TIN THẾ GIỚI
Hong Kong điều tra bánh ngọt Đài Loan nghi chứa ‘dầu cống rãnh’
08.09.2014
Nhà chức trách Hong Kong hôm thứ Hai cho biết họ đang điều tra liệu
bánh dứa và bánh bao của một công ty Đài Loan có chứa dầu cống rãnh hay
không.
Giới chức Đài Loan cho biết một nhà máy ở phía nam của hòn đảo này sử
dụng trái phép 243 tấn sản phẩm nhiễm độc sử dụng "dầu cống rãnh" để
trộn vào dầu mỡ lợn.
Dầu mỡ lợn đã được cung cấp cho ít nhất 900 nhà hàng và tiệm bánh tại Đài Loan. Chủ sở hữu của nhà máy đã bị bắt hôm Chủ nhật.
Nỗi sợ hãi hiện đã lan tới Hong Kong, với những cửa hàng địa phương
buộc phải rút sản phẩm khỏi kệ và các chuyên gia an toàn thực phẩm tăng
cường kiểm tra đột xuất.
Được biết Hong Kong cũng đang xét nghiệm bánh trung thu ở các cửa hiệu trên toàn thành phố.
Vụ việc lại khơi lên mối lo ngại trong khu vực về các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Nguồn: AFP
Nguồn: AFP
Lãnh đạo EU chấp thuận vòng trừng phạt mới đối với Nga
Chủ
tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy nói các biện pháp trừng phạt sẽ
có hiệu lực trong vài ngày tới, nhưng có thể được xét lại tùy thuộc vào
tình hình ở Ukraine
08.09.2014
Lãnh đạo Liên minh châu Âu đã thông qua thêm những biện pháp trừng
phạt đối với Nga, nhưng sẽ trì hoãn áp đặt cho đến khi họ đánh giá thỏa
thuận ngừng bắn giữa chính phủ ở Ukraine và phe ly khai thân Nga.
Những biện pháp trừng phạt mới nhắm vào các công ty dầu khí nhà nước Rosneft và Transnet của Nga, một số đơn vị của tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom, và một số quan chức chính phủ Nga.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy cho biết các biện pháp trừng phạt sẽ có hiệu lực trong vài ngày tới, nhưng có thể được xét lại tùy thuộc vào tình hình trên thực địa ở Ukraine.
Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đe dọa hạn chế không phận của Nga nếu những biện pháp trừng phạt mới được áp đặt. Báo Vedomosti dẫn lời ông Medvedev nói rằng một số hãng hàng không phương Tây có thể bị phá sản nếu không được phép bay qua Nga.
Ukraine và NATO cáo buộc Moscow cung cấp hỗ trợ trực tiếp cho quân ly khai. Nga phủ nhận vũ trang quân ly khai Ukraine hay gửi quân của riêng mình tới, dù có bằng chứng cho thấy điều ngược lại.
Ở Ukraine hôm thứ Hai, Tổng thống Petro Poroshenko đến thăm thành phố Mariupol ở miền đông. Ông tuyên bố đây là đất của Ukraine và sẽ không nhượng cho bất kỳ ai.
Tin tức cho biết giao tranh xảy ra trong thành phố và một số nơi khác ở đông Ukraine kể từ khi có thỏa thuận ngừng bắn hôm thứ Sáu. Cả hai bên đổ lỗi cho nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.
Điện Kremlin hôm thứ Hai cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã điện đàm với ông Poroshenko để thảo luận về tình hình ở đông nam Ukraine, và nói thêm rằng "đối thoại sẽ tiếp tục."
Những biện pháp trừng phạt mới nhắm vào các công ty dầu khí nhà nước Rosneft và Transnet của Nga, một số đơn vị của tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom, và một số quan chức chính phủ Nga.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy cho biết các biện pháp trừng phạt sẽ có hiệu lực trong vài ngày tới, nhưng có thể được xét lại tùy thuộc vào tình hình trên thực địa ở Ukraine.
Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đe dọa hạn chế không phận của Nga nếu những biện pháp trừng phạt mới được áp đặt. Báo Vedomosti dẫn lời ông Medvedev nói rằng một số hãng hàng không phương Tây có thể bị phá sản nếu không được phép bay qua Nga.
Ukraine và NATO cáo buộc Moscow cung cấp hỗ trợ trực tiếp cho quân ly khai. Nga phủ nhận vũ trang quân ly khai Ukraine hay gửi quân của riêng mình tới, dù có bằng chứng cho thấy điều ngược lại.
Ở Ukraine hôm thứ Hai, Tổng thống Petro Poroshenko đến thăm thành phố Mariupol ở miền đông. Ông tuyên bố đây là đất của Ukraine và sẽ không nhượng cho bất kỳ ai.
Tin tức cho biết giao tranh xảy ra trong thành phố và một số nơi khác ở đông Ukraine kể từ khi có thỏa thuận ngừng bắn hôm thứ Sáu. Cả hai bên đổ lỗi cho nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.
Điện Kremlin hôm thứ Hai cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã điện đàm với ông Poroshenko để thảo luận về tình hình ở đông nam Ukraine, và nói thêm rằng "đối thoại sẽ tiếp tục."
Ông Hagel lên án hành động 'xâm lược trắng trợn' của Nga ở Ukraine
08.09.2014
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Chuck Hagel đã lên án điều ông gọi là
thái độ 'xâm lược trắng trợn' của Nga ở Ukraine. Ông Hagel đưa ra nhận
định tại Gruzia vào lúc Hội Ân xá Quốc tế nói Nga không còn thể chối cãi
việc lực lượng của họ tham gia chiến đấu ở miền đông Urkraine. Thông
tín viên VOA Victor Beattie ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau
đây.
Phát biểu cùng đối tác Gruzia, ông Irakli Alasania ở Tbilisi hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Chuck Hagel tuyên bố các hành động của Nga ở Ukraine, cũng như ở Gruzia đề ra một thách thức dài hạn mà Hoa Kỳ và các đồng minh coi là rất nghiêm trọng. Nhưng ông Hagel nói các hành động của Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đưa Hoa Kỳ và các nước bạn ở Châu Âu lại gần nhau hơn.
“Quan hệ chặt chẽ hơn giữa NATO và Gruzua đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các hành động nguy hiểm và vô trách nhiệm của Tổng thống Putin. Việc ông ta sáp nhập Crimea vào Nga một cách bất hợp pháp, mà Liên Hiệp Quốc không thừa nhận, và chiến dịch quân sự liên tục mà Nga đang tiến hành ở đông bộ Ukraine đề ra một mối đe doạ nghiêm trọng cho sự ổn định khu vực, như các hành động của Nga bên trong đường biên giới được quốc tế thừa nhận của Gruzia.”
Lực lượng Nga đã xâm lấn lãnh thổ Gruzia vào tháng 8 năm 2008, và sau một cuộc xung đột kéo dài 5 ngày, Moscow đã đơn phương công nhận sự độc lập của Abkazia và Nam Ossetia.
Ông Hagel kêu gọi Nga hãy rút toàn bộ lực lượng ra khỏi biên giới Gruzia. Ông cũng ca ngợi vị thế mới của Gruzia như một đối tác tăng cường của NATO và nói ông trông đợi tình trạng này sẽ dẫn tới tư cách thành viên đầy đủ của NATO.
Nhóm nhân quyền Ân Xá Quốc tế hôm qua lên án cả dân quân Ukraine lẫn các phần tử đòi ly khai thân Nga về các tội ác chiến tranh, trong đó có việc pháo kích bừa bãi, bắt cóc, tra tấn và giết hại. Và Tổng thư ký của tổ chức, ông Salil Shetty, công bố các hình ảnh chụp bằng vệ tinh cáo buộc sự hiện diện của xe thiết giáp và trọng pháo Nga ở miền đông Ukraine.
“Cái chúng tôi có là các hình ảnh chụp bằng vệ tinh mà chúng tôi thu thập được và điều rõ ráng là có ảnh hưởng trực tiếp và tích cực của Nga. Nga không thể chối cãi mình không phải là một bên trong vụ xung đột nữa. Trọng pháo di động và các đơn vị thiết giáp rất có hệ thống và tổ chức rất kỹ đang ở vị trí sẵn sàng; không có cách nào lực lượng đòi ly khai có thể tự tổ chức lấy được. Ngoài ra, chúng tôi cũng có những lời khai của nhân chứng về sự di chuyển của xe tăng Nga băng qua biên giới. Vì thế, tôi cho rằng thực sự điều đó không còn có thể chối cãi được nữa. Theo chúng tôi, đó là một vụ xung đột quốc tế.”
Nga nhất mực chối bỏ sự hiện diện của quân đội Nga ở Ukraine, trong khi các thủ lãnh nổi dậy nói họ đã được sự hỗ trợ của binh sĩ Nga dùng thời gian nghỉ của mình để chiến đấu với quân đội Ukraine.
Tại cuộc họp thượng đỉnh NATO tuần trước ở Wales, Tổng thống Barack Obama tuyên bố ông vừa “hy vọng” vừa “hoài nghi” rằng cuộc ngưng bắn đạt được hôm thứ sáu giữa hai bên sẽ có hiệu lực. Nhưng, bạo lực tiếp tục hồi hôm qua đã gây nguy hại cho cuộc ngưng bắn.
Ông Obama cũng nói NATO sẽ cung cấp cho Ukraine sự hỗ trợ phi sát thương, trong đó có áo giáp, nhiên liệu và sự chăm sóc y tế cho thương binh Ukraine và viện trợ về hậu cần và chỉ huy và kiểm soát.
Nhưng trong chương trình Tin tức Chủ Nhật của đài truyền hình Fox của Mỹ, ông Robert Menendez, chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện, nói rằng đã đến lúc phải dành cho Kyiv những gì họ cần để tự vệ.
“Cho đến khi nào Nga đưa hàng ngàn binh sĩ, xe tăng và thiết bị quân sự trở về Nga ngang qua biên giới, và có một đường biên giới an toàn, hy vọng rằng với các quan sát viên quốc tế, và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine được duy trì, thì không có một giải pháp; đây chỉ là một sự lắng dịu tạm thời. Và chúng ta phải xét tới tính toán của Tổng thống Putin và chứng tỏ là ông ta sai, có nghĩa là ngoài những gì mà cả EU lẫn Hoa Kỳ đã làm, những biện pháp chế tài đang được cứu xét phải được xúc tiến, và thứ hai nữa, chúng ta phải dành cho phía Ukraine khả năng chiến đấu cho chính mình. Điều đó sẽ làm thay đổi những tính toán của ông Putin.”
Ông Menendez, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã gặp Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ở Kyiv hồi tháng trước, ông Menendez tỏ ý cho thấy ông sẽ mưu tìm một cuộc họp chung của Quốc Hội Hoa Kỳ để cho phép nhà lãnh đạo Ukraine có một diễn đàn để trình bày lý lẽ xin viện trợ quân sự.
Ông Jonathan Adelman, phó giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế của Đại học Denver, nói phương Tây không muốn can dự vào vụ xung đột.
“Nếu nhìn vào các số liệu thăm dò, 17% người Mỹ muốn chúng ta có thêm hành động. Đơn giản là họ không quan tâm đến việc này. ISIS dường như quan trọng hơn, những vụ khủng hoảng ở Trung Đông như Syria hay Iraq quan trọng hơn. Thứ hai, theo tôi, có cảm giác là chúng ta không thể xúc tiến một cuộc chiến với Nga, và vì thế, cảm tưởng là “Hãy để phía Châu Âu có nhiều hành động hơn.” Và, đúng thế, phía Châu Âu phải có nhiều hành động hơn. Vấn đề là phía Châu Âu tự hộ đã chi chưa đầy 2% GDP vào quân đội, không phải là chúng ta muốn tuyên chiến, nhưng phía kia, tức là Nga, đơn giản là không sợ hãi chúng ta.”
Ông Adelman cảnh báo rằng sự bất động của phương Tây ở Ukraine sẽ khiến có nhiều phần chắc hơn là Nga sẽ tỏ ra hung hăng hơn ở nơi khác. Và ông nói những quốc gia khác, như Trung Quốc, đang theo dõi sát phản ứng của phương Tây trong lúc có hành động hung hãn hơn nhằm bành trướng sự kiểm soát ở Biển Đông.
Cuộc nổi dậy ở Ukraine bắt đầu hồi tháng 4 bởi các phần tử đòi ly khai thân Nga đã làm hơn 2.600 người thiệt mạng va khiến hàng chục ngàn người tỵ nạn bỏ chạy khỏi các khu vực gần biên giới Nga.
http://www.voatiengviet.com/content/bt-quoc-phong-my-len-an-nga-xam-luoc-trang-tron-ukraine/2442192.html
Phát biểu cùng đối tác Gruzia, ông Irakli Alasania ở Tbilisi hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Chuck Hagel tuyên bố các hành động của Nga ở Ukraine, cũng như ở Gruzia đề ra một thách thức dài hạn mà Hoa Kỳ và các đồng minh coi là rất nghiêm trọng. Nhưng ông Hagel nói các hành động của Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đưa Hoa Kỳ và các nước bạn ở Châu Âu lại gần nhau hơn.
“Quan hệ chặt chẽ hơn giữa NATO và Gruzua đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các hành động nguy hiểm và vô trách nhiệm của Tổng thống Putin. Việc ông ta sáp nhập Crimea vào Nga một cách bất hợp pháp, mà Liên Hiệp Quốc không thừa nhận, và chiến dịch quân sự liên tục mà Nga đang tiến hành ở đông bộ Ukraine đề ra một mối đe doạ nghiêm trọng cho sự ổn định khu vực, như các hành động của Nga bên trong đường biên giới được quốc tế thừa nhận của Gruzia.”
Lực lượng Nga đã xâm lấn lãnh thổ Gruzia vào tháng 8 năm 2008, và sau một cuộc xung đột kéo dài 5 ngày, Moscow đã đơn phương công nhận sự độc lập của Abkazia và Nam Ossetia.
Ông Hagel kêu gọi Nga hãy rút toàn bộ lực lượng ra khỏi biên giới Gruzia. Ông cũng ca ngợi vị thế mới của Gruzia như một đối tác tăng cường của NATO và nói ông trông đợi tình trạng này sẽ dẫn tới tư cách thành viên đầy đủ của NATO.
Nhóm nhân quyền Ân Xá Quốc tế hôm qua lên án cả dân quân Ukraine lẫn các phần tử đòi ly khai thân Nga về các tội ác chiến tranh, trong đó có việc pháo kích bừa bãi, bắt cóc, tra tấn và giết hại. Và Tổng thư ký của tổ chức, ông Salil Shetty, công bố các hình ảnh chụp bằng vệ tinh cáo buộc sự hiện diện của xe thiết giáp và trọng pháo Nga ở miền đông Ukraine.
“Cái chúng tôi có là các hình ảnh chụp bằng vệ tinh mà chúng tôi thu thập được và điều rõ ráng là có ảnh hưởng trực tiếp và tích cực của Nga. Nga không thể chối cãi mình không phải là một bên trong vụ xung đột nữa. Trọng pháo di động và các đơn vị thiết giáp rất có hệ thống và tổ chức rất kỹ đang ở vị trí sẵn sàng; không có cách nào lực lượng đòi ly khai có thể tự tổ chức lấy được. Ngoài ra, chúng tôi cũng có những lời khai của nhân chứng về sự di chuyển của xe tăng Nga băng qua biên giới. Vì thế, tôi cho rằng thực sự điều đó không còn có thể chối cãi được nữa. Theo chúng tôi, đó là một vụ xung đột quốc tế.”
Nga nhất mực chối bỏ sự hiện diện của quân đội Nga ở Ukraine, trong khi các thủ lãnh nổi dậy nói họ đã được sự hỗ trợ của binh sĩ Nga dùng thời gian nghỉ của mình để chiến đấu với quân đội Ukraine.
Tại cuộc họp thượng đỉnh NATO tuần trước ở Wales, Tổng thống Barack Obama tuyên bố ông vừa “hy vọng” vừa “hoài nghi” rằng cuộc ngưng bắn đạt được hôm thứ sáu giữa hai bên sẽ có hiệu lực. Nhưng, bạo lực tiếp tục hồi hôm qua đã gây nguy hại cho cuộc ngưng bắn.
Ông Obama cũng nói NATO sẽ cung cấp cho Ukraine sự hỗ trợ phi sát thương, trong đó có áo giáp, nhiên liệu và sự chăm sóc y tế cho thương binh Ukraine và viện trợ về hậu cần và chỉ huy và kiểm soát.
Nhưng trong chương trình Tin tức Chủ Nhật của đài truyền hình Fox của Mỹ, ông Robert Menendez, chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện, nói rằng đã đến lúc phải dành cho Kyiv những gì họ cần để tự vệ.
“Cho đến khi nào Nga đưa hàng ngàn binh sĩ, xe tăng và thiết bị quân sự trở về Nga ngang qua biên giới, và có một đường biên giới an toàn, hy vọng rằng với các quan sát viên quốc tế, và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine được duy trì, thì không có một giải pháp; đây chỉ là một sự lắng dịu tạm thời. Và chúng ta phải xét tới tính toán của Tổng thống Putin và chứng tỏ là ông ta sai, có nghĩa là ngoài những gì mà cả EU lẫn Hoa Kỳ đã làm, những biện pháp chế tài đang được cứu xét phải được xúc tiến, và thứ hai nữa, chúng ta phải dành cho phía Ukraine khả năng chiến đấu cho chính mình. Điều đó sẽ làm thay đổi những tính toán của ông Putin.”
Ông Menendez, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã gặp Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ở Kyiv hồi tháng trước, ông Menendez tỏ ý cho thấy ông sẽ mưu tìm một cuộc họp chung của Quốc Hội Hoa Kỳ để cho phép nhà lãnh đạo Ukraine có một diễn đàn để trình bày lý lẽ xin viện trợ quân sự.
Ông Jonathan Adelman, phó giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế của Đại học Denver, nói phương Tây không muốn can dự vào vụ xung đột.
“Nếu nhìn vào các số liệu thăm dò, 17% người Mỹ muốn chúng ta có thêm hành động. Đơn giản là họ không quan tâm đến việc này. ISIS dường như quan trọng hơn, những vụ khủng hoảng ở Trung Đông như Syria hay Iraq quan trọng hơn. Thứ hai, theo tôi, có cảm giác là chúng ta không thể xúc tiến một cuộc chiến với Nga, và vì thế, cảm tưởng là “Hãy để phía Châu Âu có nhiều hành động hơn.” Và, đúng thế, phía Châu Âu phải có nhiều hành động hơn. Vấn đề là phía Châu Âu tự hộ đã chi chưa đầy 2% GDP vào quân đội, không phải là chúng ta muốn tuyên chiến, nhưng phía kia, tức là Nga, đơn giản là không sợ hãi chúng ta.”
Ông Adelman cảnh báo rằng sự bất động của phương Tây ở Ukraine sẽ khiến có nhiều phần chắc hơn là Nga sẽ tỏ ra hung hăng hơn ở nơi khác. Và ông nói những quốc gia khác, như Trung Quốc, đang theo dõi sát phản ứng của phương Tây trong lúc có hành động hung hãn hơn nhằm bành trướng sự kiểm soát ở Biển Đông.
Cuộc nổi dậy ở Ukraine bắt đầu hồi tháng 4 bởi các phần tử đòi ly khai thân Nga đã làm hơn 2.600 người thiệt mạng va khiến hàng chục ngàn người tỵ nạn bỏ chạy khỏi các khu vực gần biên giới Nga.
http://www.voatiengviet.com/content/bt-quoc-phong-my-len-an-nga-xam-luoc-trang-tron-ukraine/2442192.html
S. Rice : Tầm quan trọng chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Mỹ
Cố vấn an ninh Tổng thống Mỹ, bà Susan Rice và Ủy viên Quốc vụ đối Ngoại TQ, Dương Khiết Trì tại Bắc Kinh. Ảnh ngày 08/09/2014.
Reuters
Đang công du Bắc Kinh, ngày 08/09/2014, Cố vấn an ninh quốc
gia của Tổng thống Mỹ, bà Susan Rice, tuyên bố, chuyến công du Trung
Quốc của nguyên thủ Hoa Kỳ Barack Obama sẽ là một « cột mốc quan trọng »
trong quan hệ song phương.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Barack Obama
có kế hoạch gặp nhau, bên lề Thượng đỉnh Diễn đàn Châu Á-Thái Bình
Dương, được tổ chức trong tháng 11, tại Bắc Kinh.
Trước cuộc hội đàm với ông Dương Khiết Trì (Yang Jiechi), Ủy viên
Quốc vụ, phụ trách đối ngoại và ông Thôi Thiên Khải (Cui Tiankai), cựu
đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, bà Susan Rice, Cố vấn an ninh quốc gia của
Tổng thống Mỹ tuyên bố, nguyên thủ Hoa Kỳ « cho rằng chuyến đi thăm
này là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển mối quan hệ quan trọng
giữa hai nước » và « ngay cả khi chúng tôi đang quan tâm đến nhiều hồ
sơ khác – Tổng thống Obama vẫn yêu cầu tôi tới đây bởi vì ông dành ưu
tiên cho mối quan hệ Trung –Mỹ ».
Về phần mình, ông Dương Khiết Trì cho biết rất nóng lòng thảo luận với phía Mỹ về « những lợi ích chủ chốt và những cội nguồn chính của các mối quan tâm của Trung Quốc ». Ông kêu gọi hai bên có được một sự quản lý mang tính xây dựng các bất đồng song phương.
Trong lịch trình, bà Susan Rice sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Ngoại trưởng Vương Nghị.
Theo giới quan sát, chuyến đi Trung Quốc của bà Rice cho thấy, Hoa Kỳ
không buông lơi chuyển hướng chiến lược sang Châu Á, cho dù thời sự thế
giới hiện đang nóng bỏng với các vấn đề ở Trung Đông, như Irak, Syria
và Gaza hay tại Châu Âu, với cuộc khủng hoảng Ukraina.
Chính quyền Obama muốn coi Châu Á như một điểm tựa trục xoay trong
chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và Trung Quốc nhìn nhận sự chuyển hướng
này như một mối đe dọa.
Các tranh chấp lãnh thổ tại biển Hoa Đông và Biển Đông, giữa Trung
Quốc với một số quốc gia láng giềng, đã gây ra căng thẳng giữa Bắc Kinh
với các đồng minh Châu Á của Washington, trong đó có Nhật Bản.
Quan hệ Mỹ-Trung hiện cũng có nhiều căng thẳng. Cuối tháng 8/2014,
Washington tố cáo máy bay tiêm kích Trung Quốc ba lần bay sát một cách
nguy hiểm một máy bay quân sự Hoa Kỳ, trên không phận quốc tế vùng biển
Hoa Đông.
Đáp lại, Bắc Kinh yêu cầu Washington chấm dứt các hoạt động do thám
trên không và trên biển những vùng sát biên giới Trung Quốc. Bắc Kinh
cảnh báo là những hành động này có thể gây ra những « tai nạn đáng tiếc
».
Tháng Tư 2001, cũng trong khu vực này, một máy bay EP-3 của Hải quân
Mỹ đã va chạm một máy bay Trung Quốc, làm cho viên phi công Trung Quốc
thiệt mạng, còn máy bay của Mỹ phải hạ cánh khẩn cấp xuống đảo Hải Nam.
Phi hành đoàn Mỹ đã bị Trung Quốc bắt giữ và hỏi cung. Sự cố này đã gây
ra khủng hoảng ngoại giao giữa hai nước.
Nhật tranh giành ảnh hưởng với Trung Quốc ở Nam Á
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe công du Nam Á - từ 06/09/2014 - hầu đối trọng với Trung Quốc.
Reuters
Hôm nay, 06/09/2014, thủ tướng Nhật Shinzo Abe đặt chân đến
Dhaka mở đầu chuyến viếng thăm kéo dài 3 ngày tại Bangladesh và Sri
Lanka nhằm tranh giành ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại khu vực Nam Á.
Theo lịch trình dự kiến, ông Shinzo Abe gặp thủ tướng
Bangladesh Sheikh Hasina hôm nay tại thủ đô Dhaka và ngày mai sẽ gặp
tổng thống Sri Lanka Mahinda Rajapakse tại thủ đô Colombo để thúc đẩy
quan hệ kinh tế và an ninh giữa Nhật với hai quốc gia này.
Chuyến công du hai nước Nam Á của thủ tướng Nhật diễn ra tiếp theo
sau chuyến viếng thăm của thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đến Tokyo trong
tuần qua. Trong chuyến viếng thăm đó, hai nước, mà hiện đều gặp căng
thẳng với Trung Quốc, đã đồng ý sẽ nâng quan hệ song phương lên một «
cấp độ mới ».
Nói chuyện với các phóng viên trước khi lên máy bay, ông Abe nhấn
mạnh ông là thủ tướng đầu tiên đến thăm Bangladesh từ 14 năm nay và thăm
Sri Lanka từ 24 năm qua. Đối với thủ tướng Abe, Banglades và Sri Lanka
là hai quốc gia « có ảnh hưởng ngày càng lớn về mặt kinh tế và chính trị
».
Tháp tùng ông Shinzo Abe trong chuyến công du Nam Á lần này là lãnh
đạo của 50 công ty hàng đầu của Nhật Bản, bởi vì theo lời thủ tướng Abe,
ông hy vọng sẽ đưa sự năng động của hai quốc gia nói trên vào nền kinh
tế Nhật Bản.
Về phần Bangladesh thì hy vọng sẽ nhận được đầu tư của Nhật Bản vào
các dự án cơ sở hạ tầng, như dự án xây một cầu trên tuyến xe lửa và dự
án đường hầm dưới dòng sông Brahmaputra.
Nhân chuyến viếng thăm của thủ tướng Bangladesh đến Nhật Bản vào
tháng 5 vừa qua, Tokyo đã loan báo khoản viện trợ 6 tỷ đôla cho Dhaka.
Khoản viện trợ này đã giúp củng cố uy thế của nữ thủ tướng Hasina, vốn
đã đắc cử trong một cuộc bầu cử bị tố cáo là có nhiều gian lận phiếu và
bị phe đối lập tẩy chay.
Vào tháng trước chính phủ Bangladesh cũng đã loan báo là Nhật Bản sẽ
cho vay 4 tỷ đôla cho dự án nhà máy nhiệt điệt chạy bằng than, bao gồm
cả việc xây dựng một cảng nước sâu. Cơ quan viện trợ của Nhật đã tỏ ra
rất quan tâm đến dự án xây cảng nước sâu ở miền Nam Bangladesh, dự án mà
ban đầu chính quyền Dhaka đã muốn nhờ Trung Quốc xây dựng.
Chính quyền Dhaka còn dự trù xây một khu công nghiệp dành riêng cho
các nhà đầu tư Nhật Bản. Hiện nay đầu tư của Nhật vào Banglades còn thấp
hơn nhiều so với đầu tư của Trung Quốc và Hàn Quốc.
Vấn đề là Nhật Bản và Bangladesh hiện đang tranh chiếc ghế không
thường trực của Hội đồng Bảo an cho nhiệm kỳ 2015-2016, cho nên, hai thủ
tướng Abe và Hasina phải bàn cách tránh mọi tranh chấp giữa hai quốc
gia trên vấn đề này.
Bangladesh cũng như Sri Lanka đều nằm trên tuyến hàng hải giữa vùng
Trung Đông giầu nguồn dầu hỏa với vùng Đông Á. Trung Quốc đã giúp xây
nhiều hải cảng tại các quốc gia nằm trên tuyến đường có tính chất huyết
mạch này. Nay đến lúc Nhật Bản mở cuộc « phản công » để đối lại với ảnh
hưởng của Bắc Kinh ở các nước này.
Khi sang thăm Sri Lanka, thủ tướng Abe sẽ bàn với tổng thống
Rajapaksa về việc hợp tác về lãnh hải vào lúc mà Trung Quốc ngày càng tỏ
ra hung hăng trong việc xác quyết chủ quyền trên các vùng biển Hoa Đông
và Biển Đông. Theo tin báo chí Sri Lanka, Nhật Bản sẳn sàng cung cấp
tàu tuần tra cho Sri Lanka để giúp nước này tăng cường khả năng bảo vệ
lãnh hải.
Giữa Nga và Trung Quốc, Mông Cổ chọn Washington
Chủ tịch Trung Quốc (T) và Tổng thống Mông Cổ Tsakhia Elbegdorj (P). Ảnh chụp ngày 21/08/2014, tại Ulan Bator.
Reuters
Trước sau không đầy hai tuần lễ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận
Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin lần lượt đến thủ đô Oulan-Bator.
Sự kiện này biểu lộ vị thế tế nhị khó khăn của Mông Cổ. gần một phần tư
thế kỷ sau ngày Liên Xô sụp đổ, quốc gia Trung Á giàu tài nguyên này
chưa hoàn toàn “thoát Nga” nhưng lại có nguy cơ bị Trung Quốc kềm chế
bằng kinh tế.
Trong chuyến công du Mông Cổ ngày 22/08 vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình long trọng tuyên bố “ tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Mông Cổ”.
Lãnh đạo Bắc Kinh tự cảm thấy cần phải trấn an Quốc hội Mông Cổ vì nhiều lý do mà đặc biệt hơn hết là công luận Mông Cổ lo ngại Bắc Kinh chiếm đoạt tài nguyên thiên nhiên qua những hợp đồng bất lợi cho đất nước.
Tại quốc gia “vệ tinh” của của Liên Xô trước đây, kỹ nghệ quặng mỏ chiếm đến 20% tổng sản lượng quốc nội. Do vậy, nhượng quyền khai thác cho các tập đoàn nước ngoài luôn là một vấn đề nóng bỏng. Tài nguyên dồi dào của Mông Cổ đang làm cho Trung Quốc thèm muốn và đã trở thành nguồn đầu tư số một, gần như độc quyền nhập khẩu đồng và than đá.
Trung Quốc còn là bạn hàng xuất khẩu hàng tiêu dùng giá rẻ sang Mông Cổ. Chỉ trong vòng có 10 năm, trao đổi thương mại giữa hai nước đã tăng từ 341 triệu đôla lên 6 tỷ (năm 2013) theo tin của Tân Hoa Xã.
Tình trạng này làm Mông Cổ rất lo ngại nhất là dân số ít ỏi, chỉ độ 3 triệu người, mà phải bảo vệ một diện tích gần gấp 5 lần Việt Nam. Thêm vào đó, do giá than đá sụt giảm trên thị trường quốc tế, giới đầu tư cũng rút dần ra khỏi Mông Cổ.
Chuyên gia Shurkuu Dorj, giám đốc Viện nghiên cứu Quốc tế ở Oulan-Bator nhận định là Mông Cổ rất cần đầu tư nước ngoài và Trung Quốc cho nhiều cơ hội để phát triển. Tuy nhiên, ông cảnh báo là phải “dè chừng Trung Quốc” và đây là một “thách thức lớn” của đất nước khi làm ăn với Bắc Kinh.
Chỉ không đầy hai tuần lễ sau chuyến viếng thăm của Tập Cận Bình với một loạt thỏa thuận cho Mông Cổ xuất khẩu than đá và kim loại sang Trung Quốc, đến lược Vladimir Putin đến Oulan-Bator để ký nhiều hợp đồng thương mại và để kỷ niệm “quan hệ lịch sử” giữa hai nước hôm 03/09.
Theo ghi nhận của giới phân tích thì có sự trùng hợp ngẫu nhiên về thời điểm qua sự kiện lãnh đạo Trung Quốc và Nga, kẻ trước người sau, đến Mông Cổ gặp Tổng thống Tsakhiagiyn Elbeegdorj.
Julian Dierkes, chuyên gia về Mông Cổ thuộc đại học British Columbia lưu ý chính sách đối ngoại của Mông Cổ đặt trên nền tảng “quân bình” giữa Nga và Trung Quốc.
Chính vì để tự vệ trước tham vọng xâm lược của Trung Hoa mà vào đầu thế kỷ 20, Mông Cổ bắt tay với Nga và sau đó là theo Liên Xô.
Đến năm 1990, Mông Cổ thành công thoát khỏi chế độ độc tài cộng sản nhưng không hoàn toàn thoát được ảnh hưởng của Matxcơva, phần lớn vì nhu cầu năng lượng: khí đốt, dầu hỏa.
Thật ra, theo chuyên gia chính trị quốc tế Sergey Radchenko,đại học Aberystwyth, Anh Quốc, thì Nga đã mất ảnh hưởng tại Mông Cổ từ lâu. Để phục hồi uy thế, Matxcơva đã xóa nợ cũ của Mông Cổ từ thời Liên Xô và tham gia vào một số dự án xây dựng hạ tầng và mỏ quặng nhưng không tạo lại được trọng lượng như Vladimir Putin từng hy vọng.
Trong tinh thần giữ gìn độc lập, Oulan-Bator theo đuổi chính sách “ con đường thứ ba”: vừa duy trì hòa khí với Nga và Trung Quốc, vừa mở rộng quan hệ mật thiết với các nước Á châu khác đặt biệt là Nhật Bản mặc dù nhiều quan sát viên cho rằng Hoa Kỳ thực sự đã trở thành “láng giềng thứ ba” của Mông Cổ.
Washington đã tiến hành các biện pháp tăng cường hợp tác quân sự với Oulan-Bator và kỳ vọng vào nền dân chủ non trẻ ở Trung Á này đóng vai trò đối trọng với hai chế độ độc tài Nga –Trung.
Mặc dù một bộ phận dân chúng vẫn gắn bó với Nga về văn hóa và chính trị và nhiều người Mông Cổ nói tiếng Nga nhưng theo nhà nghiên cứu Franck Billé, đại học Cambridge, Mông Cổ tự cho có cùng nền văn hóa với Tây phương và muốn chứng tỏ khác biệt với các nước châu Á khác.
Lãnh đạo Bắc Kinh tự cảm thấy cần phải trấn an Quốc hội Mông Cổ vì nhiều lý do mà đặc biệt hơn hết là công luận Mông Cổ lo ngại Bắc Kinh chiếm đoạt tài nguyên thiên nhiên qua những hợp đồng bất lợi cho đất nước.
Tại quốc gia “vệ tinh” của của Liên Xô trước đây, kỹ nghệ quặng mỏ chiếm đến 20% tổng sản lượng quốc nội. Do vậy, nhượng quyền khai thác cho các tập đoàn nước ngoài luôn là một vấn đề nóng bỏng. Tài nguyên dồi dào của Mông Cổ đang làm cho Trung Quốc thèm muốn và đã trở thành nguồn đầu tư số một, gần như độc quyền nhập khẩu đồng và than đá.
Trung Quốc còn là bạn hàng xuất khẩu hàng tiêu dùng giá rẻ sang Mông Cổ. Chỉ trong vòng có 10 năm, trao đổi thương mại giữa hai nước đã tăng từ 341 triệu đôla lên 6 tỷ (năm 2013) theo tin của Tân Hoa Xã.
Tình trạng này làm Mông Cổ rất lo ngại nhất là dân số ít ỏi, chỉ độ 3 triệu người, mà phải bảo vệ một diện tích gần gấp 5 lần Việt Nam. Thêm vào đó, do giá than đá sụt giảm trên thị trường quốc tế, giới đầu tư cũng rút dần ra khỏi Mông Cổ.
Chuyên gia Shurkuu Dorj, giám đốc Viện nghiên cứu Quốc tế ở Oulan-Bator nhận định là Mông Cổ rất cần đầu tư nước ngoài và Trung Quốc cho nhiều cơ hội để phát triển. Tuy nhiên, ông cảnh báo là phải “dè chừng Trung Quốc” và đây là một “thách thức lớn” của đất nước khi làm ăn với Bắc Kinh.
Chỉ không đầy hai tuần lễ sau chuyến viếng thăm của Tập Cận Bình với một loạt thỏa thuận cho Mông Cổ xuất khẩu than đá và kim loại sang Trung Quốc, đến lược Vladimir Putin đến Oulan-Bator để ký nhiều hợp đồng thương mại và để kỷ niệm “quan hệ lịch sử” giữa hai nước hôm 03/09.
Theo ghi nhận của giới phân tích thì có sự trùng hợp ngẫu nhiên về thời điểm qua sự kiện lãnh đạo Trung Quốc và Nga, kẻ trước người sau, đến Mông Cổ gặp Tổng thống Tsakhiagiyn Elbeegdorj.
Julian Dierkes, chuyên gia về Mông Cổ thuộc đại học British Columbia lưu ý chính sách đối ngoại của Mông Cổ đặt trên nền tảng “quân bình” giữa Nga và Trung Quốc.
Chính vì để tự vệ trước tham vọng xâm lược của Trung Hoa mà vào đầu thế kỷ 20, Mông Cổ bắt tay với Nga và sau đó là theo Liên Xô.
Đến năm 1990, Mông Cổ thành công thoát khỏi chế độ độc tài cộng sản nhưng không hoàn toàn thoát được ảnh hưởng của Matxcơva, phần lớn vì nhu cầu năng lượng: khí đốt, dầu hỏa.
Thật ra, theo chuyên gia chính trị quốc tế Sergey Radchenko,đại học Aberystwyth, Anh Quốc, thì Nga đã mất ảnh hưởng tại Mông Cổ từ lâu. Để phục hồi uy thế, Matxcơva đã xóa nợ cũ của Mông Cổ từ thời Liên Xô và tham gia vào một số dự án xây dựng hạ tầng và mỏ quặng nhưng không tạo lại được trọng lượng như Vladimir Putin từng hy vọng.
Trong tinh thần giữ gìn độc lập, Oulan-Bator theo đuổi chính sách “ con đường thứ ba”: vừa duy trì hòa khí với Nga và Trung Quốc, vừa mở rộng quan hệ mật thiết với các nước Á châu khác đặt biệt là Nhật Bản mặc dù nhiều quan sát viên cho rằng Hoa Kỳ thực sự đã trở thành “láng giềng thứ ba” của Mông Cổ.
Washington đã tiến hành các biện pháp tăng cường hợp tác quân sự với Oulan-Bator và kỳ vọng vào nền dân chủ non trẻ ở Trung Á này đóng vai trò đối trọng với hai chế độ độc tài Nga –Trung.
Mặc dù một bộ phận dân chúng vẫn gắn bó với Nga về văn hóa và chính trị và nhiều người Mông Cổ nói tiếng Nga nhưng theo nhà nghiên cứu Franck Billé, đại học Cambridge, Mông Cổ tự cho có cùng nền văn hóa với Tây phương và muốn chứng tỏ khác biệt với các nước châu Á khác.

