạch đẹp cho “cụ”, chính quyền không có kế sách bảo vệ, cá nhân người dân cũng không bận tâm?
Cuối năm 2010 đầu năm 2011, “cụ” rùa đã 2 lần nổi lên, thậm chí tiến đến gần bờ, đưa chân trước bị lở loét cào cào lên thành hồ. Người dân xung quanh cũng từng thấy “cụ” nổi lên cõng trên lưng giống rùa tai đỏ - một loại động vật ăn tạp, được xếp vào 1 trong 100 loại sinh vật xâm hoại nguy hiểm nhất thế giới. Có vô số người đã ngang nhiên (hay quá hồn nhiên) thả loại rùa này xuống hồ với mục đích phóng sinh, hoặc có lẽ như một cách an ủi “cụ” rùa nhà có thêm con đàn cháu đống quay quần xung quanh cho đỡ đơn độc. Quả thật, “cháu chắt” cứ thế mà bám víu lên mai mềm mà gặm nhấm “cụ”. Ba tháng sau ngày nổi lên “kêu cứu”, “cụ” mới được đưa lên hồ chữa trị. Không rõ sau đó môi trường nước có được cải tạo hơn chăng hay “cháu chắt” nhà tai đỏ vẫn còn tự do giữa lòng hồ tiếp tục sinh đẻ thêm giống nòi để ngự trị “vùng giang sơn” của “cụ” rùa già yếu kia.
Nếu đứng từ xa mà nhìn xuống lòng Hà Nội, Hồ Gươm xanh biếc như hòn ngọc, trong vắt và đẹp đẽ. Nhưng tiến gần lại thì thật khó tin vào mắt mình. Hàng trăm thứ rác trôi nổi dọc bờ tường như hộp sữa, hộp bánh, que kem, túi nhựa… Thi thoảng có vài người lao công đi quanh hồ vớt rác. Vớt xong thì ngay lập tức đâu lại vào đấy. Mấy năm gần đây, khu vực nội thành rộ lên phong trào “countdown” đếm ngược vào dịp Tết tây. Đếm ngược xong là bờ hồ đón chào năm mới bằng cả ngàn mớ rác và hoa lá cây cỏ bị dẫm nát bươm. Không rõ mùng 1 tháng Giêng năm nay “cụ” rùa có nổi lên mà ngắm nhìn Hà Nội những ngày cuối cùng trước khi nhắm mắt hay chăng?
Cái hồn của thủ đô, không phải chỉ riêng “cụ” rùa đang bơi lội tung tăng dưới mặt hồ giữa lòng Hà Nội. Mà đó còn là “Gánh hành phở nóng trước chợ Đông Xuân… Rồi hàng xôi, hàng bánh cuốn nóng, hàng bánh tây chả…”, là “Hàng Mứt, Hàng Đường, Hàng Muối trắng tinh”, là “những phố cũ, hẹp và khuất khúc, với những nhà thò ra thụt vào, những mái tường đi xuống từng bậc như cầu thang, những cửa sổ gác nhỏ bé và kín đáo…” và, còn là cái hồn nằm bên trong mỗi người dân đang ngày ngày đi qua bờ hồ liễu rủ rêu xanh, cái hồn nhẹ nhàng thanh thoát không xô bồ sân si, mang tình yêu vùng đất cổ như yêu chính bản thân mình, là biết nghĩ và biết giữ cho sạch cho đẹp như gìn giữ cho chính tâm hồn mình, giản dị và thanh khiết. “Cụ” rùa mất đi, Hà Nội mất đi một phần những gì tốt đẹp cuối cùng còn ở lại giữa đất kinh kỳ ngàn năm, mà ngay ngày sau đó, người ta cũng nhanh chóng bỏ mặc và lãng quên.
* Blog 'Trong lòng Hà Nội' của Hoàng Giang là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
TIN TỨC VÀ HÌNH ẢNH VIỆT NAM
Chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ
Ngọc Lan, thông tín viên RFA
2016-01-21
2016-01-21
Nghe hoặc Tải xuống
Một gian hàng bán hoa lan ở khu Phước Lộc Thọ, Little Saigon
Photo by Ngoc Lan
Chợ hoa Phước Lộc Thọ mở ngay phía trước khu thương mại Phước Lộc Thọ, trung tâm Little Saigon, vừa khai trương cuối tuần qua, như một lời báo hiệu ngày Tết Nguyên Đán đang về rất cận trên xứ người.
Nét Xuân độc đáo của Little Saigon
Ngày còn ở Sài Gòn, khái niệm chợ hoa chợ Tết dường như được phân định khá rõ ràng. Nghe rủ “đi chợ hoa” là có thể hình dung ra đến đó chỉ có hoa là hoa, bao nhiêu hoa đẹp nhất, tươi nhất người ta đều để dành mang đến chợ hoa mà thi thố, mà trưng bày, mà mua bán. Lúc nghe kêu “đi chợ Tết” thì trong đầu ắt hiện lên hình ảnh của vô vàn các loại mứt được gói bằng những lớp giấy kính trong đủ màu sặc sỡ, của hàng chồng bánh trái, từ bánh chưng bánh tét, đến bánh tổ, bánh dày, bánh in, bánh gói, rồi nhiều loại trái cây – dưa hấu, mãng cầu, xoài cát, dừa tươi, đu đủ, rồi rau củ, thịt thà, giò lụa và những gian hàng đồ mã...
Sang đến Mỹ, trong khi Tết chỉ còn trong tâm tưởng của nhiều người ở các tiểu bang hiếm hoi người Việt, thì ngay tại Little Saigon, không khí Tết lại tưng bừng, nhộn nhịp chẳng kém quê nhà, chỉ khác là nghe rủ đi “chợ hoa Phước Lộc Thọ” hay “chợ Tết Phước Lộc Thọ” thì nó cùng một nghĩa như nhau.
Kể từ khi ra đời, chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ gần như trở thành nơi không thể không dừng chân của người Việt xa xứ ở miền Nam California khi cái lành lạnh của mùa Tết tràn về.
Đến Phước Lộc Thọ vào dịp này, loại hoa người ta bắt gặp nhiều nhất không phải là đào hồng, đào phai, đào Nhật hay mai Mỹ, mai vàng biểu tượng cho ngày Tết, mà hoa lan bao trùm tất cả.
Thật khó có thể kể được có bao nhiêu loại lan được trưng bày và mua bán nơi đây, bởi ngay cả chủ nhân từng gian hàng cũng không thể nói hết được các loại lan mình có. Họ chỉ có thể vắn tắt, là “gian hàng này có lan rừng, lan hồ điệp, lan Úc, lan Nhật, lan hài, lan vũ nữ, cát lan, phong lan, địa lan...” Mỗi loại lan như vậy lại có thêm vô số màu trắng, tím, vàng, xanh, hồng, đỏ,... Lan còn là sự pha trộn của nhiều màu, theo nhiều kiểu cách ngẫu hứng mà thiên nhiên “nghĩ” ra, để làm sao cho nó lúc nào cũng xứng đáng với danh xưng “Nữ hoàng” của muôn hoa.
Chị Tuyết Nguyễn, chủ gian hàng Tuyết’s Orchids đã góp mặt suốt 13 năm qua nơi chợ hoa Phước Lộc Thọ, cho biết:
“Tuyết là người đã từng yêu lan, chơi lan nên Tuyết rất là quý lan nên Tuyết đi tìm tất cả những loại lan lạ từ khắp các nơi nên khi họ đến gian hàng tuyết thì họ rất là thích vì nó có đầy các giống hoa lạ và hiếm quý. Tuyết có những cây hoa lan rẻ nhất là $10, chưng được 3 đến 4 tháng, còn những chậu mắc nhất là $2000- $3,000 là những chậu nhập từ nước ngoài vô, như của Úc, hoặc của Châu Phi. Giá người ta mua nhiều nhất là hồ điệp từ $10 đến $15, $25, rồi những chậu lan đất từ $35-$40.”
Ngoài lan, dĩ nhiên chợ hoa Phước Lộc Thọ còn có thêm mai, nhiều nhất không phải mai Việt 5 cánh mà là mai Mỹ. Có những cành đào nụ trắng nụ hồng. Có thủy tiên trắng nhụy vàng nhụy tím. Có cúc đại đóa vàng tươi. Có tắc ngọt trĩu quả. Có xương rồng. Có bonsai.
Cảnh mua bán ở chợ hoa Phước Lộc Thọ. Photo by Ngoc Lan
Chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ còn có những gian hàng bánh mứt. Này là mứt bí, mứt dừa, mứt xoài, mứt me, mứt tắc. Này là mứt hạt sen, mứt gừng dẻo, mứt mãng cầu, mứt củ năng, mứt chùm ruột. Rồi thèo lèo, “mứt chuột”.
Đi chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ cũng có thể mua luôn bánh chưng bánh tét, dưa món, củ kiệu, dưa hành. Cả mít tươi, dưa hấu, nhãn Thái, mãng cầu, thanh long, sa bô chê, chuối sứ, xoài ngâm cũng có mặt nơi đây để thỏa mãn khẩu vị của những người con xa xứ.
Đi chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ mua được luôn cả phong bao lì xì, chuỗi hạt may mắn, phong liễn treo nhà. Cả những “ống heo” đủ hình đủ màu. Và pháo - món “ăn chơi” mà giờ chỉ còn là ký ức với người trong nước.
Nhưng hơn hết, người từ nhiều nơi tìm đến chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ chỉ cốt để tìm, để nghe cho bằng được “cái chất quê hương.”
Bà Lê Ngô ở Westminster có mặt ở chợ hoa Phước Lộc Thọ ngay ngày khai trường hôm Thứ Sáu, 15 Tháng Giêng, dù tay xách khệ nệ những giỏ hoa vừa mua, vẫn vui vẻ cho biết:
“Năm nào cũng đi chợ Tết cũng mua những gì lạ lạ. Thường thì mua hoa lan. Tôi đi chợ Tết ở đây cũng 20 năm rồi, tôi ở đây 20 năm, mùa nào tôi cũng đi hết. Đi đây là nhất thế thới giới rồi chứ ở các tiểu khác làm gì có, chỉ có ở đây thôi. Vợ chồng tôi già cũng về đây ở, không ham đi đâu nữa cả. Vừa ấm áp vừa vui vẻ. Người Việt đi đâu cũng lời chào cao hơn mâm cổ, đi thấy người ta chào là vui lắm.
Tôi sẽ còn quay lại nữa chứ! Đi mua cái này chưng trong nhà chơi thôi chứ còn mua bông kia mới là chính, mua tặng cho xui gia, tặng cho bạn bè, rồi bánh mứt nữa, nhiều thứ lắm. Tết là tốn tiền lắm!”
Anh Hùng Nguyễn, cũng một cư dân ở thành phố Westminster, trong gương mặt rạng rỡ đến với chợ hoa Phước Lộc Thọ, không giấu được niềm vui hồn nhiên:
“Tết lúc nào mà không vui nên đi chợ Tết rất là vui. Lúc ở Việt Nam còn nhỏ quá không nhớ không khí Tết như thế nào. Năm nào mở chợ Tết cũng đi hết. Vô đây cái gì cũng thích mua hết. Hàng nào cũng thích mua hết để ủng hộ mọi người ở đây.”
Chợ hoa chợ Tết Phước Lộc Thọ về đêm còn thu hút khách dừng chân bởi một sân khấu ngoài trời được dựng lên, có ban nhạc hẳn hoi và ca sĩ bất đắc dĩ không ai khác hơn chính là những người bán hàng, những khách đi chợ hoa, nghe tiếng nhạc rộn ràng cũng ghi danh lên hát một bài gợi nhớ Xuân xưa hay về một tình yêu đã xa
Đi chợ hoa Tết Phước Lộc Thọ, đôi khi nhiều người ra về chẳng có một chậu hoa hay hộp mứt nào trên tay, mà nghe ra nằng nặng một nỗi hoài hương, là vậy.
