SƠN TRUNG * CHIÊM TINH GIA ĐINH SƠN
CHIÊM TINH GIA ĐINH SƠN
Đinh Sơn quê ở ngoại thành Qui Nhơn. Thân phụ
ông làm lý trưởng, có một cái nhà ngói và vài mẫu ruộng. Khi Nguyễn
Nhạc khởi binh, bọn Lý Tài, Tập Đình cướp phá xóm làng, thân phụ của
Đinh Sơn không chịu cung ứng vàng bạc, lúa gạo cho bọn họ nên bị Lý Tài
kết tội là địa chủ, phong kiến, cường hào, ác bá rồi bắt giết. Đinh Sơn
sợ hãi, bỏ vợ con trốn vào Gia Định sinh sống qua ngày. Đinh Sơn không
được học hành nhiều cho nên vốn liếng chữ nghĩa cũng không là bao. Ông
theo một ông thầy bói ở Gia Định học nghề bói toán. Ít lâu sau, ông thầy
bói chết, Đinh Sơn nối nghiệp thầy mở một cửa hàng tướng số tại hương
lộ 18, sau trở thành tỉnh lộ, là con đường nối liền Gia Định và Tây
Ninh, và sau này thành khu Bà Quẹo, gần khu Bình Hưng Hòa.
Đinh Sơn làm ăn cũng khấm khá, mua được một căn nhà ngói ở mặt tiền,
và cũng đã lập một gia đình mới, gồm một vợ và ba con. Khu nhà Đinh Sơn
vốn xưa là một khu rừng. Sau khi chúa Nguyễn mở mang miền Nam, lập Gia
Định trấn, khu này trở thành khu tân lập, gồm những người Bắc, người
Thanh Nghệ theo Nguyễn Hoàng vào từ trước, và một số bà con người Quảng
Nam, Quảng Ngãi, Quy Nhơn, Phan Rang vào sau. Những người này sinh sống
bằng nghề canh nông, một số đốn cây rừng từ Tây Ninh về cưa xẻ làm bàn
ghế đem về Gia Định , Đồng Nai bán. Một số chuyên buôn hàng từ biên giới
Miên Lào về Gia Định và chuyển hàng từ Gia Định đi Miên, Lào.
Khi quân Tây Sơn đánh thành Gia Định quân chúa Nguyễn thua
đậm. Chúa Nguyễn phải bỏ chạy ra ngoài. Nguyễn Lữ ra lệnh tịch thu tài
sản của những quan lại theo chúa Nguyễn, và những thương gia giàu có tại
miền Nam. Những tướng tá và binh lính chúa Nguyễn đều bị bắt giam trong
rừng sâu. Những thầy tu, thầy bói cũng bị giam giữ. Thậm chí có người
bị giết. Đinh Sơn cũng bị bắt giam một thời gian.
Bỉ
nhân cư ngụ tại Gia Định . Hôm hôm cưỡi ngựa đi thăm một người bạn ở
vùng này, nhân đi qua nhà nọ, thấy bảng hiệu “Đinh Sơn, chiêm tinh gia”
bèn xuống ngựa vào chơi. Vốn từ lâu, nghe danh Đinh Sơn nhưng chưa có
dịp gặp mặt. Nay qua đây, tôi muốn vào thăm. Đinh Sơn có nhà, ông vui vẻ
tiếp tôi. Trong khi ông xin phép vào nhà thay y phục, tôi nhìn xung
quanh thì thấy căn nhà cũng khá đầy đủ tiện nghi như bao gia đình bực
trung tại Gia Định lúc này, mặc dầu nền nhà có những vết cạy phá, chưa
kịp sửa sang. Đinh Sơn chuyên coi tử vi. Tại phòng khách , ông vẽ lên
tường một bản tử vi to bằng cái chiếu. Khi ông ra tiếp tôi, ông bưng ra
một khay trà mời khách. Chúng tôi cùng uống trà đàm đạo như hai người
bạn quen thân.
Ông bảo tôi viết tên tôi vào tay rồi nắm lại. Tôi che kín
tay và viết tên tôi, thế mà ông nói rõ tên tôi. Tôi hỏi ông lá số của
ai trên tường. Ông bảo đó là lá số của ông, rất giống lá số Nguyễn Nhạc,
là lá số làm giặc, làm vua. Nhưng ông không làm vua được, mà làm giặc,
làm kẻ chống đối bạo quyền, vì cung mệnh của ông có Sát, Phá tọa thủ.
Ông cho biết, ông làm nhiều nghề. Khách muốn trừ tà, xin bùa ngãi, ông
đều có. Ông bảo nhà ông có phủ thờ thần linh. Ông dẫn tôi lên xem. Trên
gác, ông có cả một phủ thờ gồm khoảng một trăm bát nhang. Ngày rằm ,
mồng một và mỗi đêm , ông đều cúng kiếng thờ phụng nghiêm chỉnh.
Ông là
một thầy bói và cũng là một thầy pháp. Ông kể chuyện khi quân Tây Sơn
vào, ông bị giam một năm. Nằm trong tù rất khổ sở, thân hình gầy ốm như
quỷ đói. Khi ông ra tù về nhà thì nhà cửa bị cướp phá. Bọn quan quân Tây
Sơn và bọn lưu manh lấy các cửa ngõ, dở gạch ngói nhà ông để xây nhà
chúng, hoặc bán chợ trời. Ông nói:
-Thưa ông, vài tháng
nữa, tôi và các thầy bói được lênh phải tập trung lên huyện học tập
chính sách của triều đình. Tôi thà chết chứ không đi tù lần nữa. Bọn nó
đến nhà tôi, thì tôi sẽ liều chết chống lại. Tôi đã chuẩn bị cả rồi.
Ông bưng chén trà uống một hơi rồi nói tiếp:
-Chúng nói chống mê tín, dị đoan, nhưng sự thực là chúng
muốn độc quyền buôn thần bán thánh. chúng sợ các thầy bói cạnh tranh với
chúng, cướp nghề của chúng. Nguyễn Nhạc vốn làm nghề buôn lậu, ăn cướp.
Nguyễn Nhạc cho bộ hạ đốt lửa trên núi, giả làm thần linh, kêu Nguyễn
Nhạc lên nhận kiếm thần. Nguyễn Nhạc ghét thầy bói vì sợ dân nghe lời
thầy bói mà chống lại chúng. Ngày nay, có hai loại thầy bói. Một loại
không theo chúng thì bị chúng khủng bố và bắt giam.
Một số theo chúng
thì trong nhà đã có người của Tây Sơn phục sẵn. Ai có ý chống triều
đình, hớ hênh đến xem việc thành bại, hay chọn ngày hưng binh, hoặc tỏ ý
bất mãn, phê phán triều đình thì chết với chúng. Nếu thường dân đến xem
xuất hành cát hung thì thầy bói hỏi đi xa hay đi gần. Nếu đi xa thì bất
lợi, mà đi sông biển tất chết.
Ông kể chuyện nhà
của ông. Ông có hai đứa con trai với bà vợ trước ở ngoài Quy Nhơn. Chúng
hăng hái theo Nguyễn Nhạc. Sau khi quân Tây Sơn nhập thành Gia Định,
chúng tìm vào thăm ông. Chúng ở lại khoảng hai tháng thì về. Ngày chúng
về quê, ông mua vải vóc, sâm nhung , và cho chúng mỗi đứa vài lượng
vàng. Mấy ngày trước, chúng rất mềm mỏng, hiếu thảo, nhưng sau khi nhận
vàng, chúng trở mặt. Chúng chỉ mặt ông chửi mắng.
Thằng cả nói::
-Ông không phải là bố tôi. Ông là một thằng giặc. Ông bỏ quê
hương Quy Nhơn và Đại đế Nguyễn Nhạc, mà chạy vào Nam theo ngụy quyền
Nguyễn Ánh. Ông bỏ chính nghĩa theo giặc bán nước. Ông là đồ phản bội
dân tộc, phản bội tổ quốc.
Thằng hai tiếp theo:Vi ông mả chúng tôi khổ. Chúng tôi không ngửng đầu lên nổi. Chúng tôi bị lý lịch xấu, bị triều đình nghi kị, hành hạ vì có thân phụ bỏ vào Nam. Chúng tôi xấu hổ vì ông. Ông vào Nam theo giặc, ông còn làm nghề bói toán là nghề mê tín dị đoan, lừa dối và bóc lột nhân dân. Người như ông phải ngồi tù suốt đời mới cải tạo được tư tưởng đồi trụy và lạc hậu!
Cuộc gặp gỡ đó cho tôi một cảm giác buồn. It lâu sau, tôi có việc phải qua vùng này. Khi đi qua nhà Đinh Sơn thì thấy quanh cảnh quạnh hiu. Ngôi nhà có vết đạn và vết cháy xém. Tôi ghé một nhà cách nhà Đinh Sơn vài căn , vào xin bát nước lã. Tôi hỏi bà cụ chủ nhà:
-Thưa bà , tại sao ngôi nhà bên cạnh trông tiêu điều lại có vết đạn và vết cháy như thế? Chủ nhân ngôi nhà là ai?
Bà chủ nhà cho biết câu chuyện như sau:
-Đó là nhà của ông thầy bói Đinh Sơn. Ông có lệnh tập trung
cải tạo nhưng ông không chịu đi.. Ông cho vợ con đi ở chỗ khác. Huyện
phái hai tên lính Tây Sơn đến nhà bắt ông lên huyện trình diện. Ông cầm
dao đâm chết một tên. Tên thứ hai sợ hãi chạy ra ngoài. Giờ sau, lính
Tây Sơn kéo đến nhà ông vây chặt. Ông đóng cửa, đứng trên gác bắn súng
và cung tên sát hại vài tên. Hết tên, ông ném tạc đạn, và phóng lao.
Quân Tây Sơn bắn súng, bắn tên và phóng gươm giáo vào nhà ông. Hai bên
giao chiến một ngày. Thiên hạ kéo đến xem đông như ngày hội. Cuối cùng
ông mở tạc đạn tự sát.
Nghe tin ông mất trong một hoàn cảnh bi hùng như vậy, tôi rất buồn. Trong khi bao nhà khoa bảng và bao nhà tu hành bỏ nhân nghĩa, cúi đầu, khom lưng trước bạo quyền, Đinh Sơn là một kẻ thất phu, dám đem tính mạng tranh đấu cho tự do và chống lại kẻ ác. Riêng đối với tôi, tôi cũng vô cùng cảm kích vì tấm thịnh tình của ông. Thời buổi loạn ly, cha con không dám tin nhau, vợ chồng tố cáo nhau, bè bạn phản trắc, xóm giềng rình rập vu khống để tâng công, thế mà gặp tôi lần đầu, ông đã thật dạ tin tôi, coi như tri kỷ, kể hết chuyện lòng. Nghe đâu sau vụ Đinh Sơn tuẫn tiết, triều đình bỏ lệnh tập trung và cải tạo các thầy bói.
Nghe tin ông mất trong một hoàn cảnh bi hùng như vậy, tôi rất buồn. Trong khi bao nhà khoa bảng và bao nhà tu hành bỏ nhân nghĩa, cúi đầu, khom lưng trước bạo quyền, Đinh Sơn là một kẻ thất phu, dám đem tính mạng tranh đấu cho tự do và chống lại kẻ ác. Riêng đối với tôi, tôi cũng vô cùng cảm kích vì tấm thịnh tình của ông. Thời buổi loạn ly, cha con không dám tin nhau, vợ chồng tố cáo nhau, bè bạn phản trắc, xóm giềng rình rập vu khống để tâng công, thế mà gặp tôi lần đầu, ông đã thật dạ tin tôi, coi như tri kỷ, kể hết chuyện lòng. Nghe đâu sau vụ Đinh Sơn tuẫn tiết, triều đình bỏ lệnh tập trung và cải tạo các thầy bói.
Monday, August 12, 2013
NGUYỄN KHẮC XƯƠNG * TẢN ĐÀ
Thi sĩ Tản Đà
Tản Đà với công trình biên khảo Truyện Kiều – VHNA
24 Tháng 3 Nguyễn Khắc XươngSau khi Truyện Kiều của Nguyễn Du ra đời mà nguyên tác có tên là Đoạn trường tân thanh, đã có nhiều người khảo cứu biên soạn Kiều, từ đó mà có nhiều tập truyện Kiều với những tên gọi khác nhau, vấn đề ở đây là văn bản truyện Kiều để có thể đi tới một văn bản Kiều chính xác, gần hoặc đúng với nguyên tắc hơn cả.
Bản Nôm thuộc lớp đầu là Kim Vân Kiều tân truyện của Phạm Quý Thích cùng thời với Nguyễn Du in khắc vào năm 1830 nhưng đã thất lạc. Sau còn nhiều bản Kiều Nôm khác như Thanh tâm tài tử 1830 (có Tổng thuyết của vua Minh Mệnh), Đoạn trường tân thanh
1871 (có bài Tổng từ vua Tự Đức), bản này sau được gọi là bản Kinh gốc.