Đòi hỏi chủ quyền của các quốc gia ven Biển Đông.
Nguồn : Bộ Ngoại giao Mỹ
Tân Tổng thống mới được bầu của Indonesia, ông Joko Widodo,
tuyên bố sẵn sàng đứng ra làm trung gian hòa giải để làm giảm bớt căng
thẳng tại Biển Đông giữa Trung Quốc và các nước láng giềng. AFP hôm
nay, 12/09/2014, cho biết ông Widodo đã nói như trên khi trả lời phỏng
vấn tờ Asahi Shimbun của Nhật hôm thứ Ba 09/09.
Tổng thống Joko Widodo nói với Asahi Shimbun : « Tôi từ chối
giải pháp quân sự. Cần phải luôn luôn tìm kiếm các giải pháp ngoại giao,
và nếu điều này tỏ ra cần thiết, Indonesia sẵn sàng đóng vai trò trung
gian ».
Tình hình Biển Đông vẫn rất căng thẳng, và Trung Quốc yêu sách hầu như toàn bộ chủ quyền vùng biển quan trọng này. Trung Quốc tranh chấp chủ quyền với Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, là bốn trong mười thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), và cả với Đài Loan.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Hà Nội trong những tháng gần đây đặc biệt căng thẳng, sau khi Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 đến đặt tại vùng biển Hoàng Sa nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Sự kiện này đã gây nên các cuộc biểu tình chống Trung Quốc biến thành bạo động, và Washington đã phải tỏ thái độ cứng rắn hơn trước Bắc Kinh. Sau đó Trung Quốc đã rút giàn khoan đi.
Tân Tổng thống Indonesia cũng cho biết sẵn sàng hỗ trợ cho việc hoàn thành một « Bộ quy tắc ứng xử » giữa Trung Quốc và ASEAN, một văn bản đã được thảo luận từ hơn mười năm qua.
Trong một hội nghị ASEAN cuối tuần trước tại Naypyidaw, Miến Điện, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã tái khẳng định « sự quan trọng của việc thương lượng một Bộ quy tắc ứng xử mang tính ràng buộc » để giải quyết các tranh chấp về chủ quyền trên biển.
Ông Joko Widodo, có biệt danh là Jokowi, vốn là Thống đốc Jakarta có chủ trương cải cách, đã chiến thắng trước cựu tướng lãnh Prabowo Subianto với 53,15% phiếu hôm 9/7.
Tình hình Biển Đông vẫn rất căng thẳng, và Trung Quốc yêu sách hầu như toàn bộ chủ quyền vùng biển quan trọng này. Trung Quốc tranh chấp chủ quyền với Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, là bốn trong mười thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), và cả với Đài Loan.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Hà Nội trong những tháng gần đây đặc biệt căng thẳng, sau khi Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 đến đặt tại vùng biển Hoàng Sa nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Sự kiện này đã gây nên các cuộc biểu tình chống Trung Quốc biến thành bạo động, và Washington đã phải tỏ thái độ cứng rắn hơn trước Bắc Kinh. Sau đó Trung Quốc đã rút giàn khoan đi.
Tân Tổng thống Indonesia cũng cho biết sẵn sàng hỗ trợ cho việc hoàn thành một « Bộ quy tắc ứng xử » giữa Trung Quốc và ASEAN, một văn bản đã được thảo luận từ hơn mười năm qua.
Trong một hội nghị ASEAN cuối tuần trước tại Naypyidaw, Miến Điện, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã tái khẳng định « sự quan trọng của việc thương lượng một Bộ quy tắc ứng xử mang tính ràng buộc » để giải quyết các tranh chấp về chủ quyền trên biển.
Ông Joko Widodo, có biệt danh là Jokowi, vốn là Thống đốc Jakarta có chủ trương cải cách, đã chiến thắng trước cựu tướng lãnh Prabowo Subianto với 53,15% phiếu hôm 9/7.
Ấn Độ hòa hoãn nhưng cứng rắn với Trung Quốc