Vui buồn khi Tết đến với người Việt tại Pháp
Nghe hoặc Tải xuống
Gia đình chị Kim Anh ngày Tết cổ truyền.
Hình do chị Kim Anh gửi RFA
Hình do chị Kim Anh gửi RFA Khác với không khí tết ấm áp nơi quê nhà, ngày Tết Nguyên Đán tại Âu châu bắt đầu bằng những cơn gió rét và những bông tuyết phủ. Giữa cái lạnh mùa đông, người Việt tại Pháp chuẩn bị Tết ra sao?
Mỗi năm, khi cái lạnh của những ngày mùa đông thật sự đến, cũng là lúc mà người Việt tại Pháp râm ran đón Tết. Mọi sự chuẩn bị cho ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam được diễn ra bình lặng giữa cuộc sống đời thường. Người lớn không có cái tất bật của những ngày cuối năm, trẻ con cũng không có cái nôn nao chờ khoe áo mới. Tuy nhiên, không vì thế mà nó mất hẳn cái trang nghiêm cần phải có cho không khí Tết. Dù ở Pháp đã hơn 30 năm, gia đình anh Tài vẫn giữ đúng phong tục ông bà, dù là ông Táo bếp điện hay ông Táo bếp ga cũng được gia đình anh tiễn về Trời với những nghi lễ cần thiết. Anh Tài nói :
Thường thường trước Tết 2 tuần thì gia đình chuẩn bị đưa ông Táo, có nghĩa là 23 tháng Chạp. Theo phong tục cổ truyền thì mình cúng bánh kẹo để đưa ông Táo, sau đó thì dọn dẹp bàn thờ, nhà cửa cho nó tươm tất, mua bông mua hoa để trên bàn thờ. Sau khi cúng giao thừa xong thì chính cá nhân tôi đi ra ngoài theo hướng mà mình lựa chọn, sau đó thì tôi cũng hái vài cái lộc, sau đó thì đốt nhang lạy Phật. Chính mình, mình xông nhà của mình.
Và với một người chỉ mới ở Pháp có hai năm, thì ông Táo lại càng không thể bị bỏ quên. Dù không xe, không mũ, ông Táo vẫn được chị Quý trang trọng gửi về chầu Ngọc Hoàng Thượng Đế. Chị Quý cười nói:
Bọn em lên lịch ngày 23, ông Công, ông Táo em cũng thắp hương như bình thường thì mình làm một mâm cơm như bên Việt Nam. Ở bên này thì nó không có cái mũ, đồ cúng ông Công, ông Táo giống như bên Việt Nam…..(cười).
23 ông Táo về trời rồi, nhà cửa lại được dọn dẹp sách sẽ để chuẩn bị đón Ngài trở lại và cũng để bắt đầu cho một năm mới, với những hy vọng mới. Tuy không có cây nêu chơi vơi trước ngõ, không có tràng pháo đỏ đong đưa trong gió, nhưng mâm ngũ quả là điều không thể thiếu trên bàn thờ Việt Nam ngày Xuân, dù là Xuân trong cái lạnh mùa Đông xứ người, anh Tài nói:
Ở trong nhà thì vấn đề đó tôi rất là tôn trọng, trên bàn thờ vẫn được bày biện giống như ở bên nhà của mình : cầu (mãng cầu) vừa (trái dừa) đủ ( đu đủ) xài (trái xoài). Trong nhà thì trang trí những nhánh hoa như bông mai, hoặc những cây có trái để cho có không khí của mùa Xuân mặc dù bên Pháp này không phải là mùa Xuân giống như ở bên nhà, bên Việt Nam nhưng mà tôi cũng ráng thay đổi thời tiết mùa đông ở bên đây thành mùa Xuân trong phạm vi gia đình của chúng tôi.
Mâm ngũ quả của gia đình chị Vĩnh thì được Âu hóa bằng những thứ trái cây địa phương khác:
Tuy tôi không ở nhà 3 ngày Tết nhưng tôi cũng kiếm mua hoa cúc về chưng, đĩa ngũ quả ở Việt Nam thì vú sửa, thơm, mảng cầu, ở đây thì pomme (táo) nho cũng đầy đủ nhưng khi mình ra chợ Tàu thì cũng có nhiều trái cây của Trung Quốc, thấy nó quá tốt nên mình sợ mình không dám mua.
Dù ngày Tết chỉ là một ngày thường trong năm ở Pháp, chị Kim Anh vẫn sắm sửa quần áo mới cho các con:
Trang trí nhà cửa, đó là điều đương nhiên ạ, rồi sắm sửa quần áo mới cho trẻ con, đó gần như là một phong tục tập quán của gia đình nhà em rồi.
Bao lì xì đầu năm cũng là một phong tục không thể thiếu. Ngoài màu đỏ thắm ngộ nghĩnh xa lạ với đứa trẻ Việt Nam được sinh ra Âu châu, những tờ giấy bạc được ủi thẳng thớm cũng đem lại niềm vui không nhỏ cho các trẻ con. Chị Vĩnh nói :
Thứ bẩy, chúa nhật các con về thì tôi cũng tổ chức một chút chút cho mấy đứa cháu. Thì cũng mua bao lì xì rồi tập cho nó biết như thế nào là Tết Việt Nam để cho nó hiểu cái thuần túy của người Việt Nam.
Nhưng, không chỉ riêng trẻ nhỏ được lì xì, có gia đình, người lớn cũng được hưởng « ké » niềm vui này. Chị Quý cho biết :
Riêng từ ngày mùng một chồng em đi làm xong cũng đến chúc Tết cô chú gọi là lì xì đầu năm.
Ở hải ngoại, những đứa con lớn lên là những con chim trưởng thành rời tổ ấm. Cái phong tục tràn đầy niềm vui này có muốn, cũng không còn giữ được, như anh Tài chia sẻ :
Cái phong tục lì xì thì thực ra tôi cũng rất là muốn nhưng đối với gia đình chúng tôi thì thực ra vấn đề đó hơi khó khăn vì các con ở xa, vì công an việc làm của nó, nó cũng không về được.
Tại Việt Nam mới tháng 1 là người ta đã râm ran bàn về những trái dưa đỏ thắm hay những cành mai nhiều nụ. Riêng tại Pháp, cái Tết đến khá âm thầm trong mỗi gia đình, khi các siêu thị Á châu tràn ngập các hộp bánh mứt sặc sỡ, bung xung các cây thần tài xanh mướt thì trong nhà mọi người vẫn chưa nghĩ đến chuyện lau lá dong gói bánh. Chị Kim Anh cho biết gia đình chị chỉ bắt đầu gói bánh trước Tết khoảng 2 tuần:
Cho đến bây giờ thì mới là bắt đầu vào tháng Tết thôi mà em cũng đã dành thời gian để chuẩn bị mốt số thức ăn ví dụ như là mứt, cuối tuần bọn em sẽ mua lá chuối, lá dong về gói bánh chưng ạ.
Những món ăn chị Quý tự làm ngày Tết. Hình do chị Quý gửi RFA
Bây giờ thì bọn em chuẩn bị nguyên liệu thôi. Bánh chưng thì gần như hôm ấy em mới luộc. Em chỉ có chuẩn bị các nguyên liệu để làm chả quế. Ngó sen thì bọn em phải mua, em đặt một số ở bên Việt Nam gửi sang cho em, lá dong cũng gửi từ Việt Nam sang.
Nhưng trễ không có nghĩ là thiếu. Chị Kim Anh cho biết năm nào chị cũng nấu đầy đủ những món ăn ngày Tết theo phong tục miền Bắc, nghĩa là :
Cái mứt là phụ thôi, còn cái chính thức là tất cả những món ăn truyền thống nhất của Việt Nam dành cho những ngày Tết, ví dụ như bánh chưng là không thể thiếu được. Cái văn hóa Văn Lang ngày xưa bánh chưng tượng trưng cho sự ấm no, no đủ thì nhất định là em phải có bánh chưng. Em cũng sẽ làm xối gấc là món xôi mang đến may mắn. Màu đỏ của món xôi đem đến may mắn cho cả năm cũng không bao giờ thiếu được, thịt đông, củ kiệu..…là những món ăn truyền thống em đều có làm hết.
Nếu Tết ở Việt Nam, ngoài đường tràn ngập người đi lễ Chùa thì ở Pháp, cái Tết chỉ là một ngày như mọi ngày. Chị Kim Anh so sánh:
Bên này nếu mình đi ra đường thì cũng chẳng ai biết ngày đấy là ngày gì, trẻ con bên này vẫn phải đi học, người lớn vẫn phải đi làm, cho nên không khí đã cho mình thấy sự khác biệt hẳn.
Hoặc nó diễn ra nhỏ bé, thân mật trong một vài gia đình. Chị Quý nói :
Tết năm này thì ngoài cúng Tất niên ở nhà thì bọn em có mấy chị em rủ nhau tổ chức Tết Việt bởi vì có một số anh chị em có chồng người nước ngoài, bọn em có khoảng 5 gia đfinh tập trung ở một ngôi nhà rộng nhất của một người bạn. Cũng đầy đủ tất cả các món : có giò, có nem, có bánh chưng, canh măng, giò thủ cũng như là nem chua, y như ở Việt Nam mình.
Năm nay, Pháp trải qua hai cuộc khủng bố đẫm máu, hẳn nhiên nó cũng ghi lại dấu ấn trong tâm tưởng mọi người và không ít thì nhiều cũng ảnh hưởng đến cuộc sống, chị Kim Anh chia sẻ :
Nước Pháp là nước đã đem đến cho mình một cuộc sống rất là tốt đẹp. Đã sống ở Pháp, đã yêu nước Pháp, đã gắn bó với nước Pháp thì cũng coi như đây là đất nước thứ hai. Và khi đất nước Pháp đã bị đau thương như thế thì thực sự mình thấy rất là bị tổn thương. Đối với em thì cái Tết năm nay về truyền thống Việt Nam thì em vẫn tổ chức, nhưng mà để háo hức, tụ tập bạn bè vui vẻ thì em nghĩ là không.
Bên cạnh đó là nỗi lo sợ, hoài nghi, anh Tài cho biết :
Sau cuộc khủng bố vừa qua thì cũng ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày của chúng tôi rất là nhiều, chúng tôi cũng giới hạn vấn đề đi lại ở những nơi đông người. Chúng tôi không đi đến những khu chợ quá đông người. Không được đi chùa hoặc chợ một cách dễ dàng vì lý do đó gia đình cũng giới hạn khoảng 1-2 tuần nữa mới đi sắm Tết cho năm nay.
Tuy nhiên, với chị Quý, cái Tết Việt Nam chỉ diễn ra trong gia đình, nên ảnh hưởng của các cuộc khủng bố vừa qua hầu như không nhận thấy, chị nói :
Hầu như Tết năm nào ngày 30 và mùng một Tết đều có múa lân, rất là đông người. Năm nay em không biết lượng người ra đường có hạn chế hay không, cái đó thì em không biết, nhưng với em thì em thấy nó chẳng ảnh hưởng là vì mấy anh chị em tập trung ở nhà. Tết là cho gia đình, mình không có đi ra bên ngoài giống như Tết của Tây.