Các nhà sách ở Hà Nội như Liễu Văn Đường, Quan Văn Đường, Phúc Văn
Đường v.v… đều có in ấn những bản Kiều Nôm trong đó đáng chú ý có bản Đoạn trường tân thanh của Kiều Oánh Mậu (soạn theo bản Kinh), Quan Văn Đường in ấn (1902 – Thành Thái), bản Kim Vân kiều tân tập cũng Quan Văn Đường in (1906 – Thành Thái).
Bản Kiều Quốc ngữ đầu tiên có lẽ là bản Kim Vân Kiều truyện của Trương Vĩnh Ký (1875), Nguyễn Văn Vĩnh biên soạn Kiều năm 1912, Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim có Truyện Thúy Kiều, Vĩnh Hưng Long thư quán Hà Nội xuất bản (1927). Nói chung đã có tới trên 40 văn bản Truyện Kiều được phát hiện trong đó có nhiều học giả soạn Kiều bằng chữ Quốc ngữ như Bùi Khánh Diễn, Nguyễn Văn Vĩnh, Phạm Kim Chỉ, Nguyễn Can Mộng, Hồ Đắc Hàm, Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim v.v… (trước Cách mạng).
Về văn bản học, các nhà biên khảo đều mong khôi phục lại diện mạo
chân thực của tác phẩm, các phần hiệu đính và khảo dị chính là nhằm mục
đích đó. Đó là phương pháp so sánh để phân biệt đúng sai nhằm tìm ra
chân lý, đặt ra trước bạn đọc một bản Kiều mà nhà biên khảo cho là sát
hợp với nguyên tác hơn cả.
Quyển Vương Thúy Kiều của Tản Đà nguyên là một di cảo, sau
khi nhà thơ qua đời, gia đình tìm thấy bản thảo trong một chiếc bồ, mới
đưa cho ông Vũ Đình Long, chủ nhân Nhà xuất bản Tân Dân trong một buổi
ông tới thăm gia đình. Bản thảo này mất hẳn trang cuối, còn lại đều được
đầy đủ gồm có lời tựa, phần “Nguyễn Du tiên sinh tiểu truyện” và “Mấy
lời nói về thể lệ trong quyển” rồi đến phần soạn Kiều đề là Vương Thúy
Kiều chú giải tân truyện, nhà xuất bản Tân Dân in và phát hành vào năm
1941, tới 1952 Nhà xuất bản Hương Sơn đã in lại.
Cũng như các bản Kiều khác, bản Kiều của Tản Đà cũng có hiệu đính, có
chú giải, nhưng phần đặc sắc của bản Kiều Tản Đà chính là ở các lời
bình văn, bình luận về văn chương, về từ ngữ, giúp người đọc thưởng thức
sâu hơn về tác phẩm, nhận thức thâm thúy về giá trị văn học của Truyện
Kiều – Nguyễn Du.
Với câu “Phong tình có lục còn truyền sử xanh”, Tản Đà viết: “Phong tình có lục nghĩa là có cái bản truyện phong tình, chữ có (Bản Triều Nguyễn Thạch Giang (1973) viết là cổ, bản Bùi Khánh Diễn (1851- 1912) cũng chép là cổ).
Về câu “Ngày xuân con én đưa thoi”, Tản Đà chú: “Câu này
muốn nói ngày xuân đi nhanh thấm thoắt mà nhân cảnh xuân có những con én
bay đi bay lại, cho nên đặt như đây là lời văn tả cảnh. Có bản giảng vì
cái thoi dệt cửi làm như hình con chim én, nghĩa đó thực sai”.
Như vậy cau “phong tình có lục” là hiệu đính văn bản còn câu “Ngày
xuân con én” là đính chính chú giải của một số nhà biên khảo khác.
Có chỗ chú giải mà là hiệu đính, hiệu đính mà cũng bàn tới văn lý như câu:
Sắm sanh nếp tử xe châu
Bụi hồng một nấm mặc dầu cỏ hoa.
Câu này là ở đoạn có “người khách viễn phương” tìm đến với Đạm Tiên
thì nàng đã mất rồi. Khách “Khóc than khôn xiết sự tình” rồi đắp mộ cho
Đạm Tiên. Tản Đà viết ở chú: “Hai chữ “bụi hồng” đây chỉ là lời văn
lịch sự nói cái mả chôn ở bên đường. Có nhiều bản đề là “vùi nông” thời
làm mất cả vẻ hay mà lại thành ra cái tình của người khách không có
trung hậu. Như sự sai lầm đó rất có hại đến văn lý”.
Đọc Kiều mà nhận thức câu, chữ như thế thật là sâu kỹ. Quả là khách
đã “khóc than khôn xiết”, đắp mộ cho Đạm Tiên hẳn là phải có tâm hồn
đồng điệu của nòi tình, làm sao lại có thể là “vùi nông” cho được.
Về câu:
Cửa sài vừa ngỏ then hoa
Gia đồng vào gửi thư nhà mới sang.
Các bản Nôm cũng như Quốc ngữ đều chép “cửa sài” và chú “sài là sài
môn, xếp củi làm cửa”. Tản Đà sửa là: “Cửa ngoài…” và chú: “Cửa ngoài
tức là cửa ngăn. Chữ này có nhiều bản in là cửa sài là lầm. Vì cửa sài
là bởi chữ “sài môn” là cái cửa làm bằng củi hay nhánh tre, là cửa ngõ
của những nhà nghèo hay những người cao đạo ẩn dật chớ không phải là cái
thái độ(1) của nhà Ngô Việt thương gia”.
Về câu: “Đêm thâu khắc lậu canh tàn”, Tản Đà chú: “Câu này chữ vợi các bản đều để chữ lậu là lầm, mà chữ thâu thì có nhiều bản đề là thu.
Song cứ theo văn thế và tôi có được nghe thì chữ thâu, chữ vợi, chữ
tàn, ba chữ cùng nghĩa mà có hơi khác, nghĩa là đêm càng thâu, ngày càng
vợi, canh càng tàn. Câu đây và câu sau (Gió cây trút lá trăng ngàn ngậm gương) thực là hai câu tả tình cảnh rất hay cho nên cần phải biện bạch. Một chữ trút ở câu dưới nghe cũng khác thường, đủ thấy chỗ dụng công của tác giả”.
Như vậy, Tản Đà vừa đính chính từ, vừa hiệu đính câu, mà cũng làm công việc bình văn luôn trong đó.
Các bản Kiều thường là chỉ làm công việc chú giải và hiệu đính mà
không có bình luận văn chương nhưng ở bản Kiều Tản Đà phần bình văn lại
là phần quan trọng với những nhận xét tinh tế, có những phát hiện độc
đáo. Một điểm đặc sắc trong các lời bình văn Kiều của Tản Đà là có lời
khen cũng có chê, không chỉ tán tụng một chiều, mà đi vào phân tích câu
và từ để có những nhận xét xác đáng. Tản Đà cho biết: “Phàm các việc
giảng giải trong bản đây cốt để tỏ cái hay khéo trong văn chương cho
được rõ chỗ tinh thần của tác giả, mà nếu có những chỗ đáng hồ nghi về
văn lý cũng xin chỉ rõ những chỗ hồ nghi ấy mong để độc giả cùng nhận
coi”.
Với lời Kiều sau khi thăm mộ Đạm Tiên:
Người mà đến thế thời thôi
Đời Phồn hoa cũng là đời bỏ đi!
Người đâu gặp gỡ làm chi
Trăm năm biết có duyên gì hay không?
Tản Đà khen: “Mấy câu đây thật tài tình! Dùng hai chữ “người” mà
trên nói được ra Đạm Tiên, dưới nói được ra Kim Trọng, sự linh động ở
hai chữ khiến(2) là chữ “mà” và chữ “đâu”.
Về câu:
Vắng nhà được buổi hôm nay
Lấy lòng gọi chút ra đây tạ lòng.
Tản Đà tán thưởng: Hai chữ “lòng” trong câu đây rất có màu nhiệm. Nguyên trên kia lời Kim Trọng: “Trách lòng hờ hững với lòng”,
cũng hai chữ “lòng” nói buông không mà một chữ trên nói Kiều, chữ dưới
thời nói vào mình. Cho nên trong câu đây hai chữ, chữ trên nói vào mình
mà chữ dưới nói chàng Kim, thực là giọng tri âm với nhau lắm”.
Câu:
Chẳng ngờ gã Mã Giám Sinh
Vẫn là một đứa phong tình đã quen.
Tản Đà nhận xét: “Chữ gã đây thật mới mà nghĩ ra không thể có đặt chữ gì hơn. Tác giả thật cũng đã tốn công” – “chữ đứa cũng mới, đi theo với chữ gã, thật hay”.
Với câu “Mày ai trăng mới in ngần”, các bản Kiều có bản
chép “Mày ải” như bản Kiều Oánh Mậu, Nguyễn Vĩnh, cũng có bản chép “Mày
xanh” như bản Bùi Kỷ. Tản Đà chép là “Mày ai” và chú: “chữ ai” trong câu
đây là nói về Kiều, trông thấy trăng đầu tháng in cái vệt cong mà tưởng
như lông mày của ai vậy.
Theo Nguyễn Văn Hoàn cho biết: “Trong báo Khuyến học số 4
(15-10-1935), Tản Đà giảng nghĩa câu thơ trên như sau: “Chữ ai trong câu
đây là chỉ vào Kiều. Thúc Sinh trông thấy “trăng mới in ngần” mà nghĩ
như cái lông mày của ai. Tứ văn giống như trong Trường hận ca, Đường Minh Hoàng nhớ Dương Quý Phi có câu: “Phù dung như điện, liễu như mi”. Tiến lên một bước nữa, Tản Đà chê bản Kiều của Bùi Kỷ chép “Mày xanh” là vô vị”(3).
Không rõ cụ Nguyễn Du viết “Mày ai” hay “Mày xanh” nhưng xét về mặt
văn tự, “Mày ai” rõ ràng hơn “Mày xanh” vì “Mày xanh” chỉ tả được cái
hình dạng, còn “Mày ai” mới tả được tâm trạng của Thúc Sinh nhớ Kiều và
cũng gợi lên hình bóng một con người.
Đoạn tả cảnh Giác Duyên dựng lều bên sông Tiền Đường để đợi đón Thúy Kiều theo lời thần mộng có câu:
Đánh tranh lợp mái thảo đường
Một gian nước biếc mây vàng chia đôi.
Tản Đà khen câu tám: “Câu này lời văn rất đẹp”.
Đoạn Kiều giãi bày tâm sự với Thúy Vân, kể từ câu:
Rằng lòng đương thổn thức đầy
Tơ duyên còn vướng mối này chưa xong…
Cho tới câu:
Ôi Kim Lang, hỡi Kim Lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
Tất cả là 19 câu lục bát, Tản Đà nhận xét: “Trong cả quyển Kiều,
văn tả tình không mấy đoạn dài hơn như đây. Đoạn này thật lâm ly mà như
thế mới hết tình sự”.
Trong đoạn Thúy Kiều dựa thế Từ Hải báo ân báo oán có câu nói về
Kiều đón mụ quản gia nhà Hoạn Thư và sư Giác Duyên lên ngồi cạnh:
Dắt tay mở mặt cho nhìn
Hoa nô kia với Trạc Tuyền cũng tôi.
Tản Đà có một câu nhận xét bất ngờ mà thú vị: “Xem hai chữ “mở mặt”
trong câu đây, có lẽ sự ăn mặc của Kiều trong lúc ấy có chàng mạng che ở
trước mặt chăng?”.
Có lẽ chưa có ai biên khảo và đọc Kiều lại chú ý chi tiết đến tỉ mỉ như vậy.
Tản Đà có những nhận xét đột ngột rất thú vị như với câu:
Lạy thôi nàng lại chưa tường
Nhờ cha trả được nghĩa chàng cho xuôi.
Tản Đà viết: “Hai chữ “nghĩa chàng” ngẫm rất buồn cười. Câu này, tác giả cũng vì cô Kiều được thế mà làm nũng”
Ý kiến Tản Đà và khái niệm “nghĩa chàng” ở đây có phần khó hiểu, tại sao lại “rất buồn cười” và “làm nũng”?
Trong những nhận xét về văn Kiều, Tản Đà không chỉ ca ngợi tán tụng
như số đông người viết về văn chương truyện Kiều, không chỉ dành cho
tác giả những dấu son khuyên đỏ thắm mà còn đặt ra những dấu hỏi, chỉ ra
những chỗ theo Tản Đà là yếu kém, là chưa hợp lý. Quả là Truyện Kiều
của Nguyễn Du cũng có những tình tiết bất hợp lý, người đọc cũng như nhà
biên khảo cứ xuôi theo mạch chuyện, dòng văn mà không để ý, nhưng Tản
Đà đã thấy và chỉ ra được. Chẳng hạn đoạn Kim Trọng thuê nhà trọ ở giáp
với nhà Thúy Kiều, Trọng lại là bạn của Vương Quan, ợ trọ đã được hai
tháng:
Nhận từ quán khách lân la
Tuần trăng thấm thoắt nay đà thêm hai.