Phó Tổng thống Ấn Độ Shri Mohammad Hamid Ansari (trái) gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh, 30/06/2014.
REUTERS/Wang Zhao/Pool
Trên đường công du Ấn Độ, ngày 14/09/2014, tới đây Chủ tịch
Trung Quốc sẽ ghé thăm Nam Á, vùng ảnh hưởng truyền thống của New
Delhi. Lãnh đạo Bắc Kinh tìm cách chinh phục quốc gia láng giềng vừa
là đối tác vừa là đối thủ địa lý chính trị, xem Trung Quốc là mối đe
dọa an ninh quốc phòng.
Viện lý do bất ổn chính trị tại Islamabad,Chủ tịch Trung Quốc
đã hủy bỏ chặn Pakistan, đồng minh thân thiết tại Nam Á của Bắc Kinh,
kẻ thù của New Delhi. Tuy vậy, trong chuyến đi này, ông Tập Cận Bình
sẽ đến quốc đảo Sri Lanka nơi Bắc Kinh tài trợ một dự án xây hải cảng
1,4 tỷ đôla mà một khi hoàn tất sẽ cho phép tàu chiến Trung Quốc sử
dụng để củng cố sự hiện diện quân sự trong Ấn Độ Dương và chỉ cách Ấn
Độ có 250 cây số.
Thấy rõ ý đồ của Trung Quốc từ lâu, nhưng tân Thủ tướng Ấn Narenda Modi, được xem là nhân vật có tinh thần quốc gia dân tộc, đã nhanh chóng lên tiếng mời lãnh đạo Trung Quốc sang thăm New Delhi. Song song với cử chỉ ngoại giao này, Thủ tướng Ấn cũng gấp rút giới hạn tầm ảnh hưởng của chiến dịch tấn công ngoại giao của Trung Quốc trong vùng ảnh hưởng. Ngay sau khi lên nhậm chức, ông tức khắc sang thăm Butan và Nepal và chìa bàn tay hòa giải với Pakistan.
Theo giới phân tích, để đối phó với tham vọng trên bộ và trên biển của Trung Quốc, New Delhi còn có thể dựa vào mối quan hệ thân hữu lâu dài với Tokyo. Nhật Bản và Ấn Độ đều xem sức mạnh kinh tế và quân sự đang lên của Trung Quốc là mối đe dọa chung. Tăng cường hợp tác song phương Ấn - Nhật để đối trọng với tham vọng của Trung Quốc là chính sách được Hoa Kỳ chia sẻ và khuyến khích.
Về phần Bắc Kinh, sự kiện New Delhi thắt chặt quan hệ với Tokyo cũng là một mối đe dọa. Chuyên gia Ấn Jayadeva Ranade, Giám đốc Trung tâm phân tích chiến lược Trung Quốc tại New Delhi cho rằng Bắc Kinh rất lo ngại khi thấy Ấn Độ tiến gần Hoa Kỳ và Nhật Bản và họ không muốn sự kiện này xảy ra.
Do vậy, Chủ tịch Tập Cận Bình thủ sẵn một số đề nghị mà Ấn Độ thèm muốn : đầu tư cải thiện hệ thống hỏa xa lạc hậu, xây dựng đường xe lửa cao tốc, và hợp tác trong lãnh vực hạt nhân.
Theo AFP, Thủ tướng Ấn Narendra Modi không thiếu lập luận để mặc cả với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình : Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cam kết tăng gấp đôi tiền đầu tư vào Ấn Độ trong năm năm tới.
Bên cạnh hồ sơ kinh tế, vấn đề tranh chấp biên giới cũng sẽ được thảo luận.
Nhà phân tích chính trị quốc tế Shyam Saran (Center for Policy Research) tại New Delhi, nguyên là Thứ trưởng ngoại giao Ấn nhận định : Trung Quốc xem Ấn Độ của Thủ tướng Modi vừa là một đối tác nghiêm túc, vừa là một đối thủ tiềm tàng.
Ý thức một phần công luận Ấn xem Trung Quốc là kẻ thù xâm lược, Bắc Kinh cam kết trước ngày ông Tập Cận Bình lên đường, không có ý đồ « bao vây » Ấn Độ. Thứ trưởng ngoại giao Lưu Kiến Siêu (Liu Jian Chao) tuyên bố « Trung Quốc xem Ấn Độ là đối tác để phát triển, không bao vây và sẽ không bao vây Ấn Độ » .
Mặc dù quan hệ với Trung Quốc chứa đầy hoài nghi và xung khắc đẫm máu, chính phủ Ấn sẽ trải thảm đỏ đón tiếp ông Tập Cận Bình ngày 17 tới đây.
Nhưng giới phân tích được AFP tiếp xúc khẳng định Thủ tướng Modi sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc khác với chính quyền trung tả tiền nhiệm.
Lãnh đạo Trung Quốc sẽ được thông báo những đường « ranh đỏ » trong quan hệ với Ấn Độ.
Thấy rõ ý đồ của Trung Quốc từ lâu, nhưng tân Thủ tướng Ấn Narenda Modi, được xem là nhân vật có tinh thần quốc gia dân tộc, đã nhanh chóng lên tiếng mời lãnh đạo Trung Quốc sang thăm New Delhi. Song song với cử chỉ ngoại giao này, Thủ tướng Ấn cũng gấp rút giới hạn tầm ảnh hưởng của chiến dịch tấn công ngoại giao của Trung Quốc trong vùng ảnh hưởng. Ngay sau khi lên nhậm chức, ông tức khắc sang thăm Butan và Nepal và chìa bàn tay hòa giải với Pakistan.
Theo giới phân tích, để đối phó với tham vọng trên bộ và trên biển của Trung Quốc, New Delhi còn có thể dựa vào mối quan hệ thân hữu lâu dài với Tokyo. Nhật Bản và Ấn Độ đều xem sức mạnh kinh tế và quân sự đang lên của Trung Quốc là mối đe dọa chung. Tăng cường hợp tác song phương Ấn - Nhật để đối trọng với tham vọng của Trung Quốc là chính sách được Hoa Kỳ chia sẻ và khuyến khích.
Về phần Bắc Kinh, sự kiện New Delhi thắt chặt quan hệ với Tokyo cũng là một mối đe dọa. Chuyên gia Ấn Jayadeva Ranade, Giám đốc Trung tâm phân tích chiến lược Trung Quốc tại New Delhi cho rằng Bắc Kinh rất lo ngại khi thấy Ấn Độ tiến gần Hoa Kỳ và Nhật Bản và họ không muốn sự kiện này xảy ra.
Do vậy, Chủ tịch Tập Cận Bình thủ sẵn một số đề nghị mà Ấn Độ thèm muốn : đầu tư cải thiện hệ thống hỏa xa lạc hậu, xây dựng đường xe lửa cao tốc, và hợp tác trong lãnh vực hạt nhân.
Theo AFP, Thủ tướng Ấn Narendra Modi không thiếu lập luận để mặc cả với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình : Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cam kết tăng gấp đôi tiền đầu tư vào Ấn Độ trong năm năm tới.
Bên cạnh hồ sơ kinh tế, vấn đề tranh chấp biên giới cũng sẽ được thảo luận.
Nhà phân tích chính trị quốc tế Shyam Saran (Center for Policy Research) tại New Delhi, nguyên là Thứ trưởng ngoại giao Ấn nhận định : Trung Quốc xem Ấn Độ của Thủ tướng Modi vừa là một đối tác nghiêm túc, vừa là một đối thủ tiềm tàng.
Ý thức một phần công luận Ấn xem Trung Quốc là kẻ thù xâm lược, Bắc Kinh cam kết trước ngày ông Tập Cận Bình lên đường, không có ý đồ « bao vây » Ấn Độ. Thứ trưởng ngoại giao Lưu Kiến Siêu (Liu Jian Chao) tuyên bố « Trung Quốc xem Ấn Độ là đối tác để phát triển, không bao vây và sẽ không bao vây Ấn Độ » .
Mặc dù quan hệ với Trung Quốc chứa đầy hoài nghi và xung khắc đẫm máu, chính phủ Ấn sẽ trải thảm đỏ đón tiếp ông Tập Cận Bình ngày 17 tới đây.
Nhưng giới phân tích được AFP tiếp xúc khẳng định Thủ tướng Modi sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc khác với chính quyền trung tả tiền nhiệm.
Lãnh đạo Trung Quốc sẽ được thông báo những đường « ranh đỏ » trong quan hệ với Ấn Độ.
Ukraina muốn được « quy chế đặc biệt » của Nato
Hội
nghị bàn tròn giữa các lãnh đạo Châu Âu tại Thượng đỉnh Nato ở Newport
(Anh Quốc), ngày 04/09/2014. Tổng thống Ukraina (thứ hai trái qua) cùng
với các nguyên thủ Pháp, Mỹ, Anh, Đức và Ý.
REUTERS/Alain Jocard/Pool
Kiev kiên quyết quay lưng lại Matxcơva. Tổng thống Petro
Porochenko hôm nay tuyên bố sẽ phê chuẩn hiệp ước hội viên liên kết với
Liên Hiệp Châu Âu và xin được quy chế đặc biệt của Liên minh Bắc Đại
Tây dương.
Tổng thống Ukraina, Petro Porochenko cho biết Quốc hội Ukraina
sẽ bỏ phiếu phê chuẩn hiệp định hội viên liên kết với Liên Hiệp Châu
Âu vào ngày thứ ba 16/09.
Vị tổng thống Ulraina đắc cử hồi tháng 5 vừa qua thẩm định đay là một « sự kiện lịch sử » của Ukraina.
Với thỏa thuận này, Ukraina đã dứt khoát tách khỏi ảnh hưởng của
nước Nga, quay lưng lại với dự án vùng quan thuế chung của tổng thống
Putin trong tham vọng thiết lập lại thế lực tại các nước thuộc Liên Xô
trước đây.
Cuộc xung đột võ trang tại miền Đông Ukraina làm gần 2.700 người chết
được tổng thống Ukraina xem là « một cuộc thử thách đớn đau » để làm
thành viên của gia đình châu Âu.
Cũng trong chiều hướng này, tổng thống Ukraina cho biết ông hy vọng
được « quy chế đặc biệt », là đồng minh nhưng không phải là thành viên
của Liên minh Nato mà ông sẽ trình bày nguyện vọng với quốc hội và
tổng thống Mỹ trong chuyến công du Hoa Kỳ vào tuần tới.
Quy chế làm đồng minh đặc biệt này cho phép Nato trợ giúp Ukraina vũ khí và thông tin tình báo.
Hiện nay Nato có bốn đồng minh không phải thành viên là Úc, Đại Hàn, Israel và Ai Cập.
Riêng về tương lai bán đảo Crimée, ông khẳng định là sẽ « lấy lại » lãnh thổ của quốc gia, nhưng sẽ không bằng vũ lực.
http://www.viet.rfi.fr/quoc-te/20140912-ukraina-muon-duoc-%C2%AB-quy-che-dat-biet-%C2%BB-cua-natoNhật Bản có thể xây dựng bộ máy quân sự tấn công
Quân
đội Nhật hôm 30/03/2012 đã cho triển khai hệ thống phòng không Patriot
Advanced Capability-3 săn sàng bắn hạ tên lửa Bắc Triều Tiên.
REUTERS/Kyodo
Theo các quan chức Nhật Bản, được Reuters trích dẫn, các cuộc
thảo luận không chính thức đề cập đến tất cả các kịch bản : Từ trường
hợp Nhật Bản tiếp tục trông cậy hoàn toàn vào Hoa Kỳ cho đến khả năng xứ
hoa anh đào sẽ có một hệ thống vũ khí hoàn chỉnh, như mọi quốc gia
khác.
Báo chí Nhật Bản thường nêu ra sự hung hăng của quân đội Trung Quốc
để nhấn mạnh đến sự cần thiết tăng cường quốc phòng, nhưng mối lo ngại
chủ yếu của Tokyo là các căn cứ phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên, cách
Nhật Bản chưa đầy 600 km.
Tháng Tư vừa qua, Bình Nhưỡng đe dọa là nếu xẩy ra chiến tranh trên
bán đảo Triều Tiên, thì Nhật Bản sẽ bị thiêu rụi bởi vũ khí nguyên tử.
Các quan chức Nhật Bản cho biết, các cuộc thảo luận về « khả năng tấn công »,
mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu. Chưa có một loại vũ khí nào được nêu ra.
Nhật Bản muốn hoàn tất các cuộc thảo luận trong vòng 5 năm và sau đó,
nhanh chóng trang bị các vũ khí tấn công, như tên lửa hành trình, bắn đi
từ tàu ngầm, kiểu Tomahawk của Mỹ.
Các chuyên gia quân sự nhấn mạnh, việc xây dựng một bộ máy quân sự
với khả năng tấn công đòi hỏi phải có thay đổi trong học thuyết quân sự
của Nhật Bản, hiện vẫn manh tính phòng thủ.
Bị ràng buộc bởi Hiến pháp chủ hòa do bại trận trong đệ nhị thế
chiến, cho đến nay, nước Nhật chưa bao giờ bắn một phát súng tấn công
trước.
Mối quan tâm hàng đầu Thủ tướng Shinzo Abe là biến đổi quân đội Nhật
thành lực lượng tấn công. Ông đã cho bãi bỏ lệnh cấm quân đội Nhật chiến
đấu ở nước ngoài, nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu vũ khí.
Theo các chuyên gia Nhật Bản, một trong những lo ngại của Tokyo là
Hoa Kỳ, với 28.000 quân hiện diện ở Hàn Quốc và 38.000 tại Nhật Bản, có
thể tấn công Bắc Triều Tiên, nếu xẩy ra khủng hoảng và hậu quả là Nhật
Bản sẽ phải hứng chịu sự trả thù của Bắc Triều Tiên.
Ông Narushige Michishita, nguyên cố vấn an ninh quốc gia Nhật Bản trong giai đoạn 2004-2006 bình luận : «
Chúng ta có thể duy trì một khả năng tấn công có hạn chế, để nói với
người Mỹ : Chúng tôi phải tự làm việc này, trừ phi các vị làm thay ».
Theo các thỏa thuận hiện hữu, trong khuôn khổ một cuộc tấn công đạn đạo, «
quân đội Mỹ sẽ cung cấp cho Nhật Bản các thông tin cần thiết và nếu
cần, sẽ tính tới việc sử dụng sức mạnh, tạo thêm khả năng tấn công bổ
sung ».
Các quan chức Hoa Kỳ cho biết là không có các thảo luận chính thức về
việc nâng cao khả năng tấn công cho quân đội Nhật Bản, nhưng không loại
trừ hai bên có các cuộc gặp không chính thức để bàn về chủ đề này.
Tập Cận Bình 'noi gương Đặng Tiểu Bình'
Cập nhật: 10:22 GMT - thứ năm, 21 tháng 8, 2014