Và, nếu ở Việt Nam, Tết là dịp để mọi người tụ họp về gia đình như những con chim tìm về tổ ấm thì ở Tây phương, cái Tết đôi khi diễn ra âm thầm, lạnh lẽo và cô độc như cuộc sống tại đây. Hai chữ « Xuân về » không hẳn mang lại niềm vui mà còn nhắc nhở đến sự cô đơn của tuổi già, nhắc đến những hoài niệm về quá khứ, chị Vĩnh ngậm ngùi :
Mỗi năm tôi vẫn làm những mà các con nó lớn hết, nó ra ngoài nó sống, mà Tết thì rơi vào những ngày không có ngày nghĩ nên Tết chỉ là họp những bạn già rồii đi đến một nơi nào đó để chơi thôi. Sợ nhất, sợ nhất là những ngày Tết, đặc biệt là gia đình tôi là gia đình Cha Mẹ anh em đông nên ở đây rất là cô đơn, rất là buồn, mình sống quá buồn đi, cho nên mình phải đi tìm những bạn già mình đi chỗ khác mình chơi….(sụt sùi)…
Tết này chưa chắc em về được
Em gửi về đây một tấm lòng
Chắc chị đời nào quên nhắc nhở:
- Xa nhà, rượu uống có say không?
Em gửi về đây một tấm lòng
Chắc chị đời nào quên nhắc nhở:
- Xa nhà, rượu uống có say không?
( Trích từ bài thơ « Xuân tha hương » của thi sĩ Nguyễn Bính)
Người Việt tị nạn ở Thái ăn Tết ra sao?
Hoàng Dung, thông tín viên RFA
2016-01-21
2016-01-21
Người Việt tị nạn ở Thái ăn Tết ra sao?
Một gian hàng chợ Tết Việt ở Đông bắc Thái Lan, ảnh minh họa chụp trước đây.
File photo
Hiện nay, ở Thái Lan có gần 1.000 người Việt tị nạn cộng sản, họ là những người không thể trở về quê hương, vậy họ đón tết cổ truyền của dân tộc như thế nào?
Đón tết quê hương trên đất Thái Lan
Những người Việt hiện đang tị nạn tại Thái Lan họ là những người không thể trở về quê hương vì họ bị chính quyền cộng sản Việt Nam gây khó dễ bằng cách này hay cách khác, có người thì vì niềm tin tôn giáo, có người thì vì hoạt động chính trị… cũng vì lý do đó mà họ buộc phải rời bỏ quê hương để mong tìm cho mình một nơi an toàn để sống mà không bị chính quyền cộng sản Việt Nam làm khó dễ.Tuy họ bị chính quyền cộng sản Việt Nam gây khó dễ buộc họ phải bỏ nước ra đi, nhưng trái tim họ vẫn luôn hướng về quê hương là nơi quê cha đất tổ, nơi cội nguồn của họ, nơi đó vẫn đang còn những người thân và bạn bè của họ sinh sống.
Đây với cái Tết thứ 3 mà tôi phải đón chịu ở nơi xứ người, cái tết làm tôi cảm giác thấy cô đơn, lạc lõng, khi chỉ tôi ngồi trong phòng một mình, tôi ước mong và thèm được sum họp với gia đình, người thân, bạn bè.
-Anh Trịnh Nguyễn
Cũng vì lý do đó mà ngày tết cổ truyền của quê hương dân tộc họ không bao giờ quên, đó là phong tục tập quán là nếp sống văn hóa đã khắc ghi trong tâm trí họ.
Anh Trịnh Nguyễn một người bị truy nã vì tội tuyên truyền chống phá nhà nước theo điều 88 bộ luật hình sự Việt Nam, anh bị kết tội vì tham gia rải truyền đơn tẩy chay cuộc bầu cử năm 2011 tại Nghệ An, hiện anh đã trải qua 3 cái tết trên đất Thái Lan anh chia sẻ, anh rất buồn khi phải ăn tết ở xa, nhất là trong đêm giao thừa, nhưng vì lý tưởng đã chọn nên anh chấp nhận, anh cũng cho biết là một người Việt Nam mang trong mình da vàng máu đỏ, nên dù ở xa nhưng anh vẫn luôn hướng về quê hương nhất là trong những ngày tết của dân tộc, vì vậy nên dù ở Thái Lan anh cùng với một số bạn bè cùng tổ chức 1 cái tết nhỏ để nhớ về quê hương.
Anh Nguyễn tiếp lời:
“Đây với cái Tết thứ 3 mà tôi phải đón chịu ở nơi xứ người, cái tết làm tôi cảm giác thấy cô đơn, lạc lõng, khi chỉ tôi ngồi trong phòng một mình, tôi ước mong và thèm được sum họp với gia đình, người thân, bạn bè. Cái cảm mà tôi thấy buồn nhất là khi mỗi đêm giao thừa lại đến.”
Anh Mười một người đến từ Tây Nguyên, anh đã tị nạn ở Thái Lan từ năm 2008 và từng đó năm anh chưa biết thế nào là tết, anh chỉ nghe nói thôi, vì theo anh tết là phải có mứt, bánh chưng… nhưng anh chẳng có gì cả, và trong những năm đó anh chưa từng tổ chức tết, nhưng đến ngày mùng 1, 2, 3 tết anh đều xin nghỉ làm để ở nhà. Tuy nhiên, năm nay gặp mặt được một số anh em nên anh sẽ tổ chức một cái tết nhỏ, thật ấm cúng, thật ý nghĩa để chung vui với quê hương:
“Từ ngày anh rời khỏi Việt Nam rồi anh qua Thái chỉ nghe là ngày tết ở Việt Nam mình thôi, còn tổ chức không chỉ dành hết thời gian mà ví dụ: từ ngày mồng 1 đến ngày mồng 3 mình chỉ làm rồi ở nhà mình mua cái gì mình ăn tết, nhưng mà không có bánh tét, không có mứt chỉ làm đại khái nhớ tết của quê hương mình thôi. Làm một cái tết nho nhỏ như mua mứt, bánh trái gì tổ chức ngồi để mà nhớ ngày lễ thôi.”
Một gian hàng bán trái cây tại chợ Tết Việt ở Đông bắc Thái Lan, ảnh minh họa chụp trước đây. File photo.
Ngoài những người Việt tị nạn sống rải rác trên đất Thái Lan thì ở đây có một cộng đoàn của những người Hmong theo đạo Tin Lành, họ sống gần với nhau để có thể thực hành niềm tin tôn giáo và có thể giúp đỡ nhau, như vậy thì mỗi dịp tết đến xuân về họ cũng luôn tập trung lại với nhau để cùng chia sẻ niềm vui trong những ngày tết. Những người Hmong khi đi tị nạn họ thường đưa cả gia đình theo, có nhiều em bé sinh ra ở Thái Lan, nên mỗi dịp tết họ vẫn luôn có những món quà để tặng cho con cháu mình trong ngày tết, điều này giúp cho con cháu của họ biết được truyền thống và cội nguồn của dân tộc mình. Hiện nay cộng đồng Hmong theo đạo Tin Lành này có 130 nhân khẩu.
Một thầy truyền đạo người Hmong đến từ Cao Bằng xin được giấu tên chia sẻ với chúng tôi, cuộc sống của những người Hmong sống ở đây khá khó khăn nên họ không tự tổ chức tết cho mình được và họ luôn trông mong vào sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế để có thể tổ chức một cái tết nho nhỏ:
“Chúng tôi đang sống lưu vong nhưng mà đó là một cái năm, đó là truyền thống của người Sắc Dân chúng tôi. Như ở trong nước thì tất cả mọi dân đều có một truyền thống nhưng mà truyền thống nói riêng của người Sắc dân thiểu số H'mông chúng tôi thì ngày nào bất cứ chúng tôi sống ở đâu không có cái chi ăn, không có cái gì để mừng tết nhưng chúng tôi vẫn có tổ chức cầu nguyện Chúa để nhận năm mới và cầu nguyện Thượng Đế ban phước cho mọi người để cho có sự bình an năm mới. Còn chúng tôi đang sống bất hợp pháp thế này thì chúng tôi cũng không làm lớn mà làm nhỏ thôi.”
Ước mơ cho quê hương khi sang năm mới
Là những người con phải sống xa quê hương vì chế độ cộng sản, nhưng họ luôn hướng về quê hương và luôn mong cho quê hương luôn được phát triển giàu mạnh, người dân có được tự do dân chủ, có tự do tôn giáo, được tự do ngôn luận…Cầu mong sao quê hương đổi mới, mình ước mong từ đó lâu lắm rồi nhưng điều đó phụ thuộc vào thời gian thôi để nhân dân mình được tự do, được hạnh phúc, ấm no.
-Anh Mười
Anh Mười luôn ước mong cho quê hương được đổi mới để người dân được sống tự do, ấm no và hạnh phúc:
“Cầu mong sao quê hương đổi mới, mình ước mong từ đó lâu lắm rồi nhưng điều đó phụ thuộc vào thời gian thôi để nhân dân mình được tự do, được hạnh phúc, ấm no.”
Anh Trịnh Nguyễn cũng có mong ước cho quê hương và có lời chúc tết đền mọi người:
“Tôi mong sao cho đất nước Việt Nam thay đổi và phát triển, các quyền căn bản của người dân được thực thi, nhất là quyền tự do ngôn luận, để không còn có người phải rời bỏ quê hương nữa. Chúc những người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước đón tết vui vẻ và tôi cũng cầu mong cho mọi người trên thế giới được được sức khỏe, và bình an.”
Ngoài những điều mong ước cho quê hương thì thầy truyền đạo người Hmong còn mong muốn những người Hmong đang sinh sống trên đất Việt Nam hiểu biết thêm về pháp luật và nhân quyền quốc tế để tự bảo vệ mình và có thể báo cáo cho quốc tế về tình trạng vi phạm tự do tôn giáo của họ:
“Sang năm mới tôi hi vọng vì bây giờ càng ngày thì người H'mông ở trong nước, người theo tôn giáo hay không càng ngày thì họ càng giao tiếp chung với các ngoại giao, các tổ chức như xã hội dân chủ trong nước càng ngày họ càng hiểu rõ về vấn đề nhân quyền. Tôi hi vọng nếu có nhiều người đứng ra đấu tranh về nhân quyền thì hi vọng sau này tương lai ở trong nước của người H'mông sẽ được thay đổi.”
Anh Trịnh Nguyễn cũng chia sẻ với chúng tôi, mặc dù pháp luật Việt Nam có quy định về tự do ngôn luận và đã ký công ước về nhân quyền quốc tế về tự do tôn giáo, nhưng chính quyền cộng sản Việt Nam đã không tôn trọng pháp luật cũng như công ước mình đã ký, nên chính quyền cộng sản Việt Nam vẫn luôn bắt bớ những người bất đồng chính kiến và đe dọa đến tự do tôn giáo của người Việt Nam, điều đó dẫn đến nhiều người Việt Nam phải bỏ quê hương sang Thái Lan để đi tị nạn.
Rượu bia ngày Tết
Nhóm phóng viên tường trình từ VN
2016-01-08
2016-01-08
Rượu bia ngày Tết
Giới trẻ uống bia tại một quán nhậu ngoài trời ở thành phố Hồ Chí Minh tháng 12/2013.
AFP photo
Hầu hết từ Bắc chí Nam, từ miền xuôi đến miền ngược, đâu đâu cũng bốc mùi rượu bia và inh ỏi tiếng hát lè nhè mỗi khi lễ lạc, Tết nhứt. Chuyện này trở thành một biểu trưng văn hóa Việt Nam.
Bia rượu và tinh thần yêu nước
Một cán bộ lão thành người Đà Nẵng, từng có thâm niên công tác hơn mười năm tại Hà Nội, chia sẻ: “Hồi xưa có rượu gạo, rượu mía, rượu nếp than, nói chung là rượu thông thường. Hồi đó ăn qua qua loa mấy miếng cóc ổi vậy chứ có gì đâu mà ăn, cứ như vậy mà uống. Bây giờ thì nhậu cao cấp rồi, nó uống gấp bảy, tám lần ngày xưa. Rượu gạo thì dân hạ lưu người ta uống thôi chứ dân có tiền thì uống rượu ngoại, trung lưu thì uống bia, rượu Volka. Nói chung bây giờ người ta ăn nhậu cao cấp lắm rồi…!”.