Tản Đà nhận xét: “Nghĩa là gần hai tháng – Nhân câu này ngẫm ra
thấy có một tình sự đáng buồn cười. Kim Trọng với Vương Quan là chỗ bạn
học thân, mà Trọng đến trọ sau nhà Quan đã gầnhai tháng, hai người không
hề sang chơi nhau, mà Kim để ý ngấp nghé một sự khác. Chỗ đó nghĩ sao
cho hợp tình?”.
Quả “chỗ đó” cũng đáng cho chúng ta đặt một dấu hỏi.
Cũng một chỗ đáng hồ nghi khác, đoạn Kim Trọng tặng Kiều vài vật làm kỷ niệm:
Vội về thêm lấy của nhà
Xuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông.
Tản Đà đặt một dấu hỏi: “Câu này nghĩ đáng hồ nghi, vì lẽ Kim Trọng
trong chỗ du học làm gì có “xuyến vàng” đem theo? Mà cũng không phải là
cái vật của học trò con trai thường có”.
Đọc Kiều đến như thế, rõ ràng có một sự nghiền ngẫm sâu vào tinh thần nghiêm túc cao.
Tản Đà chê câu “Chày sương chưa nện cầu Lam” theo điển
tích Bùi Hàng – Vân Anh bên Trung Quốc: “Cứ điển tích của câu này như
thế mà đây đại ý chỉ là nói chưa thực lấy nhau. Vậy thời sáu chữ đây văn
quá cầu kỳ mà một chữ “nện” nghe thấy rất nặng nề, những chỗ như đó
tưởng người xem truyện cũng nên xét”.
Trong đoạn tả Từ Hải chia tay Thúy Kiều có câu:
Trông vời trời bể mênh mông
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng giong.
Tản Đà có ý kiến: “Trong câu này hai chữ “thẳng giong” ngẫm ra chưa
được tinh tế, vì ở dưới còn có lời Kiều muốn theo. Nếu quả thật Từ đã
“lên đường thẳng giong” thời nàng còn nói sao được nữa. Cho nên như chữ
đó có thể gọi là vội lời”.
Trong các câu mà Tản Đà Phê, có một câu với một từ đã khiến Tản Đà chê trách nặng nề, đó là câu: “Xét mình công ít tội nhiều”,
lời Kiều nói về Hồ Tôn Hiến trong tiệc hạ công (mừng công) của họ Hồ.
Tản Đà phê: “Chữ “công” trong câu này nghe không được yên nghĩa; vì sự
giết Từ Hải; tự Kiều không nên nói là công”.
Ở một số Đông Pháp thời báo (Diệp Văn Kỳ – Sài Gòn), Tản
Đà viết: “Như quyển truyện Kiều của ông Nguyễn Du, sự hay không còn phải
nói nữa, song đến như câu: “Nghĩ mình công ít tội nhiều”, một
chữ “công” đó thật quá dốt! Là sao? Như Từ Hải mà chết là do nghe lời
Thúy Kiều khuyên, như Thúy Kiều mà khuyên chỉ là do cái bụng đàn bà nông
nổi. Nay đặt như câu đó thời ra Kiều lập chí lấy sự giết Từ Hải làm
công, thời Thúy Kiều không còn chút giá trị. Thúy Kiều đã không có giá
trị thời như quyển truyện Kiều đó còn hay với ai mà cảm khái với ai!
(ĐPTB số 638-1927).
Từ xưa tới nay, không một nhà bình luận văn học, biên khảo Truyện Kiều
nào đã hạ bút “phê” Kiều, chỉ ra những chỗ “yếu kém” hoặc chưa đạt
trong tác phẩm của Tiên Điền. Người đọc chỉ được thấy những lời ca tụng,
tán dương cái hay cái đẹp cái tài tình ở Kiều. Duy chỉ có một Tản Đà
đọc Kiều, biên khảo Kiều dám làm cái việc chưa ai dám làm ấy. Những ý
kiến của Tản Đà đã giúp cho người đọc có một nhận thức sâu sắc nhiều mặt
về Kiều chống lại sự sùng bái ca ngợi một chiều làm hẹp đi tầm nhận
thức và tư tưởng khi tiếp cận Kiều.
Tản Đà “phê” Kiều như ở đoạn chê chữ “công” trong câu: “Xét mình
công ít tội nhiều”, lời Kiều nói với Hồ Tôn Hiến như trích dẫn trên cũng
là biểu hiện, minh chứng cho quan điểm của Tản Đà trong thưởng thức văn
chương. Thực vậy, đây không chỉ là ý kiến của nhà thơ bất ngờ nảy sinh
khi đọc Kiều mà thuộc về quan điểm có tính lý luận, bảo đảm tinh thần
khách quan, khoa học và bảo đảm tự do tư tưởng trong thưởng thức văn
học.
Tản Đà viết về Người xem văn, nêu lên ý kiến: “…nên phải
có một cái bụng thực công bằng, nghĩa là chỉ cứ luận ở văn mà không nên
chú ý ở tên người tác giả; nếu một quyển sách, một bài văn mà tác giả là
cụ thượng, ông nghè hoặc danh nhân danh sĩ thời sẵn lòng cho là hay.
Cái tâm lý đó rất là nhu nhược mà tức là bị cái thế lực của người làm ăn
áp đảo được mình. Đã như thế thời xem đến một bài văn, quyển sách của
một người đơn thường có sẵn để một bụng coi thường. Vậy do cái bụng
không công bằng ấy mà thành ra mình tự lầm, vì có nhiều khi cái danh với
cái thực không đúng nhau mà thiên hạ kỳ văn thường ở những chỗ vô danh
vậy”. (ĐPTB).
Đoạn bình và phê từ “công” trong truyện Kiều chính là một đoạn tiếp
sau đoạn văn dẫn trên, Tản Đà “phê” Nguyễn Du cũng để minh chứng cho
quan điểm về người xem Văn của mình, đến như cụ Nguyễn Du với tác phẩm
Kiều mà còn có từ dùng chưa chính xác, còn chịu phê là “Thật quá dốt”
khi dùng từ “công” huống chi là những tác giả, tác phẩm khác.
Quan điểm thưởng thức văn chương mà Tản Đà nêu lên là khoa học và
đúng đắn, còn việc Tản Đà phê như vậy là đúng hay sai xin để các bạn đọc
Kiều cho ý kiến.
Biên khảo Truyện Kiều, Tản Đà đã tỏ ra có tâm huyết với cổ
văn, trân trọng với tác phẩm bất hủ của Nguyễn Du, có như vậy mới dấn
mình vào một công cuộc khảo cứu đòi hỏi nhiều tâm và lực về một tác phẩm
văn học lớn. Tản Đà cũng cho thấy tất cả công phu, tinh thần nghiêm túc
và sự tinh thế, nhạy cảm thẩm mĩ khi biên soạn Kiều, đặc biệt là với
những câu xưa nay không ai có nhận xét gì. Tản Đà đã lật ra được những
điều cần lưu ý. Tập Vương Thúy Kiều chú giải tân truyện của Tản Đà là một đóng góp có ý nghĩa vào kho tàng văn học truyền thống. Cũng qua Vương Thúy Kiều chú giải tân truyện chúng ta hiểu Tản Đà hơn, thấy được ở Tản Đà một nhà Nho uyên bác và một nhà thơ đầy bản lĩnh.
Chú thích:
1. Từ “thái độ” có lẽ là lỗi in sai? Nên hiểu là phong thái hay phong độ.
2. Chữ “Khiến” ở đây cũng không có nghĩa. Không rõ có phải là lỗi in sai?
3. Theo Nguyễn Văn Hoàn trong Nghiên cứu văn học số 6-1962.
Nguồn: Thông báo Hán Nôm học 1997 (tr.760-771)
Saturday, August 10, 2013
TIN THẾ GIỚI
Đảng lập 7 đoàn kiểm tra tham nhũng : Đấu đá nội bộ đang diễn ra tại Việt Nam?
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh chụp 19/01/2011 - Reuters
Bản tin Thông tấn xã Việt Nam đề ngày 08/08/2013 cho biết,
ngày 06/08 Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương
về phòng chống tham nhũng đã ký quyết định thành lập 7 đoàn kiểm tra các
vụ tham nhũng nghiêm trọng. Các đoàn này sẽ hoạt động từ ngày 15/08 đến
ngày 30/09/2013.
Trong số các trưởng đoàn có đến hai ủy viên Bộ Chính trị là các
ông Ngô Văn Dụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, và ông Trần Đại
Quang, Bộ trưởng Bộ Công an. Ông Dụ sẽ làm việc với Thanh tra Chính phủ
và Thành phố Hồ Chí Minh, ông Quang đảm nhiệm Hà Nội, Hải Phòng. Các địa
phương khác được kiểm tra là Cần Thơ, Đồng Nai, Hải Dương, Hưng Yên,
Đắc Lắc, Bình Thuận, Cà Mau, An Giang.
Riêng ông Nguyễn Bá Thanh, Trưởng ban Nội chính Trung ương đồng thời là Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng làm trưởng đoàn số 3, sẽ kiểm tra Bộ Công an, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và Tòa án Nhân dân Tối cao. Ông Nguyễn Bá Thanh có vai trò quan trọng vì được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan và tổng hợp kết quả kiểm tra để báo cáo Bộ Chính trị trước ngày 30/11/2013.
Được biết Ban Chỉ đạo về phòng chống tham nhũng trước đây thuộc Chính phủ, tức do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo. Sau Hội nghị Trung ương 6, cụ thể là từ ngày 01/02/2013, ban này trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng bí thư làm trưởng ban.
Đáng chú ý là trước đó vào đầu tháng Tám báo chí trong nước đưa tin, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý với kết luận của Bộ Tài nguyên Môi trường và Thanh tra Chính phủ đối với các sai phạm về đất đai tại Đà Nẵng. Theo báo cáo của Thanh tra, thì thành phố Đà Nẵng đã vi phạm các quy định về quản lý sử dụng đất, gây thất thu ngân sách trên 3.434 tỉ đồng. Bộ Tài nguyên Môi trường nêu thêm một số vi phạm, và kiến nghị kiểm điểm các tập thể, cá nhân liên quan.
Ông Nguyễn Bá Thanh là cựu Bí thư Thành ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng, và trước đây cũng từng là Chủ tịch Ủy ban Nhân dân. Ông Thanh cũng như tân Chủ tịch Đà Nẵng hiện nay đều bác bỏ thẳng thừng các cáo buộc của Thanh tra Chính phủ, và khẳng định Đà Nẵng không sai phạm trong quản lý đất đai.
Dư luận cũng chú ý đến thông tin mới đây về việc Bộ Chính trị bổ nhiệm ông Bùi Văn Nam, Bí thư Ninh Bình làm Thứ trưởng Bộ Công an. Đây là lần đầu tiên Bộ Chính trị điều động một ủy viên trung ương vào bộ máy chính phủ, và lại đặt vào một Bộ quan trọng là Công an, trong khi lâu nay các chức vụ Thứ trưởng là do Thủ tướng bổ nhiệm.
Người ta đặt ra câu hỏi, liệu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đang bị suy yếu, và cuộc tranh giành quyền lực giữa Đảng và Chính phủ ở Việt Nam lại bắt đầu gay cấn ?
Riêng ông Nguyễn Bá Thanh, Trưởng ban Nội chính Trung ương đồng thời là Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng làm trưởng đoàn số 3, sẽ kiểm tra Bộ Công an, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và Tòa án Nhân dân Tối cao. Ông Nguyễn Bá Thanh có vai trò quan trọng vì được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan và tổng hợp kết quả kiểm tra để báo cáo Bộ Chính trị trước ngày 30/11/2013.
Được biết Ban Chỉ đạo về phòng chống tham nhũng trước đây thuộc Chính phủ, tức do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo. Sau Hội nghị Trung ương 6, cụ thể là từ ngày 01/02/2013, ban này trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng bí thư làm trưởng ban.
Đáng chú ý là trước đó vào đầu tháng Tám báo chí trong nước đưa tin, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý với kết luận của Bộ Tài nguyên Môi trường và Thanh tra Chính phủ đối với các sai phạm về đất đai tại Đà Nẵng. Theo báo cáo của Thanh tra, thì thành phố Đà Nẵng đã vi phạm các quy định về quản lý sử dụng đất, gây thất thu ngân sách trên 3.434 tỉ đồng. Bộ Tài nguyên Môi trường nêu thêm một số vi phạm, và kiến nghị kiểm điểm các tập thể, cá nhân liên quan.