Các diễn văn của ông Tập đã bán được hàng triệu bản
Trung Quốc đang ở trong "thời kì Đặng
Tiểu Bình" nếu xét về số lượng sách vở, bài báo, triển lãm, một sêri
phim truyền hình, và lễ kỷ niệm 110 năm ngày sinh cố lãnh tụ.
Dịp kỷ niệm Đặng Tiểu Bình cũng là dịp đánh giá lãnh đạo hiện nay, Tập Cận Bình.
Thứ Ba tuần trước, tờ báo Đảng, Nhân dân Nhật báo, nêu bật thành tích của Tập Cận Bình sau 18 tháng theo đuổi Giấc mơ Trung Hoa.
Họ liệt kê chiến dịch bàn tay sắt chống tham nhũng; thúc đẩy cải cách; chính sách ngoại giao "nước lớn".
Ba chi tiết này không chỉ nói về phong cách nước lớn của Trung Quốc mà còn về phong cách lãnh đạo của ông Tập.
Một nghiên cứu trên truyền thông Hong Kong hồi
tháng Bảy nói trong vòng 18 tháng qua, tên ông Tập được nhắc tới 4186
lần trên tám trang đầu của Nhân dân Nhật báo.
Nó nhiều hơn cả số lượng gộp lại của Hồ Cẩm Đào và Giang Trạch Dân trong cùng thời gian.
Thực tế tần số này chỉ kém Chủ tịch Mao.
Đại Công Báo, tờ báo thân Bắc Kinh đóng ở Hong
Kong, bình luận rằng ông Tập là “nhà thiết kế chính” của cải tổ. Nó nhắc
nhở đến danh hiệu dành cho Đặng Tiểu Bình là “nhà thiết kế chính của
cải tổ và khai phóng ở Trung Quốc”.
Quyền lực
Cựu tổng biên tập của tạp chí Trường Đảng Trung
Ương, Đặng Duật Văn, nói với BBC tiếng Hoa: “Rõ ràng ông Tập là lãnh đạo
quyền lực nhất từ thời Đặng Tiểu Bình.”
"Họ sống trong thời đại khác nhau. Đặng Tiểu Bình có những thách thức hoàn toàn khác. Ông ấy làm lãnh tụ khi đã quá tuổi 70, còn Tập Cận Bình vừa 60 đã lãnh đạo Đảng."
Ông Đặng nói quyền lực của ông Tập thể hiện qua
hai yếu tố: trước hết, ông Tập kiểm soát cả đảng, quân đội và kinh tế.
Hồ sơ các văn phòng và lĩnh vực kinh tế từng thuộc về Thủ tướng, nhưng
nay Thủ tướng Lý Khắc Cường chỉ đóng vai phụ.
Tập Cận Bình hiện đứng đầu bảy nhóm công tác về quân sự, kinh tế và nhiều lĩnh vực.
Ông Đặng Duật Văn nói: "Ông ta còn mạnh hơn cả Đặng Tiểu Bình."
Thứ hai là việc tuyên truyền cho ông Tập. "Người
ta bảo hơn 10 triệu bản in các phát biểu của ông Tập đã được bán trong
hai tháng qua," ông Deng nói.
Còn Bào Đồng, cựu thư ký của Tổng Bí thư Triệu
Tử Dương, nói với New York Times rằng Tập Cận Bình có quan điểm tự do
hơn về kinh tế và tập quyền hơn về chính trị so với Đặng Tiểu Bình.
Nhưng quyền lực không nhất thiết đồng nghĩa với
uy lực với cấp dưới và không bảo đảm cho thành tựu lớn. Đây là điều cần
hiểu khi so sánh hai ông.
Tiến sĩ Kerry Brown, Đại học Sydney, nói với BBC tiếng Hoa rằng không nên so sánh làm gì.
"Họ sống trong thời đại khác nhau. Đặng Tiểu
Bình có những thách thức hoàn toàn khác. Ông ấy làm lãnh tụ khi đã quá
tuổi 70, còn Tập Cận Bình vừa 60 đã lãnh đạo Đảng."
“Những gì ông Đặng làm thật độc đáo, thay đổi hoàn toàn Trung Quốc. Tập Cận Bình đi theo cái gốc ấy và chưa tạo ra cái gì mới.”
Hướng đi
Ông Tập còn hơn tám năm tại vị. Nếu ông muốn có vị thế như ông Đặng, ông phải làm gì?
Một giáo sư giấu tên từ Trường Đảng Trung ương nói với BBC tiếng Trung: “Ông ấy sẽ tiếp tục chống tham nhũng.”
“Nhưng quan trọng hơn, đây là một phần kế hoạch giảm bớt khoảng cách giàu nghèo.”
Ông Đặng Duật Văn nói Đặng Tiểu Bình đã thay đổi lịch sử, còn không rõ Tập Cận Bình có làm được không.

Triển lãm về Đặng Tiểu Bình vừa diễn ra ở Hong Kong
“Nếu sức mạnh kinh tế của Trung Quốc gia tăng, đó cũng là thành tích lớn.”
“Nếu Tập Cận Bình có thể tạo ra tự do và dân chủ ở Trung Quốc, ông sẽ có thể đạt tầm cao lịch sử mới.”
Tiến sĩ Kerry Brown cũng cho rằng cải tổ kinh tế không phải là thách thức lớn nhất cho ông Tập.
“Thách thức thực sự là về chính trị và xã hội, như xây dựng xã hội cân bằng hơn, cho người dân tham gia nhiều hơn…”
“Nếu ông thành công, Tập Cận Bình có thể được xem là lãnh tụ vĩ đại và quan trọng.”
TQ dùng lễ sinh nhật ông Đặng làm gì?
Cập nhật: 02:25 GMT - thứ sáu, 22 tháng 8, 2014

Người Trung Quốc rất
giỏi tổ chức các lễ lạt, dịp kỷ niệm là luôn dùng chúng để
diễn giải lại lịch sử nhằm hỗ trợ cho các chính sách được
chọn lọc cụ thể.
Năm nay, Trung Quốc có hai đại lễ, 65 năm
ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1/11/1949-2014),
và 110 năm sinh nhật ông Đặng Tiểu Bình.
Ngày sinh nhật ông Đặng đang
được dùng để ca ngợi những nét chính của công cuộc cải tổ,
khai phóng và sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, đồng thời để
gắn hình ảnh của ông Tập Cận Bình với cố lãnh tụ Đặng Tiểu
Bình.
Hôm 20/8, tại một buổi lễ tụ tập đông đủ
các lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc để kỷ niệm ngày sinh ông
Đặng, Chủ tịch Tập Cận Bình đọc diễn văn và nói:
“Kính chào Tiểu Bình. Tôi nhớ ông quá.” (Xiaoping, ni hao? Wo huainiannian).
Thực ra, ông hỉ nhắc lại lời của sinh viên Trung Quốc năm 1984, vào thời điểm uy tín của ông Đặng lên đỉnh cao.
Sau khi ông Tập kết thúc bài diễn văn, cử tọa đã vỗ tay không ngừng.
Sự nghiệp cải cách
Để mừng sinh nhật cố lãnh tụ Đặng Tiểu
Bình, truyền hình Trung Quốc còn tung ra phim 48 tập về sự
nghiệp cải tổ Trung Quốc của ông.
Phim nhanh chóng trở thành tâm điểm của các cuộc trò chuyện tại Bắc Kinh trong giới quan tâm thời sự.

Các ông Hoa Quốc Phòng, Diệp Kiếm Anh và Đặng Tiểu Bình tháng 7/1977
Diễn viên đóng vai ông Đặng nói giọng Tứ
Xuyên nhưng theo một số sử gia của Đảng Cộng sản thì người này
lại không đủ độ tự tin để diễn tả tầm vóc lãnh đạo của ông
Đặng.
Thế nhưng bộ phim truyền hình đã nhắc
giới trẻ Trung Quốc lớn lên sau 1978 về công cuộc cải tổ táo
bạo do ông Đặng khởi xướng mà chỉ trong 14 năm đã thay đổi diện
mạo đất nước.
Vì tập trung vào giai đoạn 1978-1984, phim
đã né tránh các chủ đề nhạy cảm như vụ trấn áp năm 1989, đưa
đến thảm kịch Thiên An Môn.
Tuy thế phim cũng là bước ngoặt cho công
chúng nhìn thấy vai trò tích cực của ông Hoa Quốc Phong, nhà
lãnh đạo giao thời từ 1976 đến 1978, và là người trên thực tế
đã ủng hộ một số thay đổi sau khi Mao Trạch Đông chết.
Phim cũng nói tốt về ông Hồ Diệu Bang, vị
tổng bí thư được dân mến mộ và là gương mặt nhân tính của
tuyến đầu cải cách từ 1977 đến 1987.
Nhưng cách ca ngợi ông Đặng còn phản ánh
quan niệm rộng rãi trong giới sử gia Trung Quốc và quan chức cao
cấp trong những ngày đầu Khai phóng rằng nếu không có sự lãnh
đạo vững vàng của ông Đặng thì Trung Quốc khó mà thành công
như ngày nay.
Quả là không ai khác có được cả hai yếu
tố kinh nghiệm và tính cách cho phép Đặng nắm quyền chắc chắn
từ 1978 đến 1992.
Không chỉ tham gia cách mạng từ đầu thập
niên 1920, ông còn sống năm năm bên Pháp, một năm ở Liên Xô và là
làm tư lệnh quân sự trong suốt 12 năm Kháng Nhật và Nội chiến
Quốc – Cộng.
Ông cũng từng làm tổng bí thư Đảng 10 năm, và hai năm trên thực tế là phụ trách ngoại giao.
Không chỉ là cánh tay phải của Mao và Chu
Ân Lai và biết rất rõ chính sách của họ, ông cũng có khả năng
kết nối, trao đổi dễ dàng với các lãnh đạo quốc tế và được
họ công nhận là người luôn có cách giải quyết thực tiễn.
Đặng Tiểu Bình cũng có bản năng chính trị, sự tự tin và quan hệ riêng để giải quyết nhiều vấn đề tế nhị.
'Tìm đá qua sông'
"Vì tập trung vào giai đoạn 1978-1984, phim đã né tránh các chủ đề nhạy cảm như vụ trấn áp năm 1989, đưa đến thảm kịch Thiên An Môn"
Nhưng sự nghiệp của ông cũng ‘hết lên voi
lại xuống chó’, và cuộc thanh trừng thời Cách mạng Văn hóa
khiến ông suy tư nhiều về các vấn đề của chính hệ thống ông
tham gia dựng lên, và suy nghĩ về các hướng đi tương lai, dù
phải lần mò tìm lối.
Cách nhìn của Đặng về nhu cầu thay đổi
Trung Quốc không có gì là độc đáo. Nhiều quan chức cao cấp
từng bị hành hạ thời Cách mạng Văn hóa cũng ủng hộ nhu cầu
phải làm sao thay đổi và đổi như thế nào.
Nhưng nhiều trí thức Trung Quốc và cả
giới quan sát nước ngoài nay tin rằng Trung Quốc có thể đã
mạnh hơn nếu Đặng cho phép tăng thêm dân chủ, thêm cơ chế quyền
lực minh bạch, thêm yếu tố pháp quyền và thêm tự do cho các
nhóm thiểu số.
Cùng lúc, nhiều nhà lãnh đạo Trung Quốc
lại tin rằng nếu không nhờ bàn tay rắn của ông Đặng, Trung Quốc
có thể đã không giữ được sự thống nhất.
Nhưng dù người ta mong muốn gì thì không ai có thể quay lại chỉnh sửa lịch sử.
Đặng được coi là kiến trúc sư của cải cách, mở cửa nhưng thực ra ông chưa hề có một kế hoạch rõ rệt.
Ông phát triển dần một phương thức cầm
quyền hiệu quả khi ông cho Hồ Diệu Bang và Triệu Tử Dương phụ
trách tuyến đầu và tham gia không ít cuộc họp cao cấp.
Nhưng bản thân ông mỗi ngày vẫn bỏ ra vài tiếng đọc các báo cáo và đề ra ý kiến chỉ đạo.
Đặng đã tạo ra một cơ chế mới, chuyển Đảng Cộng sản từ một đảng Cách mạng sang thành Đảng cầm quyền.
Ông cũng phá vỡ sự kìm kẹp của cấu trúc
xã hội chủ nghĩa cứng nhắc, mở cửa thị trường, biến đổi
Trung Quốc từ một quốc gia khép kín thành nước tham gia mạnh
vào thương mại và chính trị quốc tế.

Ông Đặng và lãnh đạo Pháp Francois Mitterand ở Bắc Kinh
Tập Cận Bình ngày nay đang vận hành trong chính các chiều kích do Đặng định ra.
Ông Tập sẽ không thể nào thay đổi cơ bản và điều khiển được các thay đổi cơ bản như Đặng đã làm.
Nhưng nhập vào vai như người theo khuôn mẫu của Đặng, ông muốn tỏ ra là nhà lãnh đạo mạnh nhất sau Đặng.
Ông ra tay mạnh mẽ bằng chiến dịch chống
tham nhũng và nhiều người Trung Quốc nghĩ rằng ông có tiềm năng
để quản trị Trung Quốc qua giai đoạn chuyển đổi khó khăn vì
tăng trưởng tụt, và nỗ lực kiểm soát thông tin hạn chế giao lưu
công nghệ, và những đòi hỏi có chế độ pháp quyền, và nhiều
tự do hơn không hề giảm đi.
Trong và ngoài Trung Quốc, nhiều người hy
vọng ông Tập sẽ giữ được quan hệ quốc tế hòa bình và tốt
cùng với nhịp phát triển khiến Trung Quốc ngày một mạnh hơn,
theo lời khuyên ‘Thao quang dưỡng hối’ của ông Đặng.
Nhưng cũng nhiều người Trung Quốc lại than
phiền về tình trạng đất nước ngày nay và đổ mọi lỗi cho Đặng
dù đa số họ sẽ không đổi cuộc sống hôm nay mà họ đang thụ
hưởng để lấy cuộc sống cha mẹ họ chịu đựng trước tháng
12/1978.
Ông Ezra Vogel từ Đại học Harvard là tác giả cuốn ‘Deng Xiaoping and the Transformation of China’ (2011).
TS. NGUYỄN PHÚC LIÊN * ĐẤU TRANH DIỆT CỘNG
4 ĐIỂM CỦA Ý CHÍ ĐẤU
TRANH CỦA DÂN TỘC
Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế
Geneva, 31.08.2014
Web: http://VietTUDAN.net
Chính
vì sự hiểu biết về CSVN như vậy, mà cái Ý CHÍ ĐẤUI TRANH CỦA DÂN TỘC, trước
sau, quá khứ hiện tại hay tương lai, tuần tự thực hiện 4 ĐIỂM ĐẤU TRANH SAU ĐÂY:
1) CHÔN VÙI HẲN CƠ CHẾ CSVN
2) LOẠI TRỪ HÒA GIẢI HÒA HỢP GIẢ TẠO VỚI
ĐẢNG CSVN
3) ĐUỔI TẦU XÂM LĂNG ĐẤT, BIỂN
4) PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRONG CHÍNH TRỊ—LUẬT
PHÁP DÂN CHỦ
Chúng
tôi xin cắt nghĩa tóm lược, nhưng căn bản về từng điểm thực hiện. Những điểm
thực hiện này không phải là vì qúa khứ tội ác của đảng CSVN, nhưng chính là vì
TƯƠNG LAI thăng hóa Xã hội và phát triển Kinh tế Đất nước.
Điểm 1)
CHÔN VÙI HẲN CƠ CHẾ CSVN
Việc
phát sinh và lan tràn THAM NHŨNG, LÃNG PHÍ là thuộc về Cơ chế chủ trương Độc
tài Chính trị nắm Chủ đạo Kinh tế để mà thả cửa cướp bóc của chung thành của
riêng, bóp cổ họng cả dân nghèo để chiếm từng mảnh đất bán cho tài phiệt nước
ngoài. Khi THAM NHŨNG, LÃNG PHÍ, do chính Cơ chế là nguồn phát sinh và làm cho
lan tràn, thì đó là việc phá sản Kinh tế quốc dân như chúng ta thấy tình trạng
hiện nay. CSVN nói đến những cải cách mô hình Kinh tế, nhưng đó chỉ là thoa dầu
cù là ngoài da để lừa đảo dân và quốc tế bởi lẽ chúng vẫn cố thủ giữ lại nguyên
Cơ chế. Việc sửa đổi Hiến Pháp năm 2013 vẫn giữ lại Điều 4 chứng tỏ chúng vẫn
cố thủ giữ lại nguyên vẹn căn bệnh cũ là nguồn gốc phát sinh và lan tràn THAM
NHŨNG, LÃNH PHÍ.
Vì
vậy, chỉ còn một cách để cứu nước và phát triển là phải CHÔN VÙI HẲN CƠ CHẾ
CSVN, đó là vì TƯƠNG LAI DÂN TỘC VÀ ĐẤT NƯỚC.
Điểm 2).
LOẠI TRỪ HÒA GIẢI HÒA HỢP
GIẢ TẠO VỚI ĐẢNG CSVN
Đám
Lãnh đạo hiện nay đã THAM NHŨNG, LÃNH PHÍ ngập họng. Chúng muốn tẩu táng tài
sản đã cướp giựt được để sống sung sướng xa hoa cho chúng và cả dòng họ của
chúng. Vì vậy, chúng muốn một giải pháp Hòa Giải Hòa Hợp giả tạo để cho chúng
hạ cánh an toàn, thậm chí còn được sang Mỹ sống an thân và hưởng thụ. Chúng
mong mỏi đám chính khứa cơ hội trước đây tỵ nạn tại Mỹ hay đám gọi là phản
tỉnh, nhưng vẫn còn mang nọc độc Hồ Chí Minh trong tim của mình tỉ dụ như Ts
Luật Cù Huy Hà Vũ chẳng hạn…, sang Mỹ để vận động một số Dân biểu, Nghị sĩ… để
làm công việc Hòa Giải Hòa Hợp này. Nếu
kiểu Hòa Hợp Hòa Giải «Made in USA« thì
rất thuận lợi cho đám Lãnh đạo CSVN hiện hành để chúng có may mắn hạ cánh an
toàn trên đất Mỹ mà hưởng thụ những tài sản đã cướp bóc được.
Đây
là việc Hòa Giải Hòa Hợp GIẢ TẠO vì việc Hòa Giải Hòa Hợp THỰC THỤ là phải trực
tiếp giữa DÂN TỘC và đảng CSVN. Năm 2013, Dân Tộc đã cho đảng CSVN một dịp may
mắn để làm công việc Hòa Giải Hòa Hợp THỰC THỤ này qua việc sửa đổi Hiến Pháp.
Nhưng ngày 28.11.2013, Quốc Hội gật, theo lệnh của Bộ Chính Trị, đã phản bội
lại tinh thần Hòa Giải Hòa Hợp qua những góp ý của Dân đưa lên.
Tất
cả những Hòa Giải Hòa Hợp «Made in USA« , «Made in France« nhất là «Made in China« đầy chất độc… giữa
đám chính khứa cơ hội từ nước ngoài trở về và với đám Lãnh đạo hiện hành đảng
CSVN đều là GỈA TẠO vì đã loại Dân Tộc ra ngoài. Chúng ta phải LOẠI TRỪ HÒA
GIẢI HÒA HỢP GIẢ TẠO VỚI ĐẢNG CSVN.
Điểm 3)
ĐUỔI TẦU XÂM LĂNG ĐẤT, BIỂN
CSVN
đã bán Đất và Biển cho Tầu Hán :
* Biên giới Việt Nam ở phía Bắc đã bị
thu hẹp lại mà CSVN không bao giờ dám tuyên bố minh bạch những Văn Kiện ký kết
giữa CSVN và Tầu Cộng.
* Khắp Lãnh thổ Việt Nam lúc này, đó là
việc chiếm cứ những khoảng đồi núi hay đồng bằng cho Tầu khai thác. Công nhân
và Thương gia Tầu sang Việt Nam tự do mở những Làng mạc, những Khu Thương mại
lớn. Việc chiếm cứ Lãnh thổ này đã trở thành hình da báo.
* CSVN đã để cho Tầu Hán thực hiện cuộc
xâm lăng Kinh tế diệt hẳn Kinh tế Việt Nam trên sân nhà. Hàng hóa Tầu tràn ngập
Thị tường Việt Nam. Hàng độc hại của Tầu đang tàn hại sức khỏe tương lai của
Dân tộc Việt.
CSVN
đã để cho Tầu Hán thực hiện cuộc xâm lăng Kinh tế diệt hẳn Kinh tế Việt Nam
trên sân nhà. Hàng hóa Tầu tràn ngập Thị tường Việt Nam. Hàng độc hại của Tầu
đang tàn hại sức khỏe tương lai của Dân tộc Việt.
* Ở ngoài biển, Hoàng Sa và Trường Sa đã
bị bán đứng cho Tầu từ thời Hồ Chí Minh / Phạm Văn Đồng. 3/5 vùng biển trước
đây thuộc Việt Nam, nay đã bị Tầu chiếm cứ, cấm đoán, giết hại ngư dân Việt Nam
ra đánh cá.
Đảng
CSVN đã bán Lãnh thổ, Lãnh hải cho Tầu Hán, nay còn bất lực không thể giữ được
những phần còn lại.
Việc
chống Xâm Lăng từ Tầu Hán, từ bao ngàn năm Lịch sử, là việc đồng lòng giữa Lãnh
đạo nước và Toàn Dân. Hình ảnh những bô lão trong Hội Nghị DIÊN HỒNG đồng thanh
thét lên «ĐÁNH« đang cho con cháu ngàn năm sau không quên sự nhất trí Dân và
Vua Tướng lãnh đạo. Nay Lãnh đạo nước, với tướng Phùng Quanh Thanh liệt dương,
lại là đám phản quốc, rước Tầu Hán vào xâm lăng, thì cái «logic« muốn đuổi được Tầu Hán là phải diệt trừ trước
đã cái đám Lãnh đạo nước đang làm nội gián bán nước trong lòng Dân tội. Chúng
đã sử dụng bạo lực Công an để ngăn cản, đánh đập và bỏ tù những người bầy tỏ
lòng yêu nước muốn đuổi giặc Tầu.
Lịch
sử đã cho thấy rằng, sau bao thời kỳ bị Hán tộc xâm lăng, Dân tộc Việt cùng Vua
Chúa Lãnh đạo đã đuổi được Tầu Hán, bảo vệ vẹn toàn Lãnh thổ và Lãnh hải.
Truyền thống và khả năng ĐUỔI TẦU XÂM LĂNG ĐẤT,
BIỂN, vẫn còn đó, nhưng phải diệt trừ đám nội gián bán nước CSVN như
điều kiện tiên quyết.
Điểm 4)
PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRONG
CHÍNH TRỊ—LUẬT PHÁP DÂN CHỦ
90%
dân chúng Việt Nam khi được hỏi ý kiến đã chọn một Mô hình Kinh tế Tự do và Thị
trường. Đây là tài liệu từ Quốc nội :
Dân
Tộc Việt Nam, khi chôn vùi hẳn đảng CSVN rồi, cũng phải chọn lựa Mô hình Kinh
tế Tự do và Thị trường THỰC THỤ. Một Mô hình Kinh tế Tự do và Thị trường, như
CSVN từng tuyên bố, mà chọn Môi trường Chính trị—Luật pháp độc tài, đó là giả
tạo và tréo cẳng ngỗng.
Mô
hình Kinh tế Tự do và Thị trường THỰC THỤ trong tương lai của Việt Nam phải đi
kèm với Môi trường CHÍNH TRỊ—LUẬT PHÁP DÂN phù hợp (Environnement
POLITICO—JURIDIQUE DEMOGRATIQUE
adéquat).
Kết Luận
4 ĐIỂM tuần tự thực hiện của Ý CHÍ
ĐẤU TRANH CỦA DÂN TỘC trên đây không phải hẳn là vì hận thù quá khứ chiến tranh
mà CSVN gây ra cho Dân tộc như CSVN luôn nhồi sọ cho lớp tuổi trẻ, mà chính yếu
là vì TƯƠNG LAI của các Thế hệ đến sau mà Dân Tộc, vì vậy, phải quét sạch đi
cái Cơ chế CSVN hiện hành để thăng hóa Xã hội và phát triển Kinh tế quốc dân
Việt Nam !
Chúng tôi muốn lấy lời khẳng
định của Ông HUỲNH KIM BÁU để nhắn đến những ai còn đang "bưng bô" Cơ
chế CSVN. Việc lựa chọn chủ nghĩa cộng sản là một 'sai lầm' theo ý kiến của một
cựu Tổng thư ký Hội Trí thức Yêu nước TP. Hồ Chí Minh.Trao đổi với BBC nhân bà
Võ Thị Thắng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng mới qua đời ở Sài Gòn, ông Huỳnh
Kim Báu, cựu đồng chí của bà Thắng trong thời gian trước 1975 tại Sài Gòn,
nói:"Chủ nghĩa Cộng sản là một sai lầm. Phải đấu tranh để loại bỏ nó đi,
xây dựng một xã hội dân chủ. Chứ không thể nào duy trì một chế độ độc tài độc
đảng như hiện nay"
Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế
ĐINH HOÀNG THẮNG * VIỆT NAM PHẢI DỨT KHOÁT
Thời điểm Việt Nam phải dứt khoát lựa chọn con đường dân chủ pháp quyền & kinh tế thị trường ,độc lập tự chủ và xa lánh mẫu mực xã hội độc tài lệ thuộc Trung quốc.TS
Xin mạn phép giới thiệu bài nhận định và phân tích nghiêm túc, có
chiều dày chiến lược và tầm nhìn cao xa của nguyên Đai sứ TS Đinh Hoàng
Thắng tại Vuương quốc Hà Lan,người có lòng và dũng khí.
TS
Lối rẽ và đại lộ ánh sáng
Cập nhật: 10:39 GMT - thứ hai, 8 tháng 9, 2014