Theo ông này, trong suốt bốn mươi năm kể từ năm 1975, Việt Nam có thể thiếu lương thực, thiếu tự do, thiếu công bằng văn minh nhưng không bao giờ thiếu rượu bia. Bởi rượu bia là một kích thích tố nằm trong chiến lược bảo vệ đảng và giữ sự bình an cho đất nước.
Giải thích thêm cái điều gọi là bảo vệ đảng và giữ sự bình an cho đất nước, vị cán bộ lão thành này nói rằng tuy rượu bia khiến người ta trở nên mất tính người nhưng cũng chính rượu bia giúp cho người ta không bao giờ mất tính đảng. Bởi chỉ có đảng, nhà nước mới đảm bảo đời sống luôn có rượu bia và luôn có những cơn say thấy trời đất một màu rạng rỡ, tươi xanh.
Giải thích thêm, vị này nói rằng trong thời kinh tế tập trung bao cấp, mặc dù thiếu lương thực trầm trọng nhưng người ta vẫn cứ nấu rượu mía, rượu sắn, rượu ngô và số lượng không hạn chế. Đồng hành với rượu sắn, rượu ngô, rượu bắp có các chương trình văn nghệ quần chúng, hát cho dân tôi nghe. Mặc dù đói khổ, thiếu mọi thứ nhưng không bao giờ thiếu tiếng hát cổ động cũng như không bao giờ thiếu rượu.
Đến thời kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, hàng loạt các nhãn hiệu rượu bia xuất hiện và ban đầu, rượu bia là thứ hàng hóa đánh thuế rất thấp, mãi đến khi có quá nhiều công ty rượu bia cạnh tranh và hầu như men rượu đã ngấm vào tận chân tơ kẻ tóc của các thế hệ Việt Nam, lúc này mặc dù rượu bia bị đánh thuế tương đối cao nhưng các dịch vụ hớt tóc ôm, massage, karaoke mọc ra đầy rẫy và rượu bia, tiếng hát vẫn cứ bay bổng, làm cho người ta đam mê đeo duổi nhưng trận say và những cơn đắm mình trong dục vọng… Có nhiều thanh niên khi nói chuyện, chỉ cần hỏi về tình hình đất nước thì người ta sẵn sàng trả lời rằng không có thời gian để ăn nhậu thì lấy đâu thời gian để mà quan tâm chuyện khác.
Ghê gớm hơn, có nhiều thanh niên trẻ nhưng khi hỏi về nạn xâm lăng của Trung Quốc, nói chuyện về đường lưỡi bò và những người Trung Quốc xuất hiện khắp nơi trên đất Đà Nẵng thì anh ta ù ù cạc cạc trả lời: “Trung Quốc à, quán nhậu đó ở đâu? Lưỡi bò trộn hay lưỡi bò luộc, bao nhiêu một dĩa…”. Vị này cho rằng cách hỏi như vậy, cho dù cố tình hay vô ý cũng đều cho thấy một điều duy nhất là phần đông các thế hệ Việt Nam bị chìm vào bia rượu và gái gú, hầu như họ không quan tâm đến ngay cả tương lai bản thân họ. Vì không quan tâm đến bản thân nên người ta cũng không quan tâm gì chuyện đất nước, dân tộc.
Một bàn ăn nhậu. RFA photo
Vị này nói rằng ông phải nói dài dòng về rượu bia và thế hệ trẻ như vậy để thấy rằng hầu như rượu bia đã làm tràn ngập tâm hồn nhiều thế hệ, làm cho người ta trở nên ngu đần và chỉ biết ăn, uống, phè phỡn. Chỉ trong dịp lễ Tết dương lịch 2016 này, có nhiều nhóm thanh niên, phụ nữ, lão thành tụ tập nhậu nhẹt. Đương nhiên chi phí này một phần do chính quyền địa phương hỗ trợ gọi là xây dựng phong trào và một phần khác do họ tự đóng góp.
Vị cán bộ hưu trí này tỏ ra thất vọng khi nói về thực trạng xã hội đầy rẫy rượu bia, sự vong thân và tính máu lạnh, quay lưng với dân tộc, quốc gia. Ông nói rằng trước đây, mỗi khi xuân về Tết đến, người ta nhấp một ngụm rượu trên môi để cảm nhận hơi ấm và hương vị của một năm mới, một mùa xuân. Còn hiện tại, những dịp năm hết Tết đến, cảm giác lẻ loi, bất lực và mất hết niềm tin vào xã hội ngày càng hiện rõ.
Người Trung Quốc đã thắng
Một vị khác tên Đồng, sống ở quận Cầu Giấy, Hà Nội, chia sẻ thêm: “Thế bây giờ báo đài nó đăng đầy rẫy ra đấy. Nói chung là Trung Quốc đầy đường. Hôm qua tôi đọc báo thấy ở Khánh Hòa mỗi ngày có chín chuyến bay chở Trung Quốc sang. Còn thanh niên mình thì làm gì nào? Uống rượu, chơi gái, đua xe, đánh hội đồng… Đến bao giờ mà tụi Trung Quốc nó sang nó ngồi trên bàn ông bà của người Việt thì lúc đó không biết tụi thanh niên làm gì nữa?!”.
Theo ông Đồng, có thể nói rằng hiện tại, người Trung Quốc đã thắng trong mưu đồ xâm lược của họ bởi sự tiếp tay của nhà nước. Ông Đồng nói rằng một quốc gia có thể bị thua về kinh tế, thất bại về chiến thuật trong chiến tranh nhưng người ta còn dũng khí, còn tinh thần yêu nước nghĩa là con hy vọng. Đằng này, suốt mấy chục năm nay, dựa vào sự mở của của nhà nước Việt Nam, hầu hết men rượu và độc dược của Trung Quốc đã dồn vào Việt Nam, nhanh chóng biến đa số nhân dân Việt Nam thành những thực thể bạc nhược, yếu đuối và thiếu vắng tinh thần yêu nước cũng như nỗi trăn trở về cộng đồng, dân tộc.
Và một khi đa phần nhân dân yếu đuối, bạc nhược thì kẻ xâm lăng cũng chẳng phải tốn kém gì nhiều cho công cuộc xâm lăng, đô hộ của họ. Hiện tại, có thể nói rằng người Trung Quốc đã đạt được mục đích và đã thực hiện được âm mưu của họ. Bởi hiếm thấy một dân tộc nào mà số lượng người mê hát, mê gái và mê nhậu nhiều như dân tộc Việt Nam hiện tại. Người ta mất tự do nhiều thứ, kể cả mất tự do bày tỏ chính kiến nhưng người ta lại rất tự do nhậu nhẹt và tự do chửi thề trên bàn nhậu.
Năm hết Tết đến, những tiếng hô trên bàn nhậu, những dàn karaoke lại thỏa sức bung hết cỡ, dân ăn nhậu gọi là ‘chơi tẹt gas’. Theo ông Đồng, đây cũng là thời điểm mà mọi cá tính của dân tộc thể hiện rõ nét nhất. Nếu nói một cách chính xác, phải nói rằng cá tính dân tộc Việt Nam sau bốn mươi năm không thể không kể đến cá tính rượu đứng và bia ôm.
Hay nói cách khác, những ngày giáp Tết cũng là những ngày mà căn tính của dân tộc hiện ra rõ nét nhất. Một dân tộc luôn tuôn tràn bia rượu nhưng lại khô khan lòng yêu nước cũng như thiếu vắng sự quan tâm đến cộng đồng, xã hội. Có lẽ chính vì vậy mà người Trung Quốc mặc sức tung hoành ngang dọc ở các thành phố lớn Việt Nam
Blog / Cao Huy Huân
Cái Tết bây giờ sao lắm nỗi lo?
21.01.2016
Hôm nay có người bạn nhắn tin cho tôi rằng Tết đến là lại thấy rầu. Tôi hỏi “Ở Việt Nam, Tết là lúc ông bà con cháu sum họp một nhà, sao mày lại chán? Ở hải ngoại, cực chẳng đã bà con chưa có điều kiện về, đành phải làm mâm cơm và mấy món ăn truyền thống để nhớ ngày Tết Việt, mày sống ở trên đất mẹ đất cha mà than thở về những ngày ấm cúng sum họp là sao?”
Không phải về quê ăn Tết là dễ đâu!
Đứa bạn tôi phân trần Tết nào mà Tết chẳng vui, nhưng Tết bây giờ nó khác với những cái Tết ngày xưa. Nhìn xung quanh, ai cũng hối hả, không chỉ Hà Nội mà còn ở Sài Gòn. Họ hối hả không phải vì tranh thủ làm cho xong vài ba việc còn thừa còn thiếu để về nhà với gia đình, mà họ hối hả vì phải tranh dành chật vật từng cái vé tàu, vé xe, thậm chí là từng món hàng giảm giá.
Cuộc sống phồn hoa đô thị của những thành phố lớn thu hút hàng triệu người lũ lượt kéo nhau về Hà Nội, Sài Gòn lập nghiệp, nuôi ước mơ làm giàu – thứ ước mơ trở thành hiện thực với lắm kẻ gặp may; nhưng đôi khi cũng trở thành hư vô với hàng triệu người cần lao mà cái nghèo vẫn đeo đuổi như những anh chàng si tình bám theo những cô gái đôi mươi.
Thật ra thì Sài Gòn, Hà Nội cũng chẳng phải vắng cái tình, cái nghĩa. Hàng chục ngàn vé xe, vé tàu giá rẻ, thậm chí là miễn phí cho những chị công nhân, những anh khuân vác, những sinh viên nghèo khó có cơ hội về nhà. Nhưng cái phần còn lại của xã hội chốn phồn hoa không phải là nhỏ. Ra đường bây giờ không thiếu cảnh người ta chen lấn, xô đẩy, thậm chí là chơi xấu nhau để kiếm những tấm vé nhàu nát với cái giá trên trời để có thể về quê kịp thời đón hoa đào, hoa mai bắt đầu bung cánh. Tết về, cái bon chen, bộn bề lại nhiều như lá trong rừng!
Đích thân ông Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đã thẳng thắn quở trách “Có mỗi việc bán vé ở cả bến xe với ga Sài Gòn mà truyền hình đưa hơn một tuần nay. Phải vào kiểm tra đi, liệu có tiêu cực, có hết vé không hay có thể có 2 ngày hết còn ngày khác vẫn còn?”. Dù quyết liệt đến vậy nhưng giá vé tăng 200 – 300% vẫn cứ được rao bán nhan nhản ngoài đường, thậm chí trong các trạm xe, buộc dân bải bấm bụng bỏ tiền mua để về nhà khi ba mẹ, vợ chồng hay con cái đang nheo nhóc đợi chờ đồ Tết. Tốn kém là vậy, nhưng tình trạng nhồi nhét khách, chạy quá tốc độ, có khi các xe còn đua nhau để tranh đón khách. Mạng người treo lửng cành cây!
Không phải năm nay ông Đinh La Thăng nói riêng và lãnh đạo ngành giao thông vận tải nói chung mới đưa ra đề nghị toàn bộ lực lượng thanh tra phối hợp với công an trong dịp Tết, cố gắng làm sao giảm được nhồi nhét khách, tăng giá vé, cò vé để người dân đi lại thuận lợi, lên tàu lên xe thoải mái, không chen chúc nhau. Mà hầu như năm nào, các vị lãnh đạo cũng lên tiếng quyết liệt. Nhưng mọi thứ diễn ra trên thực tế: ngoài bến xe, trong bến tàu, trên những chuyến xe ngược xuôi xuôi ngược như chính số phận của không ít người dân... đều mang lại nỗi sợ, thậm chí được ví như những thách thức trường kỳ mà tất cả những ai muốn về quê ăn Tết đều phải trải qua.