Ông Nguyễn Bá Thanh là cựu Bí thư Thành ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng, và trước đây cũng từng là Chủ tịch Ủy ban Nhân dân. Ông Thanh cũng như tân Chủ tịch Đà Nẵng hiện nay đều bác bỏ thẳng thừng các cáo buộc của Thanh tra Chính phủ, và khẳng định Đà Nẵng không sai phạm trong quản lý đất đai.
Dư luận cũng chú ý đến thông tin mới đây về việc Bộ Chính trị bổ nhiệm ông Bùi Văn Nam, Bí thư Ninh Bình làm Thứ trưởng Bộ Công an. Đây là lần đầu tiên Bộ Chính trị điều động một ủy viên trung ương vào bộ máy chính phủ, và lại đặt vào một Bộ quan trọng là Công an, trong khi lâu nay các chức vụ Thứ trưởng là do Thủ tướng bổ nhiệm.
Người ta đặt ra câu hỏi, liệu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đang bị suy yếu, và cuộc tranh giành quyền lực giữa Đảng và Chính phủ ở Việt Nam lại bắt đầu gay cấn ?
David Shear, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam (princeton.edu)
Đại sứ quán Mỹ ngày 08/08/2013 vừa qua đã bác bỏ thông tin
đăng trên báo chí Việt Nam, theo đó, trong cuộc họp báo hôm 07/08 về
chuyến công du Hoa Kỳ mới đây của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và các
vấn đề liên quan đến quan hệ Việt-Mỹ, đại sứ David Shear đã tuyên bố
rằng nhân quyền tại Việt Nam « đã có những bước cải thiện đáng kể ».
Trao đổi với báo chí ngày 07/08/2013, Đại sứ David B. Shear cho rằng xung quanh vấn đề này từ đầu năm 2013 đến nay Việt Nam « đã có những bước cải thiện đáng kể »". Theo đại sứ quán Mỹ, nói đại sứ David Shear phát biểu nhân quyền Việt Nam "đã có những bước cải thiện đáng kể" là « sai sự thật ».
Ngay sau khi phát hiện thông tin sai sự thật nói trên, đại sứ quán Mỹ
đã yêu cầu các báo Việt Nam đính chính và đề nghị xin lỗi. Hôm qua,
Tiền Phong Online đã đính chính lại thông tin về cuộc họp báo của đại sứ
Mỹ, khẳng định, trong lĩnh vực nhân quyền, ông David Shear cho rằng
Việt Nam gần đây đã có "những bước đi tích cực".
Tờ Tiền Phong cũng nhắc lại rằng đại sứ Mỹ đã tuyên bố Hoa Kỳ «
nghiêm túc xem xét » việc bỏ cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam và
một trong những điều kiện là cải thiện vấn đề nhân quyền.
Không biết là đại sứ quán Mỹ có sẽ hài lòng với cách đính chính thông
tin của tờ Tiền Phong hay không, nhưng đúng là đại sứ David Shear đã
nhiều lần tuyên bố Hoa Kỳ sẽ không bán vũ khí sát thương cho Việt Nam
chừng nào Hà Nội chưa cải thiện nhân quyền. Thế mà, qua những phản ứng
gần đây của Mỹ, Washington rõ ràng là không hài lòng chút nào về tình
trạng nhân quyền của Việt Nam.
Gần đây nhất, đại sứ quán Hoa Kỳ đã bày tỏ « quan ngại sâu sắc » về
nghị định mới được ban hành và sẽ có hiệu lực từ ngày 01/09/2013, cấm
các blogger và những người sử dụng các mạng xã hội « tổng hợp thông tin
từ các báo và các cơ quan Nhà nước », nói cách khác là không được đăng
lại và bình luận các bài báo trên mạng.
Đối với đại sứ quán Mỹ nghị định nói trên « trái với nghĩa vụ của
Việt Nam trong Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị, cũng
như những cam kết của Việt Nam trong Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền.
»
Như vậy, vấn đề nhân quyền cho tới nay vẫn cản trở việc bán vũ khí
sát thương của Mỹ cho Việt Nam và không những thế, nó còn cản trở việc
nâng quan hệ Mỹ-Việt lên mức cao hơn.
Như nhận xét của chuyên gia về Việt Nam Carl Thayer, đăng trên The
Wall Street Journal ngày 08/08/2013, Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối
tác chiến lược với các thành viên thường trực khác của Hội đồng Bảo an
Liên Hiệp Quốc, như Trung Quốc, Nga và Anh Quốc, nhưng trong chuyến
viếng thăm Hoa Kỳ vừa qua, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã không thể
nâng quan hệ Mỹ-Việt lên hàng đối tác chiến lược.
Ấy là chưa kể, theo nhận định của The Wall Street Journal, nghị định
mới về quản lý Internet có thể sẽ làm phức tạp hơn quan hệ thương mại
trong tương lai giữa Hà Nội và Washington, trong đó có việc Việt Nam
tham gia hiệp định tự do mậu dịch Đối tác xuyên Thái Bình Dương ( TPP ).
Việt Nam sao nghèo mãi?
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan và
TS, nhà tư vấn kinh tế Nguyễn Quang A
Courtesy Vietnam blog photos
2013-08-10
Anh Vũ - thông tín viên RFA
VAV080813
Trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 30.7.2013, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu:“Chúng ta không thể nghèo mãi thế này được”.
Dư luận đánh giá phát biểu này mang tính tích cực, đồng thời là một tín
hiệu cho thấy sự thay đổi tư duy của cơ quan chính phủ, sau nhiều năm
thỏa mãn với thành tích Việt nam thoát khỏi ngưỡng nghèo.
Nhận xét về vấn đề này TS. Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS cho rằng
“Đấy là một dấu hiệu đáng mừng, khi một ông có trách nhiệm đã thấy được vấn đề, nghĩa là không thể tiếp tục mãi như thế này được. Nếu đúng như thế thì tôi nghĩ rằng đó là một khi thay đổi tư duy, đã nhận ra được sai lầm đó và có một cái cách để sửa chữa các sai lầm đó để đi theo con đường đúng. Thì tôi nghĩ rằng có hy vọng lạc quan về triển vọng của nền kinh tế Việt nam”
Nhận xét về vấn đề này TS. Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS cho rằng
“Đấy là một dấu hiệu đáng mừng, khi một ông có trách nhiệm đã thấy được vấn đề, nghĩa là không thể tiếp tục mãi như thế này được. Nếu đúng như thế thì tôi nghĩ rằng đó là một khi thay đổi tư duy, đã nhận ra được sai lầm đó và có một cái cách để sửa chữa các sai lầm đó để đi theo con đường đúng. Thì tôi nghĩ rằng có hy vọng lạc quan về triển vọng của nền kinh tế Việt nam”
... trên thực tế kể cả thu nhập lẫn tài sản thì bị tích tụ rất lớn trong tay một nhóm nhỏ người. Trong khi đông đảo người dân không được hưởng lợi ích tương ứng và vì vậy nó làm cho khoảng cách giàu nghèo ở Việt nam ngày một lớn hơn”
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan
Nếu so sánh ngân sách chi tiêu năm 2012 của Việt Nam với Thái
Lan và Philippines (quy đổi ra VND) thì Thái Lan: 1,34 triệu tỷ, Việt
Nam: 1 triệu tỷ , Philippin: 0,6 triệu tỷ. Căn cứ vào số liệu trên,
Việt Nam không nghèo như chúng ta nghĩ. Cho dù nền kinh tế Việt nam tuy
đã có một thời gian dài đạt mức tăng trưởng khá cao, song hiệu quả không
thu được là mấy, một phần lớn là do sự sai lầm của các chính sách kinh
tế. Hơn thế nữa thu nhập lẫn tài sản thì bị tích tụ rất lớn trong tay
một nhóm nhỏ người, mà đông đảo người dân không được hưởng lợi ích tương
ứng.
Bà Phạm Chi Lan, chuyên gia kinh tế, nguyên cố vấn Văn phòng Thủ tướng Việt Nam cho chúng tôi biết
“Trong quá trình tăng trưởng, thì Việt nam trở thành một đất nước
mà tăng trưởng dựa vào vốn, trong đó rất nhiều vốn từ bên ngoài chứ
không phải từ tiết kiệm trong nước. Mặt khác Việt nam tăng trưởng lại
dựa rất nhiều vào tài nguyên thiên nhiên, lao động giá rẻ và dựa quá
nhiều vào khu vực nhà nước; nhất là doanh nghiệp nhà nước, là khu vực
vốn dĩ kém hiệu quả . Thu nhập đầu người thì tăng lên như vậy, nhưng
trên thực tế kể cả thu nhập lẫn tài sản thì bị tích tụ rất lớn trong tay
một nhóm nhỏ người. Trong khi đông đảo người dân không được hưởng lợi
ích tương ứng và vì vậy nó làm cho khoảng cách giàu nghèo ở Việt nam
ngày một lớn hơn”
Chính phủ Việt nam gần đây luôn khẳng định, nếu không đổi mới, không
tái cơ cấu mạnh mẽ thì không thể vượt lên được. Nhưng họ đang hết sức
lúng túng trong việc giải bài toán về doanh nghiệp nhà nước, một khu vực
đã không đảm nhận được vai trò chủ đạo mà còn là ung nhọt của nền kinh
tế Việt nam. Mà cần thay bằng việc để cho kinh tế tư nhân đóng vai trò
chủ đạo và thu hẹp dần vai trò của khu vực kinh tế nhà nước, trên cơ sở
phân bổ lại nguồn lực của xã hội cho những khu vực hoạt động hiệu quả
hơn.
TS. Nguyễn Quang A phát biểu:
“Cái quan trọng nhất bây giờ là phải có thay đổi tư duy về vấn đề
kinh tế, mà mấu chốt ở đây, khu vực kinh tế nhà nước, tôi nghĩ phải
(được) xóa bỏ, nó không giữ được vai trò chủ đạo, nó đã là vấn đề của
nền kinh tế. Để cho kinh tế tư nhân đóng vai trò mà nó đáng đóng và thu
hẹp dần cái vai trò của khu vực kinh tế nhà nước, phân bổ lại nguồn lực
của xã hội cho những khu vực hoạt động hiệu quả nhất. Nếu có một thay
đổi tư duy như thế thì tôi hy vọng tương lai kinh tế của Việt nam sẽ lại
đi vào một giai đoạn phát triển mới”
Để Việt nam thoát nghèo thì sự đổi mới của đảng CSVN cũng không kém
phần quan trọng, đó là đảng cần làm rõ trách nhiệm của những người lãnh
đạo và đồng thời tôn trọng quyền giám sát quyền lực của người dân. Bà
Phạm Chi Lan cho rằng
“Bây giờ muốn cho Việt nam tiến lên được, muốn vượt lên thì bản
thân đảng phải thay đổi lại và làm thế nào để cho cái đóng góp của đảng
cho xã hội nó được tốt hơn; hoặc sự lãnh đạo của đảng không làm cho
chồng chéo với nhà nước trong việc quản lý của nhà nước. Làm rõ trách
nhiệm hơn của những người lãnh đạo dù là đảng hay chính quyền và tôn
trọng vai trò làm chủ của người dân ngày càng thực sự hơn. Tôi muốn nói
đến sự giám sát quyền lực của người dân và quyền làm chủ của người dân
trong các mặt đời số của họ ”
Nếu mà người ta có một cái tư duy kinh tế đúng, thì người tài ở Việt nam bây giờ cũng không thiếu. Họ sẽ xuất hiện nếu để cho khu vực kinh tế tư nhân đóng đúng cái vai trò lãnh đạo của nó ...
TS. Nguyễn Quang A
Việt nam là một quốc gia có nhiều ưu thế hơn hẳn các quốc gia trong
khu vực. Ví dụ như lĩnh vực lao động, là một lợi thế , đó cũng là thách
thức đối với các nhà làm chính sách, chứ không phải chỉ tận dụng những
cái hiện có. Về vấn đề này, TS. Nguyễn Quang A nói:
“Lao động của Việt nam là một lợi thế rất cần được tận dụng, với
một lực lượng lao động khá trẻ đang tăng tương đối nhanh mà người ta
đang nói rằng trạng thái Nhân khẩu học của Việt nam đang ở một trạng
thái tốt cho sự phát triển. Cái nguồn lao động đó nó là nguồn tạo ra sự
giàu có của quốc gia trong tương lai dài. Và như thế việc đầu tư vào
giáo dục, y tế và kỹ năng của người lao động là quan trọng nhất, chứ
không phải chỉ tận dụng nhũng cái hiện có mà không nghĩ đến tương lai”.