Việt Nam muốn hội nhập với quốc tế
Trên mỗi chặng đường phát triển có nhiều lối rẽ nhưng đại lộ đi về phía ánh sáng chỉ có một.
Định đề này có thể giúp đánh giá khách quan các động thái ngoại giao
trong nước từ ngày giàn khoan HD981 rút khỏi vùng đặc quyền kinh tế và
thềm lục địa của Việt Nam.Những đón đợi trước mắt
Hẳn nhiên là Washington cảm nhận ngay tức khắc sức nặng của lời cám ơn lẫn các thông điệp từ ông Phạm Quang Nghị so với những điều (được giả sử cho là) từ Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Phạm Bình Minh.Còn thỏa thuận Trung-Việt 3 điểm tuy không mới nhưng các nhà phân tích vẫn cố “truy lùng” giữa các con chữ trong mỗi bản thông cáo để tìm ra sự khác biệt giữa Hà Nội và Bắc Kinh trong cách công bố kết quả.
Không lạ là người Mỹ đã đáp lại mau lẹ chuyến thăm của ông Nghị bằng chuyến công cán mang nhiều hứa hẹn của TNS McCain đến Hà Nội (8/8). Còn người Tàu, chẳng có ai ngạc nhiên là họ vẫn tiếp tục xây dựng các đảo đã từng chiếm đóng, tổ chức các tour du lịch ra Hoàng Sa, Trường Sa, xây thêm các trạm hải đăng, xua hàng vạn tàu cá xuống Biển Đông. Trí nhớ của họ về thỏa thuận 3 điểm tỏ ra rất ngắn (Ngày 4/9 Bộ Ngoại giao Việt Nam đã phải họp báo phản đối).
Ảnh chụp vệ tinh cho thấy 6 rạn san hô ở quần đảo Trường Sa đã được biến thành các đảo nhỏ nhờ việc Trung Quốc “giương Đông kích Tây”, tranh thủ thời gian dư luận mải chú ý vào giàn khoan để cải tạo hạ tầng suốt mấy tháng qua. Trung Quốc cũng đang ngày đêm biến đảo Gạc Ma của Việt Nam thành căn cứ quân sự.
Trong khi đó, dư luận đón đợi nhiều từ chuyến thăm Mỹ của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị. Thước đo kết quả trước mắt vẫn là hàng loạt nghị trình đang được khai triển trong quan hệ Mỹ-Việt.

Phái viên Lê Hồng Anh vừa thăm Trung Quốc
Còn những nỗi lo “hậu giàn khoan” vẫn hiển hiện. Nhân Quốc khánh Việt Nam, Trung Quốc đã gửi sang những thông điệp không thể rõ ràng hơn. Ba ngày liên tục ba thông điệp. Thứ nhất, ngày 2/9 báo Đảng của Trung Quốc đe nẹt: “Việt Nam không được bắt cá hai tay!”. Thông điệp thứ hai, ngày 3/9 vẫn tờ báo Đảng ấy:“Đừng để bang giao Trung-Việt trở thành nạn nhân cho các cuộc tranh chấp lãnh thổ!” (Ý bài này khuyên nên dâng đất, hiến đảo để giữ đại cục?). Đến ngày 4/9, tờ báo này chạy tít lớn: “Việt Nam nên từ bỏ thái độ cơ hội!”
Thiết tưởng khỏi phải bình luận gì thêm về thỏa thuận 3 điểm.
Các giá trị phổ quát
Tết Độc Lập năm nay vẫn chưa thấy truyền thông nhắc lại diễn văn nổi tiếng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngày 2/9/1945 đánh giá Hoa Kỳ từng đóng góp phần quan trọng vào thắng lợi của cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam.Nhưng khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tuyên bố ngày 8/8/2014 tại Hà Nội rằng “Đảng và Nhà nước Việt Nam coi Hoa Kỳ là một đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam” thì xu thế nâng cấp “đối tác toàn diện” Việt-Mỹ lên tầm “đối tác chiến lược” thêm nhiều triển vọng.
Bởi vì, Tổng thống Barack Obama và Tổng trưởng Quốc phòng Chuck Hagel
có nói với Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trương Liên quân Mỹ Martin
Dempsey trước khi ông tướng bốn sao sang Hà Nội ngày 13/8/2014: “Nơi ông
cần đến bây giờ là Việt Nam”.Tuyên bố “đúp” này đã chuyển tải một thông
điệp có thể kiểm chứng đối với Hà Nội trong chiến lược “xoay trục” sang
châu Á của Washington.
Còn khi Chủ tịch Tập Cận Bình nói với Đặc sứ Lê Hồng Anh tại Bắc Kinh
ngày 27/8 “đã là láng giềng thì không thể dọn đi nơi khác…”, chúng ta
nghe như tiếng vọng ngàn xưa của một “lời nguyền địa-chính trị”. Tuy
nhiên, thế “cực chẳng đã” ấy giờ đây không còn là thế “trứng chọi đá”
như ngày nào…
Nhưng nếu rồi vẫn cứ “lối cũ ta về” thì rõ ràng là nguy hiểm. Không
một thế lực nào có thể bắt một dân tộc vốn đã mang trong mình “gene”
trội “không có gì quý hơn độc lập tự do” lại phải đi vào lối rẽ của vong
thân và phụ thuộc.
Điều mà Trung Quốc bận tâm hiện nay là việc liệu mối quan hệ “đối tác
toàn diện” Việt-Mỹ được cải thiện có thể cản trở Bắc Kinh bành trướng
sức mạnh quân sự đến mức nào. Nếu Mỹ tăng cường vị thế ở Việt Nam, kết
hợp với lực lượng sẵn có của Hoa Kỳ tại Nhật Bản, Ấn Độ, Úc và
Philippines thì có thể tạo ra các tam-tứ giác an ninh để “cân bằng và
đối trọng” với những lấn lướt của Trung Quốc trên cả đất liền lẫn Biển
Đông Nam Á (tức Biển Đông) và các biển khác ở châu Á.
"Hãy bước tiếp trên con đường dân
chủ hóa: nhà nước pháp quyền, kinh tế thị trường, xã hội công dân. Đó
chính là con đường thuận thiên, hợp với lòng người và xu thế thời đại."
Bắc Kinh có thể đẩy lùi mọi khả năng như vậy bằng cách hứa hẹn/hay đe
dọa song phương đồng thời sẽ đưa ra con mồi đàm phán đa phương về COC
bị chính họ trì hoãn hơn chục năm trời. Việt Nam và ASEAN đối mặt như
thế nào với "cái gậy" lẫn những “củ cà rốt” song/đa phương ấy sẽ phản
ánh quyết tâm chuyển dịch ra phía ánh sáng trên cuộc hành trình của Việt
Nam và các nước trong khu vực.
Tiến về phía ánh sáng hay lạc lối vào tăm tối là thế lưỡng nan không
chỉ của riêng Việt Nam. Những vạc dầu đang sôi ở cả Âu lẫn Á thách thức
sự lựa chọn thông minh của mọi quốc gia, lớn và nhỏ.
Tại Hội nghị lần đầu tiên về ngoại giao đa phương ở Hà Nội, ngày
12/8, người đứng đầu chính phủ Việt Nam khẳng định rõ cục diện đa cực
cùng với xu thế dân chủ hóa phát triển mạnh mẽ trong quan hệ quốc tế.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cam kết Việt Nam sẽ phấn đấu hết sức mình
để tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước ngày càng sâu rộng, thực
chất và hiệu quả.
Nhưng muốn đạt được điều đó, phải dứt khoát từ bỏ các lối rẽ có thể
dẫn đến bị nô dịch về tư tưởng, trở thành độc tài và mang tính tự hủy
diệt. Hãy bước tiếp trên con đường dân chủ hóa: nhà nước pháp quyền,
kinh tế thị trường, xã hội công dân. Đó chính là con đường thuận thiên,
hợp với lòng người và xu thế thời đại.
Thời đại và thế giới đã đổi thay. Việt Nam không thể không thay đổi,
nếu muốn từ các lối rẽ dễ gây hiểu nhầm cho chính cả đối tác lẫn đối
tượng chuyển dịch dần ra đại lộ đi về phía ánh sáng, hướng tới các giá
trị phổ quát mà nhân loại đã tích lũy được bao đời nay.
Bài viết phản ánh quan điểm riêng của tác giả, nguyên đại sứ Việt Nam tại Hà Lan.
Sunday, September 7, 2014
QUYỀN ĐƯỢC BIẾT CỦA NHÂN DÂN