‘Chặt chém’ và lạc hậu
Hiếm nơi nào mà như nhà mình, nạn chặt chém người du lịch hay du khách lại diễn ra bạo liệt, kéo dài suốt trong những năm qua. Giá thành các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đồng loạt tăng như thể là thông lệ. Đứa bạn tôi ở Hà Nội bảo “đi uống cafe mà gửi cái xe mất 30 ngàn đồng, còn đắt hơn cả tiền uống nước chè ngoài phố”. Người ta tận dụng tất cả mọi nơi, từ cái đường đi chung đến lề đường, vỉa hè, thậm chí là lòng lề đường để bày bán tất cả những gì người ta có thể bán với mức giá trên mây, và cười gật gù với nhau rằng như thế mới là không khí Tết.
Hôm Tết Tây vừa rồi, trước khi Việt Nam tổ chức bắn pháo hoa ở nhiều thành phố lớn trong đó có Hà Nội và Sài Gòn, tôi bảo trong bụng “thế nào báo chí cũng kéo nhau đưa tin rác nhiều như nêm sau khi chương trình pháo hoa mừng năm mới kết thúc”. Năm nào mà chả vậy, ấy nhưng năm nay còn có vẻ tệ hại hơn. Ngay cả các chậu hoa, thảm cỏ, các cây xanh hai bên vệ hồ Tây bị giẫm đạp nát không thương tiếc, những người qua đường nhìn lại mà chỉ biết lắc đầu cảm thông cho những người công nhân vệ sinh ngồi ngao ngán trước bãi chiến trường sau vài giờ “đón Tết”.
Nhưng cái nạn chặt chém, xả rác bừa bãi, không tôn trọng công trình công cộng dường như vẫn chưa phải là đề tài nóng so với những thủ tục lễ hội có phần bạo lực, bị truyền thông phản ánh và lên án dữ dội trong những năm gần đây. Năm 2014, 2015 đón Tết bằng hàng loạt các hủ tục “chặt chém” động vật hiểu theo đúng nghĩa đen, tôn sùng đó là hành động tạo phúc, dựng lộc cho cửa nhà. Mặc cho những người truyền gửi những thông điệp về nhân đạo “dù là con vật thì chết cũng phải đàng hoàng, việc hành quyết dã man không mang về ý nghĩa gì ngoài ý nghĩa bạo lực”; những người đồ tể vẫn giơ cao lưỡi dao chém tới tấp để cầu mong may mắn, an lành (!?).
Đó là chưa kể đến các tập tục liên qua đến “cướp” hay “giật”, vốn thu hút hàng ngàn người – quá sức kiểm soát của ban tổ chức. Số lượng “lộc trời cho” trong các chùa, đình thì hữu hạn, trong khi cuộc sống khó khăn, chật vật suốt một năm đã khiến lượng người mong năm mới đổi đời tăng đến mức chóng mặt. Hàng trăm, hàng ngàn người chen lấn, xô đẩy, đạp lên nhau và thậm chí dùng bạo lực như bạo động để tranh dành những mẫu vải, mẫu giấy đỏ vàng nhỏ xíu để mang về nhà. Dù thế nhưng báo chí đưa tin năm nay, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) hôm 19-1 cho biết vẫn tổ chức nghi lễ cướp hoa tre trong Lễ hội đền Gióng ở đền Sóc dịp Tết Bính Thân sắp tới song sẽ có biện pháp để đảm bảo “cướp an toàn”. Dư luận ai nấy cũng giật mình nhớ lại “Mùa lễ hội lần trước, vào sáng ngày 24-2-2015, tại Lễ hội đền Gióng, khi kiệu giò hoa tre vừa vào đền Thượng, hàng chục thanh niên lao đến giằng xé, xô đẩy nhau để cướp lộc tạo nên cảnh hỗn loạn trên sân đền. Có thông tin cho rằng một số thanh niên mặc lễ phục hộ tống đã cầm thanh tre vụt vào đám đông. Sự việc tạo hình ảnh phản cảm trong một sự kiện văn hóa lớn của Hà Nội”.
Tết là ngày sum họp gia đình, kể cho nhau nghe những câu chuyện một năm dài, truyền cho nhau lửa để tiếp tục một năm mới đầy sức khỏe và hạnh phúc. Nhưng cái Tết bây giờ, bên cạnh sự háo hức dường như có vẻ teo tóp dần, thì cái Tết sao mang lại lắm nỗi lo?
* Blog của Cao Huy Huân là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Không phải về quê ăn Tết là dễ đâu!
Đứa bạn tôi phân trần Tết nào mà Tết chẳng vui, nhưng Tết bây giờ nó khác với những cái Tết ngày xưa. Nhìn xung quanh, ai cũng hối hả, không chỉ Hà Nội mà còn ở Sài Gòn. Họ hối hả không phải vì tranh thủ làm cho xong vài ba việc còn thừa còn thiếu để về nhà với gia đình, mà họ hối hả vì phải tranh dành chật vật từng cái vé tàu, vé xe, thậm chí là từng món hàng giảm giá.
Cuộc sống phồn hoa đô thị của những thành phố lớn thu hút hàng triệu người lũ lượt kéo nhau về Hà Nội, Sài Gòn lập nghiệp, nuôi ước mơ làm giàu – thứ ước mơ trở thành hiện thực với lắm kẻ gặp may; nhưng đôi khi cũng trở thành hư vô với hàng triệu người cần lao mà cái nghèo vẫn đeo đuổi như những anh chàng si tình bám theo những cô gái đôi mươi.
Thật ra thì Sài Gòn, Hà Nội cũng chẳng phải vắng cái tình, cái nghĩa. Hàng chục ngàn vé xe, vé tàu giá rẻ, thậm chí là miễn phí cho những chị công nhân, những anh khuân vác, những sinh viên nghèo khó có cơ hội về nhà. Nhưng cái phần còn lại của xã hội chốn phồn hoa không phải là nhỏ. Ra đường bây giờ không thiếu cảnh người ta chen lấn, xô đẩy, thậm chí là chơi xấu nhau để kiếm những tấm vé nhàu nát với cái giá trên trời để có thể về quê kịp thời đón hoa đào, hoa mai bắt đầu bung cánh. Tết về, cái bon chen, bộn bề lại nhiều như lá trong rừng!
Đích thân ông Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đã thẳng thắn quở trách “Có mỗi việc bán vé ở cả bến xe với ga Sài Gòn mà truyền hình đưa hơn một tuần nay. Phải vào kiểm tra đi, liệu có tiêu cực, có hết vé không hay có thể có 2 ngày hết còn ngày khác vẫn còn?”. Dù quyết liệt đến vậy nhưng giá vé tăng 200 – 300% vẫn cứ được rao bán nhan nhản ngoài đường, thậm chí trong các trạm xe, buộc dân bải bấm bụng bỏ tiền mua để về nhà khi ba mẹ, vợ chồng hay con cái đang nheo nhóc đợi chờ đồ Tết. Tốn kém là vậy, nhưng tình trạng nhồi nhét khách, chạy quá tốc độ, có khi các xe còn đua nhau để tranh đón khách. Mạng người treo lửng cành cây!
Không phải năm nay ông Đinh La Thăng nói riêng và lãnh đạo ngành giao thông vận tải nói chung mới đưa ra đề nghị toàn bộ lực lượng thanh tra phối hợp với công an trong dịp Tết, cố gắng làm sao giảm được nhồi nhét khách, tăng giá vé, cò vé để người dân đi lại thuận lợi, lên tàu lên xe thoải mái, không chen chúc nhau. Mà hầu như năm nào, các vị lãnh đạo cũng lên tiếng quyết liệt. Nhưng mọi thứ diễn ra trên thực tế: ngoài bến xe, trong bến tàu, trên những chuyến xe ngược xuôi xuôi ngược như chính số phận của không ít người dân... đều mang lại nỗi sợ, thậm chí được ví như những thách thức trường kỳ mà tất cả những ai muốn về quê ăn Tết đều phải trải qua.
‘Chặt chém’ và lạc hậu
Hiếm nơi nào mà như nhà mình, nạn chặt chém người du lịch hay du khách lại diễn ra bạo liệt, kéo dài suốt trong những năm qua. Giá thành các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đồng loạt tăng như thể là thông lệ. Đứa bạn tôi ở Hà Nội bảo “đi uống cafe mà gửi cái xe mất 30 ngàn đồng, còn đắt hơn cả tiền uống nước chè ngoài phố”. Người ta tận dụng tất cả mọi nơi, từ cái đường đi chung đến lề đường, vỉa hè, thậm chí là lòng lề đường để bày bán tất cả những gì người ta có thể bán với mức giá trên mây, và cười gật gù với nhau rằng như thế mới là không khí Tết.
Hôm Tết Tây vừa rồi, trước khi Việt Nam tổ chức bắn pháo hoa ở nhiều thành phố lớn trong đó có Hà Nội và Sài Gòn, tôi bảo trong bụng “thế nào báo chí cũng kéo nhau đưa tin rác nhiều như nêm sau khi chương trình pháo hoa mừng năm mới kết thúc”. Năm nào mà chả vậy, ấy nhưng năm nay còn có vẻ tệ hại hơn. Ngay cả các chậu hoa, thảm cỏ, các cây xanh hai bên vệ hồ Tây bị giẫm đạp nát không thương tiếc, những người qua đường nhìn lại mà chỉ biết lắc đầu cảm thông cho những người công nhân vệ sinh ngồi ngao ngán trước bãi chiến trường sau vài giờ “đón Tết”.
Nhưng cái nạn chặt chém, xả rác bừa bãi, không tôn trọng công trình công cộng dường như vẫn chưa phải là đề tài nóng so với những thủ tục lễ hội có phần bạo lực, bị truyền thông phản ánh và lên án dữ dội trong những năm gần đây. Năm 2014, 2015 đón Tết bằng hàng loạt các hủ tục “chặt chém” động vật hiểu theo đúng nghĩa đen, tôn sùng đó là hành động tạo phúc, dựng lộc cho cửa nhà. Mặc cho những người truyền gửi những thông điệp về nhân đạo “dù là con vật thì chết cũng phải đàng hoàng, việc hành quyết dã man không mang về ý nghĩa gì ngoài ý nghĩa bạo lực”; những người đồ tể vẫn giơ cao lưỡi dao chém tới tấp để cầu mong may mắn, an lành (!?).
Đó là chưa kể đến các tập tục liên qua đến “cướp” hay “giật”, vốn thu hút hàng ngàn người – quá sức kiểm soát của ban tổ chức. Số lượng “lộc trời cho” trong các chùa, đình thì hữu hạn, trong khi cuộc sống khó khăn, chật vật suốt một năm đã khiến lượng người mong năm mới đổi đời tăng đến mức chóng mặt. Hàng trăm, hàng ngàn người chen lấn, xô đẩy, đạp lên nhau và thậm chí dùng bạo lực như bạo động để tranh dành những mẫu vải, mẫu giấy đỏ vàng nhỏ xíu để mang về nhà. Dù thế nhưng báo chí đưa tin năm nay, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) hôm 19-1 cho biết vẫn tổ chức nghi lễ cướp hoa tre trong Lễ hội đền Gióng ở đền Sóc dịp Tết Bính Thân sắp tới song sẽ có biện pháp để đảm bảo “cướp an toàn”. Dư luận ai nấy cũng giật mình nhớ lại “Mùa lễ hội lần trước, vào sáng ngày 24-2-2015, tại Lễ hội đền Gióng, khi kiệu giò hoa tre vừa vào đền Thượng, hàng chục thanh niên lao đến giằng xé, xô đẩy nhau để cướp lộc tạo nên cảnh hỗn loạn trên sân đền. Có thông tin cho rằng một số thanh niên mặc lễ phục hộ tống đã cầm thanh tre vụt vào đám đông. Sự việc tạo hình ảnh phản cảm trong một sự kiện văn hóa lớn của Hà Nội”.