Có không ít người cho rằng lý do khiến Việt Nam nghèo là do thiếu
lãnh đạo có tài, và do lãnh đạo bất tài đã gây tổn thất cho đất nước về
nhiều mặt. Không hoàn toàn đồng quan điểm, mà cho rằng khi có một chính
sách để cho khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò chủ đạo, thì các nhân
tài sẽ xuất hiện, kể cả trong khu vực công. Trao đổi với chúng tôi, TS.
Nguyễn Quang A cho rằng
“Tôi nghĩ rằng cái đó cũng chỉ đúng một phần thôi, bởi vì người
lãnh đạo có tài thì tự nhiên sẽ xuất hiện nếu mà có những đường lối
đúng. Nếu mà người ta có một cái tư duy kinh tế đúng, thì người tài ở
Việt nam bây giờ cũng không thiếu. Họ sẽ xuất hiện nếu để cho khu vực
kinh tế tư nhân đóng đúng cái vai trò lãnh đạo của nó, thì những nhân
tài ở trong khu vực kinh tế tư nhân sẽ phát triển hết sức mạnh mẽ và sẽ
có các nhân tài xuất hiện để cho khu vực công. Tức là những vị lãnh đạo
mới của nhà nước cũng sẽ xuất hiện ”
Người phương Tây có câu "Giá trị của định chế không phụ thuộc vào định chế nhưng phụ thuộc vào người áp dụng định chế đó".
Thực tế đã chứng minh cho thấy sự thất bại của kinh tế thị trường theo
định hướng XHCN. Vậy mà các nhà lãnh đạo Việt nam vẫn cứ khư khư tư duy
như thế, điều lẽ ra đã phải được tháo bỏ từ lâu để kinh tế Việt nam có
thể cất cánh.
Còn đâu nguyên khí quốc gia!
Hai khuôn mặt hiếm hoi của dũng khí quốc gia: Uyên và Kha
Courtesy chauxuannguyen blog photo
Trong lịch sử VN, tại Trấn Nghệ An ngày xưa có một danh tướng nhà
Hậu Trần và cũng là thi nhân tên Đặng Dung trung kiên phò Vua Trùng
Quang Đế, ra tay giúp nước, nhưng sa cơ lỡ vận, khiến lâm cảnh “Thù trả chưa xong đầu đã bạc, Gươm mài bóng nguyệt biết bao rày”.
Bài tự sự “ Cảm Hoài” của thi nhân nói lên ý chí sắt đá của một anh
hùng sinh bất phùng thời, nhưng cũng thể hiện sự trách cứ về nhân tâm ly
tán qua những vần thơ, như:
(…)
Trời đất vô cùng một cuộc say.
Bần tiện gặp thời lên cũng dễ,
Anh hùng lỡ bước ngẫm càng cay
Có lẽ cảnh “ bần tiện gặp thời” và “anh hùng lỡ bước” ấy khiến
blogger Minh Văn không khỏi liên tưởng tới “Thế sự thời nay”, nhận xét
rằng trong một xã hội mà “Hiền Tài là nguyên khí quốc gia” thì bị nghi
kỵ, bị gạt ra ngoài lề xã hội, khi họ nói lên sự thật cho quê hương dân
tộc thì bị gán cho là “thế lực thù địch”, bị bỏ tù dài lâu trong khi
những kẻ thấp hèn, nịnh bợ lại “thành đạt làm quan”. Do đó, vẫn theo tác
giả, chính vì “cái lẽ ngược đời” đó mà xã hội ngày nay sống “không thật
lòng mình”, sự dối gian trở thành “cẩm nang ứng xử”, và “hiền tài đi
vắng đâu cả” rồi. Tác giả Minh Văn cũng cho rằng “nguyên nhân phát xuất
từ chế độ độc tài, nó bắt con người ta phải cúi đầu tuân phục lãnh tụ và
chủ nghĩa” khiến “giết chết đi cái tôi cá tính của mình”!
Nhắc tới “hiền tài” cùng “nguyên khí quốc gia” “đi vắng đâu cả” rồi
và “cái tôi cá tính của mình bị giết chết” có lẽ khiến người dân Việt
lại liên tưởng đến, cách nay hơn nửa thế kỷ, nhà ái quốc Phan Bội Châu,
qua “Lưu cầu huyết lệ tân thư”, cũng có lưu ý rằng “Dân khí nước ta bị
suy giảm quá tệ. Trước kia sống bình thường đã lâu. Khiếp sợ quen thói,
nghe và thấy chật hẹp, tai như điếc, mắt dường mù”.
Qua “Chuyện cướp bóc ở làng Vĩ Đại”, nhà văn Võ Thị Hảo từ Hà Nội
cũng có đề cập tới xã hội VN ngày nay, nơi “đa phần mọi người đều nói
rằng tìm người có dũng khí và trung thực bây giờ thật khó như mò kim đáy
biển”. Nhưng sau khi kể “Chuyện cướp bóc ở làng Vĩ Đại” với dân chúng
“dở sống dở chết, chẳng còn ai cứu giúp” vì họ chẳng dám “kêu lên”, “mặc
kệ ân nhân bị hành hạ”, “làm chứng dối”, “ném đá tiếp tay cho bọn cướp
hãm hại người lành”, nhà văn cảnh báo rằng “ Chính bởi thế, chúng ta là
số đông, gần cả trăm triệu người, nhưng lại bị gọi là một đám đông hèn
yếu, thậm chí còn không dám mở miệng cất lời bảo vệ chính mình, cam tâm
nô lệ, còn nói gì đến việc bảo vệ người khác! Đó là sự suy đồi của dân
khí”. Cho nên, nhà văn Võ Thị Hảo lưu ý, “mỗi công dân không thể không
nhìn lại trách nhiệm của mình trong việc đã để cho dân khí suy đồi”, và “
bất kỳ công dân nào cũng có trách nhiệm đương nhiên phải đấu tranh cho
tự do, nhân quyền và công lý cho mình và cho mọi người. Đó là khí chất
làm người, là dân khí, là nhân tố cốt lõi tạo nên nền công bằng và vững
mạnh cho một đất nước”. Nhà văn khẳng định:
" Vấn đề thịnh suy của một đất nước, đương nhiên ở trách nhiệm nhà
cầm quyền, nhưng không thể không tính đến nguyên nhân dân khí. Khí chất
và khí phách của người dân thể hiện trong tính cộng đồng, trách nhiệm
xã hội, trong sự lựa chọn, dám tôn vinh sự thật, biết tri ân những người
vì cộng đồng và công lý, dám chống lại bất công, bạo ngược. Dân khí
mạnh buộc kẻ ác phải chùn tay và phải cư xử đúng mực. Dân khí cũng khiến
mỗi người có được sức mạnh tinh thần để thoát vòng nô lệ luôn chờ chực
bủa vây."
Sau khi quả quyết rằng những tù nhân lương tâm ở VN là những “tráng
sĩ” vì đấu tranh cho quyền lợi chung mà phải bị giam cầm sau song sắt
thì “ lẽ nào ta không nợ họ?!”, nhà văn Võ Thị Hảo lưu ý rằng chỉ trong
vòng nửa năm nay, danh sách tù nhân VN “tăng theo mức độ đàn áp” khiến
khoảng 50 nhà bất đồng chính kiến, nhất là các bloggers, bị tù tội oan
sai, từ tội “trốn thuế” cho tới “lợi dụng tự do, dân chủ âm mưu lật độ
chính quyền”…; Rồi cảnh tù đày đã khiến những tù nhân lương tâm như Cù
Huy Hà Vũ, Điếu Cày, Lê Quốc Quân…liên tiếp tuyệt thực để phản đối hành
động sai trái vô nhân của các cấp quản lý trại giam, tạo nên cuộc “nổi
dậy bất đắc dĩ” của tù nhân ở trại tù Z30A Xuân Lộc…Thực trạng đó, theo
nhà văn Võ Thị Hảo, khiến công luận nêu lên câu hỏi rằng giới cầm quyền
có khôn ngoan không khi “chọn cách giải quyết những vấn nạn chính trị -
kinh tế - xã hội bằng súng và xiềng xích, đe nẹt tự do ngôn luận thay vì
cải cách thể chế và cải cách kinh tế ?”, và họ “ Chỉ tìm cách đổ lỗi
cho các ‘thế lực thù địch diễn biến hòa bình’ bên ngoài chứ không cắt bỏ
khối ung bướu ngay trong thể chế…”.
Trong khi nhà văn Võ Thị Hảo cảnh báo giới cầm quyền “không cắt bỏ
khối ung bướu ngay trong thể chế” này, thì nhà văn Thuỳ Linh báo động về
nạn “dư luận viên”, hay nói cách khác là “tuyên truyền viên”, được giới
cầm quyền sử dụng để ra sức “định hướng dư luận đi theo chủ trương của
đảng và nhà nước”. Theo nhà văn Thuỳ Linh, trong khi các “dư luận viên
cấp thấp” chỉ biết “văn tục, chửi bới”, nói những câu thuộc lòng như
“thế lực thù địch”, “ bọn phản động, bán nước”, “kích động chống phá nhà
nước”, “diễn biến hoà bình”, “ăn bơ thừa sữa cặn”, “đảng quang vinh”,
“bác Hồ vĩ đại”.v.v…, thì những “dư luận viên cao cấp mới “thực sự đáng
sợ” khi họ có đủ khả năng sử dụng rất tốt những phương pháp tuyên
truyền, nhồi sọ và tẩy não được đúc kết từ các bậc “vĩ nhân” (của họ)
như Stalin, Mao Trạch Đông…; chẳng hạn những luận điểm thường thấy như
“yêu tổ quốc là yêu đảng, yêu CNXH”, “kiên định mục tiêu CNXH”, “nếu
không có đảng CS và bác Hồ thì không có đất nước ngày hôm nay”, “ Bỏ
điều 4 là tự sát”, “đa nguyên đa đảng thì đất nước sẽ loạn lạc”, “đất
nước ta dân chủ gấp vạn lần các nước tư bản”,“đất nước còn nghèo là do
chiến tranh, bị cấm vận, do thiên tai…” và nhất là “ do các thế lực thù
địch”…, hoặc “đất nước ta đã thoát nghèo”, đang “ tiến nhanh, tiến mạnh,
tiến vững chắc lên CNXH”, “nhờ công ơn của đảng quang vinh và bác Hồ vĩ
đại”.
Có lẽ “Đảng quang vinh” như vậy nên blogger Huỳnh Ngọc Chênh tâm sự
rằng “Tôi khát khao vào đảng”. Mở đầu tâm trạng “khát khao vào đảng” ấy,
nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh cho biết:
" Tôi vẫn hay nói đùa với bạn bè, 61 năm qua đời tôi không có
đảng. Nói đùa cho vui vậy nhưng trong lòng tôi chua xót lắm. Khi tôi
bước vào lứa tuổi hai mươi thì đất nước cũng vừa thống nhất, cả nước đặt
dưới quyền lãnh đạo của một đảng duy nhất đó là đảng CSVN. Tôi có điều
kiện và rất hăm hở tìm hiểu, nghiên cứu lý tưởng, chủ thuyết và đường
lối của đảng nầy. Sau một thời gian nghiên cứu chủ nghĩa Mác Lê Nin cũng
như tiếp xúc với thực tế qua các đảng viên, tôi thấy rằng với quan điểm
sống và phương pháp tư duy của tôi, tôi không thích hợp với đảng nầy,
từ đó tôi từ bỏ ý định phấn đấu vào đảng…"
Như vậy là, theo nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh, ông “phải cắn răng chấp
nhận cuộc sống không có đảng”, nghĩa là ông phải “lầm lũi cô độc sống
giữa cuộc đời. Và phải sống như thế qua gần 40 năm!”, luôn khát khao có
một tổ chức chính trị hợp pháp nào đó phù hợp với lý tưởng sống, với
phương pháp tư duy của ông để ông có thể gia nhập, để “có những người
đồng chí bên cạnh cùng nhau bàn bạc về lý tưởng, hỗ trợ nhau trong cuộc
sống, kề vai sát cánh với nhau trong hoạt động cộng đồng, giúp ích đất
nước…”. Nhưng rồi tác giả “đau xót lắm chứ, thiệt thòi lắm chứ”. Tại sao
? Tại vì, nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh giải thích, “Làm sao mình bàn bạc lý
tưởng sống, chính kiến của mình với những người bạn ‘thời vụ’ như bạn
đồng nghiệp, bạn láng giềng, bạn nhậu, bạn bóng đá, bạn ăn chơi...?”.