Kêu gọi của Dân Làm Báo gửi các bạn trong thôn
Trong thông điệp gửi đi từ phong trào “Chúng Tôi Muốn Biết”, Mạng lưới Blogger Việt Nam chia sẻ:
“Chúng Ta có quyền được biết, và chúng tôi muốn biết những gì đã và đang diễn ra. Các
bạn - những người dân Việt Nam nặng lòng yêu nước, với trách nhiệm
trước cha ông và hậu thế, hãy cùng chúng tôi cương quyết tranh đấu và
kiên trì đòi hỏi trên cơ sở quyền được biết này. Chúng Ta hãy bắt đầu từ nội dung Hiệp ước Thành Đô 9-1990 bạn nhé!”
Được Biết là Quyền Của Công Dân - thông điệp gửi đi ngắn gọn này mời
gọi những công dân Việt Nam sẵn sàng công khai đòi hỏi được biết thực
trạng thông tin về đất nước mình.
Dân Làm Báo ủng hộ phong trào này và mời gọi bà con trong thôn cùng
thể hiện quan điểm của mình bằng hình ảnh (hoặc video) với những thông
điệp ngắn ngọn nhất vì mục tiêu là Quyền Được Biết Của Công Dân.
Tôi Muốn Biết, Bạn Muốn Biết, Chúng Ta Muốn Biết
I Want to Know, You Want To Know, We Want To Know
Được Biết là quyền của Chúng Ta.
It’s Our Right To Know.
Xin hãy chia sẻ thái độ và thông điệp của bạn cùng chúng tôi để chúng ta cùng nhau làm nên sự đổi thay.
Hình ảnh, clip, xin gửi về email DLB: lienlacdanlambao@gmail.com
Cám ơn bà con trong thôn đã, đang và sẽ đồng hành cùng DLB.
danlambaovn.blogspot.com
***
"Không thể có một xã hội dân chủ và
tiến bộ nếu người dân không được biết về những quyết sách can dự trực
tiếp đến đời sống của mình và nhất là đến sự tồn vong của dân tộc."
Các bạn - những người dân Việt Nam nặng lòng yêu nước, với trách nhiệm trước cha ông và hậu thế, hãy cùng chúng tôi cương quyết tranh đấu và kiên trì đòi hỏi trên cơ sở quyền được biết này.
Chúng Ta hãy bắt đầu từ nội dung Hiệp ước Thành Đô 9-1990 bạn nhé!
Nếu bạn đã sẵn sàng để cùng chúng tôi đòi Quyền Được Biết xin mời bạn
cùng thể hiện quan điểm của mình bằng hình ảnh và chia sẻ cùng chúng tôi
thông điệp của bạn:
- Tôi muốn biết
- I want to know
- Chúng tôi muốn biết
- We want to know
- Được biết là quyền của công dân
- It's our right to know
Email của chúng tôi là: mangluoiblogger@gmail.com
Rất vui nếu được đồng hành cùng các bạn trên con đường tìm kiếm tự do bắt đầu bằng việc thể hiện thái độ và hành động nhỏ này.
*
Trần Thị Nga (Facebook Thuy Nga)
Blogger Nguyễn Tiến Nam (Tác giả gửi về mail MLBVN)
Đặng Hữu Nam (Facebook Trung Bac Nam)
Trần Hạnh (Tác giả gửi về mail MLBVN)
Đỗ Thị Minh Hạnh và thông điệp Tôi Muốn Biết
Minh Hạnh xin kính chào quý vị!
Kính thưa quý vị, là một người dân Việt Nam, có bao giờ quý vị quan tâm
và muốn biết về hiện tình đất nước, về con người, về giá trị nhân văn
lịch sử và tương lai của đất nước Việt Nam?
Hay những vấn đề liên quan tới vận mạng của đất nước, như toàn vẹn lãnh
thổ, những chính sách của nhà nước Việt Nam đối với nước ngoài về những
ký kết, những thỏa hiệp, hoặc những chính sách của nhà nước đối với dân
tộc Việt Nam?
Hay những vẫn đề xã hội như: Y tế, giáo dục, môi trường và An ninh xã hội?
Quyền được biết là quyền lợi chính đáng cũng như là cần thiết đối
với mỗi người dân, với quyền này, người dân Việt Nam hiểu hơn về xã
hội, và có những đóng góp tích cực để xây dựng cho quê hương đất nước.
Đỗ Thị Minh Hạnh
Trịnh Kim Tiến: Hiệp ước Thành Đô năm 1990 là cái gì?
Tôi được sinh ra ở miền Bắc, cái nôi của XHCN, được giáo dục định
hướng dưới mái trường XHCN. Tôi được học nhiều về những chiến công hiển
hách, niềm tự hào dân tộc với những chiến thắng vang dội chống đế quốc,
chống thực dân.
Nhưng tôi lại không hề được dạy cho biết đến những mất mát thương đau
mà Trung Quốc - hàng xóm "tốt", anh em "tốt" đã và đang gây ra cho dân
tộc, đất nước mình một cách đầy đủ. Chiến tranh biên giới Việt - Trung,
nỗi đau Gạc Ma, tôi chưa bao giờ được nghe thầy cô kể về nó. Đó là nỗi
đau thế hệ của tôi, một thế hệ bị bịt mắt, bịt tai bằng một thứ vinh
quang ảo.
Cho đến khi mọi sự kiện, mọi ký kết buộc phải công khai, chúng tôi mới được quyền biết.
Đất nước này là của ai? Của nhân dân, của chúng tôi hay của một mình đảng Cộng sản, một nhóm lợi ích?
Nếu đất nước là của nhân dân thì chúng tôi có quyền yêu cầu được biết
tất cả mọi thứ liên quan đến hiện tình đất nước. Chúng tôi cần được
biết điều gì đã diễn ra trong tiến trình lịch sử ngay từ bây giờ.
Thông tin về chủ quyền quốc gia không thể do thời báo Hoàn Cầu hay
Tân Hoa Xã công bố có chủ đích mà chúng tôi cần thông tin từ trong nước,
từ chính phủ Việt Nam!
Hiệp ước Thành Đô năm 1990 là cái gì?
Tôi chưa biết, nhiều người như tôi cũng chưa biết rõ về nó và giờ
chúng tôi muốn biết để con cái chúng tôi sau này được biết. Tôi không
muốn con mình giống hình ảnh của tôi trước đây, lớn lên và bị giáo dục
trong sự dối trá, giả tạo. Sống mà không được biết mình đang sống trong
hoàn cảnh đất nước như thế nào.
Tôi Muốn Biết - Chúng Tôi Muốn Biết.
It’s Our Right To Know!
Tôi muốn biết vì tôi là công dân chứ không phải thần dân của chế độ
Trần Quốc Việt (Danlambao) - Bức
màn bí mật về mật ước Thành Đô ngay từ đầu đã như tấm vải liệm rủ xuống
số phận và tương lai của cả một dân tộc! Một quốc gia sẽ biến mất một
cách đau đớn cực kỳ sau quá trình lăng trì chậm kéo dài hàng chục năm.
Việt Nam đã chính thức bắt đầu chịu cảnh lăng trì kể từ ngày mật ước
Thành Đô được ký kết.
Phong trào "Tôi muốn biết" đã chạm vào điểm nhạy cảm nhất trong lương
tri của đa số người Việt trong và ngoài nước: Mật ước Thành Đô. Nó như
là vết thương không bao giờ lành trong tâm tưởng chúng ta. Bao nhiêu ngờ
vực trỗi dậy như muôn vàn hạt muối chà xát không ngừng vào vết thương
lòng ấy. Họ đã bán đứng Việt Nam như thế nào? Tương lai của tổ quốc và
của con cái chúng ta ra sao? Ngày nào mật ước Thành Đô chưa được tiết lộ
là ngày ấy chúng ta phải sống dở chết dở phần hồn với biết bao nhiêu
câu hỏi và ngờ vực trong đầu. Chúng ta chết không thể nào nhắm mắt được
chừng nào mật ước Thành Đô không được bạch hóa cho nhân dân Việt Nam
biết...
*
Tôi lớn lên ở Đà Nẵng. Nơi tôi thường đến và luôn luôn muốn đến ở thành
phố này là Cổ Viện Chàm nằm ở cuối đường Bạch Đằng chạy dọc theo sông
Hàn. Tôi đến để ngắm những bức tượng trầm mặc u buồn - vết tích của một
nền văn minh vàng son. Bước đi giữa các bức tượng, nhiều tượng không còn
nguyên vẹn, tôi trầm tư mặc tưởng và thấy lòng mình lắng dịu lại, nghe
như thoảng đâu đây tiếng vang vọng rì rào trong gió của nền văn minh
tưởng chừng như đang muốn trở mình từ quá khứ xa xăm. Rồi trên đường về
nhà, tôi vừa đi vừa suy nghĩ lan man về số phận của những người Chàm
ngày xưa, về những nghệ sĩ điêu khắc tài hoa ấy, và về nền văn minh của
họ. Khi tạc những bức tượng đẹp và thấp thoáng bao nét trầm tư ấy, họ có
chợt nghĩ rằng đất nước, nền văn minh, dân tộc họ biết đâu sẽ diệt vong
và thế giới mai sau chỉ còn nhìn thấy hình ảnh của nền văn minh đã biến
mất qua những bức tượng đá xám gãy vỡ và những tháp Chàm rêu phong đổ
nát theo thời gian. Tôi đã muốn biết rất nhiều về nền văn minh Chàm.
Mấy ngày qua hình ảnh những người Việt Nam cầm bảng ghi dòng chữ "Tôi muốn biết" cứ hiện ra trong lòng tôi và khiến tôi liên tưởng đến những tượng Chàm ở Đà Nẵng. "Tôi muốn biết"
là tiếng kêu vang lên của những người Việt Nam không muốn số phận của
quê hương và tương lai con cháu mình phải bị biến mất như số phận của
dân tộc và văn minh Chàm. Bối cảnh lịch sử khác nhau nhưng số phận chung
cuộc là như nhau giữa người Chàm và người Việt nếu chúng ta không hành
động. Khởi đầu của hành động ấy là muôn vàn tiếng kêu "tôi muốn biết" và kết thúc phải là cuộc cách mạng sinh tồn nếu chế độ tiếp tục nhắm mắt bịt tai trước biển âm thanh và hình ảnh dâng trào "tôi muốn biết" ấy.
Phong trào "Tôi muốn biết" đã chạm vào điểm nhạy cảm nhất trong
lương tri của đa số người Việt trong và ngoài nước. Đó là mật ước Thành
Đô. Nó như là vết thương không bao giờ lành trong tâm tưởng chúng ta.
Bao nhiêu ngờ vực trỗi dậy như muôn vàn hạt muối chà xát không ngừng vào
vết thương lòng ấy. Họ đã bán đứng Việt Nam như thế nào? Tương lai của
tổ quốc và của con cái chúng ta ra sao? Ngày nào mật ước Thành Đô chưa
được tiết lộ là ngày ấy chúng ta phải sống dở chết dở phần hồn với biết
bao nhiêu câu hỏi và ngờ vực trong đầu. Chúng ta chết không thể nào nhắm
mắt được chừng nào mật ước Thành Đô không được bạch hóa cho nhân dân
Việt Nam biết.
Nhà báo kỳ cựu Nayan Chanda phỏng vấn Thủ tướng cộng sản Đỗ Mười trong
Dinh Độc Lập tại Sài Gòn vào ngày 11 tháng 2, 1991. Đỗ Mười cùng với
Nguyễn Văn Linh và Phạm Văn Đồng là những người dự hội nghị Thành Đô từ
ngày 3-4 tháng 9, 1990. Nayan Chanda đã hỏi Đỗ Mười liên tiếp hai lần về
các thỏa thuận và hiệp ước trong hội nghị thượng đỉnh Thành Đô nhưng Đỗ
Mười chỉ trả lời rất chung chung về quan hệ hai nước Việt Trung ¹. Bức
màn bí mật về mật ước Thành Đô ngay từ đầu đã như tấm vải liệm rủ xuống
số phận và tương lai của cả một dân tộc!
Nhà báo Nayan Chanda mới đây đã viết bài bàn về chính sách bành trướng
của Bắc Kinh. Trong bài viết ấy ông đề cập đến hình thức xâm lăng mới
tên "lăng trì" của Trung Quốc đối với các nước lân bang tức "giết chết
qua tùng xẻo hàng ngàn lần." ² Một quốc gia sẽ biến mất một cách đau đớn
cực kỳ sau quá trình lăng trì chậm kéo dài hàng chục năm. Việt Nam đã
chính thức bắt đầu chịu cảnh lăng trì kể từ ngày mật ước Thành Đô được
ký kết.
Nhà cầm quyền chắc chắn không cho nhân dân biết về mật ước Thành Đô.
Nhưng chúng ta hãy thực thi quyền sinh tồn của người Việt Nam. Chúng ta
phải biết tất cả về mật ước Thành Đô. Hàng triệu người Việt Nam hãy cất
lên tiếng nói "tôi muốn biết" để nâng cao ý thức của tất cả mọi người về
mối hiểm nguy như ngọn giáo treo lơ lửng trên đầu của dân tộc. Nếu cần
thiết chúng ta sẵn sàng trả giá cho điều chúng ta muốn biết bằng một
cách mạng khởi đi từ lòng yêu nước.
Tôi muốn biết vì tôi là công dân chứ không phải thần dân của chế độ. Tôi
muốn biết vì tôi là người Việt Nam! Mẹ Việt Nam ơi! Chúng con ở bên Mẹ
để bảo vệ Mẹ không bị cảnh lăng trì.
___________________________________
Chú thích:
¹ Meet Chanda, The Asian Wall Street Journal Weekly, 2/11/1991, trang 29
² Nayan Chanda, China's Long Range Salami Tactics In East Asia, NPQ, Spring 2014
Chúng ta có quyền,và cần phải biết!
Hoàng Thanh Trúc (Danlambao) - Bởi vì: “tất
cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân, các cơ quan Nhà nước, cán bộ,
viên chức Nhà nước có nghĩa vụ phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ
nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự
giám sát của nhân dân” (điều 8 HP 2013).
Một thực tế hiển nhiên, gần như là toàn dân Việt trong và ngoài nước ai
cũng biết, sau khi trắng trợn chà đạp HĐ Paris 1973 dùng súng đạn Nga
Tàu đánh chiếm miền Nam, đảng CSVN vênh váo khoa trương gọi là chống “đế
quốc Mỹ xâm lược” cứu nước, nhưng kết quả nhãn tiền chỉ ra là Mỹ không
có tham vọng một cm2 đất nào của VN mà trên thực địa là hàng ngàn km2
đất đai biên giới Bắc Việt Nam lại lọt vào tay Trung Quốc.!?
Cụ thể mà bất cứ ai cũng nhìn thấy, đó là “Ải Nam Quan” nơi phân định
biên giới Việt-Trung, một trọng điểm chứng tích từng tồn tại 4000 năm
lịch sử giữa hai quốc gia, bên này cửa “ải” là đất nước Nam, bên kia cửa
“ải” là đất phương Bắc thì giờ đây Ải Nam Quan đã “bốc hơi” biến mất mà
vết tích vị trí nền móng cũ lại nằm sâu trong nội địa Trung Quốc? Toàn
bộ sự kiện hao hụt cương thổ ấy diễn ra sau hội nghị “bí mật” tại Thành
Đô/TQ tháng 9/1990 giữa các chóp bu 2 đảng CSVN và CSTQ.
Điều 11/Hiến Pháp Việt Nam qui định:
1) “Tổ quốc Việt Nam là thiêng liêng, bất khả xâm phạm.
2) Mọi hành vi chống lại độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn
lãnh thổ, chống lại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đều bị nghiêm
trị.”
Không còn Ải Nam Quan, nên Đất nước Việt Nam giờ đây chỉ từ mũi Cà Mau đến Lũng Cú, Hà Giang.
Vậy thì thất thoát cương thổ quốc gia rành rành như thế đó, “lãnh thổ
không còn toàn vẹn” như xưa dưới sự lãnh đạo nhà nước và xã hội của đảng
Cộng sản Việt Nam, ai phải chịu trách nhiệm? Ai là kẻ cần phải bị
“nghiêm trị”, theo Hiến Pháp khi chủ tâm tương nhượng (hay bán rẻ) chủ
quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia!?
Đó là điều rất quan trọng mà toàn dân tộc rất muốn và có quyền “phải được biết”, bởi khẳng định từ Hiến Pháp (2013):
“Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân, Các cơ quan Nhà nước,
cán bộ, viên chức Nhà nước có nghĩa vụ phải tôn trọng nhân dân, tận tụy
phục vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và
chịu sự giám sát của nhân dân; kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện
quan liêu, hách dịch, cửa quyền” (điều 8 HP)
Tương tự như vậy khi soi rọi lại quá khứ. Dù Điều thứ 32 Hiến Pháp nước VNDCCH (miền Bắc năm 1946) qui định:
“Những việc gì quan hệ đến vận mệnh, quyền lợi quốc gia sẽ đưa ra nhân dân phúc quyết”.
Thì liệu lời này của ông Phạm Văn Đồng viết cho ông Chu Ân Lai trong công hàm 1958 như sau: “Chúng
tôi xin trân trọng báo tin để đồng chí Tổng lý (Chu Ân Lai) rõ: Chính
phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ghi nhận và tán thành bản tuyên bố
ngày 4.9.1958 của Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa quyết định
về hải phận của Trung Quốc. Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tôn
trọng quyết định ấy và sẽ chỉ thị cho các cơ quan nhà nước có trách
nhiệm triệt để tôn trọng hải phận 12 hải lý của Trung Quốc”.
“Chi tiết bản tuyên bố ngày 4.9.1958 của Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa” có được toàn dân miền Bắc biết đến và phúc quyết theo Hiến Định trước khi Phạm Văn Đồng ký!??.
Cả 2 trường hợp (công hàm 1958 và Hiệp Định Thành Đô 1990) kẻ trước
người sau các chóp bu CSVN bất chấp ý kiến, không đoái hoài đến nhân
dân, nối tiếp cùng một hành vi “vi Hiến” trắng trợn dẫn đến hao hụt
nghiêm trọng cương thổ quốc gia mà toàn dân Việt Nam không hề được “có
quyền biết” dù Hiến Pháp qui định bắt buộc nhà nước phải cho nhân dân
biết, trước khi thừa hành.
Dẫn chứng như vậy để thấy rằng dưới mắt các “chóp bu CSVN” gần trăm
triệu dân Việt chỉ như đàn lừa và giang sơn gấm vóc này là tài sản riêng
của họ.
Không! Không thể im lặng mãi được, chúng ta phải biết những sự kiện “cần
phải biết” mà bản chất của nó diễn ra khác với lẽ thông thường...
Trong mọi tranh chấp, khi “dĩ hòa” không thể là “vi quý” thì cơ quan tài phán là đích đến của mọi nẻo đường công lý.
Tranh chấp Biển Đông. Theo luật quốc tế, giữa các kháng nghị có 1 khoảng
gián đoạn thời gian 50 năm hoặc nhiều hơn mà các đối tượng im lặng thì
những đòi hỏi lãnh thổ trở nên vô hiệu. Hoàng Sa của Việt Nam đã bị
Trung Quốc đánh chiếm 40 năm rồi (1974). Từ đó đến nay CS/Việt Nam chưa
gửi bất kỳ 1 kháng nghị, đơn kiện nào lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ)
và Tòa án Trọng tài Luật Biển (ATLS) thì chỉ còn 10 năm nữa, nếu không
có bất kỳ một kháng nghị hay đơn kiện nào thì theo Luật biển coi như
Việt Nam chấp nhận mất Hoàng Sa và một số đảo ở Trường Sa vĩnh viễn về
tay Trung Quốc. Việc Trung Quốc đã ngang nhiên hạ đặt giàn khoan Hải
Dương 981 trong EEZ của Việt Nam và đang nỗ lực làm thay đổi hiện trạng
quần đảo Trường Sa cho thấy Việt Nam không thể chần chừ, trì hoãn trong
việc khởi kiện giải quyết tranh chấp biển đảo với Trung Quốc.
Vì sao vấn đề này, nước láng giềng, CP Philippines bác bỏ đàm phán song
phương tiến hành khởi kiện Trung Quốc gần mười năm qua còn các chóp bu
CSVN thì lại “chung thủy trung thành” với đàm phán song phương và không
khởi kiện TQ!? khi mà 100% công luận, chuyên gia công pháp quốc tế đều
khuyến cáo và khuyến khích VN khởi kiện Trung Quốc tức thì! và vô số học
giả, sĩ phu, yêu nước cảnh báo: “Chúng ta sẽ mắc vào một tội rất lớn đối với dân tộc và nhân dân sẽ không thể nào tha thứ, nếu không khởi kiện”.
Quả là một điều rất “bất bình thường” mà chúng ta gần trăm triệu dân Việt “cần phải biết”.
Lại càng “cần phải biết” hơn nữa khi 90% các nước cộng sản trước kia
trong đó có cường quốc hàng đầu CS/Xô Viết đã từ bỏ CNXH quay về với đa
nguyên tự do dân chủ thì CSVN huy động ngân sách rất lớn của quốc gia
cho một cuộc góp ý sửa đổi Hiến Pháp (2013) không phải để thăm dò hay
xin phúc quyết từ toàn dân về tương lai của thể chế XHCN mà ngược lại
lợi dụng để củng cố thêm điều 4 HP tiếp tục duy trì CS/độc tài toàn trị,
đặt quốc gia Việt Nam vào vị thế là một trong những nước XHCN lẻ loi cô
lập trên 190 quốc gia đa nguyên hay tự do dân chủ trong LHQ!? Thật là
ngược chiều với xu thế chính trị văn minh thế giới! Chúng ta “cần phải
biết” tại sao các chóp bu CSVN duy trì sự nghịch lý này.
Cũng nghịch lý không kém mà toàn dân Việt Nam rất “cần phải biết”.
Một “lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh” mà CSVN tâng bốc đến tận may xanh thì
báo chí quốc tế (polskatimes. Ba Lan) lại điểm danh chỉ mặt HCM là một
trong 13 tên độc tài đẫm máu nhất thế kỷ 20 mà “nhà nước, đảng ta” thì
không có cách gì phản bác được dù có đại sứ quán chính thức tại Ba
Lan!?.
Không phải ngẫu nhiên mà mới đây ngày 2/9 trên một danh sách 20 tướng tá
đảng viên CSVN, công thần một thời của "nhà nước, đảng ta” cùng ký tên
kiến nghị với tư cách là người chủ và người bảo vệ đất nước Nhân dân,
lực lượng vũ trang “phải được biết” (nguyên văn) chính xác hoàn cảnh
thực tế của Quốc gia. Vì vậy, Nhà nước phải báo cáo rõ ràng với Nhân dân
về thực trạng quan hệ Việt-Trung và về những ký kết liên quan đến lãnh
thổ trên biên giới, biển đảo và các hợp đồng kinh tế ảnh hưởng lớn đến
an ninh chủ quyền của Quốc gia và về Hội nghị Thành Đô…
Không còn như “một đàn cừu” ngoan ngoãn “Quân đội ta trung với Đảng…” mà
đã thức thời nhận diện vị trí chính xác khẳng định từ câu mở đầu trong
thư kiến nghị: “Chúng tôi là những người lính trọn đời “Trung với Nước, Hiếu với Dân”, luôn trăn trở với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và Nhân dân…”
Rõ ràng đó là chân lý không thể phủ nhận, không có Dân, không có Nước,
không có Tổ quốc thì không có một cái đảng thổ tả nào hiện diện được.
Tuồng như đã rõ, chúng ta 85 triệu đồng bào trong đó có các vị tướng tá
thức thời ấy như chung một chiến hào không chấp nhận thân phận của lớp
người bị trị để cho vài chục kẻ mạo danh khoác áo là “đầy tớ nhân dân”
để cai trị.
Đất nước không của riêng ai, chúng ta “cần phải biết” và có quyền phải
biết tất cả những gì liên quan đến sự thịnh vượng, tồn vong của quốc gia
dân tộc của chính mình và con cháu chúng ta mai sau, chúng ta không cho
phép bất cứ ai núp bóng sau lưng chúng ta “mãi quốc cầu vinh” cho đảng
phái phe nhóm cá nhân con cháu bầy đàn họ.
Sẽ là một bọn lưu manh, bịp bợm nếu họ không bị câm hay điếc khi chúng
ta lên tiếng “chúng tôi cần phải biết” mà họ im lặng thay cho trả lời.