Tết là ngày sum họp gia đình, kể cho nhau nghe những câu chuyện một năm dài, truyền cho nhau lửa để tiếp tục một năm mới đầy sức khỏe và hạnh phúc. Nhưng cái Tết bây giờ, bên cạnh sự háo hức dường như có vẻ teo tóp dần, thì cái Tết sao mang lại lắm nỗi lo?
* Blog của Cao Huy Huân là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Chuyện cái phong bì
Chuyện cái phong bì
Hình ảnh minh họa
AFP
Năm hết Tết đến, chiếc phong bì xã hội chủ nghĩa lại phát huy công năng của nó.
Phong bì hình tháp
Bà Thủy, chủ một cửa hàng tạp hóa ở Châu Ổ, Quảng Ngãi, chia sẻ: “Kèm ít quà cái là là nó kẹp tiền vô. Nó làm tất tần tật mọi cơ hội chứ không đợi gì Tết đâu. Cứ đến dịp lễ lạc gì là nó đua nhau kẹp phong bì bởi đó là cơ hội mà…!”Kèm ít quà cái là là nó kẹp tiền vô. Nó làm tất tần tật mọi cơ hội chứ không đợi gì Tết đâu. Cứ đến dịp lễ lạc gì là nó đua nhau kẹp phong bì bởi đó là cơ hội mà…!Theo bà Thủy, mỗi năm, số lượng phong bì bà bán ra vào dịp Tết ước chừng hai ngàn chiếc. Hiện tại, số lượng phong bì cửa hàng bà bán ra đã lên đến hai ngàn rưỡi chiếc mặc dù còn hơn tháng nữa mới đến Tết. Điều đó cho thấy văn hóa phong bì năm nay có phát triển hơn năm trước.
-Bà Thủy
Bà Thủy cho biết thêm là nếu tính tổng cộng số lượng phong bì tiêu thụ trong toàn huyện dịp Tết này, có thể lên đến cả triệu chiếc bởi chỉ riêng xã của bà đã lên đến hàng chục vạn chiếc được tiêu thụ. Cửa hàng bà Thủy chỉ là một cửa hàng nhỏ, trong đó, các cửa hàng lớn có thể tiêu thụ đến cả vạn chiếc mỗi dịp Tết.
Bà Thủy nói rằng hầu hết khách hàng tiêu thụ phong bì đều là thư ký các cơ quan nhà nước, mỗi cô thư ký có thể mua vài chục, vài trăm phong bì. Hỏi ra thì các cô này cho biết là mua giùm cho đồng nghiệp, cấp trên của họ. Và hầu hết đều mua ở các cửa hàng, thông qua các thư ký chứ các cơ quan không tự đặt hàng. Bởi đặt hàng sẽ gây dị nghị trong cơ quan và rất có thể điều đó sẽ lọt ra bên ngoài.
Thường thì phong bì được dùng kèm với một giỏ quà, gồm chai rượu, kẹo bánh và một phong bì. Chiếc phong bì chứa tiền là trung tâm, trọng điểm của giỏ quà. Thường thì số tiền tùy vào quan hệ, tùy vào cấp bậc mà lớn nhỏ khác nhau. Có một điều chắc chắn là một nhân viên bình thường trong cơ quan hành chính sự nghiệp nhà nước, mỗi dịp Tết, anh chị ta sẽ tốn ít nhất là mười phong bì.
Con số mười phong bì này được chia đều với các cấp trên, từ sếp quản lý trực tiếp đến các sếp cao nhất trong cơ quan. Hầu như bất kì nhân viên nào muốn tồn tại, muốn làm việc một cách ổn định, không bị hỏi thăm về bằng cấp thì đều phải thuộc lòng văn hóa phong bì, quà tặng vào các dịp lễ, Tết.
Phong bì bán tại một tiệm tạp hóa ở Việt Nam. RFA PHOTO.
Bà Thủy nói thêm rằng sở dĩ phong bì ở các huyện, các xã bán chạy là vì các cấp nhân viên quèn đều nằm ở các tỉnh, các huyện. Và đây cũng là nơi có vấn đề nhất về bằng cấp, có thể nói rằng hiện tại, khi mà số lượng cử nhân tốt nghiệp đại học bị thất nghiệp mỗi năm lên đến hàng ngàn người nhưng hầu hết cán bộ cấp xã, huyện và tỉnh đều là cán bộ chuyên tu, tại chức.
Họ không hề có đủ kiến thức chuyên môn bởi quá trình học chuyên tu, tại chức của họ không hề nghiêm túc, phần đông ghi danh cho có tên, sau đó đút lót mỗi kì thi để có tấm bằng tốt nghiệp, rồi nộp bằng cho cơ quan để được tăng lương. Chính vì muốn được tăng lương, được hợp thức hóa chức vụ và trình độ nên hầu hết giới cán bộ địa phương đều vấp phải tình trạng dốt kiến thức nhưng lại giỏi chui luồn, hối lộ, đội trên đạp dưới. Có lẽ đây cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng một đất nước đầy rẫy các loại hình phong bì mỗi khi lễ Tết.
Phong bì và đời cán bộ
Một cán bộ về hưu, tên Việt, đưa ra nhận định: “Ờ Tết thì mua chai rượu, đó là tùy theo thằng, có đứa nó mua chai Chivas. Nói chung là nó đi vậy chứ có nhiều dịp khác nữa, không riêng gì Tết nhất, thường là sinh nhật của sếp, sinh nhật vợ sếp, con sếp. Hồi còn đương chức thòi nó săn đón vậy chứ khi về hưu rồi thì cũng vậy thôi, vắng tanh, không thấy ma nào tới…!”Theo ông Việt, một đời làm cán bộ, điều gắn kết và để lại dấu ấn nặng nhất có lẽ là văn hóa phong bì. Bởi chính phong bì đã tung hê, cho người lãnh đạo cơ quan thấy mình là vua một xứ, thấy mình tiền hô hậu ủng, có người bưng bê và cúi đầu vâng phục.
Nhưng cũng chính lãnh đạo đó, như bản thân ông Việt chẳng hạn, ông cảm thấy trống trải và cô độc khi về hưu. Bởi chỉ cần nhận quyết định về hưu là mọi chuyện khép lại, có khi nguyên cả một cái Tết không có bất kỳ đồng nghiệp nào đến thăm bởi có thể họ bận bịu đến thăm và quà cáp cho sếp mới.
Nói chung là nó đi vậy chứ có nhiều dịp khác nữa, không riêng gì Tết nhất, thường là sinh nhật của sếp, sinh nhật vợ sếp, con sếp. Hồi còn đương chức thòi nó săn đón vậy chứ khi về hưu rồi thì cũng vậy thôi, vắng tanh, không thấy ma nào tới…!Thậm chí, với một sếp đã nghỉ hưu, việc suy tư về cuộc đời trong lúc rảnh rỗi có cả những phút giây nghĩ về thân phận cùng những chiếc phong bì. Thân phận và giá trị của một cán bộ nhà nước được thể hiện qua số lượng phong bì, quà cáp mà cấp dưới mang đến biếu tặng chứ không thể hiện trên quá trình công tác, cống hiến xã hội. Mà nói về cống hiến cho xã hội, có lẽ rất khó để tìm ra một thứ gì cụ thể cho một cán bộ để ông ta, bà ta có thể nhớ lại, nghĩ đến trong quá trình công tác.
-Ông Việt
Nhìn chung, văn hóa và quan hệ nơi công sở là văn hóa quà cáp và phong bì, quan hệ ở đây đậm tính cá lớn nuốt cá bé, kẻ ở dưới thì phải chấp nhận bề trên đạp trên đầu trên cổ và ngược lại, bị bề trên đạp bao nhiêu thì người ta lại đạp cấp dưới của mình bấy nhiêu để bù vào cái nhục của một quan chức. Ông Việt cho rằng đất nước này sẽ còn rất chậm phát triển, thậm chí rất khó để phát triển khi mà cái phong bì hiện hữu không mang ý nghĩa tình người, nó như một thứ bằng chứng của văn hóa hối lộ, đút lót, đội trên đạp dưới.
Vẫn còn hơn một tháng nữa mới đến dịp Tết Nguyên Đán nhưng hầu như kể từ đầu tháng 12 dương lịch, văn hóa và hoạt động của phong bì xã hội chủ nghĩa bắt đầu rầm rộ, trở nên hối hả. Tết nào cũng như Tết nào, ở Việt Nam, giới cán bộ quan chức vẫn là giới sử dụng phong bì nhiều nhất và đó là một truyền thống xã hội chủ nghĩa. Truyền thống của chuyện phong bì đi trước chuyện làng nước theo sau.
Và điều này, theo ông Việt, khi văn hóa phong bì phát triển lên đỉnh cao thì câu chuyện mất nước sẽ là câu chuyện đương nhiên của Việt Nam. Bởi kẻ bành trướng Trung Quốc có một lợi thế khi bước vào Việt Nam để mua đất hay làm bất kì thức gì, họ cũng là một quốc gia biết sử dụng phong bì một cách hữu hiệu nhất. Không biết trong dịp Tết này, có bao nhiêu cái phong bì khủng của người Trung Quốc đã lọt qua cửa nhà quan chức Việt Nam?
Câu hỏi của ông Việt làm cho câu chuyện phong bì tại Việt Nam trở nên nhức nhối hơn bao giờ hết!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.
Sắm đồ Tết
Nhóm phóng viên tường trình từ VN
2016-01-04
2016-01-04
Sắm đồ Tết
Hàng tết bày bán cho khách hàng chủ yếu là công nhân
RFA photoSắm áo quần Tết cho con, cho cha mẹ, người thân, câu chuyện này đã thành nếp quen thuộc của người Việt, ngoài ý nghĩa tìm ra một sắc màu mới cho năm mới, nó còn chứa cả đạo lý làm người, cả sự thể hiện tình cảm, sự ân cần của cha mẹ dành cho con cái, con cái dành cho cha mẹ già… Tuy nhiên, câu chuyện sắm áo quần Tết của giới lao động nghèo tại Việt Nam lại là một đề tài nặng nề bởi mỗi đồng bỏ ra để sắm quần áo Tết còn chứa cả sự cân nhắc, tính toán và nỗi lo thiếu trước hụt sau…
Nhịn ăn để mặc hay nhịn mặc để ăn?
Chị Nguyệt, một lao động hiện đang làm việc tại khu công nghiệp Sóng Thần 2, Bình Dương, chia sẻ: “Nói qua thì tạm được thôi chứ còn… Người ta nhà quan chức, giàu có, làm ăn kinh doanh có tiền thì người ta xài thoải mái mới nghĩ đến áo quần mới đẹp đẽ chứ mình không có tiền thì mình ăn mặc bình thường thôi. Mua đại áo quần ngoài đường cho nó có mới vậy thôi, mua cho có vậy thôi chứ đâu dám nghĩ nhiều…”.
Chị Nguyệt có cách nói chuyện khá hóm hỉnh khi ví von người lao động nghèo với hai hình ảnh hai vị thần trong truyền thuyết dân gian, đó là ông “nhịn ăn để mặc” và ông “nhịn mặc để ăn”. Nghĩa là trong mỗi người lao động nghèo Việt Nam đều có cả hai ông này hiện hữu.
Nếu như ông nhịn ăn để mặc có áo quần xúng xính, bóng mượt, đẹp đẽ nhưng thân hình ốm o, gầy mòn bởi thói quen nhịn ăn để mua sắm áo quần thì ngược lại, ông nhịn mặc để ăn chỉ đóng chiếc khố sơ sài, rách tả tơi nhưng được cái là chiếc bụng khá bự và thân thể mập mạp, mạnh khỏe.