Sau khi “than thân trách phận” như vậy, blogger Huỳnh Ngọc Chênh bày tỏ
âu lo rằng “những thế hệ tiếp sau, những bạn trẻ, những thế hệ tương lai
của đất nước thì sao? Chẳng lẽ vẫn cứ để họ tiếp tục sống đơn độc lầm
lũi cho đến hết cuộc đời khi họ không muốn vào tổ chức của đảng CSVN như
thế hệ chúng tôi hay sao?”. Tác giả tâm sự tiếp:
"Chúng ta đang đối mặt với nguy cơ xã hội càng lúc càng suy đồi,
càng bất an; chúng ta đang phiền trách giới trẻ càng ngày càng sống xa
rời lý tưởng. Nhưng thử hỏi đảng CSVN có lo được lý tưởng cho toàn bộ
giới trẻ? Thử hỏi chúng ta có chính đảng nào khác để góp phần lo cho
giới trẻ chưa có đảng? Làm sao trách họ sống sao lầm lạc, vô nghĩa...?"
Nhưng trong bối cảnh hiện nay, xem chừng như ngày càng có nhiều người trong giới trẻ không sống “lầm lạc, vô nghĩa” khi họ ngày càng quan tâm nhiều hơn cho quê hương, dân tộc, ý thức rõ hiểm hoạ phương Bắc, mà điển hình là Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha, Việt Khang, Trần Vũ Anh Bình, các thanh niên Công Giáo, Tin Lành…đang trong vòng lao lý. Thế hệ trẻ trong nước ngày nay cũng ý thức được sức mạnh của Internet, mạng xã hội cùng sự nguy hiểm của “kẻ thù của Internet” như nghị định 285, nghị định 72 mà giới cầm quyền đã áp dụng hay sắp sữa áp dụng để bỏ tù những người yêu nước, ngăn chận thông tin trên mạng. Do đó:
Nhưng trong bối cảnh hiện nay, xem chừng như ngày càng có nhiều người trong giới trẻ không sống “lầm lạc, vô nghĩa” khi họ ngày càng quan tâm nhiều hơn cho quê hương, dân tộc, ý thức rõ hiểm hoạ phương Bắc, mà điển hình là Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha, Việt Khang, Trần Vũ Anh Bình, các thanh niên Công Giáo, Tin Lành…đang trong vòng lao lý. Thế hệ trẻ trong nước ngày nay cũng ý thức được sức mạnh của Internet, mạng xã hội cùng sự nguy hiểm của “kẻ thù của Internet” như nghị định 285, nghị định 72 mà giới cầm quyền đã áp dụng hay sắp sữa áp dụng để bỏ tù những người yêu nước, ngăn chận thông tin trên mạng. Do đó:
" Ngày 31 tháng 7 một nhóm nam nữ thanh niên rất trẻ gồm Nguyễn
Thảo Chi, Phạm Đoan Trang (Hà Nội), Nguyễn Nữ Phương Dung (Sài Gòn),
Nguyễn Anh Tuấn (Đà Nẵng), Nguyễn Lân Thắng (Hà Nội) đã sang Bangkok gặp
gỡ với cơ quan nhân quyền Liên Hiệp quốc và Human Rights Watch để trao
cho họ thông báo chống lại điều 258.
Một tuần lễ sau sự việc Bangkok, sáng ngày 7 tháng 8, năm blogger
khác đã có mặt trong Đại sứ quán Thụy Điển tại Hà Nội để trao cho Bà Phó
Đại sứ Elenore Kanter bản tuyên bố 258 và đồng thời chia sẻ với bà tất
cả những thông tin mà chính phủ đang cố thực hiện nhằm chống lại tự do
ngôn luận cũng như đàn áp nhân quyền tại Việt Nam. Năm bạn trẻ Nguyễn
Thu Trang, Nguyễn Đình Hà, Lê Hồng Phong, Nghiêm Ngọc Trai và Nguyễn Văn
Viên như những chú chim câu đã thành công trong việc mang những thông
tin cần thiết ra thế giới bên ngoài một cách thông minh và khôn khéo."
Trong hoàn cảnh đất nước hiện nay, khi nhà cầm quyền siết chặt quyền
kiểm soát mọi mặt xã hội, kể cả phương tiện Internet, đàn áp người yêu
nước chống phương Bắc xâm lược…, nhưng liệu họ có hoàn toàn làm im hơi
bặt tiếng được người dân, nhất là giới trẻ đang chiếm đa số ở VN, trong
thời đại bùng nổ thông tin này hay không ?
DÂN LÀM BÁO * CHẾ ĐỘ & CHIẾN TRANH
Đoan Trang & lỗ hổng xấu xí của chế độ
Tâm 8x (Danlambao)
- Mẹ nhà báo Đoan Trang, cụ Bùi Thị Thiện Căn, 73 tuổi vừa bị An ninh
sách nhiễu. Cùng vào thời điểm đó, Nguyễn Văn Thạnh cũng đã phải “làm
việc” với Công an về “giấy tờ tạm trú” nhưng nội dung lại không liên
quan đến điều đó, mà lại liên quan đến vấn đề “an ninh quốc gia”... Sự
sách nhiễu, đe dọa đó không khiến tôi cảm thấy ngạc nhiên, vì đây là cái
giá mà nhiều nhà đấu tranh cho “quyền được sống trong một xã hội con
người” phải đối mặt. Nó không làm ta quên được những “buổi làm việc” và
chìa khóa tù đày với An ninh của Mẹ Nấm, Nguyễn Hoàng Vi, Phạm Lê Vương
Các, Huỳnh Ngọc Chênh, Nguyễn Chí Đức, Đinh Nguyên Kha, Bùi Thị Minh
Hằng, Nguyễn Phương Uyên, Trần Thị Nga...
Cách mà An ninh làm việc đối với những con người ở “lề dân” là sự vận
động từ: (1) khuyên nhủ/ giáo dục sang (2) đe dọa/sách nhiễu đến (3) tù
đày. Sự vận động này không khác nhiều với cách mà Đảng cộng sản Việt Nam
đã làm từ khi thành lập chính quyền 1945 cho đến nay. Nói như thế, để
biết rằng, Đoan Trang và những người cùng chí hướng với mình sẵn sàng
bước qua 3 giai đoạn trên để đấu tranh cho một tương lai - chính quyền
thực sự về tay nhân dân. Và nói như thế để chúng ta biết được, bên cạnh
yếu tố tù đày thì tuyên truyền chính trị là một yếu tố sống còn của
chính đảng Cộng sản Việt Nam, ngay cả trong thời chiến lẫn thời bình. Do
đó, cái câu của viên an ninh nói với mẹ Đoan Trang “nếu bác còn mời bạn bè của Đoan Trang đến nữa chỉ làm khổ con bác thôi” hay câu của viên an ninh nói với Nguyễn Văn Thạnh “mày ghi âm để lột sao tao à” cũng chỉ là sự thể hiện về sự sống còn đó mà thôi.
Nhưng trên hết, một cánh cửa tù đày được mở rất rộng cho những ai dám
“chống đối Đảng, chính quyền nhân dân” cũng mang theo cả tương lai. Vì
cùng một cánh cửa, nó có thể quá rộng cho một vài cá nhân đơn lẻ, nhưng
sẽ trở nên chật chội và trở thành một môi trường phản tác dụng, thúc đẩy
nhanh cho sự sụp đổ chế độ khi càng nhiều người sẵn sàng bước bước qua
giai đoạn khuyên nhủ/giáo dục; đối mặt với giai đoạn đe dọa/sách nhiễu
và sẵn sàng bước vào cánh cửa đó. Bởi khi đó, niềm tin của sự đấu tranh,
và liên kết của những cá nhân đấu tranh đã thực sự lan tỏa. Điều này
đang dần được minh chứng rõ ràng trong thời gian qua.
Đó là khi sự đấu tranh đang ngày một lan tỏa nhanh và sâu hơn vào các tầng lớp xã hội, cái vũ khí hữu hiệu nhất gầy dựng và duy trì chế độ là “sự tuyên truyền” đang ngày càng mất tác dụng, chế độ dần chuyển mình thành một chế độ công an trị (giai đoạn gần như cuối cùng của chế độ Cộng sản). Điều này ngày càng được khẳng định với việc, chính quyền cho ra Nghị định số 87/2013/NĐ-CP quy định chế độ chính sách đối với gia đình, thân nhân hạ sĩ quan, chiến sĩ đang phục vụ có thời hạn trong Công an Nhân dân (có hiệu lực ngày 14/09/2013); tiếp đó Bộ Công An tiến hành gắn sao tướng cho 8 người (trong đó có ông Đỗ Hữu Ca, Giám Đốc Công An Hải Phòng).
Gần đây nhất là vào ngày 06/082013, ông trung tướng tình báo Bùi Văn Nam được điều động trở lại làm thứ trưởng ở Bộ Công an và mở đường trở thành Bộ trưởng Công an trong tương lai không xa đã khiến cho “khiên và kiếm” ngày càng gắn chặt về mặt quyền lợi với Đảng Cộng sản theo kiểu “cộng sinh”. Lớp người (Công an) ngày càng đặc quyền đặc lợi và làm mọi cách để gây dựng niềm tin người dân bằng cách cố gắng bịt lại những lỗ hổng to lớn về sự lụn bại kinh tế, sự đấu đá chính trị ở thượng tầng và một xã hội đang suy đồi bên cạnh chiêu bài đe dọa/cầm tù...
Đó là khi sự đấu tranh đang ngày một lan tỏa nhanh và sâu hơn vào các tầng lớp xã hội, cái vũ khí hữu hiệu nhất gầy dựng và duy trì chế độ là “sự tuyên truyền” đang ngày càng mất tác dụng, chế độ dần chuyển mình thành một chế độ công an trị (giai đoạn gần như cuối cùng của chế độ Cộng sản). Điều này ngày càng được khẳng định với việc, chính quyền cho ra Nghị định số 87/2013/NĐ-CP quy định chế độ chính sách đối với gia đình, thân nhân hạ sĩ quan, chiến sĩ đang phục vụ có thời hạn trong Công an Nhân dân (có hiệu lực ngày 14/09/2013); tiếp đó Bộ Công An tiến hành gắn sao tướng cho 8 người (trong đó có ông Đỗ Hữu Ca, Giám Đốc Công An Hải Phòng).
Gần đây nhất là vào ngày 06/082013, ông trung tướng tình báo Bùi Văn Nam được điều động trở lại làm thứ trưởng ở Bộ Công an và mở đường trở thành Bộ trưởng Công an trong tương lai không xa đã khiến cho “khiên và kiếm” ngày càng gắn chặt về mặt quyền lợi với Đảng Cộng sản theo kiểu “cộng sinh”. Lớp người (Công an) ngày càng đặc quyền đặc lợi và làm mọi cách để gây dựng niềm tin người dân bằng cách cố gắng bịt lại những lỗ hổng to lớn về sự lụn bại kinh tế, sự đấu đá chính trị ở thượng tầng và một xã hội đang suy đồi bên cạnh chiêu bài đe dọa/cầm tù...
Trong hoàn cảnh đó, sự ra đời của Mạng lưới Blogger Việt Nam chống lại
điều 258, và một quy trình đấu tranh sát với thực tiễn khi sự đấu tranh
đó gắn với sự tìm kiếm hỗ trợ từ bên ngoài của Đoan Trang, bạn bè và
những người khác đã đấu tranh chính trị một cách trực diện với nó. Điều
này khiến cho việc bưng bít những lỗ hổng xấu xí của chế độ trở nên hoài
công. Sự ra đời của Mạng lưới Blogger Việt Nam với Tuyên bố 258 cũng cho thấy điều kiện về sự đấu tranh vững chắc hơn đã xuất hiện trong thực tiễn như nhà báo Phạm Chí Dũng đã nhận nói: “Không
nên bị lệ thuộc vào bất cứ phe phái “nội bộ” nào, mà chỉ phản biện và
tranh đấu cho tất cả những gì thuộc về quyền lợi của nhân dân - dĩ nhiên
là nhân dân bao gồm người nghèo và theo nghĩa đa số.”
Nghĩa là, đã có một tiếng nói chung nhất (chống lại điều 258, giành lại quyền tự do, dân chủ thực sự), một sự đấu tranh có đường lối nhất (tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài), có tính liên kết cao nhất (chấp nhận sự tù đày). Tất cả là tranh đấu cho quyền lợi mà nhân dân Việt Nam đáng được hưởng trong tương lai.
Nghĩa là, đã có một tiếng nói chung nhất (chống lại điều 258, giành lại quyền tự do, dân chủ thực sự), một sự đấu tranh có đường lối nhất (tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài), có tính liên kết cao nhất (chấp nhận sự tù đày). Tất cả là tranh đấu cho quyền lợi mà nhân dân Việt Nam đáng được hưởng trong tương lai.
“Cây tự do được ươm mầm từ máu của người đấu tranh tự do & kẻ bạo tàn”.
Vì thế, xin thông báo với Bộ Công an và những quan chức cộng sản bất
lương tri đang dùng lời đe dọa/ sách nhiều và tù đày làm “tấm khiên chế
độ” rằng: “Chúng tôi sẽ đấu tranh trực diện tới cùng” - “Chúng tôi không đùa đâu!”.