ĐÈN CÙ CỦA TRẦN ĐĨNH
Tết Trung Thu em đọc Đèn Cù
Bao năm qua Tết Trung Thu đến là em nghĩ đến bánh Trung Thu, nhưng bây
giờ hầu hết bánh kẹo bán ngoài chợ đều nhập từ Tàu đầy hóa chất độc hại,
em không còn tha thiết gì đến thứ bánh chờ cả năm mới được ăn một lần
này nữa, ngoại trừ bánh Trung Thu mà em biết chắc chắn là do người Việt
mình làm. Tuy nhiên không phải vì miếng bánh mà em mất vui trong “ba
ngày lễ lớn”. Em có món ăn tinh thần rất lành và làm sáng mắt: “Đèn Cù”.
Xưa nay, trong đám đèn Trung Thu có đèn cá chép, đèn ông sao, đèn chú
thỏ, đèn cù - còn gọi là đèn kéo quân - v.v... em thích đèn cù hơn cả,
vì nó biết chạy.
“Khen ai khéo vẽ (ôi a) đèn cù. Voi giấy (ôi a) ngựa giấy, vòng quanh nó chạy tít mù”.
Đèn cù, không chỉ con nít thích, người lớn cũng thích. Thích vì những
hình ảnh người ta vẽ chạy vòng vòng, “cứ chạy vòng quanh”. Nhưng Trung
Thu năm 2014, càng thú vị hơn khi được nhìn thấy những bộ mặt thật bị
bóc trần son phấn trong “Đèn Cù”, tự truyện của người đi theo Việt Minh /CS từ lúc 16 tuổi, một người từng viết tiểu sử Hồ Chí Minh, là ông Trần Đĩnh.
Em tin tưởng tuyệt đối những gì được viết trong Đèn Cù, vì tác giả không
phải là bọn phản động chuyên đi chọc phá tổ Cuốc, bêu xấu bác và đảng,
nhưng tác giả chính là người từng sống bên cạnh bác Hồ và được giao
nhiệm vụ viết tiểu sử vị “cha già dân tộc”.
Em không “ưa chính trị”, em chỉ yêu bác Hồ và học tập đạo đức bác nên em
chỉ thích những gì liên quan đến cá nhân bác. Chẳng hạn những “sự cố
lịch sử” về bác trong cuốn Đèn Cù xoay mù mắt dân Việt suốt hơn nửa thế
kỷ qua em đọc được vài trong phạm vi ngắn gọn của trang báo, em xin
trích vài “sự cố “sau đây.
Một là, Bác Hồ bịt râu để giấu mặt đi xem đấu tố người từng là đại ân
nhân của bác và đảng, cụ bà Nguyễn Thị Năm/ Cát Hanh Long. Bà Năm bị
giết và đưa vào cái áo quan quá nhỏ nên “Du kích mấy người bèn đặt bà ta
nằm trên miểng cỗ áo rồi nhảy lên vừa dẫm vừa hô “Chết còn ngoan cố
này, ngoan cố nổi với các ông không này?” Nghe xương kêu răng rắc mà tớ
không dám chạy, sợ bị quy là thương địa chủ. Cuối cùng bà ta cũng vào
lọt, nằm vẹo vọ như con rối gẩy vậy.” ( ĐC/ trg 86)
“Sự cố” bác bịt râu giấu mặt để tận mắt chứng kiến cảnh đấu tố bà Năm
chứng tỏ Hoàng Tùng đã ba sạo trong hồi ký của Hoàng Tùng khi viết về
mười nỗi buồn của bác Hồ rằng, “bác không tán thành đấu Nguyễn Thị Năm, nhưng phải nghe Trung Quốc”. “Sự cố” bác bịt râu giấu mặt này rất là phù hợp với vài báo “Địa chủ ác ghê” ký tên C.B sau này bị lật tẩy chính là bác Hồ.
Hai là, “Một dạo Phan Kế An hàng ngày đến vẽ Cụ Hồ. Một chiều về sớm
hơn, An nói:” À, cái P.M (Phương Mai) tự nhiên mang ba lô, chăn chiếu
đến chỗ Ông Cụ, tớ được xua về sớm.” Vài tháng sau, An lại về muộn. Hỏi
vì sao thì An nói không thấy P.M (Phương Mai) đến nữa. “Chắc máy cụ
yếu!”, giải đáp thuần túy sinh học. Không tính đến sở thích, gu của cụ.” (ĐC/ trg 30)
Ba là, “Chuẩn bị cải cách ruộng đất, từ giữa tháng 7 đến tháng
9-1953, trung ương mở một lớp chính huấn cho các trí thức trong cũng như
ngoài đảng và các đoàn thể trung ương... Cụ Hồ cách nhật, có khi liền
ngày đến xem điện ảnh, liên hoan với học viên. Cụ có mấy câu nổi tiếng
trong hội trường “Bác Hồ muốn nằm” khi mọi người hô “Hồ Chủ tịch muôn
năm.” Rồi tay chỉ vào đầu:” Từ đây thì Bác già, nhưng từ đây (tay chỉ
vào bụng) thì Bác trẻ”. Một hôm Bác nói: “Các cô các chú không sợ người
ta kêu mình kém trí thức, ít lý luận. Họ kêu thì bảo họ rằng tôi lú
nhưng chú tôi khôn. Chú tôi là Stalin, Mao trạch Đông.” (ĐC/trg 72)
Bác già đầu nhưng phần dưới bụng “thì Bác trẻ” là “đúng quá rồi chứ còn gì nữa” Không khỏe mà họa sĩ Phan Kế An “hàng ngày đến vẽ Cụ Hồ” lại
bị đuổi về sớm hàng ngày để Cụ cùng Cháu (P.M) hành quân trước khi trời
tối suốt “vài tháng”. Cứ rúc vào hang Pắc Bó suốt như vậy, “bác” không
lú sao được. Lú nên mọi sự giao cho Tàu cả, ngoài biển lẫn đất liền.
Em thích đọc Đèn Cù vì nó lù lù mọi sự thật, nhất là những sự thật về
đạo đức bác mà em đang quyết tâm thi đua học tập để giành giải thưởng
cuối mùa.
10/08/2014
Giới thiệu ÐÈN CÙ, Số phận Việt Nam dưới chế độ Cộng sản của TRẦN ÐĨNH (Tự truyện của người từng viết tiểu sử Hồ Chí Minh)
Ngô Nhân Dụng

Quý
vị phải lắng yên nghe bài “Đèn cù”. Tự mình hát lên, hát cho thấm thía
vào lòng, cho những câu dân ca văng vẳng trong đầu trong khi đọc Đèn cù của Trần Đĩnh. Khen ai khéo vẽ (ối a) đèn cù. Voi giấy (ối a) ngựa giấy, tít mù nó chạy vòng quanh… Voi giấy (ối a) ngựa giấy, vòng quanh nó chạy tít mù.
Đèn cù, cũng gọi là đèn kéo quân, là một trong số đèn Trung thu, đồ
chơi cho trẻ em và cho cả người lớn. Quý vị sẽ dần dần nhìn thấy hoạt
cảnh xã hội Việt Nam những hình nhân voi giấy, ngựa giấy tít mù nó chạy vòng quanh trên màn ảnh đèn cù trong hơn nửa thế kỷ. Trong đó có Trần Đĩnh. Một nhân chứng, một người tham dự trong đám Voi giấy (ối a) ngựa giấy lần lần hồi tưởng lại những cảnh cùng nhau chạy vòng quanh (ối a) tít mù.
Nhiều tác giả đã viết về xã hội miền Bắc Việt Nam dưới chế độ cộng sản,
dưới dạng hồi ký, tiểu thuyết, biện thuyết và lý luận, vân vân. Đèn cù
nổi bật lên trong tủ sách đó. Nếu không phải là kho chứng liệu quan
trọng và đầy đủ nhất thì đây là cuốn sách đọc lý thú nhất. Rất nhiều
chuyện mới nghe lần đầu. Rất nhiều chuyện cũ được nhìn dưới con mắt
khác, thấy những khía cạnh chưa ai từng thấy. Quý vị sẽ cười, sẽ khóc,
sẽ thắc mắc, sẽ dằn vặt, thao thức, kinh tởm, giận dữ, xót thương, khi
bị cuốn theo những Voi giấy (ối a) ngựa giấy chạy quanh trong cái đèn cù.
Dưới cái tựa Đèn cù,
Trần Đĩnh gọi cuốn sách này là “truyện tôi”. Đọc xong thì hiểu tại sao
tác giả không gọi nó là một “hồi ký” hay “tự truyện”, những loại văn
quen thuộc khi người ta kể chuyện cuộc đời mình đã sống. Cuốn sách không
viết theo phong cách hồi ký hay tự truyện, khi người viết có sẵn một
bản đồ để viết theo, một mục tiêu muốn đạt tới. Đây cũng không phải là
tiểu thuyết, tác giả không kể những chuyện mình tưởng tượng ra. “Truyện
tôi” là một thể loại văn xuôi mới, do Trần Đĩnh tạo ra. Mai mốt có thể
sẽ không còn ai viết “truyện tôi” nữa. Mà có ai viết thì chắc chắn cũng
không viết giống như Trần Đĩnh. Đèn cù là một cuốn sách độc đáo.

Trần Ðĩnh, 1998, Trần Ðộ chụp – hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp
Trần
Đĩnh vốn là một thi sĩ, loại người thích sáng tạo ngôn ngữ, bày đặt,
đùa giỡn, vui chơi với ngôn ngữ. Đẽo gọt, mài giũa, “như thiết như tha,
như trác như ma”, rùng mình sảng khoái hay quằn quại đau khổ với ngôn
ngữ. Trước khi gia nhập tòa soạn báo Sự thật, ở chiến khu Việt
Bắc vào năm 1949, tuổi 19, ông đã viết báo rồi. Nhưng cuốn sách này
tuyệt nhiên không dùng lối văn viết báo. Nhà báo không ai mở đầu một bài
bằng mấy chữ: “Viết này vất vả”, rồi chấm câu. “Lười là rõ”, lại chấm
câu. Cái khí văn đó tràn suốt tác phẩm. Có thể gọi đó là Khí văn Trần
Đĩnh. Cũng như chúng ta có thể nhận ra Khí văn Phùng Quán, Khí văn Thanh
Tâm Tuyền, vân vân, các thi sĩ có lúc viết văn xuôi. Nó riêng biệt, văn
đó đúng là người, mỗi người một vẻ.
Nhưng Trần
Đĩnh vẫn giữ nguyên cái đức của người viết báo, là kể sự thật, kể những
chuyện thật. Ông dùng một lối viết mà đọc tới đâu người ta cũng cảm thấy
ngay: Đây là những chuyện thật, sự thật được bày ra, sự thật ròng, như
thịt xương còn sống, tàu lá còn xanh, như gỗ mộc không sơn phết. Những
suy tư, thao thức của tác giả được trình bày riêng, bên ngoài các sự
kiện. Người viết không thêm thắt tình cảm, suy tư, phê phán, như thêm
mắm muối, tiêu, hành, vào cho món ăn thêm mùi vị.
Như
khi ông thuật lời nhà báo Tiêu Lang đã chứng kiến cảnh mấy anh du kích
đặt cái xác bà Nguyễn Thị Năm vào áo quan, áo quan nhỏ quá không vừa.
Mấy anh bèn đứng lên trên xác bà đẩy cho lọt xuống. “Nghe xương kêu răng
rắc mà tớ không dám chạy, sợ bị quy là thương địa chủ”.
Hay khi ông kể chuyện về họa sĩ Phan Kế An, một trong bốn năm người cùng phụ trách báo Sự thật
lúc đầu. “Một dạo Phan Kế An ngày ngày đến vẽ Cụ Hồ. Một chiều về sớm
hơn, An nói: À, cái Z. tự nhiên mang ba lô, chăn chiếu đến chỗ Ông Cụ,
tớ được xua về sớm. Vài tháng sau, An lại về muộn. Hỏi vì sao thì An nói
không thấy Z. đến nữa. Chắc ‘máy’ cụ yếu, giải đáp thuần túy sinh học.
Không tính đến sở thích, ‘gu’ của cụ”.
Trần
Đĩnh cũng nhớ trong lớp học “chuẩn bị cải cách ruộng đất” tháng Bảy năm
1953, “Cụ Hồ đến giảng cách nhật, có lúc cụ đùa hô lên trong hội trường
Hồ Chí Minh muốn nằm!”, “Rồi tay chỉ vào đầu [nói]: Từ đây thì Bác già,
nhưng từ đây (tay chỉ vào bụng) thì Bác trẻ”.
Trần
Đĩnh kể chuyện vợ nhà thơ Lê Đạt, ông bị đưa đi lao động “cải tạo” vì
tham gia nhóm Nhân văn Giai phẩm. Người đàn bà mang tội là “vợ Nhân
văn”... bị “cơ quan, tập thể liên tục ép bỏ chồng” nhưng bà không bỏ…”.
[N]hững đêm giá buốt Thúy diễn kịch ở Hải Phòng, Đạt từ chỗ lao động cải
tạo xuống tìm vợ. Không có giấy chứng minh nhân dân, Đạt không thuê
được nhà trọ, hai đứa ngồi ghế vườn hoa suốt đêm nghe còi tàu thủy hú
thi với gió biển”. Một câu văn ngắn cho chúng ta sống cả một đêm dài
nghe tiếng tàu thủy vang vọng trong tiếng gió hú. Tác giả đóng vai một
nhân chứng, một người quan sát, chỉ thuật lại những gì mình nghe, mình
thấy.
Thời sau chiến tranh, báo Nhân dân
có cuộc họp năm sáu chục người “ôn lại thành tích tuyên truyền chiến
tranh chống Mỹ. Nguyễn Sinh, xưa phóng viên thường trú Vĩnh Linh, Vĩnh
Mốc lên nói. Lại tố cáo những chiến công giả người ta gán cho Mẹ Suốt,
Trần Thị Lý sông Lấp Quảng Bình. Sông đã lấp thành tên [tên Sông Lấp] mà
nhà báo cứ ca ngợi cô Lý oằn lưng chèo lái… Hầu hết nghe đều cười. Tự
giễu và rộng lượng. Nhưng khi Sinh nói ở Vĩnh Linh, anh đã chứng kiến
người bên kia bị ta bắt sang chôn sống kêu rất lâu dưới huyệt, tôi lại
thấy mọi người mặt lạnh tanh”.
Thêm một chuyện
ngôi nhà của bà Lợi Quyền, một nhà tư sản đã nổi tiếng đóng góp nhiều
vàng cùng với nhà cửa trong “Tuần lễ vàng” thời trước kháng chiến. Sau
chiến tranh bà Lợi Quyền vẫn còn một ngôi nhà tại Hà Nội. Đầu thập niên
1980 “được Ban Tuyên huấn Trung ương đến hỏi. Chê đắt [không mua]. Đùng
một hôm xe tuyên huấn chở mấy bao tải tiền đến mua, đắt cũng được. Ba
ngày sau đổi tiền”. Tác giả ghi thêm: “Tố Hữu [Phó thủ tướng đổi tiền],
nguyên Trưởng ban Tuyên huấn đã hạ thời cơ tuyệt hảo...” Và ông nhắc lại
bài Quốc tế ca hát rằng: “Bao nhiêu lợi quyền tất qua tay mình!”. Phê: “Quá giỏi!”.

Ở
văn phòng mới dọn đến của Tổng bí thư mùa thu 1949. Hàng đầu toàn ngồi
xổm, từ trái qua, vợ Hà Xuân Trường, Lê Ðạt, Hồ Chí Minh. Ngoài cùng bên
phải là Trường Chinh, áo blu dông Mỹ trắng. Hàng sau đứng đầu bên trái
là Hà Xuân Trường, Thư ký tòa soạn báo - Hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp.
Đèn cù
đầy dẫy những “đoạn phim” ngắn như vậy. Rất nhiều “clip” chợt hiện trên
màn ảnh trong nửa phút, rồi chuyển ngay sang cảnh khác, liên tiếp chạy
nhanh qua não bộ. Đoạn phim lưu đọng trong óc mình mãi mãi, trộn lẫn
cùng những đoạn phim ngắn khác, không theo thứ tự thời gian, cũng không
theo một dòng lý luận nào. Tất cả cho người đọc một toàn cảnh sống động
về xã hội nước Việt Nam trong hơn nửa thế kỷ, trước và sau khi tác giả
đặt bút viết cuốn sách để đời này.
Tất cả là “truyện tôi”. Nếu không có
cái tôi sống, tôi quan sát, tôi rung động, tôi ghi nhớ, tôi suy nghĩ,
thì không có “truyện tôi”. Trong trí não con người đời sống vốn không có
trật tự, nó chợt hiện, chợt tắt, ngổn ngang, chắp nối, không xếp đặt
theo không gian cũng không theo dòng thời gian đơn tuyến và trực tuyến.
Đời sống thật vẫn như vậy. Đó là cảnh Voi giấy (ối a) ngựa giấy, tít mù nó chạy vòng quanh. Cho nên Đèn cù
là một tác phẩm nghệ thuật. Đây là một sáng tác văn nghệ. Thử tưởng
tượng có một người trước khi đọc không hề biết gì về bối cảnh lịch sử ở
nước Việt Nam, chưa bao giờ nghe tên những nhân vật như Nguyễn Tư
Nghiêm, Văn Cao, Lê Đức Thọ, Hồng Linh, Thép Mới, Lê Trọng Nghĩa, Hồ Chí
Minh, Lê Đạt, Tô Hoài, Hồng Hà, vân vân; khi đọc Đèn Cù người đó cứ
nghĩ đây là những nhân vật hoàn toàn do tác giả bịa ra. Độc giả nghĩ
Trần Đĩnh sáng tác một cuốn truyện, sẽ thấy Đèn cù là một thể loại tiểu thuyết mới, rất mới.