Nhưng nếu đưa cả hai ông này để so sánh với một con người bình thường thì dể dàng nhận ra cả hai ông đều thiếu thốn, đều thuộc diện nghèo. Bởi nếu giàu, người ta không bận tâm đến chuyện nhịn thứ nào để bổ sung cho thứ nào, không cần phải nghĩ mình nên nhịn ăn để mặc hay nhịn mặc để ăn.
Giới lao động người Việt làm thuê trong các khu công nghiệp cũng vậy, đa phần đều nghèo khổ, thiếu thốn, nếu muốn mặc đồ đẹp thì phải nhịn ăn, ngược lại, muốn ăn đầy đủ dinh dưỡng một chút thì phải nhịn mặc.
Người ta nhà quan chức, giàu có, làm ăn kinh doanh có tiền thì người ta xài thoải mái mới nghĩ đến áo quần mới đẹp đẽ chứ mình không có tiền thì mua đại áo quần ngoài đường cho nó có mới vậy thôi chứ đâu dám nghĩ nhiều…Giải thích thêm, chị Nguyệt nói rằng trên thực tế, người lao động Việt Nam vẫn có một cơ hội duy nhất để lựa chọn, để được cả ăn no và mặc đẹp nhưng con đường này nhanh chóng đưa người ta đến nghĩa địa hoặc mất danh dự, phẩm hạnh. Tuy rằng nói là con đường nhưng nó có hai nhánh, hoặc là chọn ăn thực phẩm Trung Quốc, mặc áo quần Trung Quốc, hoặc là vẫn ăn ngon mặc đẹp, không chạm đến hàng Trung Quốc nhưng phải bán mình.
- Chị Nguyệt, Bình Dương
Ở hướng thứ nhất, theo chị Nguyệt đây là hướng chọn của đại đa số chị em công nhân trong các khu chế xuất, đó là cuối năm, mua vài bộ áo quần của Trung Quốc bán theo diện đồ bành dọc các nẻo đường từ Bắc chí Nam, muốn mua tại Sài Gòn, Bình Dương cũng có mà về quê mua cũng có. Còn hằng ngày, thực phẩm giá rẻ như chân gà đông lạnh, thịt heo đông lạnh, thịt gà đông lạnh đều không có nguồn gốc, xuất xứ và tuy không nói ra thì ai cũng biết đó là hàng Trung Quốc.
Với mức lương trung bình từ hai triệu rưỡi đồng tới năm triệu đồng, hầu hết giới lao động làm thuê trong các khu công nghiệp đều cảm thấy ngột ngạt, không đủ sống. Với riêng chị Nguyệt, mức lương ba triệu đồng mỗi tháng, trong đó chi phí ăn uống, điện nước, thuê phòng trọ và đổ xăng xe máy để đi làm mỗi ngày đã đội lên đến hai triệu. Một triệu đồng còn lại gánh cả chi phí card điện thoại hằng tháng, quà cáp gia đình ở quê và dự trữ phòng khi đau ốm, hữu sự. Có thể nói đời sống của chị Nguyệt hiện tại là “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”, cái triết lý “cố gắng ăn mắm mút dòi để tồn tại” là triết lý chung, được chuyển hóa thành nguyên tắc sống của giới lao động nghèo Việt Nam.
Chính vì quá khó khăn nên mỗi dịp lễ Tết, người lao động trông chờ vào tiền thưởng, tiền Tết để mua sắm áo quần, quà cáp cho quê nhà. Nhưng nếu như mua các loại áo quần có tên tuổi, thương hiệu như Blue, Levis, Piacardin… Thì người lao động có mơ cũng không dám bén mảng tới các cửa hàng này. Bởi mỗi tháng lương của lao động Việt Nam không mua đủ một chiếc quần bò ở những cửa hàng Pie Cardin, Levis và không mua nổi một bộ áo quần ở Blue. Lựa chọn của người lao động vẫn là áo quần bán trôi nổi trên thị trường, miễn sao nhìn vừa mắt, không quá tệ.
Và cái câu hỏi “nhịn ăn để mặc hay nhịn mặc để ăn” vẫn là câu hỏi thường trực của người lao động nghèo Việt Nam.
Vật giá âm thầm leo thang
Quần áo bán dọc đường gần các khu công nghiệp. RFA photo
Với mức lương hơn mười lăm triệu đồng mỗi tháng của một cán bộ quản lý, ông Trung thú nhận là ông chưa bao giờ cảm thấy sống thoải mái. Và mặc dù cả hai vợ chồng đều làm cán bộ quản lý trong khu công nghiệp, nếu cộng lương của hai người lại cũng được khoản tiền gần ba chục triệu đồng mỗi tháng nhưng việc chọn trường tốt cho con học hành và mua sắp áo quần an toàn, ăn uống an toàn cũng đã làm tiêu tốn gia đình ông một số tiền không nhỏ.
Ông Trung cho rằng trên lý thuyết, ngân hàng nhà nước Việt Nam vẫn giữ quan điểm là đồng tiền Việt Nam chênh lệch giá không đang kể trong ba năm nay, hay dựa theo tỉ giá hối đoái, tỉ giá vàng thì đồng tiền Việt Nam ổn định. Nhưng trên thực tế, câu chuyện hoàn toàn không phải là vậy.
Lương quản lý (mới) chừng bảy tám triệu chứ không có hơn. Thì mình cứ tiêu pha, xài co cụm vậy thôi chứ không dám tiêu xài gì đâu. Thì khéo ăn thì no khéo co thì ấm vậy thôi!.Bởi trước đây ba năm, nếu có đám giỗ, một gia đình không có điều kiện kinh tế có thể đi chợ với hai trăm ngàn đồng cũng có thể nấu được một mâm trầm trà cúng ông bà. Nhưng hiện tại, cầm hai trăm ngàn đồng đi chợ, chỉ đủ mua hai nải chuối, hai bình hoa cúng và vài cái bánh chưng. Muốn nấu một mâm trầm trà để cúng giỗ, mất ít nhất cũng là một triệu đồng.
- Ông Trung, Bình Dương
Điều này cho thấy đồng tiền Việt Nam không đảm bảo giá trị trong ba năm nay và nó liên tục mất giá trên thị trường. Ông Trung nói rằng nếu như một người lao động nghèo đi chợ, chỉ có một cách là mua vài bó rau, một ít cá lộn xộn và một ít thịt heo loại dỏm mới có thể tồn tại qua ngày. Nếu như đi chợ cho đầy đủ dưỡng chất, cầm hai trăm ngàn đồng bước vào chợ, khi ra khỏi chợ không còn đồng nào nhưng thức ăn vẫn chỉ là tạm an toàn chứ không hẳn đầy đủ dinh dưỡng.
Mà với người lao động, mỗi ngày đi chợ hai trăm ngàn đồng là chuyện không thể xảy ra. Một ngày đi chợ của người lao động thường dao động từ bốn chục ngàn đồng đến bảy chục ngàn đồng, tùy thuộc vào bậc lương của họ cao hay thấp mà chi tiêu. Với bốn chục ngàn đồng khi đi chợ, chắc chắn thứ người ta mang về không bao giờ an toàn và đảm bảo dinh dưỡng.
Năm hết Tết đến, với giới lao động nghèo Việt Nam, những người chưa bao giờ biết chiếc phong bì quà cáp là gì nếu họ không va chạm với công an khu vực hay dân phòng, chưa bị bắt chẹt thì nỗi lo lấy đâu ra tiền để sắm áo quần mới cho con cái, mua mét vải may áo mới cho mẹ già vẫn là nỗi lo đau đáu khó tả.
Và có vẻ như giữa cái xã hội mà với những kẻ ăn trên ngồi trốc, với giới quan lại rượu thịt ê hề, áo quần toàn tiền triệu, hàng hiệu, kệnh cỡm, hợm hĩnh… Thì những bộ áo quần Tết nặng nghĩa tình, nặng lòng hiếu hỉ của giới lao động nghèo như một nét chấm phá làm cho ngày Tết trở nên ý nghĩa và ấm áp tình người!
http://www.rfa.org/vietnamese/reportfromvn/purchasing-the-new-clothes-for-children-in-tet-festival-ttvn-01042016103621.html
Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
17.01.2016
1 triệu 700 ngàn người Việt đang sinh sống trên đất Mỹ kể từ sau cuộc chiến Việt Nam kết thúc năm 1975.
Họ là ai, họ sinh tồn bằng cách nào, hội nhập ra sao, và hiện nay phát triển tới mức nào trên bến bờ tự do mà họ đã đánh đổi bằng máu và nước mắt để được đặt chân tới đây?
Đó có lẽ cũng là thắc mắc của nhiều người, nhất là thế hệ trẻ sinh ra sau chiến tranh.
Các bạn sẽ tìm được những giải đáp sâu sắc và thú vị qua tác phẩm ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’ do nhật báo Người Việt vừa phát hành, điểm lại 40 năm cộng đồng Việt hiện diện và trưởng thành tại Hoa Kỳ, từ khổ đau mất mát vươn tới những thành tựu đáng hãnh diện.
Tập sách trên 700 trang của nhiều tác giả chứa đựng những câu chuyện thật được ký giả Người Việt thu thập từ những chuyến thực tế ‘lên rừng-xuống biển’ trải dài khắp các tiểu bang có đông người Việt sinh sống và những câu chuyện do chính độc giả Người Việt ghi lại từ trải nghiệm bản thân.
Để chia sẻ đến các bạn niềm tự hào về cộng đồng Việt Nam tại Mỹ, Tạp chí Thanh Niên VOA hôm nay có cuộc trao đổi với những người góp phần làm nên quyển sách: phóng viên Đỗ Dũng và Ngọc Lan, hai trong số các tác giả chủ chốt trong tập sách.
Đỗ Dũng: ‘Hành trình’ nghĩa là chưa kết thúc. Sách nói lên tất cả những gì người Việt hội nhập, đạt được, và làm nên lịch sử ở Mỹ trong 40 năm. Cuộc hành trình đó sẽ còn tiếp tục.
Ngọc Lan: Nhìn lại chặng đường đã qua, quyển sách này bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào. Đó là nội dung chính của ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
Trà Mi: Điểm son của tác phẩm này so với các tác phẩm khác cùng chủ đề?
Đỗ Dũng: Điểm đặc biệt của cuốn sách này là báo Người Việt gửi phóng viên tới những nơi tập trung người Việt đông nhất. Chúng tôi đưa ra một bức tranh khá đầy đủ, sử dụng những số liệu thống kê chính thức, đồng thời đi phỏng vấn để thu thập câu chuyện của các cá nhân. Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Trong số các mẫu chuyện góp phần vào hành trình này, anh có thể kể một câu chuyện anh cho là thú vị nhất?
Đỗ Dũng: Một trong những câu chuyện thú vị nhất tôi ghi lại là nghề làm thịt bò của người Việt tại Mỹ. Có những người không có tiếng Anh hoặc không có nghề hoặc sang đây nghề của họ không còn thực dụng, họ tìm tới những nghề đơn giản nhất để mưu sinh. Trong số này có một số người đi vào nghề mổ bò và thành công từ hai bàn tay trắng trở thành chủ nhân hoặc giám đốc những hãng chế biến thịt bò. Tôi đã gặp một trong những người như thế ở Nebraska, rất giàu có. Ông hiện làm chủ 150 căn hộ, mấy cái nhà hàng, và là một cổ đông rất lớn của hãng thịt bò Nebraska Beef. Những câu chuyện này cho thấy đây là đất nước của cơ hội, những người Việt chịu khó đã tận dụng cơ hội đó tối đa và họ đã thành công.
Ngọc Lan: Nơi mình đi xa nhất là Hawaii, tìm hiểu được công việc đánh bắt cá ngừ đại dương của người Việt ở đó. Rất thú vị vì trên đất Mỹ, tại một bến cảng của Mỹ mà số đông thành công nhất ở đó lại là người Việt mình.