Chia sẻ bài viết:
Ngọc Ẩn (Danlambao)
Có phải sấm Trạng Trình đang ứng nghiệm ?
Ngọc Ẩn (Danlambao)
“Long vĩ xà đầu khởi chiến tranh
Can qua xứ xứ khổ đao binh
Mã đề dương cước anh hùng tận
Thân dậu niên lai kiến thái bình.”
Long vĩ (2012) xà đầu (2013) là cuối năm con rồng đầu năm con rắn
bắt đầu có chiến tranh ở khắp nơi. Hiện tại Bắc Hàn đe dọa tấn công Nam
Hàn và Hoa Kỳ. Ở trung đông, Syria đang có chiến tranh dữ dội giữa người
dân và kẻ cầm quyền, Iran và Palestine đe dọa tiêu diệt Do Thái. Do
Thái có lẽ sẽ đánh phủ đầu Iran trước khi Iran có võ khí nguyên tử trong
năm 2013. Ở Á châu Trung Quốc tranh chấp
hải phận với Nhật Bản và Philipines, TQ chiếm biển đảo của Việt Nam.
Chiến tranh giữa Nam và Bắc Hàn có thể xảy ra bất cứ lúc nào và sẽ kéo
theo TQ, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Úc Đại Lợi, Ấn Độ vào cuộc thì đúng là “can qua xứ xứ khổ đao binh”. “Mã đề dương cước anh hùng tận” đầu
năm con ngựa (2014) cho đến cuối năm con dê sẽ có nhiều người chết vì
chiến tranh. Chiến tranh nguyên tử có thể bùng nổ ở bán đảo Triều Tiên
và lây sang TQ.
TQ rất lo sợ là khi Bắc Hàn xử dụng võ khí nguyên tử thì
Nam Hàn và Mỹ sẽ trả đũa bằng bom nguyên tử. TQ có chung biên giới với
Bắc Hàn, TQ sẽ bị phóng xạ nguyên tử mà phải di cư nhiều chục triệu dân
khiến kinh tế TQ gặp khủng hoảng. TQ bênh vực Bắc Hàn mà vào cuộc chiến
thì Nhật Bản, Úc và Ấn Độ là đồng minh của Mỹ sẽ tấn công Bắc Hàn và TQ.
Chiến tranh sẽ kéo dài từ năm con ngựa (2014) cho đến hết năm con dê
(2015) với số người tử vong của các bên tham chiến rất cao. Bắt đầu năm
con khỉ (2016) cho đến con gà (2017) mới nhìn thấy thái bình.
Nghe thì có vẻ trớ trêu nhưng điều tốt đẹp cho dân tộc Bắc Hàn
chính là được Mỹ và Nam Hàn tấn công, chiếm đóng. Nếu Mỹ phải thả hai
quả bom nguyên tử vào Bắc Hàn để tiêu diệt những lãnh đạo độc tài thì
dân Bắc Hàn được thực sự giải phóng cho dù sẽ có một số dân chết lây
trong chiến tranh. Hai quả bom nguyên tử sẽ tàn phá Bắc Hàn ít hơn và
ngắn hạn hơn là sự tàn phá của đảng CS Bắc Hàn. Ban lãnh đạo Bắc Hàn như
căn nhà đã bị mối mọt ăn rỗng ruột. Cách tốt nhất là đốt căn nhà để
tiêu diệt toàn bộ mối mọt và xây cất lại nhà mới tốt đẹp hơn. Mỹ đã từng
chấm dứt chiến tranh với Nhật bằng hai quả bom nguyên tử và dẹp đi chế
độ độc tài phong kiến ở Nhật và giúp nước Nhật xây dựng lại như ngày hôm
nay. Nhật Hoàng ngày nay chỉ còn là biểu tượng chứ không trực tiếp điều
hành guồng máy quốc gia.
Cái may mắn của đất nước Đại Hàn là vẫn còn có
một nửa là Nam Hàn giàu mạnh, dân trí cao và được Mỹ giúp đỡ tận tình.
Khi Đại Hàn thống nhất và không còn bị độc tài cộng sản ngự trị thì đất
nước Đại Hàn sẽ có thêm tài nguyên và nhân lực xây dựng đất nước. Nam
Bắc Hàn sẽ thống nhất tương tự như Đông Đức và Tây Đức và trở thành
cường quốc thế giới. Dân tộc Việt Nam thì quá xui bị cộng sản độc tài
đang ngự trị trên quê hương sau khi đất nước thống nhất. Kết quả là VN
đứng gần hạng nhất vi phạm nhân quyền và tham nhũng và đứng gần hạng bét
tự do báo chí.
TQ đang rất lo sợ chiến tranh Triều Tiên bộc phát và tìm mọi cách
để ngăn cản tên đàn em đừng gây sự mà vạ lây đến đàn anh. Đảng CSVN cũng
mong muốn là chiến tranh Triều Tiên đừng xảy ra. Khi TQ bị lôi kéo vào
chiến tranh Triều Tiên thì tên tay sai CSVN mất chỗ dựa và dân tộc VN sẽ
đứng lên đòi nhân quyền và tự do dân chủ và chắc chắn đảng CSVN sẽ bị
lật đổ. Khi TQ vì sợ vạ lây khoanh tay đứng nhìn tên đàn em Bắc Hàn bị
Mỹ và Nam Hàn đánh bại thì đó cũng là dấu hiệu tốt cho toàn dân VN khởi
nghĩa. Khi Bắc Hàn bị tiêu diệt thì Mỹ và Nam Hàn tiếp cận biên giới TQ
và áp lực bao vây TQ rất khủng khiếp.
“Rắn qua sửa soạn hết đời sa tăng (năm con rắn 2014 hết sa tăng)
Ngựa hồng quỷ mới nhăn răng (năm con ngựa 2014 quỷ đỏ CS chết)
Cha con dòng họ thầy tăng hết thời” (“Cha con dòng họ thầy tăng” có lẽ cụ Trạng ám chỉ sư quốc doanh đi tu vẫn lấy vợ.)
“Nói đến độ thầy tăng mở nước (có lẽ cụ Trạng muốn nói các tôn giáo nổi lên)
Đám quỷ kia xuôi ngược đến đâu (đám quỷ cộng sản ăn nói, hành động xuôi ngược)
Bấy lâu những cậy phép màu
Bây giờ phép ấy để lâu không hào.” (dân không còn sợ CS)
“Cũng có kẻ non trèo biển lội
Lánh mình vào ở nội Ngô Tề (có phải cụ Trạng Trình ám chỉ Việt kiều khắp nơi?)
Có thầy Nhân Thập đi về (Việt kiều trở về giúp xây dựng đất nước sau khi CS từ trần)
Tả hữu phù trì cây cỏ thành binh.”
Có phải sấm ký của cụ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm đang ứng nghiệm?
DÂN LÀM BÁO * GIA ĐÌNH NGUYỄN BẮC TRUYỀN & CAC BOLOGGERS
Tin khẩn: CA khủng bố gia đình anh Nguyễn Bắc Truyển sau cuộc gặp với Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện Hoa Kỳ
CTV Danlambao
- Chiều nay, 10/8/2013, cơ quan CA TP.HCM đã huy động lực lượng kéo đến
bao vây và khủng bố gia đình anh Nguyễn Bắc Truyển tại Sài Gòn. Hành
động sách nhiễu của CA diễn ra ngay sau buổi làm việc giữa anh Nguyễn
Bắc Truyển và đại diện Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ vào chiều cùng
ngày.
Khi bản tin này đang được đưa lên, trước cửa nhà riêng của gia đình anh
Truyển (số 29, đường 42, quận 4, Sài Gòn) đã xuất hiện nhiều viên an
ninh thường phục chốt chặn. Tình hình đang hết sức căng thẳng, không
loại trừ khả năng CA sẽ ra tay ngay trong đêm nay.
Anh Nguyễn Bắc Truyển năm nay 45 tuổi, là một tù nhân lương tâm từng bị
kết án 3 năm rưỡi tù giam với cáo buộc 'tuyên truyền chống phá nhà nước
XHCN'. Anh Truyển cũng là tác giả của nhiều bài viết được đánh giá rất
cao trên Danlambao, nội dung kêu gọi dân chủ, nhân quyền và lên tiếng
cho các tù nhân lương tâm hiện đang bị giam giữ trong chế độ lao tù CS.
Trao đổi với CTV, anh Nguyễn Bắc Truyển cho biết: Theo lịch hẹn, lúc
14h30 chiều nay, 10/8/2013, anh Truyển có buổi gặp và làm việc với phái
đoàn thuộc Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ, gồm có:
- Ông Hunter M. Strupp, Chuyên gia phân tích Chính sách Châu Á, Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ
- Bà Janice V. Kaguyatan, Tham mưu Trưởng cho Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ
- Bà Joan O’Donnell Condon, Thành viên giúp việc cao cấp của Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ
Và một số viên chức sứ quán Hoa Kỳ, tổng cộng phái đoàn gồm 6 người.
Buổi làm việc kéo dài hơn 2 tiếng, với nội dung rất rộng bao gồm các vấn
đề liên quan đến việc thúc đẩy nhân quyền tại Việt Nam. Đồng thời,
thông tin về việc nhà cầm quyền CS gia tăng đàn áp, bỏ tù các blogger,
vi phạm các quyền tự do tôn giáo, tự do ngôn luận (nghị định 72) cũng đã
được mang ra bàn thảo.
Tường thuật buổi tiếp xúc với phái đoàn Hoa Kỳ, anh Nguyễn Bắc Truyển cho biết vắn tắt:
“Chúng ta không bao giờ tin nhà cầm quyền CS VN hứa hẹn bất cứ điều gì.
Trong buổi làm việc hôm nay với phái đoàn Hoa Kỳ, tôi đã khẳng định
rằng: một khi các tù nhân chính trị, tù nhân lương tâm còn bị giam giữ
thì tôi không bao giờ tin nhà cầm quyền sẽ cải thiện về vấn đề nhân
quyền.
Điều kiện tiên quyết là phía nhà cầm quyền phải thả tất cả các tù nhân
chính trị, tù nhân tôn giáo. Thứ hai là không được tiếp tục, sách nhiễu,
bắt bớ những người bất đồng chính kiến. Nếu thả một, hai người mà bắt
thêm chục người khác thì cũng vô nghĩa”.
Là một cựu tù nhân lương tâm, anh Nguyễn Bắc Truyển nói lên quan điểm
của mình: “Chúng tôi không bận tâm đến chuyện ra tù sớm, họ tuyên án bao
nhiêu thì chúng tôi sẽ ở bấy nhiêu. Nhà cầm quyền CS không được lấy
những người tù nhân lương tâm để mang ra thương thảo. Chúng tôi chấp
nhận sẽ ở tù đến những ngày cuối cùng”.
Buổi làm việc với phái đoàn Hoa Kỳ kết thúc lúc khoảng 5 giờ chiều cùng
ngày, khi anh Nguyễn Bắc Truyển chuẩn bị ra về thì phát hiện rất đông an
ninh thường phục đứng chờ sẵn bên ngoài điểm hẹn. Đồng thời, một chiếc
xe chờ sẵn nhằm phục vụ cho âm mưu bắt người, đứng bên cạnh là những
gương mặt ác ôn quen thuộc của cơ quan an ninh TP.HCM, có cả 'sếp lớn
lẫn sếp nhỏ'.
Ngay lập tức, anh Truyển đã cẩn thận quay vào thông báo với phái đoàn
Hoa Kỳ về những động thái mới xảy ra. Hai viên chức chính trị sứ quán
Hoa Kỳ liền gọi điện thoại đến các nơi để can thiệp. Hành động theo dõi,
đe dọa của cơ quan CA TP.HCM diễn ra ngay trước mắt đại diện phái đoàn
Ủy Ban Đối Ngoại Hạ viện Hoa Kỳ.
Sau khi thông báo xong, anh Truyển lên taxi ra về, bất chấp vòng vây
theo dõi dày đặc của an ninh CS. Khi về đến nhà, trước cửa nhà mẹ ruột
của anh Truyển đã có đến 5 an ninh thường phục chờ sẵn để chốt chặn và
theo dõi. Tình hình có thể sẽ nghiêm trọng hơn trong tối nay.
Anh Nguyễn Bắc Truyển
danlambaovn.blogspot.com
Front Line Defenders
là một tổ chức quốc tế được thành lập vào năm 2001 với mục tiêu chính
yếu là bảo vệ những người hoạt động, tranh đấu cho nhân quyền trên thế
giới đang gặp những đe dọa.
Mạng lưới Blogger Việt Nam tiếp xúc với Tổ chức Front Line Defenders
Mạng lưới Blogger Việt Nam - Trong thời gian hơn 1 tuần qua, các đại diện của Mạng lưới Blogger Việt Nam (MLBV) đã liên tục gặp gỡ, và trao Tuyên Ngôn 258
đến với đại diện Hội đồng Nhân quyền LHQ và các Tổ chức nhân quyền,
truyền thông quốc tế. Loạt bài sau đây, được đăng tải trong những ngày
sắp tới, tường thuật lại những buổi tiếp xúc này.