Tại
tòa soạn báo Sự thật: (từ trái) Diên Hồng, Nguyễn Địch Dũng, Kỳ Vân, Lê
Quang Đạo, Trần Đĩnh, Trường Chinh, Lê Xuân Kỳ, Thép Mới, Hồng Vũ (sau
này tự tử ở bệnh viện Nam Ninh, Trung Quốc) - Hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp.
Suốt
cuộc đời cầm bút (ông mới tập dùng máy vi tính khi đã về già), Trần
Đĩnh nói, “Tôi vẫn mong rồi có một quyển sách thật sự của tôi, của chính
tôi”. Bởi vì, gần suốt cuộc đời viết, lách “tôi đã tự nguyện làm thủ
phạm tàn phá trước hết vào chính ngay mình. Tôi vốn yêu viết. Nhưng đã
không viết nổi. Đứa thủ phạm là tôi bắt tôi viết dưới bóng tối của Thù
Hằn và Dối Trá...”.
Trần Đĩnh biết rất nhiều chuyện. Trần Đĩnh coi Trường Chinh là thầy trong nghề báo, được ông Tổng biên tập báo Sự thật
(Trường Chinh) dạy từng chữ khi anh nhà văn 19 tuổi mới vào trong A Tê
Ka (An toàn khu), năm 1949. Anh ngủ chung lều với Lê Quang Đạo, nhiều
lần phải hất tay Lê Quang Đạo ra, và nghe lời xin lỗi, “Chúng tớ ở tù
lâu ngày sinh hư”. Anh ngồi sau lưng Hồ Chí Minh trong buổi lễ truy điệu
Stalin chết; nhìn cảnh Tố Hữu diễn vai đau khổ ôm bức hình Stalin đặt
lên ban thờ, sau này nghĩ có lẽ ông ta khóc Stalin là khóc thật. Rồi
nhìn thấy hộp thuốc lá Trung Hoa bài do Hồ Chí Minh bỏ quên trên ghế bên
cạnh, anh cầm lấy mang đến tận phòng, “Dạ, thưa Bác, Bác để quên ạ!”.
Và nhìn thấy “Mặt cụ sưng lên, đầm đìa nước mắt, hai mắt húp lại... Cụ
ngơ ngẩn nhìn tôi, nhìn hộp thuốc lá như không hiểu tôi vào làm gì...”.
Trong
lớp chỉnh huấn chuẩn bị cải cách ruộng đất năm 1953, một hôm “Cụ Hồ
nói: Các chú các cô không sợ người ta kêu mình kém tri thức, ít lý luận.
Họ kêu thì bảo họ rằng tôi lú nhưng chú tôi khôn. Chú tôi là Stalin,
Mao Trạch Đông…”.
Trần Đĩnh chắc là người đầu
tiên tiết lộ Hồ Chí Minh đã tới quan sát cuộc đấu tố đầu tiên ở Đồng
Bẩm, hóa trang che bộ râu để không ai nhận ra. Và Trường Chinh thì đeo
kính đen tới dự, để rút kinh nghiệm mà rèn luyện các đội cải cách đấu tố
cho đúng tiêu chuẩn thù ghét. Xưa nay nhiều người vẫn kể rằng Hồ Chí
Minh không muốn giết bà Nguyễn Thị Năm, nhưng bị cố vấn Trung Cộng ép
buộc nên phải giết. Trần Đĩnh đưa ra một bài báo ngắn do Hồ Chí Minh
viết kết tội đích danh bà Năm đồng thời đả kích cả giai cấp địa chủ. Bài
báo này, được dẫn chứng đầy đủ, dùng một bút hiệu, ký tắt, cho nên chỉ
người bên trong tòa báo mới biết người viết là Hồ Chí Minh.
Trần Đĩnh cũng là tác giả đầu tiên đã gặp cô Xuân (nhân vật đã được Vũ Thư Hiên kể trong Đêm giữa ban ngày)
ở trên chiến khu từ năm 1953, cô là “Con nuôi Bác”. Có lúc Trần Đĩnh đã
nắm tay cô Xuân, khoe đã lấy tên cô làm bút hiệu viết trên báo.
Ông
cũng kể chuyện đi theo Hồ Chí Minh dự mít tinh rồi “đi lượn phố, thăm
trường học” ở Móng Cái, năm 1960. Hồ viết lên bảng một chữ Hán “nhân”,
rồi hỏi: “Trây sấn mà chề” nghĩa là “Đây là chữ gì?” nói bằng
tiếng Khách Gia, Hakka, miền Nam gọi là tiếng Hẹ; là thổ ngữ của người
gốc Hoa ở địa phương này. Tác giả thắc mắc, “tại sao đến đây Cụ đi chơi
phố nhiều như thế? Khéo [cụ] đã ở đây thật?”. Và có lúc đi trong phố “Cụ
chỉ vào một ngôi nhà phía bên kia đường nói với tôi, đi bên cạnh: Ở nhà
này ngày xưa có một chị bí thư chi bộ. Tôi ngợ ngay. Có quan hệ tình
cảm gì [giữa cô đó] với Bác?”.
Trần Đĩnh là
người đầu tiên cho biết đã nghe Hồ Chí Minh nói thông thạo tiếng Hẹ, và
đoán rằng ông đã hoạt động cùng các đảng viên cộng sản ở Móng Cái từ
thời trước. Chưa có một tác giả hay một người nghiên cứu lịch sử nào
biết đến chi tiết này.
Độc giả sẽ không ngạc
nhiên khi đọc những tình cảm thân mến của tác giả với nhân vật Hồ Chí
Minh; vì đã sống rất gần gũi trong nhiều năm. Trong lần đi thăm khu gang
thép Thái Nguyên, “Sau bữa cơm trưa, thấy Cụ quần áo cánh nâu đi vòng
ra sau dãy nhà tranh đến rặng chuối thay hàng rào, tôi đi theo. …
Thấy
tôi gần như ở ngay bên, cụ quay ngoắt lại hỏi, điếu thuốc khẽ lật bật ở
môi: ‘Người ta đái cũng theo à?’ ‘Không ạ, cháu …!’ ‘Thế đứng sát vào
người ta nhòm gì?’”. Rồi Trần Đĩnh kể tiếp, “Chiều ấy, khoảng bốn giờ về
tới Chủ tịch phủ, tha thẩn ở sân chờ lấy xe đạp … bất thần chợt nhớ đến
Xuân, cô con gái nuôi của Bác. Hỏi mấy người đứng tuổi nom có vẻ quen
từ trên rừng. A, cô Xuân ấy hả? Lấy chồng rồi. Chồng lái xe. Nhưng chết
rồi. … bị ô tô đè …”.
Trong chương chót, Trần
Đĩnh nêu một nhận định chung về Hồ Chí Minh: Lòng trung của Hồ Chí Minh
đối với Lê Nin, Stalin, Mao Trạch Đông là vô bờ. Cho nên lòng trung với
nước Việt, dân Việt vơi đi.
Người thứ hai mà
Trần Đĩnh có lòng cảm mến là Trường Chinh. Năm 1962 Trường Chinh đã nhờ
Trần Đĩnh viết hồi ký, nhắc lại từ những ngày đi họp ở Pắc Bó năm 1941,
với ý định dùng quá khứ vinh quang “phất một ngọn cờ tập hợp” phe mình.
Nhưng sau đó tập hồi ký không dùng đến vì biết mình đã thua hẳn phe cánh
Lê Duẩn, Lê Đức Thọ, Nguyễn Chí Thanh rồi. Nhiều người cũng muốn nhờ,
vì Trần Đĩnh nổi tiếng khi viết hồi ký giúp cho người khác. Anh kể
chuyện những người tù Côn Đảo, văn sống và khích động, như chính anh đã
trải qua các gian khổ đó. Cuốn Bất khuất (viết năm 1965) kể
chuyện Nguyễn Đức Thuận, một người tù Côn Đảo tranh đấu trong tù, được
đưa ra ngoài Bắc. Lê Đức Thọ, Tố Hữu, Hoàng Tùng chủ trương dùng câu
chuyện Nguyễn Đức Thuận để tuyên truyền khích động cho người miền Bắc
ủng hộ cuộc tấn công vào miền Nam.
Viết Bất khuất, cái tên do Tố
Hữu đặt, Trần Đĩnh không ký tên, tiền nhuận bút cũng nhường cho Thuận.
“Vì không thích nói dối”. Nhưng được những độc giả như Trần Dần khen thì
vẫn thích: “Mày viết cái Bất khuất ấy, tao thích cái grammaire”.
Nguyên Hồng thì bậm môi, vuốt râu nói: “Mày, Trần Đĩnh à, mày có tâm
hồn, mày có nghệ thuật nên mày viết cái ấy cho Thuận hay”. Một lần năm
1960 gặp Vũ Kỳ (thư ký riêng của Hồ Chí Minh): “Vũ Kỳ bảo tôi sẽ cộng
tác với anh viết hồi ký về Bác ‘khi Bác hai năm mươi’. Viết xong tiểu
sử, tôi (Trần Đĩnh) gửi lên cho Cụ một bản để duyệt. Cụ chữa từng trang.
Có những đoạn viết ra ngoài lề: Xem lại? Hỏi lại? Bản thảo này tôi
giữ”. Sau đó sách in ra, “Mừng tiểu sử chính thức đầu tiên của Hồ Chủ
tịch ra đời, Tố Hữu khao một bữa thịt chó thịnh soạn tại nhà” (Tố Hữu
được lãnh nhuận bút 200 đồng vì có công đọc và kiểm duyệt, người viết
chỉ được 400 đồng; còn “Huy Tưởng, Hoài Thanh chả [được] tẹo nào).
Trần
Đĩnh cũng viết hồi ký cho Phạm Hùng, Lê Văn Lương, Bùi Lâm (một trong
vài ba đảng viên cộng sản đầu tiên). Lê Đức Thọ cũng có lúc muốn nhờ.
“Cậu viết giỏi lắm, tớ rất thích. Không ở tù mà viết y như thằng đã ở
tù… Tớ sẽ nhờ cậu viết hồi ký cái đoạn tớ chuẩn bị tổng khởi nghĩa rất
hay”. Và Thọ hứa hẹn sẽ đem Trần Đĩnh theo phái đoàn sang Paris đàm
phán. Sau Trần Đĩnh không viết, “Hú vía!”. Lê Thanh Nghị, Nguyễn Duy
Trinh nhờ viết hồi ký, đều từ chối.
Trần Đĩnh
làm việc gần với các lãnh tụ cộng sản Việt Nam từ năm 19 tuổi, cho nên
biết nhiều chuyện. Như đến nhà Sáu Thọ, ngồi ngoài sân bên cạnh cái hầm
tránh bom, thì nhận ra cái hầm này sâu 10 mét, trong khi cái hầm nhà Lê
Thanh Nghị (anh đã nhiều lần xuống ẩn trong hầm này), chỉ sâu có tám
mét, dù cả hai đều trong Bộ Chính trị. Gần gũi họ, cho nên mới biết cảnh
trong nhà Lê Đức Thọ một ông tướng chào Sáu Thọ xong, bước ra về mà cứ
thế đi giật lùi, đến nửa cái sân mới dám quay lưng rồi tiến ra cổng.
Nhìn mặt, thì ra Lê Đức Anh.

Tô Hoài (phải) và Trần Ðĩnh - Hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp.
Trần
Đĩnh sống trong cái đèn cù đó, trong lòng không yên. Anh bắt đầu nẩy
mối bất nhẫn trong lòng khi chứng kiến những tội ác trong cuộc cải cách
ruộng đất. Nhưng anh vẫn tin tưởng vào đảng, tin vào những động cơ tốt
của các lãnh tụ. Chuyển biến tâm lý mạnh nhất phát sinh trong năm năm du
học ở Bắc Kinh, sống qua thời kỳ các phong trào bước nhảy vọt, đánh hữu
phái, công xã nhân dân, vân vân, từ 1955 đến 1959.
Trong thư viện Đại học Bắc Kinh, một góc bày các sách cũ tiếng ngoại quốc, anh được đọc cuốn Từ số không đến vô định của Arthur Koestler; câu chuyện một người bị Stalin bỏ tù. Anh cũng được đọc báo Le Monde
trong thư viện đại học, và biết chuyện tố cáo tội ác của Stalin trong
Đại hội thứ 20 Đảng Cộng sản Liên Xô. Nhưng ảnh hưởng quan trọng nhất là
do anh sống bên người Trung Hoa, anh trực tiếp gặp nhiều sinh viên cùng
tuổi, được nghe, được thấy, để biết chế độ Mao Trạch Đông giả dối, tàn
bạo và coi khinh mạng sống dân chúng như thế nào. Khi Mao Trạch Đông cho
phép “trăm hoa đua nở” báo Nhân dân (Bắc Kinh) cũng đăng những
bài phê phán đích đáng, mở mắt anh du học sinh người Việt “được thấy trí
thức Trung Quốc sôi sục chống đảng”. Quan sát thực tế, lại thấy “dân
Trung Quốc khốn khổ vì đảng”. Cho nên, “Tôi bắt đầu ‘hư hỏng’ (nghi ngờ
đảng) vì đã nhận ra chân tướng đại bịp. Người ta lừa bịp đại trà được là
nhờ khai thác những bản năng thấp kém của con người: Sợ và tham”. Từ
đó, Trần Đĩnh chống Mao, kinh tởm Mao, sau khi về nước vẫn tiếp tục. Vì
thế anh là đối thủ của đám các đồng nghiệp thần phục Mao trong báo Nhân dân, mà anh gọi là bọn “Mao nhều.”
Kiểu như Hồng Hà, người từng nghẹn ngào nói như mếu: “Tôi xin cảm ơn
Mao Chủ tịch vĩ đại đã mở mắt ra cho tôi thấy Liên Xô, Kroutchev là phản
bội, đầu hàng, xét lại…”.
Trần Đĩnh ghê sợ âm
mưu lợi dụng của Mao Trạch Đông, vì nhớ mãi câu ông ta nói: “Thiên hạ
đại loạn, Trung Quốc được nhờ”. Chủ trương này dẫn đến cuộc chiến tranh
Việt Nam. Mao chấp nhận chiến tranh nguyên tử. Tại Bắc Kinh, Trần Đĩnh
được hai người bạn Trung Hoa làm báo tiết lộ về cuộc họp chi bộ trong Văn nghệ báo
để nghe chỉ thị tối quan trọng. Hai anh kể, chỉ thị được ban xuống cho
dân Trung Quốc thấu triệt là họ không phải sợ bom nguyên tử. “Vì dù Mỹ
có ném xuống một nghìn quả bom nguyên tử, dẫu trái đất có bị tàn hoang
đi nữa thì ít nhất cũng còn sót lại một huyện dân Trung Quốc, huyện ấy
sẽ ương lại giống người trên trái đất này”. Thiên hạ đại loạn, Trung
Quốc được nhờ. Cho nên Mao muốn phát động chiến tranh, “đánh Mỹ tới
người Việt cuối cùng”. Mao cũng muốn đứng đầu phong trào cộng sản thế
giới, sau khi thần tượng Stalin bị đàn em lật đổ. Lê Duẩn ngả theo chủ
trương Mao; ghét những người muốn theo Cộng sản Nga muốn chung sống hòa
bình với Mỹ và giảm bớt ách độc tài trong nước. Lê Duẩn từng ca ngợi Mao
Trạch Đông là “Lê Nin của thời đại ba dòng thác cách mạng châu Á, châu
Phi và châu Mỹ La Tinh”.
Đối nội, Duẩn tạo ra
vụ án “xét lại, chống đảng”; đánh vào những người bị coi là thân Liên
Xô. Lần đầu chỉ đánh dằn mặt bằng phê bình, kiểm thảo. Năm sau Chu Ân
Lai sang Hà Nội phổ biến tin tức Mao đánh các đồng chí lãnh tụ trong
đảng của ông ta rồi, Duẩn mở chiến dịch thứ hai, tống giam hết cả đám.
Giống như đem họ ra làm vật “thế chấp” để được Mao ủng hộ. Trần Đĩnh
cũng bị nghi ngờ, bị hạ tầng công tác, bị bắt giam và hỏi cung. Có lúc
anh hãnh diện kéo chiếc xe hai bánh “diễu hành giữa thanh thiên bạch
nhật, ở trung tâm Hà Nội, tươi tỉnh đi trình đường phố, nhận minh bạch
đường hoàng mình chống đảng”. Lê Đức Thọ gọi Trần Đĩnh tới, kể tội đám
xét lại cho nghe: “Vừa ở Paris về nghe an ninh nó nói cậu dính vào vụ
chúng nó tớ... tiếc lắm... Tớ đã nói là tớ mến cậu vì cậu trẻ, cậu có
tài...”.
Đối với bên ngoài, Lê Duẩn bám sát chủ
trương của Mao gây cuộc chiến tranh xâm chiếm miền Nam. Theo Trần Đỉnh
thì Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp không muốn đánh, nhưng không chiếm
được đa số nên chịu phục tùng. Khi cuộc Cách mạng Văn hóa gây lo lắng
Trung Quốc sẽ loạn lớn, Lê Duẩn thấy phải đánh ngay, đánh trước khi Bắc
Kinh tan vỡ không còn chỗ dựa. Cho nên mở cuộc tấn công Tết Mậu Thân.
Sau này, Lê Duẩn theo Nga, chống Trung Cộng, thì lại hết lời mạt sát từ
Mao Trạch Đông tới Đặng Tiểu Bình.
Đèn cù đưa chúng ta vào một xã hội điên đảo, “sáng đúng, chiều sai, mai lại đúng”. Voi giấy (ối a) ngựa giấy, tít mù nó chạy vòng quanh…
Những đoạn phim thú vị nhất rút ra từ cuộc sống của những con người
bình thường, các nhà văn, nhà báo, các cán bộ, những người qua đường.

Ở nhà Trần Đĩnh, trong khu văn công Cầu Giấy.
Từ trái sang: vợ chồng Đoàn Viết Hoạt, Trần Đĩnh, Mây, con gái TĐ và Thiếu Khanh,
con út vợ chồng Hoạt - hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp.
Từ trái sang: vợ chồng Đoàn Viết Hoạt, Trần Đĩnh, Mây, con gái TĐ và Thiếu Khanh,
con út vợ chồng Hoạt - hình do tác giả Trần Đĩnh cung cấp.
Nhà
báo Minh Tường từ Hà Nội, theo đoàn quân chiến thắng vào Sài Gòn. Anh
tìm được đến nhà mẹ mình, bấm chuông. Bà mẹ mở cửa ra, chắp hai tay vái
lạy: “Thôi, tôi xin anh, anh đi với các đồng chí của anh đi cho mẹ con
tôi yên”. Trần Đĩnh đứng với Tô Hoài trên lề đường nhìn toán tù binh Mỹ
bị đưa diễu trên đường phố Hà Nội cho dân chửi rủa, ném đá. Khi người
phi công cuối cùng qua trước mặt, bỗng Tô Hoài chạy ra với tay đấm vào
mặt (đấm hụt). Tô Hoài giải thích, mình phải bày tỏ lập trường; nếu
không có đứa nào nó báo cáo mình đứng ngoài coi trong lúc “nhân dân căm
thù” thì nguy.
Có ai được nghe lời Trần Độ tâm sự, sau khi đã tỉnh ngộ, viết Nhật ký Rồng Rắn:
“Này, nói thật chứ bây giờ... hễ nghe thấy cái gì là sự thật thì trong
người sướng ghê lắm ấy!”. Có ai được nghe một nữ nhân viên báo Nhân dân đã về hưu bày tỏ nỗi oán hận: “Ông cha đổ bao xương máu giành được độc lập nhưng nô lệ vẫn hoàn nô lệ!”.
Trần
Đĩnh rất gần Lê Đạt. “Một hôm Lê Đạt bảo tôi: Nhà thơ có lẽ là người
yêu nước nhất. Họ chăm lo nhất đến tiếng mẹ đẻ…. Đạt nhiều lần giục tôi
viết: Tiểu thuyết về mày, gia đình mày – Tôi im lặng. Biết viết là cực
kỳ cô đơn. Và quả tình tôi đã thật sự cô đơn – đúng ra là bí mật – trong
bao nhiêu năm với cuốn sách này”.
Sống hầu hết
cuộc đời trong một xã hội mà Đảng Cộng sản và lãnh tụ chiếm “đặc quyền
viết, đặc quyền nói”; chỉ dùng các nhà văn làm đầy tớ, “Ôi đã làm đầy tớ
thì có đời thuở nào còn dám sáng tạo?” Bây giờ Trần Đĩnh đã viết. Lúc
đầu, ông chỉ định viết để “tố cáo tội gây nội chiến Nam Bắc là sai lầm”;
trong khi viết thì đổi ra hướng “phê phán toàn diện”;
“Vâng, tôi xin đối mặt với công luận đây. Tôi ăn gian nói dối thì các ông cứ việc vạch ra.” Đó là lời Trần Đĩnh, tác giả Đèn cù. Xin mời quý vị bước vào, cùng sống trong cảnh Voi giấy (ối a) ngựa giấy, vòng quanh (ối a) nó tít mù.
N.N.D.
Tháng Tám, 2014
Nguồn: diendantheky.net
No comments:
Post a Comment