Trà Mi: Đi nhiều, viết nhiều về sự phát triển của cộng đồng Việt tại Mỹ, anh Dũng thấy thế mạnh của cộng đồng Việt ở Mỹ so với cộng đồng Việt ở các nước khác là gì?
Đỗ Dũng: So với các cộng đồng Việt tại các nơi khác ngoài Việt Nam, về mặt chính trị, cộng đồng Việt ở Mỹ là mạnh nhất. Trong 40 năm qua chúng ta có gần 50 vị dân cử Mỹ gốc Việt. Chúng ta có thượng nghị sĩ tiểu bang, dân biểu tiểu bang, cựu phụ tá Bộ trưởng Tư pháp Đinh Đồng Phụng Việt. Trong quân đội chúng ta có tướng Lương Xuân Việt. Trong tòa án, ngoài một số chánh án cấp tiểu bang, chúng ta còn có bà Jacqueline Nguyen hiện là chánh án tòa kháng án liên bang, tòa số 9 lớn nhất nước Mỹ, trông coi mười mấy tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ…
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn trên nước Mỹ, chị Lan thấy cộng đồng Việt có điểm mạnh nào?
Ngọc Lan: Đó là sự cần cù, chịu khó. Qua những gì mình đi, mình viết trong quyển sách này, mình nhìn thấy một cộng đồng Việt hiện diện ở đây bắt đầu từ sự đổ nát, tan thương đứng lên nơi này khẳng định được mình, phát triển và thành công.
Trà Mi: Người Việt tị nạn vào Mỹ cũng kéo theo hệ quả về gánh nặng xã hội cho người dân bản xứ bên cạnh những thành quả đóng góp về kinh tế. 40 năm qua, cán cân hệ quả-thành quả đó hiện nay thế nào theo ghi nhận của anh Dũng?
Đỗ Dũng: Thật sự chưa có thống kê nghiêm túc nào về chuyện này, mình cũng khó biết. Thoạt đầu khi người Việt tới đây dĩ nhiên là gánh nặng, nhưng đây là sự đầu tư rất có lợi cho nước Mỹ. Tất nhiên vẫn có những người chưa thành công, vẫn nhờ vào trợ cấp welfare của chính phủ Mỹ. Nhưng khi người Việt bắt đầu đủ lông đủ cánh, họ ‘bung ra’ đóng thuế lại cho nước Mỹ, đóng góp lại cho nước Mỹ.
Trà Mi: Cộng đồng Việt tại Mỹ đang đối diện những cơ hội và thách thức trước mắt ra sao?
Đỗ Dũng: Đất nước này còn rất nhiều cơ hội, chúng ta chưa trải ra hết được. Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn, có những thách thức nào đối với cộng đồng Việt trong quá trình phát triển vươn lên tại Mỹ?
Ngọc Lan: Nhìn ngay Little Saigon, nơi đông người Việt sinh sống nhất, thách thức về ngôn ngữ vẫn là một trở ngại rất lớn dù hội nhập được, làm ăn sinh sống được. Nếu vượt qua được rào cản đó thì sự thành công của người Việt trong dòng chính sẽ còn nhiều hơn nữa. Đối với thế hệ Việt trưởng thành ở đây, thách thức của họ chính là người gốc Á ở Mỹ vẫn được đối xử không giống như người bản xứ chính gốc. Cho nên, nó đòi hỏi người Việt, dù là thế hệ mới, một sự nỗ lực rất nhiều so với người bản xứ.
Trà Mi: Với hành trình nhìn lại-nhìn tới, những người tham gia vào cuốn sách này muốn nhắn gửi điều gì với độc giả, nhất là những độc giả trẻ?
Đỗ Dũng: Từ cuốn sách này mình sẽ nhìn thấy những ưu điểm của cộng đồng Việt Nam để tiếp tục phát triển. Tôi hy vọng không chỉ người Việt mà các cộng đồng khác cũng đọc được cuốn sách này để hiểu biết hơn về cộng đồng Việt Nam, và từ đó, những người làm chính sách của Hoa Kỳ sẽ có những chính sách thích hợp hơn với cộng đồng người Việt.
Họ là ai, họ sinh tồn bằng cách nào, hội nhập ra sao, và hiện nay phát triển tới mức nào trên bến bờ tự do mà họ đã đánh đổi bằng máu và nước mắt để được đặt chân tới đây?
Đó có lẽ cũng là thắc mắc của nhiều người, nhất là thế hệ trẻ sinh ra sau chiến tranh.
Các bạn sẽ tìm được những giải đáp sâu sắc và thú vị qua tác phẩm ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’ do nhật báo Người Việt vừa phát hành, điểm lại 40 năm cộng đồng Việt hiện diện và trưởng thành tại Hoa Kỳ, từ khổ đau mất mát vươn tới những thành tựu đáng hãnh diện.
Tập sách trên 700 trang của nhiều tác giả chứa đựng những câu chuyện thật được ký giả Người Việt thu thập từ những chuyến thực tế ‘lên rừng-xuống biển’ trải dài khắp các tiểu bang có đông người Việt sinh sống và những câu chuyện do chính độc giả Người Việt ghi lại từ trải nghiệm bản thân.
Quyển sách bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào..
Đỗ Dũng: ‘Hành trình’ nghĩa là chưa kết thúc. Sách nói lên tất cả những gì người Việt hội nhập, đạt được, và làm nên lịch sử ở Mỹ trong 40 năm. Cuộc hành trình đó sẽ còn tiếp tục.
Ngọc Lan: Nhìn lại chặng đường đã qua, quyển sách này bắt đầu bằng hồi ức những ngày cuối tháng 4/1975, dấu mốc mở ra sự hiện diện của người Việt trên đất Mỹ, hồi ức về cuộc di tản 1975, về sự kiện Babylift, về hành trình vượt biên, về những ngày đầu định cư tại Hoa Kỳ, về tù nhân chính trị HO, cộng đồng người Việt ở Nam-Bắc Cali và nhiều nơi khác đã hình thành và phát triển thế nào. Đó là nội dung chính của ‘Hành trình Cộng đồng Việt trên đất Mỹ’
Trà Mi: Điểm son của tác phẩm này so với các tác phẩm khác cùng chủ đề?
Đỗ Dũng: Điểm đặc biệt của cuốn sách này là báo Người Việt gửi phóng viên tới những nơi tập trung người Việt đông nhất. Chúng tôi đưa ra một bức tranh khá đầy đủ, sử dụng những số liệu thống kê chính thức, đồng thời đi phỏng vấn để thu thập câu chuyện của các cá nhân. Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Trong số các mẫu chuyện góp phần vào hành trình này, anh có thể kể một câu chuyện anh cho là thú vị nhất?
Đỗ Dũng: Một trong những câu chuyện thú vị nhất tôi ghi lại là nghề làm thịt bò của người Việt tại Mỹ. Có những người không có tiếng Anh hoặc không có nghề hoặc sang đây nghề của họ không còn thực dụng, họ tìm tới những nghề đơn giản nhất để mưu sinh. Trong số này có một số người đi vào nghề mổ bò và thành công từ hai bàn tay trắng trở thành chủ nhân hoặc giám đốc những hãng chế biến thịt bò. Tôi đã gặp một trong những người như thế ở Nebraska, rất giàu có. Ông hiện làm chủ 150 căn hộ, mấy cái nhà hàng, và là một cổ đông rất lớn của hãng thịt bò Nebraska Beef. Những câu chuyện này cho thấy đây là đất nước của cơ hội, những người Việt chịu khó đã tận dụng cơ hội đó tối đa và họ đã thành công.
Bất kỳ người Việt nào đọc sách này cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó và nhìn thấy tương lai người Việt chúng ta sẽ đi về đâu.
Trà Mi: Đi nhiều, viết nhiều về sự phát triển của cộng đồng Việt tại Mỹ, anh Dũng thấy thế mạnh của cộng đồng Việt ở Mỹ so với cộng đồng Việt ở các nước khác là gì?
Đỗ Dũng: So với các cộng đồng Việt tại các nơi khác ngoài Việt Nam, về mặt chính trị, cộng đồng Việt ở Mỹ là mạnh nhất. Trong 40 năm qua chúng ta có gần 50 vị dân cử Mỹ gốc Việt. Chúng ta có thượng nghị sĩ tiểu bang, dân biểu tiểu bang, cựu phụ tá Bộ trưởng Tư pháp Đinh Đồng Phụng Việt. Trong quân đội chúng ta có tướng Lương Xuân Việt. Trong tòa án, ngoài một số chánh án cấp tiểu bang, chúng ta còn có bà Jacqueline Nguyen hiện là chánh án tòa kháng án liên bang, tòa số 9 lớn nhất nước Mỹ, trông coi mười mấy tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ…
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn trên nước Mỹ, chị Lan thấy cộng đồng Việt có điểm mạnh nào?
Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: Người Việt tị nạn vào Mỹ cũng kéo theo hệ quả về gánh nặng xã hội cho người dân bản xứ bên cạnh những thành quả đóng góp về kinh tế. 40 năm qua, cán cân hệ quả-thành quả đó hiện nay thế nào theo ghi nhận của anh Dũng?
Đỗ Dũng: Thật sự chưa có thống kê nghiêm túc nào về chuyện này, mình cũng khó biết. Thoạt đầu khi người Việt tới đây dĩ nhiên là gánh nặng, nhưng đây là sự đầu tư rất có lợi cho nước Mỹ. Tất nhiên vẫn có những người chưa thành công, vẫn nhờ vào trợ cấp welfare của chính phủ Mỹ. Nhưng khi người Việt bắt đầu đủ lông đủ cánh, họ ‘bung ra’ đóng thuế lại cho nước Mỹ, đóng góp lại cho nước Mỹ.
Trà Mi: Cộng đồng Việt tại Mỹ đang đối diện những cơ hội và thách thức trước mắt ra sao?
Đỗ Dũng: Đất nước này còn rất nhiều cơ hội, chúng ta chưa trải ra hết được. Trong số những thách thức phía trước có sự khác biệt giữa những người Việt mới qua đây định cư theo vợ-chồng bảo lãnh hay du học và những người Việt sang đây từ sau chiến tranh, sự cách biệt giữa những nạn nhân chiến tranh và những người không phải là nạn nhân chiến tranh. Làm sao xóa bỏ được sự ngăn cách đó chính là thách thức của cộng đồng Việt tại Mỹ hiện nay.
Trà Mi: So với các cộng đồng bạn, có những thách thức nào đối với cộng đồng Việt trong quá trình phát triển vươn lên tại Mỹ?
Ngọc Lan: Nhìn ngay Little Saigon, nơi đông người Việt sinh sống nhất, thách thức về ngôn ngữ vẫn là một trở ngại rất lớn dù hội nhập được, làm ăn sinh sống được. Nếu vượt qua được rào cản đó thì sự thành công của người Việt trong dòng chính sẽ còn nhiều hơn nữa. Đối với thế hệ Việt trưởng thành ở đây, thách thức của họ chính là người gốc Á ở Mỹ vẫn được đối xử không giống như người bản xứ chính gốc. Cho nên, nó đòi hỏi người Việt, dù là thế hệ mới, một sự nỗ lực rất nhiều so với người bản xứ.
Trà Mi: Với hành trình nhìn lại-nhìn tới, những người tham gia vào cuốn sách này muốn nhắn gửi điều gì với độc giả, nhất là những độc giả trẻ?
Đỗ Dũng: Từ cuốn sách này mình sẽ nhìn thấy những ưu điểm của cộng đồng Việt Nam để tiếp tục phát triển. Tôi hy vọng không chỉ người Việt mà các cộng đồng khác cũng đọc được cuốn sách này để hiểu biết hơn về cộng đồng Việt Nam, và từ đó, những người làm chính sách của Hoa Kỳ sẽ có những chính sách thích hợp hơn với cộng đồng người Việt.
No comments:
Post a Comment