Buổi gặp gỡ với tổ chức Front Line Defenders
Vào lúc 4 giờ chiều ngày 1 tháng 8, tại Bangkok - Thái Lan, các đại diện của MLBV gồm có các blogger Phạm Đoan Trang (Hà Nội), Nguyễn Thảo Chi (Sài Gòn), Nguyễn Nữ Phương Dung (Sài Gòn), Nguyễn Anh Tuấn (Đà Nẵng), Nguyễn Lân Thắng (Hà Nội) đã gặp gỡ với đại diện của Front Line Defenders (FLD) tại văn phòng của Prachathai - tờ báo đối lập hàng đầu ở Thái Lan.
Các blogger Việt Nam đã trình bày với tổ chức nhân quyền này tình hình
tự do thông tin ở trong nước, sự đàn áp leo thang đối với các blogger,
người viết - điển hình là việc bắt giam mới nhất đối với blogger Trương
Duy Nhất, Đinh Nhật Uy và nhà văn Phạm Viết Đào.
Nội dung trao đổi cũng xoay quanh Điều 258, những vi phạm nhân quyền
được biến thành luật định cũng như mục đích của cuộc vận động xóa bỏ
điều luật này của blogger Việt Nam trong bối cảnh Việt Nam đang xin được
là thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc - nhiệm kỳ
2014-2016.
 |
| Blogger Nguyễn Lân Thắng và Đoan Trang |
Song song với việc trình bày Tuyên bố 258,
đại diện các blogger Việt Nam cũng đã thảo luận với FLD về sự hợp tác
lâu dài trong tương lai để cùng nhau cải thiện tình trạng nhân quyền tại
Việt Nam. Cụ thể là hỗ trợ blogger Việt Nam trình hồ sơ lên các quy chế
kiểm xét nhân quyền của LHQ và tổ chức các khóa đào tạo về an toàn
thông tin cho giới blogger Việt Nam.
Nhân dịp này đại diện của FLD cũng đã trình bày những hoạt động của FLD
trong thời gian qua liên quan đến Việt Nam. FLD cũng bày tỏ sự quan tâm
sâu sắc đến trường hợp của blogger Nguyễn Hoàng Vi, người đã bị đánh đập
vì tham gia Dã ngoại Nhân quyền và phổ biến Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân
Quyền và hiện vừa mới nhập viện vì tình trạnh sức khỏe suy yếu do hậu
quả của những trấn áp vừa qua của công an.
Đại diện của FLD đã hứa sẽ chính thức đưa ra tuyên bố phản đối điều luật
258 và vận động các tổ chức nhân quyền quốc tế khác cùng lên tiếng.
Đồng thời FLD sẽ nghiên cứu và tổ chức những khóa học về an toàn thông
tin dành cho các blogger Việt Nam.
Front Line Defenders
là một tổ chức quốc tế được thành lập vào năm 2001 với mục tiêu chính
yếu là bảo vệ những người hoạt động, tranh đấu cho nhân quyền trên thế
giới đang gặp những đe dọa.
Trong thời gian qua, FLD đã hoạt động chặt chẽ với 1 số blogger Việt Nam
nhằm trao đổi thông tin, trình bày với thế giới những vi phạm nhân
quyền tại Việt Nam, và hỗ trợ một số blogger bị hành hung và gặp khó
khăn trong việc chữa trị.
Buổi trao đổi đã diễn ra trong không khí thân tình. Đại diện của FLD rất
vui mừng vì có cơ hội trực tiếp gặp gỡ blogger Việt Nam và ngược lại
các bạn trẻ cũng rất phấn khởi khi có cơ hội đại diện các bạn bè blogger
để nói lên tiếng nói chung. Qua cuộc gặp, hai bên nắm rõ tình hình hoạt
động của nhau, thống nhất với nhau về tình trạng vi phạm nhân quyền ở
VN, hứa giúp đỡ nhau để thúc đẩy, cải thiện tình hình nhân quyền cũng
như những hoạt động tranh đấu cho quyền tự do ngôn luận của blogger Việt
Nam.
Mạng lưới Blogger Việt Nam sẽ tiếp tục tường trình những buổi tiếp xúc vừa qua với các tổ chức quốc tế khác.
NHÀ SÀN INDONESIA
Trang Chủ
Bài viết mới nhất
Ngắm nhà sàn Indonesia giống hệt hình vẽ trên trống đồng Việt
Đăng ngày Chủ nhật, 14 Tháng 7 2013 22:17
Một tộc người ở Indonesia vẫn duy trì kiểu nhà sàn giống hệt với những hình vẽ trên trống đồng Đông Sơn của Việt Nam.
Những hình khắc trên nhiều chiếc trống
đồng Đông Sơn của Việt Nam thể hiện hình ảnh của một loại nhà sàn có mái
cong vút lên như hai đầu mũi thuyền. Hai đầu nhà có hai cột chống và ở
giữa có kê thang để lên sàn. Các dữ liệu lịch sử về kiểu nhà sàn này ở
Việt Nam hầu như không có.
Tuy vậy, một tộc người ở Indonesia vẫn
duy trì kiểu nhà sàn giống hệt với những hình vẽ trên trống đồng Đông
Sơn. Đó là tộc người Toraja sống trên đảo Sulawesi của Indonesia.
Những chiếc nhà sàn hình thuyền của họ được gọi là tongkonan.
Tongkonan có vật liệu chính là gỗ, tre,
nứa, ghép vào nhau mà không cần đóng đinh. Phần thân nhà được dựng trên
các cột gỗ giống như nhà sàn của dân tộc thiểu số Việt Nam.
Điểm nổi bật của công trình này là hai đầu mái nhà kéo dài và cong lên, khiến ngôi nhà trông như một con thuyền.
Theo một truyền thuyết, tổ tiên người
Toraja đến đảo Sulawesi từ miền Bắc bằng thuyền gỗ. Do gặp bão lớn, họ
dừng chân ở vùng đất này và lấy con thuyền làm mái nhà trú ẩn. Đó là
nguồn gốc của những ngôi nhà tongkonan.
Tongkonan được xây dựng với ý nghĩa như
một ngôi nhà của dòng họ, tổ tiên, là nơi diễn ra các nghi lễ, hội họp
của người trong họ chứ không phải nơi ở. Người Toraja sinh sống trong
những ngôi đơn giản hơn gọi là banua, nằm không xa tongkonan.
Mặt Tây của Tongkonan là nơi chôn nhau những đứa trẻ sơ sinh của dòng họ.
Tongkonan được coi là tài sản thiêng liêng của dòng họ. Mọi người trong họ đều phải tham gia việc dựng nhà.
Tongkonan được chia ra các đẳng cấp khác
nhau, phụ thuộc vào địa vị của dòng họ. Các dòng họ quý tộc sẽ có
tongkonan bề thế, trong khi tongkonan của dòng họ bình dân sẽ khiêm
nhường hơn.
Mặt ngoài tongkonan được trang trí họa
tiết rất cầu kỳ với 4 màu trắng, đen, vàng, đỏ. Những họa tiết và màu
sắc này mang những sắc thái tâm linh riêng của người Toraja.
Quy mô và các họa tiết trang trí trên tongkonan được quy ước tương ứng với sự phân biệt đẳng cấp giữa các dòng họ.
Những chiếc đầu trâu là vật trang trí
không thể thiếu của các tongkonan. Việc treo đầu trâu vừa thể hiện sự
phú quý, vừa để ngăn ma quỷ vào nhà.
Vốn sinh sống bằng nghề trồng lúa, người Toraja coi trâu là linh vật, cũng là tài sản quý giá nhất trong gia đình.
Tongkonan của những dòng họ quyền thế sẽ
treo rất nhiều cặp sừng sâu phía ngoài. Đó là những cặp sừng để lại từ
nghi lễ giết trâu trong đám tang của người Toraja.
Con trâu được coi là phương tiện tiễn đưa
người chết về cõi bên kia, người càng có thể lực, số trâu bị giết trong
đám tang càng nhiều.
Những mô hình thu nhỏ của tongkonan cũng
được đặt tại nghĩa trang của người Toraja theo văn hóa truyền thống của
bộ tộc này. Quan tài của người Toraja được táng trong những huyệt mộ
khoét sâu vào đá.
Nền văn hóa độc đáo cùng sự cuốn hút của
những chiếc nhà sàn hình thuyền tongkonan đã khiến vùng đất của người
Toraja trở thành một điểm đến thu hút khách du lịch quốc tế.
Tuy vậy, sự hội nhập với thế giới cũng
khiến nhiều ngôi nhà tongkonan bị biến dạng so với truyền thống. Nhiều
tongkonan sử dụng mái tôn thay cho vật liệu thiên nhiên.
Nhiều tongkonan khác đã bị bê tông hóa và không còn giữ được kết cấu nhà sàn nguyên bản.
Theo KIẾN THỨC
*****
Nguồn:
http://kienthuc.net.vn/di-san/hot-nha-san-indonesia-giong-het-hinh-ve-trong-dong-viet-nam-244271.html
Các nhà nghiên cứu lịch sử Việt Nam và Indonesia cho rằng người Minangkabau có nguồn gốc từ người Việt và hiện chiếm tới 80% trong tổng số 4,5 triệu dân của tỉnh Tây Sumatra.
About these ads
Bài Viết
Hậu duệ của Hai Bà Trưng đang sống ở Indonesia?
Theo TS. Nguyễn Văn Vịnh
Có một sắc dân tại Indonesia chính là hậu duệ của các nghĩa quân Hai Bà Trưng.
Theo giả thuyết nhà nghiên cứu độc lập Trương Thái Du đưa ra, sau thất bại của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, vào cuối năm 43 một bộ phận người Việt đã lên thuyền ra khơi và dạt vào Eo biển Malacca nhờ gió mùa Đông Bắc. Tiếp đó, họ định cư tại khu vực phía Tây đảo Sumatra và trở thành dân tộc Minangkabau ngày nay. Ảnh: Cô dâu và chú rể người Minangkabau trong đám cưới.
Chúng ta không thể biết được, bởi vì giặc
giã đã huỷ diệt tất cả. May thay, có một sắc dân tại Indonesia chính là
hậu duệ của các nghĩa quân Hai Bà Trưng.
Theo các nhà sử học, mùa Xuân năm 43, một
số tướng lĩnh của Hai Bà Trưng cùng những người không chịu khuất phục
giặc phương Bắc, đã chạy về phương Nam và cuối năm đó họ tiếp tục lên
thuyền ra biển.
Những đợt gió mùa Đông Bắc đã đẩy thuyền của họ dạt vào Eo biển
Malacca. Tiếp đó, họ định cư tại khu vực phía Tây đảo Sumatra
(Indonesia) và trở thành dân tộc Minangkabau ngày nay.Các nhà nghiên cứu lịch sử Việt Nam và Indonesia cho rằng người Minangkabau có nguồn gốc từ người Việt và hiện chiếm tới 80% trong tổng số 4,5 triệu dân của tỉnh Tây Sumatra.
 |
|
Phát hiện hậu duệ Hai Bà Trưng ở Indonesia?
Theo các nhà khoa học, hậu duệ của Hai Bà
Trưng hiện nay là tộc người Minangkabau, đang sống ở Tây đảo Sumatra.
Những ngôi nhà có mái cong vút hình chim Lạc và họ của họ là Turun Nyi,
hơi giống hai tên Trưng Trắc, Trưng Nhị.
|
Dân tộc này hiện còn duy trì chế độ mẫu
hệ, trong gia đình, phụ nữ nắm quyền kinh tế. Trong mỗi dòng họ của
người Minangkabau, người phụ nữ giữ quyền thừa kế được gọi là Turun
Cicik, những người em gái trong hàng thừa kế thứ hai gọi là Turun Nyi.
Những âm này, sau giai đoạn dài của lịch sử, đọc lên vẫn thấy hơi giống
âm gợi hai tên Trưng Trắc, Trưng Nhị.
Người Minangkabau có tục lệ mời khách ăn
trầu và những ngôi nhà truyền thống của họ đều có mái cong như hình
chiếc sừng trâu, gợi hình ảnh những mái đình, chùa ở Việt Nam: Hai đầu
mái nhà cong và cao vút lên, y hệt hoạ tiết trên trống đồng Đông Sơn (có
vẽ 1 căn nhà, bên trong có 2 người, dưới sàn có 1 con , nóc nhà có 2
con chim, hai bên mái cũng vút cong lên).
Theo TS. Nguyễn Văn Vịnh/Đất Việt
*****
Nguồn:
CHUYỂN HÓA
No comments:
Post a Comment